Obrażenia związane z uprawianiem
Obrażenia związane z uprawianiem
turystyki.
turystyki.
Odrębności udzielania pierwszej
Odrębności udzielania pierwszej
pomocy u dzieci, ciężarnych i osób
pomocy u dzieci, ciężarnych i osób
w podeszłym wieku.
w podeszłym wieku.
Iberle Dorota
Iberle Dorota
Makowska Anna
Makowska Anna
Aby bezpiecznie
Aby bezpiecznie
podróżować…
podróżować…
Skład apteczki pierwszej pomocy:
Skład apteczki pierwszej pomocy:
Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) 15 cm x 4 m
Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) 15 cm x 4 m
Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) 10 cm x 4 m
Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) 10 cm x 4 m
Opaska elastyczna (bandaż elastyczny) z zapinką 10
Opaska elastyczna (bandaż elastyczny) z zapinką 10
cm x 4 m
cm x 4 m
Kompresy gazowe wyjałowione 5 x 5 cm (3 szt. w
Kompresy gazowe wyjałowione 5 x 5 cm (3 szt. w
opakowaniu)
opakowaniu)
Kompresy gazowe wyjałowione 9 x 9 cm (3 szt. w
Kompresy gazowe wyjałowione 9 x 9 cm (3 szt. w
opakowaniu)
opakowaniu)
Maseczka do sztucznego oddychania usta-usta
Maseczka do sztucznego oddychania usta-usta
Apteczka c.d.
Apteczka c.d.
Nożyczki ratownicze (do cięcia grubych
Nożyczki ratownicze (do cięcia grubych
materiałów)
materiałów)
Agrafka
Agrafka
Chusta trójkątna bawełniana
Chusta trójkątna bawełniana
Koc termoizolacyjny (folia NRC)
Koc termoizolacyjny (folia NRC)
Kamizelka ostrzegawcza (odblaskowa)
Kamizelka ostrzegawcza (odblaskowa)
Plaster z opatrunkiem (różne rozmiary)
Plaster z opatrunkiem (różne rozmiary)
Plaster bez opatrunku na rolce 2,5 cm x 5 m
Plaster bez opatrunku na rolce 2,5 cm x 5 m
Gazik nasączony spirytusem (tzw. “Leko”)
Gazik nasączony spirytusem (tzw. “Leko”)
Latarka
Latarka
Rękawiczki lateksowe niejałowe
Rękawiczki lateksowe niejałowe
Co warto mieć ze sobą zawsze,
Co warto mieć ze sobą zawsze,
niezależnie od charakteru
niezależnie od charakteru
wyjazdu…
wyjazdu…
środki przeciw biegunce (np. smecta, węgiel)
środki przeciw biegunce (np. smecta, węgiel)
środki zapobiegające odwodnieniu (np. enterol, gastrolit)
środki zapobiegające odwodnieniu (np. enterol, gastrolit)
zasypka na otarcia i odparzenia (np. alantan)
zasypka na otarcia i odparzenia (np. alantan)
preparat na stłuczenia (np. altacet)
preparat na stłuczenia (np. altacet)
środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i
środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i
przeciwzapalne
przeciwzapalne
leki na przeziębienie
leki na przeziębienie
środek przeciwko komarom i kleszczom
środek przeciwko komarom i kleszczom
środek łagodzący skutki ukąszeń (np. Fenistil)
środek łagodzący skutki ukąszeń (np. Fenistil)
wapno - przydaje się podczas przeziębienia oraz w
wapno - przydaje się podczas przeziębienia oraz w
wypadku wystąpienia reakcji alergicznej.
wypadku wystąpienia reakcji alergicznej.
leki na chorobę lokomocyjną, o ile na nią cierpimy
leki na chorobę lokomocyjną, o ile na nią cierpimy
preparat na poparzenia, także słoneczne (może być np.
preparat na poparzenia, także słoneczne (może być np.
Panthenol)
Panthenol)
leki przyjmowane stale – zgodnie z indywidualnymi
leki przyjmowane stale – zgodnie z indywidualnymi
zaleceniami lekarskimi. Mogą to być na przykład leki
zaleceniami lekarskimi. Mogą to być na przykład leki
przeciwastmatyczne, przeciwalergiczne, czy stosowane w
przeciwastmatyczne, przeciwalergiczne, czy stosowane w
przypadku cukrzycy.
przypadku cukrzycy.
sól fizjologiczna w jednorazowych ampułkach – przydaje się
sól fizjologiczna w jednorazowych ampułkach – przydaje się
np. do wypłukania obcego ciała z oka lub przy katarze
np. do wypłukania obcego ciała z oka lub przy katarze
termometr - najlepiej żeby nie był rtęciowy
termometr - najlepiej żeby nie był rtęciowy
pęseta - może się przydać np. przy wyciąganiu drzazgi lub
pęseta - może się przydać np. przy wyciąganiu drzazgi lub
żądła owada
żądła owada
WAKACJE W TROPIKACH
WAKACJE W TROPIKACH
Uwzględniamy odmienną florę bakteryjną, gorsze
Uwzględniamy odmienną florę bakteryjną, gorsze
warunki higieniczne, zagrożenie chorobami
warunki higieniczne, zagrożenie chorobami
tropikalnymi, niedostępność leków na miejscu.
tropikalnymi, niedostępność leków na miejscu.
Tak więc zabieramy dodatkowo:
Tak więc zabieramy dodatkowo:
trilac – bakterie kwasu mlekowego
trilac – bakterie kwasu mlekowego
Przed podróżami do krajów o odmiennej florze
Przed podróżami do krajów o odmiennej florze
bakteryjnej należy zacząć go zażywać już kilka dni przed
bakteryjnej należy zacząć go zażywać już kilka dni przed
wyjazdem, a potem kontynuować to przez cały pobyt.
wyjazdem, a potem kontynuować to przez cały pobyt.
środki antymalaryczne - tylko w niektórych krajach
środki antymalaryczne - tylko w niektórych krajach
(zawsze należy to skonsultować z lekarzem!)
(zawsze należy to skonsultować z lekarzem!)
strzykawki i igły jednorazowe, rękawiczki jednorazowe –
strzykawki i igły jednorazowe, rękawiczki jednorazowe –
w przypadku konieczności korzystania z pomocy
w przypadku konieczności korzystania z pomocy
medycznej lepiej mieć swoje, bo na miejscu może być
medycznej lepiej mieć swoje, bo na miejscu może być
różnie ze służbą zdrowia i higieną.
różnie ze służbą zdrowia i higieną.
WYCIECZKI PO GÓRACH
WYCIECZKI PO GÓRACH
W apteczce piechura nie powinno zabraknąć kilku
W apteczce piechura nie powinno zabraknąć kilku
ważnych rzeczy. Oprócz podstawowych leków
ważnych rzeczy. Oprócz podstawowych leków
powinniśmy wiec zadbać o:
powinniśmy wiec zadbać o:
koc termoizolacyjny (aluminiowy) -
koc termoizolacyjny (aluminiowy) -
jednorazowa
jednorazowa
folia NRC (tzw. koc-pomoc) bardzo dobrze chroni
folia NRC (tzw. koc-pomoc) bardzo dobrze chroni
przed niepożądanym działaniem czynników
przed niepożądanym działaniem czynników
termicznych. W zależności od sposobu okrycia
termicznych. W zależności od sposobu okrycia
poszkodowanego, może chronić przed utratą ciepła,
poszkodowanego, może chronić przed utratą ciepła,
lub przed jego nadmiernym promieniowaniem
lub przed jego nadmiernym promieniowaniem
(srebrną stroną do ciała - ochrona przed zimnem,
(srebrną stroną do ciała - ochrona przed zimnem,
złotą stroną do ciała - ochrona przed ciepłem).
złotą stroną do ciała - ochrona przed ciepłem).
większy zapas bandaży elastycznych i środków na
większy zapas bandaży elastycznych i środków na
stłuczenia, zwichnięcia czy otarcia
stłuczenia, zwichnięcia czy otarcia
Telefon komórkowy z numerami telefonów do GOPR-
Telefon komórkowy z numerami telefonów do GOPR-
u i schroniska
u i schroniska
Słodycze jako zapas energetyczny
Słodycze jako zapas energetyczny
SPŁYW KAJAKOWY
SPŁYW KAJAKOWY
Na spływie oprócz podstawowego
Na spływie oprócz podstawowego
składu może nam się przydać:
składu może nam się przydać:
-koc termoizolacyjny
-koc termoizolacyjny
-telefon komórkowy z wpisanymi
-telefon komórkowy z wpisanymi
numerami do WOPR
numerami do WOPR
-większy zapas suchej odzieży:)
-większy zapas suchej odzieży:)
Najczęstsze urazy podczas
Najczęstsze urazy podczas
uprawiania turystyki:
uprawiania turystyki:
złamania
złamania
skręcenia
skręcenia
zwichnięcia
zwichnięcia
zranienia
zranienia
udary cieplne
udary cieplne
odmrożenia
odmrożenia
oparzenia
oparzenia
zatrucia, uczulenia
zatrucia, uczulenia
ukąszenia, użądlenia, pogryzienia
ukąszenia, użądlenia, pogryzienia
ciała obce
ciała obce
Zadławienia
Zadławienia
Stłuczenia, zmiażdżenia
Stłuczenia, zmiażdżenia
Urazy głowy i inne po upadku z wysokości
Urazy głowy i inne po upadku z wysokości
KODEKS KARNY PRZEWIDUJE KARĘ
KODEKS KARNY PRZEWIDUJE KARĘ
5
5
LAT POZBAWIENIA WOLNOŚCI ZA
LAT POZBAWIENIA WOLNOŚCI ZA
NIEUDZIELENIE POMOCY
NIEUDZIELENIE POMOCY
POSZKODOWANEMU
POSZKODOWANEMU
złamania
złamania
Złamania
Złamania
u
u
dzieci
dzieci
najczęściej kości piszczelowej, nadkłykciowego
najczęściej kości piszczelowej, nadkłykciowego
złamania kości ramiennej i złamania kości
złamania kości ramiennej i złamania kości
przedramienia.
przedramienia.
szczególnym, typem złamania bez bocznego
szczególnym, typem złamania bez bocznego
przemieszczenia – jest złamanie podokostnowe,
przemieszczenia – jest złamanie podokostnowe,
tzw. "typu zielonej gałązki".
tzw. "typu zielonej gałązki".
W przypadku, gdy dojdzie do złamania trzeba
W przypadku, gdy dojdzie do złamania trzeba
unieruchomić złamane miejsce i udać się do
unieruchomić złamane miejsce i udać się do
lekarza.
lekarza.
Dużo gorszą sytuacją jest złamanie otwarte.
Dużo gorszą sytuacją jest złamanie otwarte.
-na miejsce złamania przyłożyć gazę jałową,
-na miejsce złamania przyłożyć gazę jałową,
transport do specjalisty. Bardzo ważne jest, aby nie
transport do specjalisty. Bardzo ważne jest, aby nie
poruszać złamanego miejsca, może bowiem dojść
poruszać złamanego miejsca, może bowiem dojść
do wstrząsu
do wstrząsu
Złamania u
Złamania u
dorosłych:
dorosłych:
(zwłaszcza w wieku starczym)
(zwłaszcza w wieku starczym)
najczęstszymi złamaniami
najczęstszymi złamaniami
związanymi z
związanymi z
osteoporozą
osteoporozą
kości
kości
są złamania dalszej przynasady i
są złamania dalszej przynasady i
nasady kości promieniowej,
nasady kości promieniowej,
złamanie kompresyjne (zgniecenie)
złamanie kompresyjne (zgniecenie)
trzonów kręgów i złamanie szyjki
trzonów kręgów i złamanie szyjki
kości udowej.
kości udowej.
Objawy złamania szyjki
Objawy złamania szyjki
kości udowej:
kości udowej:
Silny ból w okolicy stawu biodrowego, w
Silny ból w okolicy stawu biodrowego, w
większości przypadków uniemożliwiający
większości przypadków uniemożliwiający
chodzenie
chodzenie
Obrzmienie, bolesność przy dotykaniu i
Obrzmienie, bolesność przy dotykaniu i
zasinienie okolicy chorego biodra
zasinienie okolicy chorego biodra
Zniekształcenie okolicy chorego biodra
Zniekształcenie okolicy chorego biodra
Bardzo często charakterystyczne
Bardzo często charakterystyczne
ustawienie chorej kończyny, która cała
ustawienie chorej kończyny, która cała
jest skręcona na zewnątrz
jest skręcona na zewnątrz
Skrócenie chorej kończyny
Skrócenie chorej kończyny
Pierwsza pomoc:
Pierwsza pomoc:
Ogranicza się do
Ogranicza się do
unieruchomienia
unieruchomienia
kończyny,
kończyny,
zapobiegającego ruchom
zapobiegającego ruchom
rotacyjnym i dalszemu skręcaniu jej na
rotacyjnym i dalszemu skręcaniu jej na
zewnątrz.
zewnątrz.
- wystarcza przybandażowanie kawałka szyny
- wystarcza przybandażowanie kawałka szyny
Kramera, szyny drewnianej czy podobnego
Kramera, szyny drewnianej czy podobnego
przedmiotu do buta osoby chorej.
przedmiotu do buta osoby chorej.
Chorego należy ułożyć na plecach, pod
Chorego należy ułożyć na plecach, pod
kolana zaś podłożyć zwinięty koc, dzięki
kolana zaś podłożyć zwinięty koc, dzięki
czemu uzyskuje się spoczynkowe zgięcie
czemu uzyskuje się spoczynkowe zgięcie
kończyny w stawie biodrowym i kolanowym.
kończyny w stawie biodrowym i kolanowym.
Postępowanie dalsze:
Postępowanie dalsze:
Kończynę unieruchamiamy bez
Kończynę unieruchamiamy bez
zmieniania jej pozycji. Gwarancją
zmieniania jej pozycji. Gwarancją
pewnego unieruchomienia jest dokładne
pewnego unieruchomienia jest dokładne
przymocowanie szyny zarówno do
przymocowanie szyny zarówno do
uszkodzonej kończyny, jak i do klatki
uszkodzonej kończyny, jak i do klatki
piersiowej, najlepiej za pomocą opasek
piersiowej, najlepiej za pomocą opasek
elastycznych.
elastycznych.
Skręcenia
Skręcenia
W wyniku działania siły, najczęściej
W wyniku działania siły, najczęściej
skrętnej, dochodzi do różnego stopnia
skrętnej, dochodzi do różnego stopnia
rozerwań i rozciągnięć torebki stawowej i
rozerwań i rozciągnięć torebki stawowej i
więzadeł,
więzadeł,
bez trwałego przemieszczenia
bez trwałego przemieszczenia
powierzchni stawowych kości.
powierzchni stawowych kości.
Objawy: Ból, obrzęk i czasami krwiak w
Objawy: Ból, obrzęk i czasami krwiak w
okolicy stawu
okolicy stawu
Najczęściej takiemu urazowi ulegają stawy
Najczęściej takiemu urazowi ulegają stawy
skokowe.
skokowe.
Zwichnięcia
Zwichnięcia
całkowite przemieszczenie
całkowite przemieszczenie
względem
względem
siebie powierzchni stawowych kości
siebie powierzchni stawowych kości
tworzących staw.
tworzących staw.
Jest to uraz bardzo poważny, któremu
Jest to uraz bardzo poważny, któremu
zawsze towarzyszy
zawsze towarzyszy
rozerwanie torebki
rozerwanie torebki
stawowej i więzadeł.
stawowej i więzadeł.
Termin "zwichnięcie" często jest nadużywany przez
Termin "zwichnięcie" często jest nadużywany przez
pacjentów, którzy tym mianem określają znacznie mniejszy
pacjentów, którzy tym mianem określają znacznie mniejszy
uraz - skręcenie stawu.
uraz - skręcenie stawu.
Zranienia
Zranienia
Zakładanie opatrunku na ranę powinno zawsze
Zakładanie opatrunku na ranę powinno zawsze
odbywać się w pozycji leżącej lub przynajmniej
odbywać się w pozycji leżącej lub przynajmniej
półsiedzącej.
półsiedzącej.
brzegi powierzchowną rany należy przemyć środkiem
brzegi powierzchowną rany należy przemyć środkiem
antyseptycznym, a do środka nalać wodę utlenioną.
antyseptycznym, a do środka nalać wodę utlenioną.
Jeżeli drąży do jam ciała
Jeżeli drąży do jam ciała
nie należy
nie należy
jej dotykać,
jej dotykać,
przemywać, należy ją pozostawić w takim stanie, w
przemywać, należy ją pozostawić w takim stanie, w
jakim ją zastaliśmy. Wyjątek stanowią oparzenia,
jakim ją zastaliśmy. Wyjątek stanowią oparzenia,
wtedy przemywanie zimną wodą schładza tkanki i
wtedy przemywanie zimną wodą schładza tkanki i
spłukuje substancję żrącą.
spłukuje substancję żrącą.
Nie wolno
Nie wolno
usuwać ciał obcych tkwiących w ranie.
usuwać ciał obcych tkwiących w ranie.
Mogą one stanowić korek dla uszkodzonego
Mogą one stanowić korek dla uszkodzonego
naczynia, a po usunięciu może dojść do silnego
naczynia, a po usunięciu może dojść do silnego
krwotoku.
krwotoku.
Jeśli doszło do wypadnięcia z rany brzucha pętli jelit
Jeśli doszło do wypadnięcia z rany brzucha pętli jelit
( tzw. wytrzewienie) nie należy ich wprowadzać z
( tzw. wytrzewienie) nie należy ich wprowadzać z
powrotem.
powrotem.
Jeżeli dojdzie do obnażenia mózgu, to również nie
Jeżeli dojdzie do obnażenia mózgu, to również nie
wolno go dotykać.
wolno go dotykać.
Ranę najlepiej przykryć jałowym materiałem, dla
Ranę najlepiej przykryć jałowym materiałem, dla
uniknięcia bólu i wtórnego krwawienia, nie dotykać.
uniknięcia bólu i wtórnego krwawienia, nie dotykać.
Każdą ranę powinien oglądnąć lekarz możliwie jak
Każdą ranę powinien oglądnąć lekarz możliwie jak
najszybciej,
najszybciej,
najlepiej do 6 godzin od wypadku
najlepiej do 6 godzin od wypadku
(szycie).
(szycie).
Udary cieplne
Udary cieplne
nagromadzenie się nadmiernej ilości ciepła
nagromadzenie się nadmiernej ilości ciepła
w organizmie.
w organizmie.
Sytuacja często spotykana w gorącym i
Sytuacja często spotykana w gorącym i
wilgotnym klimacie lub pomieszczeniach,
wilgotnym klimacie lub pomieszczeniach,
gdzie wilgotność względna przekracza 75%.
gdzie wilgotność względna przekracza 75%.
W takich warunkach wydzielanie potu
W takich warunkach wydzielanie potu
drastycznie spada, a co za tym idzie
drastycznie spada, a co za tym idzie
zmniejsza się oddawanie ciepła do
zmniejsza się oddawanie ciepła do
otoczenia.
otoczenia.
Jeżeli podejrzewany u osoby
Jeżeli podejrzewany u osoby
udar cieplny powinniśmy:
udar cieplny powinniśmy:
przenieść
przenieść
chorego do pomieszczenia o
chorego do pomieszczenia o
temperaturze
temperaturze
około 17°C
około 17°C
zdjąć ubranie i obłożyć ciało workami z
zdjąć ubranie i obłożyć ciało workami z
zimną wodą
zimną wodą
lub lodem jednocześnie mierząc
lub lodem jednocześnie mierząc
co 10 min temperaturę tak, aby nie dopuścić
co 10 min temperaturę tak, aby nie dopuścić
do jej spadku poniżej 38,3°C co może
do jej spadku poniżej 38,3°C co może
spowodować przejście reakcji w hipotermie
spowodować przejście reakcji w hipotermie
masować kończyny dolne
masować kończyny dolne
w celu
w celu
podtrzymania krążenia
podtrzymania krążenia
unikać leków
unikać leków
uspakajających, morfiny
uspakajających, morfiny
ponieważ mogą utrudniać powrót funkcji
ponieważ mogą utrudniać powrót funkcji
ośrodka termoregulacyjnego
ośrodka termoregulacyjnego
Udary u niemowląt
Udary u niemowląt
U niemowląt może dość łatwo dojść do przegrzania
U niemowląt może dość łatwo dojść do przegrzania
czy udaru. Taka sytuacja występuje na skutek
czy udaru. Taka sytuacja występuje na skutek
ubierania maleństwa zbyt ciepło lub spaceru w
ubierania maleństwa zbyt ciepło lub spaceru w
letnią pogodę bez czapki.
letnią pogodę bez czapki.
Maleństwo trzeba umieścić w chłodnym
Maleństwo trzeba umieścić w chłodnym
pomieszczeniu oraz podawać duże ilości napojów.
pomieszczeniu oraz podawać duże ilości napojów.
Trzeba też podawać syrop przeciwgorączkowy.
Trzeba też podawać syrop przeciwgorączkowy.
Jeżeli gorączka nie ustępuje, należy je jak
Jeżeli gorączka nie ustępuje, należy je jak
najszybciej ochłodzić
najszybciej ochłodzić
Można przyłożyć zimny okład lub włożyć dziecko do
Można przyłożyć zimny okład lub włożyć dziecko do
wanny napełnionej letnią wodą. Trzeba pamiętać,
wanny napełnionej letnią wodą. Trzeba pamiętać,
żeby temperatura wody była o 1 st.C niższa od
żeby temperatura wody była o 1 st.C niższa od
temperatury ciała. Nie wolno zanurzyć niemowlęcia
temperatury ciała. Nie wolno zanurzyć niemowlęcia
w zimnej wodzie, gdyż dojdzie wówczas do szoku
w zimnej wodzie, gdyż dojdzie wówczas do szoku
termicznego.
termicznego.
Stłuczenia, zmiażdżenia
Stłuczenia, zmiażdżenia
- po upadku, kopnięciu, nadepnięciu
- po upadku, kopnięciu, nadepnięciu
czy ugryzieniu
czy ugryzieniu
Zdezynfekować jeśli uszkodzony
Zdezynfekować jeśli uszkodzony
naskórek
naskórek
CHŁODZIĆ potem rozgrzewać
CHŁODZIĆ potem rozgrzewać
ALTACET
ALTACET
upadki
upadki
-niekoniecznie wysokość musi być duża,
-niekoniecznie wysokość musi być duża,
żeby doszło do groźnych następstw
żeby doszło do groźnych następstw
Często uraz nie tylko głowy ale i
Często uraz nie tylko głowy ale i
złamania, stłuczenia, uraz psychiczny
złamania, stłuczenia, uraz psychiczny
Nie podnosimy nieprzytomnego,
Nie podnosimy nieprzytomnego,
zamroczonego poszkodowanego.
zamroczonego poszkodowanego.
Zabezpieczamy miejsce wypadku,
Zabezpieczamy miejsce wypadku,
poszkodow. i wzywamy POGOTOWIE
poszkodow. i wzywamy POGOTOWIE
ZAWSZE przy urazie z zawrotami głowy,
ZAWSZE przy urazie z zawrotami głowy,
utratą przytomności, nudnościami,
utratą przytomności, nudnościami,
wymiotami podejrzewamy wstrząśnienie
wymiotami podejrzewamy wstrząśnienie
mózgu, lub poważniejszy uraz.
mózgu, lub poważniejszy uraz.
POGOTOWIE, SZPITAL
POGOTOWIE, SZPITAL
Nawet gdy poszkodowany odzyskał
Nawet gdy poszkodowany odzyskał
przytomność, chce wstać, mówi że nic
przytomność, chce wstać, mówi że nic
mu nie jest –nie wierzymy mu-nie wie co
mu nie jest –nie wierzymy mu-nie wie co
mówi-jest po urazie głowy, nie powinien
mówi-jest po urazie głowy, nie powinien
wstawać.
wstawać.
Wzywany POGOTOWIE. Transport „na
Wzywany POGOTOWIE. Transport „na
własną rękę” jest zbyt ryzykowny
własną rękę” jest zbyt ryzykowny
NOŚCIE
NOŚCIE
KASKI
KASKI
!!!
!!!
Odmrożenia
Odmrożenia
Skutkiem odmrożenia części ciała jest najczęściej
Skutkiem odmrożenia części ciała jest najczęściej
przechłodzenie całego organizmu. Dlatego w
przechłodzenie całego organizmu. Dlatego w
czasie ratowania poszkodowanego konieczne jest
czasie ratowania poszkodowanego konieczne jest
przemieszczenie go do ciepłego (NIE GORĄCEGO)
przemieszczenie go do ciepłego (NIE GORĄCEGO)
pomieszczenia.
pomieszczenia.
Należy zdjąć z poszkodowanego mokre, zimne
Należy zdjąć z poszkodowanego mokre, zimne
ubranie, a z jego palców ściągnąć biżuterię.
ubranie, a z jego palców ściągnąć biżuterię.
Na odmrożone policzki, nos czy uszy nakłada się
Na odmrożone policzki, nos czy uszy nakłada się
(NIE GORĄCE) czyste
. Jeśli na skórze są
. Jeśli na skórze są
widoczne pęcherze lub sinoczerwone albo blade
widoczne pęcherze lub sinoczerwone albo blade
plamy, należy zastosować suche, czyste opatrunki,
plamy, należy zastosować suche, czyste opatrunki,
najlepiej z wyjałowionej gazy.
najlepiej z wyjałowionej gazy.
Ze względu na ogólne wychłodzenie
Ze względu na ogólne wychłodzenie
ciała, poszkodowanemu podaje się ciepłe
ciała, poszkodowanemu podaje się ciepłe
(NIE GORĄCE) napoje. Po ociepleniu
(NIE GORĄCE) napoje. Po ociepleniu
odmrożonych części ciała, należy jeśli to
odmrożonych części ciała, należy jeśli to
możliwe ułożyć je nieco wyżej i okryć.
możliwe ułożyć je nieco wyżej i okryć.
Jeśli poszkodowany jest przytomny i
Jeśli poszkodowany jest przytomny i
dobrze się czuje, a do dyspozycji jest
dobrze się czuje, a do dyspozycji jest
ogrzewany samochód, można
ogrzewany samochód, można
odtransportować go do
odtransportować go do
, jeśli nie –
, jeśli nie –
należy wezwać
należy wezwać
Oparzenia-pomoc na
Oparzenia-pomoc na
miejscu wypadku
miejscu wypadku
Przemycie skóry czystą,chłodną (nie
Przemycie skóry czystą,chłodną (nie
lodowatą) wodą przez
lodowatą) wodą przez
20 minut
20 minut
lub do
lub do
ustania bólu i założeniu wilgotnego
ustania bólu i założeniu wilgotnego
opatrunku z jałowej gazy, delikatnie nałożyć
opatrunku z jałowej gazy, delikatnie nałożyć
bandaż. Przy poparzeniu jamy ustnej
bandaż. Przy poparzeniu jamy ustnej
poszkodowany powinien ssać kawałki lodu,
poszkodowany powinien ssać kawałki lodu,
lub płukać gardło zimną wodą;
lub płukać gardło zimną wodą;
Najczęściej popełnianym
Najczęściej popełnianym
błędem
błędem
jest
jest
stosowanie na poparzoną skórę wszelkiego
stosowanie na poparzoną skórę wszelkiego
rodzaju maści lub płynów oraz przekłuwanie
rodzaju maści lub płynów oraz przekłuwanie
pęcherzy.
pęcherzy.
Ukąszenia, użądlenia,
Ukąszenia, użądlenia,
pogryzienia
pogryzienia
Ukąszenie przez owada
Ukąszenie przez owada
- szczególnie groźne w obrębie jamy
- szczególnie groźne w obrębie jamy
ustnej, zwłaszcza u dzieci w lecie podczas
ustnej, zwłaszcza u dzieci w lecie podczas
jedzenia lodów.
jedzenia lodów.
Duży obrzęk może spowodować znaczne
Duży obrzęk może spowodować znaczne
utrudnienie oddychania, a nawet
utrudnienie oddychania, a nawet
uduszenie. Aby temu zapobiec, należy
uduszenie. Aby temu zapobiec, należy
przyłożyć zimny okład i ssać kostki lodu.
przyłożyć zimny okład i ssać kostki lodu.
Niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Ukąszenie przez węża
Ukąszenie przez węża
Należy zapobiegać przedostawaniu się jadu poprzez:
Należy zapobiegać przedostawaniu się jadu poprzez:
- unieruchomienie pokąsanego ( brak ruchów mięśni
- unieruchomienie pokąsanego ( brak ruchów mięśni
powoduje zmniejszenie ich ukrwienia)
powoduje zmniejszenie ich ukrwienia)
- zahamowanie odpływu krwi żylnej z kończyn do
- zahamowanie odpływu krwi żylnej z kończyn do
serca poprzez założenie opaski uciskowej.
serca poprzez założenie opaski uciskowej.
W przypadku ukąszenia przez żmiję w przedramię
W przypadku ukąszenia przez żmiję w przedramię
opaskę zakładamy na ramię, w razie ukąszenia w
opaskę zakładamy na ramię, w razie ukąszenia w
stopę- na udo. W tych miejscach ucisk jest
stopę- na udo. W tych miejscach ucisk jest
najskuteczniejszy. Tętno poniżej opaski powinno być
najskuteczniejszy. Tętno poniżej opaski powinno być
wyczuwalne. Przy prawidłowym ucisku kończyna
wyczuwalne. Przy prawidłowym ucisku kończyna
staje się sino czerwona, brzęknie, uwidaczniają się
staje się sino czerwona, brzęknie, uwidaczniają się
nabrzmiałe żyły.
nabrzmiałe żyły.
Niecelowe jest wysysanie miejsca ukąszenia. Nie jest
Niecelowe jest wysysanie miejsca ukąszenia. Nie jest
to pomocne ofierze ukąszenia, a naraża ratownika na
to pomocne ofierze ukąszenia, a naraża ratownika na
przeniknięcie jadu przez błonę śluzową ust.
przeniknięcie jadu przez błonę śluzową ust.
Pogryzienie
Pogryzienie
Rana kąsana
Rana kąsana
- szczególnie narażona na zakażenie
- szczególnie narażona na zakażenie
(bakterie są na zębach zwierząt),
(bakterie są na zębach zwierząt),
szczególnie groźne są te zadane przez
szczególnie groźne są te zadane przez
podejrzanie zachowujące się zwierzęta
podejrzanie zachowujące się zwierzęta
(ślina może zawierać wirus wścieklizny).
(ślina może zawierać wirus wścieklizny).
Należy wtedy wbrew regułom opatrywania,
Należy wtedy wbrew regułom opatrywania,
przemyć ranę wodą z mydłem ( wirus ginie
przemyć ranę wodą z mydłem ( wirus ginie
w styczności z mydłem). Zawsze konieczny
w styczności z mydłem). Zawsze konieczny
kontakt z lekarzem.
kontakt z lekarzem.
Postępowanie u małych
Postępowanie u małych
dzieci
dzieci
Niemowlę na spacerach narażone jest na ugryzienia
Niemowlę na spacerach narażone jest na ugryzienia
zwierząt lub ukąszenie owadów.
zwierząt lub ukąszenie owadów.
W przypadku, gdy zwierzę, które ugryzło jest
W przypadku, gdy zwierzę, które ugryzło jest
zaszczepione w zasadzie nie ma większego ryzyka. Można
zaszczepione w zasadzie nie ma większego ryzyka. Można
zdezynfekować ranę za pomocą wody utlenionej. Sytuacja
zdezynfekować ranę za pomocą wody utlenionej. Sytuacja
wygląda znacznie gorzej, jeżeli zwierzę nie było
wygląda znacznie gorzej, jeżeli zwierzę nie było
szczepione. Trzeba, wówczas zastosować serię zastrzyków
szczepione. Trzeba, wówczas zastosować serię zastrzyków
przeciw wściekliźnie. W przeciwnym wypadku może dojść
przeciw wściekliźnie. W przeciwnym wypadku może dojść
do zgonu dziecka.
do zgonu dziecka.
Jeżeli dziecko zostanie ukąszone przez owada
Jeżeli dziecko zostanie ukąszone przez owada
trzeba sprawdzić czy nie pozostawił on żądła w skórze
trzeba sprawdzić czy nie pozostawił on żądła w skórze
dziecka. Jeśli tak, to należy je usunąć. Miejsce ukąszenia
dziecka. Jeśli tak, to należy je usunąć. Miejsce ukąszenia
należy przemyć zimną wodą. Można również użyć wody
należy przemyć zimną wodą. Można również użyć wody
wapiennej lub opatrunku z sody oczyszczonej. Zdarza się,
wapiennej lub opatrunku z sody oczyszczonej. Zdarza się,
że ukąszenie wystąpiło w okolicy ust, oczu, nosa. W takim
że ukąszenie wystąpiło w okolicy ust, oczu, nosa. W takim
wypadku należy jak najszybciej udać się do lekarza.
wypadku należy jak najszybciej udać się do lekarza.
Ciała obce
Ciała obce
Ciało obce w oku
Ciało obce w oku
Gdy ciało obce znajduje się pod górną powieką,
Gdy ciało obce znajduje się pod górną powieką,
polecamy poszkodowanemu kierować wzrok ku
polecamy poszkodowanemu kierować wzrok ku
dołowi. Górną powiekę nakładamy na dolną.
dołowi. Górną powiekę nakładamy na dolną.
Wówczas rzęsy dolnej powieki "wymiatają"
Wówczas rzęsy dolnej powieki "wymiatają"
wewnętrzną stroną powieki górnej.
wewnętrzną stroną powieki górnej.
W przypadku gdy ciało obce znajduje się pod dolna
W przypadku gdy ciało obce znajduje się pod dolna
powieką, polecamy pacjentowi patrzeć w górę.
powieką, polecamy pacjentowi patrzeć w górę.
Odchylamy powiekę na około 0,5 cm i usuwamy
Odchylamy powiekę na około 0,5 cm i usuwamy
ciało obce wilgotnym rożkiem chusteczki do nosa,
ciało obce wilgotnym rożkiem chusteczki do nosa,
kierując się od strony zewnętrznej do nosa. Nie
kierując się od strony zewnętrznej do nosa. Nie
należy usuwać szkieł kontaktowych.
należy usuwać szkieł kontaktowych.
Ciało obce w nosie
Ciało obce w nosie
Jedyne co może
Jedyne co może
zrobić poszkodowany to zatkać druga
zrobić poszkodowany to zatkać druga
dziurkę i spróbować wydmuchnąć.
dziurkę i spróbować wydmuchnąć.
Użycie jakichkolwiek narzędzi grozi
Użycie jakichkolwiek narzędzi grozi
wystąpieniem krwawienia.
wystąpieniem krwawienia.
Ciało obce w uchu
Ciało obce w uchu
Należy
Należy
spróbować przez zwyczajne
spróbować przez zwyczajne
potrząsanie głową. Nie wolno
potrząsanie głową. Nie wolno
manipulować w przewodzie
manipulować w przewodzie
słuchowym.
słuchowym.
Ciało obce w tchawicy.
Ciało obce w tchawicy.
Najskuteczniejszą metodą jest tzw. chwyt
Najskuteczniejszą metodą jest tzw. chwyt
Heimlicha, nazywany też tłocznią brzuszną.
Heimlicha, nazywany też tłocznią brzuszną.
Rękoczyn ten wykonuje się zależnie od
Rękoczyn ten wykonuje się zależnie od
wieku poszkodowanego - kluczowe
wieku poszkodowanego - kluczowe
znaczenie ma tutaj wielkość ciała pacjenta.
znaczenie ma tutaj wielkość ciała pacjenta.
W przypadku osób dorosłych ratownik staje
W przypadku osób dorosłych ratownik staje
za ofiarą wypadku i obejmie ją rękoma na
za ofiarą wypadku i obejmie ją rękoma na
wysokości pasa, układa obie swoje ręce w
wysokości pasa, układa obie swoje ręce w
pięść, między pępkiem a żebrami
pięść, między pępkiem a żebrami
poszkodowanego, tak aby możliwe było
poszkodowanego, tak aby możliwe było
uciskanie przepony ku górze, po czym
uciskanie przepony ku górze, po czym
energicznie i szybko uciska przeponę.
energicznie i szybko uciska przeponę.
Zadławienia u dzieci
Zadławienia u dzieci
Małe dziecko należy ułożyć brzuchem na swoich
Małe dziecko należy ułożyć brzuchem na swoich
kolanach. Twarz powinna być niżej od tułowia. W
kolanach. Twarz powinna być niżej od tułowia. W
takiej pozycji można zacząć poklepywanie po
takiej pozycji można zacząć poklepywanie po
plecach-klepiemy energicznie 4-5 razy. Czynność tę
plecach-klepiemy energicznie 4-5 razy. Czynność tę
należy powtórzyć do uzyskania oczekiwanego
należy powtórzyć do uzyskania oczekiwanego
efektu.
efektu.
Przy braku rezultatu zaleca się położyć niemowlę na
Przy braku rezultatu zaleca się położyć niemowlę na
plecach. Jego główka powinna być umiejscowiona
plecach. Jego główka powinna być umiejscowiona
poniżej tułowia. Następnie dwoma palcami uciska
poniżej tułowia. Następnie dwoma palcami uciska
się 4-5 razy mostek w dolnej części. Czynność tę
się 4-5 razy mostek w dolnej części. Czynność tę
powtarza się mniej w odstępie 3 sekund.
powtarza się mniej w odstępie 3 sekund.
U dzieci starszych wykonując manewr Heimlicha
U dzieci starszych wykonując manewr Heimlicha
przeponę uciska się jedną ręką (z palcami
przeponę uciska się jedną ręką (z palcami
zwiniętymi w pięść), a drugą, otwartą przytrzymuje
zwiniętymi w pięść), a drugą, otwartą przytrzymuje
się dziecko na plecach.
się dziecko na plecach.
Kilka słów o resuscytacji
Kilka słów o resuscytacji
dzieci…
dzieci…
1.niemowlęta:
1.niemowlęta:
-
-
udrożnienie dróg oddechowych: poprzez lekkie uniesienie
udrożnienie dróg oddechowych: poprzez lekkie uniesienie
żuchwy (odgięcie głowy nie jest konieczne, wystarczające
żuchwy (odgięcie głowy nie jest konieczne, wystarczające
jest takie ułożenie aby oczy dziecka "patrzyły w górę").
jest takie ułożenie aby oczy dziecka "patrzyły w górę").
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta/nos jako metoda
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta/nos jako metoda
z wyboru, częstość wentylacji 20-30 oddechów/min,
z wyboru, częstość wentylacji 20-30 oddechów/min,
Czas trwania pojedynczego sztucznego oddechu to 1-1.5
Czas trwania pojedynczego sztucznego oddechu to 1-1.5
sek.
sek.
- ocena tętna: na tętnicy ramieniowej
- ocena tętna: na tętnicy ramieniowej
- masaż serca: punkt ucisku to miejsce ok 1 cm poniżej
- masaż serca: punkt ucisku to miejsce ok 1 cm poniżej
poziomu linii łączącej brodawki sutkowe; masaż
poziomu linii łączącej brodawki sutkowe; masaż
prowadzony jest za pomocą dwóch palców z częstością
prowadzony jest za pomocą dwóch palców z częstością
ok. 100- 120/min. Mostek powinien uginać się o 1/3
ok. 100- 120/min. Mostek powinien uginać się o 1/3
głębokości klp (ok. 2 cm).
głębokości klp (ok. 2 cm).
- sztuczna wentylacja + masaż serca: prowadzone w
- sztuczna wentylacja + masaż serca: prowadzone w
stosunku
stosunku
5:1
5:1
(pięć uciśnięć mostka, następnie 1 oddech).
(pięć uciśnięć mostka, następnie 1 oddech).
2.dzieci do 8 lat:
2.dzieci do 8 lat:
- udrożnienie dróg oddechowych: poprzez
- udrożnienie dróg oddechowych: poprzez
lekkie uniesienie żuchwy + odgięcie głowy
lekkie uniesienie żuchwy + odgięcie głowy
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta
lub usta-usta/nos, częstość 20-30 /min
lub usta-usta/nos, częstość 20-30 /min
- ocena tętna: tętnica szyjna lub udowa
- ocena tętna: tętnica szyjna lub udowa
- masaż serca: punkt ucisku to dolna
- masaż serca: punkt ucisku to dolna
połowa mostka, masaż prowadzony za
połowa mostka, masaż prowadzony za
pomocą nasady jednej ręki z częstością
pomocą nasady jednej ręki z częstością
ok. 100/min tak, aby mostek uginał się o
ok. 100/min tak, aby mostek uginał się o
1/3 głębokości klp (ok. 3 cm)
1/3 głębokości klp (ok. 3 cm)
- sztuczna wentylacja + masaż serca:
- sztuczna wentylacja + masaż serca:
prowadzone w stosunku
prowadzone w stosunku
5:1
5:1
3.
3.
dzieci powyżej 8 lat:
dzieci powyżej 8 lat:
- udrożnienie dróg oddechowych: poprzez
- udrożnienie dróg oddechowych: poprzez
lekkie uniesienie żuchwy + odgięcie głowy
lekkie uniesienie żuchwy + odgięcie głowy
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta,
- sztuczna wentylacja: metoda usta-usta,
częstość 15-20/min
częstość 15-20/min
- ocena tętna: tętnica szyjna lub udowa
- ocena tętna: tętnica szyjna lub udowa
- masaż serca: punkt ucisku to dolna
- masaż serca: punkt ucisku to dolna
połowa mostka, masaż prowadzony za
połowa mostka, masaż prowadzony za
pomocą nasad obu rąk (tak jak u osób
pomocą nasad obu rąk (tak jak u osób
dorosłych) z częstością ok. 100/min tak,
dorosłych) z częstością ok. 100/min tak,
aby mostek uginał się o 1/3 głębokości klp
aby mostek uginał się o 1/3 głębokości klp
(ok. 3-4 cm)
(ok. 3-4 cm)
- sztuczna wentylacja + masaż serca:
- sztuczna wentylacja + masaż serca:
prowadzone w stosunku
prowadzone w stosunku
30:2
30:2
Urazy u kobiet w ciąży
Urazy u kobiet w ciąży
Wystąpienie poważnego urazu u
Wystąpienie poważnego urazu u
kobiety ciężarnej oznacza zagrożenie
kobiety ciężarnej oznacza zagrożenie
dwóch żywych istot.
dwóch żywych istot.
Priorytety leczenia są takie same jaku
Priorytety leczenia są takie same jaku
u pacjentek, które nie są w ciąży, lecz
u pacjentek, które nie są w ciąży, lecz
przebieg resuscytacji i stabilizacji
przebieg resuscytacji i stabilizacji
stanu ogólnego należy modyfikować.
stanu ogólnego należy modyfikować.
Najczęstszą przyczyną
Najczęstszą przyczyną
urazów w ciąży
urazów w ciąży
są wypadki samochodowe, przy czym
są wypadki samochodowe, przy czym
stwierdzono, że używanie pasów
stwierdzono, że używanie pasów
bezpieczeństwa zmniejszyło
bezpieczeństwa zmniejszyło
śmiertelność płodów wskutek
śmiertelność płodów wskutek
wypadków samochodowych z 50 do 8%.
wypadków samochodowych z 50 do 8%.
Kolejnymi przyczynami urazów u kobiet
Kolejnymi przyczynami urazów u kobiet
w ciąży są oparzenia i pobicia.
w ciąży są oparzenia i pobicia.
W ostatnich miesiącach ciąży u ciężarnej leżącej na plecach
W ostatnich miesiącach ciąży u ciężarnej leżącej na plecach
powiększona macica może naciskać na duże naczynia jamy
powiększona macica może naciskać na duże naczynia jamy
brzusznej (żyła główna dolna i aorta).
brzusznej (żyła główna dolna i aorta).
Po urazie, gdy u pacjentki takiej podejrzewa się
Po urazie, gdy u pacjentki takiej podejrzewa się
uszkodzenie kręgosłupa po umieszczeniu jej na desce,
uszkodzenie kręgosłupa po umieszczeniu jej na desce,
należy deskę lekko pochylić
należy deskę lekko pochylić
w lewo
w lewo
, co powinno
, co powinno
spowodować odbarczenie ucisku na duże naczynia.
spowodować odbarczenie ucisku na duże naczynia.
Natomiast, gdy u pacjentki mamy wykluczone uszkodzenie
Natomiast, gdy u pacjentki mamy wykluczone uszkodzenie
kręgosłupa należy ułożyć ją na lewym boku.
kręgosłupa należy ułożyć ją na lewym boku.
Ponieważ w czasie ciąży normą jest mierna hiperwolemia, w
Ponieważ w czasie ciąży normą jest mierna hiperwolemia, w
leczeniu wstrząsu stosuje się zwykle duże ilości płynów i
leczeniu wstrząsu stosuje się zwykle duże ilości płynów i
krwi. W przypadku wstrząsu u kobiety ciężarnej
krwi. W przypadku wstrząsu u kobiety ciężarnej
śmiertelność płodów dochodzi do 80%.
śmiertelność płodów dochodzi do 80%.
Po urazach pacjentek w ciąży dobrym badaniem
Po urazach pacjentek w ciąży dobrym badaniem
diagnostycznym jest USG (uzupełnione oceną przepływów
diagnostycznym jest USG (uzupełnione oceną przepływów
krwi w naczyniach metodą Dopplera), natomiast
krwi w naczyniach metodą Dopplera), natomiast
wykonywanie badań RTG należy ograniczyć do ścisłych
wykonywanie badań RTG należy ograniczyć do ścisłych
wskazań.
wskazań.
Urazy tępe u kobiet w ciąży
Urazy tępe u kobiet w ciąży
.
.
Najczęstszą przyczyną są wypadki drogowe. Do
Najczęstszą przyczyną są wypadki drogowe. Do
położniczych powikłań urazu tępego należy
położniczych powikłań urazu tępego należy
wyzwolenie skurczów macicy, odwarstwienie
wyzwolenie skurczów macicy, odwarstwienie
łożyska, poronienie lub śmierć płodu. Najczęstszą
łożyska, poronienie lub śmierć płodu. Najczęstszą
przyczyną śmierci płodu jest wstrząs
przyczyną śmierci płodu jest wstrząs
hipowolemiczny u matki.
hipowolemiczny u matki.
W tępych urazach brzucha uszkodzeniu najczęściej
W tępych urazach brzucha uszkodzeniu najczęściej
ulega śledziona, jelita i macica. Objawami może
ulega śledziona, jelita i macica. Objawami może
być tutaj ból, wzdęcie brzucha, osłabione napięcie
być tutaj ból, wzdęcie brzucha, osłabione napięcie
powłok jamy brzusznej lub objawy otrzewnowe.
powłok jamy brzusznej lub objawy otrzewnowe.
Oparzenia kobiet w ciąży.
Oparzenia kobiet w ciąży.
Wskutek zmian w organizmie kobiety
Wskutek zmian w organizmie kobiety
występujących podczas ciąży ciężkie oparzenia
występujących podczas ciąży ciężkie oparzenia
mają gorsze rokowanie. Dlatego oparzenie
mają gorsze rokowanie. Dlatego oparzenie
przekraczające 50% powierzchni ciała kobiety w
przekraczające 50% powierzchni ciała kobiety w
drugim lub trzecim trymestrze ciąży są wskazaniem
drugim lub trzecim trymestrze ciąży są wskazaniem
do natychmiastowego rozwiązania ciąży.
do natychmiastowego rozwiązania ciąży.
I JESZCZE RAZ:
I JESZCZE RAZ:
NOŚCIE
NOŚCIE
KASKI
KASKI
!!!
!!!
i
i
ALTACET ;)
ALTACET ;)