Garncarstwo

Garncarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł

rękodzielniczych. Polega ono na formowaniu, a następnie

wypalaniu z gliny naczyń codziennego użytku. Przyjmuje

się, że początki garncarstwa sięgają 7 tys. lat p.n.e., gdy

w Mezopotamii zaczęły powstawać pierwsze naczynia

ceramiczne. Słowo ceramika pochodzi od greckiego

keramos – glina.

Na terenach polskich garncarstwo zaistniało ok. 5400

r. p.n.e. Wytwarzano naczynia o różnej grubości

ściankach, z czasem technikę wyrobu ulepszano

poprzez stosowanie domieszek mineralnych,

wzmacniających konstrukcję. Początkowo zajmowały

się tym jedynie kobiety, wyrabiając naczynia na

użytek domowy.

Z chwilą przybycia ok 300 r p.n.e. na ziemie polskie ludności

celtyckiej, pojawiło się prymitywne koło garncarskie, obsługiwane

przez dwie osoby: jedna wprawiała je w ruch, gdy druga

formowała naczynie. Plemiona słowiańskie zaczęły używać

wolnoobrotowego koła garncarskiego w VII w., które jednak

początkowo służyło jedynie do obróbki ulepionego wcześniej

ręcznie prostego naczynia o nieskomplikowanej ornamentyce.

Warsztatem garncarza jest koło garncarskie złożone z dwóch tarcz

umieszczonych na wspólnej pionowej osi. Jeśli garncarz, siedzi na

ławie okrakiem, obiema nogami popycha dolną, większą tarczę, jeśli

zaś siedzi bokiem – popycha tarczę jedną nogą, wprawiając koło w

ruch obrotowy. Na ławie leży też zapas gliny, naczynie z wodą do

maczania rąk, naczynia z farbami, pędzel, szyniec do wygładzania i

ozdabiania oraz drut do odcinania gotowego naczynia.

Produkty garncarskie to przede wszystkim rozmaitej

wielkości naczynia domowego użytku jak garnki i misy,

dzbanki, bańki, dwojaki, ale również naczynia ozdobne:

posążki, kropielniczki, kapliczki, figurki, czy zabawki:

grzechotki, ptaszki, gwizdki