ZASADA DZIAŁANIA,
BUDOWA, PARAMETRY
ORAZ ZASTOSOWANIE
PROJEKTORÓW WIZYJNYCH
Charczuk Jakub
Orechwo Zbigniew
Trochę historii…
Idea sterowanych cyfrowo mikroluster, odbijających na ekran światło
lampy projekcyjnej, narodziła się zaledwie 10 lat temu. Ówczesna
technologia nie pozwalała jednak na wykorzystanie ogromnych zalet
systemu. Powstawały urządzenia duże, nieporęczne i często się psujące.
Jednak w kilka lat później ogromny postęp w mikromechanice
warstwowej dał nowe możliwości, które dość skwapliwie wykorzystano i
już w lutym 1996 roku Texas Instruments zademonstrował pierwszy
system projekcyjny, wykorzystujący matrycę zawierającą 1.3 mln pikseli.
Już około dwa tygodne później firma norweska Davis wyprodukowała
pierwszy projektor graficzny na podsystemach Texas Instruments, a w
maju kanadyjski Electrohome zastosował po raz pierwszy system
trójchipowy. Czerwiec przyniósł urządzenia spełniające wymogi
standardu SVGA. W sierpniu pierwsze zestawy DLP były już w sprzedaży.
W Europie pojawiły się w 1996 roku na targach Photokina w Kolonii, a
kilka tygodni później - na polskim rynku.
Projektor multimedialny (zwany także rzutnikiem multimedialnym
oraz projektorem wideo) to urządzenie służące do wyświetlania
obrazu na ekranie na podstawie otrzymywanego sygnału. Źródłem
takiego sygnału może być stacjonarny komputer, laptop,
magnetowid, kamera, odtwarzacz DVD lub tuner satelitarny itp
W projektorach multimedialnych najczęściej spotyka się dwie
konkurencyjne technologie generowania obrazu:
oraz
.
Każda z tych technologii ma zarówno swoje zalety jak i wady. Nie
można jednoznacznie wskazać, która z nich jest lepsza. Na rynku
oferowane są także projektory
, jednak urządzenia
wykonane w tych technologiach adresowane są do wąskiej grupy
użytkowników, co powoduje, iż ich udział w rynku jest niewielki.
Coraz większą popularność zdobywa technologia DLP (Digital Light
Processing) opracowana przez firmę Texas Instruments.
Zainstalowany w projektorze układ przetwarza sygnał wizyjny
odebrany z komputera czy magnetowidu na sygnał cyfrowy. Sygnał
ten użyty jest do wysterowania położenia kilkuset tysięcy
mikroskopijnych lusterek znajdujących się w tzw. układzie DMD
(Digital Micromirror Device). Lusterka, zależnie od nachylenia, w
różnym stopniu mogą odbijać padające na nie światło.
TECHNOLOGIA DLP
Wstęp…
Światło z żarówki metalowo-halidowej (lub UHP) przechodzi najpierw
przez specjalny czerwono-zielono-niebieski obrotowy filtr, gdzie się
zabarwia na jeden z kolorów podstawowych (np. czerwony). W tym
czasie lusterka ustawiają się tak, że tworzą matrycę obrazu dla tego
koloru. Światło dociera do układu DMD, odbija się od lusterek
ustawionych poziomo i trafia do obiektywu, a potem na ekran
projekcyjny. Ułamek sekundy, potem filtr przekręca się na kolejny
kolor podstawowy (np. zielony); także lusterka zmieniają swą pozycję
i znów tworzony jest obraz (zielonej składowej w naszym
przykładzie). Kolejne trzy obrazy tworzą gotowy, pełnokolorowy
obraz. Podstawowe kolory są mieszane tak szybko, iż oko ludzkie nie
jest w stanie rozróżnić poszczególnych, monochromatycznych
warstw.
TECHNOLOGIA DLP
Zasada działania…
Technika DLP pozwala uzyskać bardzo jasny i kontrastowy
obraz, dużo lepszy od tego z projektorów LCD. Praktycznie
wszystkie najnowsze projektory stosują tę technikę
wyświetlania obrazu i wykorzystują nie jeden układ DMD, a
dwa lub nawet trzy takie układy. W rozwiązaniach z dwoma
układami DMD, drugi chip odpowiada wyłącznie za odbijanie
koloru czerwonego. Projektory o trzech układach DMD
posługują się każdym chipem do odbijania oddzielnych
kolorów podstawowych.
TECHNOLOGIA DLP
Budowa…
z reguły mniejsze wymiary projektora
Dzięki kompaktowej budowie modułu generującego obraz najmniejsze na świecie urządzenia projekcyjne
wykonane są w technologii DLP. Nadaje się ona doskonale do celów mobilnych. Obecnie możemy spotkać
projektory DLP ważące poniżej 1 kg (np. Optoma EP725).
wyższy kontrast i lepsze odwzorowanie czerni
Wielu użytkowników ceni sobie projektory DLP głównie ze względu na wysoki kontrast i dobre odwzorowanie
czerni. Projektory wyposażone w najnowsze chipy DLP potrafią wygenerować obraz o kontraście powyżej 5000:1.
obraz jest bardziej wygładzony i pozbawiony widocznych pikseli
W technologii DLP wypełnienie obrazu jest znacznie większe (90%) i dzięki temu przerwy pomiędzy pikselami są
prawie niezauważalne, a obraz gładki i jednolity. Różnica jest najbardziej widoczna w przypadku projektorów o
rozdzielczości SVGA(800x600).
brak niespójności kolorów
W przypadku projektorów DLP z jednym układem DMD zjawisko niespójności kolorów nie występuje, ponieważ
każda składowa generowana jest przez ten sam układ optyczny i można powiedzieć, że zawsze trafia w ten sam
punkt ekranu.
TECHNOLOGIA DLP
Zalety…
występujący efekt tęczy
Ponieważ obraz generowany jest w sposób
sekwencyjny (kolory nakładane są jeden po
drugim), istnieje możliwość wyodrębnienia na
obrazie poszczególnych składowych kolorów
RGB. Na szczęście większość populacji, albo w
ogóle nie widzi tego efektu, albo im to nie
przeszkadza. Wraz ze zwiększeniem szybkości
chipów DLP efekt staje coraz mniej zauważalny.
niższa jasność
Przy zastosowaniu identycznej lampy, projektor
w technologii LCD będzie świecił jaśniej niż
projektor DLP. Projektory DLP są bardziej
dostosowane do zastosowań mobilnych,
rzadkością są urządzenia o jasności powyżej
3000 ANSI lumenów.
TECHNOLOGIA DLP
Wady…
Projektory LCD wyposażone są w ciekłokrystaliczne panele
polisilikonowe. Światło lampy projekcyjnej jest rozkładane przez
lustro dichroiczne na barwy podstawowe - czerwoną, zieloną i
niebieską. Każda z barw podstawowych filtrowana jest następnie
przez panel polisilikonowy. W ten sposób powstają trzy
jednobarwne odwzorowania o wierności sięgającej najmniejszych
punktów obrazu. Układ pryzmatyczny nakłada je na siebie w taki
sposób, że na ekranie tworzy jednolite obicie. Tak wygenerowany
obraz wyświetlany jest na ekranie za pośrednictwem obiektywu.
Tak więc, obraz powstaje w samym projektorze, a nie na ekranie,
co oszczędza wzrok widzów.
TECHNOLOGIA LCD
Zasada działania…
TECHNOLOGIA LCD
Zasada działania…
Dzisiaj produkuję się już tylko projektory z trzema aktywnymi
matrycami polisilikonowymi. Oznacz to iż każda z barw
podstawowych filtrowana jest przez odzielny panel polisilikonowy.
Oznacza to lepszą jakość oraz dokładność otrzymanego obrazu.
Zasada działania jest jednak taka sama.
TECHNOLOGIA LCD
Zalety…
lepsze nasycenie kolorów
Spowodowane jest to faktem, że poszczególne składowe koloru (RGB) syntetyzowane są
jednocześnie (w przypadku technologii DLP synteza koloru polega na bezwładności ludzkiego
wzroku, patrz poniżej). Dodatkowe znaczenie w przypadku technologii DLP ma często
wykorzystywane przez producentów „podbijanie jasności” projektora poprzez zastosowanie
dodatkowego białego segmentu na filtrze kolorów (poprawia to również kontrast).
obraz jest bardziej ostry
Różnice są bardziej zauważalne przy złożonych prezentacjach arkuszy kalkulacyjnych, niż przy
obrazie video. Nie oznacza to, że obraz DLP jest nie ostry, po prostu porównując ten sam obraz na
obu projektorach dochodzimy do wniosku, że obraz LCD jest ostrzejszy.
projektory LCD świecą jaśniej niż DLP przy wykorzystaniu lamp o tym samej
mocy
Przy wykorzystaniu lampy o tej samej mocy, z reguły w projektorach LCD uzyskamy wyższą jasność.
TECHNOLOGIA LCD
Wady…
widoczne poszczególne piksele
(przestrzenie pomiędzy pikselami)
Wypełnienie obrazu przez projektor LCD wynosi około 70%, co oznacza, iż taką część ekranu zajmują
piksele, natomiast pozostałe 30% obrazu stanowią przerwy pomiędzy nimi. Z tego powodu z niewielkiej
odległości od ekranu możemy zauważyć, że obraz projektora LCD składa się z drobnych punkcików. W
zależności od klasy urządzenia, efekt ten jest bardziej lub mniej widoczny (im wyższa rozdzielczość tym
efekt mniej widoczny przy tej samej wielkości ekranu). Niektóre projektory wyposażone są w
mikrosoczewki lub specjalne funkcje wygładzania pikseli, które w znacznym stopni minimalizują ten efekt.
gorsze odwzorowanie czerni oraz gorszy kontrast
Istotne szczególnie w zastosowaniu w kinie domowym, aczkolwiek najnowsze projektory LCD
przeznaczone do kina domowego zapewniają odpowiednią głębię czerni. Jest to spowodowane specyfiką
stosowanych matryc LCD, które nie są w stanie idealnie odizolować (nieprzepuszczać) światła.
możliwa niespójność kolorów
Specyfika konstrukcji projektorów LCD, gdzie trzy kolory (RGB) składające się na obraz końcowy są
generowane przez osobne układy optyczne, stwarza możliwość powstania niespójności podczas syntezy
(trzy składowe się „rozjeżdżają”). Sprowadza się to do wyświetlania nieostrego, rozmazanego obrazu.
Projektory CRT
-
odtwarzają
obraz przy pomocy lamp
projekcyjnych Cathode Ray
Tube. Każda z tych lamp
wyświetla obraz w jednym z
trzech kolorów podstawowych:
czerwonym, zielonym i
niebieskim. Na ekranie,
połączone strumienie owiatła
tworzą kolorowy obraz o bardzo
wysokim kontraście. Wadą tych
projektorów jest ich duża waga
(kilkadziesiąt kilogramów), oraz
bardzo duże trudności w
dostrajaniu, które może być
wykonane wyłącznie przez
doświadczonego fachowca.
INNE TECHNOLOGIE
Inne typy projektorów…
Projektory Light Valve - Sporadycznie stosowana ze
względu na swoją wysoką cenę jest technologia Light
Valve. Stanowi ona połączenie zasad działania urządzeń
typu CRT i LCD, a więc matrycy ciekłokrystalicznej i lampy
projekcyjnej. Obraz wyświetlany przez projektory tego typu
jest bardzo wysokiej jakości. Technologia ta stanowi
przyszłość projektorów, jednakże musi minąć jeszcze
trochę czasu zanim się upowszechni. Urządzenia tego typu
dostępne są przeważnie na specjalne zamówienie.
INNE TECHNOLOGIE
Inne typy projektorów…
Rozdzielczość
Rozdzielczość to ilość poszczególnych
punktów (pikseli), z których składa się obraz.
Jest to ilość punktów w poziomie i pionie,
których iloczyn wyznacza łączną ilość pikseli.
Najpopularniejsze rozdzielczości projektorów
to SVGA (800x600) oraz XGA (1024x768). Im
wyższa rozdzielczość, tym większa ilość
wyświetlanych linii poziomych i pionowych.
To z kolei wpływa na czytelność obrazu i
możliwość wyświetlenia większej ilości
detali. W przypadku projektorów
prezentacyjnych najpopularniejsze są
rozdzielczości SVGA oraz XGA. Do kina
domowego zalecane są rozdzielczości typu
16:9 (WVGA, WXGA), choć nie jest to
warunek konieczny. Urządzenia o
rozdzielczości SVGA lub XGA również mogą
się doskonale spisywać w tym zastosowaniu.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Jasność
Inaczej nazywana „siłą światła”.
Jest to jeden z najważniejszych
parametrów projektora, ponieważ
to on głównie decyduje o
zastosowaniu danego projektora.
Jasność podawana jest w ANSI
lumenach. Współczynnik lumenów
określa natężenie światła
emitowanego przez projektor.
American National Standards
Institute usystematyzował metodę
mierzenia lumenów w specyfikacji
ANSI. Dzięki temu standardowi
klienci maja możliwość
łatwiejszego porównywania
jasności poszczególnych modeli
pochodzących od różnych
producentów.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Kontrast
Kontrastem określa się
stosunek natężenia
światła w elementach o
maksymalnej i
minimalnej jasności np.:
różnica między czernią
a bielą na obrazie
wyświetlanym. Im
wyższy jest
współczynnik kontrastu,
tym większa jest
zdolność projektora do
wyświetlania
poszczególnych odcieni
kolorów. Większy
kontrast pozwala na
dokładniejsze
odwzorowanie barw.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Obiektyw i optyka
W zależności od przeznaczenia projektora stosuje się różnego typu obiektywy.
Najczęściej można spotkać się z obiektywami standardowymi, które dają obraz o szerokości równej połowie odległości
projektora od ekranu (stosunek 2.0:1). Coraz częściej oferowane są obiektywy szerokokątne (z krótszą ogniskową). W
specyficznych zastosowaniach używa się także teleobiektywów (z dłuższą ogniskową).
Obiektyw szerokokątny pozwala uzyskać obraz o dużej przekątnej z niewielkiej odległości (stosunek około 1.0 –
1.5 : 1). Jest to idealne rozwiązanie dla niewielkich sal i pomieszczeń, gdzie z przyczyn technicznych projektor musi
być ustawiony blisko ekranu.
Telebiektyw stosowany jest w dużych aulach i salach, gdzie projektor musi być umiejscowiony w znaczącej odległości
od ekranu (stosunek 3.0 – 8.0:1 a nawet i więcej).
Ponadto wyróżniamy obiektywy z elektrycznym i manualnym sterowaniem, gdzie regulacje wielkości i ostrości obrazu
odbywają się odpowiednio za pomocą silników elektrycznych lub ręcznie.
Przy omawianiu obiektywów warto wspomnieć o rozwiązaniu typu Lens Shift. Polega on na możliwości przesuwania
obiektywu w pionie (w górę i w dół) i w poziomie (w lewo i w prawo). Bardzo przydatna funkcja, kiedy nie ma
możliwości ustawienia projektora prostopadle do ekranu. Układ Lens Shift pozwala na korygowanie zniekształceń
trapezowych drogą optyczną, bez jakiejkolwiek utraty jakości, co ma miejsce podczas typowej cyfrowej korekcji efektu
„Keystone”.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Przekątna obrazu
Przekątna obrazu - inaczej mówiąc, jak duży obraz uda nam się
uzyskać przy ustawieniu projektora w określonej odległości od
ekranu. Niektóre modele projektorów z odległości 4 metrów mogą
osiągać przekątną obrazu ok. 3,5 m. Inne osiągną tylko 1,5 m. Tak
więc w zależności od tego, czy przewidujemy że projektor będzie stał
daleko od ekranu, czy też bezpośrednio przy nim, wybieramy
urządzenie które posiada odpowiednie proporcje obrazu. Określa
nam to parametr proporcja obrazu. Np. proporcja obrazu 4:3 jest
bardzo dobra wtedy, gdy projektor ma stać w odległości 3 - 4 metrów
od ekranu. Mimo takiej bliskości będzie w stanie wyświetlić
odpowiednio duży obraz, dobrze widoczny dla wszystkich
uczestników spotkania.
narzędzia prezentacyjne w pilocie - na spotkaniach dla dużych grup
prezenter często oddala się od projektora na kilka - kilkanaście
metrów. Dlatego pilot projektora musi mieć możliwość co najmniej
sterowania myszą i posiadać wbudowany wskaźnik laserowy.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Wejścia / wyjścia
RGB
, typowe analogowe złącze komputerowe, służące do podłączenia karty graficznej komputera z projektorem,
połączenie analogiczne do podłączania monitora komputerowego (złącze 15 pinowe D-sub)
DVI
, cyfrowe złącze komputerowe. W przypadku urządzeń posiadających złącze DVI, połączenie cyfrowe umożliwia
przesyłanie cyfrowego sygnału video bez potrzeby konwersji na sygnał analogowy. Uzyskiwany w ten sposób obraz
charakteryzuje się wyższą jakością i stabilnością. Złącze typu DVI ma kilka odmian. Może to być np. DVI-D (tylko
sygnał cyfrowy), DVI-I (możliwość przekazania zarówno sygnału cyfrowego jak i analogowego), M1-DA (cyfrowo-
analogowe złącze oferujące dodatkowe możliwości – np. obsługę USB).
HDMI
(High-Definition Multimedia Interface, dawniej DVI-CE) – nowy standard złącza cyfrowego, następca DVI dla
multimediów. Umożliwia przesyłanie „w jednym kablu” obrazu i dźwięku (wszystko cyfrowo): obraz o rozdzielczości do
pełnego HDTV (1080p – 2.2 Gbps) – nie skompresowany, dźwięk wielokanałowy (również nie skompresowany). Łączna
przepustowość łącza to 5Gbps. Złącze inne niż DVI (mały wtyk przypominający trochę połączenie sata i małego
firewire, Typ A ma 19 pinów, Typ B ma 29 pinów), do części projektorów Optomy można dokupić przejściówkę HDMI ->
DVI. HDMI jest kompatybilne z DVI (w sensie że do HDMI można podłączyć DVI) ale nie jest tak w drugą stronę – ważne
ponieważ niektóre odtwarzacze DVD nie pozwalają wyłączyć HDMI i nie działa to z projektorami, które tego nie
obsługują.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Wejścia / wyjścia
HDCP
(High-bandwith Digital Content Protection) – w sumie to nie jest złącze, tylko protokół. Dostępny dla
DVI i HDMI. Zastosowanie: szyfrowanie połączenia pomiędzy źródłem sygnału (DVD, komputer itp.) a
odbiornikiem sygnału (np. projektor).
Komponent
(component), jedno z najbardziej zaawansowanych złącz dla sygnału video. Sygnał
komponentowy video przekazuje informację o obrazie w postaci jego wszystkich składowych. Składowe te,
luminancja oraz chrominancja, są definiowane jako „Y-Pb-Pr” (dla sygnałów analogowych) oraz Y-Cb-Cr (dla
sygnałów cyfrowych). Dzięki temu uzyskuje się jeden z najlepszych obrazów w porównaniu z innymi
popularnymi standardami. Ponadto złącze to może być wykorzystane do przesyłania obrazu przetworzonego
przez układ progresywnego skanowania (co nie jest możliwe w przypadku S-Video i Kompozyt).
S-video
. Oferuje jakość pośrednią pomiędzy złączem kompozytowym (Video) a komponentem. Przekazujący
dane za pomocą informacji o kontraście (luminancja) i kolorze (chrominancja). Gniazda S-Video to maleńkie
4-pinowe wtyki.
Kompozyt
(composite), potocznie nazywany Video. Najpopularniejsze i najczęściej występujące przyłącze
sygnałowe. Sygnał kompozytowy jest wygodny, ponieważ jest „kompaktowy” i akceptowany przez wszystkie
odbiorniki, ale oferuje najsłabszą jakość obrazu (jest to wejście 1x chinch/RCA – najczęściej żółty).
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Wyposażenie i
funkcje
wirtualna mysz
Funkcja pozwalająca na kontrolowanie myszy komputera pilotem projektora. Aby ją uaktywnić należy podłączyć projektor do
komputera przez port USB lub PS/2. Tym sposobem komputer komunikuje się z projektorem, którego pilot przejął funkcję myszy
komputerowej. Pozwala to na przykład uruchamiać programy oraz zmieniać obrazy prezentacji bez podchodzenia do komputera.
korekcja efektu trapezowego
Praktycznie wszystkie obecnie występujące na rynku projektory wyposażone są w układy pozwalające na korygowanie geometrii
wyświetlanego obrazu – zwane inaczej korekcją trapezu lub jeszcze inaczej korekcją efektu „Keystone”. Wykorzystanie tej funkcji
jest niezbędne w sytuacji, kiedy nie mamy możliwości ustawienia projektora prostopadle do ekranu.
Przy nieprawidłowym ustawieniu projektora uzyskany obraz będzie posiadał widoczne zniekształcenia i swoim kształtem
przypominał trapez. W takiej sytuacji dopiero użycie regulacji „efektu trapezu” pozwoli nam uzyskać prawidłowy, prostokątny
obraz. Regulacja efektu „Keystone” może być pozioma (H) i pionowa (V), może również być regulowana ręcznie lub automatycznie,
może być cyfrowa (ze stratą jakości obrazu) i optyczna (mechanizm Lens Shift).
zoom
zoom cyfrowy (realizowany przez cyfrowe przetworniki projektora) – funkcja umożliwiająca powiększanie wybranego fragmentu
obrazu, najczęściej obsługiwany za pomocą pilota projektora.
zoom optyczny (realizowany przez obiektyw) umożliwia niewielkie (zazwyczaj 1.2x -1.4x) powiększenie lub pomniejszenie całego
obrazu (np. dopasowanie do wielkości ekranu). Zoom może być sterowany ręcznie lub elektrycznie.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Wyposażenie i
funkcje
PIP (Picture In Picture)
Funkcja nazywana również „obraz w obrazie”, pozwala wyświetlać
obraz wideo na sygnale komputerowym (np. prezentacja na
komputerze – a w oknie odtwarzany film z DVD) Wyposażenie znane z
odbiorników telewizyjnych.
tryb ECO (pracy ekonomicznej)
Część projektorów wyposażona jest w 2 tryby pracy: standardowy
oraz ekonomiczny. Przejście projektora w tryb ekonomiczny powoduje
obniżenie jasności (najczęściej o 20%) w stosunku do wartości
standardowej, wydłużenie czasu życia lampy, zmniejszenie poziomu
szumu projektora oraz zmniejszenie zużycia energii.
żywotność lampy
Żywotność lampy (inaczej "half-life") określa ilość godzin, po której
jasność lampy może spaść do 50% jasności początkowej,
charakterystycznej dla projektora nowego. Nie oznacza to jednak, że
lampa przestanie świecić po przepracowaniu podanej liczby godzin,
nie jest to jednak wartość gwarantowana i zdarza się, że lampa może
wymagać wcześniejszej wymiany. Wpływ na żywotność mają warunki
otoczenia podczas pracy (temperatura, zakurzenie, wilgotność) oraz
intensywność użytkowania. Zalecane jest okresowe czyszczenie
projektora (filtrów), aby przedłużyć żywotność lampy.
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Wyposażenie i
funkcje
CZYTNIK KART PAMIĘCI
Niektóre projektory multimedialne posiadają możliwość prezentacji bez
użycia komputera. Dla prezenterów mobilnych dźwiganie dodatkowego
ciężaru, jakim jest notebook, to niewątpliwie utrudnienie. Dlatego też
producenci najnowszych projektorów przenośnych pomyśleli o
udogodnieniach i zaopatrzyli swoje urządzenia w czytnik kart pamięci,
które stosowane są też w notebookach. Karta pamięci o rozmiarach
niewiele większych od karty kredytowej ma możliwość zapisywania całej
prezentacji i odtworzenia jej bez użycia notebooka. Wystarczy włożyć
kartę w czytnik zainstalowany w projektorze i wyświetlać przygotowaną
prezentację (sterowanie w pilocie). Za pomocą tego rozwiązania
odtwarzać można pliki programu PowerPoint, obrazy w formacie JPEG,
pliki filmowe AVI oraz MOV, a także pliki dźwiękowe WAV. Projektor w
tym wypadku zastępuje dwa urządzenia i ułatwia pracę nie tylko
mobilnym prezenterom
NAJWAŻNIEJSZE
PARAMETRY
Przyszłość projektorów wizyjnych…
Projektory wizyjne są stosunkowo młodymi urządzeniami.
Technologie te szybko się rozwijają. Stale zmienia się ich
zastosowanie i powiększa grono odbiorców. Specjaliści z tej branży
twierdzą jednak że technologia Light Valve jest przyszłością
projektorów wizyjnych. Minie jednak kilka lat do momentu kiedy
staną się one powszechnie dostępne.