Obrona
terytorialna
Obrona terytorialna - jest jednym z dwóch elementów
często stosowanego podziału potencjału zbrojnego Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na siły obrony
terytorialnej (OT), oraz siły operacyjne. Przy obecnie
przyjętej nieagresywnej i defensywnej strategii, siły
obrony terytorialnej przeważają nad siłami
operacyjnymi. Podstawowym organem dowodzenia w
obronie terytorialnej jest dowództwo okręgu
wojskowego.
Siły obrony terytorialnej wykonują zadania z zakresu
obrony powszechnej państwa oraz wsparcia i
zabezpieczenia wojsk operacyjnych. Ponadto, mogą
one prowadzić działania bojowe oraz ratownicze.
Zawsze jednak działania OT ograniczone są do terenu
kraju. Poszczególne oddziały obrony terytorialnej mogą
być w określonych przypadkach podporządkowane
operacyjnie dowódcom sojuszniczym.
• prowadzenie rozpoznania oraz
ostrzeganie i alarmowanie wojsk i
załóg obiektów wojskowych o
grożącym niebezpieczeństwie;
• odpieranie uderzeń na wojska i
obiekty wojskowe lub zmniejszanie
skutków tych uderzeń;
• zabezpieczenie mobilizacyjnego
rozwinięcia całości sił zbrojnych;
Zadania
• zabezpieczenie przegrupowania wojsk
operacyjnych własnych i sojuszniczych na
front zewnętrzny;
• zwalczanie desantów powietrznych i sił
rajdowo-uderzeniowych oraz grup
dywersyjno-rozpoznawczych nieprzyjaciela;
• ochrona i obrona określonych obiektów;
• zapewnienie samoobrony garnizonów
wojskowych i zakładów pracy resortu
obrony narodowej
• likwidacja skutków uderzeń
nieprzyjaciela na wojska i obiekty
wojskowe, jak również prowadzenie
akcji ratunkowych na rzecz ludności
cywilnej i aglomeracji miejsko-
przemysłowych;
• szkolenie rezerw osobowych,
uzupełnienie wojsk i realizacja
zaopatrzenia materiałowo-
technicznego.
Struktura
Szefostwo Obrony Terytorialnej działa
w strukturach Sztabu Generalnego
WP. Jest to organ koncepcyjny oraz
organizacyjno-planistyczny. W
dowództwach poszczególnych rodzajów
sił zbrojnych działają wydziały obrony
terytorialnej. Skład i struktura wojsk OT
podporządkowane są podziałowi
terytorialnemu państwa, wg potrzeb
poszczególnych rejonów.
Wojska obrony terytorialnej
Wojska obrony terytorialnej – część sił
zbrojnych przeznaczona do
prowadzenia działań taktycznych na
obszarze kraju. Stanowiły je jednostki
ogólnego przeznaczenia oraz ochrony i
obrony obiektów formowane i
wykorzystywane do samodzielnego
prowadzenia walki, wsparcia działań
wojsk operacyjnych oraz działań
humanitarnych.
Wojska Obrony Terytorialnej Kraju (OTK)
powołano w Polsce w połowie lat 60. jako siły
tzw. układu wewnętrznego (układ zewnętrzny
stanowiły wojska operacyjne przewidziane do
działań w ramach Zjednoczonych Sił Zbrojnych
Układu Warszawskiego). Podstawę do ich
formowania stanowiły wcześniej istniejące
jednostki Korpusu Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, które przekształcono w Wojska
Obrony Wewnętrznej (WOWew.) oraz nowo
sformowane jednostki Obrony Terytorialnej (OT).
Historia
W 1989 r., w ramach redukcji Sił Zbrojnych PRL,
wojska OTK zostały rozformowane.
W 1991 r. podjęto proces odbudowy wojsk OT jako
jednostek przeznaczonych wyłącznie do
prowadzenia działań bojowych na terenie kraju
wspólnie z wojskami operacyjnymi. W oparciu o
doświadczenia sojuszu NATO dopiero w 1997 r.
przyjęto "Koncepcję rozwoju obrony terytorialnej",
w której zakładano sformowanie do 2003 r.
kilkunastu brygad OT (1 brygada na
województwo) o ogólnym stanie ok. 10 tys.
żołnierzy.
Problemy z wyposażeniem i uzbrojeniem tak
dużej liczby jednostek oraz redukcja całych
Sił Zbrojnych RP spowodowały, że
utworzono tylko siedem skadrowanych
brygad OT, których łączny stan nie
przekroczył 2 tys. żołnierzy.
W 2003 r. rozformowano 23 BOT, a w 2005 r.
2 BOT. W wyniku przyjęcia programu
profesjonalizacji Sił Zbrojnych RP w 2008 r.
pozostałe brygady OT przekształcono w
bataliony OT, a następnie przeformowano
je w bataliony zmechanizowane, co
zakończyło istnienie tego rodzaju wojsk w
Polsce.
Skład wojsk obrony terytorialnej
(2003)
• 1 Gdańska Brygada Obrony Terytorialnej (Lębork)
• 2 Mińsko-Mazowiecka Brygada Obrony
Terytorialnej (Mińsk Mazowiecki)
• 3 Zamojska Brygada Obrony Terytorialnej
(Zamość)
• 14 Brygada Obrony Terytorialnej Ziemi
Przemyskiej im. Hetmana Jerzego Lubomirskiego
(Przemyśl)
• 18 Białostocka Brygada Obrony
Terytorialnej im. Marszałka Edwarda
Rydza-Śmigłego (Białystok)
• 22 Karpacka Brygada Piechoty
Górskiej Obrony Terytorialnej
(Kłodzko)
• 23 Śląska Brygada Obrony
Terytorialnej (Gliwice)
KONIEC