Nieawersywne (funkcjonalne, edukacyjne)
podejście oparte jest na takiej strategii
rozwiązywania problemu, która jest:
nieawersywna i łagodna
zapobiegająca
normalna
funkcjonalna
edukacyjna
zindywidualizowana
zespołowa
roztropna
Cele zachowań nietypowych
zdobycie uwagi
uniknięcie czegoś
zdobycie czegoś
samoregulacja
zabawa
KROK 1
ZDEFINIUJ PROBLEM
Precyzyjne określenia zachowania
stanowiącego problem,
Używanie wyłącznie kategorii
obserwacyjnych bez terminów
ogólnikowych i teoretycznych,
Opisywanie tylko tych zachowań które
obserwujemy.
TRZY KATEGORIE ZACHOWAŃ
NIETYPOWYCH
Zagrażające zdrowiu ucznia lub osób
z nim przebywających,
Zakłócające - krzywdzące innych,
zakłócające uczenie się lub
funkcjonowanie rodziny,
Dziwaczne – nieakceptowane w
środowisku, czasem jednak mało
szkodliwe.
KROK 2 ZBIERZ INFORMACJE
Poszukujemy odpowiedzi na następujące
pytania
Kto jest obecny gdy zachowanie się
pojawia?
Co się dzieje gdy pojawia się problem?
Kiedy zachowanie problemowe się
pojawia?
Gdzie dane zachowanie ma miejsce?
STWÓRZ HIPOTEZĘ
Zastanowienie się jaki cel ma
analizowane przez nas zachowanie i
jaka potrzebę zaspokaja,
Określenie funkcji konkretnego
zachowania,
Znalezienie innego, mniej
szkodliwego sposobu na realizowanie
przez ucznia danej potrzeby.
UŁÓŻ PLAN
DZIAŁANIA
Dobry plan powinien składać się
z następujących części:
A.
Zapobieganie poprzez zmiany w
środowisku
B.
Uczenie
C.
Reagowanie
D.
Długofalowe i pośrednie oddziaływania
A. Zapobieganie poprzez zmiany
w środowisku powoduje
zmniejszenie częstotliwości występowania
zachowania niepokojącego i nie utrwalanie
go
oszczędzenie kłopotu otoczeniu oraz
osobie
z upośledzeniem umysłowym
efektywną edukację umiejętności
alternatywnych
B. Uczenie
W tej części postępowania powinniśmy:
zaplanować, jakiej nowej umiejętności
będziemy uczyć dziecko
pokazać uczniowi, że dzięki nowej umiejętności
szybciej zostanie osiągnięty pożądany cel, niż
wówczas, gdy realizować będzie stare
zachowania.
dokonać zmiany naszych dotychczasowych
reakcji na nietypowe zachowanie, kiedy ma ono
znaczenie komunikacyjne, samoregulacyjne czy
też zabawowe.
C. Reagowanie
Sposoby reagowania na zachowania
niepożądane:
reakcja oparta na schemacie
„ignorowanie – przeniesienie –
nagroda”
chwilowa izolacja
D. Długofalowe i pośrednie
oddziaływania
Do najważniejszych celów długofalowych i
pośrednich oddziaływań należy:
Zapewnienie uczniowi normalnych
warunków życia i edukacji, aby wszystkie
jego potrzeby psychiczne były zaspokojone
Terapia zaburzeń mających istotny wpływ
na zachowanie (np. terapia nadwrażliwości
sensorycznej)
ZASTOSUJ PLAN
Przez pewien okres wszystkie osoby
pracujące
z dzieckiem powinny realizować ustalony
plan
ZWERYFIKUJ PLAN
DZIAŁANIA
Po upływie określonego czasu musimy:
Rozpatrzyć
•
czy udało się nam zrealizować wszystkie
części planu działania
Zastanowić się
•
które elementy okazały się niemożliwe
do zrealizowania?
•
czy postawiona przez nas hipoteza
dotycząca celów była słuszna?
•
czy dzięki nowym umiejętnościom, zmianom
w środowisku założony cel został osiągnięty?
•
czy potrzeba ucznia jest już zrealizowana
w alternatywny sposób?
Po przeprowadzeniu analizy odpowiedzi
na powyższe pytania należy wprowadzić
ewentualne zmiany w odpowiednich
częściach planu.
A jeśli nie nastąpiły żadne zmiany w
zachowaniu ucznia, należy rozpocząć
wszystko od kroku pierwszego.