Co jest przyczyną burzy?
Zapewne wiele razy
zdarzyło Ci się widzieć
burzę i towarzyszące jej
gwałtowne zjawiska
atmosferyczne takie jak:
• porywisty wiatr
• błyskawice
• ulewa
Trudno o równie piękne
widowisko przyrodnicze, które
budzi jednocześnie zachwyt
i trwogę.
Taki widok latem oznacza
nadciągającą burzę.
Przyczyny powstawania burzy?
• szybkie wznoszenie się ciepłego i
wilgotnego powietrza na znaczne
wysokości
• gwałtowne i silne zderzenie się ciepłego
i wilgotnego powietrza z masami powietrza
chłodnego
W obu przypadkach powstające silne
prądy wznoszącego się ciepłego powietrza
gwałtownie się oziębiają.
Powietrze przed burzą staje się duszne i gorące.
Drobiny wody i kryształki lodu zderzają się ze
sobą,
co powoduje, że w dolnej części chmur
gromadzą się ładunki elektryczne. Zbierają się
one również na powierzchni Ziemi w miejscach
najbardziej wysuniętych w górę. Przy dużym
nagromadzeniu ładunków elektrycznych
następuje ich gwałtowny przeskok między
chmurą a powierzchnią Ziemi.
Dochodzi wówczas do wyładowania
elektrycznego
w atmosferze zwanego piorunem, a widocznego
w postaci błyskawicy. Piorunowi najczęściej
towarzyszą efekty dźwiękowe postaci grzmotów.
Efektowna iskra
Piorun jest ogromną
iskrą , która przynosi
ładunki elektryczne
z chmury w kierunku
ziemi. Ładunki mogą
się również
przemieszczać
miedzy chmurami.
Piorunowi często
towarzyszy grzmot
oraz zjawisko
świetlne, zwane
błyskawicą.
Burze z piorunami
występują najczęściej
latem.
Straszna siła
Od uderzenia
pioruna często
rozpoczynają się
groźne pożary
lasów. Zdarza się,
że płoną
zabudowania.
Kiedy człowiek
zostaje rażony
piorunem, doznaje
bardzo ciężkich
poparzeń i
najczęściej kończy
się to tragicznie.
Piorunochron animacja 42
klasa 4
Grzmi groźnie
Grzmot , czyli odgłos
pioruna ,
towarzyszący
wyładowaniom
elektrycznym. Piorun
szybko rozgrzewa
powietrze , które
gwałtownie zwiększa
objętość i rozszerza
się, co powoduje falę
uderzeniową.
Skąd ten błysk?
Błyskawica nie ma
koloru. Świeci powietrze
rozgrzane do bardzo
wysokiej temperatury.
Wszystkie substancje
zaczynają się żarzyć, a
im wyższa jest
temperatura, tym
jaśniejsze i bielsze staje
się światło.
Piorun może rozgrzać powietrze
nawet do temperatury 30000 °C
Dlaczego podczas burzy najpierw widać
błyskawicę, a dopiero po kilku sekundach
dociera do naszych uszu grzmot?
Ponieważ prędkość światła i dźwięku
w atmosferze jest różna:
• prędkość światła to ok. 300 000
km/s,
• prędkość dźwięku to ok. 340 m/s,
wcześniej dociera do nas
błyskawica, która jest szybsza.
Zapamiętaj jak zachować się
w czasie burzy:
Najlepiej nie wychodź z domu. Odłącz od prądu
wszystkie urządzenia elektryczne.
Jeżeli burza zaskoczy Cię na dworze:
- Nigdy nie chowaj się pod drzewami
- Wyjdź z wody, jeżeli się kapiesz
- Nie pływaj łódką
- Nie używaj telefonu komórkowego
- Nie trzymaj metalowych przedmiotów w ręku
- Poszukaj schronienia w budynku lub samochodzie
- Jeżeli jesteś członkiem większej grupy, musicie
się rozproszyć. Większa grupa jest łatwiejszym
celem dla piorunów.
A to ciekawe…
Czy wiesz, jak można oszacować
w jakiej odległości od Ciebie
przechodzi burza?
Zmierz różnicę czasu pomiędzy
błyskawicą i grzmotem (w sekundach).
Otrzymany wynik podziel przez 3,
a dowiesz się ile kilometrów od Ciebie
przechodzi burza.
Przykład
: Dostrzegasz błysk, a po
upływie 9 sekund słyszysz grzmot.
9 : 3 = 3
Burza jest w odległości ok. 3 kilometrów
od Ciebie.
Dlaczego liczymy to w ten sposób?
Światło jest tak szybkie, że dociera
do nas natychmiast po wystąpieniu
wyładowania.
Dźwięk potrzebuje na przebycie 1
kilometra ok. 3 sekund (w ciągu 1
sekundy fala dźwiękowa przemierza
ok. 340 metrów).
Jak zrobić piorun?
Dlaczego balon po potarciu o ubranie
przykleja się do niego?
Czy zdarza Ci się podczas zdejmowania
swetra lub czesania włosów, że tworzy się
wokół ciebie mała burza?
A może udało Ci się zaobserwować małe
skaczące iskierki elektryczne?
Ładunki elektryczne
Istnieją dwa rodzaje ładunku
elektrycznego:
- dodatni
- ujemny
-
+
Ładunki elektryczne oddziaływują na siebie
wzajemnie.
Rodzaj tego oddziaływania (przyciąganie lub
odpychanie) zależy od znaku
oddziaływujących na siebie ładunków.
Przyciąganie będzie występowało wtedy,
gdy ładunki mają przeciwne znaki (ładunki
różnoimienne).
+
+
+
-
-
-
Odpychanie będzie występować wtedy, gdy
ładunki mają te same znaki (ładunki
jednoimienne).