Zasady doboru członków
zespołów
Danuta Renes
Plan prezentacji
1. Pojęcie zespołu
2. Członkowie zespołu
3. Budowanie zespołu (Fazy)
4. Funkcje lidera w zespole
5. Przykład zespołu kreatywnego
6. Podsumowanie
7. Literatura
Pojęcie zespołu
• „Zespół to grupa robotników występująca jako jednostka
często nadzorowana tylko w niewielkim stopniu lub
wcale, której zadaniem jest wykonywanie funkcji
organizacyjnych”.
R.W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1998
• „Grupa osób mających wspólny cel”.
Encyklopedia Zarządzania
• Zespół to niewielka liczba ludzi posiadających
komplementarne umiejętności, zaangażowanych w
realizację wspólnego celu ogólnego oraz celów
cząstkowych, których podejście opiera się na
współodpowiedzialności.
Członkowie zespołu
• Członkami zespołu projektowego są specjaliści
różnych dziedzin, a zatem muszą być
samodzielny w zakresie merytorycznym, który
reprezentują. Wszyscy pracownicy zespołu
muszą akceptować pracę zespołową, rozumieć
kolektywne cele projektu, być w dużej mierze
przedsiębiorczy w działaniu.
• Pożądane cechy potencjału wykonawców prac
w projekcie to ponadto: elastyczność,
umiejętność pracy w zespole oraz
konsekwencja.
• Większość działań zespołu wymaga zróżnicowanych
umiejętności i wiedzy
• W zespole powinny znaleźć się trzy grupy
pracowników:
1. Dysponujący zdolnościami technicznymi.
2. Posiadający umiejętności rozwiązywania problemów
oraz podejmowania decyzji, które umożliwią ich
rozpoznawanie, poszukiwanie i ocenę alternatywnych
rozwiązań, a także dokonanie właściwych wyborów.
3. Posiadający umiejętności interpersonalne, potrafiący
słuchać i rozwiązywać różnorodne konflikty
• Skład kreatywnego zespołu powinien być uzależniony od
działu w jakim pożądana jest zmiana – wprowadzenie
innowacyjnego rozwiązania. Jeżeli innowacja ma dotyczyć
wygenerowania innowacyjnego produktu proponuje się
następujący skład zespołu:
– osoba z zarządu firmy,
– pracownik działu projektowego,
– pracownik działu marketingu/działu rozwoju,
– pracownik umysłowy – pracownik wyższego szczebla
obszaru, w którym ma być wprowadzone innowacyjne
rozwiązanie,
– pracownik fizyczny – pracownik niższego szczebla obszaru,
w którym ma być wprowadzone innowacyjne rozwiązanie.
• Zespół powinien mieć określoną strukturę. Każdy z członków
winien spełniać określoną rolę. Wyodrębnia się role formalne oraz
nieformalne.
• Formalne:
lider
ekspert
zwykły uczestnik
• Nieformalne (nie są kodyfikowane oraz oficjalnie nazwane) na
przykład:
analitycy – rzeczoznawcy (analizują możliwe decyzje)
Kontrolerzy - inspektorzy (sprawdzają szczegóły proponowanych
rozwiązań)
Budowanie zespołu
5 faz wg. Tuckmana
1. Formowania (ang. forming)
• Na tym etapie ludzie starają się nawzajem
wybadać, unikają kwestii spornych, a
skupiają się na zadaniach organizacyjnych.
• W zakresie struktury zespołu, następuje
wzajemne testowanie się członków zespołu
i ustalenie relacji zależności pomiędzy
podmiotami w zespole; natomiast w
zakresie aktywności zadaniowej następuje
wprowadzenie do zadań.
2. Docierania „szturmu”(ang.
storming)
• W fazie „szturmu” członkowie
projektu otwierają się na siebie, co
prowadzi do konfrontacji
przeciwstawnych poglądów. Zespół
ściera się w wyniku czego powstają
nieformalne zasady pracy
indywidualnej i grupowej.
3. Normowania (ang. norming)
• W kolejnej fazie, normowania,
następuje otwieranie się na innych
członków zespołu, pojawia się spójność
oraz następuje wypracowanie metod
pracy i przyjęcie ról. W fazie tej, w
zakresie zadań następuje otwarta
wymiana istotnych wyników oraz
wymiana osobistych poglądów.
4. Realizacji „działania” (ang. performing)
• Faza realizacji jest fazą efektywnej pracy,
zespół wykonuje swoje zadania płynnie bez
niepotrzebnych konfliktów oraz potrzeby
ciągłego nadzoru. Role stają się elastyczne i
funkcjonalne, kwestia struktury została już
rozwiązana i wspiera ona wykonanie zadań. W
strefie zadań następuje czerpanie mocy z
interpersonalnych zależności, które aktywizują
zadania, a energia zespołu kierowana jest na
zadania i pojawiają się rozwiązania problemów.
5. Zawieszenia (ang. adjourning)
• Ze względu na swoją specyfikę, projekty są
ograniczone w czasie i kiedy się kończą,
zespół projektowy wraca do codziennych
obowiązków lub jest przydzielany do kolejnych
projektów. Ważne, aby po zakończeniu
projektu poświęcić jeszcze trochę czasu na
analizę tego, czego się jego poszczególni
członkowie nauczyli. W ramach zadań
następuje samoocena i zbieranie wniosków.
Fazy według Cohena
• deklaracja członkostwa
• wyłanianie subgrup,
• konfrontacja,
• zaznaczanie różnic indywidualnych
• współpraca
Funkcje lidera
Dobór pracowników do zespołu, organizacja
spotkań, monitorowanie pracy zespołu,
kierowanie aktywnością grupy, pobudzanie
uczestników do twórczego działania
Formułowanie
• kierowanie zespołem, jasne ustalenie celów
zarówno dla zespołu jako całości i dla
poszczególnych członków zespołu
• Określenie zasad współpracy
Szturmowanie
• Ustanowienie jasnej, przejrzystej dla
wszystkich członków zespołu struktury
• Budowanie zaufania i dobrych relacji
pomiędzy członkami zespołu
• Szybkie rozwiązywanie konfliktów
• Zapewnienie wsparcia, szcególnie dla tych
członków zespołu, którzy czują się mniej
bezpiecznie
• Wytłumaczenie istoty poszczególnych etapów
budowania zespołu, tak aby członkowie
rozumieli dlaczego występują problemy oraz,
że w przyszłości będzie lepiej
Normowanie
• Wycofanie się, kierownik powinien
pozwolić na przejęcie zespołowi
odpowiedzialności za osiągnięcie
celów
Działanie
• Delegowanie zadań o ile to tylko
możliwe bez ciągłego i
niepotrzebnego nadzoru
Zawieszenie
• Poświęcenie czasu na uczczenie
zakończenia projektu
Przykład zespołu
kreatywnego
• Firma Meblonowak, siedziba w
Dobrodzieju
• Branża meblarska- produkcja
stylowych i klasycznych mebli
włoskich
• Firma innowacyjna
• Zespół pracowniczy- określany jako
zespół projektowy, tworzony w celu
wygenerowania nowych produktów
Podsumowanie
• Sprawne funkcjonowanie zespołów jest uzależnione z
pojawieniem się określonych cech zespołowych, które
powstają w wyniku zaistnienia określonych relacji
między członkami.
• Mając na uwadze fazy budowy zespołu, oczywistym
jest, że cechy zespołowe w pełnym nasileniu występują
dopiero w fazie realizacji. Proces budowania zespołu
jest więc w rzeczywistości procesem rozwoju już
istniejącej grupy.
• Przejście przez wszystkie fazy budowy zespołu wymaga
nieustannego motywowania i rozwijania zespołu. W tym
procesie uczestniczą wszyscy jego członkowie.
Literatura
• Szczepanik R., Budowanie
zespołu, Helion,Gliwice, 2005
• Robbins S.P. Zasady zachowania w organizacji,
Wyd. Zysk – S-ka, Poznań 2001
• R.W. Griffin, Podstawy zarządzania
organizacjami, PWN, Warszawa 1998
• Tomczak – Horyń K., Knosala R., Kryteria doboru
pracowników do kreatywnych zespołów,
Wydział Inżynierii Produkcji i Logistyki
• http://cedego.pl/czytelnia2.php?id=43