Winogrona do ogrodu: jakie wybrać, jak
Winogrona do ogrodu: jakie wybrać
sadzić?
Winogrona z własnego ogrodu, do zrywania prosto z krzaka,
Winogrona z własnego ogrodu, do zrywania prosto z krzaka,
Winogrona z własnego ogrodu, do zrywania prosto z krzaka,
słodkie i soczyste, są marzeniem wielu osób. Winorośl należy
słodkie i soczyste, są marzeniem wielu osób. Winorośl
do roślin uprawianych od najdawniejszych czasów. Rodzi
do roślin uprawianych od najdawniejszych czasów. Rodzi
do roślin uprawianych od najdawniejszych czasów. Rodzi jedne
z najsmaczniejszych owoców. Dostarcza surowca do produkcji
z najsmaczniejszych . Dostarcza surowca do produkcji
najbardziej szlachetnego trunku: wina. Można ją uprawiać w
najbardziej szlachetnego trunku: . Można ją uprawiać w
Polsce.
Winogrona do zrywania prosto z krzaka, słodkie i soczyste, są
do zrywania prosto z krzaka, słodkie i soczyste, są
do zrywania prosto z krzaka, słodkie i soczyste, są
marzeniem wielu osób. W
marzeniem wielu osób. W
naszym kraju wydaje siÄ™
naszym kraju wydaje siÄ™
jednak mało realne
wyhodowanie w ogródku
wyhodowanie w ogródku
winogron, które
przypominałyby owoce
przypominałyby owoce
pochodzÄ…ce z cieplejszych
pochodzÄ…ce z cieplejszych
W dobrze nasłonecznionych miejscach
W dobrze nasłonecznionych miejscach
rejonów świata. Nic
tworzy gęstwinę pędów i rodzi słodkie
tworzy gęstwinę pędów i rodzi słodkie
bardziej mylnego  jest
jest
winogrona.
sporo odmian, które
sporo odmian, które
smakiem i wyglądem wcale im nie ustępują. Zaletą winorośli
smakiem i wyglądem wcale im nie ustępują. Zaletą
smakiem i wyglądem wcale im nie ustępują. Zaletą
jest to, że do wzrostu potrzebuje niewiele miejsca, można ją
jest to, że do wzrostu potrzebuje niewiele miejsca, można ją
więc uprawiać także na bardzo małej działce, a nawet w
więc uprawiać także na bardzo małej działce, a nawet w
więc uprawiać także na bardzo małej działce, a nawet w
pojemniku. Wiele odmian, zwłaszcza o granatowych owocach,
odmian, zwłaszcza o granatowych owocach,
jesienią przebarwia się na różne odcienie czerwieni, bordo i
jesienią przebarwia się na różne odcienie czerwieni, bordo i
jesienią przebarwia się na różne odcienie czerwieni, bordo i
żółci. Winorośl jest długowieczna; zaczyna owocować już w
jest długowieczna; zaczyna owocować już w
jest długowieczna; zaczyna owocować już w
trzecim roku po posadzeniu, i tak przez następne dziesiątki lat.
cim roku po posadzeniu, i tak przez następne dziesiątki lat.
cim roku po posadzeniu, i tak przez następne dziesiątki lat.
Jakie winogrona?
Jakie winogrona?
Deserowe. Odmiany, które należą do tej grupy, rodzą duże
Odmiany, które należą do tej grupy, rodzą duże
Odmiany, które należą do tej grupy, rodzą duże
owoce zebrane w okazałe grona (ich masa osiąga często ponad
owoce zebrane w okazałe grona (ich masa osiąga często ponad
owoce zebrane w okazałe grona (ich masa osiąga często ponad
1 kg). Są bardzo smaczne  słodkie, o gęstym i chrupiącym
1 kg). Są bardzo smaczne słodkie, o gęstym i chrupiącym
miąższu oraz delikatnej skórce. Nie nadają się do obsadzania
iąższu oraz delikatnej skórce. Nie nadają się do obsadzania
iąższu oraz delikatnej skórce. Nie nadają się do obsadzania
wysokich pergoli, ale można je wykorzystać jako ozdobę murów
wysokich pergoli, ale można je wykorzystać jako ozdobę murów
wysokich pergoli, ale można je wykorzystać jako ozdobę murów
i sadzić przy podporach zamocowanych do ścian budynków.
i sadzić przy podporach zamocowanych do ścian budynków.
i sadzić przy podporach zamocowanych do ścian budynków.
Zwykle jednak uprawia się je w sposób tradycyjny  przy
Zwykle jednak uprawia się je w sposób tradycyjny 
drutach rozpiętych między słupkami osadzonymi w gruncie.
drutach rozpiętych między słupkami osadzonymi w gruncie.
Wtedy można z nich tworzyć ażurowe przepierzenia dzielące
Wtedy można z nich tworzyć ażurowe przepierzenia dzielące
Wtedy można z nich tworzyć ażurowe przepierzenia dzielące
ogród na części. Wymagają troskliwej pielęgnacji. Przede
ogród na części. Wymagają troskliwej pielęgnacji. Przede
ogród na części. Wymagają troskliwej pielęgnacji. Przede
wszystkim muszą być systematycznie, każdego roku cięte, bo
wszystkim muszą być systematycznie, każdego roku cięte, bo
wszystkim muszą być systematycznie, każdego roku cięte, bo
tylko wtedy ich owoce są dorodne. Choć odmiany
tylko wtedy ich owoce są dorodne. Choć odmiany
przystosowane do naszego klimatu wytrzymują mróz od -20 do
rzystosowane do naszego klimatu wytrzymują mróz od
rzystosowane do naszego klimatu wytrzymują mróz od
-25°C, przed nadejÅ›ciem
25°C, przed nadejÅ›ciem
zimy należy je okryć, gdyż
zimy należy je okryć, gdyż
mroz
ny wiatr uszkadza
mroz
ny wiatr uszkadza
pąki kwiatowe. Niektóre
pąki kwiatowe. Niektóre
odmiany  na przykład
na przykład
Agat Doński, Aurora,
Agat Doński, Aurora,
Einset, Iza Zaliwska,
Einset, Iza Zaliwska,
Reform  trzy lata po
trzy lata po
Posadzona wokół pergoli lub altan
Posadzona wokół pergoli lub altan
posadzeniu w ogrodzie sÄ…
grodzie sÄ…
wpuszcza do ich wnętrza delikatne,
wpuszcza do ich wnętrza delikatne,
na tyle mrozoodporne, że
na tyle mrozoodporne, że
rozproszone światło.
mogą zimować bez okrycia.
mogą zimować bez okrycia.
Deserowo-winne. Odmiany te od
typowo deserowych różnią się tym,
typowo deserowych różnią
że są znacznie bardziej soczyste,
że są znacznie bardziej soczyste,
co sprawia, że doskonale nadają
co sprawia, że doskonale nadają
siÄ™ nie tylko do jedzenia na
siÄ™ nie tylko do jedzenia na
surowo, ale też na soki i domowe
surowo, ale też na soki i domowe
wina (do wyrobu wina najlepsze
na (do wyrobu wina najlepsze
sÄ…: Bianca, Medina, M. Foch,
sÄ…: Bianca, Medina, M. Foch,
Winorośl to nie tylko smaczne owoce,
Winorośl to nie tylko smaczne owoce,
Regent, Rondo, Sevar, Sibera). Ich
Regent, Rondo, Sevar, Sibera). Ich
ale też ozdoba elewacji.
ale też ozdoba elewacji.
owoce są mniej dorodne, ale również
owoce są mniej dorodne, ale również
bardzo smaczne. Wiele z nich jest odpornych na choroby.
bardzo smaczne. Wiele z nich jest odpornych na choroby.
bardzo smaczne. Wiele z nich jest odpornych na choroby.
Uprawia siÄ™ je podobnie jak odmiany deserowe.
Uprawia siÄ™ je podobnie jak odmiany deserowe.
Altanowe. Odmiany tej grupy charakteryzujÄ… siÄ™ zdrowym i
Odmiany tej grupy charakteryzujÄ… siÄ™ zdrowym i
ładnym ulistnieniem oraz tym, że są odporne na mróz (bez
ładnym ulistnieniem oraz tym, że są odporne na mróz (bez
ładnym ulistnieniem oraz tym, że są odporne na mróz (bez
uszczerbku wytrzymujÄ… spadek temperatury do -28, a nawet -
uszczerbku wytrzymujÄ… spadek temperatury do 28, a nawet
32°C) i choroby. Nie muszÄ… być ciÄ™te co roku. NajwiÄ™kszÄ… ich
32°C) i choroby. Nie muszÄ… być ciÄ™te co roku. NajwiÄ™kszÄ… ich
32°C) i choroby. Nie muszÄ… być ciÄ™te co roku. NajwiÄ™kszÄ… ich
zaletą jest to, że można je sadzić przy pergolach i innych
zaletą jest to, że można je sadzić przy pergolach i innych
wysokich podporach. Doskonale nadajÄ… siÄ™ do obsadzania altan
wysokich podporach. Doskonale nadajÄ… siÄ™ do obsadzania altan
wysokich podporach. Doskonale nadajÄ… siÄ™ do obsadzania altan
i jako delikatne ażurowe zadaszenie tarasu. Ich owoce nie są
i jako delikatne ażurowe zadaszenie tarasu. Ich owoce nie są
i jako delikatne ażurowe zadaszenie tarasu. Ich owoce nie są
tak smaczne jak odmian deserowych, ale są również słodkie i
tak smaczne jak odmian deserowych, ale są również słodkie i
tak smaczne jak odmian deserowych, ale są również słodkie i
soczyste. NadajÄ… siÄ™ na przetwory  przede wszystkim na soki i
soczyste. NadajÄ… siÄ™ na przetwory przede wszystkim na soki i
galaretki, ponieważ
zawierają dużo pektyn.
zawierają dużo pektyn.
Owoce mogą długo wisieć
Owoce mogą długo wisieć
na krzaku, niegroz
ne im sÄ…
na krzaku, niegroz
ne im sÄ…
nawet jesienne przymrozki.
nawet jesienne przymrozki.
Najsmaczniejsze owoce
Najsmaczniejsze owoce
majÄ… Konkord Rosyjski i
majÄ… Konkord Rosyjski i
Svenson Red.
Gdzie sadzić winorośl?
Gdzie sadzić winorośl?
Winorośle są ciepłolubne
ciepłolubne.
Najlepiej rosnÄ… w dobrze
Najlepiej rosnÄ… w dobrze
nasłonecznionych
nasłonecznionych
miejscach, które łatwo
, które łatwo
siÄ™ nagrzewajÄ…, na
przykład przy
południowych ścianach
południowych ścianach
budynków i ogrodzeń.
budynków i ogrodzeń.
Dobre są miejsca zaciszne i osłonięte od wiatru. Szczególne
Dobre są miejsca zaciszne i osłonięte od wiatru. Szczególne
Dobre są miejsca zaciszne i osłonięte od wiatru. Szczególne
wymagania mają odmiany deserowe, które nie są zupełnie
wymagania mają odmiany deserowe, które nie są zupełnie
wymagania mają odmiany deserowe, które nie są zupełnie
odporne na mróz.
Jaka ziemia dla winorośli?
emia dla winorośli?
Winorośle nie mają specjalnych wymagań, jeśli chodzi o glebę,
Winorośle nie mają specjalnych wymagań, jeśli chodzi o
Winorośle nie mają specjalnych wymagań, jeśli chodzi o
i łatwo przystosowują się do środowiska, w którym rosną.
i łatwo przystosowują się do środowiska, w którym rosną.
i łatwo przystosowują się do środowiska, w którym rosną.
Dlatego wystarczy im przeciętna ziemia ogrodowa. Dobrze
Dlatego wystarczy im przeciętna ziemia ogrodowa. Dobrze
Dlatego wystarczy im przeciętna ziemia ogrodowa. Dobrze
rosną w przepuszczalnej i piaszczystej glebie, która wiosną
szybko się nagrzewa. Jedynie podmokłe podłoże nie jest
polecane do uprawy tych roślin; wcześniej trzeba je zdrenować.
Jak sadzić winorośl?
Rośliny. Najlepiej kupować je w pojemnikach, bo przyjmują się
lepiej niż sadzonki wykopywane z gruntu. Wybierając je, należy
zwrócić uwagę na to, by liście były zdrowe i intensywnie
zielone, bez plam i innych oznak chorób lub obecności
szkodników. Sadzonka powinna mieć około 50 cm wysokości.
Jeśli rośliny będą sadzone pod koniec lata, muszą mieć
zdrewniały pęd do wysokości co najmniej 10 cm. To sprawi, że
lepiej przezimują. Także rośliny kupowane wczesną wiosną w
stanie bezlistnym powinny mieć zdrewniały pęd z nabrzmiałymi
pÄ…kami.
Termin. Sadzonki z liśćmi sprzedawane w pojemnikach można
sadzić od połowy maja do paz
dziernika. Sadzonki wykopywane
z ziemi (w stanie bezlistnym) można sadzić jesienią  od
paz
dziernika do nadejścia mrozów  lub wiosną  po
rozmarznięciu gleby, jednak nie póz
niej niż w pierwszych dniach
maja.
Miejsce. Należy wykopać dół średnicy i głębokości 40 cm, a
następnie wypełnić go żyznym podłożem lub ziemią ogrodową
wymieszaną pół na pół z dobrze rozłożonym kompostem. W tak
przygotowanym miejscu można sadzić winorośl, zachowując
między sadzonkami odstęp 100-150 cm.
Po posadzeniu roślin przez trzy lata należy je zabezpieczać
przed mrozem, obsypując ziemią. Powinno się tak postępować
ze wszystkimi odmianami winorośli, nie tylko deserowymi.
Adresy szkółek specjalizujących się w uprawie winorośli można
znalez
ć na stronach internetowych Związku Szkółkarzy Polskich:
www.zszp.pl.
"Murator"
Tekst: Elżbieta Borkowska-Gorączko
Zdjęcia: Andrzej Szandomirski, Jupiterimages