Szczegółowy program szkolenia wstępnego- ogólnego.
I. Podstawa prawna.
Kodeks Pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21 poz. 94).Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w
sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
II. Cele szkolenia.
Zaznajomienie pracownika w szczególności z:
-podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie Pracy, w
układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy,
-przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym
zakładzie pracy.
-zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.
III. Uczestnicy szkolenia.
Szkolenie wstępne ogólne (instruktaż ogólny)  dla wszystkich nowo zatrudnionych
pracowników, studentów odbywających u pracodawcy praktykę studencką oraz uczniów
szkół zawodowych zatrudnionych w celu praktycznej nauki zawodu. Instruktaż ogólny
prowadzi pracownik służby bhp lub osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo
pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności
zapewniające właściwą realizację programu instruktażu.
Szkolenie przeznaczone jest osobom nowo zatrudnionym.
IV. Szczegółowy program instruktażu ogólnego.
1.Istota bezpieczeństwa i higieny pracy.
Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)- jest to zespół środków urządzeń, których celem
jest stworzenie warunków pracy eliminujących zagrożenie życia, lub zdrowia pracownika
1
 Higiena pracy  ma za zadanie zapewnić pracownikowi higieniczne warunki pracy
zgodnie z przepisami o NDS i NDN
Podmiotem ochrony w systemie ochrony pracy jest człowiek i jego zdrowie. Dlatego na
podjęcie ochrony pracy składają się gwarancje prawne, służące zabezpieczeniu zdrowia i
życia ludzkiego w procesie pracy. Obejmują one treść wszystkich norm prawa pracy, które
służą bezpośrednio celom ochrony zdrowia pracowników przed zagrożeniami, jakie mogą
powstać w procesie pracy.
2.Zakres obowiązków i uprawnień pracodawcy, pracowników oraz poszczególnych komórek
organizacyjnych zakładu pracy i organizacji społecznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy. (0,6 godziny)
Obowiązki i uprawnienia pracodawcy.
Obowiązki i uprawnienia pracownika.
Zadania i uprawnienia społecznej inspekcji pracy.
Zadania i uprawnienia służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zakres działania oraz uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.
PODSTAWOWE OBOWI
ZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE BHP
- Za stan BHP w zakładzie odpowiedzialność ponosi pracodawca
- Pracodawca jest zobowiązany chronić zdrowie życie pracownika przez zapewnienie
mu higienicznych warunków pracy oraz korzystać z dobrodziejstw nauki i techniki
- Zapewnić przestrzeganie przepisów BHP w zakładzie pracy oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym
zakresie oraz kontrola wykonanych tych poleceń
- Zapewnić wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy oraz służby BHP
PODSTAWOWE OBOWI
ZKI PRACOWNIKA W ZAKRESIE BHP
- Przestrzegać przepisów bhp brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz
podawać się egzaminom sprawdzającym z tego zakresu
- Wykonywać prace zgodnie z przepisami i zasadami BHP oraz stosować się do
wskazówek poleceń przełożonych
- Dbać o należyty stan maszyn i urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz porządku w miejscu
wykonywanej pracy
2
- Stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać środków ochrony indywidualnej
oraz odzieży i obuwia roboczego
- Podawać się badania wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zalecenia
lekarskim
- Niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym wypadku w zakładzie albo
zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne
osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie
UPRAWNIENIA PRACOWNIKA W ZAKRESIE BHP
- W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP i stwarzają zagrożenie
dla zdrowia lub życia pracownika, albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi
takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od
wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
- Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym
mowa  pracownik ma prawo oddalić z miejsca zagrożenia i zawiadomić o tym
przełożonego
- W czasie oddalenia się z miejsca pracy pracownik zachowuje prawo do
wynagrodzenia
- Pracownik ma prawo po uprzednim zawiadomieniu przełożonego
Powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności
Psychofizycznej, w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia
Bezpiecznego wykonania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
PODSTAWOWE OBOWI
ZKI SA
UŻBY BHP W DANYM ZAKA
ADZIE PRACY
- Prowadzenie kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp
- Wykonywanie okresowych analiz
- Uczestniczyć w dochodzeniach powypadkowych oraz badać przyczyny zachorowań
na choroby zawodowe i opracowywać dokumentacje z tego zakresu
- Współpracować z innymi komórkami w zakresie szkoleń BHP oraz okresowych
badań lekarskich
- Opiniowanie poszczególnych instrukcji na stanowiskach pracy
UPRAWNIENIA SA
UŻBY BHP -
W DANYM ZAKA
ADZIE PRACY
3
- Przeprowadzenia kontroli przepisów i zasad BHP na poszczególnych stanowiskach
pracy
- Występowanie do osób kierujących pracownikami z zaleceniami usunięcia
stwierdzonych zagrożeń, które mogą prowadzić do wypadku bądz
choroby
zawodowej
- Występowania do pracodawcy o zastosowanie kar porządkowych w stosunku do
pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie obowiązków w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy
- Niezwłoczne wstrzymanie maszyny lub innego urządzenia technicznego w razie
wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracownika
- Niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika zatrudnionego przy pracy
wzbronionej
- Niezwłocznego odsunięcia od pracy pracowników, którzy swoim zachowaniem, lub
sposobem wykonywania pracy stwarzają zagrożenie życia lub zdrowia własnego, lub
innych pracowników
- Wnioskowanie do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy
,w jego części lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania
pracy, w przypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia
pracowników lub innych osób
PODSTAWOWE OBOWI
ZKI SPOA
ECZNEJ INSPEKCJI PRACY W DANYM
ZAKA
ADZIE PRACY
- Kontrolowanie przestrzeganie przepisów prawa pracy i przepisów BHP
- Kontrola przepisów o ochronie pracy kobiet, młodocianych oraz osób
niepełnosprawnych
- Brać udział w dochodzeniu powypadkowym jako członek tego zespołu
- Przestrzegać zbiorowego układu pracy, regulaminu pracy, urlopów pracowniczych
UPRAWNIENIA SPOA
ECZEJ INSPEKCJI PRACY W DANYM
ZAKA
ADZIE
- Prawo do przeprowadzenia pełnej kontroli i przestrzegania przepisów prawa pracy
oraz przepisów BHP
- Prawo do wystąpienia o niezwłoczne usunięcie bezpośrednich zagrożeń zdrowia i
życia, a także zaleceń wstrzymania pracy maszyny i urządzenia lub robót
- Prawo do uczestniczenia w kontroli Państwowej Inspekcji pracy, która jest
przeprowadzona przez odpowiednich inspektorów
4
3.Odpowiedzialność za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Kara porządkowa (art.108 K.P.):
Dotycząca wszystkich pracowników w zakładzie pracy, pracodawca może ukarać
wszystkich pracowników za naruszenie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy:
- Karą upomnienia
- Karą nagany
- Karą pieniężna
Odpowiedzialność karna (art.220 i 221 K.K.), dotycząca osób odpowiedzialnych za
stan bezpieczeństwa w zakładzie pracy i higienę pracy, które nie dopełniają w tym
zakresie swoich obowiązków, narażając przez to pracownika na bezpośrednie
niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art.283 K.P.),
dotycząca osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie
pracy albo kierujących pracownikami w przypadku nieprzestrzegania przepisów lub
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
4.Zasady poruszania się na terenie zakładu pracy.
Na terenie zakładu pracy, jeżeli chodzi o zasady poruszania po terenie zakładu
pracy obowiązują zasady ruchu drogowego.
Podstawowe zasady poruszania się po zakładzie pracy:
- korzystamy tylko z wyznaczonych dróg, chodników, przejść,
-pojazdy mechaniczne poruszają się tylko po wyznaczonych drogach przeznaczonych dla
ruchu kołowego
-poruszając się pieszo po zakładzie, korzystamy z dróg przeznaczonych dla ruchu pieszego,
-gdy nie ma drogi dla pieszych, poruszamy się lewą stroną jezdni,
-niosąc przedmioty, należy je zabezpieczyć, aby nie przeszkadzały innym,
5
-gdy wchodzimy na drogę, należy zachować szczególną ostrożność.
- nie przechodzimy pod zawieszonymi na dz
wignicy ciężarami,
-nie tarasujemy i zaśmiecamy dróg transportowych.
- nie zasłaniamy, znaków i sygnałów ostrzegawczych
- należy zachować szczególną ostrożność przy chodzeniu po schodach, pochylniach i
pomostach
- nie wchodzić do pomieszczeń gdzie obowiązuje zakaz wejścia, bez zezwolenia osoby
odpowiedzialnej.
Podstawowe zasady stosowania znaków i sygnałów bezpieczeństwa.
Wymagania dotyczące oznaczania przeszkód, niebezpiecznych miejsc i dróg.
5.Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie pracy oraz
podstawowe środki zapobiegawcze.
Czynniki niebezpieczne.
Czynniki szkodliwe i uciążliwe.
Czynniki fizyczne.
Czynniki chemiczne.
Czynniki psychofizyczne.
Czynniki społeczne.
Czynniki biologiczne
Eliminacja z
ródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników..
Ograniczenie oddziaływania na człowieka czynników niebezpiecznych i szkodliwych
poprzez osłonięcie strefy narażenia.
Ograniczenie oddziaływania tych czynników poprzez odsunięcie człowieka z obszaru
ich oddziaływania
Ograniczenie zagrożenia człowieka czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi przez
dobór pracowników, właściwą organizację pracy oraz oddziaływanie na bezpieczne
zachowanie pracowników.
Ograniczenie wpływu tych czynników poprzez zastosowanie ochron osobistych.
6
Zagrożenia wypadkowe  każdy czynnik fizyczny, chemiczny, elektryczny bądz
ludzki,
może prowadzić do wypadku.
W zakładach przemysłowych występują zwykle zagrożenia:
Czynnikami fizycznymi jak:
- Hałas ( słyszalny od 16 Hz do 1600 Hz, niesłyszalny Od 2 Hz 50 Hz  Hałas
infradz
więkowy od 10000Hz  100000Hz  Hałas ultradz
więkowy)
- Wibracje( o oddziaływaniu ogólnym na organizm, drgania przenoszone przez koniczyny
górne)
- Promieniowanie jonizujące ( alfa,beta,gama)
- Mikroklimat ( gorący,zimny, umiarkowany)
- Oświetlenie ( naturalne,sztuczne do 200 luksów)
- Promieniowanie elektromagnetyczne ( pole o częstotliwości przemysłowej do 50 Hz
pole o częstotliwość 1  100 Mhz pole o wielkiej częstotliwości 0,1  10 Mhz)
- Promieniowanie nadfioletowe ( UV  A, UV-B,UV  C)
- Promieniowanie podczerwone ( IR-A OD 780 NM,
- Promieniowanie widzialne
- Pyły ( alergiczne, pylico twórcze, drażniące, toksyczne)
Czynnikami chemicznymi, które dzielą się na:
- Substancje toksyczne
Mogą one działać na organizm pracownika w sposób:
- Niezamierzony (różne substancje o różnym działaniu)
- Sumujący (sumowanie skutków biologicznych oddziaływania substancji)
- Synergistyczny (wspomagający np. alkohol lub rozpuszczalnik)
- Antagonistyczny( jednoczesne występowanie substancji szkodliwych osłabia ich
toksyczność)
- Substancje drażniące zawiązki chemiczne przeważnie w postaci gazowej wywołujące
działanie drażniące błony śluzowej i skóry.
7
- Substancje uczulające - związki chemiczne wywołujące uczulenia ( alergię) jako swoistą
reakcje na organizm. Największe znaczenie w praktyce przemysłowej mają alergeny
kontaktowe, które po zetknięciu z powierzchnią skóry wywołują stany zapalne ,np.
rumień skóry, wypryski, i inne zmiany skóry występują w miejscach kontaktu.
- Substancje rakotwórcze związki chemiczne o uwodornionym działaniu rakotwórczym u
ludzi
- Substancje mutagenne związki chemiczne powodujące zmiany w genach
przekazywanych na następne pokolenie.
Szkodliwe czynniki chemiczne dzielą się w zależności od dróg wchłaniania:
- Wchłaniane przez drogi oddechowe
- Przenikane przez skore
- Wchłaniane przez przewód pokarmowy
Czynnikami biologicznymi dzielą się na:
- Wirusy
- Grzyby
- Bakterie
Czynnikami psychofizycznymi dzielą się na:
- Obciążenia fizyczne (praca fizyczna)
- Obciążenia psychonerwowe
Zagrożenia elementami ruchomymi i luz
nymi, ostrymi i wystającymi
Zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym
Zagrożenia oparzeniowe
Zagrożenia wybuchowe
8
Zagrożenia przeciwpożarowe
ZAGROŻENIA ELEMENTAMI OSTRYMI I RUCHOMYMI I WYSTAJ
CYMI
Bezpośredni kontakt człowieka z ruchomymi elementami maszyn, oprzyrządowania i
wyposażenia technologicznego może doprowadzić do urazów na skutek uderzenia
wciągnięcia między ruchome elementy lub zagrożenia.
Zagrożenia mogą wystąpić w procesach technologicznych, w których odpryskuje
elementy obrabianego materiału i stosowanych czynników, np. cieczy chłodzącej, a także
opadające lub obluzowane części maszyn, narzędzi ,oprzyrządowanie oraz obrabiane
przedmioty.
Spadające z wysokości elementy np. na wskutek wibracji, naruszenia równowagi
ułożonych elementów, wykonywanych operacji ( budownictwo), są również przyczyną
urazu.
WYMAGANE S
OSA
ONI
CIA NA NAST
PUJ
CE CZ
SĆI MASZYN
- Koła zębate
- Koła cierne
- Walce zgniatające
- Wałki pociągowe
- Części wchodzące w skład napędów i przekładni ( koła pasy, paski klinowe, kliny,
łańcuchy silnik
- Obrabiające narzędzia tnące
- Narzędzia ,które się poruszają ruchem liniowym np. ruchem posuwisto zwrotnym
-
ZAGROŻENIA ZWI
ZANE Z PRZEMIESZCZENIEM SI
LUDZI
Poziome i pionowe przemieszczanie się ludzi stwarza zagrożenie upadkiem lub
poślizgiem ,co może spowodować urazy jak:
- Stłuczenia
- Złamania
- Zwichnięcia
9
6.Podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy związane z obsługą urządzeń
technicznych oraz transportem wewnątrzzakładowym. (0,4 godziny)
Stanowisko pracy.
Ogólne wymagania dla stanowisk pracy.
Zasady prawidłowego przenoszenia ciężarów:
- Kobiety
- Mężczyz
ni
- Młodociani
Ogólne wymagania bezpieczeństwa dla maszyn i urządzeń
Zasady bhp obowiązujące przy maszynach do obróbki skrawaniem metali jak np.
- Tokarki
- Frezarki
- Szlifierki
- Wiertarki
W przypadku tokarek i wiertarek. Przedmiot pewnie zamocowany w uchwycie, odzież
dopasowana do danego pracownika plus nakrycie głowy i jeżeli jest to możliwe okulary
chroniące oczy przed odpryskiem wirów.
Zabronione jest chłodzenie obrabianych przedmiotów mokrą szmatą, wióry usuwać za
pomocą sprężonego powietrza lub haczyka, nie dokonywać pomiarów podczas obróbki
przedmiotu, sprawdzić obecność osłon
W przypadku szlifierek
Ściernica zabezpieczona osłona, podpórka ustawiona w odległości ok. 2 nm. od ściernicy,
praca w okularach ochronnych, dobierać ściernice odpowiednią do obrotów szlifierki,
przed założeniem sprawdzić sprawdzić czy nie jest pęknięta ,po założeniu średnicy
uruchomić szlifierkę na pewien czas na biegu jałowym
TRANSPORT WEWN
TRZ ZAKA
ADOWY
Podstawowe zasady bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń transportowych:
10
- Pracodawca powinien zapewnić zastosowanie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych
i technicznych zwłaszcza w zakresie wyposażenia technicznego, w celu wyeliminowania
potrzeby ręcznego przenoszenia ciężarów
- Jeżeli nie ma możliwości ręcznego przenoszenia ciężarów, należy podjąć odpowiednie
przedsięwzięcia, w tym wyposażyć pracownika w niezbędne środki w celu zmniejszenia
uciążliwości i zagrożeń związanych z wykonywaniem tych czynności
Ręczne przenoszenie ciężarów o masie przekraczające ustalone normy jest
niedopuszczalne
Masa ładunków przemieszczanych przy użyciu środków transportowych nie powinna
przekraczać dopuszczalnej nośności lub udz
wigu danego środka transportowego
A
adunek powinien być zabezpieczony w szczególności przed upadkiem
,przemieszczeniem i zsypaniem się ze środka transportowego
- Przy obsłudze urządzeń transportu zmechanizowanego mogą być zatrudnione osoby o
wymaganych kfalfikacjach do obsługi danego urządzenia
- Pracodawca jest zobowiązany zapewnić opracowanie zasad ruchu na drogach wewnątrz
zakładowych, zgodnie z przepisami zasad ruchu drogowego
- Drogi powinny być oznakowane znakami drogowymi zgodnie z przepisami prawa o
ruchu drogowym
PODSTAWOWE WYMOGI BHP PRZY TRANSPORCIE R
CZNYM
1) Organizacja prac transportowych, w tym stosowane metody pracy powinny zapewnić w
szczególności:
- Ograniczenie długotrwałego wysiłku fizycznego, w tym zapewnienie odpowiednich
przerw w pracy na odpoczynek
- Wyeliminowanie nadmiernego obciążenia układu mięśniowo szkieletowego
2) Pracownika, a zwłaszcza urazów kręgosłupa, związanych z rytmem pracy
wymuszonym
procesem pracy
- Ograniczenie do minimum odległości ręcznego przemieszczenia przedmiotów
- Uwzględnienie wymagań ergonomii
11
Przy ręcznym przenoszeniu przedmiotów  tam gdzie jest to możliwe  należy zapewnić
sprzęt pomocniczy odpowiednio dobrany do ich wielkości, masy i rodzaju, zapewniający
bezpieczne i dogodne wykonywanie tych prac
3) Organizacja ręcznych prac transportowych powinna uwzględniać wymagania
ergonomii, a w szczególności:
- Przemieszczane przedmioty należy przenosić jak najbliżej ciała
- Sposoby ręcznego przenoszenia przedmiotów powinny eliminować ryzyko urazów, a
wszcególności urazów kręgosłupa. Sposoby te powinny wykluczać przemieszczenie
przedmiotów, jeżeli:
Czynności te mogą być wykonywane za pomocą skrętu tułowia
Istnieje możliwość wystąpienia nagłych ruchów przemieszczanego
przedmiotu
Ciało pracownika znajduje się w niestabilnej pozycji
Pochylenie tułowia pracownika przekracza 45 stopni
4) Przedmiot przemieszczany ręcznie nie powinien ograniczać pola widzenia pracownika
5) Przy pracach związanych z ręcznym przemieszczeniem przedmiotów należy zapewnić
wystarczającą przestrzeń ,zwłaszcza w płaszczyz
nie poziomej umożliwiającą
zahamowanie prawidłowej pozycji ciała podczas pracy
Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów przez pomieszczenia, schody
korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do rozmiarów tych przedmiotów, jeżeli
stwarza to zagrożenie wypadkowe.
6) Powierzchnia, po której są przemieszczane ręczne przedmioty, powinna być równa i
stabilna i nieś liska
7) Przejścia drogi transportowe oraz tory i torowiska, po których są przemieszczane
przedmioty, powinny spełniać wymagania bhp określone w odrębnych przepisach
8) Opakowania przedmiotów przemieszczanych ręcznie powinny być wykonane z
odpowiednio wytworzonych materiałów oraz nie powinny stwarzać zagrożeń.
12
9) Sposób rozmieszczania przedmiotów w opakowaniach powinien zapewnić ich
stabilność
podczas przemieszczania
10) Niedopuszczalne jest przenoszenie i przetaczanie przedmiotów po pochylniach,
nie związanych w sposób stały z konstrukcją budynku o kącie nachylenia ponad 15
stopni, oraz przenoszenie po schodach o kącie nachylenia 60 stopni
11) Niedopuszczalne jest przebywanie pracownika między legarami podczas przetaczania
przedmiotów po pochyło ustawionych legarach
7.Zasady podziału odzieży roboczej i obuwia roboczego oraz środków ochrony
indywidualnej, w tym w odniesieniu do instruowanego stanowiska pracy.
Środki ochrony indywidualnej:
- Podział środków ochrony indywidualnej
- Dobór środków ochrony indywidualnej
Odzież i obuwie robocze:
- Obowiązki pracodawcy
- Tabela norm przydziału odzieży i obuwia roboczego
- Karta ewidencyjna wyposażenia
Odzież robocza  jest to ubiór, który ułatwia pracownikowi wykonywanie czynności
zawodowych w warunkach nie zagrażających życiu lub zdrowiu, chroni odzież własną
pracownika przed nadmiernym jej zniszczeniem.
Odzież robocza ze względu na sposób korzystania dzieli się na:
- indywidualną
- dyżurną
Odzież robocza indywidualna  stanowi indywidualne wyposażenie danego stanowiska
pracy, jest wydawana pracownikowi wyłącznie do jego osobistego użytku w czasie i
miejscu pracy.
Odzież robocza dyżurna  nie stanowi wyposażenia dla danego stanowiska pracy,
natomiast jest przydzielona poszczególnym jednostkom organizacyjnym jako
13
wyposażenie dodatkowe w celu dokonywania krótkotrwałych czynności roboczych lub
nadzorczo  kontrolnych
Odzież ochronna  zabezpiecza pracownika przed niekorzystnymi wpływami środowiska
zewnętrznego tj. mechanicznymi, chemicznymi i termicznymi. Odzież ochronną
wykonuje się z tkanin lekkich i nie drażniących skóry, a jednocześnie mocnych, trwałych i
miękkich.
W zależności od rodzaju czynnika szkodliwego, występującego w procesie
technologicznym, lub charakteru wykonywanych czynności używa się odzieży ochronnej:
- Kawaso  i ługoodpornej
- Olejoodpornej
- Odpornej na rozpuszczalniki
- Wodoodpornej
- Pyłoszczelnej
- Ognioodpornej
- Niepalnej
- Odbijące promieniowanie podczerwone i chroniącej przed działaniem wysokiej
temperatury otoczenia
Odzież ochronną, stosowaną przy pracach w wysokich temperaturach, wykonuje się z
kilku warstw: zewnętrznej  lnianej, środkowej  z lekkiej wełny lub bawełnianej siatki,
wewnętrznej  z miękkiej tkaniny bawełnianej
Sprzęt ochrony osobistej  w danym zakładzie pracownik przed wykonywaniem pracy
powinien być wyposażony, przez swojego przełożonego w taki sprzęt jak:
- Okulary ochronne
- Osłony
- Tarcze
- Maski
W przypadku utraty lub zniszczenia z winny pracownika odzieży roboczej, ochronnej lub
sprzętu ochrony osobistej pracownik musi zwrócić kwotę pieniężną w wysokości
ustalonej przez kierownika jednostki organizacyjnej na wniosek komisji powołanej do
zbadania przyczyn utraty bądz
zniszczenia tego przedmiotu.
14
Czas zużycia odzieży roboczej, ochronnej lub sprzętu ochrony osobistej liczy się od dnia
wydania i jest okresem minimalnym, w ciągu, którego dany przedmiot powinien być
zdatny do użytku.
Po upływie przewidzianego czasu nie zużyte w tym okresie przedmioty odzież ochronnej
oraz sprzętu ochrony osobistej przydzielone poszczególnym pracownikom powinny być
nadal przez nich używane, aż do chwili komisyjnego uznania przydzielonych
przedmiotów za zużyte.
Przed podjęciem pracy pracownik jest wyposażony w książeczkę odzieżową, w której
będą zapisane wszelkie pobory odzieży roboczej, ochronnej bądz
sprzętu ochronnego.
8.Porządek i czystość w miejscu pracy oraz higiena osobista pracownika- ich wpływ na
zdrowie i bezpieczeństwo pracownika.
Porządek i czystość w miejscu pracy.
Według kodeksu pracy za porządek w miejscu pracy odpowiada sam pracownik oraz za
należyty stan maszyn i urządzeń ,którymi się opiekuje w czasie wykonywanej dniówki.
Jeżeli na danym stanowisku pracy znajduje się duże zapylenie, lub nadmierny hałas,
należy stosować odpowiednie środki ochronny, jak np. w przypadku hałasu zatyczki do
uszu lub nauszniki chroniące słuch, lub w przypadku pyłów maski przeciwpyłowe.
W przypadku innych czynników ,które prowadzą do choroby zawodowej bądz
innego
urazu, należy stosować odpowiednie środki ochronny osobistej
Zagrożenia wypadkowe i chorobowe.
Środki higieny osobistej.
Ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno- sanitarnych.
9. Opieka lekarska- zasady jej sprawowania w odniesieniu do instruowanego stanowiska.
Badania wstępne., Wstępnym badania lekarskim podlegają osoby:
- Przyjmowane do pracy
- Pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy
przenoszeni, a których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki
uciążliwe
- Badania wstępnym nie podlegają jednak osoby przyjmowane do pracy u danego
pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach
15
pracy, a podstawie kolejnej umowy zawartej po rowiązaniu lub wygaśnięciu
poprzedniej umowy o prace z tym pracownikiem
Badania okresowe - Pracownik podlega okresowym badania. W przypadku
niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, powodowanej chorobą, pracownik
podlega ponadto kontrolnym badania lekarskim w celu ustalenia zdolności do
wykonywanej pracy na dotychczasowym stanowisku
Badania kontrolne - Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę
możliwości w godzinach pracy w związku z przeprowadzonymi badaniami pracownik
zachowuje prawo do wynagrodzenia, w razie wyjazdu na badania do innej
miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według tabel
przy podróżach służbowych
-zaświadczenie lekarskie - W razie stwierdzenia u pracownika choroby zawodowej,
pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego, zobowiązany jest przenieść
pracownika do innej pracy na czas określony w tym orzeczeniu
Skierowania na badanie lekarskie.
10. Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru.(1
godzina )
Ogólne wiadomości o pożarach i wybuchach. Mamy dwa sposoby walki z pożarami:
- Ochronna czynna,(gdy walczymy już z powstałym ogniem)
- Ochronna bierna, ( gdy czynimy wszystko, aby nie dopuścić do powstania pożaru)
TYPOWY SPRZ
T GAŚNICZY I JEGO KONSERWACJA:
W praktyce wykorzystujemy następujący sprzęt gaśniczy:
- Woda i piasek ( służy do tłumienia pożaru w zarodku)
- Hydranty
- Hydronetki
- Gaśnice
Ogólne metody zapobiegania pożarom i wybuchom.. - Usuwanie materiałów palnych
ze strefy zagrożenia to ważny element prewencji szczególnie wówczas, gdy mała ilość
16
substancji palnej może być z
ródłem przemieszczania się ognia. Oto kilka przypadków,
gdy usunięcie substancji palnej jest konieczne:
- Odpylanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem pyłów
- Usunięcie odpadków ( szczególnie mających zdolność do sam ogrzewania się np.
zaolejone czyściwo)
- Spalanie w pochodni gazów odlotowych np. rafinerie
- Wentylowanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem
Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego.
Zasady postępowania pracowników na wypadek powstania pożaru.
Zapewnienie bezpieczeństwa ewakuacji ludzi z pomieszczeń i budynków
11.Organizacja i zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w razie wypadku.
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach.
W razie wypadku przy pracy pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie ustalić okoliczności
i przyczyny oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegawcze.
Poza tym pracodawca zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić inspektora pracy i
prokuratora oraz jednostki nadrzędne o każdym ,śmiertelnym lub zbiorowym
wypadku przy pracy.
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pierwszą pomoc pracownikowi, który uległ
wypadkowi, zabezpieczyć miejsce wypadku, zbadać okoliczności i przyczyny wypadku oraz
prawidłowo sporządzić właściwą dokumentacje.
Badaniem okoliczności przyczyn wypadków bada zespół w skład, którego wchodzą:
- Pracownik służby bhp
- Społeczny inspektor pracy
Do zadań tego zespołu należy:
- Przesłuchać poszkodowanego, jeżeli stan zdrowia na to pozwala
17
- Dokonać oględzin miejsca wypadku,stanu technicznego maszyny i urządzeń oraz zbadać
warunki wykonania pracy i inne okoliczności,które mogły mieć wpływ na wypadek
- Przesłuchać świadków oraz zasięgać opinii lekarza i innych specjalistów
- Zespół jest zobowiązany również wykorzystać materiały zebrane przez organy prowadzące
śledztwo lub dochodzenie, jeżeli materiały te zostaną mu udostępnione
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY
OGÓLNE ZASADY UDZIELANIA PIRWSZEJ POMOCY:
- Ocena zaradzenia i podjęcie działania
- Jak najszybsze usunięcie czynnika niebezpiecznego?
- Ocena zaistniałego zagrożenia dla zdrowia poszkodowanego, czyli sprawdzenie tętna,
oddechu oraz drożności dróg oddechowych, ustalenie rodzaju urazu, złamania zabezpieczenie
chorego przed możliwościami dodatkowego urazu lub innego zagrożenia
- Wyniesienie poszkodowanego z miejsca działania czynników toksycznych
- Wezwanie pomocy fachowej
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZRANIENIU:
- Natychmiast zatrzymanie krwotoku
- Usunięcie z rany ciał obcych
- Zabezpieczenie rany przed zakażeniem po przez oczyszczenie rany spirytusem w promieniu
5 cm od brzegu rany
- W przypadku rany zanieczyszczonej obficie wodą utlenioną
- Opatrunek umocować bandażem przylepcem lub chustą trójkątną
- Wszystkich chorych z poważnymi ranami skierować do szpitala
- Ranny z raną zanieczyszczoną ziemią lub kurzem wymaga podania surowicy
przeciwtężcowej
18
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY OPARZENIACH:
- Przerywanie kontaktu z czynnikami parzącymi
- Polewanie czystą zimną wodą przez kilkanaście minut miejsca zranienia i podanie środków
przeciwbólowych
- Zabezpieczyć oparzoną powierzchnie po przez opatrunki z gazy jałowej, czystymi
prześcieradłami, serwetkami przy dużych powierzchniach
- Zapewnić poszkodowanemu szybką opiekę lekarską
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ODMROŻENIACH:
- Odmrożenie miejsca stopniowo ogrzać
- Nałożyć jałowy opatrunek
- Podać środki przeciwbólowe
- Podawać ciepłe płyny do picia
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY KRWOTOKACH:
- Ucisk palcami krwawiącego naczynia ( tectnicę przyciska się do kości powyżej miejsca
zranienia a przy krwotokach tętnicy szyjnej i skroniowej poniżej miejsca zranienia, przy
krwotoku z rany na koniczynę unieść kciukiem lub pięścią)
- Założenie opatrunku uciskowego
- Mocno zabandażować
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZA
AMANIACH:
- Założyć jałowy opatrunek na ranę przy złamaniu otwartym
- Unieruchomić złamaną kończynę stosując zasadę unieruchomienia dwóch sąsiadujących ze
złamaniem stawów ( stosuje się specjalne szyny kamera, a przy braku inne środki)
- Przy złamaniu kończyn górnych, podudzia i żeber ,chorego można przenosić go w pozycji
siedzącej
- Przy złamaniu uda, miednicy i kręgosłupa tylko w pozycji leżącej
19
- Przy złamaniu kręgosłupa chory musi być ułożony na twardym podłożu
- Podać środki przeciwbólowe
- Zapewnić transport do lekarza
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZWICHNI
CIU:
- Przyłożyć zimny okład na zwichnięty staw
- Unieruchomić go za pomocą szyny i opaski
- Podać środki przeciwbólowe
- Przewieść chorego do lekarza w przypadku zwichnięcia stawu kolanowego
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZATRUCIACH DROG

POKARMOW
:
- Usunąć truciznę z żołądka przez spowodowanie wymiotów
- Podać oddtrutke np. zwykła wodę
- Ponownie spowodować wymioty
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZATRUCIACH PRZEZ SKÓR
:
- Rozebrać zatrutego
- Zmyć skórę strumieniem wody dbając o to, aby strumień wody ze skarżoną wodą nie skaził
zdrowych części ciała
- Wezwać lekarza
- Zapewnić transport chorego
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY PORAŻENIU PR
DEM
ELEKTRYCZNYM:
- Uwolnić porażonego spod działania prądu elektrycznego poprzez wyłączenie napięcia, bądz

odciągnięcie porażonego od urządzenia pod napięciem pamiętając o zabezpieczeniu siebie
20
- Zastosować odpowiednie czynności ratownicze
- Przy zatrzymaniu oddechu sztuczne oddychanie
- Przy zatrzymaniu czynności serca masaż serca
- Przy oparzeniach krwionośnych i zranieniach postępować jak w takich przypadkach jest
konieczne.
21