Gruczoł tarczowy  tarczyca (glandula thyreoidea)
·ð Zbudowany z dwóch pÅ‚atów poÅ‚Ä…czonych cieÅ›niÄ… ( u konia i miÄ™sożernych Å‚Ä…cznotkankowÄ…, u bydÅ‚a gruczoÅ‚owÄ…)
·ð Powstaje z endodermy, jako gruczoÅ‚ wydzielania zewnÄ™trznego, z przewodem tarczycowo-jÄ™zykowym, który zanika w życiu
płodowym; pozostaje po nim otwór ślepy na języku; do zawiązka gruczołu wnika tkanka mezenchymalna, która zawiera
naczynia krwionośne i dzieli zawiązek na płaciki; miedzy komórkami pojawia się koloid, powstają pęcherzyki, które z wiekiem
ulegają powiększeniu.
·ð GruczoÅ‚ otoczony torebkÄ… Å‚Ä…cznotkankowÄ…, w gÅ‚Ä…b gruczoÅ‚u wnikajÄ… pasma Å‚Ä…cznotkankowe z naczyniami krwionoÅ›nymi,
które dzielą gruczoł na płaciki; w obrębie pasm znajdują się limfocyty;
·ð PÅ‚aciki zbudowane z różnoksztaÅ‚tnych pÄ™cherzyków, o różnej wielkoÅ›ci; Å›ciana pÄ™cherzyków zbudowana z nabÅ‚onka
jednowarstwowego płaskiego o różnej wysokości (komórki o słabo kwasochłonnej cytoplazmie, aparat Golgiego w postaci
luz
nej siateczki, liczne, nitkowate mitochondria; w cytoplazmie ziarenka brunatnego barwnika, którego ilość rośnie z
wiekiem, wyst. enzymy proteolityczne i fosfatazy ; dobrze wykształcona ergastoplazma; jądra komórkowe o
różnej wielkości)
·ð PÄ™cherzyki wypeÅ‚nione koloidem, zawierajÄ…cym jodotyreoglobuliny (biaÅ‚ka poÅ‚Ä…czone z jodem) oraz tyroksynÄ™ i
trójjodotyroninę (czynne ciała tarczycowe), koloid wykazuje powinowactwo do barwników kwaśnych; między pęcherzykami
tkanka Å‚Ä…czna luz
na zawierająca włókna siateczkowe i naczynia włosowate
·ð W nabÅ‚onku pÄ™cherzyków wystÄ™pujÄ… : 1. NabÅ‚onek wydzielajÄ…cy do Å›wiatÅ‚a pÄ™cherzyków (komórki szeÅ›cienne o dużym
jądrze, liczne krople koloidu); 2. Nabłonek wydzielający do naczyń krwionośnych (komórki walcowate o mniejszym jądrze,
występują wakuole brzeżne  pęcherzyki wydzielnicze); 3. Nabłonek spoczynkowy (niskie komórki sześcienne lub płaskie);
Komórki pęcherzyków wydzielających mają na powierzchni mikrokosmki, które wnikają do koloidu
·ð PÄ™cherzyki wytwarzajÄ… i gromadzÄ… wydzielinÄ™ (odbywa siÄ™ to przy udziale ergastoplazmy i aparatu Golgiego; wydzielina w
pęcherzykach w postaci koloidu, w obrębie którego następuje jodowanie tyreoglobuliny) oraz wchłaniają hormony z koloidu i
uwalniają je do krwi (rozkład hydrolityczny koloidu, wchłanianie produktów hydrolizy przez komórki nabłonka, łączenie się
pęcherzyków pinocytarnych z lizosomami, powistanie tyroksyny i trójjodotyroniny w podstawnej części komórki; wydzielanie
do krwi przez otworki w ścianach naczyń włosowatych)
·ð Tarczyca jest kontrolowana przez przysadkÄ™ (hormon tyreotropowy); na wydzielanie wpÅ‚ywajÄ… również immunoglobuliny.
·ð W tkance Å‚Ä…cznej miÄ™dzy pÄ™cherzykami wystÄ™pujÄ… skupienia komórek nabÅ‚onkowych przypominajÄ…cych komórki Å›ciany
pęcherzyków; są to komórki C (komórki para folikularne); mogą występować w ścianie pęcherzyków, ale nie do chodzą do
światła; w cytoplazmie dobrze wykształcony aparat Golgiego i i siateczka szorstka, liczne ziarnistości białkowe; komórki C
współtworzą układ komórek endokrynowych przewodu pokarmowego i oddechowego
·ð GruczoÅ‚ o dużych zdolnoÅ›ciach regeneracyjnych (po jego usuniÄ™ciu nastÄ™puje odbudowa pÄ™cherzyków z pozostaÅ‚ej części
miąższu pod wpływem hormonu tyreotropowego przysadki)
·ð Bardzo dobrze unaczyniony, dobrze zaopatrywany w krew; liczne naczynia limfatyczne;
·ð Unerwiona włóknami ukÅ‚adu współczulnego (pobudzajÄ… czynność tarczycy) oraz gaÅ‚Ä…zkami nerwu bÅ‚Ä™dnego (hamujÄ…
czynność tarczycy)
·ð Tarczyca wpÅ‚ywa na przemianÄ™ materii, ukÅ‚ad nerwowy, wzrost ciaÅ‚a oraz rozwój organizmu; reguluje poziom jodu we krwi;
pozostaje w związku czynnościowym z gruczołami płciowymi (powiększa się np. w czasie ciaży)
Gruczoły przytarczyczne  przytarczyce (glandulae parathyreoidae)
·ð Dwie pary maÅ‚ych gruczołów, leżących na powierzchni tarczycy lub w jej miąższu; mogÄ… wystÄ™pować (zwÅ‚aszcza u
roślinożernych) w tkance około tchawicznej, w śródpiersiu, w miąższu lub na powierzchni grasicy
·ð RozwijajÄ… siÄ™ z nabÅ‚onka ektodermalnego (z zawiÄ…zków nabÅ‚onkowych w postaci uwypukleÅ„, które oddzielajÄ… siÄ™ od
miejsca powstania i łączą się z powierzchnią płatów tarczycy; w głąb zawiązków wnika tkanka mezenchymalna z naczyniami
krwionośnymi)
·ð Każdy gruczoÅ‚ otoczony cienkÄ… torebkÄ… z tkanki Å‚Ä…cznej; w gÅ‚Ä…b wnikajÄ… pasma Å‚Ä…cznotkankowe, które przeplatajÄ… siÄ™ i
tworzą rusztowanie dla miąższu (tkanka łączna śródmiąższowa najlepiej rozwinięta u świni i bydła)
·ð Miąższ zbudowany z wielobocznych komórek nabÅ‚onkowych, uÅ‚ożonych w skupienia w postaci pasm lub gron; miÄ™dzy
skupieniami tkanka Å‚Ä…czna luz
na z naczyniami krwionośnymi i nerwami oraz komórki tłuszczowe
·ð Na powierzchni komórek gruczoÅ‚owych wystÄ™pujÄ… mikrokosmki, dziÄ™ki którym komórki zazÄ™biajÄ… siÄ™ ze sobÄ…,
ograniczając przestrzenie międzykomórkowe
·ð Zbudowane z komórek głównych jasnych i ciemnych, komórek kwasochÅ‚onnych i form poÅ›rednich
·ð Komórki główne jasne  pojawiajÄ… siÄ™ najwczeÅ›niej, majÄ… maÅ‚e jÄ…dra, w cytoplazmie wystÄ™pujÄ… liczne ziarenka
glikogenu
·ð Komórki główne ciemne  powstajÄ… z komórek głównych jasnych, stanowiÄ… głównÄ… masÄ™ miąższu; majÄ… duże jÄ…dra,
liczne mitochondria, słabo kwasochłonne ziarnistości oraz niewielką ilość ziarenek glikogenu;
·ð Komórki kwasochÅ‚onne - wiÄ™ksze od komórek głównych, w cytoplazmie wystÄ™pujÄ… ziarnistoÅ›ci kwasochÅ‚onne; majÄ…
małe, pomarszczone jądra, dużo mitochondriów
·ð Formy poÅ›rednie  wystÄ™pujÄ… pomiÄ™dzy komórkami
·ð W obrÄ™bie pasm i gron komórek wystÄ™pujÄ… pÄ™cherzyki wypeÅ‚nione substancjÄ… biaÅ‚kowÄ… (podobnÄ… do koloidu tarczycy,
ale niezawierajÄ…cÄ… jodu)
·ð Przytarczyce wydzielajÄ… parathormon, który reguluje przemiany wapniowe i fosforanowe w organizmie
Przysadka mózgowa (hypophysis cerebri)
·ð GruczoÅ‚ leżący w siodeÅ‚ku tureckim, Å‚Ä…czÄ…cy siÄ™ za pomocÄ… lejka z podstawÄ… mózgu; pozostaje w Å›cisÅ‚ym zwiÄ…zku
rozwojowym, anatomicznym i czynnościowym z podwzgórzem
·ð WiÄ™kszość hormonów przysadki odpowiada za regulacjÄ™ czynnoÅ›ci innych gruczołów dokrewnych; przysadka peÅ‚ni rolÄ™
gruczołu nadrzędnego; jest to ogniwo pośrednie, kontrolowane przez podwzgórze (przysadka przekształca bodz
ce nerwowe
w hormonalne)
·ð Jej aktywność jest kontrolowana przez podwzgórze za pomocÄ… bodz
ców nerwowych i hormonów (foliliberyna  FSH-RH;
kortykoliberyna - CRH; tyreoliberyna  TRH; somatoliberyna - SRH)
·ð Rozwija siÄ™ z ektodermy; powstaje z dwóch zawiÄ…zków  jeden barwy szarawej rozwija siÄ™ z miÄ™dzymózgowia (powstaje
z niego część nerwowa), a drugi, barwy czerwonawej powstaje z nabłonka pierwotnej jamy ustnej (część nabłonkowa,
gruczołowa)
·ð Jest otoczona torebkÄ… Å‚Ä…cznotkankowÄ…, która Å‚Ä…czy siÄ™ z oponÄ… twardÄ… mózgowia. Od torebki w gÅ‚Ä…b poszczególnych
części wnikają włókna łącznotkankowe z naczyniami i nerwami
·ð Wszystkie części przysadki sÄ… unerwione włóknami nerwowymi wychodzÄ…cymi z jÄ…der podwzgórza oraz włóknami
nerwowymi współczulnymi ze splotu szyjnego
·ð Przysadka zawiera dużą liczbÄ™ naczyÅ„ krwionoÅ›nych, które tworzÄ… ukÅ‚ad wrotny (tÄ™tnice przysadkowe odchodzÄ… od koÅ‚a
tętniczego Willisa, biegną do podwzgórza, gdzie dzielą się w sieć naczyń włosowatych; naczynia zbierają się w żyły wrotne,
które biegną wzdłuż lejka i rozgałęziają się w części gruczołowej przysadki
CZ
ŚĆ NERWOWA (neurohypophysis)
·ð Powstaje w obrÄ™bie podwzgórza z wyrostka lejkowatego (processus infundibularis), który wyodrÄ™bnia siÄ™ i grubieje, ale
zachowuje łączność z podstawą mózgu
·ð W obrÄ™bie lejka znajduje siÄ™ jama, która przedÅ‚uża siÄ™ w gÅ‚Ä…b części nerwowej przysadki (miÄ™sożerne, Å›winia) lub koÅ„czy siÄ™
bezpośrednio przed przysadką (koń, przeżuwacze), wnętrze wypełnione płynem mózgowo-rdzeniowym; lejek zbudowany z
tkanki glejowej i licznych włókien nerwowych bezmielinowych (wypustki komórek zwojowych, tworzących jądro
nadwzrokowe i przykomorowe  komórki jąder mają zdolność neurosekrecji, ziarnistości ich wydzieliny w postaci kropel są
doprowadzane do części nerwowej przysadki)
·ð Ma unaczyniony zrÄ…b, w którym leżą pituicyty (wyspecjalizowane komórki glejowe, które posiadajÄ… w cytoplazmie ziarenka
barwnika, występujące również między włóknami); zrąb stanowią włókna siateczkowe, bezmielinowe włókna nerwowe i
wypustki pituicytów
·ð W części miąższowej wystÄ™pujÄ… ciaÅ‚ka neurosekrecyjne spichrzowe (różnej wielkoÅ›ci, w postaci bryÅ‚ek, częściowo ziarniste,
częściowo jednorodne), które są uznawane za zgrubienia aksonów wychodzących z jądra nadwzrokowego; dodatkowo
występują drobne włókienka nerwowe z kropelkami lub ziarenkami neurosekretu, wytwarzające sploty okołonaczyniowe
(dzięki temu neurosekret dostaje się do części nerwowej i bezpośrednio do naczyń krwionośnych); prawdopodobnie
hormony powstają w podwzgórzu i są magazynowane i transportowane do krwi w nerwowej części przysadki.
Hormon części nerwowej przysadki  pituitryna, zawiera:
üð Hormon antydiuretyczny (ADH)  wywoÅ‚ujÄ…cy skurcz mięśni gÅ‚adkich naczyÅ„ krwionoÅ›nych i hamuje wydzielanie moczu
üð Oksytocyna  pobudza do skurczu mięśnie gÅ‚adkie macicy
CZ
ŚĆ GRUCZOA
OWA (adenohypophysis)
·ð Powstaje ze sklepienia pierwotnej jamy ustnej, wytwarzajÄ…cego uwypuklenie  kieszonkÄ™ przysadkowÄ…, która wnika do
mezenchymy i biegnie w kierunku wyrostka lejkowatego (z którego powstaje część nerwowa przysadki); zawiązek oddziela
się stopniowo od jamy ustnej, ostatecznie tracąc z nią kontakt; kieszonka przekształca się w woreczek; komórki nabłonka
mnożą się intensywnie, tworząc elementy gruczołowe; zanika jama wewnątrz woreczka
·ð SkÅ‚ada siÄ™ z trzech części:
1. Część przednia (pars anterior)
- u konia przylega do części pośredniej, u innych gatunków te części są oddzielone szczeliną (jama przysadki)
- składa się adenocytów (kom. gruczołowych), tworzących pasma lub grona, otoczone włóknami kratkowymi i naczyniami
zatokowymi
- wśród komórek występują:
o Komórki barwnikooporne (chromofobne, kom. ł) - stanowią około połowy wszystkich komórek części przedniej,
komórki niezróżnicowane, z nich powstają komórki chromofilne; małe komórki, jądro z luz
nie rozmieszczonÄ… chromatynÄ…,
słabo barwiąca się cytoplazma bez ziarnistości; leżą w środkowej części pasm i gniazd; komórki adrenokortykotropowe są
nieco większe, zawierają kwaso- lub zasadochłonne ziarnistości, grupują się w przedniej części komórki; komórki ciążowe
przysadki  zmienione komórki niezróżnicowane, która pojawiają się podczas ciąży na obwodzie części przedniej
o Komórki barwnikochłonne (chromofilne)  właściwe komórki wydzielnicze; większe od komórek barwnikoopornych,
układają się na obwodzie pasm i gniazd, przylegają do ścian naczyń krwionośnych; cytoplazma z licznymi ziarnistościami,
wykazującymi powinowactwo do barwników
a) Komórki kwasochłonne  acydofilne, kom. ą  znajdują się głównie na obwodzie przedniej części przysadki;
mają kształt okrągły lub owalny; jądra w środkowej części komórki; cytoplazma zawiera liczne ziarnistości barwiące się
kwasochłonnie; duża intensywność syntezy białka (dobrze wykształcona siateczka szorstka); KOMÓRKI SOMATOTROPOWE 
mają kształt kulisty, wydzielają somatotropinę (hormon wzrostu), barwią się azokarminem; KOMÓRKI LAKTOTROPOWE 
duże, wydłużone lub owalne, , wydzielają prolaktynę, barwią się oranżem G
b) Komórki zasadochÅ‚onne  bazofile, kom. ²  najmniej liczne; wystÄ™pujÄ… głównie w Å›rodkowej części przysadki
(są tam największymi komórkami); w cytoplazmie zasadochłonne ziarnistości; KOMÓRKI TYREOTROPOWE  kształt
nieregularny lub wieloboczny; duża ilość małych ziarnistości w cytoplazmie; wydzielają hormon tyreotropowy; gdy tarczyca
wydziela mało hormonów lub po jej częściowy lub całkowitym wycięciu mogą przekształcać się w komórki tyreoidektomijne
(duże; siateczka śródplazmatyczna o powiększonych cysternach, większe ziarnistości); KOMÓRKI GONADOTROPOWE 
okrągłe lub owalne; jądra komórkowe ułożone obwodowo; zawierają liczne glikoproteidy, cytoplazma wybarwia się
błękitem anilinowym na niebiesko; powiększają się u osobników kastrowanych (w tych komórkach powstaje duży
pęcherzyk, który spycha cytoplazmę z jądrem na obwód komórki)
Hormony:
·ð Somatotropina (STH)  hormon wzrostu; wpÅ‚ywa na wzrost oraz przemiany biaÅ‚kowe, cukrowe, tÅ‚uszczowe
·ð Gonadotropiny
o Folitropina (hormon gonadotropowy A - FSH)  pobudza wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych w jajniku i
wzrost komórek rozrodczych męskich w jądrze
o Lueotropina (LH), pobudza wydzielanie progesteronu przez ciałko żółte w jajniku oraz na wydzielanie gruczołu
mlekowego
·ð Tyreotropina (TSH)
·ð Kortykotropina (adrenokortykotropina ACTH)
·ð Hormony przemiany materii
2. Część pośrednia (pars intermedia)
- rusztowanie Å‚Ä…cznotkankowe, w oczkach skupienia komórek ² i barwnikoopornych;
- zawiera jamy i torbiele (pozostałość po świetle kieszonki przysadki); są to twory wysłane nabłonkiem sześciennym lub
walcowatym, który może mieć mikrokosmki, wnętrze wypełnione koloidem;
- mogą występować gruczoły cewkowe śluzowe (o słabej funkcji wydzielniczej) oraz niewielkie nagromadzenia tkanki
limfatycznej
- u starszych osobników wzrasta ilość komórek ²
- dobrze rozwinięta u kręgowców zmiennocieplnych
Hormony:
·ð Melanotropina (intermedyna MSH)  przemiany barwnikowe
·ð ²-lipotropina (LPH)  przemiany tÅ‚uszczów
3. Część guzowa (pars tuberalis)
- przypomina budową część pośrednią
- nie występuje u zwierząt; zawiera liczne naczynia krwionośne i pasma komórek sześciennych, o lekko zasadochłonnej
cytoplazmie
Nadnercza (glandulae suprarenales)
·ð NarzÄ…d parzysty, leżący na dogÅ‚owowym biegunie nerek, zbudowane z kory nadnerczy (cortex suprarenalis) i rdzenia
nadnerczy (medulla suprarenalis), które różnią się pochodzeniem, budową i funkcją.
·ð Powstaje z dwóch odrÄ™bnych zawiÄ…zków, które Å‚Ä…czÄ… siÄ™ ze sobÄ… u ssaków;
·ð U samic niektórych gatunków oraz u wykastrowanych samców miÄ™dzy warstwÄ… siatkowatÄ… kory nadnerczy a rdzeniem
nadnerczy występuje wąska przyrdzenna warstwa pośrednia, jasno zabarwiona, zbudowana z komórek mało zróżnicowanych.
·ð W obrÄ™bie Å‚Ä…cznotkankowej torebki wystÄ™puje sieć tÄ™tnicza, od której odchodzÄ… naczynia wÅ‚osowate zatokowe; w Å›ródbÅ‚onku
naczyń występują komórki, które mają zdolność wychwytywania barwnika; naczynia włosowate przechodzą w żyły, o dobrze
rozwiniętej ścianie mięśniowej
·ð MiÄ™dzy Å›ródbÅ‚onkiem naczyÅ„ a komórkami gruczoÅ‚owymi wystÄ™pujÄ… tzw. przestrzenie okoÅ‚o naczyniowe, w których znajdujÄ…
się błony podstawne, komórki łącznotkankowe, włókna nerwowe i mikrokosmki na powierzchni komórek gruczołowych; w
wąskich przestrzeniach okołonaczyniowych błony podstawne przylegają do siebie, w szerszych między nimi komórki
łącznotkankowe oraz włókna nerwowe bezmielinowe
·ð SÄ… unerwione przez włókna nerwowe z nerwu bÅ‚Ä™dnego oraz splotu współczulnego trzewiowego; włókna wnikajÄ… wgÅ‚Ä…b
narządu, oplatając naczynia włosowate i zatokowe; w głębokich warstwach kory oraz na pograniczu z rdzeniem występują
gęste sploty nerwowe, w rdzeniu występują liczne zwoje i włókna nerwowe;
Kora nadnerczy
·ð Powstaje z mezodermalnego nabÅ‚onka wtórnej jamy ciaÅ‚a, którego komórki mnożą siÄ™ i tworzÄ… skupienia wpuklajÄ…ce siÄ™
do otaczajÄ…cej je tkanki mezenchymalnej
·ð W cytoplazmie komórek gruczoÅ‚owych wystÄ™pujÄ… liczne, wolnoleżące rybosomy oraz mitochondria których wnÄ™trze
zawiera głównie kanaliki,
·ð Zbudowana z trzech warstw:
1. Warstwa kłębkowata (zona glomerulosa)  warstwa różnokształtna (z.multiformis) lub łukowata (z. arcuata) 
zbudowana z komórek wielobocznych, tworzących kłębkowate lub nieregularne grona i pasma, komórki zawierające niewielką
liczbę ciał tłuszczowych; u niektórych gatunków pasma warstwy pasmowatej rozsuwają się w części obwodowej w postaci
łuków; warstwa leżąca pod torebką łącznotkankową; komórki wysokie, kształt walcowaty; komórki biorą udział w wytwarzaniu
nowych elementów komórkowych (odbudowa zużytych komórek).
2. Warstwa pasmowata (zona fassiculata)  najszersza, najlepiej wykształcona warstwa; zbudowana z wielobocznych
komórek układających się w pasma; pasma mogą być zbudowane nawet z kilku szeregów komórek, wnikają między pasma
tkanki łącznej i biegną w kierunku rdzenia nadnerczy; komórki  spongiocyty ; cytoplazma gąbczasta, zawierająca dużą ilość
lipidów i steroidu, występują wolne kwasy tłuszczowe oraz inne związki np. cholina, oraz ziarenka witaminy C (przypuszczalnie
wit. C w formie rozpuszczonej).
3. Warstwa siatkowata (zona reticularis)  znajduje się pod warstwą pasmowatą; zbudowana z pasm komórkowych
tworzących sieć, w oczkach występują naczynia krwionośne; komórki wieloboczne, zawierające małą ilość lipidów; w
cytoplazmie pęcherzyki, zwakuolizowane mitochondria oraz ziarenka barwnika, którego ilość rośnie z wiekiem; w tej warstwie
zachodzÄ… zmiany wsteczne.
Hormony:
üð Mineralokortykosteroidy  powstajÄ… w warstwie kÅ‚Ä™bkowatej, regulujÄ… gospodarkÄ™ wodnÄ… i mineralnÄ…
üð Glikokortykoidy  sÄ… syntetyzowane w warstwie pasmowatej i siatkowatej; pobudzajÄ… procesy fosforylacji, majÄ…
wpływ na przemianę węglowodanową i odporność organizmu; w nadmiarze powodują rozpad limfocytów,
zmniejszają przepuszczalność naczyń, osłabiają fagocytozę, hamują syntezę kolagenu
üð Hormony pÅ‚ciowe (androgeny, progesteron, estrogen)  sÄ… wytwarzane w warstwie pasmowatej i siatkowatej;
powstają prawdopodobnie jako produkt wstępny w syntezie hormonów kory nadnerczy;
Rdzeń nadnerczy
·ð Zbudowany z kulistych, wielobocznych lub walcowatych komórek, tworzÄ…cych grupy lub pasma, miÄ™dzy którymi
występują zatoki żylne (wszystkie komórki mają bezpośrednią styczność z naczyniami krwionośnymi)
·ð W cytoplazmie wystÄ™pujÄ… liczne ziarnistoÅ›ci wykazujÄ…ce powinowactwo do soli chromowych , wybarwijace siÄ™ na kolor
żółty lub brunatny (komórki chromochłonne adrenalino twórcze lub chromafinowe; komórki feochromowe); ilość
ziarnistości zależy od stanu funkcjonalnego komórek
·ð WystÄ™pujÄ… również komórki nerwowe ukÅ‚adu współczulnego, pomiÄ™dzy którymi znajduje siÄ™ zrÄ…b Å‚Ä…cznotkankowy
·ð JÄ…dra komórkowe o lużno rozmieszczonej chromatynie, ukÅ‚adajÄ… siÄ™ blisko Å›rodka pasm komórkowych;
·ð WystÄ™pujÄ… komórki główne ( jasne jÄ…dra, w cytoplazmie liczne, drobne ziarnistoÅ›ci feochromowe, wytwarzajÄ…
adrenalinę) i komórki poboczne (ciemne jądra; cytoplazma z licznymi błonami wewnątrz komórkowymi i pęcherzykami,
wyglÄ…d piankowy; wytwarzajÄ… noradrenalinÄ™)
Hormony:
üð Adrenalina  wytwarzana przez komórki główne, pobudza ukÅ‚ad nerwowy współczulny, zwęża naczynia
krwionośne, podnosi ciśnienie krwi, wpływa na przemiany węglowodanów
üð Noradrenalina  wydzielana przez komórki poboczne; zwiÄ™ksza ciÅ›nienie krwi, ale nie przyspiesza akcji serca.