M I N I P R O J E K T Y
Wskaz
nik wysterowania
Właściwie nie wymyśli-
Chciałbym
łem tego urządzenia. Jest to
zaproponowaĘ układ znany od dawna, bu-
dowany w wielu wersjach
Czytelnikom budow�
i odmianach oraz publikowa-
kolejnego wska�nika
ny w wielu pismach i ksiął-
wysterowania. Zdaj�
kach dla elektronik�w. Jego
sobie spraw�, łe jest to
wersje r�łniły si� jedynie
temat nieco liczbą tranzystor�w i diod
świecących, a zasada dzia-
wyeksploatowany, ale
łania pozostawała zawsze ta-
z drugiej strony wiem
ka sama.
takłe, łe tego typu
Moją jedyną zasługą jest
układy, spotykają si�
wi�c zaprojektowanie cieka-
z Waszym wej (mam nadziej�, łe Czy-
telnicy to potwierdzą) płyt-
zainteresowaniem.
ki, na kt�rej zmontujemy
Chciałem takłe
nasz wska�nik. Tego chyba
doświadczalnie
jeszcze nie było: wska�nik
sprawdziĘ, czy mołna
wysterowania do wzmacnia-
jeszcze zaprojektowaĘ cza dułej mocy w formie Montał i uruchomienie
WYKAZ ELEMENTÓW
tarczy pr�dkościomierza sa- Na rys. 2 pokazano roz-
ciekawy układ
mochodowego! mieszczenie element�w na
Rezystory
wyłącznie na
Proponowany układ wy- płytce drukowanej układu
R1, R2: 270&!
tranzystorach. Okazuje
r�łnia si� wielką prostotą, (widok płytki znajduje si� na
R3, R4: 220&!
si�, łe mołna.
a koszt zastosowanych do je- wkładce wewnątrz numeru).
R5: 200&!
go budowy element�w z pew- Płytka została wykonana
R6, R7: 180&!
nością nie nadszarpnie niczy- na laminacie jednostronnym
R8, R9: 150&!
jego budłetu domowego. i szcz�śliwie udało si� unik-
R10: 120&!
Dodatkowym atutem prze- nąĘ stosowania zw�r. Zanim
mawiającym za wykonaniem jednak wlutujemy jakiekol- R11, R12: 100&!
wska�nikajestfakt,łe nie po- wiek elementy w płytk�, za- R13: 75&!
trzebuje on do działania od- stan�wmy si�, jak obudujemy
R14: 68&!
dzielnego �r�dła zasilania. nasz wska�nik. W układzie
R15: 47&!
Schemat elektryczny prototypowym jako płyt� czo-
R16: 39&!
układu wska�nika wystero- łową wska�nika wykorzysta-
R17: 27&!
wania został pokazany na no... uszkodzoną płyt� CD-
R18: 22&!
rys. 1. Układ zasilany jest ROM. Oczywiście, nie jest to
R19: 18&!
z prostownika zbudowanego jedyne mołliwe rozwiązania
R20: 20&!/2W
z diod D1..D4 i dołączonego i jako płyt� czołową mołemy
R21: 470&!
bezpośrednio do wyjścia zastosowaĘ dowolny inny ma-
R22: 1k&!
wzmacniacza mocy, r�wno- teriał, arkusik przezroczystego
legle do kolumny głośniko- tworzywa sztucznego, albo Kondensatory
wej. Wyprostowane napi�cie w og�le nieobudowywaĘ ukła- C1, C3: 220�F/25V
wygładzane jest przez kon- du. Jełeli jednak zastosujemy
C2: 100�F/16V
densator C2 i nast�pnie sta- taki rodzaj płyty czołowej,
Półprzewodniki
bilizowane w układzie w kt�rym naleły wykonaĘ ot-
D1, D2, D3, D4: 1N4001 lub
z tranzystorem T20. Zada- wory na diody LED, to naj-
odpowiednik
niem stabilizatora jest nie pierw musimy posłułyĘ si�
D5: dioda Zenera 11V
tylko dodatkowe wygładze- płytką drukowaną jako matry-
D6..D28: 1N4148 lub
nia napi�cia, ale ochrona cą. Z pewnością zauwałyliś-
odpowiednik
układu przed uszkodzeniem cie, łe wewnątrz obrysu kał-
D29..D48: LED Ć5mm,
w przypadku dołączenia do dej z diod LED jest umiesz-
2 żółte, 2 czerwone,
wzmacniacza o zbyt dułej czony dodatkowy otworek, po-
pozostałe zielone
mocy wyjściowej. zornie do niczego nie słułący.
T1..T19: BC548 lub
Dziewi�tnaście diod LED Właśnie dzi�ki tym otworkom
odpowiednik
D29..D48jestzasilanych przez b�dziemy mogli precyzyjnie
T20: BD139 lub
tranzystory T1..19,kt�rychba- wywierciĘ otwory na diody.
odpowiednik
zysą polaryzowane przezsze- Płytk� drukowaną musimy
Różne
regowo połączone diody dokładnie przykleiĘ za pomo-
CON1: ARK2
D6..28. Łatwo zauwałyĘ, łe cą taśmy samoprzylepnej do
do wysterowania kałdego ko- przyszłej płyty czołowej
Kompletny układ i płytki
lejnego tranzystora, i co za wska�nika. Nast�pnie wier-
drukowane są dost�pne
tym idzie zaświecenia kolej- tłem o małej średnicy
w AVT pod oznaczeniem
nej diody, potrzebne jest na- (0,6..0,8mm) lub igłą krawiec-
AVT-1190.
pi�cie o ok. 0,5..0,6V wyłsze ką punktujemy otwory na dio-
nił poprzednie. W ten spos�b dy, kt�re p��niej rozwiercimy
otrzymujemyświecącysłupek, do wymaganej (5mm) średni-
o wysokości proporcjonalnej cy.
do mocy aktualnie oddawanej Pozostała cz�śĘ montału
przez wzmacniacz. przebiegnie juł w całkowi-
Elektronika Praktyczna 8/98
38
M I N I P R O J E K T Y
Rys. 2.
cie typowy spos�b. Diody tycznych o mocy wyjściowej
LED wlutujemy na samym do 100W.
ko�cu, lutując najpierw po Uwaga: na płytce druko-
jednej n�łce kałdej diody. wanej, z braku miejsca, nie
Nast�pnie wyr�wnujemy oznaczono numer�w diod
okrąg tworzony przez diody D29..D48. Poniewał jednak
i lutujemy pozostałe n�łki. wszystkie te diody są tego
Zmontowanyzesprawdzo- samego typu, to ich wluto-
nychelement�w układ wska�- wanie nie powinno nastr�-
nika nie wymaga uruchamia- czaĘ kłopot�w.
nia ani regulacji. Przeznaczo- SR
ny jest do wzmacniaczy akus-
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 8/98
39