Normalizacja, podział i charakterystyka norm Normalizacja: działanie mające na celu porządkowanie wszystkich dziedzin działalności ludzkiej. Ujednolicenie i uogólnienie norm przez zwiększenie stopnia typizacji.
Wg ISO normalizacja to: proces tworzenia i stosowania reguł zmuszających do porządkowania okr. działalności dla dobra i współpracy zainteresowanych.
Norma: dokument ustalający zasady i charakterystykę odnoszącą się do danego towaru, produktu, działalności.
Przedmiotem normy mogą być cechy towarów, czynności, procesy technologiczne, metody badań, pojęcia i oznaczenia. Normy dzieli się na: znaczeniowe, przedmiotowe i czynnościowe.
Przedmiotowe: ustalenie charakterystyki przedmiotów i ich cech jakościowych.
Znaczeniowe/ terminologiczne: pojęcia, terminy, definicje oraz znaki umowne i skróty(symbole literowe i graficzne) Czynnościowe: przepisy postępowania, wykonywania robót, operacji i procesów oraz metod badań.
Podział norm wg zasięgu:
•
międzynarodowe (ISO, IEC)
•
regionalne (EN, CEN)
•
krajowe (PN)
•
administracyjno- terytorialne NORMY
/
|
\
Znaczeniowe
przedmiotowe
czynnościowe
/
|
\
/
\
|
Terminologiczne
symbolowe jednostek miar przedmiotowe pełne
przedmiotowe niepełne
projektowania
|
|
|
zasad budowy
warunków
terminów
grupowe
technicznych
systematycznych
wykonywania prac
definicyjne
parametryczne
na program badań
nomenklaturowe
na pobieranie próbek
na metody badań
na opakowanie
przechowywanie i
transport
Cele normalizacji:
•
ochrona interesów konsumentów
•
ochrona zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów
•
ochrona środowiska naturalnego
•
ochrona wyrobu
•
uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania.
PKN(Polski Komitet Normalizacyjny: państwowa jednostka organizacyjna podległa prezesowi Rady Ministrów. Zarządza kolegialnie polską normalizacją. PKN wykonuje swoje zadania poprzez Biuro Komitetu oraz NKP(normalizacyjne komisje problemowe). NKP prowadzą swoje prace normalizacyjne w powierzonym im zakresie.
PN jest dokumentem dobrowolnym. Stosowanie jest obligatoryjne gdy norma została powołana w ustawie oraz gdy dotyczy:
•
ochrony życia, zdrowia, mienia, bezpieczeństwa pracy i użytkowania
•
ochrony środowiska naturalnego
•
wyrobów zamawianych przez organy państwowe.
Zadania PKN:
•
kierowanie pracami normalizacyjnymi
•
opracowywanie projektów norm
•
organizacja i nadzór publikacji norm