Polsce
Sabina Tkocz
4/6/2008
1
o
Makroregion Warmia i Mazury obejmuje (region)
województwo warmińsko-mazurskie,
o
Leży w północno-wschodniej części Polski,
o
Stolicą regionu jest Olsztyn,
o
Wzgórza Szeskie, część Pobrzeża Gdańskiego (Żuław Wiślanych),
o
Granica z Rosją – Obwodem Kalingradzkim,
n
Przejścia graniczne – Gronowo, Bezledy, Gołdap, o
Region słabo zaludniony i uprzemysłowiony,
o
W 1233 r. sprowadzony Zakon Krzyżacki,
o
Niski poziom degradacji środowiska naturalnego, o
Rzeźba polodowcowa,
4/6/2008
2
o Obejmuje Krainę Wielkich Jezior Mazurskich –
największy region pojezierny w Polsce,
n
Region turystyczno rekreacyjny,
n
Szlaki żeglarskie, kajakowe,
n
Miejsce łyżwiarstwa, bojlerów,
n
Największe jeziora Polski – Śniardwy, Mamry,
n
Najgłębsze jezioro Polski – Hańcza,
n
Najdłuższe jezioro Polski – Jeziorak,
n
Jeziora połączone kanałami,
n
Szlaki żeglugi pasażerskiej – Giżycko-Węgorzewo, n
Trasy żeglugowe – ok. 200 km,
4/6/2008
3
o
Kanał Elbląsko – Ostródzki
n
Funkcjonuje od 1860 r.,
n
159 km długości,
n
Oryginalne urządzenia – pochylnie, śluzy,
o
Rezerwat krajobrazowy „Kurtynia” – jezioro Kurtyńskie i odcinek rzeki Kurtyni,
o
Chronione ostoje ptactwa wodnego (rezerwat ornitologiczny na wyspach j. Mamry),
o
Mazurski Park Krajobrazowy (rezerwat Łuknajno –
międzynarodowy rezerwat biosfery),
o
Rozległe kompleksy leśne,
o
Szelskie Wzgórza – „Wędrówki Północy”,
4/6/2008
4
o Nagromadzenie zabytków kultury materialnej
Mazurów,
o Żywe tradycje folkloru Mazurów,
o Dość krótki sezon turystyczny,
o Pole Grunwaldzkie
n
Miejsce historyczne,
n
Zwycięska bitwa z Krzyżakami w 1410 r.,
n
Mapa plastyczna i trzyczęściowy pomnik (granitowy obelisk z rzeźbami głów rycerzy, figury mieczów, krzyż grunwaldzki),
n
Muzeum Grunwaldzkie (wykopaliska archeologiczne, wystawa „Bitwa Grunwaldzka”),
4/6/2008
5
o Elbląg
n
Kościół św. Mikołaja,
n
Fragment murów obronnych z Bramą Targową,
n
Kanał Elbląski (unikat w skali Europy),
n
Możliwość przepłynięcia do Krynicy Morskiej,
o Kadyny
n
najgrubszy i jeden z najstarszych (ok.. 700 lat) dębów w Polsce – „Dąb Jana Bażyńskiego”,
n
Imponujący zespół pałacowy z XVII w., (dziś hotel), 4/6/2008
6
o Frombork
n
W pobliżu Zalewu Wiślanego,
n
Związane z Mikołajem Kopernikiem,
o
Tu napisane dzieło „o obrotach sfer niebieskich”, n
Warowny zespół klasztorny na wzgórzu
o
Planetarium w wieży,
n
Muzeum Kopernika – w dawnym pałacu biskupów,
n
Katedra Wniebowzięcia NMP – grób Kopernika,
o Tolkmicko
n
Kościół św. Jakuba Apostoła z XIV w.,
n
Wokół miasta umocnienia ziemne – tzw. Wały
Tolkmickie,
4/6/2008
7
o Braniewo
n
Kościół Świętego Krzyża z XVIII w.,
n
Na szlaku Kopernika,
o Pasłęka
n
założony w XIII w. przez Krzyżaków,
n
Gotycki kościół parafialny św. Bartłomieja – barokowy ołtarz z XVII w.,
o Pieniężno
n
Fragment murów obronnych,
n
Pozostałości zamku biskupów warmińskich z XIV w., n
Klasztor Werbistów (muzeum etnograficzne),
n
Na szlaku Kopernika,
4/6/2008
8
o Orneta
n
Kościół św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, n
Gotycki ratusz z 1 poł. XIV w. (dzwon z 1384 r.), n
Kamienice z XVII i XVIII w.,
n
Fragment murów obronnych,
o Lidzbark Warmiński
n
Położony nad Łyną,
n
Zwany „perłą Warmii”,
n
Odnaleziono tu kronikę Galla Anonima,
n
Gotycki zamek obronny biskupów warmińskich z XIV w.
z arkadowym krużgankiem (na wzór Wawelu),
n
Leży na szlaku Kopernika,
4/6/2008
9
o Olsztyn
n
Miasto wojewódzkie,
n
Ośrodek przemysłowy, naukowy, kulturalny,
n
Wysoka Brama z XIV w.,
n
Gotycki zamek obronny nad rz. Łyną
o
Obecnie Muzeum Warmii i Mazur,
o
Mikołaj Kopernik – jako administrator dóbr biskupich, n
Barokowy ratusz z XVII w.,
n
Planetarium Lotów Kosmicznych (1973 r.),
4/6/2008
10
o Gietrzwałd
n
Późnogotycki kościół,
n
Ośrodek turystyki pielgrzymkowej,
o Barczewo
n
Halowy, gotycki kościół parafialny św. Anny z XIV w., n
Renesansowy nagrobek ks. Kardynała A. Batorego (brata króla Stefana Batorego) – kościół św. Kościół św.
Andrzeja z XIV w.,
n
Muzuem Feliksa Nowowiejskiego – kompozytora,
4/6/2008
11
o Dobre Miasto
n
Nad Łyną,
n
Zespół kolegiacki z XIV w.,
o Mrągowo
n
Międzynarodowy Festiwal „Piknik Country”,
n
Ratusz z XIX w. – Muzeum Ziemi Mrągowskiej,
o Olsztynek
n
Skansen budownictwa regionalnego Warmii i Mazur, o Szczytno
n
Ruiny zamku krzyżackiego,
n
Zachowana „Wieża Juranda”
4/6/2008
12
o
Święta Lipka
n
Bazylika XVII/ XVIII w.
o
barokowe organy z 1712 r. – ruchome figurki; zabytek techniki, o
Barokowa kuta krata bramy,
n
Miejsce pielgrzymkowe,
o
Reszel
n
Gotycki zamek z XIV w.,
n
Galeria Sztuki - tablica pamiątkowa dla W. Pola, n
2 gotyckie mosty – jedne z najstarszych w Polsce, o
Węgorzewo
n
Zamek krzyżacki z XIV w.,
n
Muzeum Kultury Ludowej – zabytkowa kamienica z XIX w., 4/6/2008
13
o Giżycko
n
Między jeziorami Kisajno i Mamry,
n
Letnisko od XIX w.,
n
Ośrodek sportów wodnych i zimowych,
n
Fragment krzyżackiego zamku, most zwodzony,
n
Twierdza Boyen – 100 ha,
n
„Shanty” – festiwal piosenki żeglarskiej i morskiej w amfiteatrze,
n
Muzeum przyrodnicze,
o Pozezdrze – ruiny kwatery polowej Himmlera, 4/6/2008
14
o Kętrzyn
n
Zamek krzyżacki z XVI w.,
n
Mury obronne z Basztą Niedźwiedzią
n
Gotycki kościół – warownia św. Jerzego,
n
Zabytkowe kamienice z XIX i XX w.,
o Gierłoż
n
Ruiny „Wilczego Szańca” – dawnej kwatery Adolfa Hitlera i Naczelnego Dowództwa Niemieckich Sił
Zbrojnych (nieudany zamach na Hitlera),
o Sztynort – pałac Lehndorffów,
4/6/2008
15
o
Ryn
n
Ośrodek turystyki i żeglarstwa,
n
Pieszy szlak do Giżycka,
o
Mikołajki
n
Nad jeziorami Mikołajskim i Tałty,
n
Ośrodek żeglarstwa,
o
Popielno
n
Wieś; Hodowla konika polskiego typu tarpan,
o
Barciany
n
Gród średniowiecznego plemienia Bartów,
n
Zamek krzyżacki z XVI w.,
n
Kościół,
4/6/2008
16
o Drogosze
n
Barokowy pałac z XVIII w.,
n
Skandynawski, klasycystyczny pałac (projektu Leo von Klenze – twórcy Ermitrażu w Sankt Petersburgu), o Gołdap
n
Uzdrowisko (borowiny),
o Ełk
n
Pokrzyżacki zamek,
n
Miasto historyczne – ruch antygermanistyczny,
n
Wąskotorowa Ełcka Kolej Dojazdowa – z pocz. XX w., o Prostki – słup graniczny z 1545 r.,
4/6/2008
17
o Ruciane – Nida
n
Nad j. Nidzkim,
n
Popularny ośrodek sportów wodnych,
o Ostróda
n
Nad j. Drwęckim,
n
Miasto przemysłowe i turystyczne,
n
Ruiny zamku krzyżackiego z XIV w.,
n
Kościół ewangelicki z XIV w.,
n
Fragment murów obronnych,
n
Średniowieczny układ urbanistyczny miasta,
n
Kanał Elbląski – połączenie z Elblągiem,
4/6/2008
18
o Iława
n
Węzeł komunikacyjny i ośrodek przemysłowy,
n
Zabytkowy kościół gotycki z XIV w.,
n
Cmentarz żołnierzy polskich poległych w 1939 r., o Szymbark
n
Ruiny gotyckiego zamku biskupiego,
o Susz
n
Fragment gotyckich murów miejskich,
n
Kościół św. Antoniego z XIV w.,
4/6/2008
19
o Nowe Miasto Lubawskie
n
Kościół św. Tomasza Apostoła z XIV-XV w.,
n
Największy w Polsce zespół polichromii barokowych z XVII w.,
o Nidzica
n
Odrestaurowany zamek krzyżacki (gotyckie założenia), o Lubawa
n
Ruiny zamku biskupów chełmińskich z XIV w.,
n
Pozostałości murów miejskich,
n
Gotycki kościół Nawiedzenia św. NMP i św. Anny, 4/6/2008
20
o Stańczyki – wieś,
n zabytkowe wiadukty (ich architektura
przypomina rzymskie akwedukty w Pont du
Gard. Mają 5 przęseł o równych 15 metrowych
łukach. Uchodzą za najwyższe w Polsce (36 m.
wys.)) – zabytek techniki,
o Grudziądz
n Spichlerze nad Wisłą – zabytek techniki,
4/6/2008
21