Instalowanie układów pomiarowych
Elektrownie energetyki zawodowej i przemysłowej należy wyposażyć:
1) w rozliczeniowe układy pomiarowe z licznikami energii czynnej i biernej:
a) każdy generator,
b) każdą linię (odczep) zasilającą urządzenia elektroenergetyczne potrzeb własnych, w układzie
blokowym generator-transformator,
c) każdą linię zasilającą urządzenia elektroenergetyczne potrzeb własnych z rozdzielni sieciowej
elektrowni lub z zewnątrz,
d) każdą linię lub grupę linii zasilanych z szyn zbiorczych o napięciu generatorowym,
e) każdą linię zasilającą szyny zbiorcze o napięciu generatorowym,
f) każdą linię odchodzącą z rozdzielni potrzeb własnych dla zasilania produkcji ubocznej lub
obiektów administracyjno-gospodarczych elektrowni oraz zasilania obcych odbiorców lub budowy
nowych obiektów,
2) w kontrolne układy pomiarowe z licznikami energii czynnej i biernej:
a) każdy z podwyższających napięcie lub blokowych transformatorów po stronie:
— uzwojenia górnego napięcia – dla transformatorów dwuuzwojeniowych,
— uzwojeń górnego i średniego napięcia – dla transformatorów trójuzwojeniowych,
b) każdą linię odchodzącą z urządzeń elektroenergetycznych potrzeb własnych dla zasilania
obcych odbiorców, jeżeli rozliczeniowy układ pomiarowy jest zainstalowany u odbiorcy poza
terenem elektrowni,
3) w kontrolne układy pomiarowe z licznikami tylko energii czynnej:
a) linie zasilające poszczególne grupy urządzeń, o których mowa w § 9 ust. 3,
b) każdą linię, zasilającą rozdzielnię potrzeb własnych bloku generator-transformator,
z rezerwowego transformatora potrzeb własnych lub z innej rozdzielni potrzeb własnych.
W liniach zasilających urządzenia elektroenergetyczne potrzeb własnych elektrowni rozliczeniowe
układy pomiarowe należy instalować po stronie uzwojenia górnego napięcia transformatora potrzeb
własnych. W wypadkach technicznie uzasadnionych dopuszcza się instalowanie tych układów
pomiarowych po stronie uzwojenia dolnego napięcia transformatora, z tym że pomierzone lub
obliczone straty energi na transformację powinny obciążać elektrownię.
Stacje elektroenergetyczne energetyki zawodowej należy wyposażyć:
1) w rozliczeniowe układy pomiarowe z licznikami energii czynnej i biernej:
a) transformatory, z wyłączeniem transformatorów wymienionych pod lit. b) o górnym napięciu
znamionowym 110 kV i wyższym po stronie:
— uzwojenia dolnego napięcia – dla transformatorów dwuuzwojeniowych,
— uzwojeń średniego i dolnego napięcia – dla transformatorów trójuzwojeniowych,
b) transformatory zasilające bezpośrednio jednego odbiorcę przemysłowego — po stronie uzwojenia
górnego napięcia,
c) linie o napięciu znamionowym 110 kV i wyższym stanowiące powiązania pomiędzy urządzeniami
jednostek organizacyjnych objętych obowiązkiem rozliczeń finansowych,
d) linie zasilające urządzenia elektroenergetyczne potrzeb własnych,
e) kompensatory synchroniczne,
2) w kontrolne układy pomiarowe z licznikami energii czynnej i biernej:
a) transformatory o górnym napięciu znamionowym 220 kV i wyższym — po stronie uzwojenia
b) linie o napięciu znamionowym 220 kV i wyższym, nie wyposażone w rozliczeniowe układy
pomiarowe.
U odbiorców energii elektrycznej należy instalować:
1. rozliczeniowe układy pomiarowe odpowiednie do wymagań przepisów taryfowych:
a) na granicy podziału między siecią energetyki zawodowej i siecią (instalacją) odbiorcy w wypadku
zasilania odbiorcy z sieci o napięciu wyższym niż 1 kV, z wyjątkiem odbiorców wymienionych pod
lit. b),
b) po stronie uzwojenia dolnego napięcia transformatorów, gdy moc stacji nie przekracza 250 kVA,
a po stronie uzwojenia górnego napięcia transformatorów, gdy moc stacji przekracza 250 kVA,
w wypadku zasilania odbiorcy za pośrednictwem stacji transformatorowej służącej wyłącznie dla
potrzeb tego odbiorcy,
c) w punktach wskazanych przez odbiorcę (inwestora) i uzgodnionych z dostawcą energi elektrycznej
w wypadku zasilania odbiorcy z sieci o napięciu 1 kV i niższym,
d) w liniach zasilających obcych odbiorców,
2. w technicznie uzasadnionych wypadkach dopuszcza się instalowanie rozliczeniowego układu
pomiarowego po stronie uzwojenia dolnego napięcia transformatorów w stacjach o mocy powyżej 250
kVA do 800 kVA, służących wyłącznie dla potrzeb jednego odbiorcy, jeżeli takie zainstalowanie układu
pomiarowego zostanie uzgodnione między odbiorcą (inwestorem), a dostawcą energii elektrycznej. U
odbiorców zasilanych trójfazowo z sieci o napięciu znamionowym 1 kV i niższym, posiadających
odbiorniki jedno- i trójfazowe:
1) przy pobieraniu mocy maksymalnej 3 kW i mniejszej — należy instalować układ pomiarowy z
jednym wspólnym licznikiem trójfazowym dla pomiaru energi zużywanej przez jedno- i trójfazowe
odbiorniki; w wypadku zainstalowania licznika przeciążalnego, moc tę można powiększyć tyle razy, ile
wynosi przeciążalność licznika,
2) przy pobieraniu mocy maksymalnej większej niż określona w pkt 1 należy instalować układy
pomiarowe z oddzielnymi licznikami dla odbiorników jedno- i trójfazowych, jeżeli odbiorniki
jednofazowe są zasilane tylko z jednej fazy i pobierana przez nie moc jest mniejsza od 1% mocy
znamionowej układu pomiarowego.
W rozliczeniowych układach pomiarowych liczniki i przekładniki powinny mieć nałożone plomby z
cechami legalizacyjnymi organów administracji miar.
Oprócz pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych, takich jak napięcie, natężenie prądu,
energia i moc czynna, energia i moc bierna, współczynnik mocy i częstotliwość prądu, urządzenia
energetyczne, a w szczególności urządzenia elektrowni, wymagają opomiarowania szeregu wielkości
nieelektrycznych:
— pomiaru temperatury,
— pomiaru ciśnienia,
— pomiaru strumienia płynów,
— analizy gazów i spalin.
Wybór metody i przyrządów pomiarowych zależy od rodzaju i budowy określonego urządzenia,
warunków otoczenia oraz od tego, czy układ pomiarowy ma służyć do monitorowania i rejestracji
danej wielkości fizycznej, czy też jest elementem sterującym układ regulacyjny lub automatykę.