W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Roboty mostowe
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
13.4
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas robót mostowych.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Roboty mostowe łączą się z wieloma zagrożeniami związanymi z ich rodzajem
oraz wewnętrznych
i umiejscowieniem. Roboty te zawierają w sobie wiele elementów  zadań, które zaliczamy
uregulowań Skanska S.A.
do prac szczególnie niebezpiecznych. Są to:
" jest obligatoryjny dla
1. Roboty wyburzeniowe i montażowe części obiektu
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
2. Prace budowlano-montażowe wykonywane nad czynnymi drogami kolejowymi
3. Prace wykonywane na wysokości powyżej 5 m, przy których wymagane jest
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne zastosowanie środków ochrony indywidualnej
praktyki podczas prac.
4. Prace montażowe elementów o masie powyżej 1 tony
5. Wbijanie i wyciąganie ścianek szczelnych
6. Prace przy wykonywaniu pali
7. Prace wykonywane w pobliżu linii energetycznych
8. Roboty prowadzone z wody.
A. Wstęp 2. Podstawą do podjęcia robót mostowych,
niezależnie od ich rodzaju, jest dokonanie
1. Obiekty inżynierskie, ogólnie nazywane Oceny Ryzyka dla Zadania oraz
mostami, możemy podzielić na: opracowanie Instrukcji Bezpiecznego
" mosty, czyli rodzaj przeprawy w postaci Wykonywania Robót (IBWR) dla
budowli inżynierskiej, której konstrukcja konkretnego zadania.
pozwala na pokonanie przeszkody 3. IBWR należy opracować korzystając
wodnej z Planu Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia
" wiadukty, czyli rodzaj przeprawy i Środowiska (Plan BOZiŚ ), Oceny Ryzyka
pozwalającej na pokonanie każdej dla Zadania oraz projektu wykonawczego
przeszkody typu: dolina, wąwóz, i specyfikacji technicznej dla konkretnego
inna droga kołowa, tory kolejowe rodzaju robót.
z wyłączeniem przeszkód wodnych 4. Dokumentem dopuszczającym do
" estakady, czyli drogi transportowe wykonywania robót zakwalifikowanych do
prowadzone nad terenem, na specjalnie kategorii robót szczególnie niebezpiecznych
wybudowanej w tym celu konstrukcji jest zezwolenie  Protokół zabezpieczenia
wsporczej, gdy nie ma możliwości prac szczególnie niebezpiecznych .
wybudowania nasypu. 5. Nad przewidzianymi do przeprowadzenia
Wszystkie te obiekty w dalszej części robotami, zaliczonymi do robót szczególnie
standardu będą nazywane  mostami . niebezpiecznych należy zapewnić:
2. Roboty mostowe ze względu na rodzaj " bezpośredni nadzór odpowiedzialny za
wykonywanych prac możemy podzielić na: dopuszczenie pracowników do pracy
" budowę nowych mostów " kontrolę aktualności badań lekarskich
" remonty i modernizacje istniejących oraz predyspozycji psychofizycznych
obiektów mostowych. " dokonanie Oceny Ryzyka dla Zadania
wraz z zapoznaniem zainteresowanych
B. Działania przed rozpoczęciem robót pracowników z jej wynikam.
6. Planując i przygotowując prace
1. Przed rozpoczęciem realizacji robót z wykorzystaniem maszyn i sprzętu, w tym
mostowych należy ustalić, które elementy rusztowań budowlanych, podlegających
składowe  zadania do wykonania dozorowi technicznemu należy sprawdzić czy:
są zaliczane do robót szczególnie " do ich obsługi wymagane są specjalne
niebezpiecznych. uprawnienia
Wersja 1.0
Standard 13.4 1
" posiadają aktualne dopuszczenie do 14. Na jednym lub obu brzegach akwenu
eksploatacji wystawione przez właściwą należy zbudować pomost umożliwiający
jednostkę dozoru technicznego zacumowanie łodzi do przewozu
" operatorzy maszyn i sprzętu, do pracowników oraz łodzi ratunkowej.
obsługi których wymagane są specjalne 15. Pracowników należy dodatkowo wyposażyć
uprawnienia posiadają odpowiednią w kamizelki ratunkowe.
kategorię uprawnień 16. A
ódz
ratunkową powinna obsługiwać osoba
" ciężki sprzęt budowlany do robót posiadająca uprawnienia ratownika wodnego.
ziemnych oraz środki transportu 17. W celu prowadzenia pozostałych działań
ciężkiego wyposażone są w sprawny związanych z pracą nad lub w pobliżu
dz
więkowy sygnalizator cofania oraz akwenów wodnych należy posiłkować się
świetlny sygnalizator ich poruszania się standardem szczegółowym  13.5 Roboty na
tzw.  kogut . wodzie, z wody oraz w kesonach (Rys. 2).
7. W przypadku braku dz
więkowego
sygnalizatora cofania należy wyznaczyć C. Działania podczas prowadzenia robót
pracowników nadzorujących wykonywanie
manewru cofania, w celu zapobiegnięcia 1. W obrębie czynnej linii energetycznej
wejściu innych pracowników w strefę montaż rusztowań budowlanych oraz
cofania. roboty mostowe z wykorzystaniem
8. W zależności od planowanego zadania ciężkiego sprzętu do prac ziemnych
należy zapewnić pracownikom niezbędne i załadunkowych, żurawi wieżowych
środki ochrony indywidualnej słuchu, i samochodowych nie mogą być
oczu, górnych dróg oddechowych, prowadzone bezpośrednio pod linią.
rąk i zabezpieczające przed upadkiem Odległość liczona w poziomie od skrajnych
z wysokości. przewodów winna być nie mniejsza niż:
9. Na dojazdach do budowanych obiektów " 3 m  dla linii niskiego napięcia do 1 kV
mostowych, przed skrzyżowaniami dróg " 5 m  dla linii wysokiego napięcia od
dojazdowych z liniami energetycznymi 1 do 15 kV
należy ustawić bramki ograniczające " 10 m  dla linii wysokiego napięcia od
gabaryty przejeżdżających pojazdów 15 do 30 kV
i sprzętu. " 15 m  dla linii wysokiego napięcia od
10. Do obsługi maszyn i sprzętu, która nie 30 do 110 kV
wymaga specjalnych uprawnień można " 30 m  dla linii wysokiego napięcia pow.
dopuścić jedynie pracowników, którzy 110 kV (Rys. 3).
zapoznali się z dokumentacją techniczno- 2. Bezpośrednio pod linią energetyczną
ruchową tych urządzeń i instrukcją można prowadzić prace, o których mowa
bezpiecznej ich obsługi oraz zostali wyżej, po jej uprzednim wyłączeniu lub
przeszkoleni w tym zakresie w trakcie uzgodnieniu warunków bezpiecznej pracy
instruktażu stanowiskowego. z jej właścicielem.
11. Place składowe, przeznaczone do 3. Prowadząc roboty ziemne pod
Rys. 1 Sprzęt ratowniczy
magazynowania materiałów i sprzętu nowo budowane obiekty mostowe
należy wyznaczyć uwzględniając z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu 
planowane strefy niebezpieczne, wynikające koparek, spycharek, koparko-ładowarek,
ze specyfiki prowadzonych robót, w tym: palownic, wibromłotów, należy
prac na wysokości, montażu szalunków przestrzegać obowiązku wyznaczania
i rusztowań systemowych, pracy sprzętu i oznaczania stref niebezpiecznych
oraz przebiegających, ewentualnych linii związanych z pracą tego sprzętu.
energetycznych. 4. W przypadku pogrążania i wyciągania
Rys. 2 Prace w bezpośrednim
12. W trakcie ustalania lokalizacji placów ścianek szczelnych oraz montażu zbrojenia
sąsiedztwie akwenów
składowych należy przestrzegać zakazu w palach wierconych strefa niebezpieczna
wodnych
składowania materiałów bezpośrednio powinna być powiększona o 5 m od
pod liniami elektroenergetycznymi lub długości grodzicy lub kosza zbrojenia.
w odległości nie mniejszej niż: 5. Pogrążając i wyciągając ścianki szczelne
" 3 m  od linii niskiego napięcia oraz wykonując roboty palowe należy
" 5 m  od linii wysokiego napięcia, do postępować zgodnie ze standardami
15 kV szczegółowymi:  13.2 Ścianki szczelne,
" 10 m  od linii wysokiego napięcia do ścianki szczelinowe oraz  13.1 Palowanie .
30 kV 6. W przypadku częstego przemieszczania
" 15 m  od linii wysokiego napięcia pow. się ciężkiego sprzętu budowlanego
30 kV. i niemożliwości wyznaczenia stref
Powinno to znalez
ć odzwierciedlenie niebezpiecznych należy zapewnić obecność
w  Planie zagospodarowania placu pracownika nadzorującego zakaz wejścia
budowy , o czym traktuje standard innych pracowników w obręb pracy tego
szczegółowy  9.1 Zagospodarowanie sprzętu.
placu budowy  plan . 7. Kierowcy samochodów skrzyniowych
Rys. 3 Prace w bezpośrednim
13. W przypadku prowadzenia prac nad lub podczas załadunku urobkiem zobowiązani
sąsiedztwie czynnych linii
energetycznych
w bezpośrednim pobliżu akwenów wodnych są do opuszczenia kabiny pojazdu.
należy wyposażyć stanowiska pracy w koła 8. Na zewnątrz pojazdów kierowcy mogą
ratunkowe z linkami i rzutkami widocznymi poruszać się wyłącznie w kamizelkach
z miejsca wykonywania robót (Rys. 1). ostrzegawczych i kaskach ochronnych.
2
9. Posadowiając fundamenty w wykopie 15. Podczas stosowania drabin należy
trzeba ogrodzić teren wykopu barierami postępować zgodnie ze standardem
stałymi o wysokości 1,1 m, ustawionymi szczegółowym  2.4 Drabiny .
w odległości nie mniejszej niż 1 m od 16. Wszelkie prace prowadzone na wysokości
skrajni wykopu. Ponadto, należy zapewnić powinny być zabezpieczone balustradami
bezpieczeństwo komunikacji pionowej o wysokości 1,1 m, z deską krawężnikową
poprzez zainstalowanie schodni oraz u dołu o wysokości 0,15 m oraz poręczą
postępować zgodnie ze standardami pośrednią, zamocowaną w połowie
szczegółowymi:  3. Prace ziemne oraz wysokości (Rys. 5).
Rys. 4 Prace w wykopach i ich
 3.1 Wykopy doły rowy (Rys. 4). 17. Przestrzeń pomiędzy poręczą górną a deską
zabezpieczenie
10. W trakcie wykonywania zbrojenia krawężnikową można wypełnić w inny
fundamentów i płyty ustroju nośnego sposób, uniemożliwiający wypadnięcie
należy zapewnić bezpieczeństwo ludzi.
przemieszczania się pracowników po 18. W zależności od specyfiki robót miejsce
zamontowanym zbrojeniu poprzez prowadzenia prac na wysokości należy
układanie na zbrojeniu ciągów zabezpieczyć siatkami bezpieczeństwa,
komunikacyjnych. w oparciu o przygotowany projekt
11. Montaż szalunków systemowych podpór zabezpieczenia i montażu (Rys. 6).
i przyczółków budowanych obiektów
mostowych, w związku z ich dużą
płaszczyzną pionową i wysokością, należy
prowadzić zgodnie z opracowanym
i zatwierdzonym projektem montażu oraz
dokumentacją techniczno-ruchową.
12. Należy pamiętać o systematycznym
zabezpieczaniu ścian szalunku przed
przewróceniem poprzez ich podparcie
zastrzałami.
13. Montaż szalunków na wysokości należy
wykonywać z rusztowań przystawnych
lub systemowych pomostów roboczych
deskowań, zgodnie ze standardem
Rys. 6 Siatki bezpieczeństwa
szczegółowym  2.3 Pomosty robocze .
13. Dopuszcza się wykonywanie montażu 19. Montaż siatek powinien zostać wykonany
szalunków z drabiny, gdy: przez pracowników przeszkolonych w tym
" praca przy ułożeniu ciała w jednej zakresie.
pozycji ma trwać nie dłużej niż 30 minut 20. Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki
" mamy do czynienia z pracą lekką, wykonywanej na wysokości pracy nie ma
tzn. ciężar przenoszony przez człowieka możliwości zastosowania balustrad lub gdy
nie przekracza 10 kg jako ochronę zbiorową stosujemy siatki
" dostępne są uchwyty dla rąk bezpieczeństwa, należy zaprojektować,
" możliwe jest utrzymanie trzech wskazać lub wykonać punkty kotwiczenia
punktów kontaktu (ręce i stopy) indywidualnych środków chroniących przed
w pozycji roboczej. upadkiem z wysokości
13. W przypadku zastosowania drabiny 21. Miejsca kotwiczenia, sposób oraz dobór
przystawnej, gdy nie jest możliwe i kompletację indywidualnych środków
utrzymanie trzech punktów kontaktu (ręce ochrony przed upadkiem z wysokości należy
i stopy) w pozycji roboczej pracownika każdorazowo omówić z pracownikami.
konieczne jest zastosowanie innych 22. Wszelkie prace na wysokości należy
środków zapobiegających upadkowi prowadzić zgodnie ze standardem głównym
z wysokości lub ograniczających jego  2. Prace na wysokości oraz standardem
ewentualne skutki. szczegółowym  2.1 Prace na wysokości 
14. Dopuszcza się stosowanie drabin jedynie do wymagania ogólne .
wysokości 4 m. 23. Pracowników zatrudnionych do
betonowania należy wyposażyć w okulary
chroniące oczy przed zachlapaniem
mieszanką betonową.
24. Montaż rusztowań budowlanych może być
prowadzony wyłącznie przez pracowników
posiadających uprawnienia montażysty
rusztowań, zgodnie z dokumentacją
techniczno  ruchową i projektem montażu.
25. Rusztowania stalowe należy uziemić,
a rusztowanie kroczące i nawisowe
dodatkowo wyposażyć w instalację
odgromową.
26. Zmontowane rusztowania należy poddać
odbiorowi technicznemu, potwierdzonemu
wpisem do  Dziennika budowy lub
Rys. 5 Zabezpieczenie prac na wysokości balustradą ochronną
odrębnym protokołem odbioru.
Wersja 1.0
Standard 13.4 3
D. Działania po zakończeniu prac E. Zabrania się:
1. Środki transportu, maszyny, sprzęt 1. Dopuszczenia do obsługi maszyn i sprzętu
i pozostałe urządzenia techniczne należy oraz montażu rusztowań pracowników
zabezpieczyć przed dostępem osób nieposiadających wymaganych przepisami
niepowołanych. uprawnień.
2. Miejsce wykonywania prac na wysokości 2. Eksploatacji urządzeń i sprzętu
należy sprawdzić pod kątem ewentualnych podlegającego dozorowi technicznemu bez
pozostawionych narzędzi i materiałów, aktualnego dopuszczenia do eksploatacji
które mogą spaść w przypadku podmuchów przez tę jednostkę.
wiatru. 3. Opuszczania przez operatorów sprzętu
3. Zabezpieczenia wszelkich wykopów  i kierowców kabin eksploatowanych
bariery ochronne na czas zmniejszonej pojazdów i sprzętu bez wyłączenia silnika.
widoczności trzeba wyposażyć w elementy 4. Pozostawiania środków transportu,
odblaskowe lub oświetlenie sygnalizacyjne. maszyn i urządzeń na terenie pochyłym
bez ich wcześniejszego zabezpieczenia
przed samoczynną zmianą położenia
i uruchomieniem.
5. Wykonywania pracy na wysokości bez
stosowania ochron zbiorowych w postaci:
barier, siatek bezpieczeństwa lub
indywidualnego sprzętu zabezpieczającego
przed upadkiem z wysokości.
4