PYTANIA DO ĆWICZEC
LABORATORYJNYCH Z
FIZYKI
1. WYZNACZANIE MOMENTU BEZWA
ADNOÅšCI CIAA
METOD

WAHADA
A FIZYCZNEGO GRAWITACYJNEGO I SPRAWDZANIE
TWIERDZENIA STEINERA
1. Definicja bryły sztywnej.
2. Zdefiniować wielkości charakterystyczne dla ruchu obrotowego (prędkość
kątowa, przyspieszenie kątowe, moment bezwładności, moment siły,
moment pędu).
3. Wahadło fizyczne i jego okres drgań. Zdefiniować pojęcie okresu drgań.
4. Napisać równanie ruchu drgań harmonicznych obrotowych wahadła
fizycznego.
5. Twierdzenie Steinera i jego zastosowanie.
6. Definicja momentu bezwładności bryły sztywnej (jednostka).
7. W jaki sposób można wyznaczyć moment bezwładności badanej bryły
względem osi środkowej i względem dowolnej osi obrotu ?
2. WYZNACZANIE PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO ZA POMOC

WAHADA
A REWERSYJNEGO
1. Wahadło matematyczne i jego okres drgań. Zdefiniować pojęcie okresu
drgań.
2. Wahadło fizyczne i jego okres drgań.
3. Opisać wahadło rewersyjne.
4. Zdefiniować długość zredukowaną wahadła fizycznego.
5. Jak zmienia się przyspieszenie ziemskie wraz z szerokością geograficzną
i wysokością?
6. Opisać metodę pomiaru przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła
rewersyjnego.
7. W jaki sposób praktycznie można wyznaczyć okres drgań wahadła
jednakowy dla obu jego zawieszeń oraz długość zredukowaną wahadła?
3. WYZNACZANIE ELIPSOIDY BEZWA
ADNOŚĆI BRYA
Y SZTYWNEJ
1. Podać określenie bryły sztywnej i wahadła torsyjnego. Napisać wzór na
okres drgań tego wahadła. Zdefiniować pojęcie okresu drgań.
2. Definicja momentu bezwładności (jednostka).
3. Co to jest elipsoida bezwładności bryły sztywnej? Podać jej równanie.
Napisać związek między długością półosi elipsoidy a momentem
bezwładności bryły sztywnej. Co to są osie główne?
4. W jaki sposób można wyznaczyć moment bezwładności bryły sztywnej
względem osi środkowej za pomocą wahadła torsyjnego? Jak
wyeliminować moment bezwładności ramki? W jakim celu używa się
bryły wzorcowej?
5. W jaki sposób można wyznaczyć równanie elipsy będącej przekrojem
elipsoidy bezwładności płaszczyzną prostopadłą utworzoną przez osie
prostokątnego układu współrzędnych?
5. BADANIE RUCHU PRECESYJNEGO ŻYROSKOPU
1. Opisać budowę żyroskopu. Wskazać osie żyroskopu i oś stabilną.
2. Zdefiniować wielkości charakterystyczne dla ruchu obrotowego (prędkość
kątowa, przyspieszenie kątowe, moment bezwładności, moment siły,
moment pędu) i podać jednostki .
3. Na czym polegają zjawiska: żyroskopowe, precesji i nutacji ?
4. W jaki sposób można wyznaczyć moment bezwładności bąka ?
6. BADANIE DRGAC
WYMUSZONYCH
1. Podać równanie drgającego ruchu harmonicznego. Scharakteryzować
wielkości opisujące ten ruch.
2. Drgania tłumione. Kiedy zachodzą? Przedstawić wielkości: współczynnik
tłumienia, amplitudę drgań tłumionych, częstość drgań tłumionych,
logarytmiczny dekrement tłumienia. Narysować przebieg drgań
tłumionych.
3. Drgania wymuszone. Przedstawić wykresy amplitudy w zależności od
częstości siły wymuszającej oraz od współczynnika tłumienia.
4. Wyjaśnić zjawisko rezonansu mechanicznego i podać warunek jego
występowania. Podać przykład zastosowania rezonansu mechanicznego.
5. Budowa i zastosowanie przyrzÄ…du Pohla.
8. WYZNACZANIE WSPÓA
CZYNNIKA LEPKOÅšCI CIECZY NA
PODSTAWIE PRAWA STOKESA
1. Na czym polega zjawisko lepkości cieczy ?
2. Co to jest przepływ laminarny i turbulentny cieczy? Przedstawić
graficznie rozkład prędkości cieczy w rurze o przekroju kołowym dla
przepływu laminarnego.
3. Podać definicję współczynnika lepkości w oparciu o definicję siły tarcia
wewnętrznego (jednostka).
4. Rozpatrzeć rozkład sił działających na kulkę spadającą swobodnie w
lepkiej cieczy.
5. Na podstawie rozkładu sił działających na kulkę spadającą w lepkiej
cieczy wyznaczyć współczynnik lepkości cieczy. Przyjąć, że kulka
porusza siÄ™ w szerokim naczyniu cylindrycznym ruchem jednostajnym.
9. BADANIE RUCHU OSCYLATORÓW SPRZ
ŻONYCH
1. Oscylator harmoniczny .Podać równanie ruchu oscylatora. Schara-
kteryzować wielkości opisujące ten ruch.
2. Przedstawić zagadnienie składania dwóch drgań równoległych o
jednakowych amplitudach, niewiele różniących się częstościach i
różnych fazach początkowych (dudnienia). Od czego zależy częstość
dudnień? Narysować przebieg dudnień i wskazać okres dudnień.
3. Co to są wahadła sprzężone? Jakie rodzaje drgań mogą wykonywać
wahadła sprzężone i jak nazywają się częstości drgań tych wahadeł?
10. SPRAWDZANIE PRAWA HOOKE A. WYZNACZANIE MODUA
U
YOUNGA
1. Podać definicję odkształcenia sprężystego i niesprężystego. Wymienić
podstawowe rodzaje odkształceń sprężystych.
2. Zdefiniować pojęcie naprężenia (jednostka).Co to jest naprężenie
normalne i styczne?
3. Jakiego rodzaju siły międzycząsteczkowe działają w ciałach stałych.
4. Sformułować słownie i w postaci wzoru prawo Hooke a dla rozciągania
(ściskania).
5. Omówić zakres stosowalności prawa Hooke a. Wyjaśnić pojęcie granicy
proporcjonalności i sprężystości.
6. Narysować i objaśnić wykres naprężeń.
7. Podać sens fizyczny modułu Younga (jednostka) i sposób jego
wyznaczenia.
11. WYZNACZANIE PR
DKOÅšCI Dy
WIEKU
1. Podać równanie drgającego ruchu harmonicznego. Scharakteryzować
wielkości charakterystyczne dla tego ruchu .
2. Podać określenie i własności fali dz
więkowej .Od czego zależy prędkość
rozchodzenia siÄ™ fal dz
więkowych w różnych ośrodkach? Co to jest
ośrodek dyspersyjny i niedyspersyjny?
3. Na czym polega składanie drgań wzajemnie prostopadłych? Jaki wpływ
na wynik złożenia drgań ma różnica faz drgań składowych, a jaki
stosunek ich częstotliwości?
4. Omówić układ do wyznaczenia prędkości dz
więku w powietrzu metodą
składnia drgań prostopadłych. Jak powstają sygnały doprowadzone do
płytek X i Y?
5. Zdefiniować pojęcie długości fali i wyjaśnić sposób wyznaczenia
długości fali dz
więkowej.
12. WYZNACZANIE MODUA
U SZTYWNOÅšCI METOD
DYNAMICZN

1. Podać definicję odkształcenia sprężystego i niesprężystego. Wymienić
podstawowe rodzaje odkształceń sprężystych.
2. Zdefiniować pojęcie naprężenia (jednostka).Co to jest naprężenie
normalne i styczne?
3. Sformułować słownie i w postaci wzoru prawo Hooke a dla skręcenia.
Wyjaśnić sens fizyczny modułu sztywności (jednostka).
4. Opisać wahadło torsyjne. Omówić ruch wykonywany przez wahadło.
Zinterpretować wzór na okres drgań tego wahadła.
5. Napisać II zasadę dynamiki dla drgań obrotowych oraz zależność między
momentem sił sprężystych a kątem skręcenia.
6. Podać równanie ruchu drgań harmonicznych obrotowych . Zdefiniować
pojęcie okresu i częstotliwości drgań.
7. Przedstawić sposób wyznaczania modułu sztywności przy pomocy
wahadła torsyjnego.
14. BADANIE PROSTEGO I ODWROTNEGO ZJAWISKA
PIEZOELEKTRYCZNEGO
1. Wyjaśnić istotę prostego i odwrotnego zjawiska piezoelektrycznego.
2. Zdefiniować moduł piezoelektryczny (jednostka).
3. Przedstawić układ do badania prostego zjawiska piezoelektrycznego.
Objaśnić zasadę działania przyrządu (dz
wignia jednostronna).
4. W jaki sposób można wyznaczyć moduł piezoelektryczny wykorzystując
proste zjawisko piezoelektryczne?
5. Przedstawić układ do badania odwrotnego zjawiska piezoelektrycznego.
6. Podać sposób wyznaczania pojemności doprowadzeń i pojemności
rozproszonych.
7. W jaki sposób można wyznaczyć moduł piezoelektryczny wykorzystując
odwrotne zjawisko piezoelektryczne?
8. Podać przykład zastosowania zjawiska piezoelektrycznego.
20. SKALOWANIE TERMOPARY I WYZNACZANIE TEMPERATURY
KRZEPNI
CIA STOPU
1. Budowa termopary i jej zastosowanie. Zalety termopary.
2. Wyjaśnić powstawanie kontaktowej różnicy potencjałów na styku dwóch
metali na podstawie elektronowej budowie metali.
3. Przedstawić mechanizm powstawania siły termoelektrycznej.
4. Podać zależność siły termoelektrycznej od różnicy temperatur między
spojeniami.
5. Zdefiniować współczynnik termoelektryczny (jednostka).
6. Wyjaśnić na czym polega skalowanie termopary.
7. Naszkicować i objaśnić krzywą krzepnięcia metali.
8. Podać sposób wyznaczenia temperatury krzepnięcia metalu.
22. POMIAR CIEPA
A WA
AÅšCIWEGO CIAA
STAA
YCH METOD

NERNSTA
1. Zdefiniować pojęcia: ciepła, energii wewnętrznej, ciepła właściwego,
ciepła molowego (jednostki).
2. Sformułować prawo Dulonga - Petita.
3. Podać prawo Joule a  Lenza.
4. Przedstawić założenia bilansu cieplnego i na jego podstawie wyznaczyć
ciepło właściwe badanej próbki.
5. Czy ciepło właściwe ciał stałych zależy od temperatury? Odpowiedz

uzasadnij.
6. Omówić sposób wyznaczenia szybkości ogrzewania próbki.
23. WYZNACZANIE ZALEŻNOŚCI CIEPA
A WA
AÅšCIWEGO CIAA

STAA
YCH OD TEMPERATURY
1. Zdefiniować pojęcia: ciepła, energii wewnętrznej, ciepła właściwego,
ciepła molowego (jednostki).
2. Sformułować prawo Dulonga - Petita.
3. Podać prawo Joule a  Lenza.
4. Przedstawić założenia bilansu cieplnego i na jego podstawie wyznaczyć
ciepło właściwe badanej próbki.
5. Uzasadnij dlaczego ciepło właściwe ciał stałych zależy od temperatury.
6. Omówić sposób wyznaczenia szybkości stygnięcia próbki.
24. WYZNACZANIE CIEPA
A WA
AÅšCIWEGO CIAA
STAA
YCH METOD

KALORYMETRYCZN

1. Podać definicję ciepła właściwego i pojemności cieplnej ciała (jednostki).
2. Przytoczyć definicję ciepła, energii wewnętrznej i temperatury. Jakie
zależności występują między tymi wielkościami?
3. Sformułować zasadę bilansu cieplnego. Ułożyć równanie bilansu w celu
wyznaczenia ciepła właściwego ciał stałych metodą kalorymetryczną.
4. Wyjaśnić sposób wyznaczenia temperatury początkowej i końcowej wody
na podstawie graficznej zależności temperatury wody wewnątrz
kalorymetru od czasu.
5. Opisać budowę i zastosowanie kalorymetru.
25. WYZNACZANIE CIEPA
A TOPNIENIA LODU
1. Podać definicję ciepła topnienia (jednostka).
2. Przytoczyć definicję ciepła, energii wewnętrznej i temperatury. Jakie
zależności występują między tymi wielkościami?
3. Narysować wykres topnienia dla ciał krystalicznych i bezpostaciowych
(zależność temperatury od czasu).
4. Sformułować zasadę bilansu cieplnego. Ułożyć równanie bilansu w celu
wyznaczenia ciepła topnienia lodu metodą kalorymetryczną.
5. Wyjaśnić sposób wyznaczenia temperatury początkowej i końcowej wody
w kalorymetrze na podstawie wykresu temperatury wody od czasu.
6. Opisać budowę i zastosowanie kalorymetru.
26. PRZEJÅšCIA FAZOWE W KRYSZTAA
ACH FERROELEKTRYCZNYCH
1. Zdefiniować pojęcia: faza, przejście fazowe, przejście fazowe I i II
rodzaju. Podać przykłady takich przejść.
2. Podać określenie polaryzacji spontanicznej i polaryzacji wymuszonej.
3. Scharakteryzować ferroelektryki. Co to są paraelektryki?
4. Zdefiniować pojęcia względnej przenikalności elektrycznej i pojemności
elektrycznej (jednostki).Od czego zależy pojemność elektryczna konden-
satora płaskiego?
5. Napisać i objaśnić prawo Curie  Weissa.
1
6. Przedstawić graficzną zależność = f (T) sztywności dielektrycznej od
µr
temperatury dla kryształów z przemiana fazową I i II rodzaju i
zinterpretować.
27. POMIAR PRZEWODNOŚĆI CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ METALI
1. Podać definicję ciepła, energii wewnętrznej i temperatury. Jakie związki
zachodzą między tymi wielkościami?
2. Scharakteryzować zjawiska transportu.
3. Omówić mechanizm przewodzenia ciepła w metalach.
4. Zdefiniować współczynnik przewodności cieplnej (jednostka).
5. Omówić mechanizm przewodzenia elektryczności w metalach.
6. Zdefiniować współczynnik przewodności elektrycznej (jednostka).
7. Podać prawo Wiedemanna- Franza.
8. W jaki sposób można wyznaczyć liczbę Lorentza?
28. POMIAR PRZEWODNOŚCI CIEPLNEJ IZOLATORÓW
1. Podać definicję ciepła i temperatury.
2. Wymienić i omówić sposoby przenoszenia ciepła w ciałach stałych,
cieczach i gazach.
3. Opisać mechanizm przewodzenia ciepła w metalach i izolatorach.
4. Podać sens fizyczny współczynnika przewodności cieplnej (jednostka).
5. Przedstawić stanowisko pomiarowe i sposób wyznaczenia współczynnika
przewodności cieplnej.
6. Kiedy następuje ustalenie temperatur między powierzchnią górną a dolną
badanej płyty izolatora?
7. Omówić sposób wyznaczenia szybkości stygnięcia płyty izolatora.
29. WYZNACZANIE WSPÓA
CZYNNIKA ROZSZERZALNOÅšCI CIEPLNEJ
METOD
ELEKTRYCZN

1. Przedstawić graficznie i omówić oddziaływania międzyatomowe w ciele
stałym (siła, energia).
2. Na czym polega zjawisko rozszerzalności cieplnej w ujęciu makroskopo-
wym i mikroskopowym?
3. Zdefiniować termiczny współczynnik rozszerzalności liniowej
(jednostka). Czy współczynnik ten jest wielkością stałą dla danego ciała?
4. Omówić sposób wyznaczenia termicznego współczynnika rozsze-
rzalności liniowej. Przedstawić na wykresie zależność między
względnym przyrostem długości ciała a przyrostem temperatury. Od
czego zależy przyrost długości ogrzewanego ciała?
5. Co to jest termopara, do czego służy i jak działa?
6. Podać przykład przyrządu pomiarowego wykorzystującego zjawisko
rozszerzalności cieplnej.
30. POMIAR TEMPERATURY PIROMETREM
1. Co to jest promieniowanie termiczne? Co jest z
ródłem tego promienio-
wania?
2. Definicja ciała doskonale czarnego. Podać przykłady ciał, które można
traktować jako ciała doskonale czarne. Wskazać model ciała doskonale
czarnego w ćwiczeniu.
3. Zdefiniować pojęcie zdolności emisyjnej (emitancja energetyczna) i
widmowej zdolności emisyjnej (gęstość widmowa emisji energetycznej).
4. Zapisać prawo Plancka. Przy jakich założeniach Planck otrzymał tę
zależność?
5. Zinterpretować krzywe widmowe zdolności emisyjnej ciała doskonale
czarnego w funkcji długości fali dla różnych temperatur.
6. Przytoczyć jedno z praw promieniowania ciała doskonale czarnego.
7. Opisać budowę pirometru i podać metody wyznaczania temperatury
rzeczywistej.
8. Zdefiniować temperaturę czarną. Jaki jest związek między temperaturą
czarną a temperaturą rzeczywistą ciała?
31. SPRAWDZANIE PRAWA STEFANA - BOLTZMANNA
1. Co to jest promieniowanie termiczne? Co jest z
ródłem tego promienio-
wania?
2. Podać definicję ciała doskonale czarnego. Przedstawić model ciała
doskonale czarnego.
3. Sformułować prawo Stefana  Boltzmanna. Przedstawić wykresy
ilustrujÄ…ce to prawo.
4. Na czym polega zjawisko piroelektryczne? Wymienić jego
zastosowanie.
5. Omówić układ pomiarowy do sprawdzenia prawa Stefana  Boltzmanna.
Wskazać model ciała doskonale czarnego i detektor promieniowania
podczerwonego.
6. Przedstawić zasadę działania piroelektrycznego detektora
promieniowania podczerwonego. Scharakteryzować rolę modulatora.
7. Od czego zależy wartość natężenia prądu generowanego przez detektor
piroelektryczny?
8. Omówić sposób wyznaczenia wykładnika potęgi w prawie Stefana 
Boltzmanna.
32. WYZNACZANIE STAA
EJ STEFANA  BOLTZMANNA
1. Co to jest promieniowanie termiczne? Co jest z
ródłem tego
promieniowania?
2. Zdefiniować pojęcie ciała doskonale czarnego, ciała szarego i ciała
rzeczywistego oraz ich współczynniki pochłaniania. Przedstawić model
ciała doskonale czarnego.
3. Zdefiniować pojęcie zdolności emisyjnej (emitancja energetyczna) i
widmowej zdolności emisyjnej (gęstość widmowa emisji energetycznej).
4. Sformułować prawo Stefana  Boltzmanna. Przedstawić krzywe
ilustrujÄ…ce to prawo.
5. Przedstawić metody wyznaczania stałej Stefana  Boltzmanna:
a) metoda jednakowej temperatury
b) metoda jednakowej mocy
c) metoda dwóch temperatur ciała czarnego
33. POMIAR NAPI
CIA POWIERZCHNIOWEGO
1. Jakiego typu oddziaływania opisują siły Van der Waalsa i jaka jest ich
prawdziwa natura?
2. Przedstawić rozkład sił działających na cząsteczkę znajdującą się
wewnÄ…trz cieczy i na jej powierzchni. Dlaczego powierzchnia cieczy
kurczy siÄ™?
3. Zdefiniować pojęcie napięcia powierzchniowego (jednostka). Od czego
zależy napięcie powierzchniowe?
4. Wyjaśnić zjawisko menisku. Co decyduje o jego rodzaju?
5. Od czego zależy ciśnienie Laplace a pod zakrzywioną powierzchnią
cieczy?
6. Podać przykłady występowania napięcia powierzchniowego w życiu
codziennym.
7. Opisać sposób wyznaczenia napięcia powierzchniowego metodą
odrywania. Jakie siły działają na płytkę zanurzoną w cieczy?
8. Przedstawić sposób wyznaczenia napięcia powierzchniowego metodą
kapilary. Od czego zależy wysokość słupa cieczy w kapilarze zanurzonej
w cieczy?
9. Omówić sposób wyznaczenia napięcia powierzchniowego metodą
stalagmometru. Jak można wyznaczyć promień przewężenia kropli?
10. Objaśnić sposób wyznaczenia napięcia powierzchniowego metodą
pęcherzykową. Jakie ciśnienie panuje w pęcherzyku powietrza
znajdujÄ…cego siÄ™ w cieczy?
42. POMIAR ENERGII WZBUDZENIA ATOMÓW RT
CI (NEONU)
1. Przedstawić podstawowe założenia teorii Bohra budowy atomu. Co to
znaczy, że energia atomu jest skwantowana?
2. Wyjaśnić pojęcia: energii jonizacji atomu, energii wzbudzenia atomu i
energii kwantu promieniowania.
3. Omówić na czym polegają zderzenia sprężyste i niesprężyste elektronów
z atomami rtęci (neonu).
4. Przedstawić budowę i zasadę działania lampy Hertza.
5. Jak powstaje i działa na elektrony pole hamujące między anodą i
kolektorem lampy?
6. Narysować i objaśnić przebieg krzywej natężenia prądu kolektora od
napięcia przyspieszającego.
7. Podać sposób wyznaczenia energii wzbudzenia atomów rtęci (neonu) i
długości fali emitowanego promieniowania.
43. POMIAR REZYSTANCJI
1. Podać definicję oporu elektrycznego. Jakie wielkości i w jaki sposób
zmieniają opór elektryczny opornika?
2. Sformułować słownie i w postaci wzoru prawo Ohma dla prądu stałego.
3. Podać I i II prawo Kirchhoffa.
4. Narysować schematy obwodów do pomiaru metodą techniczną małych i
dużych oporów oraz wyprowadzić w obu przypadkach wzór na wielkość
mierzonego oporu.
5. Przedstawić schemat czteroramiennego mostka Wheatstone a. Przy
jakich założeniach można go zastąpić mostkiem liniowym?
6. Co oznacza warunek równowagi mostka? Wyprowadzić zależność
umożliwiającą wyznaczenia nieznanego oporu opornika.
44. POMIAR ZALEŻNOŚCI OPORNOŚCI METALI I
PÓA
PRZEWODNIKÓW OD TEMPERATURY
1. Opisać model pasmowy przewodnika, półprzewodnika i dielektryka.
2. Omówić mechanizm przewodnictwa w półprzewodniku samoistnym i
domieszkowym (typu n i p).W jaki sposób można zwiększyć
przewodność półprzewodnika?
3. Omówić mechanizm przewodzenia prądu w metalach.
4. Wyjaśnić podstawowe mechanizmy rozpraszania swobodnych nośników
Å‚adunku w metalach.
5. Przedstawić zależność oporu elektrycznego metalu od temperatury (wzór i
wykres).
6. Podać definicje temperaturowego współczynnika oporu (jednostka) i
sposób jego wyznaczenia.
7. Przedstawić zależność oporu elektrycznego półprzewodnika od
temperatury (wzór i wykres).
8. Podać definicję szerokości pasma wzbronionego dla półprzewodników
(jednostka) i sposób jej wyznaczenia.
9. Podać przykład przyrządu pomiarowego wykorzystującego zależność
oporu od temperatury.
47. ZALEŻNOŚĆ PRZEWODNICTWA ELEKTRYCZNEGO
ELEKTROLITÓW OD TEMPERATURY, SPRAWDZANIE REGUA
Y
WALDENA
1. Podać definicję prądu elektrycznego oraz warunki jego występowania.
Przedstawić mechanizm przewodzenia prądu w metalach, cieczach i
gazach.
2. Podać określenie stopnia dysocjacji, koncentracji jonów, ruchliwości
jonów. Przedstawić zależność przewodności elektrolitów od tych
wielkości.
3. Zdefiniować współczynnik lepkości i przedstawić sposób jego
wyznaczenia.
4. Jak zmienia się przewodność elektrolitów wraz z temperaturą? Uzasadnić
tę zależność.
5. Przedstawić regułę Waldena.
48. WYZNACZANIE STAA
EJ PLANCKA
1. Opisać model pasmowy przewodnika, półprzewodnika i dielektryka. Co
to jest energia wzbroniona?
2. Omówić mechanizm przewodnictwa w półprzewodniku samoistnym i
domieszkowym (typu n i p). W jaki sposób można zwiększyć
przewodność półprzewodnika?
3. Opisać powstawanie bariery energetycznej (napiecie dyfuzji) w
niespolaryzowanym półprzewodnikowym złączu p-n. Jak zmienia się
wysokość bariery w złączy p-n spolaryzowanym w kierunku
przewodzenia oraz w kierunku zaporowym?
4. Zasada działania diody elektroluminescencyjnej. Na czym polega proces
rekombinacji promienistej?
5. Narysować i omówić charakterystykę prądowo - napięciową diody LED.
6. Przedstawić sposób wyznaczenia stałej Plancka.
49. ZJAWISKO TERMOEMISJI ELEKTRONÓW
1. Wymienić sposoby emisji elektronów z powierzchni metalu. Zdefiniować
pojęcie pracy wyjścia elektronów.
2. Przedstawić budowę i zasadę działania diody próżniowej.
3. Ilościowy opis zjawiska termoemisji  prawo Richardsona  Dushmana.
4. Jakiego rodzaju pola elektryczne działają na elektrony wyemitowane z
katody diody próżniowej?
5. Przedstawić charakterystyki prądowo - napięciowe diody próżniowej dla
różnych temperatur żarzenia katody. Wyróżnić i objaśnić
charakterystyczne obszary pracy diody próżniowej.
6. Na czym polegają pomiary dla diody z katodą wolframową (bezpośrednio
żarzona) i dla diody z katodą tlenkową (żarzenie pośrednie)?
50. LAMPA OSYLOSKOPOWA
1. Omówić budowę i zasadę działania lampy oscyloskopowej.
2. Opisać ruch elektronu między płytkami odchylającymi, do których
zostało przyłożone napięcie stałe i zmienne.
3. Podać i zinterpretować wzór na odchylenie wiązki elektronów w lampie
oscyloskopowej.
4. Zdefiniować pojęcie czułości odchylania płytek odchylających
(jednostka).
5. W jaki sposób można zmierzyć napięcie stałe i zmienne przy pomocy
lampy oscyloskopowej?
51. POMIARY OSCYLOSKOPOWE
1. Przedstawić główne jednostki funkcjonalne oscyloskopu.
2. Opisać budowę i zasadę działania lampy oscyloskopowej ze szczególnym
uwzględnieniem roli anod i płytek odchylających.
3. Przedstawić rolę generatora podstawy czasu w oscyloskopie.
4. Jakie napięcie nazywamy przemiennym a jakie zmiennym? Opisać
równaniem i przedstawić na wykresie napięcie sinusoidalne. Zdefiniować
wielkości występujące w równaniu.
5. Przedstawić zastosowania oscyloskopu.
6. Opisać zasadę pomiaru amplitudy i okresu napięcia zmiennego za pomocą
oscyloskopu.
7. Na czym polega składanie drgań wzajemnie prostopadłych. Jaki wpływ na
wynik złożenia ma różnica faz drgań składowych, a jaki stosunek i
częstotliwości?
8. Opisać sposób otrzymywania krzywych Lissajaus. Przedstawić sposoby
pomiaru różnicy faz i częstotliwości na podstawie krzywych.
9. Przedstawić zasadę działania układu różniczkującego i całkującego.
10. Przedstawić sposób prostowania jednopołówkowego i prostowania
dwupołówkowego napięcia zmiennego przy użyciu diody prostowniczej.
52. WYZNACZANIE A
ADUNKU WA
AÅšCIWEGO ELEKTRONU
1. Omówić budowę i zasadę działania lampy oscyloskopowej ze
szczególnym uwzględnieniem roli płytek odchylających.
2. Scharakteryzować jednorodne pole elektryczne i jednorodne pole
magnetyczne. Jak można takie pola otrzymać?
3. Trajektoria (tor) ruchu elektronu w jednorodnym polu elektrycznym. Siła
działająca na elektron w polu elektrycznym(wzór).
4. Trajektoria (tor) ruchu elektronu w jednorodnym polu magnetycznym (dla
trzech kierunków prędkości elektronu względem kierunku pola
magnetycznego). Siła działająca na elektron w polu
magnetycznym(wzór).
5. Przedstawić sposób wyznaczenia ładunku właściwego elektronu metodą
poprzecznego pola magnetycznego.
6. Przedstawić sposób wyznaczenia ładunku właściwego elektronu metodą
podłużnego pola magnetycznego.
53. PRAWO OHMA DLA PR
DU ZMIENNEGO
1. Jaki prąd nazywamy prądem przemiennym? Opisać równaniem i
przedstawić na wykresie. Zdefiniować wielkości występujące w
równaniu.
2. Napisać II prawo Kirchhoffa dla szeregowego obwodu RLC.
3. Podać definicję wartości skutecznych natężenia prądu i napięcia.
4. Podać definicję pojemności kondensatora i indukcyjności cewki
(jednostki).
5. Napisać prawo Ohma dla prądu przemiennego dla szeregowego obwodu
RLC. Wskazać we wzorze opór indukcyjny, opór pojemnościowy i
zawadÄ™ (jednostki).
6. Omówić wpływ poszczególnych elementów obwodu RLC na kąt
przesunięcia fazowego między zmiennym natężeniem prądu w obwodzie
a przyłożonym zmiennym napięciem. Podać wyrażenie na kąt
przesunięcia fazowego w przypadku szeregowego obwodu RLC.
7. Jak doświadczalnie można wyznaczyć indukcyjność cewki i pojemność
kondensatora?
8. Przedstawić sposoby wyznaczenia zawady dla szeregowego obwodu
RLC.
54. BADANIE ZJAWISKA REZONANSU ELEKTROMAGNETYCZNEGO
1. Jaki prąd nazywamy przemiennym? Napisać równanie prądu
sinusoidalnego i zdefiniować wielkości występujące w równaniu.
2. Zapisać II prawo Kirchhoffa dla szeregowego obwodu RLC.
3. Podać definicję pojemności kondensatora i indukcyjności cewki
(jednostki).
4. Napisać prawo Ohma dla prądu przemiennego dla szeregowego obwodu
RLC.
5. Podać wyrażenie na kąt przesunięcia fazowego między natężeniem prądu
w obwodzie RLC a przyłożonym napięciem.
6. Na czym polega zjawisko rezonansu elektromagnetycznego?
7. Dla jakiej częstotliwości z
ródła napięcia wystąpi zjawisko rezonansu
elektromagnetycznego? Wyprowadzić i omówić odpowiedni wzór.
8. Przedstawić przebieg krzywych rezonansowych dla różnych wartości
oporu R przy jednakowych wartościach pojemności C i indukcyjności L.
9. Przedstawić przebieg krzywych rezonansowych dla różnych wartości
pojemności C przy jednakowych wartościach oporu R i indukcyjności L.
10. W jaki sposób można wykorzystać zjawisko rezonansu do wyznaczenia
pojemności kondensatora lub indukcyjności cewki?
11. Zdefiniować współczynnik dobroci obwodu i podać metodę jego
wyznaczenia dla szeregowego obwodu RLC. Jaki jest wpływ
współczynnika dobroci obwodu na przebieg krzywej rezonansowej?
12. Podać przykład wykorzystania zjawiska rezonansu elektromagne-
tycznego.
56. POMIAR INDUKCJI MAGNETYCZNEJ ZA POMOC
FLUKSOMETRU
1. Podać określenie pola magnetycznego, zdefiniować pojęcia indukcji
magnetycznej i strumienia magnetycznego (jednostki).
2. Na czym polega zjawisko indukcji elektromagnetycznej? Podać
matematyczny zapis prawa indukcji elektromagnetycznej Faraday a.
3. Omówić sposoby wzbudzania prądu indukcyjnego w obwodzie cewki.
4. Podać regułę Lenza.
5. W jaki sposób można wykorzystać zjawisko indukcji
elektromagnetycznej do wyznaczenia indukcji magnetycznej stałego pola
magnetycznego?
6. Kiedy następuje wychylenie wskazówki fluksometru?
57. BADANIE EFEKTU HALLA
1. Przedstawić na czym polega zjawisko Halla?
2. Wyjaśnić proces gromadzenia się ładunków przeciwnego znaku na
przeciwległych brzegach płytki.
3. Jak długo przebiega proces przepływu ładunków?
4. Na czym polega różnica w efekcie Halla w przypadku ujemnych i
dodatnich nośników prądu?
5. Podać definicję czułości hallotronu i koncentracji nośników prądu w
próbce (jednostki).
6. Omówić sposób wyznaczenia czułości hallotronu i koncentracji nośników
prÄ…du.
7. Co to jest napięcie asymetrii pierwotnej?
8. Co można powiedzieć o wartości napięcia Halla, jeżeli dwie płytki tej
samej grubości, jedną z metalu, a drugą z półprzewodnika, umieszczono
w tym samym polu magnetycznym i przez obie przepływa jednakowy
prÄ…d?
58. WYZNACZANIE PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW
FERROMAGNETYKÓW
1. Zdefiniować wielkości charakteryzujące magnetyczne własności materii i
dokonać podziału ciał ze względu na własności magnetyczne.
2. Wyjaśnić pochodzenie ferromagnetyzmu.
3. Przedstawić domenową strukturę ferromagnetyka. Wyjaśnić dlaczego
moment magnetyczny próbki ferromagnetyka jest równy zeru?
4. Wyjaśnić wpływ temperatury na magnetyczne własności ferromagnetyka.
5. Omówić zachowanie się ferromagnetyka w zewnętrznym polu
magnetycznym. Wyjaśnić występowanie pętli histerezy.
6. W jaki sposób można wyznaczyć krzywą pierwotnego namagnesowania i
pętlę histerezy w układzie B=f(H)?
7. Co to jest pozostałość magnetyczną oraz pole koercji? Jaki jest wpływ
wartości tych wielkości na zastosowanie ferromagnetyka?
59. BADANIE PROPAGACJI MIKROFAL
1. Przedstawić mechanizm powstawania oraz rozchodzenia się fal
elekromagnetycznych.
2. Podać związek między częstością a długością fali elektromagnetycznej i
omówić widmo fal elektromagnetycznych.
3. Opisać rozchodzenie się fali elektromagnetycznej w falowodzie.
4. Omówić znane przyrządy do generacji i detekcji mikrofal.
5. Przedstawić sposób pomiaru długości mikrofal w powietrzu.
6. Omówić zjawisko pochłaniania, odbicia i załamania mikrofal.
7. Omówić zjawisko dyfrakcji i interferencji mikrofal.
8. Na czym polega zjawisko tunelowania mikrofal?
9. Na czym polega zjawisko polaryzacji fali? Przedstawić efekty związane
z polaryzacjÄ… mikrofal.
61. ROZKA
ADY STATYSTYCZNE ROZPADÓW J
DROWYCH
1. Opisać na czym polega zjawisko promieniotwórczości naturalnej i
uzasadnić statystyczny charakter tego zjawiska.
2. Przedstawić prawo rozpadu promieniotwórczego.
3. Omówić podstawowe rodzaje rozpadów promieniotwórczych i przytoczyć
prawa przesunięć Soddy ego  Fajansa.
4. Budowa i działanie licznika Geigera  Miillera. Podać i wyjaśnić przebieg
charakterystyki licznika.
5. Scharakteryzować rozkłady statystyczne Poissona i Gaussa. W jakich
warunkach mogą być stosowane te rozkłady?
64. WYZNACZANIE SKA
ADOWEJ POZIOMEJ NAT
ŻENIA
ZIEMSKIEGO POLA MAGNETYCZNEGO
1. Podać ogólną charakterystykę ziemskiego pola magnetycznego. Jakie
wielkości opisują ziemskie pole magnetyczne?
2. Podać określenie pola magnetycznego, scharakteryzować wielkości
opisujące to pole (natężenie pola magnetycznego, indukcja magnetyczna)
i podać ich jednostki. Przedstawić sposoby otrzymywania pola
magnetycznego.
3. Przytoczyć prawo Biota  Savarte a. W jakim celu stosujemy to prawo?
4. Zapisać i zinterpretować wzór na natężenie pola magnetycznego w
środku cewki kołowej.
5. Opisać budowę i zasadę działania busoli stycznych.
6. Przedstawić metodę wyznaczania składowej poziomej natężenia pola
magnetycznego za pomocÄ… busoli stycznych.
65. BADANIE PROCESÓW A
ADOWANIA I ROZA
ADOWANIA
KONDENSATORA
1. Omówić budowę i zastosowanie kondensatora. Podać definicję
pojemności kondensatora (jednostka).
2. Napisać II prawo Kirchhoffa dla szeregowego obwodu RC i podać jego
rozwiÄ…zanie.
3. Narysować krzywe ładowania i rozładowania kondensatora w czasie i
omówić wpływ pojemności kondensatora na przebieg krzywych.
4. Wyjaśnić sens fizyczny stałej czasowej RC i przedstawić sposoby jej
wyznaczenia.
66. POMIAR PRZENIKALNOÅšCI ELEKTRYCZNEJ WODY PRZY
PRZEMIANIE FAZOWEJ CIECZ  CIAA
O STAA
E
1. Co to są dielektryki? Omówić właściwości elektryczne dielektryków.
2. Omówić zachowanie się dielektryka w zewnętrznym polu elektrycznym.
Przedstawić mechanizmy polaryzacji dielektryków.
3. Zdefiniować względna przenikalność elektryczną dielektryka. Wyjaśnić
wpływ dielektryka na pojemność kondensatora.
4. Scharakteryzować dielektryczne właściwości wody.
5. Przedstawić metodę pomiaru przenikalności elektrycznej wody w
zależności od temperatury w zakresie temperatur od - 6o C do 20o C .
67. SPRAWDZENIE PRAWA FARADAY A
1. Podać określenie pola magnetycznego, zdefiniować wielkości: wektor
indukcji magnetycznej i strumień magnetyczny i podać jednostki
Przedstawić sposoby otrzymywania pola magnetycznego.
2. Na czym polega zjawisko indukcji elektromagnetycznej?
3. Omówić sposoby wzbudzania prądu indukcyjnego w obwodzie.
4. Podać matematyczny zapis prawa indukcji elektromagnetycznej
Faraday a.
5. Zapisać prawo Faraday a w przypadku magnesu spadającego swobodnie z
prędkością v w rurce, na którą nawinięta jest cewka o n zwojach. Czym
wywołana jest zmiana strumienia indukcji magnetycznej obejmowanego
przez cewkÄ™?
6. W jaki sposób zbadać zależność siły elektromotorycznej od prędkości i od
ilości zwojów cewki?
7. Zdefiniować wzajemną odległość umownych biegunów magnetycznych.
Porównać ją z długością geometryczną magnesu.
8. Przedstawić zależność E=f(t) siły elektromotorycznej indukcji od czasu w
przypadku spadku magnesu przez szereg identycznych cewek. Podać sens
fizyczny miejsc zerowych funkcji, wartości ekstremalnych i pól pod
krzywÄ….
9. W jaki sposób można wyznaczyć przyspieszenie ziemskie wykorzystując
ruch magnesu przez szereg jednakowych cewek?
68. TEMPERATUROWA ZALEŻNOŚĆ PRZENIKALNOŚCI
MAGNETYCZNEJ GADOLINU PRZY PRZEJÅšCIU FAZOWYM FERRO 
PARAMAGNETYK
1. Zdefiniować wielkości charakteryzujące magnetyczne własności materii i
dokonać podziału ciał ze względu na własności magnetyczne.
2. Przedstawić zjawisko ferromagnetyzmu.
3. Podać określenie temperatury Curie. Omówić wpływ temperatury na
magnetyczne własności ferromagnetyka.
4. Napisać i zinterpretować prawo Curie  Weissa.
5. Przedstawić układ pomiarowy. Jakie należy przeprowadzić pomiary w
celu wyznaczenia temperatury Curie, stałej Curie oraz zależności
względnej przenikalności magnetycznej gadolinu od temperatury?
70. POMIARY FOTOMETRYCZNE
1. Czym różni się fotometria obiektywna od fotometrii subiektywnej?
2. Wymienić i zdefiniować podstawowe wielkości fotometryczne (strumień
świetlny, światłość, natężenie oświetlenia). Podać ich jednostki.
3. Sformułować i objaśnić prawo Lamberta (prawo odległości).
4. Przedstawić zasadę działania dowolnego fotometru. W jakim celu
dokonuje się pomiarów z użyciem fotometru?
5. Fotometr Lummera  Brodhuna  budowa i działanie kostki
fotometrycznej.
6. Na czym polega zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne? Omówić zasadę
działania fotoogniwa.
7. Wyjaśnić w jaki sposób można wykorzystać fotoogniwo do pomiarów
fotometrycznych?
8. Przedstawić charakterystykę fotoogniwa i jej zastosowanie.
9. Zdefiniować pojęcia: sprawność świetlna z
ródła światła i współczynnik
transmisji.
71. POMIAR I MIESZANIE BARW
1. Teoria widzenia barwnego: trzy rodzaje receptorów bodz
ców i ich
względne czułości widmowe (wykresy zależności x() , y(), z() ).
2. Wzory wyrażające pobudzenie receptorów.
3. Określenie barw za pomocą współrzędnych trójchromatycznych. Wykres
chromatyczności CIE 1931. Mieszanie barw.
4. Barwa ciała a barwa iluminantu.
72A ANALIZA SPEKTRALNA I POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE
1. Podać definicje widma optycznego. Dokonać podziału widm i wskazać
z
ródło ich powstawania.
2. Jakich informacji dostarcza analiza widm?
3. Przedstawić bieg promieni świetlnych w pryzmacie dla światła
monochromatycznego i polichromatycznego. Jakie występują zjawiska
optyczne?
4. Omówić budowę i działanie spektroskopu.
5. Wyjaśnić na czym polega skalowanie spektroskopu.
6. W jaki sposób można wyznaczyć za pomocą spektroskopu nieznany
przedział długości fal przepuszczonych lub pochłoniętych przez filtr?
7. Omówić budowę i zasadę działania spektrofotometru SPEKOL.
8. Zdefiniować współczynnik transmisji (przepuszczalności), absorpcji
(pochłaniania) oraz ekstynkcji i podać sposób ich wyznaczania.
72B STAA
A RYDBERGA I MASA ZREDUKOWANA ELEKTRONU W
ATOMIE WODORU
1. Podać definicje widma optycznego. Dokonać podziału widm i wskazać
z
ródło ich powstawania.
2. Jakich informacji dostarcza analiza widm?
3. Omówić budowę i działanie spektroskopu. Narysować bieg promieni
świetlnych w pryzmacie dla światła monochromatycznego i
polichromatycznego.
4. Wyjaśnić na czym polega skalowanie spektroskopu.
5. Sformułować podstawowe założenia teorii Bohra budowy atomu wodoru.
6. Wyjaśnić powstawanie serii widmowych atomu wodoru. Seria Balmera.
7. Podać wzór Rydberga na liczbę falową linii widmowych atomu wodoru i
zinterpretować.
8. Hipoteza de Broglie a.
9. Wyjaśnić znaczenie stałej Rydberga i masy zredukowanej w analizie
widm atomowych.
10. Przedstawić sposób wyznaczenia stałej Rydberga i masy zredukowanej
elektronu w atomie wodoru.
73. POMIAR PR
DKOÅšCI ÅšWIATA
A METOD
SKA
ADANIA DRGAC

1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Podać równanie sinusoidalnej fali świetlnej. Zdefiniować poszczególne
wielkości równania.
3. Od czego zależy prędkość rozprzestrzeniania się fali świetlnej? Co to jest
prędkość fazowa?
4. Podać równanie drgania złożonego (impulsu) i zinterpretować je
(wykres).
5. Co nazywamy paczka falową? Co to jest prędkość grupowa?
6. Co nazywamy ośrodkiem niedyspersyjnym i dyspersyjnym?
7. Przedstawić zasadę pomiaru prędkości światła w powietrzu i w cieczy.
75. WYZNACZANIE WSPÓA
CZYNNIKA ZAA
AMANIA ZA POMOC

REFRAKTOMETRU I MIKROSKOPU
1. Omówić zjawisko załamania światła na granicy dwóch ośrodków. Podać
definicję współczynnika załamania i przytoczyć prawo Snelliusa.
2. Na czym polega zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia?
Przedstawić graficznie bieg promieni świetlnych ze wskazaniem kąta
granicznego.
3. Budowa i działanie refraktometru Abbego.
4. Budowa i zasada działania mikroskopu. Przedstawić bieg promieni
świetlnych w mikroskopie.
5. Omówić zasadę pomiaru współczynnika załamania cieczy i szkła za
pomocÄ… mikroskopu (rysunek).
76. WYZNACZANIE WSPÓA
CZYNNIKA ZAA
AMANIA SZKA
A ZA
POMOC
SPEKTROMETRU
1. Omówić zjawisko odbicia i załamania światła.Podać prawo Snelliusa.
2. Narysować bieg promieni świetlnych w pryzmacie dla światła
monochromatycznego i polichromatycznego. Jakie występują zjawiska
optyczne?
3. Wyjaśnić pojęcia: kąt łamiący pryzmatu, kąt odchylenia, kąt minimalnego
odchylenia. Kiedy uzyskuje siÄ™ kÄ…t minimalnego odchylenia?
4. W oparciu o prawo załamania wyprowadzić równanie pryzmatu.
5. Budowa i działanie spektrometru.
6. Na czym polega zjawisko dyspersji światła w pryzmacie? Narysować
krzywÄ… dyspersji.
7. Co jest miarą dyspersji pryzmatu? Co to jest współczynnik dyspersji?
Podać definicje zdolności rozdzielczej pryzmatu.
8. W jaki sposób można wyznaczyć kąt łamiący pryzmatu?
9. W jaki sposób można wyznaczyć kąt minimalnego odchylenia?
77. POMIAR ODLEGA
OÅšCI OGNISKOWYCH SOCZEWEK CIENIKICH
1. Opisać soczewkę cienką. Podać różnice pomiędzy soczewką skupiającą i
rozpraszającą. Narysować przejście wiązki równoległej przez oba rodzaje
soczewek.
2. Zdefiniować pojęcia: ognisko, odległość ogniskowa, zdolność skupiająca,
powiększenie poprzeczne soczewki.
3. Podać równanie soczewki cienkiej. Od czego zależy odległość ogniskowa
soczewki i w jaki sposób można zmienić jej wartość?
4. Wymienić i zdefiniować cechy obrazu otrzymanego przez soczewkę.
5. Narysować bieg promieni świetlnych przez cienką soczewkę skupiającą i
rozpraszającą dla dowolnych odległości przedmiotu od soczewki.
6. Jak zmienia się wielkość obrazu w zależności od odległości przedmiotu
od soczewki?
7. Podać najprostszy sposób oszacowania wartości odległości ogniskowej
soczewki skupiajÄ…cej.
8. Opisać metody wyznaczania odległości ogniskowej soczewki i określić
dla jakich rodzajów soczewek można je stosować:
a) metoda wzoru soczewkowego
b) metoda pozornego przedmiotu
c) metoda Bessela
d) metoda okularu mikrometrycznego i kolimatora
e) metoda sferometru
78. BADANIE UKA
ADÓW TELESKOPOWYCH
1. Co to jest obiektyw i okular lunety? Jakie jest wzajemne położenie ich
ognisk?
2. Narysować bieg promieni w lunecie.
3. Czym różnią się luneta astronomiczna (Keplera) i ziemska (Galileusza)?
4. Gdzie powstaje obraz odległego przedmiotu obserwowanego przez
lunetÄ™?
5. Co to jest powiększenie lunety i jakim wzorem wyraża się wartość
powiększenia lunety Keplera dla przedmiotów znajdujących się w
 nieskończoności ?
6. Co to jest z
renica wejściowa oraz wyjściowa lunety i jak za ich pomocą
można wyrazić powiększenie lunety?
7. Co to jest kąt pola widzenia lunety i jak go wyznaczyć?
8. Określić pojęcie zdolności rozdzielczej lunety. Ile wynosi fizjologiczna
zdolność rozdzielcza oka nieuzbrojonego, a ile idealnej lunety o
powiększeniu p?
9. Jak zbudowana jest lornetka?
79. POMIARY MIKROSKOPOWE
1. Omówić zjawisko załamania światła na granicy dwóch ośrodków.
2. Narysować bieg promieni świetlnych przez cienka soczewkę skupiającą
dla dowolnych odległości przedmiotu od soczewki.
3. Budowa i zasada działania mikroskopu. Przedstawić bieg promieni
świetlnych w mikroskopie. Zdefiniować powiększenie mikroskopu.
4. Omówić metodę wyznaczenia powiększenie mikroskopu przy użyciu
pryzmatu Abbego.
5. W jaki sposób można przeprowadzić skalowanie okularu
mikrometrycznego z ruchomym krzyżem lub okularu z podziałką?
81. WYZNACZANIE PROMIENIA KRZYWIZNY SOCZEWKI I DA
UGOÅšCI
FALI ÅšWIETLNEJ ZA POMOC
PIERÅšCIENI NEWTONA
1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Wyjaśnić na czym polega zjawisko interferencji światła. Jakie muszą być
spełnione warunki do wystąpienia interferencji?
3. Opisać doświadczenia Younga. Podać warunek na maksimum i minimum
interferencyjne.
4. Przedstawić układ optyczny do obserwacji prążków Newtona.
5. Wyjaśnić powstawanie prążków interferencyjnych równej grubości w
klinie powietrznym ( rysunek). Co oznaczają prążki jasne i ciemne? Ile
wynosi odległość między kolejnymi prążkami?
6. W jaki sposób można wykorzystać prążki Newtona do wyznaczenia
promienia krzywizny soczewki lub długości fali świetlnej?
7. Opisać obraz prążków Newtona. Które prążki należy wykorzystać do
dokładnych pomiarów promienia krzywizny i dlaczego?
8. Wyprowadzić wzór na promień krzywizny soczewki.
82. INTERFERENCYJNY POMIAR KSZTAA
TU POWIERZCHNI
1. Wyjaśnić na czym polega zjawisko interferencji światła. Podać i
zinterpretować równanie interferencji.
2. Co to są prążki równej długości i co oznaczają jasne i ciemne obszary?
Jaka jest zależność między rzędem interferencji a różnicą dróg
optycznych?
3. Opisać budowę i działanie interferometru Fizeau.
4. W jaki sposób można z pomiarów interferencyjnych wyznaczyć klin
geometryczny szklanej płytki?
5. W jaki sposób można przy pomocy pierścienie Newtona wyliczyć
promień krzywizny mierzonej powierzchni.
6. Jak można wyznaczyć promień krzywizny mierzonej powierzchni metodą
odstępstwa prążków od prostoliniowości.
7. Jak na podstawie obrazu prążków interferencyjnych można wyliczyć
topografiÄ™ badanej powierzchni?
84. WYZNACZANIE DA
UGOÅšCI FALI ÅšWIETLNEJ ZA POMOC
SIATKI
DYFRAKCYJNEJ
1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Opisać siatkę dyfrakcyjną Wymienić rodzaje siatek dyfrakcyjnych.
3. Omówić zjawisko dyfrakcji na pojedynczej szczelinie. Sformułować
zasadę Huygensa. Przedstawić graficznie rozkład natężenia światła
ugiętego na pojedynczej szczelinie.
4. Omówić zjawisko dyfrakcji na siatce dyfrakcyjnej. Przedstawić graficznie
rozkład natężenia światła po przejściu przez siatkę dyfrakcyjną.
5. Na czym polega zjawisko interferencji światła.? Jakie muszą być
spełnione warunki do wystąpienia interferencji?
6. Wyjaśnić mechanizm powstawania jasnych i ciemnych prążków
(rysunek).
7. Wyprowadzić równanie siatki dyfrakcyjnej. Rozpatrzeć wpływ długości
fali i szerokości szczeliny na efekt ugięcia.
8. Na czym polega zjawisko dyspersji? Zdefiniować pojęcie dyspersji
kÄ…towej siatki.
9. Przedstawić sposób wyznaczenia stałej siatki dyfrakcyjnej oraz długości
fali świetlnej.
10. Zdefiniować pojęcie zdolności rozdzielczej siatki dyfrakcyjnej i podać
sposób jej wyznaczenia.
88. POMIAR NATURALNEJ AKTYWNOÅšCI OPTYCZNEJ
1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Wyjaśnić różnicę między światłem niespolaryzowanym a spolaryzo-
wanym .Rodzaje polaryzacji światła.
3. Przedstawić sposoby polaryzacji światła. Co to jest kąt Brewstera?
4. Na czym polega zjawisko dwójłomności światła?
5. Omówić budowę i zasadę działania pryzmatu Nikola.
6. Opisać budowę i działanie sacharymetru. Jaka jest rola polaryzatora i
analizatora?
7. Wyjaśnić na czym polega zjawisko naturalnej aktywności optycznej.
Wymienić ośrodki, w których występuje to zjawisko.
8. Co to jest kąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji i jak można go
wyznaczyć? Od czego zależy wartość kąta skręcenia płaszczyzny
polaryzacji dla roztworów cukru?
9. Opisać sposób wyznaczenia stężenia roztworu cukru za pomocą
sacharymetru.
89. POMIAR WYMUSZONEJ AKTYWNOÅšCI OPTYCZNEJ
1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Wyjaśnić różnice między światłem niespolaryzowanym a spolaryzo-
wanym .Rodzaje polaryzacji światła.
3. Przedstawić sposoby polaryzacji światła. Co to jest kąt Brewstera?
4. Na czym polega zjawisko dwójłomności światła?
5. Omówić budowę i zasadę działania pryzmatu Nikola.
6. Opisać budowę i działanie polarymetru. Jaka jest rola polaryzatora i
analizatora?
7. Wyjaśnić na czym polega zjawisko wymuszonej aktywności optycznej
Faraday a. W jakich ośrodkach występuje to zjawisko?
8. Zdefiniować stałą Verdeta (jednostka).
9. Co to jest kąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji i jak można go
wyznaczyć? Od czego zależy wartość tego kąta?
10. Przedstawić metodę wyznaczenia stałej Verdeta.
90. BADANIE ZJAWISKA POCKELSA I SPRAWDZANIE PRAWA
MALUSA
1. Przedstawić fizyczne podstawy falowej natury światła.
2. Wyjaśnić różnicę między światłem niespolaryzowanym a spolaryzo-
wanym. Rodzaje polaryzacji światła.
3. Wyjaśnić pojęcia: ośrodek optycznie izotropowy, ośrodek optycznie
anizotropowy, promień zwyczajny, promień nadzwyczajny, miara
anizotropii optycznej.
4. Na czym polega zjawisko elektrooptyczne?
5. Wyjaśnić jak zewnętrzne pole elektryczne, przyłożone do kryształu,
wpływa na różnicę faz między promieniem zwyczajnym i
nadzwyczajnym w liniowym zjawisku elektrooptycznym?
6. Zinterpretować napięcie półfali i na jego podstawie wyznaczyć
współczynnik elektrooptyczny.
7. Podać treść prawa Malusa i sposób jego sprawdzenia.
8. Podać przykład zastosowania zjawiska elektrooptycznego.
91. BADANIE ZEWN
TRZNEGO ZJAWISKA FOTOELEKTRYCZNEGO
1. Wyjaśnić na czym polega zjawisko fotoelektryczne. Sformułować
podstawowe prawa rzÄ…dzÄ…ce tym zjawiskiem.
2. Omówić budowę i działanie fotokomórki. Przedstawić układ do badania
zjawiska fotoelektrycznego.
3. Wyjaśnić istotę zjawiska fotoelektrycznego zewnętrznego na podstawie
fotonowej teorii światła. Podać równanie Einsteina i zinterpretować.
4. Od jakich wielkości zależy natężenie prądu fotoelektrycznego?
Przedstawić odpowiednie charakterystyki (świetlna, prądowo-napięciowa,
spektralna).
5. Zdefiniować pojęcia czerwonej granicy fotoefektu oraz pracy wyjścia
elektronu z metalu i przedstawić sposób wyznaczenia tych wielkości.
6. Omówić poszczególne obszary charakterystyki prądowo - napięciowej
fotokomórki. Wskazać napięcie hamujące i prąd nasycenia. Od czego
zależy prąd nasycenia? Jak można wyznaczyć maksymalną prędkość
fotoelektronów?
7. Przedstawić metodę wyznaczenia stałej Plancka w oparciu o zjawisko
fotoelektryczne.
92. WA
ASNOŚCI OŚRODKÓW DYSPERSYJNYCH. POMIAR DYSPERSJI
MATERJAA
ÓW ZA POMOC
SPEKTROMETRU
1. Co to jest ośrodek dyspersyjny? Wyjaśnić w uproszczony sposób
zjawisko dyspersji.
2. Zdefiniować pojęcia: bezwzględny współczynnik załamania i względny
współczynnik załamania .
3. Jakie wielkości opisują dyspersję ośrodka?
4. Jak zmieniają się wielkości opisujące falę elektromagnetyczną( długość
fali, prędkość fazowa, częstotliwość) jeżeli monochromatyczne światło
przechodzi z jednego ośrodka do drugiego?
5. Z jakiej zależności można praktycznie wyznaczyć prędkość fazową
światła w danym ośrodku?
6. Budowa i działanie spektrometru.
7. Narysować bieg promieni świetlnych w pryzmacie dla światła
monochromatycznego i polichromatycznego.
8. Co to jest kąt łamiący pryzmatu i w jaki sposób można go wyznaczyć
przy użyciu spektrometru?
9. Co to jest kąt minimalnego odchylenia i w jaki sposób można go
zmierzyć?
10. Z jakiej zależności można wyznaczyć współczynnik załamania pryzmatu i
kiedy ta zależność jest spełniona?
93. WA
ASNOŚCI OŚRODKÓW DYSPERSYJNYCH. POMIAR DYSPERSJI
MATERIOA
ÓW ZA POMOC
REFRAKTOMETRU.
1. Co to jest ośrodek dyspersyjny? Wyjaśnić w uproszczony sposób
zjawisko dyspersji.
2. Zdefiniować pojęcia:bezwzględny współczynnik załamania i względny
współczynnik załamania .
3. Jakie wielkości opisują dyspersję ośrodka?
4. Jak zmieniają się wielkości opisujące falę elektromagnetyczną( długość
fali, prędkość fazowa, częstotliwość) jeżeli monochromatyczne światło
przechodzi z jednego ośrodka do drugiego?
5. Z jakiej zależności można wyznaczyć praktycznie prędkość fazową
światła w danym ośrodku?
6. Wyjaśnić zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia i pojęcie kąta
granicznego (rysunek).
7. Budowa i działanie refraktometru Abbego.
8. Opisać zasadę pomiaru współczynnika załamania światła za pomocą
refraktometru Abbego.
107. WYZNACZANIE STAA
EJ PLANCKA NA PODSTAWIE PRAWA
PLANCKA PROMIENIOWANIA CIAA
A DOSKONALE CZARNEGO
1. Jakie ma znaczenie stała Plancka w fizyce?
2. Co to jest promieniowanie cieplne? Co jest z
ródłem tego promienio-
wania?
3. Zdefiniować pojęcia widmowej zdolności emisyjnej ciała (gęstość
widmowa emitancji energetycznej) i widmowego współczynnika
absorpcji.
4. Definicja ciała doskonale czarnego. Podać przykłady ciał, które są
dobrym przybliżeniem ciała doskonale czarnego.
5. Zinterpretować krzywe widmowe zdolności emisyjnej ciała doskonale
czarnego w funkcji długości fali w różnych temperaturach.
6. Omówić wzór Plancka. Przy jakich założeniach Planck otrzymał ten
wzór?
hc
7. Kiedy speÅ‚niony bÄ™dzie warunek expëÅ‚ öÅ‚>>1 ?
ìÅ‚ ÷Å‚
kT
íÅ‚ Å‚Å‚
8. Na czym polega pomiar stałej Plancka? Przedstawić schemat układu
pomiarowego.
9. Podać sposób wyznaczenia temperatury włókna żarówki.