Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
....................................
kod pracy ucznia
.............................................
pieczątka nagłówkowa szkoły
PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY
DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
ETAP SZKOLNY
Drogi Uczniu,
witaj na I etapie konkursu chemicznego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się
prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
" Arkusz liczy 10 stron i zawiera 25 zadań.
Czas pracy:
" Przed rozpoczęciem pracy sprawdz
, czy Twój test jest
kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś komisji
60 minut
konkursowej.
" Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
" Pisz tylko czarnym lub niebieskim długopisem lub piórem.
" W każdym zadaniu podane są cztery odpowiedzi: A, B, C, D.
Tylko jedna jest poprawna.
" Wybierz ją i wpisz znak X zaznaczając odpowiednią literę
Liczba punktów
w teście.
możliwych
" Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi,
do uzyskania:
ale jeżeli się pomylisz, otocz błędną odpowiedz
kółkiem
25
i zaznacz inną.
" Nie używaj korektora i kalkulatora.
" Możesz korzystać z tablic dołączonych do zestawu zadań.
" Brudnopis nie podlega ocenie.
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Strona 1 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 1. (0-1 pkt)
Atomowa jednostka masy jest równa 0,166 x 10-23g. Masa cząsteczki azotu wynosi:
A. 14 u
B. 2,324 . 10-23g
C. 4,648 . 10-23u
D. 4,648 . 10-23g
Zadanie 2. (0-1 pkt)
O tym, jaki to pierwiastek decyduje:
A. liczba elektronów walencyjnych
B. liczba masowa
C. liczba protonów w jądrze atomu
D. liczba neutronów w jądrze atomu
Zadanie 3. (0-1 pkt)
Izotopy to atomy tego samego pierwiastka różniące się :
A. liczbą protonów
B. liczbą neutronów
C. liczbą elektronów
D. odpowiedzi A i B są poprawne
Zadanie 4. (0-1 pkt)
Jądra najcięższych izotopów są:
A. zazwyczaj nietrwałe
B. zazwyczaj trwałe
C. ulegają rozpadowi promieniotwórczemu
D. odpowiedzi A i C są poprawne
Zadanie 5. (0-1 pkt)
Do klasyfikacji metali nie można zastosować jednego z wymienionych kryteriów :
A. przewodnictwo cieplne
B. przewodnictwo elektryczne
C. twardość
D. rozpuszczalność w wodzie
Strona 2 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 6. (0-1 pkt)
Amalgamat to stop:
A. srebra z rtęcią
B. sodu z rtęcią
C. żelaza z rtęcią
D. odpowiedzi A i B są prawidłowe
Zadanie 7. (0-1 pkt)
Którą z wymienionych substancji należy podziałać na blaszkę żelaza, aby
otrzymać jony żelaza:
A. zasadą sodową
B. gorącym powietrzem
C. tlenkiem żelaza
D. rozcieńczonym kwasem solnym
Zadanie 8. (0-1 pkt)
Odważono po 1g czterech gazów: wodoru, tlenu, azotu, tlenku węgla(IV).
Najmniejszą objętość zajął :
A. azot
B. tlenek węgla (IV)
C. tlen
D. wodór
Zadanie 9. (0-1 pkt)
Z 22,4dm3 tlenu (mierzonego w warunkach normalnych) całkowicie
przereaguje:
A. 2g wodoru
B. 4g wodoru
C. 44,8 dm3 wodoru
D. odpowiedzi B i C są prawidłowe
Strona 3 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 10. (0-1 pkt)
Do całkowitego spalenia 3g węgla wystarczy 5,6dm3 tlenu. 3g węgla ulegną
całkowitemu spaleniu w zamkniętym naczyniu wypełnionym powietrzem
o objętości :
A. 5,6 dm3
B. 16,8dm3
C. 20dm3
D. 30dm3
Zadanie 11. (0-1 pkt)
Zawartość procentowa tlenu w lapisie wynosi:
A. 28,2%
B. 63,5%
C. 8,2%
D. 60%
Zadanie 12. (0-1 pkt)
o
Rozpuszczalność cukru w temperaturze 70 C wynosi 310g/100g H2O. W 82g
nasyconego roztworu w tej temperaturze znajduje się :
A. 22g cukru
B. 60g cukru
C. 20g wody
D. 60g wody
Zadanie 13. (0-1 pkt)
Oranż metylowy barwi się na kolor czerwony w :
A. czystej wodzie
B. roztworze wodorotlenku sodu
C. roztworze soli kamiennej
D. kwasie solnym
Strona 4 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 14. (0-1 pkt)
Podczas reakcji tlenku miedzi (II) z węglem otrzymano gaz, który wprowadzono
do wody wapiennej. Strącił się biały osad. Osad wysuszono i podziałano na
niego kwasem solnym. Zaczął gwałtownie wydzielać się gaz. Gazem tym jest:
A. chlorowodór
B. para wodna
C. tlenek węgla (II)
D. tlenek węgla (IV)
Zadanie 15. (0-1 pkt)
Na drewno padła kropla kwasu. Po chwili pojawiło się w tym miejscu brunatne
zabarwienie. Kwasem tym był:
A. stężony kwas solny
B. stężony kwas siarkowy (VI)
C. rozcieńczony kwas solny
D. rozcieńczony kwas siarkowy(VI)
Zadanie 16. (0-1 pkt)
Do probówki z tlenkiem miedzi (II) dodano kwasu siarkowego (VI) i mieszaninę
ogrzano. Które zdanie poprawnie opisuje obserwacje:
A. czarny osad zniknął, a roztwór przyjął barwę niebieską
B. tlenek miedzi (II) rozpuścił się w kwasie, wydzielał się bezbarwny gaz
C. czarny osad zmienił barwę na niebieską
D. nie zaszły widoczne zmiany
Zadanie 17. (0-1 pkt)
Podczas dysocjacji elektrolitycznej azotanu (V) potasu rozerwaniu ulega wiązanie
A. potas-azot
B. potas-tlen
C. azot-tlen
D. tlen-tlen
Strona 5 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 18. (0-1 pkt)
Z ilu jonów zbudowana jest cząsteczka fosforanu (V) magnezu:
A. 10
B. 2
C. 3
D. 5
Zadanie 19. (0-1 pkt)
Jakie jony pozostaną w roztworze po zmieszaniu roztworu azotanu(V) srebra
z roztworem kwasu solnego, gdy oba roztwory zawierają taką samą liczbę
cząsteczek:
A. kationy srebra i aniony azotanowe (V)
B. kationy wodoru i aniony chlorkowe
C. kationy srebra i aniony chlorkowe
D. kationy wodoru i aniony azotanowe (V)
Zadanie 20. (0-1 pkt)
Jeżeli do 2 moli H2SO4 wprowadzi się 2 mole NaOH to odczyn powstałego
roztworu będzie:
A. zasadowy
B. obojętny
C. kwaśny
D. kwaśny, ale po ogrzaniu zmienia się na obojętny
Zadanie 21. (0-1 pkt)
Aby otrzymać 48% roztwór kwasu siarkowego (VI) z roztworu tego kwasu
o stężeniu 96% i o gęstości d=1,836g . cm-3, nie należy:
A. do 100g wody dodać 100 g kwasu
B. do 200g wody dodać 200g kwasu
C. do 50g kwasu dodać 50g wody
D. do 300 cm3 wody dodać 300g kwasu
Strona 6 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
Zadanie 22. (0-1 pkt)
Roztwór kwasu rozcieńczono niewielką ilością wody. Jakie jest pH roztworu
rozcieńczonego:
A. 7
B. mniejsze niż 7
C. większe niż 7
D. 6
Zadanie 23. (0-1 pkt)
Podczas wykonywania doświadczeń zawsze należy zachować ostrożność.
W którym zestawie znajdują się substancje szczególnie niebezpieczne
w bezpośrednim kontakcie:
A. brom, azot, fosfor biały
B. fosfor biały, brom, chlor
C. chlor, brom, siarka
D. wodór, chlor, azot
Zadanie 24. (0-1 pkt)
Uzdatnianie wody to szereg etapów i metod. Metodami chemicznymi są:
A. filtracja
B. adsorpcja na węglu aktywnym
C. chlorowanie i ozonowanie
D. gotowanie
Zadanie 25. (0-1 pkt)
Ochrona powietrza to obowiązek każdego z nas. Emisji zanieczyszczeń
powietrza nie można ograniczyć przez:
A. montaż filtrów na kominach
B. odsiarczanie węgla
C. stosowanie benzyny bezołowiowej
D. stosowanie benzyny ołowiowej
Strona 7 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
BRUDNOPIS
(nie podlega ocenie)
Strona 8 z 10
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
U K A
A D O K R E S O W Y P I E R W I A S T K Ó W C H E M I C Z N Y C H
1 18
H Mg He
1 12 2
wodór magnez hel
1
liczba atomowa
1,01 2 24,31 13 14 15 16 17 4,0
Li Be B C N O F Ne
3 4 5 6 7 8 9 10
masa atomowa [u]
lit beryl bor węgiel azot tlen fluor neon
2
6,94 9,01 10,81 12,01 14,01 16,0 19,0 20,18
Na Mg Al Si P S Cl Ar
11 12 13 14 15 16 17 18
sód magnez glin krzem fosfor siarka chlor argon
3
22,99 24,31 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 26,98 28,09 30,97 32,06 35,45 39,95
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
potas wapń skand tytan wanad chrom mangan żelazo kobalt nikiel miedz
cynk gal german arsen selen brom krypton
4
39,10 40,08 44,96 47,88 50,94 51,99 54,94 55,85 58,93 58,69 63,55 65,38 69,72 72,59 74,92 78,96 79,9 83,8
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
rubid stront itr cyrkon niob molibden technet ruten rod pallad srebro kadm ind cyna antymon tellur jod ksenon
5
85,47 87,62 88,91 91,22 92,91 95,94 96,90 101,07 102,91 106,42 107,87 112,41 114,82 118,69 121,75 127,60 126,91 131,29
La-Lu
Cs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
55 56 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
57-71
cez bar hafn tantal wolfram ren osm iryd platyna złoto rtęć tal ołów bizmut polon astat radon
6
132,91 137,33 178,49 180,95 183,85 186,21 190,2 192,2 195,08 196,97 200,59 204,38 207,2 208,98 208,98 209,99 222,02
Ac-Lr
Fr Ra Rf Db Sg Bh Hs Mt Uun Uuu Uub Uuq
87 88 104 105 106 107 108 109 110 111 112 114
89-103
frans rad rutherford dubn seaborg bohr has meitner
7
223,02 226,03 261,1 262,11 263,12 262,12 265,1 266,1
La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
lantan cer neodym promet samar europ gadolin terb dysproz holm erb tul iterb lutet
prazeodym
138,91 140,12 144,24 144,91 150,36 151,96 157,25 158,93 162,5 164,93 167,26 168,93 173,04 174,97
140,91
Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
aktyn tor protaktyn uran neptun pluton ameryk kiur berkel kaliforn einstein ferm mendelew nobel lorens
227,03 232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,08 257,09 258,1 259,1 260,1
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006
TA B E L A R O Z P U S Z C Z A L N O Ś C I N I E K T Ó R Y C H S O L I
I W O D O R O T L E N K Ó W W W O D Z I E
OH- Cl- NO3- S2- SO32- SO42- CO32- PO43- CH3COO-
Li+ R R R R R R R N R
Na+ R R R R R R R R R
K+ R R R R R R R R R
NH4+ R R R R R R R R R
Ag+ N N R N N T N N R
N R N N R
Mg2+ N R R -
Ca2+ T R R R N T N N R
R N N R
Cu2+ N R R N -
Ba2+ R R R R N N N N R
Zn2+ N R R N N R N N R
Pb2+ N T R N N N N N R
Fe2+ N R R N N R N N R
R -
N
Fe3+ N R R N - -
R -
N R
Al3+ N R R - -
R  substancja rozpuszczalna; T  substancja trudno rozpuszczalna; N  substancja
praktycznie nierozpuszczalna; - oznacza, że substancja nie została otrzymana lub
rozkłada się w wodzie
I. Szereg aktywności metali
K Na Li Ca Mg Al Mn Zn Fe Sn Pb H2 Cu Hg Ag Au Pt
R O Z P U S Z C Z A L N O Ś Ć N I E K T Ó R Y C H S U B S T A N C J I
W Z A L E Ż N O Ś C I O D T E M P E R A T U R Y
Rozpuszczalność [ g / 100 g H2O ]
Substancja
0oC 20oC 40oC 60oC 80oC 100oC
KNO3 13,6 31,9 62,9 109,0 170,9 242,4
K2CO3 158,5 167,3 181,4 202,7 230,9 268,6
K2SO4 8,53 11,0 14,8 18,4 21,5 24,0
CuSO4 24,0 35,5 53,2 81,8 131,2 139,5
NaCl 35,6 35,9 36,4 37,1 38,0 39,0
NH4Cl 29,4 37,1 45,8 55,3 65,7 77,0
CH3COONa 79 111 192 139 153 170
C12H22O11 179 204 238 288 363 488