Katarzyna Krzęć
WDiOM gr. 1015B
PROGNOZOWANIE
W BEZPIECZEC
STWIE
STAN BEZPIECZEC
STWA RUCHU DROGOWEGO NA TERENIE
WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO
Niniejsza praca dotyczy zagadnień związanych ze stanem bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie
województwa pomorskiego. Składa się ona z kilku zasadniczych elementów, tj.:
1. charakterystyki zjawiska
2. określenia czynników mających wpływ na jego kształtowanie
3. danych z lat poprzednich
4. prognozy na kolejne lata.
Wszystkie przedstawione poniżej dane pochodzą ze strony Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku i z Analizy stanu
zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie województwa pomorskiego przygotowanej przez Wydział
Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku na 2010 rok.
Mapa 1. Województwo Pomorskie
Województwo Pomorskie zajmuje powierzchnię ponad 18 tys. kilometrów kwadratowych, co stanowi około
6 procent powierzchni Polski. Zamieszkuje je 2,2 mln mieszkańców, z czego zdecydowana większość przypada na
skupiska miejskie. Transport, który jest istotą tego opracowania jest jednym z głównych sektorów gospodarki, lecz
coraz częściej jest kojarzony z potencjalnym zagrożeniem. Bezpieczeństwo ruchu drogowego, zwane dalej BRD jest
istotnym elementem w mobilności społeczeństwa. Ze wszystkich gałęzi transportu najniebezpieczniejszy jest transport
drogowy i to on przynosi największe straty wyrażone liczbą śmiertelnych ofiar wypadków. Całkowite koszty
wypadków drogowych w UE szacowane są na 160 mln euro rocznie, co odpowiada 2% PKB Wspólnoty. Na terenie
Polski są to straty rzędu 2% PKB.
Jeśli chodzi o przyczyny większości wypadków drogowych, to możemy do nich zaliczyć m.in. nadmierną
i niedostosowaną do warunków prędkość, alkohol, młody wiek i brawurę kierowców, brak właściwego zabezpieczenia
tzw. czarnych punktów. Poniżej został przedstawiony stan bezpieczeństwa ruchu drogowego za rok 2010 i lata
poprzednie, ze szczególnym uwzględnieniem porównania lat 2009-2010.
Tabela 1. Województwo pomorskie na tle danych krajowych
% % % %
Zdarzenia
Województwo WYPADKI wzrost/ ZABICI wzrost/ RANNI wzrost/ KOLIZJE wzrost/
drogowe
spadek spadek spadek spadek
37700 2326 -6,02 230 -16,67 2783 -6,33 35374 65,56
KSP Warszawa
14597 843 -19,10 146 -18,44 1118 -17,43 13754 -0,34
KWP Białystok
31954 1490 -9,48 228 -1,30 1799 -7,46 30464 5,59
KWP Bydgoszcz
22231 2653 -7,08 197 -23,35 3399 -6,88 19578 6,78
KWP Gdańsk
12234 845 -14,82 108 -21,17 1113 -15,87 11389 9,99
KWP Gorzów Wlkp.
55136 5010 -10,31 352 -15,18 6128 -10,93 50126 6,08
KWP Katowice
15415 1574 -9,90 197 11,93 2017 -11,50 13841 6,38
KWP Kielce
38450 4003 -9,41 235 -25,16 5046 -9,96 34447 10,04
KWP Kraków
22654 1819 -13,05 256 -19,50 2287 -14,41 20835 1,86
KWP Lublin
31704 4156 -11,78 320 -7,78 5224 -12,39 27548 14,58
KWP A
ódz

19261 1723 -5,69 168 -4,55 2334 -2,83 17538 4,49
KWP Olsztyn
10498 837 -9,12 109 -4,39 1029 -9,58 9661 10,10
KWP Opole
37610 2930 -26,57 343 -14,89 3624 -29,96 34680 12,71
KWP Poznań
27454 2860 -13,52 423 -17,54 3553 -13,95 24594 6,29
KWP Radom
21053 1952 -10,25 202 -8,18 2557 -7,99 19101 9,08
KWP Rzeszów
18668 1485 -18,18 151 -26,70 1802 -19,23 17183 3,95
KWP Szczecin
36010 2291 -14,45 241 -18,03 3095 -15,48 33719 6,03
KWP Wrocław
KRAJ 452629 38797 -12,38 3906 -14,64 48908 -12,91 413832 10,63
W Polsce w 2010 roku doszło do 38797 wypadków drogowych, w których zginęło 3906 osób, a 48908
odniosło obrażenia ciała. W porównaniu do roku 2009 w skali kraju odnotowano spadek liczby wypadków drogowych
i ich ofiar - wypadków drogowych mniej o 12,38%, zabitych mniej o 14,64%, rannych mniej o 12,91%. Wskaz
nik
krajowy ofiar na 100 wypadków drogowych w 2010 roku wyniósł 136,1 - w porównaniu do 2009 roku zanotowano
spadek o 1,1. Wskaz
nik krajowy ofiar śmiertelnych wyniósł 10,1 i zmalał o 0,2. Dla województwa pomorskiego za
12 miesięcy 2010 roku odnotowano niższe wskaz
niki od krajowych w obydwu w/w kategoriach, tj. odpowiednio 135,5
i 7,4. Ponadto jednostki Policji zarejestrowały 413832 kolizje drogowe, tj. więcej o 10,63% w stosunku do roku 2009.
Tabela 2. Województwo pomorskie na tle danych krajowych  wypadki ze skutkiem śmiertelnym
Komendy Wojewódzkie Wypadki ze skutkiem śmiertelnym Liczba Zabitych
2009 2010 dynamika 2009 2010 dynamika
KSP Warszawa 260 207 79,62 276 230 83,33
KWP Białystok 159 128 80,50 179 146 81,56
KWP Bydgoszcz 220 211 95,91 231 228 98,70
KWP Gdańsk 216 175 81,02 257 197 76,65
KWP Gorzów Wlkp. 121 92 76,03 137 108 78,83
KWP Katowice 376 321 85,37 415 352 84,82
KWP Kielce 163 164 100,61 176 197 111,93
KWP Kraków 292 218 74,66 314 235 74,84
KWP Lublin 288 235 81,60 318 256 80,50
KWP A
ódz
320 288 90,00 347 320 92,22
KWP Olsztyn 154 151 98,05 176 168 95,45
KWP Opole 102 102 100,00 114 109 95,61
KWP Poznań 363 317 87,33 403 343 85,11
KWP Radom 456 366 80,26 513 423 82,46
KWP Rzeszów 205 177 86,34 220 202 91,82
KWP Szczecin 190 135 71,05 206 151 73,30
KWP Wrocław 263 215 81,75 294 241 81,97
KRAJ 4148 3502 84,43 4576 3906 85,36
W 2010 roku na terenie kraju zanotowano 3502 wypadki ze skutkiem śmiertelnym, co w stosunku
do poprzedzającego roku stanowi spadek o 646, tj. 15,57%. Liczba śmiertelnych ofiar wypadków zmalała o 670, tj.
14,64 %. Dynamika wypadków ze skutkiem śmiertelnym i zabitych w województwie pomorskim wskazuje spadki
w porównaniu do roku 2009. Wskaz
niki dotyczące naszego województwa w obu badanych kategoriach są niższe
od krajowych: wypadków śmiertelnych o 3,4%, zabitych o 8,7%. Jest to odpowiednio 7 i 3 pozycja w krajowym
rankingu jednostek Policji z największymi spadkami liczby wypadków ze skutkiem śmiertelnym i liczby zabitych.
Tabela 3. Zdarzenia drogowe w województwie pomorskim w latach 2005 - 2010
2009 wzrost/
WOJ. POMORSKIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010
= 100 % spadek
Wypadki 3074 2756 3067 3206 2855 2653 92,9 -202
Wypadki ze skutkiem śmiertelnym 232 232 252 238 216 175 81,0 -41
Zabici 266 259 271 265 257 197 76,7 -60
Ranni 4058 3539 4004 4171 3650 3399 93,1 -251
Kolizje drogowe 19289 19170 18236 18792 18335 19578 106,8 +1243
Dane przedstawione w powyższej tabeli wskazują, że na obszarze województwa pomorskiego
w 2010 roku w porównaniu do roku 2009 odnotowano spadki ilości wypadków - w tym również spadek liczby
wypadków ze skutkiem śmiertelnym - oraz spadek liczby ofiar wypadków, zarówno w kategorii rannych jak i zabitych.
Szczególnie istotny jest uzyskany wskaz
nik wypadków śmiertelnych. W skali naszego województwa odnotowano
spadek ilości wypadków ze skutkiem śmiertelnym w stosunku do roku 2009 aż o 19%. W kategorii kolizji drogowych
nastąpił wzrost zgłoszonych zdarzeń o 1243, tj. o 6,8%.
Wykres 1. Stan bezpieczeństwa na drogach województwa pomorskiego na przestrzeni lat 2005  2010
2005 2006 2007 2008 2009 2010
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
Wypadki Wypadki ze skutkiem Zabici Ranni
śmiertelnym
Wykres 2. Wypadki drogowe w latach 2005  2010
3300
3200
3100
3206
3000
3074
3067
2900
2800
2855
2700
2756
2600
2653
2500
2005 2006 2007 2008 2009 2010
Analizując dane o wypadkach drogowych na terenie województwa pomorskiego w latach 2005  2010 można
stwierdzić, że w przedstawionym okresie sześciu lat liczba wypadków z roku 2010 jest najniższa. W porównaniu
do roku 2008, w którym odnotowano największą ilość wypadków drogowych uzyskano spadek o 17,2%. W odniesieniu
do roku 2009 spadek wynosi 7,1%.
Stan bezpieczeństwa na terenie województwa pomorskiego jest zjawiskiem bardzo złożonym. Pojawiają się
tutaj zagadnienia związane między innymi z ilością kolizji drogowych bądz
też wypadków, zarówno tych , w których
pojawiają się ofiary śmiertelne, jak i osoby ranne.
To właśnie ze względu na złożoność tego zjawiska nie ma możliwości prognozowania go za pomocą metod
ilościowych. Największe znaczenie mogą tutaj odegrać metody przyczynowo-skutkowe, które wyjaśniają i interpretują
mechanizm zmian w badanym zjawisku, jak i zaobserwowanie pewnych tendencji rozwojowych, wyrażających ogólny
kierunek zmian.
4171
4058
4004
3650
3539
3399
3206
3074
3067
2855
2756
2653
252
232
232
175
259
271
238
216
266
265
257
197
W przypadku zagadnień związanych ze stanem bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie województwa
pomorskiego pojawiają się dwie zasadnicze tendencje. Przede wszystkim jest to znaczny spadek ilości wypadków
drogowych, a co za tym idzie ilości osób zabitych, rannych, etc. - jest szczególnie widoczne na przestrzeni lat
2008-2010. Drugą z tendencji jest znaczny spadek ilości kolizji drogowych w latach 2005-2009. Tutaj jedynym
odstępstwem od tej reguły jest jednak przełom lat 2009 i 2010, gdzie nastąpił nieznaczny, bo około 7% przyrost tego
zjawiska.
Możemy przypuszczać, że w okresie najbliższych paru lat główne tendencje (spadki ilości wypadków i kolizji)
będą się nadal utrzymywały na podobnym poziomie. Potwierdzeniem tej tezy może być chociażby fakt, że z roku na
rok podejmowanych jest coraz więcej działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, tj.:
- przebudowa skrzyżowań, które stwarzają realne zagrożenie w ruchu drogowym
- przebudowa miejsc niebezpiecznych, tzw. czarnych punktów
- opracowywanie kampanii społecznych, co pozwala na wzrost świadomości społecznej
- doposażenie jednostek Policji w specjalistyczny sprzęt, w tym też pojazdy służące poprawie bezpieczeństwa w ruchu
drogowym.
Miasto Gdańsk i organy właściwe ds. bezpieczeństwa w ruchu drogowym w zeszłym roku stworzyły także
Miejski Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT Gdański. Na jego podstawie sformułowano kilka
wniosków dotyczących stanu BRD, m. in. wyznaczono:
- miejsca gdzie występuje najwięcej wypadków drogowych - są to Wrzeszcz Górny, Śródmieście, Oliwa Dolna
- okres, w którym występuje najwięcej wypadków - są to miesiące sierpień i paz
dziernik, w ciągu tygodnia piątki,
w godzinach 15-16
- grupy ryzyka uczestniczenia w wypadkach drogowych - piesi, młodzi kierowcy, dzieci, rowerzyści, przy czym piesi
stanowią ok. 70 % ofiar wszystkich wypadków drogowych
- główne problemy BRD - nadmierna prędkość, infrastruktura drogowa, sprawcy wypadków pod wpływem alkoholu
- najbardziej zagrożone ciągi uliczne - ul. Kartuska, Trakt Św. Wojciecha, ul. Słowackiego
- najbardziej zagrożone skrzyżowania - Kościuszki  Legionów, Hucisko - Targ Drzewny - Wały Jagiellońskie,
Do Studzienki - Grunwaldzka - Miszewskiego, Chłopska - Komorowskiego - Obrońców Wybrzeża, Okopowa 
Toruńska i Chłopska  Kołobrzeska.
Opracowanie takiego systemu umożliwiło podejmowanie nie tylko działań prewencyjnych, ale także systemowe
podejście do prowadzenia działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego. Potwierdza to postawioną powyżej tezę
dotyczącą tego, że możemy się spodziewać utrzymywania się wielkości zagrożeń na stałym poziomie lub
sukcesywnego ich spadku w następnych latach w związku z ciągłym wdrażaniem programów, takich jak np. GAMBIT
Gdański.