Instalacja programów /* */ {lang: 'pl'} Linux Instalacja programów Instalacja oprogramowania w Linuksie jest nieco inna niż w pozostałych systemach operacyjnych. Linux daje użytkownikowi dużo więcej możliwości instalowania software'u - jedynym ograniczeniem może być producent. System daje nam możliwość zainstalowania programu niemal w pełni kompatybilnego z aktualną maszyną (poprzez kompilację) lub umownie kompatybilnego z większością sprzętów (np. poprzez instalację z pliku binarnego). Istnieje podział na conajmniej trzy rodzaje instalacji: z pakietów dystrybucyjnych (.rpm, .deb), za pomocą pliku binarnego (.run) lub poprzez kompilację (pliki tar.gz). Sposobem najbardziej zalecanym jest kompilacja, gdyż program tworzony jest na maszynie, na której będzie używany (co daje dużą kompatybilność).

Początkujący użytkownicy zwykle nie radzą sobie z błędami kompilacji. Dla nich przeznaczono pakiety dystrybucyjne oraz pliki instalacyjne w postaci binarnej. Te ostatnie tworzone są przede wszyskim dla zatajenia kodów źródłowych programu (np. słynny sterownik NVIDIA - do kart graficznych).

Instalacja programu poprzez kompilację

Pierwszą czynnością, którą przyjdzie nam wykonać jest rozpakowanie plików. Popularnym formatem kompresji plików w Linuksie są formaty tar: gz oraz bz2. Istnieje kilka sposobów na rozpakowanie tych plików.

Dekompresja pliku tar

Plik z takim rozszerzeniem może być rozpakowany następującym poleceniem:





tar -xvf plik.tar





- podane flagi są niezbędne do rozpakowania pliku w tym formacie

Dekompresja pliku tar.gz

Ten plik mozemy rozpakować na 2 sposoby:

Poleceniem tar:






tar -xvzf plik.tar.gz





- również dla plików z rozszerzeniem .tgz

... lub poleceniem gunzip





gunzip plik.tar.gz





Program gunzip rozpakuje wszystko co kończy się na .gz, -gz, .z, -z, _z. Ponadto rozpozna takie formaty, jak: .tgz (skrót od tar.gz) lub .taz (skrót od tar.z). Aby poznać szczegóły zajrzyj do podręcznika (man gunzip).

Dekompresja pliku tar.bz2

Tutaj również możemy to zrobić na dwa sposoby...

Poleceniem tar:





tar -xvjf plik.tar.bz2





.. lub poleceniem bunzip2





bunzip2 plik.tar.bz2





Program bunzip2 potrafi rozpakować pliki .bz2, .bz, .tbz2 oraz .tbz - szczegółów również możesz zaczerpnąć z podręcznika systemowego.

Flagi programu tar

Jak można zauważyć na podanych przykładach program tar używa dodatkowych flag (argumentów). Oto co oznaczają:




Flaga
Znaczenie

-x
oznacza, że plik ma być dekompresowany (ekstrakcja, z
ang. eXtract)

-c
kompresja pliku (ang. compress)

-v
wyświetla nazwy wszystkich dekompresowanych plików (ang. verbose - rozwlekły)

-z
kompresowany/dekompresowany plik to .gz lub .tgz (itp.), używa gzip

-j
kompresowany/dekompresowany plik to .bz2 lub .tbz2 (itp.), używa bzip2



Myślę, że tyle opcji narazie wystarczy - przejdźmy do kompilacji programu.

Kompilacja programu, czyli ./configure, make oraz make install

Jak już archiwum zostało rozpakowane należy wejść w miejsce gdzie znajdują się pliki. I wpisać kolejno:





./configure





Wydając to polecenie uruchomimy program, który sprawdza czy w systemie są odpowiednie biblioteki i ostrzega przed możliwymi błędami kompilacji. Tworzy również plik konfiguracyjny dla instalacji.

- nie zawsze to polecenie jest wymagane

... następnie:





make





Dzięki temu poleceniu następuje kompilacja plików źródłowych. Jeżeli wszystko poszło dobrze (nie ma błędów) możesz użyć polecenia:





make install





... które słóży do instalowania skompilowanych plików (są kopiowane w odpowiednie miejsca).

W taki właśnie sposób można zainstalować oprogramowanie ze źródeł. Aby je odinstalować wystarczy użyć poleceń: make uninstall oraz make clean.

Warto wspomnieć, że pliku konfiguracyjnego może nie być (polecenie ./configure nie działa). W takim wypadku wystarczy użyć tylko make i make install.

Jeżeli jesteś pewien, że podczas kompilacji nie wystąpią problemy możesz zautomatyzować ten proces. W Linuksie możesz to zrobić, np. tak:





make && make install





Co spowoduje wykonanie polecenia make, a następnie make install.

Aby powyższe polecenia zadziałały w rozpakowanym programie musisz mieć plik Makefile oraz zainstalowany program (pakiet) automake.

Plik Makefile powinien się znajdować w wypakowanym archiwum. Program automake powinien się znajdować w /usr/bin/ - zobacz poleceniem whereis automake.

Jeżeli jesteś programistą zawartość pliku Makefile powinna Cię zainteresować.

Pakiety dystrybucyjne

Niektóre dystrybucje tworzą własne pakiety umożliwiające szybką instalację oprogramowania. Ten sposób instalacji jest łatwy i przeznaczony w szczególności dla początkujących użytkowników.

Przedstawię instalację na podstawie trzech słynnych pakietów - RPM, DEB oraz TGZ.

Instalacja pakietów RPM

Pakiety rpm wywodzą się z firmy Red Hat (rpm - ang. RedHat Package Managment). Później pakiety te stały się standardem w dystrybucjach takich jak: Aurox, Fedora Core, Yoper, MDK, PLD, SuSe itd... Mogą być stosowane też w innym systemie jeśli został odpowiednio skonfigurowany.

Aby zainstalować program z pakietu rpm najlepiej posłużyć się taką składnią:





rpm -ivh pakiet.rpm





Możemy też zaktualizować wersję programu wpisując flagę -U zamiast -i. W poniższej tabeli wytłumaczyłem niektóre flagi programu rpm:




Flaga
Znaczenie

-i
instalacja pakietu

-U
usuwa starą wersję i instaluje nową (aktualizacja)

-v
nazwa instalowanego pakietu

-q
wyświetla informacje o pakiecie

-h
pokazuje tekstowy pasek postępu instalacji

-r
usuwa program



Instalacja pakietów DEB

Pakiety deb wywodzą się z Debiana. Znalazły sobie zastosowanie też w innych dystrybucjach, tj. Knoppix, Ubuntu. W tym wypadku instalacja też nie jest trudna:





dpkg -flaga nazwa_pakietu.deb





Zamiast -flaga możemy użyć następujących opcji:




Flaga
Znaczenie

-i
instalacja

-r
reinstalacja

-s
wyświetla stan pakietu

--reconfigure
ponowna konfiguracja pakietu



Więcej opcji znajduje się w manualu.

W Debianie obecnie popularne jest stosowanie APT (ang Advanced Packaging Tool) - o tym w innym artykule.

Instalacja pakietów TGZ

Format TGZ został przeznaczony dla dystrybucji Slackware. Nie oznacza to wcale, że wszystkie pliki zakończone na .tgz to paczki tego systemu - mogą to być zwykłe archowa .tar.gz.

Pakiety Slackware TGZ instalujemy w następujący sposób: najpierw należy wejść do katalogu z paczką i wydać tam polecenie:





installpkg nazwa_pakietu.tgz





I praktycznie tyle jeśli chodzi o instalację paczek. Deinstalacja jest równie prosta:





removepkg nazwa_pakietu





Aby lepiej poznać każde z tych poleceń zapoznaj się z manualem (podręcznikiem). Po wpisaniu man nazwa_polecenia otrzymasz zestaw pomocnych informacji na temat używania danego programu. Zanim gdziekolwiek zapytasz o co kolwiek - sprawdź czy nie ma tego w manualu.
Dodał: Paweł​Dzedzej Dział: Linux Podziel się |   ComputerSun.pl na FaceBooku Polecamy lekturę: Windows 7 PL. Zaawansowana administracja systemem # MAGAZYNY Tańsze e-wydania: Zobacz wszystkie: e-wydania: Internet i komputery # SZUKAJ # MENU WITRYNY Komputer Bios Hardware Software Programowanie Delphi Pascal Sieci Internet System Linux Windows Webmastering   Aktualności IT: Książki:   # E-PORADNIK Zostaw swoje namiary, aby otrzymać e-poradnik: “Zabezpieczanie sieci bezprzewodowych. Przydatne wskazówki jak chronić sieć domową przed intruzami” Imię:   addFieldToCheck("attribute1","Imię"); Email: addFieldToCheck("email","Adres e-mail"); Tak, akceptuję Politykę Prywatności # ARTYKUŁY Najnowsze: Kopie bezpieczeństwa - o czym warto pamiętać? Software, 2011-12-23, odsłon: 83 W poniższym artykule skupiamy swoją uwagę na bezpieczeństwie danych w firmach. Publikacja wyjaśnia po krótce czym są kopie bezpieczeństwa i  [...] Windows Small Business Server 2011 - kompletne środowisko serwerowe dla małych i średnich organizacji Software, 2011-12-03, odsłon: 186 Spiceworks - Instalacja i wstępna konfiguracja środowiska aplikacji w otoczeniu ActiveDirectory Software, 2011-11-27, odsłon: 210 Migracja serwera Exchange 2007 do wersji 2010 Software, 2011-09-20, odsłon: 469 System Asterisk - telefonia Internetowa w firmie Software, 2011-07-17, odsłon: 1440 Proces instalacji Microsoft SharePoint Foundation 2010 Software, 2011-07-05, odsłon: 1069   Najczęściej czytane: Jak wejść do BIOS-u? 2006-08-31, odsłon: 237880 - Bios Instalacja programów 2006-08-18, odsłon: 212479 - Linux Jak złamać hasło BIOS-u? 2006-08-30, odsłon: 138814 - Bios Instalacja Windows 98 (se) 2005-12-01, odsłon: 106783 - Windows Spis opcji - Award BIOS 2005-12-03, odsłon: 104182 - Bios  Najrzadziej czytane: Kopie bezpieczeństwa - o czym warto pamiętać? 2011-12-23, odsłon: 83 - Software Windows Small Business Server 2011 - kompletne środowisko serwerowe dla małych i średnich organizacji 2011-12-03, odsłon: 186 - Software Spiceworks - Instalacja i wstępna konfiguracja środowiska aplikacji w otoczeniu ActiveDirectory 2011-11-27, odsłon: 210 - Software Migracja serwera Exchange 2007 do wersji 2010 2011-09-20, odsłon: 469 - Software Proces instalacji Microsoft SharePoint Foundation 2010 2011-07-05, odsłon: 1069 - Software # POZOSTAŁE Z innej beczki: Szczęście, bogactwo, sukces - od czego zacząć?   Copyright© 2004-2010 by ComputerSun.pl ComputerSun.pl - Portal komputerowy. Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.   Statystyki:Aktualności: 288 Artykułów: 125 Książek: 801 Narzędzi: 6 Kursów: 7   #ComputerSun.pl: Kontakt O nas Prawa autorskie Prywatność Reklama   Aktualności IT Artykuły Książki Ebooki ECDL Biuletyn Tutaj jesteś: » Portal komputerowy ComputerSun.pl » Linux » Podstawy » Instalacja programów « sobota, 21 stycznia 2012
X Zapisz się na biuletyn serwisu ComputerSun.pl, aby otrzymać poradnik: Zabezpieczanie sieci bezprzewodowych. Przydatne wskazówki jak chronić sieć domową przed intruzami Imię:   addFieldToCheck("attribute1","Imię"); Email: addFieldToCheck("email","Adres e-mail"); Tak, akceptuję Politykę Prywatności /* */