Pojęcie katastrofizmu generacyjnego i historiozoficznego w świetle wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> XX
lecie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Pojęcie katastrofizmu
generacyjnego i historiozoficznego w świetle wierszy
Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.










kategoria:   J.polski
zakres:   XX lecie
dodano:   1999-08-25




Poezja Krzysztofa
Kamila Baczyńskiego wyraża katastrofę spełnioną. W wierszu "Z głową
na karabinie" poeta ściśle określa istotę Apokalipsy;niiesie ona
zagładę pokoleniu, które jako pierwsze po ponad studwudziestoletniej
niewoli urodziło się, wychowało w wolnej Polsce i przeznaczone było
do życia w pokoju i szczęściu. W wizyjnym krajobrazie nocy, pośród
groźnych tajemniczych głosów zniszczenia, dokonuje się dramat
historii i człowieczeństwa: Nocą słyszę, jak coraz bliżej drżąc i
grając krąg się zaciska Czas teraźniejszy wiersza "Z głową
na karabinie" naznaczony jest piętnem apokalipsy; przeciwstawiony mu
zostaje arkadyjski czas przeszłości, młodości i dzieciństwa pełnego
szczęścia, nadziei na życie szczęśliwe i wolne. Zderzenie tych dwóch
perspektyw czasowych pogłębia katastroficzny sens utworu..
Oto przed pokoleniem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego rysuje
się już tylko jeden horyzont: okupacji, walki z bronią w ręku,
śmierci. Ą przecież inne miało być życie: A mnie przecież wody
szerokie na dźwigarach swych niosły, płatki bzu dzikiego; bujne
obłoki były dla mnie jak uśmiech matki. Katastrofizm liryki
Krzysztofa Kamila Baczyńskiego wprowadza nieznane dotąd literaturze
polskiej motywy i przeżycia. Katastrofiści przedwojenni (Józef
Czechowicz, Czesław Miłosz) jedynie zapowiadali, przeczuwali
nadchodzący czas wojny. Dla Baczyńskiego natomiast losy jego
pokolenia stają się realnym pochodem ku śmierci, wynikają z
doświadczenia faszyzmu i ludobójstwa. W wierszu "Młodość" poczucie
tragicznego przeznaczenia wypowiedziane jest: Tak odgarniamy te
lata, a one jak łodyżki strzelające pod grad A więc
pokolenie, które dorastało do śmierci, które u progu dojrzałego
życia zostało skazane na tragiczną, bo bez nadziei ocalenia życia,
walkę. Tytuł wiersza "Młodość" okazuje się w kontekście całego
utworu głęboko ironiczny. Oto wizja młodości, która już w momencie
inicjacji dojrzałego życia przeobraża się w starość, gorycz,
zwątpienie, śmierć: To, co poznane, cierpki owoc, co w siwy porost
zmienia wzrok, co w kamień zmienia Marmurowe obłoki kładzie w noc.
Dla pokolenia Baczyńskiego nadszedł więc "mroczny czas".
Nawiązując do tradycji romantycznej, w pełnych symbolicznego
wizjonerstwa strofach, przedstawia poeta świat nocy i okupacyjnego
porażenia. Jego poezja pełna jest bogatych metafor, przeczuć i obaw
wyrażających czas zagłady. W wierszu "Ten czas" katastroficznymi
znakami współczesnej artyście historii stają się: "mroczny czas",
"ciemna noc, a bez gwiazd", "drzew upiory", "krzyż złamanych rąk",
"trumny", "groby". Charakteryzowany wiersz Krzysztofa Kamila
Baczyńskiego przynosi również tragiczną wizję pokolenia, które
niezawinione, bezradne wobec surowych wyroków historii, stanęło "u
skrzyżowania dróg": My sami - tacy maki, krok jeszcze - przejdziem w
mit. My sami - takie chmurki u skrzyżowania dróg, gdzie armaty
stuleci i krzyż, a na nim Bóg. Równolegle do przekonania o
tragicznym "zmierzchu" pokolenia, liryka Krzysztofa Kamila
Baczyńskiego daje również świadectwa katastrofy
historii.(katastrofizm historiozoficzny). Historia ujawnia wciąż
ponawiane zło, krzywdę, niesprawiedliwość. Czas współczesny
pokolenia Baczyńskiego okazuje się ostatecznym wypełnieniem siły
zła. Oto historia i ludzkość wkraczają do grobu: Idą, idą pochody
(...) (...) Jak noże giną w chleb pogrążone - tak oni z wolna
spływają. Piach ich pokrywa. Krew "spod kity" czy "spod
hełmu", jak pisze Baczyński w cytowanym wierszu "Historia", to krew
ta sama. "Arkebuzy dymiące", "pułki kolorowe", "kity u czaka" -
metaforycznie określają tożsamość kategorii zła w różnych momentach
dziejowych świata. Nadszedł więc dla historii, ludzkości, młodego
pokolenia wstępującego dopiero w dojrzałe życie "dzień sądu". W
wierszu pod takim właśnie katastroficznym tytułem "Dzień Sądu"
Krzysztof Kamil Baczyński buduje apokaliptyczną wizję świata
"zatrzymanego", rozsadzonego prochem, spowitego śmiertelnym pożarem:
A kto nagle na mchach zobaczy jakieś tropy jak łuny rozpaczy i w
marmurze czy ptaku rozpozna, że stanęła ziemia nieostrożna, zadrży
prochem, zadymi pożarem, w nim zobaczy dzień sądu bez kary.








Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000