Koncepcje i strategie logistyczne Edward Mendyk
Teoria a praktyka polskich
centrów logistycznych
Podczas kolejnego Salonu Logistyki
nowania, sortowania, prze∏adunku,
referatu – jest utworzenie przynajmniej
„TAROPAK 2001” na Mi´dzynaro-
przewozu, za∏atwienia formalnoÊci
5 mi´dzynarodowych logistycznych
dowych Targach Poznaƒskich, Sek-
celnych, ubezpieczenia towaru, itp.
centrów. Lokalizacja tych centrów po-
cja Organizacji i Zarzàdzania Ko-
Zaproponowa∏ klasyfikacjćentrów
winna byç warunkowana aktualnie ist-
mitetu Transportu PAN przy udziale
w zale˝noÊci od wielkoÊci i promienia
niejàcymi lub przewidzianymi koryta-
MTP oraz Wy˝szej Szko∏y Komuni-
oddzia∏ywania:
rzami transportowymi.
kacji i Zarzàdzania zorganizowa∏a
1) mi´dzynarodowe logistyczne centra
Nast´pny referat – Zarys teoretycz-
ogólnopolskà konferencjńaukowà:
o najwy˝szym stopniu rozbudowy
nych podstaw tworzenia centrów logi-
Teoria a praktyka polskich centrów
organizacyjnej i funkcjonalnej, cha-
stycznych oraz ich wp∏yw na racjonali-
logistycznych. W trakcie obrad kon-
rakteryzujàce si´: promieniem
zacjźarzàdzania procesami logi-
ferencji wyg∏oszonych zosta∏o 11 re-
wspó∏pracy ok. 500 – 800 km, po-
stycznymi przedstawi∏ Leszek Mindur
feratów opracowanych przez na-
wierzchnià zagospodarowania
(Szko∏a G∏ówna Handlowa, Warsza-
ukowców i praktyków zaanga˝owa-
100 – 150 ha, rozwini´tà infrastruk-
wa) w którym zaprezentowa∏ proble-
nych w nader obszernà problematy-
turà logistycznà, pe∏nym systemem
matykŕacjonalizacji zarzàdzania pro-
kćentrów logistycznych.
informatycznym, a tak˝e rozwini´-
cesami logistycznymi, wybrane prze-
tym serwisem us∏ug logistycznych;
s∏anki lokalizacji centrów logistycznych
Celem konferencji by∏o:
2) regionalne logistyczne centra, stano-
oraz województwa posiadajàce wa-
■ przedstawienie wyst´pujàcych ró˝no-
wiàce poÊrednie ogniwo w kana∏ach
runki do ich funkcjonowania1).
rodnoÊci centrów logistycznych i dys-
logistycznych, z promieniem wspó∏-
Usprawnienie Êwiadczenia us∏ug lo-
trybucyjnych, jako ogniw ∏aƒcuchów
pracy ok. 50 – 80 km, z dobrze roz-
gistycznych przyczynia si´ do wielora-
dostaw i ich znaczenia w zarzàdza-
wini´tà infrastrukturà logistycznà oraz
kich korzyÊci. Wzrost zainteresowania
niu transportem multimodalnym
systemem informatycznym;
zarzàdzaniem logistycznym wynika
■ dokonanie oceny stanu obecnego
3) lokalne logistyczne centra, stanowià-
g∏ównie z mo˝liwoÊci znacznego ob-
i mo˝liwoÊci rozwoju centrów logi-
ce najni˝szy stopieƒ organizacyjny
ni˝enia kosztów produkcji, gdy˝
stycznych w Polsce
w systemie centrów logistycznych,
w procesach logistycznych zaanga˝o-
■ okreÊlenie uwarunkowaƒ tworzenia
o promieniu obs∏ugi 5 – 8 km z ogra-
wany jest pokaêny majàtek. Lepsze je-
i funkcjonowania centrów logistycz-
niczonà infrastrukturà logistycznà;
go wykorzystanie dzi´ki przyÊpiesze-
nych w rejonie Warszawy i na tere-
Infrastruktur´ tych centrów logistycz-
niu przep∏ywu strumieni towarów
nach wschodnich RP, na Âlàsku,
nych stanowià:
sprzyja wić wzrostowi efektywnoÊci
w rejonie Poznania, Wroc∏awia,
■ budynki umo˝liwiajàce prace
wytwarzanych dóbr i us∏ug. Ka˝de
Gdaƒska, Szczecina i na Pomorzu
wszystkich komórek centrum, realizu-
choçby nieznaczne w wymiarze pro-
Ârodkowym
jàcych us∏ugi logistyczne
centowym zmniejszenie kosztów logi-
■ sformu∏owanie zasad budowy syste-
■ budowle magazynowe wraz z wy-
stycznych mo˝e przyczyniç si´ do po-
mu przep∏ywu informacji w centrach
posa˝eniem, w tym magazyny spe-
wa˝nego obni˝enia kosztów produk-
logistycznych.
cjalistyczne, np. ch∏odnie, czy dla
cji i wzrostu dochodu narodowego.
Pierwszy referat – Ró˝norodnoÊç lo-
materia∏ów niebezpiecznych
Ró˝norodnoÊç i z∏o˝onoÊç zadaƒ lo-
gistycznych centrów dystrybucji wy-
■ wyposa˝enie terminali prze∏adunko-
gistycznych zwiàzanych z przep∏y-
g∏osi∏ Stefan Abt (Akademia Ekono-
wych (np. kontenerów, nadwozi wy-
wem towarów i us∏ug stwarza ko-
miczna, Poznaƒ), w którym zwróci∏
miennych) wraz z placami i droga-
niecznoÊç ich realizacji w centrach lo-
uwag´, i˝ w projektowaniu centrów
mi dojazdowymi
gistycznych. Komitet Badaƒ Nauko-
logistycznych w Polsce zbyt ma∏o wa-
■ sieci informatyczne, umo˝liwiajàce
wych RP uznajàc istotne funkcje go-
gi przywiàzuje si´ do problemu ich
wspó∏pracź dostawcami i odbior-
spodarcze centrów logistycznych roz-
ró˝norodnego charakteru i lokalizacji.
cami, banki, firmy ubezpieczeniowe
pisa∏ w 1998 r. konkurs na opraco-
Przypomnia∏ te˝, i˝ logistyczne cen-
■ zaplecze gastronomiczne i hotelo-
wanie koncepcji przestrzennego ich
trum, to obszar na którym operatorzy
we, medyczne, warsztatowe,
rozmieszczenia w kraju2. Wy∏oniony
logistyczni oferujà klientom ca∏y pakiet
zw∏aszcza samochodów itp.
z wielu uczelni zespó∏ naukowców
us∏ug logistycznych, a wić magazy-
W Polsce niezb´dne – twierdzi autor
opracowa∏ m. in. system kryteriów ja-
1) Szerzej – Metodyka lokalizacji i kszta∏towania centrów logistycznych w Polsce, praca zbiorowa pod kierunkiem L. Mindura, Kolejowa Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2000.
18 Logistyka 5/2001
Koncepcje i strategie logistyczne kim powinny odpowiadaç centra logi- stycznych m. in. operacji terminalo- cji i W. Brytanii przy udziale kolei, styczne, ich funkcje, przestrzenne roz- wych, magazynowych, us∏ug finanso- a tak˝e na strategiczne kierunki rozwo-mieszczenie, a tak˝e koncepcje syste- wych, ubezpieczeniowych, informacyj- ju PKP Cargo, w tym zamierzenia bu-mu przep∏ywu informacji mi´dzy cen- no – doradczych zosta∏a zdefiniowana dowy w∏asnych centrów dystrybucji na trami i ich us∏ugobiorcami, krajowymi koncepcja informatycznego zabezpie- bazie ju˝ istniejàcych terminali kolejo-i mi´dzynarodowymi.
czenia przep∏ywu informacji pomi´dzy wych. PKP bierze te˝ czynny udzia∏
Nast´pnie autor prezentuje wybrane centrum i u˝ytkownikami o zasiegu kra- we wspólnych inicjatywach zmierzajà-
przes∏anki racjonalnej lokalizacji cen- jowym i mi´dzynarodowym. Autorzy cych do powstania centrum logistycz-trów logistycznych, jak: wielkoÊç prze- dokonali te˝ analizy funkcjonalnej zinte- nego, np. w Poznaniu i w Gliwicach.
wozów poszczególnych ga∏źi trans- growanych systemów przep∏ywu infor-Kolejne opracowanie Infrastruktura lo-
portu, z uwzgl´dnieniem kontenerów, macji stosowanych w krajach europej- gistyczna a centra logistyczne w Polsce punkty ∏adunkowe, w tym terminale skich i zaprezentowali zintegrowany autorstwa Z. Kordel (Uniwersytet Gdaƒ-
transportu kombinowanego oraz woje- system komputerowy CIEL (Computer In- ski) i J. ¸acny (Politechnika Gdaƒska) wództwa posiadajàce warunki do tegrated External Logistics) obs∏ugujàcy omawia kompleksowo problematykín-funkcjonowania centrów logistycznych transport, spedycjí dystrybucj´ towa- frastruktury logistycznej. Obserwuje si´
(mazowieckie, wielkopolskie, Êlàskie, rów w obrocie krajowym i mi´dzynaro- zjawisko wzrostu potoków ruchu samo-zachodniopomorskie, pomorskie, dol- dowym, u˝ytkowany przez firmŚchen- chodowego oraz zmniejszania wydat-noÊlàskie i województwa wschodnie, ker, a tak˝e uwarunkowania korzysta- ków publicznych na transport. Wyst´pu-w regionie Bia∏egostoku, Terespola n. nia z Internetu. Utworzenie centralnego je te˝ zbyt ma∏a dynamika modernizacji Bugiem, Rzeszowa). Do cech wyró˝- systemu informatycznego (LOGTERM) i budowy nowej infrastruktury kolejowej niajàcych te regiony zaliczyç nale˝y:
pozwoli ka˝dej firmie przewozowej na oraz ca∏kowity zastój w modernizacji
■ wysoki udzia∏ obrotów mi´dzynaro- wykupienie us∏ug informatycznych i na dróg wodnych Êródlàdowych. Nie za-dowych, zw∏aszcza towarami drob- pe∏ne wykorzystanie mo˝liwoÊci syste- pewnia siódpowiedniej infrastruktury nicowymi o du˝ej wartoÊci dodanej mu nie tylko odnoÊnie wype∏nienia do- drogowej, choç problem ten jest do-
■ wysoki wskaênik gśtoÊci dróg, za- kumentu przewozowego, lecz równie˝ strzegany przez MTiGM (opracowany pewniajàcy dogodny dost´p do sie- wspó∏pracy w Êwiadczeniu us∏ug program budowy autostrad).
ci komunikacyjnej, zw∏aszcza dróg w uk∏adzie mi´dzynarodowym.
Rozwój inicjatywy dotyczàcej utwo-
mi´dzynarodowych
Nast´pny referat Zarzàdzanie jako- rzenia w Poznaniu centrum logistyczne-
■ wysoki wskaênik tendencji rozwojo- Êcià w centrum logistycznym autorstwa go przedstawi∏ I. Fechner (Instytut Logi-wych regionu.
W. Paprocki i J. Pieriegud (SGH, War- styki i Magazynowania, Poznaƒ) wska-KoniecznoÊç tworzenia centrów logi- szawa) prezentuje zarówno teoretycz- zujàc na wczeÊniejsze koncepcje: stycznych wynika te˝ z zasad wspó∏pra- ne aspekty funkcjonowania i zarzà- Dzielnicy Magazynowej (lata 70), cy z krajami UE. Sfinansowanie ich bu- dzania jakoÊcià w logistycznych cen- Kombi Terminalu (1992 r.), Inter Portu dowy wymaga jednak podjćia wielo- trach dystrybucji, jak i rozwiàzania Poznaƒ (1996 r.) oraz najnowszà kon-kierunkowych dzia∏aƒ, w tym u∏atwieƒ praktyczne. Zarzàdzanie jakoÊcià cepcj´ Poznaƒskiego Centrum Logi-dla inwestycji prywatnych, rzàdowych w procesach logistycznych obejmuje stycznego (2001 r.), Autor zaprezento-gwarancji kredytowych, a tak˝e zaan- wszystkie dzia∏ania kierownictwa cen- wa∏ szerokie uzasadnienie ekonomicz-ga˝owania kapita∏ów publicznych, itp. trum logistycznego, których koniecz- ne oraz aktualne wst´pne dzia∏ania Decydujàce znaczenie ma jednak nym wyrazem jest odpowiedni poziom przygotowawcze w∏adz terenowych.
rachunek ekonomiczny wskazujàcy, i˝ i jakoÊç Êwiadczonych us∏ug, umo˝li-Centrum logistyczne w rejonie Wro-
centra logistyczne sà bardziej op∏acal- wiajàce ich realizacj´ przy ni˝szych c∏awia jako szansa dla polskich prze-ne dla inwestorów i gospodarki naro- kosztach w ca∏ym ∏aƒcuchu dostaw, woêników i wykorzystania tranzytowe-dowej ni˝ us∏ugi logistyczne Êwiadczo- wed∏ug zasady „7 W”, tj. w∏aÊciwy go po∏o˝enia Polski zaprezentowa∏ Z.
ne przez rozproszonych operatorów produkt, w∏aÊciwemu klientowi, we Korzeƒ (Politechnika Wroc∏awska). Au-lub realizowane we w∏asnym zakresie. w∏aÊciwe miejsce, we w∏aÊciwym cza- tor wskaza∏ na gospodarcze uwarunko-Kolejny referat Transport w proce- sie, we w∏aÊciwej iloÊci, we w∏aÊciwej wania funkcjonowania logistycznego sach logistycznych zaprezentowa∏ J. jakoÊci, przy w∏aÊciwych kosztach.
∏aƒcucha dostaw w województwie dol-
Marciniak (Wy˝sza Szko∏a Komunika-
Rolćentrów logistycznych w strate- noÊlàskim, w tym na mo˝liwoÊç szersze-cji i Zarzàdzania, Poznaƒ) w którym gii rozwoju PKP Cargo S. A. przedsta- go wykorzystania transportowego rzeki omówi∏ rol´ transportu w procesach lo- wili M. Antonowicz i M. KrzeÊniak Odry. Autor omówi∏ za∏o˝enia koncep-gistycznych.
(PKP Cargo S. A., Warszawa). W re- cyjne budowy Wroc∏awskiego Zinte-Systemy informacyjne centrów logi- feracie wskazano na centra logistycz- growanego Centrum Logistycznego stycznych przedstawi∏ W. Osmólski (Po- ne, stanowiàce nowoczesny i nie- (WZCL), w tym êród∏a finansowania litechnika Poznaƒska) i A. Rózga (Talex zb´dny element rynku przewozowego, oraz wnioski uzasadniajàce lokalizacjŚ. A.). Na podstawie szczegó∏owych na koncepcj´ tworzenia centrów logi- inwestycyjnà mi´dzynarodowego cen-zadaƒ realizowanych w centrach logi- stycznych w Niemczech, Austrii, Fran- trum logistycznego we Wroc∏awiu.
2) Wybrane zagadnienia projektowania centrów logistycznych w Polsce w opracowaniu Janusza Fija∏kowskiego „Logistyka” publikowa∏a w nr 1/2001 s. 7-11
i w nr 2/2001 s. 25-28 oraz na swoich stronach internetowych, gdzie przedstawiono m. in. najnowsze poglàdy dotyczàce lokalizacji w Polsce centrów logistycznych, w tym tak˝e we Wroc∏awiu (red.).
Logistyka 5/2001
19