Ocena społeczeństwa w Weselu
























Sciaga.pl > Prace > MlodaPolska >
Home | Reklama | Info | Mail

















» PRACE | POMOC | KSIĄŻKI | ARTYKUŁY | NEWSY | FORUM | CZAT



































Ocena społeczeństwa w
Weselu










kategoria:   J.polski
zakres:   Młoda Polska
dodano:   2000-06-19




W dramacie
Wyspiańskiego pt. "Wesele" pojawia się zjawisko chłopomanii. W
rzeczywistości jest to pozorne zbliżenie inteligencji do ludu
wiejskiego, ponieważ inteligencję zafascynował folklor wsi,
krajobraz oraz wiejskie dziewczęta. Ukazany jest więc wzajemny
stosunek inteligencji i chłopstwa oraz różnica ist-niejąca pomiędzy
tymi warstwami. W swoim wypracowaniu postaram się dokonać oceny
polskiego społe-czeństwa na podstawie "Wesela" St. Wyspiańskiego.
Utwór rozpoczyna Czepiec w rozmowie z Dziennikarzem zdaniem "Cóż
tam, panie, w polityce?" Słowa te świadczą o zainteresowaniu Czepca
polityką, ale nie wzbudza on w swoim słuchaczu chęci do rozmowy. Na
twarzy Dziennikarza pojawia się tylko ironiczny uśmiech. Dziennikarz
nie uważa chłopa za odpowiedniego partnera do rozmów na tematy
polityczne, nie daje się wciągnąć w dyskusję. Ma sielanko-wy obraz
polskiej wsi i woli, żeby tak pozostało: "Niech na całym świecie
wojna,/ byle polska wieś zacisz-na/ byle polska wieś spokojna").
Czepiec zdaje sobie sprawę, że jest poniżony, ale uważa, że nie
należy lekceważyć prostych ludzi. Wspomina tradycje udziału chłopów
w walce o wolność ojczyzny pod wodzą Tadeusza Kościuszki, a także o
tym, że panowie nie umieją wykorzystać patriotycznych tradycji
chłop-skich. Kolejnym przykładem lekceważenia środowiska wiejskiego
przez inteligencję jest rozmowa Radczy-ni z Kliminą: "Cóż ta,
gosposiu, na roli?/ Czyście sobie już posiali?"/"Tym ta casem się
nie siwo". Rozmo-wa ta świadczy o tym, że inteligencja nie zna
realiów życia wiejskiego oraz nie rozumie obyczajów obwią-zujących
na wsi, nie wie nic o pracy na roli. Jednak obraz społeczeństwa
polskiego najpełniej obrazuje scena przybycia z misją Wernyhory.
Jest to szczególnie ważna osoba w dramacie. Wywiera zasadniczy wpływ
na dalsze wydarzenia. Wernyhora to legendarny Kozak, który wieszczył
wojny napoleońskie, rozbiory i wyzwolenie Polski. Zszedł on z obrazu
Matejki. Przewiduje przyszłość, jest zwiastunem czynu i
niepodległości. Przybywa on z rozkazem porywa-jącym lud do
powstania. Wybrał chatę Gospodarza, ponieważ właśnie w niej znajdują
się ludzie o dobrych sercach. Wernyhora każe mu rozesłać wieści w
cztery strony świata i zebrać uzbrojony lud. Gospodarz otrzymuje
odpowiednie polecenie i złoty róg, którego głos ma być znakiem do
ataku. Złoty róg to symbol walki, znak czynu, ma ruszyć
społeczeństwo. Gospodarz powierza go jednak Jaśkowi, który ma
również zwołać chłopów. Okazuje się, że Jasiek zgubił złoty róg,
kiedy pochylił się po czapkę z pawich piór. Znie-ruchomieli goście
czekający na głos rogu nie dają się rozbudzić, przerażonemu Jaśkowi.
Chochoł zaczyna kierować dalszym postępowaniem Jaśka, nakazuje mu
wyjąć kosy z rąk znieruchomiałych postaci i odło-żyć je, by nikt ich
nie znalazł. Zebrani, poddani rozkazom Chochoła, tańczą powolny,
lunatyczny, uśpiony taniec w takt narzuconej przez "słomiane
straszydło muzyki. "Miałeś, chamie, złoty róg,/miałeś, chamie,
czapkę z piór:/czapkę wicher niesie,/róg huka po lesie./ostał ci się
ino sznur..." Śpiew Chochoła sprawia, że Jasiek uświadamia sobie
tragizm sytuacji, stara się za wszelką cenę obudzić kołyszących się
weselni-ków, krzyczy, próbuje ich szarpać, jednak wszystko na
próżno. Gospodarz-inteligent, który już wiele lat mieszka na wsi
i obserwuje chłopów dostrzega w nich wiele pozy-tywnych cech. Uważa,
iż chłopi są rozważni, pobożni i godni zaufania. Cechy te stanowią o
ich sile. Lepiej zna od reszty mieszczaństwa formy życia
chłopskiego, ich zwyczaje i zachowania, wartości moralne jakimi się
kierują, ich wady i zalety. Gospodarz zdaje sobie sprawę z
chłopskiego zapału i temperamentu i wie, że możliwe jest powtórzenie
wydarzeń z 1846 roku z Galicji, kiedy to, podczas tzw. rzezi
galicyjskiej, chłopi zbuntowali się przeciwko szlachcie i palili ich
majątki. Chłopi urastają do wielkiej potęgi w umyśle Gospo-darza:"A
bo chłop ma coś i z Piasta/Chłop potęgą jest i basta." Pomimo iż
jest wcieleniem ideału w porozumieniu chłopa i inteligencji, również
i on zawodzi nadzieje. Kie-dy pojawia się Wernyhora, Gospodarz nie
poznaje go. Nie chce rozmawiać z wieszczem o niepodległości, ma
tylko nadzieję dobrze go przyjąć i pragnie się z nim napić. Po
odejściu Wernyhory otrzymany od niego złoty róg oddaje Jaśkowi,
młodemu chłopu , a sam zasypia, gdyż jest zbyt pijany. Po
przebudzeniu z tru-dem przypomina sobie wieczorną rozmowę. Postawa
ta symbolizuje nam, że inteligencja jest bezradna wobec
rzeczywistości i narodowej niewoli. Została ona przedstawiona jako
grupa skłonna do wpadania w usypiające samozadowolenie, nie umiejąca
podjąć wyznaczonego jej przez historię zadania - przewodze-nia
narodowi. Cechuje ją brak aktywności działania. Współdziałanie
zanika, gdy trzeba podjąć pierwsze kroki w celu odzyskania
niepodległości. Szukają rozrywek, nie rozumieją chłopskich
problemów, czują wyższość wobec chłopów, są bierni wobec losów kraju
i wykazują brak zainteresowania jego sprawami. Powołani do
kierowania narodem są skłonni jedynie do skupiania się na własnych
sprawach. Autor przed-stawia inteligencję jako nieodpowiedzialną,
nie dbającą o polityczne uświadomienie chłopów. Jednym z chłopów
, którego postawa również przedstawia obraz społeczeństwa polskiego,
jest Jasiek, który jest na weselu drużbą. Odznacza się trzeźwym
rozsądkiem. Wie, że panny z miasta tańczą z nim nie z powodu jego
urody, ale dla zabawy. Jasiek marzy, by być bogatym. Chce mieć wór
złota, za który kupił-by sobie dwór i pawie pióra. Uważa on pawie
pióra za symbol bogactwa. Właśnie przez to, że schylił się po czapkę
z pawich piór, zgubił złoty róg, który dał mu Gospodarz.
Stanowisko chłopów wobec niepodległości przebiega według granicy
wieku. Młodsze pokolenie jest zainte-resowane światem, polityką,
pragnie, aby inteligencja była przywódcą. Starsze natomiast pamięta
wypadki z przeszłości, krzywdy wyrządzone przez szlachtę, której
spadkobiercą jest inteligencja. Czepiec pragnie brać czynny udział w
życiu politycznym i w walce o niepodległość, Jasiek też jest
zainteresowany światem, ale to on w pogoni za czapką z pawimi
piórami gubi złoty róg będący symbolem walki o niepodległość.
Oznacza to, że również młode pokolenie nie jest dojrzałe i gotowe do
wspólnej, razem z inteligencją, walki o niepodległość. Tak więc
ostateczne fiasko akcji narodowej spowodowane jest przez wzajemną
nieufność głównych warstw społecznych. Poddając ocenie obydwa
światy tzn. chłopów i inteligencji dochodzimy do wniosku, że
inteligencja jest niezdolna do czynu. Cechuje ich brak aktywności
działania. Wszystko uśpione. Inteligencja jest niedoj-rzała
politycznie. Np. Gospodarz powierza róg Jaśkowi, a to przecież on
miał na nim grać. Okazuje się, że świetnie bawiąca się do tej
pory inteligencja z chłopami zawodzi, a chłopi nie dorastają do
wielkich czynów, są zbyt słabi. Czepiec mówi: "[...]panowie/dużo by
mogli mieć/ino oni nie chcom chcieć" Chłopi są gotowi do walki, ale
potrzebują przywódcy, są podatni na walkę, chętnie mogą uczestniczyć
w działaniu. Chłop czuje potrzebę działania jednak decyzję o
podjęcie działań pozostawia inteligencji. Widzą własną potęgę, ale
nie są przygotowani do walki bo wartości materialne stanowią dla
nich większe zna-czenie. Są otwarci, spontaniczni, szczerzy w
reakcjach, garną się do wiedzy, znają swą potęgę i moc, wartość.
Garną się do działania, ale nie dorośli do czynu. "Zapaleni jak
słoma." Podczas wesela spotykają się dwa różne światy. Ludzie ci
nie potrafią się porozumieć. Brak wspólnego ję-zyka prowadzi do
rozbieżności, do oceny przeszłości i różnego widzenia narodu. Chłopi
są skorzy do działania, konkretnej walki, ale to inteligencja ma
przodować bo chłopi są za słabi. Pod maską przyjaźni i braterstwa
kryje się niechęć, urazy, niezrozumienie. Słaba, niezdolna do czynu
inteligencja i niedojrzali, bezradni z powodu braku dowódcy, choć
gotowi do walki chłopi... zdolni są tylko pogrążyć się w magicz-nym,
uśpionym, chocholim tańcu. Uważam, że Wyspiański ukazał
przygnębiający obraz społeczeństwa. Wykazał podział stanowy, którego
nie zmieniają chłopomańskie gesty inteligentów. Między inteligencją
a chłopami nie ma porozu-mienia. Chłopi czują niechęć do szlachty z
powodu zatargów historycznych i braku faktycznego zaintere-sowania
losami kraju. W dramacie Wyspiańskiego widać, że w chwili wielkiej
szansy, inteligencja zawiodła, a chłopi nie dorośli do tak poważnego
zadania.












ocena / komentarz /
sprawdzał: ???

Merytoryczny:Praca
jeszcze nie została
oceniona





Autor: KapseL


Ocena : 4.0 







oceń prace:
1 2 3 4 5 6






Home | Reklama
| Info | Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Forum







O nas
| Filozofia/Prywatność | Napisz do nas | Reklama |
copyright 2000/2001 IO.pl