Historiozofia w “Nieboskiej Komedii" Z. KrasiÅ„skiego

Historiozofia w genezie “Nieboskiej komedii":

na przyczyny napisania dzieła złożyły się:
powstanie listopadowe w Polsce i nieobecność w nim poety
obserwacje poety związane z ówczesną sytuacją polityczną w Europie - wydarzenia rewolucyjne w państwach zachodnioeuropejskich
(Francja VII 1830 oraz VI 1832) i refleksje na temat przyszłości społeczeństwa europejskiego

lektura(szczególnie dotycząca Wielkiej Rewolucji Francuskiej i dzieła socjalistów utopijnych), zainteresowania historią
chęć wyrażenia swoich poglądów na temat powstania listopadowego i polemizowania ze stanowiskiem ojca, który zakazał mu w liście
uczestniczenia w powstaniu, ponieważ była to rewolucja przeciwko arystokracji i panującym porządkom, zacierająca patriotyczny
charakter powstania.

trzeci i czwarty akt utworu poświęcone są problemowi rewolucji
Wątki rewolucji i walki klas(dramat historiozoficzny). Rewolucje miały miejsce w wielu zakątkach świata: Wielka Rewolucja Francuska,
powstanie w Anglii, rewolucja i powstanie Stanów Zjednoczonych. Z założenia rewolucja jest to walka o wolność, równość, lepszy
Å›wiat. KrasiÅ„ski jednak przedstawiÅ‚ rewolucjÄ™ niosÄ…cÄ… zÅ‚o i nienawiść, jedyny jej cel to zmienić stanowisko wÅ‚adzy: “UmarÅ‚ król! Niech
żyje król!" . Rewolucja u KrasiÅ„skiego to “krwawa jatka", przemoc, niesprawiedliwość. Po obu stronach walczÄ…cych czai siÄ™ zÅ‚o.

Rewolucjonistami są rzeźniczy chłopi chełpiący się licznymi zabójstwami, bez żadnych ideałów, godności, bez honoru, kobiety
nieciężkich obyczajów (czyli lekkich), innowierczy wrogo nastawiony do katolików i samego Boga naród. Panuje zło, a więc rewolucja u
Krasińskiego to walka zła ze złem - wygrać może tylko zło (a Wilk mówił, że ę-ł i ę-ę daje ę+ł). Arystokraci są nie lepsi od chłopów,
pozornie pobożni i dumni, lecz w chwili klęski tchórzliwi, podli, nie brzydzący się zdradą. Klasa zdegenerowana nie potrzebna

społeczeństwu.
Historiozofia w “NK":
KATASTROFIZM - motyw sądu ostatecznego. Bóg wydał wyrok zagłady; nie wiadomo czy po sądzie ostatecznym nastąpi odrodzenie
czy zagłada

MILLENARYZM - zmiany co 1000 lat
- cykliczna koncepcja świata
- rewolucja - okres szczęśliwości - katastrofa - itd.
PROWIDENCJALIZM - Bóg jako siła sprawcza, kreator historii
FRENETYZM ROMANTYCZNY - podkreślenie elementów szaleństwa, gwałt, groza i niesamowitość

KONCEPCJA DIALEKTYCZNA - historia jako ścieranie się przeciwieństw(arystokracja wyzyskuje i podporządkowuje sobie biednych).
Historia dziejów w “NK" nie zależy tylko od ludzi. Åšwiat rozwija siÄ™ przez przemoc, zbrodniÄ™, krew, cierpienie (REWOLUCJA).
TRIADA HEGLOWSKA - teza - antyteza - synteza
“Nieboska Komedia" nie mówi konkretnie o powstaniu listopadowym, ale nawiÄ…zuje do niego przez podkreÅ›lenie, że celem rewolucji jest

zniszczenie arystokracji; w krajach zachodnich rewolucje były kierowane już przeciwko burżuazji.
Krasiński, arystokrata, wróg rewolucji , jest przekonany, że :
Europa znajduje siÄ™ w przededniu powszechnej rewolucji ludowej
rewolucja jest historyczną koniecznością (według filozofii dziejów - HISTORIOZOFII)

jest ona nieuchronna i nieunikniona
niewłaściwe stosunki społeczne do niej prowadzą
przyczyną jej jest nędza, krzywda i cierpienie mas ludowych oraz egoizm, pasożytnictwo i zachłanność klas posiadających
jest ona katastrofą przynoszącą zagładę dotychczasowego dorobku ludzkiego, jest czynnikiem wyłącznie niszczącym, nie jest zdolna
do zbudowania lepszego świata bo oparta jest na zemście i nienawiści

dla ukazania obrazu wielkiego przewrotu i apokaliptycznej wizji efektów tych gwałtownych przemian, Krasiński skorzystał ze swych
wiadomoÅ›ci i wyobrażeÅ„ dotyczÄ…cych rewolucji francuskiej, religii “nowego chrystianizmu" sekty saintsimonistów oraz z przesÄ…dów
przypisujących Żydom zamiar zniszczenia chrześcijaństwa i podporządkowania sobie świata.