Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt  Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych .
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Inżynier inżynierii środowiska  systemy wodociągowe i kanalizacyjne
(214211)
Autorzy
 mgr inż. Andrzej Świderek
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, A
ódz

 mgr inż. Marzena Więcek
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, A
ódz

Konsultant ds. metodologii
 mgr Małgorzata Sienna
A
ódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego, A
ódz

Recenzenci
 mgr inż. Grażyna Antoniewska
Akademia Viessmann, Komorniki k. Poznania
 mgr inż. Piotr Sokołowski
Thermo  Clim, sp.j., A
ódz

Ewaluatorzy zewnętrzni
 inż. Witold Lipiński
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, A
ódz

 mgr inż. Maria Przybylska
A
ódzki Urząd Wojewódzki, A
ódz

 Piotr Wolnicki
P.H.U.  WOL  PRIM , A
ódz

Komisja zatwierdzajÄ…ca
 dr inż. Witold Opasewicz  przewodniczący
Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich, Oddział A
ódz

 dr inż. Jan Karczmarek
dyrektor produkcji, Common S.A., A
ódz

 A
ukasz Anuszczyk
Pogotowie wod.-kan.-c.o., A
ódz

 mgr inż. Włodzimierz Tokarczyk
 Techcom , A
ódz

 inż. Wojciech Grzegorczyk
F.H.U.  GWOMAX , A
ódz

© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅ‚ecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [100]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji  PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl
2
SPIS TREÅšCI
Wstęp ................................................................................................................. 4
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2. Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10
3. Stanowiska pracy ...................................................................................... 11
4. Zadania zawodowe .................................................................................... 12
5. Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 13
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 14
7. Kwalifikacje ponadzawodowe .................................................................. 14
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 17
3
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwalifi-
kacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z póz
n. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
 & Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
 prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
 ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
 koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji&  .
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje siÄ™ Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2. Syntetyczny opis zawodu.
3. Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4. Wykaz zadań zawodowych.
5. Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6. Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porzÄ…dkowane do:
 pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
 grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie sÄ… obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonujÄ… na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
4
osób poszukujących pracy, oceny  luki kwalifikacyjnej osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacjÄ…
Standard
Słownik pojęć
kwalifikacji
Podstawy prawne wykonywania zawodu
dla zawodu 1
Syntetyczny opis zawodu
Stanowiska pracy
Zadania zawodowe
Składowe kwalifikacji zawodowych
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
POZIOM 1
I SPECJALNOÅšCI
ponadzawodowe
Standard
kwalifikacji
ogólnozawodowe  umiejętności
dla zawodu 3
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
Standard
specjalistyczne
kwalifikacji
dla zawodu 4
POZIOM 2
ponadzawodowe
kolejne zawody ....
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
(itd. ...)
POZIOM 5
ponadzawodowe
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
5
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizÄ™ za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3& ). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3& ). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJ
TNOÅšCI  WIADOMOÅšCI
 CECHY PSYCHOFIZYCZNE
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
6
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu sÄ… charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Kwalifikacje ponadzawodowe
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonujÄ…ca pracÄ™ ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
7
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te majÄ… charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagajÄ…
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
8
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu1
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.  Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156,
poz. 1118).
- Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodÄ™ i zbioro-
wym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858).
- Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r.  Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 130,
poz. 1087).
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 45, poz. 319).
- Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2001 r.
Nr 122, poz. 1321 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.  Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2006
r. Nr 129, poz. 902).
- Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r.  Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006 r.
Nr 89, poz. 625).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r.
w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83,
poz. 578).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie spo-
sobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warun-
ków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136,
poz. 964).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia
1 paz
dziernika 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczal-
niach ścieków (Dz. U. Nr 96, poz. 438).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia
1 paz
dziernika 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksplo-
atacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 96, poz. 437).
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
urządzeń technicznych podlegających Dozorowi Technicznemu (Dz. U. Nr 120,
poz. 1021 z póz
n. zm.).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szcze-
gółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca
2003 r. w sprawie warunków dozoru technicznego w zakresie eksploatacji nie-
których urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269).
1
Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r.
9
- RozporzÄ…dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bez-
pieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U.
Nr 47, poz. 401).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń
technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118,
poz. 1263).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Infrastruktury z 14 stycznia 2002 r. w sprawie okreÅ›-
lenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70).
- Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic-
twa z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powin-
ny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie (Dz.U.
z 1997 r. Nr 21, poz. 111).
2. Syntetyczny opis zawodu
Inżynier inżynierii środowiska  systemy wodociągowe i kanalizacyjne 
prowadzi prace badawczo-projektowe, opracowuje technologiÄ™ uzdatniania wody
i oczyszczania ścieków. Do jego zadań należy również sprawowanie nadzoru nad
budową nowych obiektów lub systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz
kierowanie ich eksploatacją. Ponadto wykonuje szczegółowe kosztorysy, opraco-
wuje zestawienia zużycia materiałów na potrzeby budowlano-montażowe oraz
ustala normy czasu pracy. Inżynier inżynierii środowiska  systemy wodociągowe
i kanalizacyjne projektuje zaopatrzenie w wodę wsi oraz oczyszczanie ścieków na
terenach wiejskich.
Osobę wykonującą ten zawód powinna cechować spostrzegawczość i wy-
obraz
nia przestrzenna. Powinna to być osoba uzdolniona organizacyjnie, posiada-
jąca umiejętności analizowania sytuacji oraz podejmowania szybkich i trafnych
decyzji. Pełniąc zadania związane z kierowaniem i nadzorowaniem powinna potra-
fić działać pod presją czasu, cechować się odpowiedzialnością i otwartością na
zmiany.
Czas pracy w tym zawodzie jest stały, lecz niejednokrotnie, ze względu na
występowanie awarii lub konieczność zakończenia cyklu budowy albo produkcji,
może zostać przedłużony w zależności od potrzeb. W czasie budowy systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych występują zagrożenia życia i zdrowia związane
z nieprzestrzeganiem przepisów bhp i ppoż. Dotyczą one prac na wysokościach,
w wykopach, przemieszczania materiałów, sprzętu i ludzi. Występuje także uciąż-
liwość związana z warunkami atmosferycznymi, np. niskie i wysokie temperatury,
opady, wiatr.
Ze względu na różnorodność stanowisk pracy i wykonywanych zadań zawo-
dowych różne jest środowisko, w którym pracuje inżynier inżynierii środowiska.
Praca w tym zawodzie wykonywana jest zarówno w pomieszczeniach zamkniętych
(zakładach pracy, biurach projektów, obiektach hydrotechnicznych), jak i na wol-
nym powietrzu (terenie budowy).
10
Inżynier inżynierii środowiska wykonuje czynności zawodowe zarówno in-
dywidualnie, jak i zespołowo. Współpracuje ze swoimi zwierzchnikami, nadzorem
technicznym lub sam pełni funkcję zwierzchnika.
Inżynier inżynierii środowiska pracuje w firmach na stanowisku kierownika
budowy systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Uczestniczy w rozruchu
obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Może pracować w or-
ganach administracji państwowej na stanowiskach specjalisty w zakresie swojego
zawodu. Znajduje także zatrudnienie w firmach utrzymujących sprawność sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych na danym terenie, a także w zakładach zajmują-
cych się uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków jako technolog tych syste-
mów. Będąc specjalistą w swojej dziedzinie, prowadzi branżowe doradztwo zawo-
dowe.
Inżynier inżynierii środowiska  systemy wodociągowe i kanalizacyjne
współpracuje z urzędami normalizacyjnymi, sprawuje nadzór autorski, projektowy
i wykonawczy. W zakresie swoich zadań może dokonywać uzgodnień opracowy-
wanych koncepcji i projektów. Opracowuje oferty przetargowe oraz uczestniczy
w przetargach.
Warunkiem pełnienia zadań projektanta i kierownika budowy systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych jest posiadanie uprawnień budowlanych do projekto-
wania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyj-
nej w zakresie sieci wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych. Warunkiem prowadzenia
nadzoru nad urządzeniami ciśnieniowymi w stacjach uzdatniania wody i oczyszcza-
nia ścieków jest posiadanie uprawnień energetycznych w zakresie dozoru.
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji Typowe stanowiska pracy UWAGI
zawodowych
1 *)
2 *)
3 *)
- Technolog/specjalista systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych w zakła-
dzie wodociągów i kanalizacji.
- Dyspozytor w stacji uzdatniania wody
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r.
lub oczyszczalni ścieków.
Prawo energetyczne (Dz. U.
Nr 54, poz. 348 z póz
n. zm.).
4
- Doradca techniczny w zakresie syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych.
- Projektant systemów wodociągowych
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
i kanalizacyjnych.
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
11
Poziom
kwalifikacji Typowe stanowiska pracy UWAGI
zawodowych
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
- Inspektor nadzoru inżynierii środowiska
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
w zakresie systemów wodociągowych
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
i kanalizacyjnych.
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
- Kierownik robót budowlanych w zakre- z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
sie systemów wodociągowych i kanali-
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
zacyjnych.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
- Kierownik budowy obiektów inżynierii
środowiska w zakresie systemów wo-
dociÄ…gowych i kanalizacyjnych.
 Dyrektor techniczny w zakładach wo-
5 dociągów, kanalizacji, oczyszczalni
ścieków oraz uzdatniania wody.
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1. Organizowanie własnego stanowiska pracy oraz stanowisk pracy podległych
pracowników zgodnie z zasadami oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny
pracy, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
Z-2. Opracowywanie ofert przetargowych oraz udział w przetargach.
Z-3. Projektowanie ujęć wody, układów transportujących wodę i ścieki oraz stacji
uzdatniania wody oraz oczyszczalni ścieków na potrzeby komunalne i prze-
mysłowe.
Z-4. Projektowanie zaopatrzenia w wodę wsi i oczyszczanie ścieków na terenach
wiejskich.
Z-5. Dokonywanie uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów
wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych oraz uzdatniania wody i oczyszczania
ścieków z właściwymi organami władz terenowych.
Z-6. Zbieranie danych, analizowanie planów zagospodarowania przestrzennego
w zakresie ilości zużycia wody i odprowadzanych ścieków oraz opracowy-
wanie bilansu ścieków pod względem ich ilości i jakości oraz bilansu zapo-
trzebowania na wodÄ™.
Z-7. Dokonywanie wyboru technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków;
monitorowanie postępu technicznego w kraju i w świecie w dziedzinie tech-
nologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz wdrażanie go w pro-
jektach inwestycyjnych.
Z-8. Opracowywanie dokumentacji rozruchu oraz instrukcji eksploatacji i bhp dla
systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
Z-9. Udział w rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
12
Z-10. Lokalizowanie i korygowanie wadliwego działania wcześniej zaprojektowa-
nych i eksploatowanych rozwiązań projektowych bądz
produkowanych
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych.
Z-11. Opracowywanie dokumentacji wodno-prawnej dotyczÄ…cej poboru wody
i odprowadzania ścieków.
Z-12. Opracowywanie norm technicznych w zakresie systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.
Z-13. Wykonywanie kosztorysów, opracowywanie zestawień zużycia materiałów
na potrzeby budowlano-montażowe oraz ustalanie norm czasu pracy.
Z-14. Udział w ustanawianiu standardów kontroli i procedur, zapewniających
sprawne i bezpieczne funkcjonowanie systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych podczas ich eksploatowania.
Z-15. Studiowanie i doradzanie w zakresie technicznych i ekonomicznych aspek-
tów zastosowanych rozwiązań, materiałów i armatury, stanowiących wypo-
sażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
Z-16. ZarzÄ…dzanie zasobami ludzkimi.
Z-17. Dokonywanie oceny z
ródła wody pod względem jego lokalizacji, zasobów
i jakości wody.
Z-18. Pełnienie nadzoru nad budową zaprojektowanego obiektu lub systemu oraz
kierowanie utrzymaniem i naprawami istniejących systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych wraz z instalacją i wyposażeniem.
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1. Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja ujęć wody, stacji uzdatniania
wody i oczyszczalni ścieków.
K-2. Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.
K-3. Kosztorysowanie projektów i budowy oraz optymalizowanie kosztów eks-
ploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych.
K-4. Opracowywanie i prowadzenie dokumentacji zwiÄ…zanej z budowÄ… i eksplo-
atacją ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, systemów
wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych.
K-5. Prowadzenie doradztwa technicznego w zakresie projektowania, budowy
i eksploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych.
K-6. Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no pomiarowych ujęć wody, stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków.
K-7. Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no-pomiarowych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
13
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6 K-7
Z-1 X X X X X X X
Z-2 X X X X X
Z-3 X X X X
Z-4 X X X X
Z-5 X X X X X
Z-6 X X X X X
Z-7 X X X X X
Z-8 X X X X
Z-9 X X X X
Z-10 X X X X X X
Z-11 X X X X
Z-12 X X
Z-13 X X X X X
Z-14 X X X X X X
Z-15 X X X X X X
Z-16 X X X X X X X
Z-17 X X X X
Z-18 X X X X
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
UMIEJ
TNOÅšCI
1 *)
2 *)
3 *)
- Adaptuje innowacje organizacyjne, techniczne i specjalistyczne do rozwiÄ…zywania
4 problemów zawodowych.
- Analizuje i rozwiÄ…zuje konflikty w grupie pracowniczej.
14
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
- Buduje tożsamość grupy.
- Dobiera styl kierowania zespołem.
- Kieruje zespołem lub zespołami pracowników.
- Dokonuje oceny pracy zespołu oraz wykorzystuje wnioski do doskonalenia pracy
zespołu.
- Stosuje odpowiednie metody motywacyjne.
- Określa zakresy obowiązków dla poszczególnych pracowników i zespołów.
- Stosuje efektywne strategie rozwoju instytucji.
- Dobiera i stosuje specjalistyczne programy komputerowe, materiały eksploatacyj-
ne i konstrukcyjne.
- Posługuje się językiem obcym, w szczególności językiem angielskim, niemieckim
i rosyjskim.
- Kształtuje zasady współżycia społecznego.
- Opracowuje harmonogram prac.
- Opracowuje i wdraża systemy jakości.
- Opracowuje i wprowadza w życie zarządzenia i procedury usprawniające system
organizacji pracy.
- Planuje pracę własną i podległych pracowników.
- Planuje wyposażenie stanowisk pracy.
- Kształtuje zasady kultury pracy.
- Rozwiązuje problemy nadzorowanego zespołu lub zespołów pracowników w za-
kresie posiadanych kompetencji.
- Odpowiada za przestrzeganie przepisów i zasad bhp, przeciwpożarowych i ochro-
ny środowiska oraz wydaje stosowne polecenia (zarządzenia) i decyzje.
- Stosuje zabezpieczenie ochronne firmy przed uszczerbkiem.
- Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w środowisku pracy.
- Ustala zasady współpracy zespołów pracowniczych.
- Wykorzystuje umiejętności negocjacyjne w rozwiązywaniu konfliktów.
- Wyznacza cele zawodowe oraz określa sposoby ich realizacji.
- Inicjuje i wprowadza zmiany organizacyjne, techniczne i ekonomiczne.
- Kieruje dużymi zespołami ludzkimi lub całą organizacją (instytucją).
- Określa formy działalności instytucji.
- Określa misję instytucji.
- Określa zasady naboru pracowników i dokonuje właściwego ich rozmieszczania.
- Opracowuje i wprowadza w życie odpowiednie wewnątrzzakładowe akty norma-
tywne i procedury.
- Opracowuje systemy wynagradzania.
- Opracowuje i wprowadza w życie systemy zintegrowane systemy zarządzania
5
jakością.
- Organizuje krajową i międzynarodową współpracę.
- Aktualizuje informacje dotyczÄ…ce poziomu rozwoju gospodarki w kraju i za gra-
nicÄ….
- Planuje zadania dla instytucji i sposoby ich realizacji.
- Planuje i zarządza środkami finansowymi.
- Dokonuje oceny efektywności działania instytucji.
- Prowadzi negocjacje z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi w sprawach
istotnych dla instytucji.
15
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
- Projektuje zmiany organizacyjne z wykorzystaniem teorii i praktyki organizacji
i zarzÄ…dzania.
- Projektuje formy doskonalenia pracowników.
- Stosuje techniki grupowego rozwiązywania problemów.
- Systematycznie kontroluje realizację planów i zobowiązań instytucji.
- Tworzy struktury organizacyjne.
- Wspomaga rozwój zawodowy załóg pracowniczych.
- Współpracuje z uczelniami i innymi instytucjami naukowymi.
- Współpracuje z partnerami społecznymi na szczeblu lokalnym i krajowym.
WIADOMOÅšCI
1 *)
2 *)
3 *)
- Kierowanie zespołami pracowników.
- Metody oceniania pracowników.
- Metody rozwiązywania problemów w zespołach pracowniczych.
- Podstawy psychologii i socjologii pracy.
- Organizacja stanowisk i pracy zespołów pracowniczych.
- Kształcenie ustawiczne pracowników.
- Podstawy marketingu.
- Podstawowe zagadnienia prawne.
- Mikroekonomia i zasady gospodarki rynkowej.
- Sposoby motywowania pracowników.
- Struktura organizacyjna firmy.
- Techniki komunikacji interpersonalnej w kierowaniu i zarzÄ…dzaniu.
4
- Techniki negocjacji.
- Systemy komputerowe, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe.
- Znajomość języków obcych: angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego
- Zasady współ życia społecznego, etyki zawodowej, etyki pracy.
- Procesy pracy.
- Zarządzanie jakością.
- ZarzÄ…dzanie jednostkÄ… gospodarczÄ….
- Elementy zarzÄ…dzania strategicznego.
- Elementy pedagogiki i podstawy dydaktyki.
- Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska na poziomie kierownika instytucji.
- Znajomość ergonomii.
- Formy organizacyjno-prawne działalności gospodarczej.
- Budowanie zespołów pracowniczych.
- Kultura organizacji.
- Systemy ocen pracowniczych.
- Metody badania i oceniania efektywności działania organizacji (instytucji).
5
- Metody i zasady prowadzenia negocjacji.
- Zintegrowane systemy zarządzania jakością.
- Organizacja oraz zasady funkcjonowania instytucji w środowisku lokalnym i mię-
dzynarodowym.
- Organizacja pracy zespołów pracowniczych.
16
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
- Style i metody kierowania.
- Sztuka prezentacji.
- Techniki negocjacji i dyskusji.
- ZarzÄ…dzanie zmianÄ….
- ZarzÄ…dzanie projektami.
- Zintegrowane systemy zarzÄ…dzania.
- ZarzÄ…dzanie strategiczne.
- Przywództwo i kierowanie zespołem.
- Rozwiązywanie problemów i procesy decyzyjne.
- Zarządzanie jakością.
- Psychologia pracy.
- Socjologia pracy.
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1 *)
2 *)
3 *)
- Uzdolnienia organizacyjne.
- Uzdolnienia techniczne.
4 - Zdolność współpracy w zespole.
- Kreatywność.
- Odpowiedzialność.
- Zdolność analizowania sytuacji i podejmowania ryzyka.
- Zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji.
5
- Odporność na działanie pod presją czasu.
- Elastyczność i otwartość na zmiany.
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
POZIOM 1
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
 Nie zidentyfikowano.
17
POZIOM 3
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 4
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 Wykorzystuje programy komputerowe do sporządzania projektów i kosztory-
sów systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Analizuje koszty i zestawienia kosztorysowe systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych.
 Dokumentuje postępy prac związanych z budową i eksploatacją systemów wo-
dociÄ…gowych i kanalizacyjnych.
 Wykorzystuje prawa mechaniki ciała stałego i płynów w procesie projektowa-
nia wybranego obiektu systemu wodociÄ…gowo-kanalizacyjnego.
 Przygotowuje dokumenty projektowe systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych do uzgodnień z właściwymi organami władz terenowych.
 Wykorzystuje procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów.
 Dobiera metody oceny kosztów, zużycia materiałów oraz ustalania norm czasu
pracy.
 Ustala czynniki wpływające na wysokość kosztów inwestycyjnych i eksploata-
cyjnych oraz czynniki mające wpływ na normy czasu pracy ludzi i sprzętu.
 Stosuje procedury obowiÄ…zujÄ…ce w ofertach przetargowych.
 SporzÄ…dza dokumenty przetargowe z wykorzystaniem techniki komputerowej
dla kontrahentów krajowych i zagranicznych.
 Przygotowuje ofertę przetargową i przystępuje do przetargu.
 Uczestniczy w przetargach.
Wiadomości
 Specjalistyczne programy komputerowe do projektowania, kosztorysowania
i dokumentowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Zagadnienia ochrony środowiska.
 Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.
 Dokumentacja projektowa systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Procedura projektowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Struktura organów władz terenowych uprawnionych do prowadzenia uzgodnień
projektów.
18
 Archiwizacja dokumentacji projektowej systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych.
 Zakres kosztorysu systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Dokumentowanie i archiwizowanie postępu prac związanych z budową i eks-
ploatacją systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
 Mechanika budowli i płynów.
 Procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych, uzdatniania wody i oczyszczania ścieków.
 Metody kosztorysowania robót budowlanych.
 Metoda kalkulacji uproszczonej.
 Metoda kalkulacji szczegółowej.
 Rodzaje przetargów.
 Zasady przystępowania do przetargu i ich podstawy prawne.
 Zasady informacji o ofercie przetargowej.
 Zamówienia publiczne.
 Status prawny jednostek uczestniczÄ…cych w przetargu.
 Oferta przetargowa.
 Dokumentacja przetargowa.
Cechy psychofizyczne
 Sprawność fizyczna.
 Spostrzegawczość.
 Wyobraz
nia przestrzenna.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
 Ocenia jakość wody na podstawie jej właściwości fizycznych, chemicznych
i biologicznych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Ocenia jakość ścieków na podstawie miejsca ich powstawania i składu che-
micznego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Analizuje wpływ gospodarki wodno-ściekowej na środowisko (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).
 Sporządza dokumentację techniczno-ruchową w oparciu o wymagania Urzędu
Dozoru Technicznego, prawa budowlanego i energetycznego (K-4, K-5, K-6,
K-7).
 Stosuje procedury obowiązujące w czasie rozruchu obiektów i systemów wodo-
ciÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Dokumentuje kolejne etapy rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Uczestniczy w procesie rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
19
 Odczytuje i posługuje się dokumentacją techniczno-ruchową oraz budowlaną
systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1,
K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Opracowuje instrukcje bhp i ppoż. dla systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Posługuje się instrukcjami obowiązującymi podczas czynności diagnostycznych
i naprawczych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz instrukcjami
stanowiskowymi (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Gromadzi i selekcjonuje dane dotyczące systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-4, K-5).
 Aktualizuje stan wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej, w tym wiedzy
zwiÄ…zanej z systemami wodociÄ…gowymi i kanalizacyjnymi oraz zwiÄ…zanymi
z nimi instalacjami (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Selekcjonuje i dobiera optymalne rozwiązania techniczne w zakresie systemów
wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych oraz zwiÄ…zanej z nimi infrastruktury tech-
nicznej (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Opracowuje założenia techniczno-ekonomiczne projektowanego obiektu syste-
mu wodociÄ…gowego i kanalizacyjnego (K-1, K-2, K-3, K-5).
 Opracowuje koncepcjÄ™, technologiÄ™ i lokalizacjÄ™ projektowanego obiektu sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5).
 Sporządza dokumentację projektową obiektu lub systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5).
 Wykorzystuje wiedzę inżynierską dla organizacji i prowadzenia prac z zakresu
budowy, kierowania, utrzymania i napraw obiektów oraz systemów wodocią-
gowych i kanalizacyjnych wraz z instalacjami i ich wyposażeniem (K-2, K-4,
K-5, K-6, K-7).
 Przewiduje koszty inwestycji wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-5).
 Analizuje dane celem opracowania instrukcji eksploatacji i bhp dla systemów
wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Przewiduje skutki techniczne, prawne i ekonomiczne proponowanego rozwiÄ…-
zania technicznego w zakresie systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
oraz jego oddziaływania na środowisko (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Analizuje skutki stosowania procedur i standardów kontroli w celu osiągnięcia
optymalnych warunków eksploatacji systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Ocenia stan techniczny funkcjonujących systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych oraz ich wpływ na gospodarkę wodą i ściekami w regionie (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).
Wiadomości
 Analiza fizykochemiczna i biologiczna wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Normy dotyczące jakości wód powierzchniowych i podziemnych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-5).
20
 Racjonalna gospodarka wodno-ściekowa (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Systemy, obiekty oraz urzÄ…dzenia wodociÄ…gowe i kanalizacyjne (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).
 Dokumentacja techniczno-ruchowa i procedury jej tworzenia (K-4, K-5, K-6,
K-7).
 Zasady prawidłowego funkcjonowania systemów, obiektów i urządzeń wodo-
ciÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Procedury zwiÄ…zane z przygotowaniem stanowisk pracy oraz rozruchem obiek-
tów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Zakres obowiązków oraz odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej
podczas rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-4, K-5, K-6, K-7).
 Stanowiskowe i przedmiotowe instrukcje, wytyczne oraz przepisy techniczno-
-prawne (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Rozwiązania techniczne i technologiczne w zakresie materiałów i armatury
stanowiących wyposażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Uwarunkowania techniczne prowadzenia eksploatacji systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Normy technologiczne dotyczące systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Raport o stanie gospodarki wodno-ściekowej oraz zanieczyszczenia środowiska
lokalnego (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Procedury oraz standardy kontroli zapewniajÄ…ce sprawne funkcjonowanie
i bezpieczeństwo systemów wodociągowych i kanalizacyjnych w trakcie ich
eksploatowania (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
 Analizuje mapy sytuacyjno-wysokościowe oraz dokumentacje hydrologiczno-
-geologiczne (K-1, K-3, K-5).
 Analizuje plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Posługuje się wskaz
nikami zapotrzebowania na wodÄ™ (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).
 Selekcjonuje dane i informacje w zakresie zapotrzebowania na wodÄ™ w oparciu
o plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 SporzÄ…dza bilans zapotrzebowania na wodÄ™ (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
21
 Opracowuje bilans ścieków pod względem ich ilości i jakości (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).
 Sporządza dokumentację budowlano-technologiczną dotyczącą wdrożenia pro-
jektowanej technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).
 Analizuje skutki wdrożenia projektu dotyczącego doboru technologii uzdatnia-
nia wody i/lub oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Opracowuje technologię uzdatniania wody w zależności od jej składu i prze-
znaczenia (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Dobiera urządzenia dla stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1,
K-2, K-3, K-4, K-5).
 Opracowuje technologię oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Analizuje dokumentację hydrogeologiczną ujęcia wody oraz dokumentację
oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Analizuje i syntetyzuje informacje zawarte w dokumentacji technicznej i tech-
nologicznej ujęć wody, stacji uzdatniania wody lub oczyszczalni ścieków (K-1,
K-2, K-3, K-5).
 Analizuje sytuacjÄ™ wodno-prawnÄ… dotyczÄ…cÄ… poboru wody i odprowadzania
ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Ocenia wpływ lokalizacji ujęcia wody na gospodarkę zasobami wodnymi
w regionie i stan środowiska (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Prognozuje czas eksploatacji ujęcia wody i wielkość jego zasobów eksploata-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Prowadzi doradztwo techniczne w zakresie systemów wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 SporzÄ…dza wniosek o wydanie pozwolenia wodno-prawnego poboru wody
i odprowadzania ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Ustala zakres obowiązków i odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej
podczas rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Tworzy harmonogram prac dla uruchomienia obiektów oraz systemów wodo-
ciÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Przygotowuje stanowiska pracy dla rozruchu obiektów oraz systemów wodo-
ciÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
 Ustala zakres czynności naprawczych, czas ich trwania i szacunkowe koszty,
dobiera skład zespołu roboczego dla usuwania nieprawidłowości działania sys-
temów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).
 Dokumentuje czynności podejmowane w celu likwidacji i korygowania niepra-
widłowego działania systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Ustala przyczyny nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
22
 Lokalizuje nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urządzeń wo-
dociÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Dobiera sprzęt do lokalizowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).
 Kontroluje sprawność techniczną i prawidłowe działanie sprzętu do lokalizo-
wania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6,
K-7).
 Wykorzystuje zdobycze wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej w dziedzi-
nie lokalizowania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).
 Stosuje procedury dotyczÄ…ce opracowania norm technicznych w zakresie sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5).
Wiadomości
 Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu (K-1, K-3, K-5).
 Mapa sytuacyjno-wysokościowa (K-1, K-3, K-5).
 Plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Wskaz
niki zapotrzebowania na wodÄ™ (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Normy zużycia wody (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Rodzaje wskaz
ników zanieczyszczeń wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).
 Jakość wody i technologia jej uzdatniania (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).
 Technologia uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).
 Urządzenia stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).
 Dokumentacja hydrogeologiczna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Dokumentacja eksploatacyjna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Dokumentacja techniczna i technologiczna ujęć wody, stacji uzdatniania wody,
oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5).
 Dokumentacja techniczno-ruchowa urządzeń ujęć wody, stacji uzdatniania wo-
dy, oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5).
 Zapotrzebowanie na wodÄ™ dla obszaru zasilania (K-1, K-2, K-4, K-5).
 UrzÄ…dzenia stosowane dla ujmowania wody (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Strefy ochrony sanitarnej ujęcia wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4,
K-5).
 Pozwolenie wodno-prawne budowy i eksploatacji ujęcia wody (K-1, K-2, K-4,
K-5).
 Rodzaje ujęć wody (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Rodzaje oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).
23
 Dokumentacja techniczno-technologiczna oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4,
K-5).
 Pozwolenie wodno-prawne na budowę i eksploatację oczyszczalni ścieków
(K-1, K-2, K-4, K-5).
 Aktualny stan prawny w dziedzinie gospodarki wodno-ściekowej oraz obiektów
inżynierskich w kraju i na świecie (K-4, K-5).
 Gospodarka wodno-ściekowa oraz systemy wodociągowe i kanalizacyjne (K-4,
K-5).
 Doradztwo techniczne (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Obowiązki i zakres odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej w czasie
i eksploatacji dozoru systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5,
K-6, K-7).
 Polskie normy i normy zharmonizowane z dyrektywą nowego podejścia
Wspólnot Europejskich związane z systemami wodociągowymi i kanalizacyj-
nymi stosowane w technice inżynierskiej (K-4, K-5).
 Zakres czynności naprawczych i ich dokumentowanie (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).
 Raport z oddziaływania na środowisko wodne i gruntowe ujęć wody i oczysz-
czalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Raporty z badań zdolności eksploatacyjnej ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).
 Procedury tworzenia i zatwierdzania norm (K-4, K-5).
 Zakres struktury przedmiotowej normy technicznej (K-4, K-5).
 Przyczyny nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Sposoby likwidowania nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów
oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6,
K-7).
 Sprzęt stosowany do wykrywania, lokalizowania i naprawy usterek i nieprawi-
dłowości działania systemów, obiektów lub urządzeń wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Przepisy bhp obowiązujące podczas czynności diagnostycznych i naprawczych
oraz eksploatacyjnych i dozorowych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Harmonogram prac związanych z uruchomieniem obiektów oraz systemów
wodociÄ…gowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
24
POZIOM 5
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 Optymalizuje koszty.
 Negocjuje umowy i oferty przetargowe.
 Analizuje skutki techniczno-prawne oferty przetargowej.
 Przewiduje skutki przemian gospodarczych i politycznych na realizacjÄ™ oferty
przetargowej.
 Przewiduje skutki unieważnienia przetargów dla inwestora.
Wiadomości
 Wskaz
niki ekonomiczno-finansowe do kosztorysów.
 Rynek zamówień publicznych.
 Skutki prawne i finansowe złożenia i wycofania oferty przetargowej.
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
 Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
 Nie zidentyfikowano.
25