Przemysław Kamiński
Robert Czołgosz
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu
tunelu drogowego z betonu SCC
UNTYPICAL SOLUTION OF THE CEILING IN THE ROAD TUNNEL
OF SCC CONCRETE
Streszczenie
Autorzy referatu uczestniczyli w procesie technologicznym przygotowania i wbudowa-
nia mieszanki betonowej w strop tunelu drogowego budowanego w technologii pipe-
-roofingu.
Realizacja prac w tej technologii znacząco skraca termin całości robót bez potrzeby
kosztownych ograniczeń w ruchu komunikacyjnym, ale utrudnia prowadzenie prac be-
tonowych z uwagi na ograniczony dostęp do poszczególnych elementów  zwłaszcza
stropu tunelu. Referat przedstawia krótką charakterystykę technologii pipe-roofingu nie
stosowanej dotychczas w inżynierii komunikacyjnej w Polsce oraz sposób wykonania
stropu nad tunelem drogowym i jednocześnie pod nasypem kolejowym od etapu pro-
jektowania do wbudowania mieszanki betonowej.
Abstract
Authors of the paper participated in the technological process of preparing and placing
a concrete mix into the ceiling of a road tunnel built in  pipe roofing technology.
 Pipe roofing technology significantly shorten the time of works realization without
need of expensive limitations of traffic, but makes difficult carrying of concrete works
because of limited reach to different elements- especially ceiling of the tunnel. The paper
shows a short characteristic of  pipe roofing technology  not used so far in transport
engineering in Poland, and the way of execution of the road tunnel ceiling in self compac-
ting concrete technology from planning to concrete mix placing. Additionally, the ceiling
was executed under the railway embankment and during the traffic.
Przemysław Kamiński  Instytut Badawczy Dróg i Mostów  Zakład Betonu
Robert Czołgosz  SIKA Poland Sp. z o.o.
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
1. Wstęp
W sierpniu 2005 roku autorzy referatu podjęli się trudnego, a zarazem bardzo ciekawego
rozwiązania problemu wbudowania betonu w stropy dwóch sąsiednich tuneli drogo-
wych w ciągu, budowanej obwodnicy Włocławka, alei Królowej Jadwigi pod czynnymi
torami PKP. Trasa ta jest pierwszym odcinkiem wewnętrznej trasy średnicowej miasta
Włocławka. Generalnym wykonawcą było Konsorcjum NECSO Entrecanales Cubiertas
S.A.  Mostostal Warszawa S.A. oraz podwykonawcy: Polbud Pomorze Sp. z o.o. i Firma
Inżynieryjno-Drogowa Drogtom. Kontrakt został sfinansowany w 56% z funduszy unijnych
w ramach programu PHARE 2001. Długość tuneli wynosiła 23 m każdy. Wartość całego
kontraktu została oszacowana na blisko 6 000 000 euro.
W dalszej części referatu, do lektury którego serdecznie zachęcamy, opisano wszyst-
kie prace, jakie zostały wykonane przez autorów zarówno w laboratorium, na węz
le
betoniarskim, jak i na budowie. Sukces był możliwy do osiągnięcia tylko dzięki ścisłej
współpracy całego zespołu inwestorsko-wykonawczego.
Fot. 1. Widok tuneli drogowych pod torami PKP oddanych od eksploatacji
2. Nowatorskie rozwiązanie  budowa tuneli metodą
pipe-roofingu
Technologia pipe-roofingu polega na dwuetapowej realizacji budowli podziemnej.
W pierwszym etapie przeciskane są rury stalowe przylegające względem siebie wzdłuż
pobocznic przyszłego tunelu  wykonywane są tzw. zamki. W wyniku takich działań
3
Przemysław Kamiński, Robert Czołgosz
Fot. 2. Widok tuneli drogowych wykonanych w technologii pipe-roofingu we Włocławku
na całym obrysie budowli powstaje konstrukcja umożliwiająca wydobycie z chronionej
przez nią części górotworu gruntu i przygotowanie przestrzeni do dalszych prac inży-
nierskich. Metoda ta umożliwia w zasadzie tworzenie dowolnych kształtów przekroju
poprzecznego. Do najprostszych zastosowań pipe-roofingu zalicza się horyzontalny układ
mikrotuneli, kiedy konstrukcja jest wykorzystywana jako forma stropu oddzielającego
budowlę naziemną od realizowanej pod nią budowli podziemnej.
Do gruntu kolejno wprowadzane są rury stalowe łączone ze sobą za pomocą zam-
ków. Rodzaj zamka reguluje również odległości od sąsiadujących ze sobą rur. Zamki nie
zapewniają geometrycznej niezmienności przekroju poprzecznego obudowy, wobec czego,
w przypadku tych obudów w miarę wydobywania urobku, instalowane są podpierające
je ramy zwane hebami.
Prace wykonywane są w dwóch głównych etapach. W pierwszym etapie wykonuje się
konstrukcję tymczasową pomiędzy początkiem a końcem przekopu. Do prac związanych
z przeciskaniem rur stalowych używane są klasyczne urządzenia do mikrotunelowania.
Wciskanie rur rozpoczyna się od góry  czyli od stropu przyszłego tunelu, następnie
w ścianach bocznych, a na końcu  o ile istnieje taka potrzeba w części spągowej (za-
leży to od rodzaju i nośności gruntu pod budowlą). Po wykonaniu obudowy wstępnej
(wszystkich mikrotuneli) następuje wydobycie urobku ręczne lub mechaniczne.
W drugim etapie po wydobyciu urobku z mikrotuneli (rur), początek i koniec tunelu
podpierany jest ramami i przystępuje się do wydobywania urobku z koryta przyszłego
tunelu. W miarę posuwania się prac konieczne jest stawianie ram pośrednich w odległo-
ściach przewidzianych w projekcie. Ramy te jednocześnie wyznaczają skrajnię dla tunelu
finalnego. Po wykonaniu przekopu na całej długości tunelu rury wypełnia się betonem. Po
związaniu betonu przystępuje się do szalowania i zbrojenia właściwej konstrukcji tunelu
4
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
 płyty dennej, ścian bocznych oraz stropu. Konstrukcja pipe-roofing jest szalunkiem
traconym i z przyszłą konstrukcją właściwą tunelu tworzyć będzie jedną całość.
Zastosowanie metody budowy tunelu metodą pipe-roofingu we Włocławku pozwoliło
na realizację robót drogowych bez konieczności wyłączania z ruchu szlaku kolejowe-
go Kutno Piła oraz budowy drogich i czasochłonnych objazdów. Na czynnym szlaku
kolejowym zamontowano jedynie wzmocnienie typu KD-66-C i ograniczono prędkość
przejazdową zespołów trakcyjnych do 30 km/h.
W porównaniu z tradycyjną technologią budowy tunelu drogowego połączonego
z czasową rozbiórką torów kolejowych rozwiązanie z zastosowaniem metody pipe-roofin-
gu jest dużo ekonomiczniejsze i skraca czas budowy z kilku miesięcy do kilku tygodni.
3. Trudności związane z wykonaniem stropu nad tunelem
drogowym i jednocześnie pod konstrukcją nasypu
torów kolejowych
a) b)
Fot. 3a i b. Widok hebów i zbrojenia utrudniającego wykonanie stropu w tradycyjnym betono-
waniu
Z uwagi na bardzo ograniczony dostęp dla ludzi i tradycyjnego sprzętu do rozkładania
i zagęszczania betonu plastycznego, wykonanie samych stropów tuneli drogowych pod
torami szlakowymi było technologicznie bardzo trudnym zadaniem do zrealizowania.
Projekt nie zawierał istotnych informacji, w jaki sposób należy wykonać elementy bardzo
ważne dla sztywności i bezpieczeństwa użytkowania obiektu.
Głównymi przeszkodami do zastosowania tradycyjnej metody wbudowania i za-
gęszczenia betonu były:
 ramy wspornikowe  heby  rozmieszczone w odległości 1,7 m od siebie, które dodat-
kowo dzieliły strop o długości 22 m i szerokości 10,5 m na 13 grodzi odseparowanych
od siebie, a dodatkowym utrudnieniem była grubość samych ram, w zasadzie równa
grubości przyszłego stropu,
 gęste zbrojenie samego elementu oraz skosów,
 podwójny spadek stropu  podłużny i poprzeczny,
5
Przemysław Kamiński, Robert Czołgosz
 brak wolnego dostępu od góry stropu poprzez konstrukcję rurową z systemu pipe-
roofingu,
 lokalizacja kolejnego tunelu drogowego pod bocznicą kolejową oddalonego kilkanaście
metrów od głównych torów szlakowych.
Jedyną możliwą do wbudowania w tych warunkach była mieszanka betonu SCC.
Trzeba było tylko znalez
ć sposób na wtłoczenie jej pomiędzy deskowanie a rury.
4. Opis węzła betoniarskiego
Producent betonu został wybrany przez wykonawcę robót bez udziału autorów niniejszego
opracowania. Był to producent lokalny, posiadający wytwórnię w pobliżu placu budowy
(czas dojazdu 5  20 min w zależności od natężenia ruchu miejskiego).
Po wstępnych oględzinach wytwórni betonu potwierdzono możliwość wytwarzania
mieszanki betonowej w technologii SCC. Sześć oddzielnych boksów na kruszywa i do-
zowanie wagowe poszczególnych składników dawało szansę na produkcję mieszanki
o stabilnych parametrach.
Z tego powodu, że producent betonu nie stosował wcześniej dodatków mineralnych
w postaci popiołu lotnego, zaszła konieczność opróżnienia jednego z silosów na cement
i zasypania go popiołem. Ponieważ brakowało na węz
le automatycznej kontroli wilgotno-
ści kruszyw, podjęto decyzję o stałym nadzorze nad produkcją ze strony IBDiM (laborant
stale obecny w wytwórni) oraz kontroli parametrów konsystencji i napowietrzenia dla
każdego wyjeżdżającego na budowę betonowozu.
a) b)
Fot. 4a i b. Widok zaplecza węzła betoniarskiego
Podczas wstępnych oględzin węzła dokonano też pierwszego przeszkolenia personelu
wytwórni. Zapoznano ich ze specyfiką produkcji i technologii betonu samozagęszczal-
nego (SCC) oraz zwrócono uwagę na rzeczy najistotniejsze dla jego stabilnej produkcji.
Szczególny nacisk został położony na zapewnienie ciągłego mieszania betonu w czasie
transportu w betonowozie (wyłączenie mieszalnika powoduje rozpoczęcie procesu od-
powietrzania betonu).
6
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
Przed pierwszym betonowaniem wykonano w wytwórni betonu zarób próbny, w
czasie którego określono właściwy czas mieszania (2 min na zarób). Przyjęto go jako stały
czas betonowania. Ze względu na możliwe różnice temperatur w trakcie prowadzenia
robót (wrzesień  bardzo ciepłe dni i chłodne noce), ustalono przedziały konsystencji, w
których mieszanka SCC była dopuszczana do wbudowania.
Z uwagi na bardzo różnorodną produkcję w firmie wytwarzającej beton podjęto de-
cyzję o zakazie produkcji innych mieszanek na tym samym węz
le w trakcie betonowania
w technologii SCC.
Pewne wątpliwości budziło zaplecze sprzętu do transportu mieszanki betonowej. Pro-
ducent betonu dysponował jedną pompą do betonu i czterema betonowozami o różnych
pojemnościach. Z tego względu zdecydowano o wbudowywaniu mieszanki SCC jedną
pompą z przepinaniem rurociągów tłocznych między dwiema rurami wprowadzonymi
w konstrukcję. Jednocześnie zobowiązano wykonawcę robót do zapewnienia obecności
drugiej pompy  rezerwowej w trakcie betonowania. Przy założeniu betonowania przez
jedną pompę i z powodu bliskiej odległości z wytwórni betonu na budowę liczba posia-
danych przez producenta betonowozów okazała się być wystarczająca do zapewnienia
ciągłości dostaw betonu i prowadzenia prac.
5. Projektowanie mieszanki betonowej
Do wykonania stropu konieczne było zastosowanie mieszanki samozagęszczalnej i samo-
poziomującej SCC o wytrzymałości na ściskanie po 28 dniach dojrzewania min. 45 MPa.
Mieszanka musiała również charakteryzować się dużą szybkością rozpływu i jednocze-
śnie brakiem segregacji. Standardowo stwardniały beton musiał odznaczać się wysokimi
parametrami trwałościowymi. Czas zachowania właściwości roboczych przewidziano dla
bezpieczeństwa na minimum 150 min od momentu wymieszania składników. Mieszanka
zaprojektowana została również pod kątem transportu długim poziomym rurociągiem.
a) b)
Fot. 5a i b. Próba technologiczna  sprawdzanie konsystencji mieszanki SCC metodą odwró-
conego stożka Abramsa
Ponieważ IBDiM, jak i SIKA Poland mają doświadczenie w projektowaniu betonów
SCC, autorzy referatu połączyli swoje siły i na podstawie wyników badań składników
zaprojektowali mieszankę SCC o następującym składzie:
 cement CEM I 42,5 NA HSR (i prawie LH),
7
Przemysław Kamiński, Robert Czołgosz
 popiół lotny,
 piasek kopalniany,
 żwir frakcji 2/8,
 żwir frakcji 8/16,
 domieszka (superplastyfikator) polimerowa.
Zastosowanie kruszywa otoczakowego marki 30 było konieczne do osiągnięcia
wymaganego  szybkiego rozpływu podyktowanego z znaczną odległością transportu
poziomego (rurociąg), dużymi przestrzeniami do wypełnienia w wykonywanym elemencie
oraz gęstością zbrojenia.
Mimo iż betony SCC (samozagęszczalne) są w Europie już bardzo rozpowszechnione,
u nas w dalszym ciągu stanowią technologię nową. Charakteryzują się one unikatowymi
właściwościami  odpowietrzają się tylko pod wpływem siły grawitacji, a duża płynność
umożliwia zakwalifikowanie ich jako betonów samorozlewnych.
Podstawą do skonstruowania takiej mieszanki jest odpowiednio duża zawartość
bardzo drobnych cząstek oraz specjalna domieszka chemiczna (superplastyfikator po-
limerowy). Beton ten ma zastosowanie tam, gdzie zagęszczenie tradycyjną metodą po-
przez wibrowanie jest niemożliwe lub uciążliwe ze względu na bardzo dużą ilość i gęste
rozłożenie stali zbrojeniowej lub trudno urabialne kruszywo.
Dobrze zaprojektowany i wykonany beton SCC musi spełniać trzy podstawowe
warunki:
 wysoka płynność bez skłonności do segregacji lub sedymentacji,
 zdolność do samoistnego odpowietrzenia na skutek oddziaływania siły ciężkości,
 odpowiednio długa  przerabialność i utrzymywanie konsystencji dla betonu trans-
portowanego na budowę.
W związku z brakiem jakichkolwiek unormowań projektowania, produkcji i kon-
troli jakości betonów samozagęszczalnych w różnych krajach Europy funkcjonują różne
metody badawcze. W literaturze można również spotkać bardzo wiele różnych metod
projektowania składów takich mieszanek.
Bardzo przydatne w czasie ustalania składu mieszanki SCC są wcześniejsze doświad-
czenia projektującego z mieszankami betonowymi opartymi na tym samym cemencie
i dodatku mineralnym oraz podobnych kruszywach i tą samą domieszką upłynniającą.
Z takich własnych doświadczeń korzystali autorzy podczas projektowania mieszanki
tzw. metodą japońską. Szczególny nacisk został położony na testy mieszanki betonowej
o przyjętym składzie spełniającym warunek szczelności oraz ogólne wymagania dotyczą-
ce wskaz
nika w/c; uziarnienia kruszywa, proporcji popiołu lotnego do cementu i ilości
wody.
Na etapie mieszanki betonowej za konieczne do spełnienia uznano następujące wy-
magania:
 rozpływ całkowity betonowego  placka uzyskanego z wypełnienia betonem i pod-
niesienia odwróconego stożka Abramsa: min. 65 cm (gwarantuje odpowiednią ciekłość
umożliwiającą samoistny przepływ mieszanki w  stropie tunelu),
 tempo rozpływu do średnicy 50 cm: 2  6 s (zapewnia odpowiednią szybkość płynięcia
dostosowaną do tempa betonowania),
 napowietrzenie świeżej mieszanki: do 4% (gwarantujące brak lub nieznaczne spadki
wytrzymałości betonu).
8
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
Po ustaleniu składu (przede wszystkim ilości domieszki upłynniającej), spełniającego
powyższe wymagania, pobrano próbki sześcienne o boku 15 cm do przeprowadzenia
badań wytrzymałości i mrozoodporności. Po przechowywaniu próbek w warunkach
normowych poddano je badaniom w celu potwierdzenia przez zaprojektowany beton
uzyskania parametrów wymaganych projektem.
Po pozytywnym przebrnięciu testów laboratoryjnych w drugim etapie przeprowa-
dzono próbny zarób na wytwórni betonu i ponownie pobrano próbki do badań. Dopiero
po pozytywnych wynikach tych badań recepturę zatwierdzono do produkcji i podjęto
decyzję o przeprowadzeniu zgodnie z nią betonowania.
Jednocześnie w PZJ (Program Zapewnienia Jakości), opracowanym przez IBDiM,
dopuszczono możliwość nieznacznej korekty ilości dozowanej domieszki upłynniającej
w zależności od temperatury zewnętrznej i parametrów mieszanki. Oczywiście każda
korekta była zatwierdzana przez obecnego pracownika IBDiM oraz odnotowywana.
Podsumowując należy stwierdzić, iż podczas projektowania betonu SCC najbardziej
istotne są parametry świeżej mieszanki (odpowiednia ciekłość).
Badania laboratoryjne potwierdziły, że zaprojektowana mieszanka betonowa z dużym
zapasem przewyższyła wymagania projektowe. Beton charakteryzował się wytrzymało-
ścią na ściskanie po 28 dniach powyżej 70 MPa oraz dużą mrozoodpornością. Uzyskane
wyniki badania betonu stwardniałego są efektem pewnych założeń poczynionych na
etapie mieszanki betonowej. Stąd w naszym przypadku dość wysoka uzyskana nadwyżka
wytrzymałości.
Z całą mocą należy tutaj podkreślić, że właściwa receptura betonu SCC jest tylko
pierwszym krokiem do posiadania przez danego producenta betonu  technologii betonu
samozagęszczalnego .
6. Charakterystyka domieszki chemicznej użytej przy
betonowaniu
Zastosowana domieszka to superplastyfikator oparty na kombinacji związków polime-
rowych. Jest to wysoce skomplikowany związek chemiczny, charakteryzujący się bar-
dzo silnym i długotrwałym działaniem upłynniającym. Superplastyfikatory polimerowe
działają na nieco innych od tradycyjnych upłynniaczy zasadach. Cząsteczki ich składają
się z głównego łańcucha naładowanego ujemnie oraz łańcuchów bocznych o charakterze
obojętnym skierowanych na zewnątrz. A
ańcuchy te mogą się poruszać i obracać, przez co
wypełniają przestrzeń wokół ziaren cementu. Blokowanie się przestrzeni wokół ziaren ce-
mentu jest określane jako  efekt steryczny (zawada przestrzenna). Ze względu na większy
zasięg oddziaływania łańcuchów bocznych w porównaniu z zasięgiem odpychania czysto
elektrostatycznego  czas działania tych upłynniaczy jest dłuższy niż superplastyfikatorów
tradycyjnych (np. naftalenowych). Ponadto w środowisku alkalicznym niektóre łańcuchy
boczne mogą ulec odcięciu od łańcucha głównego i osadzać się na produktach hydratacji,
przedłużając czas działania upłynniacza.
W produkcji betonów SCC podstawowym zadaniem domieszki upłynniającej jest
nadanie mieszance betonowej o z reguły niskim stosunku w/c bardzo wysokiej płynności
zapewniającej własności samoniwelujące oraz możliwość samoistnego odpowietrzenia.
Należy tutaj nadmienić, iż jeżeli nie ma wcześniejszych doświadczeń w tym zakresie,
konieczne jest potwierdzenie właściwej współpracy (kompatybilności) układu cement
9
Przemysław Kamiński, Robert Czołgosz
 dodatek mineralny  domieszka polimerowa. Superplastyfikatory polimerowe są bo-
wiem wrażliwe na wszelkiego rodzaju dodatki dodawane w procesie mielenia cementu,
co powoduje, że z jednym cementem dana domieszka współpracuje znakomicie, a z innym
słabo lub w ogóle.
Spośród bardzo wielu dostępnych w kraju domieszek polimerowych ta zastosowa-
na we Włocławku potwierdziła swoją bardzo dobrą współpracę z wieloma cementami.
Właściwe współdziałanie ze stosowanym cementem było przetestowane już wcześniej
i potwierdziło się w trakcie realizacji wiaduktu we Włocławku.
Dodatkowo oprócz kombinacji polimerów omawiana domieszka zawiera stabilizatory,
które zmniejszają wrażliwość mieszanki betonowej na wszelkie możliwe błędy i niedo-
kładności występujące w procesie mieszania i produkcji masy betonowej. Odpowiednio
dobrana kombinacja antyspieniaczy gwarantuje niskie napowietrzenie mieszanki, co
przy ciekłej masie SCC nie pozostaje bez wpływu na parametry stwardniałego betonu.
Wszystkie te cechy stanowią o wyjątkowej przydatności zastosowanej we Włocławku
domieszki do produkcji betonu samozagęszczalnego.
7. Sposób wbudowania mieszanki betonowej
Cały zespół wykonawczy i nadzór pracował nad znalezieniem sposobu wprowadzenia
mieszanki SCC w szalunek. Po dokładnych pomiarach rozmieszczenia rur z systemu
pipe-roofingu okazało się, że pomiędzy niektórymi rurami istnieje przestrzeń umożliwia-
jąca wprowadzenie rurociągu o średnicy 125 mm (taki sam wymiar jak w samojezdnych
pompach do podawania mieszanki betonowej). Zdecydowano, że mieszanka betonowa
zostanie wprowadzona do każdej z 11 cel o wymiarach  szerokość 10,5 m, długość około
1,7 m i wysokość od 0,55 m do 0,65 m za pomocą dwóch rurociągów oddalonych od siebie
o około 4 m i od ścian bocznych o około 3 m.
Betonowanie należało rozpocząć od najniższego poziomu najniższej celi i następnie
po wypełnieniu każdej celi podciągać rurociągi do środka kolejnej celi. Z uwagi na brak
jakiegokolwiek dostępu wzrokowego wtłaczanej mieszanki betonowej przyjęto zasadę
kontroli na tzw. przelew (tłoczenie betonu o objętości około 20% większej niż pojemność
każdej celi, nadmiar betonu przelewał się do kolejnej pustej celi). Pompowanie mieszanki
SCC miało odbywać się na przemian każdym z rurociągów. Ze względów logistycznych
zdecydowano się na zastosowanie tylko jednej pompy. Przepinanie pompy pomiędzy
rurociągami miało odbywać się podczas zamiany betonowozu lub w zależności od po-
trzeb.
Przed rozpoczęciem betonowania sprawdzono, czy węzeł zgromadził wymaganą ilość
wszystkich surowców i składników potrzebnych do wyprodukowania betonu SCC. Na
godzinę przed betonowaniem mieszalnik, jak i betonowozy zostały dokładnie wymyte.
Tuż przed planowanym betonowaniem wykonano kilka zaborów próbnych w celu zop-
tymalizowania receptury i dostosowania do obecnie panujących warunków pogodowych.
Kontrolowana była konsystencja na węz
le betoniarskim zgodnie z powszechnie przyjętą
techniką dla mieszanek SCC  odwróconym stożkiem Abramsa bez zagęszczania. Bada-
ne były dwie wielkości i jeden parametr jakościowy: czas rozpływu do średnicy 50 cm,
rozpływ całkowity oraz sposób transportu kruszywa na całym rozlanym placku. Badania
takie prowadzone były cały czas na węz
le betoniarskim z każdego mieszania oraz na
placu budowy  przed wpompowaniem każdego betonowozu. Każda porcja mieszanki
betonowej niespełniająca założonych parametrów była odrzucana.
10
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
Rys. 6. Schemat prowadzenia betonowania  system wypełniania poszczególnych grodzi z jed-
noczesnym skracaniem rurociągu
Warunki atmosferyczne panujące podczas dwóch betonowań były stabilne  sło-
necznie, bez opadów, temperatura powyżej 15oC. Podczas betonowania pobierane były
próbki do następujących badań: wytrzymałości na ściskanie i mrozoodporności. Celowo
zrezygnowano z kontrowersyjnego badania nasiąkliwości.
8. Wyniki badań laboratoryjnych betonu SCC
wbudowanego w konstrukcje stropów
Wyniki badania betonu SCC wbudowanego w stropy wiaduktów drogowych we Wło-
cławku zostały przedstawione w tablicy 1 i 2.
Tablica 1. Wyniki badania wytrzymałości betonu na ściskanie
Lp. Data wykonania próbek Data badania Wiek betonu fci [MPa] fcm [MPa]
1 29.09.2005 7 dni 46,6
-
2 03.10.2005 11 dni 65,7
3 80,1
4 20.10.2005 28 dni 74,5 75,2
22.09.2005
5 70,9
6 83,2
7 17.11.2005 56 dni 85,1 83,6
8 82,6
11
Przemysław Kamiński, Robert Czołgosz
Tablica 2. Wyniki badania mrozoodporności betonu
Masa próbki [g] Ściskanie
Przed badaniem obciążenie nisz-
Lp.
wytrzymałość
Po badaniu czące
[MPa]
[N]
Próbki zamrażane w powietrzu w temp.  (18ą2)oC
i rozmrażane w wodzie w temp. +(18ą2)oC
1 2382 2381 8923 89,2
2 2437 2437 878,7 87,9
3 2438 2439 987,6 98,8
4 2445 2442 852,5 85,3
5 2379 2377 1018,6 101,9
6 2450 2448 939,6 94,0
Średnia 2422 2421 92,9
Próbki porównawcze przetrzymywane w wodzie w temp. +(18ą2)oC
7 974,0 97,4
8 761,8 76,2
9 982,5 98,3
10 901,1 91,0
11 807,2 80,7
12 937,8 93,8
Średnia 89,6
Ubytek masy [%] Spadek wytrzymałości [%]
Wyniki
0,05 -3,67 (przyrost)
Fot. 7. Widok rozszalowanego stropu wykonanego z betonu SCC
12
Nietypowe rozwiązanie wykonania stropu tunelu ...
9. Wnioski końcowe
Uzyskane wyniki badań pozwalają na następujące stwierdzenia:
1. Beton jest najlepszym materiałem konstrukcyjnym.
2. Z betonu można wykonać wszystko.
3. Beton można wtłoczyć wszędzie.
4. Z uwagi na dużą zawartość drobnych części oraz niski wskaz
nik w/c trudno jest
uzyskać beton SCC niskich klas.
5. Z kruszywa otoczakowego marki 30 można robić beton klasy B60 i wyższej.
6. Z kruszywa otoczakowego oraz z zastosowaniem popiołu można wykonywać betony
mrozoodporne.
7. Beton SCC charakteryzuje się wysokimi parametrami trwałościowymi.
13