Naturalne metody planowania
rodziny i antykoncepcja
Antykoncepcja
 Planowanie ciąży ,  planowanie rodziny  są to różne metody prowadzenia
życia płciowego, stosowania środków mechanicznych, chemicznych lub
farmakologicznych, majÄ…cych na celu urodzenie planowanej liczby dzieci w
czasie najbardziej odpowiednim dla partnerów poprzez zapobieganie
zapłodnieniu lub rozwojowi ciąży
Podstawowym celem antykoncepcji jest
zapobieganiem niepożądanej ciąży z wielu
powodów, między innymi:
ØðWiekowych
ØðEkonomicznych
ØðZdrowotnych
ØðGenetycznych
ØðÅšwiatopoglÄ…dowych
ØðZ powodu zgwaÅ‚cenia
Historia
Pierwsze informacje o środkach antykoncepcyjnych
znaleziono w egipskich papirusach:
ØðPETRIEGO z r. 1850 p.n.e.
ØðEBERSA z r. 1500 p.n.e.
Stosowano wtedy per vaginum mieszaninę ekskrementów
krokodyla z sodÄ… i miodem, okadzano pochwÄ™ dymem z wosku
i węgla drzewnego oraz używano kondomów w celu ochrony
przed chorobami wenerycznymi.
Milowe kroki antykoncepcji
Øð1844 lateksowe prezerwatywy
Øð1880 gumowe bÅ‚ony (diafragmy) dopochwowe
Øð1956 pierwsza tabletka antykoncepcyjna
Øð1960 pierwsze iniekcje depot medroksyprogesteronu
Øð1962 pierwsza współczesna IUD
Øð1970 mini pill
Øð1992 prezerwatywa dla kobiet
Øð1993 implanty podskórne
Øð1997 Mirena
Øð2003 Evra
Antykoncepcja hormonalna:
Historia:
Øð1938 synteza EE
Øð1951 synteza NETA
Øð1956 pierwsza tabletka antykoncepcyjna (Pincus, Chang,
Rock): mestranol+norethinodrel
Øð1960 Enovid (Searle): 150 mðg ME + 9,85mg norethynodrelu
Øð1961 Anovlar (Schering) 75mðg EE + 4mg NETA
OC  historia
Ewolucja dawki estrogenu (EE) oznacza
systematyczne zmniejszanie dawki od 150mðg
w tabletce z koÅ„ca lat 50-tych do powyżej 50 mðg
w latach 1973-75.
Ciekawostki
W ciągu każdej doby na świecie dochodzi do :
Øð100 milionów stosunków pÅ‚ciowych
Øð1 miliona ciąż
Øð500 tys. ciąż nieplanowanych
Øð250 tys. ciąż niechcianych
Øð50 tys. poronieÅ„ samoistnych
Øð25 tys. aborcji
Øð500 zgonów kobiet z tytuÅ‚u powikÅ‚aÅ„ zwiÄ…zanych z
aborcjÄ….
Płodność człowieka
1 stosunek na cykl 5%
10 stosunków na cykl 28%
20 stosunków na cykl 43%
Rekordy płodności
Pierwsza żona Fiodora Wasiljewa (ur. 1707) rolnika z wioski
Szuja 241 km na wschód od Moskwy urodziła 69 dzieci
w przebiegu 27 ciąż:
Øð 16 par bliz
niÄ…t
Øð 7 razy trojaczki
Øð 4 razy czworaczki
Øð prawie wszystkie dożyÅ‚y dojrzaÅ‚oÅ›ci
Idealna antykoncepcja
ØðSkuteczna (pewna)
ØðNieszkodliwa dla partnerów
ØðOdwracalna
ØðProsta w użyciu
ØðBez wpÅ‚ywu na libido
ØðNie ograniczajÄ…ca możliwoÅ›ci współżycia
ØðTania
ØðA
atwo zdobywająca akceptację obojga partnerów
Index Pearla
Ilość ciąż w ciągu 13 cykli stosowania danej metody przez
1000 kobiet (czyli index określa zawodność danej metody);
np. index Perla = 0.1 określa, że u 1000 kobiet stosujących
danÄ… metodÄ™ antykoncepcji w ciÄ…gu 1 roku (13 cykli) jedna
kobieta zaszła w ciążę.
Wskaz
nik zawodności Pearle a
Ilość ciąż x 12 x 100
R=
Ilość cykli
Wskaz
nik Pearle a
Metoda Wskaz
nik
ØðUbezpÅ‚odnienie
" kobiety
0,4
" mężczyz
ni 0,1
ØðTabletki antykoncepcyjne
" złożone E+P 0,1
" tylko P 0,5
ØðDepo Provera 0,3
ØðIUD 0,6-0,8
ØðMirena 0,1
ØðÅšrodki plemnikobójcze 6-21
ØðAH po stosunku 2-5
ØðBez zabezpieczenia 85
Metody regulacji poczęć
1. naturalne metody planowania rodziny
2. metody mechaniczne
3. metody chemiczne
4. metody farmakologiczne
5. sterylizacja
Metody naturalne
a. Wstrzemięz
liwość płciowa
b. Kalendarzyk małżeński
c. Metoda Billingsów
d. Metoda objawowa
e. Metoda termiczna
f. Metoda objawowo- termiczna
g. Metoda LAM
h. Stosunek przerywany
Metody naturalne
ØðWyÅ‚Ä…cznie dla kobiet idealnie regularnie miesiÄ…czkujÄ…cych
ØðPolega na obliczaniu dni pÅ‚odnych z uwzglÄ™dnieniem:
" fazy cyklu
" zmiany ciągliwości i ilości śluzu szyjkowego
" wzrostu temperatury ciała
Metody naturalne
Naturalne metody antykoncepcyjne powinny być
rekomendowane:
Øð kobietom, które ze wzglÄ™dów Å›wiatopoglÄ…dowych nie
akceptują innych metod zapobiegania ciąży,
Øð gdy istniejÄ… p/wskazania lub niechęć do stosowania innych,
przede wszystkim hormonalnych metod antykoncepcji,
Øð kobietÄ…, które zaakceptujÄ… ciążę, gdyby do takiej doszÅ‚o.
Czasowa wstrzemięz
liwość płciowa
Polega na powstrzymywaniu się od współżycia.
Wady Zalety
nieużyteczna dla kobiet tania
o nieregularnych cyklach
bardzo wysoki wskaz
nik dostępna dla każdego
niepowodzeń
Å‚atwa w stosowaniu
brak objawów ubocznych
brak przeciwwskazań do jej stosowania
nie wymaga dodatkowych środków
akceptowana przez Kościół Katolicki
Kalendarzyk małżeński
Podstawą tej metody jest 12-miesięczna obserwacja cykli
miesiączkowych. Metoda charakteryzuje się niską efektywnością,
szczególnie w przypadku występowania nieregularnych cyklów.
Metoda opiera się na spostrzeżeniu, że od jajeczkowania do
końca cyklu mija mniej więcej 14 dni, a zmienny jest czas cyklu
przed jajeczkowaniem. Po uwzględnieniu możliwości
wystąpienia cykli dłuższych i krótszych od zaobserwowanych
otrzymuje siÄ™ podany przepis.
Fizjologiczne podstawy obliczania okresu
płodnego w 28-dniowym
pierwszy dzień prawdopodobnej owulacji 14  2 = 12 dzień
ostatni dzień prawdopodobnej owulacji 14 + 2 = 16 dzień
przeżywalność plemników w drogach rodnych
(48 godzin) 12  2 = 10 dzień
zdolność do zapłodnienia komórki jajowej
(24 godziny) 16 + 1 = 17 dzień
możliwy okres płodny 10 - 17 dzień
Metoda Billingsów
Polega na obserwacji i ocenie śluzu szyjkowego.
Åšluz estrogenny Åšluz gestagenny
(okołoowulacyjny) (poowulacyjny)
Øðprzejrzysty Øðnieprzejrzysty
Øðszklisty ØðmÄ™tny, kÅ‚aczkowaty, gÄ™sty
Øðelastyczny Øðprzyczepny
ØðciÄ…gnÄ…cy siÄ™ Øðnie ciÄ…gnÄ…cy siÄ™
ØðdajÄ…cy uczucie wilgotnoÅ›ci w Øðnie ma uczucia wilgotnoÅ›ci
pochwie w pochwie
ØðÅ›liski Øðlepki, nieÅ›liski
Øðczasami z domieszkÄ… krwi ØðbiaÅ‚awy lub żółtawy
Metoda objawowa
Polega na badaniu śluzu szyjkowego oraz obserwacji całego ciała.
Jest to metoda mało skuteczna, kłopoty pojawiają się zwłaszcza:
Øðw okresie stanów zapalnych pochwy,
Øðpo poronieniu,
Øðpo porodzie.
Nie zawsze też obserwując śluz mamy pewność, że znajdujemy się
w okresie niepłodnym. Na przykład następnego dnia po stosunku
dochodzi do zjawiska tzw. lubrykacji, czyli upłynnienia śluzu
szyjkowego i ocena jego jest nie miarodajna.
Metoda termiczna
Polega na określeniu dni płodnych i niepłodnych opartych na
pomiarach temperatury ciała i pomaga wyłącznie stwierdzić,
że jajeczkowanie odbyło się. Podział metod termicznych:
ØðÅ›cisÅ‚a
Øðrozszerzona.
Wady metody termicznej
Øð wymagana jest duża samodyscyplina kobiety,
Øð konieczny jest uregulowany tryb życia,
Øð pomiary zakłócone zostajÄ… przez choroby gorÄ…czkowe
i uniemożliwiają prawidłową ocenę jajeczkowania,
Øð niska skuteczność, szczególnie metody rozszerzonej;
Øð zakłócanie wyników przez wystÄ™powanie cykli owulacyjnych
z jednofazową krzywą temperatury ciała, tzn. występowanie takich
cykli, podczas których temperatura ciała nie zmienia się - nie można
więc określić dnia jajeczkowania. Częstość występowania takich
przypadków ocenia się na około 20%.
Metoda objawowo  termiczna
Polega na obserwacji ciała, czyli:
Øðzmianach charakteru Å›luzu szyjkowego,
Øðpomiaru wzrost podstawowej ciepÅ‚oty ciaÅ‚a,
Øðbólu owulacyjnym,
Øðplamieniu w Å›rodku cyklu (trwa 1-2 dni)
Øðzmianach w sutkach: obrzmienie, tkliwość bolesność
Objawy świadczące o jajeczkowaniu występują u 75% kobiet.
Metoda LAM (okres laktacji)
Metoda stosowana wyłącznie w okresie poporodowym
o skuteczności 98%-99,5%. W czasie karmienia piersią
dziecko ssÄ…c powoduje pobudzenie wydzielania oksytocyny i
prolaktyny. Prolaktyna powoduje wydzielanie mleka oraz
hamuje owulacjÄ™.
Warunki metody LAM
Øðdziecko nie ma wiÄ™cej niż 6 miesiÄ™cy
Øðnie wystÄ…piÅ‚a jeszcze miesiÄ…czka
Øðdziecko jest karmione wyÅ‚Ä…cznie piersiÄ… czyli:
" karmienie "na żądanie",
" nie rzadziej niż co 4 godziny w ciągu dnia i co 6 godzin w
ciÄ…gu nocy bez dokarmiania dziecka.
Wprawdzie po porodzie występuje okresowa bezpłodność,
dłużej utrzymująca się przy intensywnym karmieniu piersią,
jednak długość tego okresu jest nieprzewidywalna, a nowy
cykl zaczyna siÄ™ zwykle owulacjÄ…, nie zaÅ› krwawieniem
miesiÄ…czkowym.
Czynniki hamujące wpływ
karmienia piersią na płodność
Øðokres karmienia piersiÄ…
ØðczÄ™stotliwość
ØðdÅ‚ugość ssania
Øðwprowadzanie uzupeÅ‚niajÄ…cej żywnoÅ›ci
Øðczas od porodu
ØðstopieÅ„ odżywienia matki
Øðgeografia, czynniki socjoekonomiczne i kulturowe
Stosunek przerywany
(coitus interruptus)
Stosunek przerywany polega na wycofaniu członka
z pochwy tuż przed wytryskiem nasienia. Skuteczność tej
metody zależy od refleksu partnera, ale nie tylko,
plemniki sÄ… bowiem obecne w tak zwanym preejakulacie,
czyli wydzielinie, która pojawia się jeszcze przed wytryskiem.
U wielu mężczyzn znajduje się w niej niewielka, lecz
całkowicie wystarczająca do zapłodnienia liczba plemników.
Komputerowa analiza pomiarów
temperatury
Bioself  który analizuje codziennie pomiary temperatury
ciała, i wraz z metodą kalendarzykową cyklu pozwala uzyskać
skuteczność w zapobieganiu ciąży na poziomie 95 98%
(wskaz
nik Pearla 2 5)
Komputerowa analiza pomiarów
temperatury
LADY COMP, BABY COMP I PEARLY  służą do precyzyjnego
określenia fazy płodnej i niepłodnej cyklu na podstawie
pomiaru temperatury w jamie ustnej (wskaz
nik Pearla
0,6-0,7). Każde urządzenie posiada oprogramowanie, które
zostało wygenerowane na podstawie obserwacji zmian
temperatury bazowej ciała użytkowniczek komputera
w ponad 1 milionie cykli w ciÄ…gu 25 lat.
Komputerowa analiza pomiarów
temperatury  LADY COMP
Cechy Lady-Comp:
ØðDokÅ‚adne wyznaczanie dni pÅ‚odnych i nie pÅ‚odnych oraz
owulacji
ØðSzybki pomiar  ok. 30  40 sekund
ØðDokÅ‚adność sensora  0,01 °C
ØðPamięć wszystkich wykonanych pomiarów
ØðMożliwość uzyskania wydruku danych z 180 dni wstecz
ØðBudzik
Cechy Lady-Comp:
ØðLimit na wykonanie pomiaru  6 godzin
ØðPrognoza pÅ‚odnoÅ›ci na kolejne 6 dni
ØðStatystyka cyklu: ilość zapamiÄ™tanych cykli, Å›rednia
długość cyklu, skok temperatury po owulacji, zakres
owulacji.
ØðInformuje o prawdopodobnej ciąży po 15 dniach, po 18
dniach potwierdza ciążę
Cechy Lady-Comp:
ØðMożliwość przeksztaÅ‚cenia w Baby-Comp
ØðWbudowany akumulator (Å‚adowarka w komplecie)
ØðKolorowy, podÅ›wietlany wyÅ›wietlacz
ØðÅ»ywotność ponad 10 lat
ØðÅšrednica 14 cm
ØðWaga 200 g
ØðCena 1829  2249 zÅ‚
PEARLY
Cechy Pearly
ØðDokÅ‚adne wyznaczanie dni pÅ‚odnych i nie pÅ‚odnych oraz
owulacji
ØðSzybki pomiar  ok. 30  40 sekund
ØðDokÅ‚adność sensora  0,01 °C
ØðPamięć wszystkich wykonanych pomiarów
ØðMożliwość uzyskania wydruku danych z 99 dni wstecz
ØðCena 1149 zÅ‚
Cechy Pearly
ØðBudzik
ØðLimit na wykonanie pomiaru  6 godzin
ØðPrognoza pÅ‚odnoÅ›ci na kolejne 6 dni
ØðInformuje o prawdopodobnej ciąży po 15 dniach, po 18
dniach potwierdza ciążę
ØðWbudowana bateria o żywotnoÅ›ci 2  3 lat
(wymienialna)
Cechy Pearly
ØðWyÅ›wietlacz LCD, niepodÅ›wietlany
ØðÅ»ywotność ponad 10 lat
ØðMaÅ‚e wymiary 7 x 10 cm
ØðWaga 52 g
ØðCena 1149 zÅ‚
Podsumowanie
Osoby wybierajÄ…ce naturalne metody antykoncepcji zwykle
decydują się na stosowanie wszystkich jednocześnie, wtedy
mają one największą skuteczność.
Zalety naturalnych metod
antykoncepcji
Øðw pewnych odmianach nie wymaga nakÅ‚adów finansowych,
ØðÅ›wiadczenie usÅ‚ug w jej zakresie nie wymaga medycznie
wykwalifikowanego personelu,
Øðpoznanie naturalnego rytmu pÅ‚odnoÅ›ci, który ma znaczenie we
wczesnej diagnostyce chorób kobiecych,
ØðprawidÅ‚owe stosowanie tych metod zwiÄ™ksza wÅ‚asnÄ… wiedzÄ™
o funkcjonowaniu ludzkiej płodności,
Øðmetody nieszkodliwe dla zdrowia,
ØðmogÄ… być stosowane zarówno w celu zwiÄ™kszenia
prawdopodobieństwa poczęcia dziecka jak i odłożenia tej decyzji na
póz
niejszy termin,
Zalety naturalnych metod
antykoncepcji
Øð stosowanie tych metod w zwiÄ…zku pociÄ…ga za sobÄ…
zaangażowanie partnera, współpracę, komunikację i dzielenie
odpowiedzialności w związku,
Øð pozwalajÄ… na okreÅ›lenie czasu poczÄ™cia dziecka jak i terminu
porodu,
Øð uczÄ… samodyscypliny zarówno kobiety jak i mężczyzny, co może
być przydatne w przypadku konieczności dłuższej abstynencji
seksualnej (połóg, choroba),
Øð ze wzglÄ™dów moralnych jest akceptowana przez wiele kultur
i religii, co może mieć wpływ na nie posiadanie obaw
o charakterze moralnym.
Wady naturalnych metod
antykoncepcji
Øð możliwość bÅ‚Ä™dnego okreÅ›lenia pÅ‚odnoÅ›ci na podstawie
objawów fizjologicznych
Øð możliwość zaburzenia objawów pÅ‚odnoÅ›ci na skutek takich
czynników
Øð przypadku kobiet posiadajÄ…cych z natury nieregularne dÅ‚ugoÅ›ci
cyklu przeważnie metody te nie pozwalają na ustalenie
pewnych, niepłodnych dni cyklu,
Øð trudność w zaakceptowaniu stylu życia (powstrzymywanie siÄ™
w określonym czasie od aktywności seksualnej trwającej od 8
do 18 dni),
Øð wymaga okresu nauki trwajÄ…cego przynajmniej przez 3 kolejne
cykle i kontaktów z ekspertami,
Wady naturalnych metod
antykoncepcji
Øð niezbÄ™dna jest zgoda i aktywna współpraca kobiety i mężczyzny,
Øð wymaga samodyscypliny  stosujÄ…cy muszÄ… regularnie
przeprowadzać obserwacje i zapisywać objawy związane ze
zmianami śluzu, szyjki, temperatury (czas to 5-10 min.
dziennie),
Øð regularna analiza wydzielin z pochwy w celu okreÅ›lenia jakoÅ›ci
śluzu oraz badanie samemu szyjki macicy może rodzić opory
natury estetycznej,
Øð może ograniczać satysfakcjÄ™ z życia seksualnego ponieważ
wyklucza współżycie w okresie największego pobudzenia
seksualnego kobiet następującego w czasie dni płodnych oraz
ogranicza spontaniczność życia seksualnego.
Planowanie płci dziecka
Plemniki Y są lżejsze i szybkie, ale żyją krócej.
Plemniki X są mocniejsze i żyją dłużej.
Wniosek w celu planowania płci:
jedno współżycie w czasie płodnym w odpowiednim
momencie.
86,8%
87,7%
X
Y
50%
50%
dni przed owulacjÄ…: 5 4 3 2 1
(obserwacja śluzu i jego zmian)
Owulacja
(ból owul., skok temp.)
X
Y
www.ctlife.com.pl
Przepraszam!
To była dygresja!
Powróćmy do tematu!!!
Metody mechaniczne
1. prezerwatywy
2. błona dopochwowa (diafragma, kapturek dopochwowy)
3. prezerwatywa dla kobiet (Femidom)
4. kapturki naszyjkowe i sklepieniowe
5. wkładki domaciczne
Prezerwatywa (kondom).
Jest to mechaniczny środek
antykoncepcyjny stosowany przez
mężczyzn. Stosowanie
prezerwatywy stanowi
powszechne zabezpieczenie nie
tylko przed niepożądaną ciążą ale
również przed zakażeniem AIDS
i innymi chorobami
przenoszonymi drogą płciową.
Sposób zakładania prezerwatywy
Polega na założeniu jej na męski członek
przed stosunkiem płciowym. Obecnie
produkowane prezerwatywy wykonane sÄ…
najczęściej z cienkiej gumy lateksowej i
wyposażone mogą być w niewielką ilość
środka plemnikobójczego.
Zalety prezerwatywy
Øðochrona przed chorobami przenoszonymi drogÄ… pÅ‚ciowÄ… (Å‚Ä…cznie
z AIDS)
ØðÅ‚atwa w użyciu, a zakÅ‚adanie prezerwatywy może zostać
wkomponowane w grę wstępną, chociażby dlatego, że są
produkowane w różnych kształtach, mają różne smaki, zapachy,
a niektóre poprzez umieszczenie na nich specjalnych wypustek,
mogą dawać kobiecie dodatkowe bodz
ce.
Øðtania
Øðbrak objawów ubocznych
ØðÅ‚atwo dostÄ™pne, można je kupić bez recepty.
Wady prezerwatywy
Øðograniczenie doznaÅ„
Øðingerencja w akt pÅ‚ciowy
Øðdyskomfort
Øðmożliwość reakcji alergicznych na lateks lub substancje
dodatkowe
Øðniektórym osobom przeszkadza, że trzeba przerwać grÄ™
miłosną.
BÅ‚ony dopochwowe
Błony dopochwowe to środki antykoncepcyjne wykonane
z cienkiej gumy i otoczone gumowym pierścieniem
ułatwiającym właściwe umiejscowienie kapturka w pochwie.
Obecnie odchodzi się od ich stosowania, gdyż nie spełniają
one w pełni wymagań stawianych przed nowoczesną
i skutecznÄ… metodÄ… antykoncepcyjnÄ….
Metody zakładania błony
pochwowej
Prezerwatywa dla kobiet
Kapturki
Antykoncepcja chemiczna
ØðÅ›rodki plemnikobójcze
" globulki
" kremy
" żele
" pianki
" tabletki
Globulki
Globulkę wkłada się do pochwy na 10 - 15 minut przed
stosunkiem. Globulka rozpuszcza siÄ™, powstaje pianka
z nonoxynolem-9, który unieruchamia, a następnie niszczy
plemniki. Kolejny stosunek wymaga użycia następnej
globulki.
Kremy
Krem wprowadza siÄ™ do pochwy za pomocÄ… specjalnego
aplikatora dołączonego do opakowania. Jest skuteczny
natychmiast. Działa 6 godzin, można go więc zaaplikować
wcześniej. Stosunek po 6 godzinach wymaga następnej
porcji kremu.
Środki plemnikobójcze
Wady Zalety
podrażnienie dróg rodnych obojętne hormonalnie
niski komfort współżycia łatwe w stosowaniu
wysoki wskaz
nik niepowodzeń dostępne bez recepty
zdarzajÄ… siÄ™ uczulenia zapobiegajÄ… zapaleniu pochwy
globulki obficie się pienią, co zmniejszają ryzyko zakażenia
również powoduje pewien chorobami przenoszonymi drogą
dyskomfort płciową
trzeba je wkładać do pochwy na
kilkanaście minut przed
bezpieczne
stosunkiem, a to może zakłócić
grę miłosną
Metoda ciągłego stosowania samych
progestagenów
ØðTabletki (Cerazette)
ØðIniekcje (Provera depot /medroxyprogesteron/)
ØðWewnÄ…trzmaciczny system uwalniania
lewonorgestrelu (Mirena)
Wkładki domaciczne (IUD)
ØðWkÅ‚adki (spirale) zawierajÄ…ce jony miedzi
ØðWkÅ‚adka hormonalna zawierajÄ…ca lewonorgestrel
Rodzaje wkładek
Sposoby umieszczenia wkładek
Wkładki zawierające miedz

Istnieją różne rodzaje np.: Omega, Multiload, Nova-T. Czas
działania wkładki też jest zależny od rodzaju:
Øð5-letnie
Øð3-letnie
Stosowane są wyłącznie dla wieloródek, o skąpych lub
miernych miesiączkach, które rzadko chorują na zapalenia
pochwy.
Wkładka hormonalna  Mirena
Øð5-letnia
Øðstosowana dla kobiet z:
" obfitymi miesiÄ…czkami,
" mięśniakami macicy,
" adenomiozÄ…,
Øðdoskonale zmniejsza obfitość krwawieÅ„.
Zalety IUD
Øðnie zaburza naturalnego cyklu
ØðmaÅ‚e ryzyko ciąży
Øðwymagana regularna kontrola
Czas założenia IUD
Øðpo porodzie
Øðpo poÅ‚ogu
Øðpo poronieniu
Øðpo stosunku pÅ‚ciowym
Øðw trakcie miesiÄ…czki
Przeciwwskazania do IUD
Øðstan zapalny w miednicy mniejszej
Øðciąża lub jej podejrzenie
Øðmięśniaki macicy
Øðzwężenie szyjki
Øðnarażenie na choroby przenoszone drogÄ… pÅ‚ciowÄ…
IUD u kobiety chorujÄ…cej
na cukrzycÄ™
Nie wykazano różnic w częstości występowania powikłań
wynikających z zastosowania IUD pomiędzy grupą
kontrolnÄ… a pacjentkami z cukrzycÄ….
Możliwe powikłania po założeniu
wkładki wewnątrzmacicznej
" przebicie macicy
" ciąża ektopowa
" krwawienie lub upławy
" ból
" wypadnięcie wkładki
" ciąża
" stan zapalny miednicy mniejszej
" perforacja macicy
Mirena  panel dyskusyjny
Metody farmakologiczne
1. tabletki,
2. plastry,
3. zastrzyki,
4. krążek dopochwowy
Skład tabletki
Estrogen Gestagen
" 17 beta etynyloestradiol " Pochodne 19
nortestosteronu
" mestranol
" Pochodne 17-OH
progesteronu
Gestageny
Pochodne 19
Pochodne 17-OH
nortestosteronu
progesteronu
" Noretisteron
" Octan
" Dwuoctan etynodiolu
medroksyprogesteronu
" Lewonorgestrel
" Drospirenon
" Desogestrel
" Gestoden
" Norgestimat
" Dienogest
Skład tabletki antykoncepcyjnej
Etynyloestradiol + gestagen
IV generacji II generacji III generacji
dienogest norgestrel norgestymat
lewonorgestrel gestoden
norgestyrianon dezogestrel
Dwuskładnikowe tabletki
antykoncepcyjne
Jednofazowe (cykliczne)
" Gravistat 50źg EE + 0,25 mg lewonorgestrelu
" Cilest 35źg EE + 0,25 mg norgestymatu
" Marvelon 30źg EE + 0,15 mg dezogestrelu
" Minisiston 30źg EE + 0,125 mg lewonorgestrelu
" Femoden, Minulet 30źg EE + 0,075 mg gestodenu
" Celimona 30źg EE + 2,0 dienogestu
" Mercilon 20źg EE + 0,150 dezogestrelu
" Harmonet 20źg EE + 0,075 mg gestodenu
Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne
Sekwencyjne
Dwufazowe
" Anteovin 50źg EE + 11 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu
50źg EE + 10 tabl. 0,125 mg lewonorgestrelu
Trójfazowe
" Triquilar , Tri- Regol, Trisiston
30źg EE + 6 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu
40źg EE + 5 tabl. 0,075 mg lewonorgestrelu
30źg EE + 10 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu
Metoda jednofazowa
EE + Progestagen
1 21 dzień cyklu
Metoda dwufazowa
LNG 0,125 mg
LNG 0,05 mg
EE 0,05 mg
1 21 dzień cyklu
Metoda trójfazowa
0,125 mg
0,075 mg
LNG 0,05 mg
0,10 mg
0,070 mg
G 0,05 mg
0,04 mg
EE 0,03 mg 0,03 mg
1 mg
0,75 mg
Noretist. 0,5 mg
EE 0,035 mg
1 21 dzień cyklu
Mechanizm antykoncepcyjnego
działania leków hormonalnych
Øðblokada wydzielania gonadotropin
Øðhamowanie owulacji
Øðzaburzanie czynnoÅ›ci skurczowej jajowodów, utrata rzÄ™sek przez
nabłonek migawkowy, zmiana składu płynu jajowodowego-
hamowanie transportu jaja i kapacytacji plemników
Øðprzerost rzekomodoczesnowy endometrium- tzw  skorupa
doczesnowa  utrudnienie zagnieżdżenia jaja
Øðzmiana skÅ‚adu Å›luzu szyjkowego- nieprzepuszczalność dla
plemników
Działanie metod i środków
antykoncepcyjnych jest
skierowane na:
1. Uniemożliwienie kontaktu spermatozoidu
(plemnika) z oocytem (jajeczkiem) poprzez:
üðZahamowanie jajeczkowania w jajnikach;
üðUnieruchamianie plemników lub zablokowanie im  drogi ;
üðZabijanie plemników;
2. Uniemożliwienie implantacji  zagnieżdżenia się
zapłodnionego oocytu
Wpływ antykoncepcji hormonalnej
Antykoncepcja hormonalna ma wpływ na funkcjonowanie
organizmu m.in. na:
Øð czynność wÄ…troby
Øð metabolizm wÄ™glowodanów
Øð metabolizm lipidów
Øð witaminy
Øð ukÅ‚ad krzepniÄ™cia
Øð tarczycÄ™
Øð nadnercza
Wpływ metaboliczny P I i II gen.
wpływ efekt kliniczny
Białka - -
Insulina wzrost -
Tolerancja glukozy spadek -
Cholesterol spadek -
TG spadek -
HDL spadek wzrost
LDL wzrost wzrost
Wpływ metaboliczny EE
wpływ efekt kliniczny
albuminy spadek -
aminokwasy spadek -
angiotensynogen wzrost wzrost RR
czynniki krzepnięcia wzrost wzrost
b.wiążące wzrost -
transferyna,
wzrost -
ceruloplazmina
albuminy spadek -
Wpływ metaboliczny EE  cd
wpływ efekt kliniczny
insulina - -
tolerancja glukozy - -
cholesterol wzrost -
TG wzrost -
HDL wzrost spadek ryzyka
LDL spadek spadek ryzyka
zatrzymanie
wydzielanie Na spadek
płynów
Objawy nadmiaru E
" Nudności
" Cykliczny wzrost masy ciała
" Napięcie przedmiesiączkowe
" Nadmiar wydzieliny śluzowej w pochwie
Objawy nadmiaru P
ØðDepresja
ØðObniżenie libido
ØðZmiany nastroju
ØðSuchość w pochwie
ØðTrÄ…dzik, Å‚ojotok
Leki zmniejszające skutecznośd doustnej
tabletki antykoncepcyjnej
" przeciwpadaczkowe: barbiturany, fenytoina,
karbamazepina, prymidon
" ryfampicyna
" tetracykliny, penicyliny, cefalosporyny
" gryzeofulwina
Bezwzględne przeciwwskazania do doustnej
antykoncepcji hormonalnej
" choroba niedokrwienna serca
" choroba mózgowo - naczyniowa
" rak narzÄ…du rodnego
" choroby wÄ…troby
" ciąża lub jej podejrzenie
" porfiria
Względne przeciwwskazania do doustnej
antykoncepcji hormonalnej
" silne bóle głowy, szczególnie naczyniowe lub migrenowe
" nadciśnienie tętnicze
" cukrzyca, obciążony wywiad rodzinny
" kamica dróg żółciowych
" zaburzenia funkcji wÄ…troby
" palenie papierosów powyżej 30 rż (powyżej 15 dziennie)
" żylaki kończyn dolnych
" niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych
" planowany zabieg operacyjny w ciągu najbliższych 4 tyg.
" wiek > 40 rż
Przerwad OC natychmiast w przypadku:
" Ból łydek
" Ból w klatce piersiowej
" Bóle migrenowe
" Kamica pęcherzyka żółciowego
" Długie unieruchomienie (np. przy złamaniach kości)
Najczęstsze objawy uboczne doustnej
antykoncepcji hormonalnej
" krwawienia międzymiesiączkowe
" skÄ…pe krwawienia miesiÄ…czkowe
" zatrzymanie miesiÄ…czki
" nudności, wymioty
" przyrost wagi ciała
Inne korzyści stosowania doustnej
antykoncepcji hormonalnej
" częstości występowania niezłośliwych guzów piersi
" częstości występowania niezłośliwych torbieli jajników
" Niedokrwistości
" RZS
" ciąży pozamacicznej
" chorób zapalnych miednicy mniejszej
" raka jajnika
" raka endometrium
OC jako czynnik leczniczy:
" Krwawienia funkcjonalne
o Nieregularne cykle, nadmiernie obfite miesiÄ…czki
o PMS
" Hyperandrogenizm jajnikowy
o TrÄ…dzik
o Hirsutyzm
Antykoncepcja postkoitalna czyli po
niezabezpieczonym stosunku
" Do 1 godziny: Postinor- lewonorgestrel 0,75 mg p.o.
" Do 12 godzin: Lewonorgestrel 0,6 mg i.m.
" Do 48 godzin: estrogeny skoniugowane końskie 30 mg
p.o. przez 5 dni, etynyloestradiol 5 mg p.o. przez 5 dni
" Metoda YUZPE a- E + A do 72 godzin  LNG 1,0
mg + EE 0,1 mg p.o. 2 x /12 godzin ze środkami
przeciwwymiotnymi
" IUD
Sposoby antykoncepcji hormonalnej długo
działającej w Polsce
" iniekcje gestagenów (co 12 tygodni zastrzyk
z Provera Depot a 150 mg domięśniowo)
" IUD (Mirena)
Przeciwwskazania do iniekcji gestagenów lub
tabletki jednoskładnikowej z samym gestagenem
(cerazette)
" rak piersi i niezdiagnozowane guzy piersi
" rak narzÄ…du rodnego
" niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych
" podejrzenie ciąży
" zakrzepowe zapalenie żył i inne zakrzepice
" choroby naczyń wieńcowych i mózgowych
" żółtaczka
Pierścienie dopochwowe
" Progesteron lub połączenie E + P
" Działanie do 3 miesięcy
" Skład najczęściej: 30 ug EE + 650 ug NETA; także
EE + etonogestrel; progesteron 10 mg / dobÄ™ (w
okresie karmienia)
" Działania uboczne: podrażnienie śluzówki pochwy
NuvaRing
Dawkowanie: Dopochwowo, według zaleceń lekarza. NuvaRing może
przypadkowo wypaść z pochwy, np. jeśli został on niewłaściwie
włożony, w czasie usuwania tamponu, podczas stosunku, w przypadku
zaparcia lub wypadania macicy. Dlatego należy regularnie sprawdzać,
czy NuvaRing znajduje siÄ™ w pochwie.
NuvaRing
Możliwe skutki uboczne: Bóle głowy, dyskomfort w
pochwie (upławy i zapalenie pochwy), zwiększenie
masy ciała, nudności, tkliwość piersi, zmiany
nastroju, bolesne miesiÄ…czki, trÄ…dzik, zmniejszenie
libido, bóle brzucha, migrenowe bóle głowy. Lek
stosowany zgodnie z zaleceniami nie wpływa na
sprawność psychofizyczną i zdolność prowadzenia
pojazdów oraz obsługę maszyn.
NuvaRing  technika zakładania
Evra - schemat stosowania
" Jeden plaster na tydzień,
" Przez trzy kolejne tygodnie.
" Po trzech tygodniach, tydzień przerwy
«% Zmiana plastra zawsze w tym samym dniu tygodnia
niedziela niedziela
niedziela niedziela niedziela
Evra 1
Evra 3
Evra 1 Evra 2
Bez plastra
Nowy cykl
Cykl 28 dni
Evra  miejsca aplikacji
Øð Miejsca aplikacji:
" Podbrzusze
" Górna, zewnętrzna część ramienia
" Pośladek
" Bark / Å‚opatka
Ubezpłodnienie (sterylizacja)
Ubezpłodnienie kobiety  zabieg
polega na przerwaniu ciągłości
jajowodów przez ich przewiązanie,
przecięcie, wycięcie lub skoagulowanie.
Ubezpłodnienie mężczyzny  polega na
przecięciu, zaciśnięciu lub podwiązaniu
nasieniowodów (powrózków nasiennych)
powyżej jąder.
Porównanie skuteczności różnych
metod antykoncepcji
Niezdyscyplinowane
Nazwa metody Zdyscyplinowane
Brak antykoncepcji 85 85
Stosunek przerywany 4  12 19  36
1
Wkładki domaciczne 0.2
Tabletki hormonalne
0.2 1
dwuskładnikowe
Metoda termiczna 1 20
Kalendarzyk małżeński 14 40
Metoda owulacyjna
1 25
Billingsów
Porównanie skuteczności różnych
metod antykoncepcji
Niezdyscyplinowane
Nazwa metody Zdyscyplinowane
Globulki i kremy
2 30
plemnikobójcze
Metoda termiczno 
3 35
objawowa
Prezerwatywa dla
3.9 13.8
mężczyzn
Tabletka  po
5 5
stosunku
Kapturki, krążki
6 18
dopochwowe
Porównanie skuteczności różnych
metod antykoncepcji
Nazwa metody Zdyscyplinowane Niezdyscyplinowane
Sterylizacja 0,04 0,04
Iniekcje (zastrzyki
0,3 0,3
hormonalne)
Implanty hormonalne 0,5 0,5
Quiz
Idealna kandydatka do OC
ØðMniej niż 30 lat
ØðBez dzieci
ØðJeden partner seksualny
ØðPlanuje ciążę w przyszÅ‚oÅ›ci
ØðFunkcjonalne krwawienia z dróg rodnych
Idealna kandydatka do
prezerwatywy i spermicydów
ØðMniej niż 20 lat
ØðBez dzieci
ØðNieregularne kontakty sexualne
Idealna kandydatka do IUD
Øð34 lata i wiÄ™cej
Øðpali papierosy
Øð2 dzieci i nie planuje wiÄ™cej
Idealna kandydatka do
progestagenów
ØðKarmienie piersiÄ…
ØðPlanuje ciążę w przyszÅ‚oÅ›ci
PRZYPADKI
PACJENTEK
PRZYPADEK 1
ØðPacjentka 16 lat, PM 12 lat
ØðOd 2 lat regularne, ale obfite i bolesne miesiÄ…czki (nie
ustępują po l. p/bólowych)
ØðWywiad: op. wyciÄ™cia migdaÅ‚ków, trÄ…dzik, leki: 800 mg
Ibuprofen, kremy p/trÄ…dzikowe)
ØðBadanie fizykalne
" RR110/70 mm Hg
" waga 60 kg
" wzrost 170 cm
PRZYPADEK 1
POST
POWANIE
AH zawierająca najniższą dawkę EE (20 s
g EE)
PRZYPADEK 2
Øð25- letnia pacjentka, po studiach, aktywna zawodowo, ciążę
planuje dopiero za kilka lat, zaczęła przyjmowanie AH jako
nastolatka z powodu bolesnych miesiÄ…czek
ØðObawia siÄ™, że dÅ‚ugotrwaÅ‚e przyjmowanie AH wpÅ‚ywa na jej
płodność w przyszłości
ØðMatka 55 lat, wÅ‚aÅ›nie rozpoznano u niej raka sutka
ØðWywiad: appendektomia, leki-AH, alergie, choroby-brak
ØðBadanie fizykalne: RR 120/65 mm Hg, waga 54 kg, wzrost
166 cm
PRZYPADEK 2
POST
POWANIE
Kontynuacja antykoncepcji
PRZYPADEK 3
Øð36 lat, 3 dzieci, mężatka od 12 lat
ØðPrzyjmuje AH od 4 lat bez problemów
ØðWywiad: 2xCC, choroby-brak, rak jajnika-matka-55 lat-
zmarła, ojciec-MI-53 lata, nie aktywna ruchowo, nie stosuje
diety, przed przyjmowaniem AH bardzo obfite miesiÄ…czki
ØðBadanie fizykalne: RR 130/80 mm Hg, waga 75 kg, wzrost
164 cm, piersi bz.
PRZYPADEK 3
POST
POWANIE
ØðAH
ØðLipidogram
ØðDieta
ØðĆwiczenia
PRZYPADEK 4
ØðPacjentka 45 l, nocne uderzenia gorÄ…ca, bezsenność, bóle
głowy, miesiączki co 3 tyg (wcześniej co 4 tyg), przestała
palić papierosy 2 lata temu (po 25 latach)
ØðWywiad: zdrowa, matka-70l-zÅ‚amanie collesa w wieku
65 l, ojciec-od 50 rż NT, hipercholesterolemia, aktywna
ruchowo-aerobik
ØðBadanie fizykalne: RR 130/85 mm Hg, waga 50 kg, wzrost
170 cm, piersi bz.
PRZYPADEK 4
POST
POWANIE
ØðMammografia
ØðLipidogram
ØðDieta
ØðAH lub HTZ
PRZYPADEK 4
AH
HTZ
" Skuteczna antykoncepcja
" Mogą wystąpić nieregularne
" Reguluje cykl
krwawienia
" Zmniejsza bolesność miesiączek
" Nie hamuje owulacji
" Eliminuje objawy wypadowe
" Eliminuje objawy wypadowe
" Wzrost BMD
" Wzrost BMD
" Leczenie trÄ…dziku
 Brak refundacji kosztów pigułek
antykoncepcyjnych jest przejawem
dyskryminacji kobiet