Polski system ochrony praw człowieka tworzą:
* sÄ…dy powszechne;
* Trybunał Konstytucyjny;
* Rzecznik Praw Obywatelskich (obecnie: Janusz Kochanowski);
* Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji;
pozarzÄ…dowe organizacje:
* Polski Czerwony Krzyż (filia międzynarodowego);
* Amnesty International (polska filia);
* Komitet Helsioski (powstały po Konferencji Biezpieczeostwa i Współpracy Europejskiej,
której celem była obrona praw obywatelskich na terenie krajów postradzieckich; zajmowała
się raczej prawną pomocą, jak niesprawiedliwe wyroku czy więzienie bez orzeczenia
sądowoego; konferencja miała miejsce w 1979 roku).
W czasach PRL-u działała Konstytucja lipcowa z 1959 roku. Prawa w niej zawarte teoretycznie miały
byd wypełniane w wypadku wypełniania przez obywatela jego obowiązków, ale w praktyce większośd
praw w ogóle nie była respektowana przez władze. Wolności słowa, prasy i druku, od tortur czy
osobista, przemieszczania się, zgromadzeo, dobrych warunków pracy i wynagrodzenia generalnie nie
istniały. Zakazywano nawet uprawiania sportów wodnych w akwenach w obawie przed ewentualną
ucieczką wpław z kraju. Pojawiały się jednak pewne inicjatywy obywatelskie, mające na celu protest
lub zapobieżenie tego rodzaju sytuacjom. Należały do nich:
* Komitet Obrony Robotników (KOR), powstały w 1976 roku po strajku robotników w Ursusie i
Radomiu, założony przez polską inteligencję, m.in. Kuronia, Michnika;
* Ruch Obrony Prawa i Wolności Ludu walczył głównie o wolnośd sumienia, wyznania, prawo
Kościoła katolickiego do posiadania prasy czy własnego majątku;
*  Solidarnośd , założona w 1980 roku przez grupę robotników; jako związek zawodowy
walczyła o prawa pracownicze (wolne soboty, ubezpieczenia społeczne), póz
niej jednak
bardziej ogólnie o prawa do wolności, słowa czy wyznania.
13 grudnia 1981- wprowadzenie stanu wojennego.
made by koperek©