LOKALNY PROGRAM
LOKALNY PROGRAM
REWITALIZACJI
REWITALIZACJI
OSIEDLA  STARA KOLONIA
OSIEDLA  STARA KOLONIA
W BRZESZCZACH
W BRZESZCZACH
2005-2015
2005-2015
BRZESZCZE CZERWIEC-LIPIEC 2005
BRZESZCZE CZERWIEC-LIPIEC 2005
1
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
SPIS TREŚCI
Wstęp .......................................................................................................................5
I. y
ródła i podstawowe zało\
enia prac nad programem............................................... 6
y
ródła Programu....................................................................................................... 6
Zało\
enia wyjściowe przygotowania i realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji dla
osiedla  Stara Kolonia .............................................................................................. 6
II. Przebieg prac na programem............................................................................10
Charakterystyka obecnej sytuacji Miasta Brzeszcze .............................................12
III. Uwarunkowania rozwojowe miasta - charakterystyka obecnej sytuacji ................13
Sfera przestrzenna...................................................................................................13
Lokalizacja i dostępność komunikacyjna.................................................................13
Zagospodarowanie przestrzenne............................................................................14
Zasoby kulturowe i środowisko przyrodnicze ..........................................................16
Infrastruktura techniczna i komunalna ...................................................................17
Zasoby mieszkaniowe ...........................................................................................18
Sfera gospodarcza ...................................................................................................19
Skala i struktura działalności gospodarczej .............................................................19
Sfera społeczna .......................................................................................................20
Mieszkańcy ..........................................................................................................20
Bezrobotni ...........................................................................................................22
Patologie, przestępczość .......................................................................................22
IV. Uwarunkowania programowe LPR zawarte w strategicznych dokumentach
własnych, regionalnych i rządowych.............................................................................23
Strategia Rozwoju Społeczno  Gospodarczego Miasta i Gminy Brzeszcze na lata 2005-
2015 .......................................................................................................................23
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brzeszcze na lata 2004  2006...................................24
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego.........................24
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2000-2006.............................25
Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 i Podstawy Wsparcia Wspólnoty 2004-2006..........26
Narodowy Plan Rozwoju 2007-13 (projekt)................................................................26
V. Obszar rewitalizacji...............................................................................................28
2
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Charakterystyka obecnej sytuacji na obszarze rewitalizacji .................................29
VI. Ogólna charakterystyka Osiedla  Stara Kolonia .................................................30
Zasoby lokalowe, sytuacja własnościowa...................................................................30
Standard i stan techniczny budynków mieszkalnych ...................................................31
Uwarunkowania związane z ochroną środowiska........................................................32
Działalność gospodarcza...........................................................................................33
Bezrobocie ..............................................................................................................33
Patologie społeczne, przestępczość ...........................................................................34
Pomoc społeczna .....................................................................................................34
Cele i Działania Programu planowane na rewitalizowanym obszarze...................37
VII. Cele i działania Programu .................................................................................38
VIII. Szacunkowe koszty realizacji programu w latach 2005-2006...............................46
IX. Zarządzanie procesem rewitalizacji....................................................................49
Aneks 51
X. Lista Załączników .................................................................................................52
XI. Przypisy...........................................................................................................53
3
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
SPIS TABEL
Tabela 1. Wyposa\
enie w podstawową infrastrukturę komunalną, porównawczo. ...............18
Tabela 2. Standardy mieszkaniowe  porównawczo. .........................................................18
Tabela 3. Zasoby mieszkaniowe, porównawczo. ...............................................................19
Tabela 4. Podmioty gospodarki narodowej  struktura sektorowa, formy prawne,
porównawczo.................................................................................................................19
Tabela 5. Pracujący w gospodarce narodowej, porównawczo. ...........................................20
Tabela 6. Podmioty gospodarki narodowej  wg. dziedzin działalności, porównawczo. ........20
Tabela 7. Struktura wiekowa ludności, porównawczo........................................................21
Tabela 8. Struktura wykształcenia ludności w wieku 13 lat i więcej, porównawczo..............21
Tabela 9. Ludność wg. głównego z
ródła utrzymania, porównawczo. ..................................21
Tabela 10. Liczba wykroczeń i przestępstw w mieście .......................................................22
Tabela 11. Wykaz budynków mieszkalnych na Osiedlu Stara Kolonia. ................................30
Tabela 12. Bezrobotni - Osiedle Stara Kolonia. .................................................................33
Tabela 13. Wykaz przestępstw kryminalnych na terenie Starej Kolonii w latach 2000-200434
Tabela 14. Problemy mieszkańców Osiedla Stara Kolonia w latach 2000-2005. ...................35
Tabela 15. Podstawowa struktura Programu (obszary, problemy, cele, wskaz
niki). .............39
Tabela 16. Szczegółowa struktura Programu (przedsięwzięcia i projekty). ..........................40
Tabela 17. Szacunkowe koszty projektów planowanych do wdro\
enia w latach 2005-2006..47
4
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
WST
P
WST
P
5
I . y
R Ó D A
A I P O DS T A W O W E ZA A
O śE N I A P RA C N A D
I . y
R Ó D A
A I P O DS T A W O W E ZA A
O śE N I A P RA C N A D
PR O G R A M EM
PR O G R A M EM
y
ródła Programu
y
ródła Programu
Idea podjęcia w Brzeszczach rewitalizacji osiedla górniczego  Stara Kolonia zrodziła się na
początku 2005 roku, w trakcie prac nad Strategią Rozwoju Miasta i Gminy do roku 2015.
Zadanie pn. Rewitalizacja cennych, zaniedbanych części miasta , zostało ujęte bezpośrednio
w treści Strategii, przyjętej uchwałą Rady Miasta i Gminy Brzeszcze.
Równie\
w przygotowanym wcześniej, w 2004 roku, i aktualizowanym w 2005 roku Planie
Rozwoju Lokalnego na lata 2004-2006 ujęto zadanie  Rewitalizacja Osiedla Stara Kolonia, w
tym ulica Górnicza w Brzeszczach .
Prace nad programem zainicjowane zostały póz
ną wiosną 2005 roku przez władze gminy w
osobie Pani Burmistrz Beaty Szydło, poprzez wstępne spotkania w gronie osób zajmujących
się z ramienia władz gminy zagadnieniami rozwojowymi i konsultantów wspierających proces
od strony metodologicznej.
Poniewa\
inicjatywa i zainteresowanie podjęciem programu ze strony samorządu miasta
spotkało się z zainteresowaniem ze strony mieszkańców oraz zarządców i właścicieli
nieruchomości  podjęto decyzję o przystąpieniu do wypracowania programu rewitalizacji w
otwartej formule.
Zało\
enia wyjściowe przygotowania i realizacji Lokalnego
Zało\
enia wyjściowe przygotowania i realizacji Lokalnego
Programu Rewitalizacji dla osiedla  Stara Kolonia
Programu Rewitalizacji dla osiedla  Stara Kolonia
Przedsięwzięcia rewitalizacyjne są jednym z istotnych elementów lokalnych strategii rozwoju
zarówno w du\
ych miastach - metropoliach, jak i w mniejszych miejscowościach, dla których
zapleczem są obszary wiejskie.
Celem projektów rewitalizacyjnych jest doprowadzenie do gospodarczego i społecznego
o\
ywienia określonego obszaru poprzez wprowadzenie nowych lub odtworzenie
historycznych funkcji z jednoczesnym przekształceniem przestrzeni (nowa zabudowa,
modernizacja, adaptacja dla potrzeb nowego sposobu u\
ytkowania). Szczegółowe cele takich
programów są zazwyczaj dwojakie:
- poprawa jakości \
ycia mieszkańców,
- wspieranie lokalnego rozwoju ekonomicznego.
Rewitalizacja jest z zało\
enia procesem naprawczym, odnosi się do wybranych cech danego
obszaru miasta, które na dziś są oceniane niekorzystnie. W konsekwencji program
rewitalizacji jest programem typu problemowego tj. wyrastającym na diagnozie istniejących
problemów, konfliktów w przestrzeni fizycznej, gospodarczej i społecznej.
W lokalnym programie rewitalizacji próbuje się odpowiedzieć na pytanie co lokalne władze
publiczne mogą zrobić, aby z jednej strony wesprzeć rozwój gospodarczy miasta  nie tylko
6
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
poprzez du\
e inwestycje, ale i wspieranie indywidualnej przedsiębiorczości i rozwój lokalnych
małych przedsiębiorstw oraz przyciąganie zarówno inwestorów jak i konsumentów z
zewnątrz  zaś z drugiej strony poprawić warunki i atrakcyjność \
ycia na danym obszarze?
Innymi słowy: co mo\
na zrobić aby nie tylko rozwijać atrakcyjność gospodarczą, ale i
poprawić atrakcyjność społeczną wybranych obszarów, z korzyścią dla całego miasta?
Istotnym zagadnieniem jest tak\
e kwestia wzbogacenia wizerunku miasta  w przypadku
Brzeszcz miasto w chwili obecnej stoi wobec konieczności  wymyślenia się na nowo. Jak
zapisano w dokumencie Strategii Rozwoju:
 Brzeszcze  gmina o wiejskich walorach i miejskich standardach, przywiązana do tradycji,
zdecydowana na rozwój .
Dla celów prac nad niniejszym dokumentem przyjęto definicję rewitalizacji
przedstawioną w dokumentach programowych i roboczych opracowanych przez
Ministerstwo Gospodarki i Pracy dla celów wdra\
ania Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006, uznając, \
e na obecnym etapie
prac jest to podejście wystarczające.
Zgodnie z tym podejściem rewitalizację rozumie sięi w ujęciu szerokim jako kompleksowy
program remontów, modernizacji zabudowy i przestrzeni publicznych, rewaloryzacji zabytków
na wybranym obszarze, najczęściej dawnej dzielnicy miasta, w powiązaniu z rozwojem
społecznym i gospodarczym.
W ujęciu uszczegółowionym dla celów wdra\
ania ZPORR (a tym samym skorzystania ze
współfinansowania z funduszy strukturalnych UE) rewitalizację definiuje się jako
kompleksowe, zintegrowane, kilkuletnie, lokalne programy inicjowane przez samorząd
terytorialny dla realizacji działań technicznych, gospodarczych i społecznych  przy
uwzględnieniu zasad: spójności terytorialnej i ochrony środowiska naturalnego  na
zró\
nicowanych obszarach, takich jak zdegradowane dzielnice miast [& ].
Zgodnie z  Podręcznikiem ogólnym wdra\
ania ZPORR ideą wymogu przygotowania
programów rozwoju jest przede wszystkim włączenie w proces wyznaczania celów rozwoju
społeczno-gospodarczego lokalnych społeczności jak najszerszego spektrum odbiorców
póz
niejszych działań. W konsekwencji w  Podręczniku&  zaleca się, aby dokumenty te
powstawały przy współudziale partnerów społeczno-gospodarczych, przy czym sama
procedura prac nad programem pozostawiona jest do uznania samorządu.
Jednocześnie zwraca się uwagę na to, \
e nadrzędną funkcją lokalnych programów rozwoju
jest zapewnienie koncentracji środków finansowych na wybranych, strategicznie
najwa\
niejszych, zadaniach. Aby zagwarantować stabilność realizacji programów wymaga
się, aby były one przyjmowane uchwałą właściwej Rady.
Zało\
ono równie\
, \
e dokument Lokalnego Programu Rewitalizacji będzie się
składał z dwóch części:
Pierwsza część - ogólna, odnosi się do całego miasta, jego aktualnej charakterystyki i
pozycji rozwojowej i ukazuje uzasadnienie oraz kontekst dla podjęcia programu rewitalizacji
właśnie w tym miejscu, równie\
na tle szerszych programów sub-regionalnych i regionalnych,
a tak\
e wskazywać ma szczegółowo konkretny wybrany obszar odnowy;
7
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
druga część  szczegółowa i ukierunkowana, odnosi się bezpośrednio do wybranego
obszaru odnowy (osiedle  Stara Kolonia ), na którym mają być inicjowane i realizowane
przedsięwzięcia rewitalizacyjne.
W pracach nad programem zaproponowano przyjęcie kilku wyjściowych zało\
eń
metodologicznych, które mają wpływ na docelowy kształt programu, i które
przedstawione są poni\
ej:
otwarta formuła programu zakładała, \
e program mo\
e objąć projekty zgłaszane i
promowane przez ró\
ne podmioty - nie tylko władze miasta i gminy i nie tylko sektor
publiczny, ale tak\
e przez wspólnoty mieszkaniowe, zarządców nieruchomości, organizacje
społeczne, mieszkańców itp.; w konsekwencji na liście zgłaszanych do programu projektów i
postulatów znajdują się zarówno projekty własne władz miasta, jak i propozycje innych
podmiotów aktywnych na obszarze osiedla  Stara Kolonia ;
program przygotowywany jest pod kątem wykorzystania ró\
nych z
ródeł
finansowania, nie tylko aktualnie dostępnego dofinansowania w ramach środków
strukturalnych w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego na lata
2004-2006; stąd katalog projektów, które mogą być zgłaszane i w konsekwencji, które mogą
być włączone do programu rewitalizacji jest szeroki; stąd te\
wskazanie w treści programu
innych potencjalnych z
ródeł finansowania projektów;
program traktowany jest jako program wieloletni, z perspektywą do 2015 roku,
stąd ujęte w programie są zarówno projekty ju\
ukształtowane i przygotowane do realizacji,
jak i projekty pozostające na razie na etapie wyra\
enia potrzeb, czy wstępnych koncepcji. W
miarę krystalizowania się kolejnych mo\
liwości finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych
projekty te powinny być stopniowo przygotowywane do realizacji od strony dokumentacyjno-
technicznej;
metodologia prac nad programem zakłada budowanie programu dwutorowo: z
jednej strony w oparciu o własne analizy stanu obecnego w mieście Brzeszcze i w rejonie
osiedla  Stara Kolonia i diagnozę potrzeb i potencjału w zakresie lokalnego rozwoju
społecznego, gospodarczego i ekologicznego, z drugiej strony  równorzędnie  w oparciu o
badanie potrzeb i postulaty zgłaszane przez bezpośrednich potencjalnych uczestników,
interesariuszy programu  właścicieli i zarządców nieruchomości, mieszkańców, urzędników;
na etapie wstępnych prac nad programem przyjęto zało\
enie, \
e akceptowane są
wszystkie projekty, które spełniają główne cele rewitalizacji, niezale\
nie od statusu
prawnego projektodawcy oraz stanu zaawansowania prac nad projektem; zaakceptowano
tak\
e formułę zgłaszania postulatów pod adresem władz miasta nie mających formy
zwartych projektów, lecz jedynie formę propozycji uznających za wskazane zajęcie się taką
lub inną problematyką;
podjęcie programu rewitalizacji oznacza konieczność skooordynowania i powiązania
wybranych przedsięwzięć inwestycyjnych i nieinwestycyjnych z polityką gospodarczą i
społeczną władz lokalnych na obszarze objętym rewitalizacją; podejmując to zadanie trzeba
więc mieć na uwadze, \
e proces ten powinien łączyć te ró\
norodne zagadnienia i objąć
projekty dotyczące m.in.:
- przestrzeni rewitalizowanego obszaru, zarówno jej estetyki jak i organizacji,
- wyposa\
enia w ró\
norodną infrastrukturę, nie tylko techniczną, ale i tworzącą
potencjalnie warunki dla lokalnej przedsiębiorczości,
- lokalnego \
ycia społecznego, mo\
liwości spędzania wolnego czasu,
- mo\
liwości rozwoju i samorealizacji członków lokalnej społeczności.
8
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Wreszcie przyjmuje się, \
e LPR jako program publiczny powinien w mo\
liwe pełny
sposób powstawać i mieć docelowy kształt zgodny z zasadami dobrej praktyki
programowaniaii, a więc powinien się w mo\
liwie wysokim stopniu charakteryzować
następującymi cechami:
- mieć określony horyzont czasowy,
- być zgodnym z innymi dokumentami programowymi, zarówno dla danego obszaru, jak i
dziedzinowymi,
- być opartym na diagnozie stanu wyjściowego zakończonej zestawieniem problemów do
rozwiązania i potrzeb do zaspokojenia w ramach programu, co staje się podstawą do
sformułowania celów, działań i projektów programu,
- wskazywać potencjalne z
ródła finansowania,
- zawierać opis sposobu zarządzania, monitoringu i oceny (ewaluacji) programu,
- powstawać z uwzględnieniem udziału partnerów społecznych i procedur konsultacyjnych.
9
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
I I . PR Z E B I EG PR A C N A PR O G R A M E M
I I . PR Z E B I EG PR A C N A PR O G R A M E M
Prace nad Lokalnym Programem Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia podjęte zostały
wiosną 2005 w kształcie zgodnym z zało\
eniami metodologicznymi.
Wówczas to odbyły się pierwsze spotkania w gronie urzędników zajmujących się
zagadnieniami rozwojowymi, następnie w gronie osób związanych i zainteresowanych losami
Osiedla. W trakcie tego spotkania przedstawiona została idea udziału w pracach nad LPR,
omówiona istota przedsięwzięć rewitalizacyjnych, wstępnie przedstawione potencjalne
aktualne i przyszłe mo\
liwości finansowania projektów rewitalizacyjnych, ze szczególnym
odniesieniem się do mo\
liwości udziału partnerów niepublicznych.
W czerwcu 2005 roku odbyło się na terenie Osiedla, w siedzibie szkoły Podstawowej im.
Stanisława Staszica, pierwsze otwarte spotkanie warsztatowe z interesariuszami programu 
osobami związanymi instytucjonalnie lub prywatnie  jako mieszkańcy  z terenem osiedla
 Stara Kolonia . Spotkanie to było póz
niej kontynuowane w serii bezpośrednich konsultacji z
poszczególnymi podmiotami.
Prace warsztatowe doprowadziły w efekcie do identyfikacji strategicznych celów
rewitalizacyjnych :
Piękne osiedle
Zmniejszenie liczby bezrobotnych
Zdrowe środowisko
Rozwiązania architektoniczno-przestrzenne związane z zagospodarowaniem wolnego
czasu
Zmiana mentalności (\
adna praca nie hańbi, lepsza jakakolwiek praca ni\
\
adna).
Uczestnikom warsztatów zostały rozdane uproszczone  fiszki projektowe, jako proste
formularze, na których mo\
na zgłosić najwa\
niejsze i najpotrzebniejsze, ich zdaniem,
propozycje projektów, w ramach wypracowanych celów rozwojowych LPR.
A
ącznie w ten sposób przygotowano 15 propozycji przedsięwzięć, które słu\
yć
mają odnowie i o\
ywieniu przestrzeni i społeczności pogórniczego osiedla  Stara
Kolonia w Brzeszczach.
Wnioski te miały ró\
ny status  w większości dotyczyły projektów wymagających dopiero
opracowania i przygotowania do realizacji, część stanowiła jedynie koncepcyjne postulaty.
Część propozycji dotyczyła przedsięwzięć remontowych lub inwestycyjnych, znacząca część
miała jednak\
e charakter nieinwestycyjny  projektów społecznych.
W tej liczbie zgłoszono:
8 propozycji projektów inwestycyjnych i remontowych
7 propozycji projektów społecznych.
Wszystkie wnioski wpłynęły od partnerów zewnętrznych, uczestników warsztatów.
Na tym etapie, po analizie zgłoszonych projektów, mając na względzie sytuację i potrzeby
rozwojowe miasta, a tak\
e biorąc pod uwagę preferencje wyra\
ane przez władze miasta:
10
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
1/ wybrano projekt priorytetowy, najwa\
niejszy i de facto warunkujący sensowne
podjęcie realizacji pozostałych przedsięwzięć,
2/ równolegle rozpoczęto prace nad wypracowaniem ostatecznego kształtu docelowej
koncepcji urbanistycznej Osiedla.
A
ącznie w trakcie prac nad programem odbyło się sześć spotkań z interesariuszami
programu, w tym spotkania programowe w dniach: 17 czerwca, 1 lipca i 19 lipca 2005 r.
oraz wstępne spotkanie informacyjne.
Wybrana dokumentacja w/wym. spotkań zamieszczona jest w Załącznikach tekstowych.
W efekcie prowadzonych prac konsultacyjnych, dyskusji z władzami miasta oraz analiz
własnych zaproponowany został projekt Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Osiedla  Stara
Kolonia , który przedstawiony jest w niniejszym opracowaniu.
11
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ
CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ
SYTUACJI MIASTA BRZESZCZE
SYTUACJI MIASTA BRZESZCZE
12
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
I I I . U WA R U N K O WA N I A R O Z W OJ O W E MI A S T A -
I I I . U WA R U N K O WA N I A R O Z W OJ O W E MI A S T A -
iii
C H A RA K T E RY S T Y KA OB EC N EJ S Y T U A C J I
C H A RA K T E RY S T Y KA OB EC N EJ S Y T U A C J Iiii
Sfera przestrzenna
Sfera przestrzenna
Lokalizacja i dostępność komunikacyjna
Brzeszcze poło\
one są w zachodniej części województwa małopolskiego, w powiecie
oświęcimskim.
Przez miasto przebiega trasa linii kolejowej relacji Oświęcim  Czechowice Dziedzice,
Zebrzydowice. Trasa ta pełni aktualnie niewielką rolę w obsłudze miasta i gminy. W ciągu
doby przez stację Brzeszcze-Jawiszowice przeje\
d\
a 12 pociągów pasa\
erskich.
Główne szlaki komunikacji samochodowej to drogi wojewódzkie z Pszczyny do Krakowa i
Zatora oraz Chorzowa i Oświęcimia.
Aktualnie najwa\
niejszą rolę komunikacyjną pełni droga wojewódzka nr 933 Chrzanów 
Oświęcim - Brzeszcze  Pszczyna łącząca gminę Brzeszcze z drogą krajową nr 1: Gdańsk-
Częstochowa- Pszczyna-Bielsko Biała  Cieszyn i droga krajowa nr 44 Gliwice  Tychy 
Oświęcim-Kraków. Mniejszą rolę pełni droga wojewódzka nr 949: Brzeszcze  Zator oraz
drogi powiatowe, z których najistotniejszą jest droga powiatowa nr 14-500 zapewniająca
najkrótsze połączenie z Bielskiem.
Wyniki pomiarów ruchu (liczba pojazdów przeje\
d\
ających w ciągu doby) na tych trasach
wskazują na bardzo silne powiązania komunikacyjne Brzeszcz z du\
ymi sąsiednimi miastami :
Oświęcimiem, Czechowicami-Dziedzicami oraz Bielskiem  Białą, niezale\
nie od podziałów
administracyjnych kraju.
Przez teren Brzeszcz projektowany jest odcinek trasy drogi ekspresowej S1 z Pyrzowic do
Bielska Białej.
Przebieg drogi będzie miał ogromny wpływ na wielkość i rozkład przestrzenny ruchu w
obszarze gminy. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w  Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeszcze , mo\
na z du\
ym
prawdopodobieństwem zało\
yć, \
e projektowana droga ekspresowa przejmie w całości ruch
ekspresowy, jaki teraz odbywa się głównie w dwóch kierunkach południe  północ i zachód 
północ oraz 30-40% ruchu docelowego. W rezultacie wielkość ruchu na podstawowej sieci
ulic miejskich zmniejszy się o ok. 40-60%, a główną trasą wlotową do miasta będzie
projektowany odcinek ulicy z węzła drogi ekspresowej od strony zachodniej (nowy przebieg
ul. Pszczyńskiej).
Brak realizacji drogi ekspresowej S1 w najbli\
szych latach oznacza wyczerpanie mo\
liwości
przepustowych odcinków drogi wojewódzkiej 933 i w znacznym stopniu drogi powiatowej 14-
500, a tym samym konieczność realizacji alternatywnego układu wewnętrznych obwodnic, w
tym szczególnie obwodnicy północnej wraz z bezkolizyjnym przekroczeniem linii kolejowej.
Niepodjęcie realizacji równie\
tych rozwiązań spowoduje drastyczne ograniczenie dostępności
komunikacyjnej do miasta i całej gminy, a tym samym brak mo\
liwości rozwoju
gospodarczego.
13
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Zagospodarowanie przestrzenne
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Brzeszcze
zostało przyjęte uchwałą nr IX/90/2003 Rady Miejskiej w Brzeszczach w dniu 16 września
2003r. Aktualnie prowadzone są końcowe czynności przy opracowywaniu Planu
Zagospodarowania Przestrzennego.
W Studium określono kierunki rozwoju całej gminy. Głównym celem polityki przestrzennej
gminy jest jej wszechstronny rozwój w aspekcie poprawy standardów \
ycia mieszkańców,
przy równoczesnym przestrzeganiu zasady zrównowa\
onego rozwoju jako podstawy
wszelkich działań związanych z u\
ytkowaniem przestrzeni gminy.
Miastu Brzeszcze przypisano w szczególności:
W zakresie funkcji społeczno-gospodarczych
- rozwój przemysłu i drobnej wytwórczości opartych na przemyśle wydobywczym węgla
kamiennego oraz wszelkiej działalności produkcyjnej pozostałych podmiotów
gospodarczych oraz powstawanie i rozwój składów, baz i budownictwa,
- obsługę ludności w zakresie usług publicznych i komercyjnych  ochrony zdrowia,
opieki społecznej, szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego, kultury, sportu i
rekreacji  na poziomie lokalnym i ponadlokalnym,
- mieszkalnictwo dla ludności pracującej w gminie i poza jej granicami w tradycyjnych
ośrodkach produkcyjno-usługowych np. w Oświęcimiu, Miedz
nej i innych
Hierarchii ośrodków usługowych
Zgodnie z tradycyjnymi powiązaniami gospodarczo  administracyjnymi jak równie\
 Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego ,
miasto Brzeszcze to ośrodek usługowo-administracyjny o znaczeniu lokalnym
Mieszkalnictwa
Do ustalenia przyszłych potrzeb mieszkaniowych przyjęto:
- potrzebę poprawy obecnych standardów, wyra\
ającą się obni\
eniem zagęszczenia
zasobów mieszkaniowych (ilość osób na 1 mieszkanie), ilość m2 powierzchni
u\
ytkowej na 1 mieszkańca).
- potrzebę zapewnienia niezbędnych terenów pod zabudowę mieszkaniową dla
przewidywanego przyrostu liczby ludności gminy (zabudowa jednorodzinna
wolnostojąca, zwarta, wielorodzinna).
Potrzeby terenowe dla mieszkalnictwa wg przyjętych wskaz
ników dla Brzeszcz będą wynosić
280 -308 ha w zale\
ności od przyjętych standardów.
Struktura funkcjonalno-przestrzenna
Decydujący wpływ na zmianę dawnej, typowo wiejskiej struktury funkcjonalno-przestrzennej
w Brzeszczach, miał rozwój górnictwa, który doprowadził do przekształcenia części obszaru w
strukturę miejsko-przemysłową. Na tę strukturę składają się:
- poło\
one w centrum miasta obiekty powierzchniowe Kopalni
- osiedla mieszkaniowe zabudowy jedno i wielorodzinnej (bloki) wraz z centrami
usługowo-handlowymi.
14
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
W ramach struktury funkcjonalno-przestrzennej wyodrębniono charakterystyczne typy
obszarów zró\
nicowanych pod względem przeznaczenia i kierunków zagospodarowania oraz
zasad ochrony.
W strukturze przestrzeni gminy (i równie\
miasta) mo\
na wyró\
nić pięć zasadniczych stref:
1) strefa osadnicza-obszary typu  B (B1, B2, B3 oraz B4 i B5)  stanowiąca przestrzeń
zamieszkania, nauki, pracy (z wyłączeniem przemysłu ucią\
liwego), zaspakajania potrzeb w
zakresie usług, wypoczynku itp.
Obszary typu B1  obszary koncentracji i rozwoju osadnictwa w zwartej strukturze zabudowy
miejskiej, z du\
ym udziałem przestrzeni publicznej, zwłaszcza usługowej, obejmują tereny
zabudowane i takie, które mogą być przeznaczone pod zabudowę dla funkcji mieszkaniowej,
Obszary typu B2  obszary utrzymania i rozwoju osadnictwa w strukturze przestrzennej
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, głównie wolnostojącej, z udziałem usługowej
przestrzeni publicznej, kształtowanej szczególnie w wyznaczonych rejonach jej koncentracji,
dotyczy terenów zabudowanych i tych, które mogą być przeznaczone pod zabudowę dla
funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej jak równie\
usług publicznych, komercyjnych i drobnej
wytwórczości,
Obszary typu B3  obszary utrzymania i rozwoju osadnictwa w rozluz
nionej strukturze
przestrzennej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, powiązanej z rolniczą przestrzenią
produkcyjną. Obszary obejmują tereny zabudowane i związane z nimi grunty rolne, z których
część mo\
e być przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną i inną osadniczą (głównie z
zakresu usług komercyjnych, drobnej wytwórczości oraz obsługi gospodarki rolnej i
rybackiej),
Obszary typu B4  obszary strefy osadniczej wymagające ograniczenia zabudowy z powodu
zaliczenia ich do IV kategorii przydatności terenu do zabudowy ze względu na szkody
górnicze
Obszary typu B5  obszary strefy osadniczej wymagające zahamowania rozwoju funkcji
mieszkaniowej ze względów przestrzennych (niekorzystne poło\
enie przy głównych trasach i
węzłach infrastruktury komunikacyjnej), wskazane do ewentualnych przekształceń w
kierunku zagospodarowania pod usługi związane z obsługa ruchu samochodowego.
2) strefa przemysłowa  kształtowana przez wyznaczone obszary typu P (P1, P2, P3)
Obszary typu P1  obszary przemysłowe, przede wszystkim główne obiekty Kopalni KWK
Brzeszcze-Silesia,
Obszary typu P2  obszary przewidziane do składowania odpadów poprodukcyjnych Kopalni
KWK Brzeszcze-Silesia (głównie karbońska skała płonna) i sukcesywnej rekultywacji w
kierunku leśnym lub łąkowym
Obszary typu P3 - obszary eksploatacji powierzchniowej, przewidziane do rekultywacji w
kierunku leśnym lub wodnym  rekreacyjnym.
3) strefa rolniczej przestrzeni produkcyjnej  kształtowana przez wyznaczone obszary typu R
i częściowo typu Z2
Obszary typu R  obszary ochrony i kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej,
wyłączone z zabudowy (nie dotyczy zabudowy istniejącej oraz obiektów związanych z
gospodarka rolną, infrastrukturą techniczną i eksploatacją złó\
kopalin),
Obszary typu Z2  obszary zieleni naturalnej, w tym zieleni wysokiej, izolacyjno-
krajobrazowej oraz trwałych u\
ytków zielonych rolniczej przestrzeni produkcyjnej 
15
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
wyłączone z zabudowy (nie dotyczy zabudowy istniejącej oraz obiektów związanych z
gospodarką rolną, infrastrukturą techniczną, rekreacją i sportem oraz eksploatacją złó\

kopalin)
4) Strefa kształtowania systemu przyrodniczego, w skład której wchodzą obszary typu Z (Z1,
Z2, Z3), W (W1, W2)
Obszary typu Z1  obszary kształtowania urządzonych terenów zieleni publicznej  parkowej,
cmentarnej i innej oraz rekreacji i sportu wraz z niezbędnymi usługami towarzyszącymi,
Obszary typu Z2  Obszary zieleni naturalnej, w tym zieleni wysokiej izolacyjno-
krajobrazowej oraz trwałych u\
ytków zielonych rolniczej przestrzeni produkcyjnej wyłączone
z zabudowy(nie dotyczy zabudowy istniejącej oraz obiektów związanych z gospodarka rolną,
infrastrukturą techniczną, rekreacją i sportem oraz eksploatacją złó\
kopalin)
Obszary typu Z3  obszary ochrony i kształtowania terenów leśnych, wyłączone z zabudowy
(nie dotyczy obiektów związanych z gospodarką leśną oraz eksploatacją złó\
kopalin)
Obszary typu W1  obszary otwartych wód stojących  obszary ochrony rybackiej przestrzeni
produkcyjnej
Obszary typu W2 - obszary otwartych wód płynących  obszary ochrony przestrzeni wodnej
rzeki Wisły i Soły (obejmujące tereny wodne wraz z bezpośrednią ich obudową biologiczną
stanowiącą tereny zalewowe) wchodzące w skład głównych korytarzy ekologicznych
biegnących przez teren gminy.
5) Strefa infrastruktury technicznej i komunikacji  kształtowana przez wyznaczone obszary
typu T i K
Obszary typu T  obszary infrastruktury technicznej, przemysłowej i komunalnej. Objęto
istniejące obiekty infrastruktury technicznej, w tym zbiornik retencyjno-dozujący wód słonych
Kopalni KWK Brzeszcze-Silesia, komunalna oczyszczalnię ścieków, wysypisko odpadów
komunalnych, punkty zasilania w energie elektryczną.
Obszary typu K  obszary głównych tras komunikacyjnych, takich jak istniejąca linia
kolejowa, trasa planowanej drogi S1 Pyrzowice  Dąbrowa Górnicza  Bielsko Biała 
Cieszyn, trasy dróg wojewódzkich ( w tym trasa planowanej obwodnicy miasta Brzeszcze w
ciągu drogi wojewódzkiej nr 933), trasy dróg powiatowych, trasy wa\
niejszych dróg
gminnych.
Zasoby kulturowe i środowisko przyrodnicze
Pierwsze wzmianki o Brzeszczach pojawiają się w dokumentach w 1443 r. Początkowo
miejscowa ludność zajmowała się przede wszystkim rolnictwem, hodowlą ryb, bydła i owiec.
Dopiero odkrycie na terenie Brzeszcz złó\
węgla kamiennego w końcu XIX w. i budowa w
1903 r. kopalni całkowicie zmieniło charakter miejscowości i tak jest do dzisiaj. Losy miasta i
jego mieszkańców nierozerwalnie związane są z kopalnią.
W tym samym czasie kiedy wznoszono kopalnię, rozpoczęto budowę dwóch osiedli
górniczych  Starej i Nowej Kolonii, które istnieją do dziś.
Na terenie Brzeszcz znajduje się kilkanaście obiektów zabytkowych objętych ewidencją
Państwowej Słu\
by Obiektów Zabytkowych (PSOZ):
Kościół Parafialny pw. Św. Urbana  1876 r, murowany
Dom, ul. Kościelna 1  kon. XIX w., murowany
16
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Dom, ul. Kosynierów 1  połowa XIX w., drewniany
Dom, ul. Kosynierów 4  pocz. XIX w., murowany
Dawny Urząd Miejski, ul. Kosynierów 8, pocz.XIX w., murowany
Dom, ul. Piastowska 19, poł.XIX w., drewniany
Dom, ul. Piastowska 22, poł. XIX w., drewniany
Dom, ul. Piastowska 24, kon. XIX w., murowany
Dom, ul. Piastowska 29, pocz. XXw., murowany
Dom, ul. Piastowska 31  Kon.XIX w., drewniany
Dom, ul. Reja 2  poł.XIX w., drewniany
Dom, ul. Reja 65  poł. XIX w., drewniany
Dom, ul. Reja 6  kon. XIX w., murowany
Dom, ul. Reymonta 3  poł. XIX w., drewniany
Dom, ul. Sikorskiego 1  poł XIX w.
Dom, ul. Św. Wojciecha  pocz.XIX w., drewniany
Do obiektów zabytkowych nieobjętych ewidencja PSOZ nale\
ą:
Zespół budynków mieszkalnych (osiedle robotnicze budowane w latach 1903-1918) tzw.
Stara Kolonia,
Zespół budynków mieszkalnych (osiedle robotnicze z 1918 r.) tzw. Nowa Kolonia,
Zespół budynków mieszkalnych (osiedle urzędników górniczych) tzw. Kolonia Urzędnicza
Stan zachowania tych zespołów jest zły i wymaga rehabilitacji w zakresie dostosowania
budynków do standardów i wymogów współczesnych przy zachowaniu formy i struktury
przestrzennej budynków oraz w zakresie funkcjonowania i ukształtowania ich bezpośredniego
otoczenia.
Autorzy  Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeszcze
proponują do wpisania do rejestru zabytków nieruchomych wszystkich trzech zespołów
mieszkalnych. Na terenie Brzeszcz znajduje się jeszcze wiele interesujących obiektów
związanych ze środowiskiem kulturowym, przede wszystkim krzy\
e i kapliczki przydro\
ne.
Monografia temu poświęcona pt.  Ście\
kami naszej historii, tradycji, kultury i przyrody
została opracowana w 2002r. przez Stowarzyszeni na rzecz Gminy  Brzost i Ośrodek Kultury
w Brzeszczach.
Infrastruktura techniczna i komunalna
Brzeszcze zaopatrywane są w wodę poprzez wodociąg grupowy  Brzeszcze , zasilany w wodę
z wodociągu Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów w Katowicach z magistrali  GO-
CZA . Gęstość sieci wodociągowej jest stosunkowo du\
a (lepszą w porównaniach ma tylko
Wolbrom).
Na terenie gminy działa jedna biologiczno-chemiczna oczyszczalnia ścieków, zlokalizowana w
Brzeszczach, na południe od ul. św. Wojciecha. Oczyszczalnia ścieków pracuje poni\
ej 50%
swojej przepustowości, dzieje się tak z racji słabo rozwiniętej sieci kanalizacyjnej, zwłaszcza
sanitarnej. O ile stosunek długości sieci kanalizacyjnej do wodociągowej w mieście jest
17
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
stosunkowo niezły, jak na warunki małopolskie, o tyle ju\
stosunek połączeń kanalizacyjnych
do wodociągowych jest dramatyczny (0,17). W porównaniu z Wolbromiem, gdzie wartość
tego wskaz
nika wynosi 0,72 i z województwem (0,37), jest bardzo z
le.
Tabela 1. Wyposa\
enie w podstawową infrastrukturę komunalną, porównawczo.
stosunek liczby
połączeń
stosunek liczba połączeń liczba połączeń
gęstość sieci kanalizacyjnych
gęstość sieci długości sieci wodociągowych kanalizacyjnych
wodociągowej do
2003 kanalizacyjnej kanalizacyjnej prowadzących prowadzących
rozdzielczej w wodociągowych
w km / km kw. do do budynków do budynków
km / km kw. prowadzących
wodociągowej mieszkalnych mieszkalnych
do budynków
mieszkalnych
1 2 3 4 5 6
Brzeszcze 1,72 1,24 0,72 0,17 1 743 291
Libią\
1,88 0,90 0,48 0,20 3 011 613
Wolbrom 2,89 1,96 0,68 0,72 1 373 991
Województwo 1,00 0,39 0,39 0,37 351500 129325
Małopolskie
Zasoby mieszkaniowe
Wskaz
niki dotyczące standardów i zasobów mieszkaniowych dla Brzeszcz są raczej
niewyró\
niające się. Porównując przeciętną liczbę izb w mieszkaniu i przeciętną powierzchnię
u\
ytkową jednego mieszkania  wskaz
niki są gorsze od wojewódzkich, natomiast przy liczbie
osób przypadających na jedno mieszkanie i powierzchni u\
ytkowej na osobę jest lepiej
(Brzeszcze odpowiednio- 2,83 i 23,8; Małopolska  3,25 i 22,6). Mieszkania oddane do
u\
ytku w 2003 r. dotyczą tylko budownictwa indywidualnego, ale z reguły tak jest w
miastach tej wielkości co Brzeszcze (podobnie jest w Libią\
u i Wolbromiu).
Tabela 2. Standardy mieszkaniowe  porównawczo.
przeciętna
przeciętna przeciętna przeciętna pow.
pow. u\
ytkowa
2003 liczba izb w liczba osób na u\
ytkowa na 1
1 mieszkania w
mieszkaniu mieszkanie osobę w m2
m2
1 2 3 4
Brzeszcze 3,61 2,83 67,3 23,8
Libią\
4,04 3,26 69,3 21,3
Wolbrom 3,6 2,71 61,3 22,6
Województwo 3,78 3,25 73,2 22,6
Małopolskie
18
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 3. Zasoby mieszkaniowe, porównawczo.
przeciętna mieszkania - w tym w
mieszkania
pow. oddane do budynkach
Powierzchnia - w tym w
oddane do - w tym w bud. - w tym w bud.
u\
ytkowa u\
ytku indywidual
2003 u\
ytkowa w budynkach
u\
ytku Indywidualnych 1 mieszka Indywidualnych ogółem /. nych /
m kw indywidualnych
ogółem
1000 1000
nia w m2
mieszk mieszk.
1 2 3 4 5 6 7 8
Brzeszcze 64 64 143,9 143,9 5,39 5,39 4687 4687
Libią\
54 54 136,2 136,2 3,05 3,05 7355 7355
Wolbrom 25 25 156,5 156,5 2,73 2,73 3913 3913
Województwo 23 342 19 664 122,6 135,3 7,2 6,0 2 862 252 2 659 873
Małopolskie
Sfera gospodarcza
Sfera gospodarcza
Skala i struktura działalności gospodarczej
Największą firmą w mieście i zarazem największym pracodawcą, zatrudniającym ok. 4 tysięcy
osób, jest Kopalnia KWK Brzeszcze-Silesia, jedna z najlepszych w Kompanii Węglowej S.A. W
mieście, w systemie REGON zarejestrowanych na koniec 2004 r. było 1083 firmy. Wskaz
nik
liczby podmiotów gospodarki narodowej na 1000 mieszkańców wynosi 91 i jest lepszy od
średniej małopolskiej (89) ale ju\
znacznie gorszy w porównaniu z Wolbromiem (131).
Wyraz
nie widać wpływ monokultury kopalnianej.
Tabela 4. Podmioty gospodarki narodowej  struktura sektorowa, formy prawne,
porównawczo.
liczba
podmioty -w tym spółki -w tym osoby
podmiotów
gospodarki -w tym -w tym -w tym handlowe z fizyczne
gospodarki
2004 narodowej sektor sektor spółki udziałem prowadzące
narodowej /
zarejestrowane w prywatny publiczny handlowe kapitału działalność
1000
rejestrze REGON zagranicznego gospodarczą
mieszkańców
1 2 3 4 5 6 7
Brzeszcze 1083 1019 64 39 0 808 91
Libią\
1242 1191 51 53 9 998 70
Wolbrom 1200 1171 29 47 4 937 131
Województwo
288 773 279 726 9 047 15 229 2 531 223 637 89
Małopolskie
19
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 5. Pracujący w gospodarce narodowej, porównawczo.
-w tym w
rolnictwie,
-w tym w -w tym w -w tym w
pracujący -w tym w łowiectwie,
2003 sektorze sektorze przemyśle i
ogółem** usługach leśnictwie,
publicznym prywatnym budownictwie
rybołówstwie i
rybactwie
1 2 3 4 5 6
Brzeszcze 5295 4496 799 1219 4075 d.n.
Libią\
4674 3776 898 1135 3510 29
Wolbrom 3268 602 1269 878 2381 9
Województwo 596 429 285 604 310 825 381 231 210 520 4 678
Małopolskie
d.n - dane niepublikowane
W mieście przewa\
ają firmy niewielkie, są to najczęściej podmioty prowadzące działalność
handlową, usługi remontowo-budowlane, transport, ślusarstwo, stolarstwo i fryzjerstwo.
Generalnie sektor prywatny w Brzeszczach jest słabo reprezentowany.
Tabela 6. Podmioty gospodarki narodowej  wg. dziedzin działalności, porównawczo.
-w tym
-w tym - w tym -w tym
-w tym -w tym -w tym transport,
rolnictwo, -w tym pośrednict- obsługa
2003 budownict- handel i hotele i gospodarka
łowiectwo i przemysł wo nieruchomości
wo naprawy restauracje magazyno-
leśnictwo finansowe i firm, nauka
wa i łączność
1 2 3 4 5 6 7 8
Brzeszcze 8 73 96 393 39 66 36 194
Libią\
12 109 116 532 36 114 29 148
Wolbrom 5 164 119 535 46 58 19 119
Województwo 6 080 35 242 31 889 91 523 10 753 23 078 9 152 39 762
Małopolskie
Sfera społeczna
Sfera społeczna
Mieszkańcy
Na dzień 31.12.2004r. na terenie miasta Brzeszcze zameldowanych było 11 807 osób.
Największy odsetek (62,1%) stanowią osoby w wieku produkcyjnym, wskaz
nik jest niemal
to\
samy z wojewódzkim (62,2%). Natomiast niepokojąco wysoki, świadczący o starzejącej
się społeczności jest wskaz
nik osób w wieku poprodukcyjnym (Brzeszcze  18,2%,
Małopolska 15,3%, Libią\
-12,3%).
20
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 7. Struktura wiekowa ludności, porównawczo.
udział liczba liczba
udział ludności w udział ludności liczba ludności -
ludności w ludności - ludności -
2004 wieku w wieku wiek
wieku wiek wiek
przedprodukcyjnym poprodukcyjnym przedprodukcyjny
produkcyjnym produkcyjny poprodukcyjny
1 2 3 4 5 6
Brzeszcze 19,7% 18,2% 2329 7331 2147
62,1%
Libią\
21,4% 66,3% 12,3% 3783 11719 2169
Wolbrom 20,9% 63,7% 15,4% 1898 5795 1400
Województwo
22,4% 62,2% 15,3% 731 311 2 028 670 500 220
Małopolskie
Wskaz
niki wykształcenia są niezadowalająca. Największą grupę, podobnie jak w całym
województwie stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i podstawowym
(razem 55,6%). Osoby z wy\
szym wykształceniem stanowią tylko 8%, przy średniej
małopolskiej  10,1%.
Tabela 8. Struktura wykształcenia ludności w wieku 13 lat i więcej, porównawczo.
podstawowe
2002
zasadnicze
nieukończone i
wy\
sze policelane średnie zawodowe i
bez wykształcenia
podstawowe
(spis powszechny)
szkolnego
1 2 3 4 5
Brzeszcze 8,0% 2,8% 31,0% 55,6% 2,6%
Województwo 10,1% 3,3% 27,9% 54,0% 3,1%
Małopolskie
Podobnie jak w skali ogólnopolskiej i małopolskiej a\
43% osób utrzymuje się z emerytur i
rent, a tylko 4,5% czyli 540 osób pracuje na rachunek własny. Potwierdza się teza o słabym
sektorze prywatnym w Brzeszczach.
Tabela 9. Ludność wg. głównego z
ródła utrzymania, porównawczo.
utrzymujący się z -w tym na utrzymujący się z -w tym na
niezarobkowego utrzymujący rachunek niezarobkowego utrzymujący rachunek
2002 (spis
z
ródła (emerytury, się z pracy w własny, z z
ródła (emerytury, się z pracy, własny, z
powszechny)
renty inwalidzkie % dochodów z renty inwalidzkie liczbowo dochodów z
itp.) w % najmu, w % itp.), liczbowo najmu, liczbowo
1 2 3 4 5 6
Brzeszcze 43,0% 56,8% 4,5% 5131 6778 540
Województwo 36,60% 61,8% 7,4% 1 183 562 1 996 756 240 739
Małopolskie
21
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Bezrobotni
Najaktualniejsze, lipcowe dane wskazują, \
e w Brzeszczach zarejestrowanych jest 617
bezrobotnych, w tym 385 kobiet. Najwięcej bezrobotnych jest w grupie wiekowej 18  34 lat
(62%) i z wykształceniem zasadniczym zawodowym (35%) oraz policealnym i średnim
zawodowym (28%). Jest to pokłosie wadliwego, niedostosowanego do potrzeb rynku pracy,
systemu kształcenia.
Patologie, przestępczość
W mieście wyraz
nie spadły wskaz
niki przestępczości w porównaniu z 2003 r. kiedy nastąpił
gwałtowny skok w górę. Natomiast napawa niepokojem znaczący, bo ponad 20%, wzrost
liczby wykroczeń w 2004 roku.
Tabela 10. Liczba wykroczeń i przestępstw w mieście
w tym o
Liczba
Rok Liczba wykroczeń charakterze
przestępstw
kryminalnym
2000 953 696 565
2001 504 662 498
2002 361 584 516
2003 592 1263 685
2004 747 457 338
22
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
I V. U WA R U N K O WA N I A P R O G R A M O W E LP R
I V. U WA R U N K O WA N I A P R O G R A M O W E LP R
ZA WA R T E W S T R A T EG I C ZN Y C H D O KU M EN T A C H
ZA WA R T E W S T R A T EG I C ZN Y C H D O KU M EN T A C H
W A
A S N Y C H , R E G I O N A LN Y C H I R Z
D O W YC H
W A
A S N Y C H , R E G I O N A LN Y C H I R Z
D O W YC H
Strategia Rozwoju Społeczno  Gospodarczego Miasta i Gminy
Strategia Rozwoju Społeczno  Gospodarczego Miasta i Gminy
Brzeszcze na lata 2005-2015
Brzeszcze na lata 2005-2015
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Brzeszcze na lata 2005 -2015
jest dokumentem nowym, została opracowana w marcu 2005r.
Wizja gminy sformułowana przez mieszkańców i gospodarzy brzmi następująco:
 Brzeszcze  gmina o wiejskich walorach i miejskich standardach, przywiązana do tradycji,
zdecydowana na rozwój .
Realizacja tego zamierzenia ma się urzeczywistniać przede wszystkim poprzez aktywność w
czterech obszarach:
1) atrakcyjności gospodarczej gminy  tworząc mo\
liwie najkorzystniejsze warunki dla
rozwoju nowoczesnych przedsiębiorstw,
2) atrakcyjności społecznej gminy  tworząc jak najlepsze warunki ekonomiczne i
społeczne dla \
ycia mieszkańców oraz dbając o mo\
liwie wysoką jego jakość,
3) zrównowa\
onego gospodarowania przestrzenią gminy,
4) atrakcyjności gminy jako środowiska \
ycia i realizowania się młodych ludzi.
Działania samorządu lokalnego ukierunkowane są na realizację czterech głównych celów
strategicznych:
Cel I Zró\
nicowanie gospodarki lokalnej
Cel II Aktywne kształtowanie przestrzeni z zachowaniem zasad ochrony środowiska
Cel III Otwarta polityka społeczna uwzględniająca potencjał i potrzeby lokalnej społeczności
Cel IV Inwestowanie we wszechstronny rozwój dzieci i młodzie\
y.
Wysiłek rozwojowy władz gminy skierowany jest z jednej strony na stworzenie podstaw do
zróznicowania gospodarki gminy, wzmocnienie sektora prywatnego i zwiększenie liczby
miejsc pracy w prywatnych firmach, niepowiązanych z kopalnią, z drugiej zaś strony, na
podniesienie jakości \
ycia mieszkańców i stworzenie atrakcyjnych warunków do \
ycia i
wszechstronnego rozwoju brzeszczańskiej młodzie\
y.
W ramach realizacji celu strategicznego nr II  Aktywne kształtowanie przestrzeni z
zachowaniem zasad ochrony środowiska, przewidywana jest realizacja celu operacyjnego:
Poprawa ładu przestrzennego. Dwa priorytetowe zadania w ramach tego celu, mają
odniesienie do LPR
Zadanie II.1.7.: Rewitalizacja cennych, zaniedbanych części miasta ,
Zadanie II.1.8. :Ochrona lokalnego dziedzictwa kulturowego.
23
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Celem zadania II.1.7. jest odnowienie i o\
ywienie cennych, zaniedbanych obecnie,
zabytkowych i tradycyjnych części miasta, ogniskujących ró\
norodne problemy przestrzenne,
społeczne i/lub gospodarcze. Zadanie będzie realizowane w ramach zintegrowanego
lokalnego programu rewitalizacji miejskiej, ujmującego zadania inwestycyjne oraz społeczne i
wsparcia dla lokalnej przedsiębiorczości. Przewiduje się objęcie programem rewitalizacji
Osiedli Stara i Nowa Kolonia  zachowanych w tradycyjnym układzie osiedli pracowniczych
(górnicze i urzędnicze) - le\
ących w pobli\
u kopalni.
Celem zadania II.1.8. jest zapewnienie ochrony i waloryzacja lokalnego dziedzictwa
kulturowego, tak, aby z jednej strony wywiązać się z obowiązku właściwej opieki nad
zabytkami, zaś z drugiej strony eksponować dziedzictwo kulturowe jako atrakcyjne
społecznie i turystycznie, co sprzyja budowaniu atrakcyjności turystycznej gminy. Zadanie
obejmie: ochronę zabytków ruchomych i nieruchomych, zachowanie obiektów świadczących
o przeszłości, zabezpieczenie obiektów
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brzeszcze na lata 2004  2006
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brzeszcze na lata 2004  2006
Dokument ten został opracowany w czerwcu 2004 r., w marcu 2005 Rada Gminy zatwierdziła
wniesione do planu uzupełnienia.
Wśród zadań inwestycyjnych przeznaczonych do realizacji i dofinansowania z dotacji w latach
2004 -2006 przewidziana jest Rewitalizacja Osiedla Stara Kolonia, w tym ulica Górnicza w
Brzeszczach.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa
Małopolskiego
Małopolskiego
W Małopolsce wyró\
nia się trzy obszary funkcjonalne, wyraz
nie odró\
niające się od siebie i
posiadające własną specyfikę :
Obszar pierwszy  charakteryzujący się du\
ą koncentracją działalności związanej z
przemysłem wydobywczym i przetwórczym, zlokalizowany w zachodniej części województwa,
obejmujący pas od Olkusza na północy po Kęty i Andrychów na południu;
Obszar drugi  charakteryzuje się dobrymi warunkami dla rozwoju turystyki oraz
największym w regionie nasyceniem obiektów związanych z turystyką i rekreacją,
zlokalizowany z południowej części województwa od gminy Zawoja na zachodzie poprzez
Zakopane, Nowy Targ, Nowy Sącz po Krynicę na wschodzie;
Obszar trzeci  zlokalizowany w północnej części województwa o korzystnych warunkach
naturalnych i tradycjach w prowadzeniu gospodarki rolnej, obejmujący pas od miasta i gminy
Wolbrom na zachodzie po gminę Koszyce na wschodzie.
Małopolska Zachodnia, na obszarze której le\
ą Brzeszcze, jest obszarem wskazanym w Planie
jako jeden z trzech wieloprzestrzennych obszarów funkcjonalnych, który będzie miał  istotny
wpływ na dalszy harmonijny rozwój województwa małopolskiego , ale te\
który wymagał
będzie wsparcia i aktywizacji. Jednocześnie ta część Małopolski jest traktowana jako obszar
24
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
koniecznego przeciwdziałania degradacji środowiska oraz przeciwdziałania dalszemu
rozpraszaniu osadnictwa.
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2000-
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2000-
2006
2006
Podstawowym aktualnie obowiązującym dokumentem określającym kierunki polityki rozwoju
z perspektywy województwa jest Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata
2000-2006iv.
W dokumencie tym rewitalizacja miast adresowana jest w odniesieniu do dwóch konkretnych
zagadnień w ramach Celu strategicznego dotyczącego  Kształtowania krajobrazu
kulturowego (Pole B  Pejza\
 środowisko i krajobraz, Cel strategiczny 5):
1/ w kontekście ochrony zabytków i rewitalizacji starej zabudowy (B.4.5.  Ochrona
zabytków i rewitalizacja starej zabudowy), gdzie przewiduje się mo\
liwość wspierania w
ramach polityki województwa działań odnoszących się do:
-zwiększenia zakresu prac konserwatorskich, szczególnie w obiektach mających
potencjał turystyczny,
- zachęcania prywatnego sektora do zagospodarowywania obiektów zabytkowych,
- podejmowania prac modernizacyjnych w historycznych centrach miast i miasteczek
(w tym szczególnie w zakresie przestrzeni publicznych),
- promocji dobrych wzorów gospodarowania w centrach historycznych;
2/ w kontekście humanizacji  blokowisk (B.4.6.  Humanizacja bokowisk), gdzie przewiduje
się mo\
liwość wspierania w ramach polityki województwa działań odnoszących się do:
- zintensyfikowania remontów, zwłaszcza osiedli mających więcej ni\
30 lat,
- poprawy elewacji, zwłaszcza w trakcie prac związanych z dociepleniem.
- poprawy architektonicznej,
- zainwestowania w małą architekturę i lepsze urządzenie terenów zielonych,
- wprowadzenie działań proekologicznych na terenach wielkich osiedli,
- stworzenie warunków dla inwestowania w usługi,
- zwiększenie udziału mieszkańców w remontach i pracach budowlanych.
W chwili obecnej trwają prace nad projektem strategii rozwoju województwa na okres po
2006 roku. Opublikowanie dokumentu nowej strategii zapowiadane jest jesienią br.
25
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 i Podstawy Wsparcia
Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 i Podstawy Wsparcia
Wspólnoty 2004-2006
Wspólnoty 2004-2006
Narodowy Plan Rozwoju traktować mo\
na jako nadrzędną strategię rozwoju społeczno-
gospodarczego kraju, która jednocześnie kształtuje ramy programowe dla strategii i
programów sektorowych, regionalnych i horyzontalnych.
v
W aktualnie obowiązującym dokumencie Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004-2006
problematyka rewitalizacji miast jest jedynie wspomniana w kontekście analizy
podstawowych problemów społecznych w Polsce, gdzie m.in. wskazuje się na powa\
ne braki
w rewitalizacji zespołów zabytkowych oraz zdegradowanych obszarów miejskich.
Szerzej zagadnienie rewitalizacji miast ujęte jest w Podstawach Wsparcia Wspólnoty na lata
2004-2006vi , gdzie wskazuje się, \
e:  w konsekwencji transformacji społeczno-gospodarczej
wiele dzielnic miast, a nawet całe miasta w Polsce są zagro\
one degradacją społeczno-
ekonomiczną ze względu na utratę dotychczasowych funkcji administracyjnych,
gospodarczych i kulturowych oraz obecne trendy migracyjne. Problem ten dotyczy pewnej
liczby miast średniej i małej wielkości poło\
onych na północy, zachodzie i południowym
zachodzie kraju (ale tak\
e pojedynczo na innych obszarach kraju) oraz dzielnic, w
szczególności śródmiejskich w miastach powy\
ej 100 tys. mieszkańców .
Diagnoza zawarta w PWW obejmuje równie\
próbę wyjaśnienia przebiegu tych procesów
degradacji społeczno-gospodarczej poprzez  postępującą dekapitalizację zabudowy miejskiej
i przestrzeni urbanistycznej, niszczenie obiektów zabytkowych i kulturowych, ograniczanie
działalności gospodarczej oraz niski poziom przedsiębiorczości, wynikający z niskiej
mobilności zawodowej mieszkańców. Brak endogenicznych czynników wzrostu w powiązaniu
z niewielkim zainteresowaniem inwestowania w tych obszarach, ze względu na wysokie
koszty modernizacji infrastruktury i niską siłę nabywczą mieszkańców, wywołuje nadmierne
ró\
nicowanie statusu materialnego oraz patologie społeczne .
Narodowy Plan Rozwoju 2007-13 (projekt)
Narodowy Plan Rozwoju 2007-13 (projekt)
W przedstawionym w styczniu 2005 roku przez Radę Ministrów projekcie Wstępnego
Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013vii procesy rewitalizacji zdegradowanych
obszarów zurbanizowanych są adresowane zarówno jako element  poprawy dostępności
mieszkań dla obywateli oraz poprawy jakości zasobu mieszkaniowego , jak i
 gospodarowania przestrzenią i odnoszone są jednocześnie do czterech priorytetów NPR 07-
13 tj. inwestycji, integracji społecznej, aktywizacji i mobilności, gospodarowania przestrzenią.
W dokumencie proponuje się uznać rewitalizację miast za priorytet polityki regionalnej i
przyjąć zestaw działań umo\
liwiających przenoszenie - właśnie poprzez miasta średniej i
małej wielkości - impulsów rozwojowych z metropolii w ich regionalne otoczenie, a zwłaszcza
na obszary wiejskie.
Jest to konsekwencją podejścia rozwojowego, które uznaje, \
e podstawą konkurencyjności
współczesnych gospodarek jest ich innowacyjność, generowana przede wszystkim w
ośrodkach metropolitalnych. Są one  węzłami w globalnej sieci wymiany informacji , bez
czego nie da się rozwijać gospodarki bazującej na wiedzy. Stąd wskazana jest koncentracja
działań rozwojowych w wybranych centrach metropolitalnych, co z kolei w sposób
26
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
nieunikniony prowadzi do przestrzennej polaryzacji rozwoju. Aby uniknąć jej negatywnych
skutków i zapewnić spójność wewnątrzregionalną konieczne jest wsparcie rozwoju ośrodków
miejskich o ni\
szym statusie, tak aby tworzyły skuteczny system  dyfuzji , przekazywania
impulsów rozwojowych i innowacji z metropolii na pozostałe obszary. Miasta małe i średniej
wielkości mają taką właśnie (między innymi oczywiście) rolę do spełnienia.
W konsekwencji w projekcie WNPR przewiduje się, \
e w ramach środków przeznaczonych na
realizację polityki regionalnej finansowane będą  rozwój i kompleksowa rewitalizacja miast o
znaczeniu krajowym oraz będących regionalnymi ośrodkami wzrostu (proponowane ujęcie w
ramach krajowego Programu Operacyjnego Spójność i Konkurencyjność) oraz  kompleksowe
plany rozwoju i rewitalizacji małych i średnich miast (20-50 tys. mieszkańców, proponowane
ujęcie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego).
W odniesieniu do rewitalizacji zdegradowanych obszarów zurbanizowanych proponuje się
wstępnie następujący katalog działań:
- polepszenie standardu zasobów mieszkaniowych na terenach zdegradowanych,
- wyeliminowanie przyczyn i skutków degradacji obszaru oraz jego aktywizacja i zapewnianie
warunków do zrównowa\
onego rozwoju,
- ochrona i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego na tych obszarach,
- nadanie obszarom rewitalizowanym funkcji turystycznej,
- tworzenie programów i rozwiązań prawnych wspierających podejmowanie działań w
sferach: technicznej, przestrzennej, ekonomicznej i społecznej, o zró\
nicowanym charakterze
w zale\
ności od specyfiki zdegradowanego obszaru (np. byłe obszary wojskowe, górnicze,
kolejowe, przemysłowe,  blokowiska , historyczne centra miast).
27
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
V. O B S Z A R R E WI T A L I Z A C J I
V. O B S Z A R R E WI T A L I Z A C J I
W oparciu o:
1. analizę aktualnej pozycji rozwojowej i potrzeb rozwojowych miasta,
2. analizę zewnętrznych uwarunkowań programowych i finansowych dla programów i
projektów rewitalizacyjnych,
3. konsultacje w gronie przedstawicieli samorządu i administracji lokalnej
proponuje się objęcie lokalnym programem rewitalizacji terenu osiedla górniczego  Stara
Kolonia , poło\
onego na terenie miasta Brzeszcze w bezpośrednim sąsiedztwie Kopalni KWK
Brzeszcze  Silesia.
Lokalizacja osiedla na planie miasta Brzeszcze przedstawiona jest w Załączniku graficznym.
Osiedle zajmuje w przybli\
eniu obszar ok. 37.500 m�. Mieszka tutaj 619 osób w 14
budynkach, w 103 mieszkaniach.
Uzasadnienie:
Lokalny Program Rewitalizacji powinien być z jednej strony mo\
liwie spójny programowo, a z
drugiej strony powinien mieć wymiar praktyczny, realizacyjny, a w dłu\
szej perspektywie
nieść korzyści nie tylko dla mieszkańców i właścicieli nieruchomości zlokalizowanych ściśle w
obszarze rewitalizacji, lecz równie\
dla całej społeczności miasta.
Taki potencjał niesie podjęcie procesu rewitalizacji historycznego osiedla górniczego  Stara
Kolonia , które:
- jest obszarem z niekorzystnym lokalnym wizerunkiem, zdegradowanym materialnie i
ekonomicznie, nieaktywnym gospodarczo, zagro\
onym degradacją społeczną,
- jednocześnie jest obszarem historycznie wa\
nym dla mieszkańców miasta, reprezentującym
tradycje górnicze, do których społeczność lokalna jest bardzo przywiązana,
- stanowi zwarty zespół zabytkowych budynków o unikalnym w Małopolsce charakterze, co 
pod warunkiem zachowania historycznego charakteru i przeprowadzenia odnowy substancji
materialnej budynków - mo\
e być podstawą do turystycznej aktywizacji obszaru w
przyszłości jako atrakcji turystycznej miasta (zarówno dla przyjezdnych odwiedzających rejon
Brzeszcz w ramach ruchu pielgrzymkowego do miejsc martyrologii związanych z KL
Auschwitz-Birkenau, jak dla celów wewnątrzregionalnej, małopolskiej szkolnej turystyki
edukacyjnej dzieci i młodzie\
y).
28
CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ
CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ
SYTUACJI NA OBSZARZE
SYTUACJI NA OBSZARZE
REWITALIZACJI
REWITALIZACJI
29
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
VI . OG Ó L N A C H A R A KT E R Y S T Y KA OS I E D LA  S T A R A
VI . OG Ó L N A C H A R A KT E R Y S T Y KA OS I E D LA  S T A R A
K O L ON I A 
K O L ON I A 
Osiedle Stara Kolonia, to stare robotnicze osiedle górnicze, z tradycyjną dla tego regionu
zabudową wielorodzinną.
Powstawało po odkryciu złó\
węgla kamiennego, równocześnie z budującą się kopalnią w
Brzeszczach, począwszy od 1903 roku. Większość budynków ukończono w latach 1906-1909.
Osiedle było zapleczem dla kopalni, zasiedlone zostało pracownikami kopalni i ich rodzinami.
Niektórzy rdzenni mieszkańcy pamiętają czasy świetności, piękno osiedla i współpracę
sąsiedzką.
Od lat postępujący upadek przemysłu górniczego (chocia\
Kopalnia KWK Brzeszcze-Silesia
jest w zupełnie dobrej kondycji i ma zapewnioną eksploatację złó\
na ok. 30 lat) nie ominął
równie\
Osiedla Stara Kolonia.
Stan budynków i otoczenia jest zły i wymaga, co zostało podkreślone w Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzeszcze, rehabilitacji
w zakresie dostosowania budynków do współczesnych standardów, przy zachowaniu formy i
struktury przestrzennej oraz w zakresie funkcjonowania i ukształtowania ich bezpośredniego
otoczenia.
Autorzy studium proponują wpisanie zespołu budynków Starej Kolonii (wraz z pozostałymi
dwoma historycznymi osiedlami przy kopalni  tzw. Nową Kolonią i Kolonią Urzędniczą) do
rejestru zabytków.
Zasoby lokalowe, sytuacja własnościowa
Zasoby lokalowe, sytuacja własnościowa
Osiedle zajmuje w przybli\
eniu obszar ok. 37.500 m�. Mieszka tutaj 619 osób w 14
budynkach, w 103 mieszkaniach.
Tabela 11. Wykaz budynków mieszkalnych na Osiedlu Stara Kolonia.
L.p. Adres budynku Liczba mieszkań Pow. u\
ytk. budynku (m�)
1. ul. Górnicza 1 11 564,90
2. ul. Górnicza 2 6 297,50
3. ul. Górnicza 3 9 576,40
4. ul. Górnicza 4 5 296,80
5. ul. Górnicza 5 9 573,40
6. ul. Górnicza 8 6 290,50
7. ul. Górnicza 9 11 566,50
8. ul. Górnicza 12 7 293,50
9. ul. Górnicza 16 8 290,40
30
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
10. ul. Górnicza 20 7 293,10
11. ul. T.Kościuszki 12 7 294,00
12. ul.T. Kościuszki 12 a 7 290,44
13. ul.T. Kościuszki 12 b 4 296,20
14. ul.T. Kościuszki 12 c 6 295,80
Poza budynkami mieszkalnymi, na terenie Osiedla Stara Kolonia, znajdują się dwa budynki,
gdzie właścicielem części lub całości jest Fundacja Pomocy Społecznej w Brzeszczach
(ul.T.Kościuszki 4, ul. Górnicza 7), dwa budynki zlokalizowane na działkach, będących
własnością gminy:
- budynek biurowo-warsztatowy, ul. Kościuszki 6, pow. 260,48 m�,
- budynek magazynowy, ul. Kościuszki 6, pow. 168,87 m�, na trzech działkach o łącznej
powierzchni 20,73 a
oraz budynek Policji (pow. działki 10,03 a) i działka o pow. 20, 75 a, bezpośrednio
przylegająca do niego z niewyjaśnioną sytuacją własnościową.
Na tym terenie, przy ul. Szkolnej 6, znajduje się te\
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława
Staszica i Gimnazjum im. Księdza Jana Twardowskiego.
Właścicielami budynków mieszkalnych na Starej Kolonii są wspólnoty mieszkaniowe.
Współwłaścicielem, w ka\
dym budynku jest Nadwiślańska Spółka Mieszkaniowa sp. z o.o. w
Brzeszczach. Najmniejsze udziały NSM posiada w budynkach przy ul. Górniczej 4 (17,69%) i
Górniczej 8 (37,35%), największe, 100%, w budynkach przy ul Górniczej 3 i 9.
Standard i stan techniczny budynków mieszkalnych
Standard i stan techniczny budynków mieszkalnych
Zabudowania na terenie całej Starej Kolonii są mocno zdekapitalizowane i wymagają
podjęcia szybkich prac remontowych. Równie\
otoczenie, z charakterystycznymi tradycyjnymi
 szopkami w przestrzeniach pomiędzy poszczególnymi budynkami mieszkalnymi, wymaga
odtworzenia i nowego zagospodarowania.
W większości budynków potrzeby remontowe określane są podobnie. Protokół okresowej 
pięcioletniej kontroli stanu technicznej sprawności obiektów budowlanych, sporządzony dla
ka\
dego budynku mieszkalnego na Starej Kolonii w czerwcu 2004r. określa te potrzeby
szczegółowo, podobnie dla ka\
dej jednostki.
I tak, dla budynku przy ul. Górniczej 20 we wnioskach końcowych stwierdzono, \
e potrzebuje
w trybie pilnym gruntownego remontu:
- fundamentów, szczególnie naprawy pęknięć i izolacji,
- schodów zewnętrznych,
- ścian  naprawy pęknięć i izolacji,
- tynków w raz z remontem w zakresie ochrony cieplnej,
- kominów włącznie z przebudową dla dostosowania do obecnych wymogów i
zapotrzebowań
31
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
- wyposa\
enia instalacyjnego, pieców kaflowych.
Ponadto według zarządzającej 13 budynkami Administracji Mieszkań  Silesia sp. z o.o.,
Zakład nr 1 w Brzeszczach priorytetowymi przedsięwzięciami w budynkach powinno być:
- wykonanie odwodnienia budynków wraz z izolacją pionową i poziomą
fundamentów,
- remont kanalizacji deszczowej i sanitarnej,
- przebudowa i remont kominów lub rozwa\
enie mo\
liwości wprowadzenia
alternatywnego sposobu ogrzewania mieszkań poprzez wykonanie sieci
centralnego ogrzewania przez Nadwiślańską Spółkę Energetyczną i dostarczenie
ciepła z Kopalni Brzeszcze,
- remont instalacji elektrycznych,
- budowa instalacji gazowych,
- remont elewacji budynków,
- przebudowa, remont lub wyburzenie pomieszczeń gospodarczych,
- remont i przebudowa ogrodzeń,
- porządkowanie i zagospodarowanie terenów wokół budynków.
W trakcie przeglądów technicznych stwierdzono znaczne zaawansowanie prac
modernizacyjnych w mieszkaniach, często prowadzonych metoda gospodarczą i
wykonywanych własnoręcznie. To jest zjawisko dość powszechne we wszystkich budynkach
na terenie Osiedla Stara Kolonia.
W pierwotnej wersji mieszkania nie były wyposa\
one w indywidualne WC, na dwa
mieszkania przypadał jeden, na korytarzu. Dostosowując się do współczesnych standardów,
wiele rodzin wykupiło drugie mieszkanie na piętrze, łączyło w jedno i w ten sposób równie\

pozyskiwało pomieszczenie WC do indywidualnego wykorzystania. Nie dotyczy to wszystkich
mieszkań - nadal istnieją mieszkania nieposiadające łazienki, z ubikacją na korytarzu.
Budynki wyposa\
one są w instalację elektryczna, wodociągową i kanalizacyjną, mieszkania
ogrzewane są indywidualnie piecami węglowymi.
Mieszkańcy Starej Kolonii to w większości osoby z niskimi uposa\
eniami, nie stać ich na
zgromadzenie odpowiednich funduszy, które pozwoliłyby na przeprowadzenie generalnych
remontów swoich budynków i mieszkań.
Uwarunkowania związane z ochroną środowiska
Uwarunkowania związane z ochroną środowiska
Obszar, na którym znajduje się Stara Kolonia poło\
ony jest w rejonie o wysokim wskaz
niku
emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Najwa\
niejszym z
ródłem emisji są instalacje
grzewcze. Mieszkania na tym terenie ogrzewane są przede wszystkim piecami węglowymi, a
węgiel nie najlepszej jakości jest przyczyną niskiej emisji.
32
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Głównym emitorem zanieczyszczeń technologicznych jest, bezpośrednio przylegająca do
osiedla, Kopalnia KWK Brzeszcze-Silesia. Jej urządzenia wprowadzają do atmosfery
zanieczyszczenia pochodzące ze spalania metanu (tlenki węgla i azotu, węglowodory) oraz
obróbki mechanicznej węgla (pyły). y
ródłem pylenia są te\
gromadzone w okresach letnich
zwały węgla. W celu jego ograniczenia, zrasza się je systematycznie wodą, niemal całkowicie
eliminując ten rodzaj zanieczyszczeń.
Poło\
enie osiedla w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni powoduje równie\
nara\
enie ludzi i
budynków na nadmierny hałas i wibracje. y
ródłem ich jest praca sprę\
arek, taśmociągów,
przenośników i wentylatorów umieszczonych na szybach wentylacyjnych.
Działalność gospodarcza
Działalność gospodarcza
Na obszarze Starej Kolonii praktycznie niezauwa\
alna jest działalność jakichkolwiek
podmiotów gospodarczych. W ewidencji działalności gospodarczej znajduje się jeden wpis 
Firma Eco-Scooter przy ul. Górniczej 1, zajmująca się wypo\
yczaniem artykułów u\
ytku
osobistego i domowego. Daje się zauwa\
yć jedynie działalność Fundacji Pomocy Społecznej,
która zajmuje się wypo\
yczaniem i sprzeda\
ą sprzętu rehabilitacyjnego dla osób
niepełnosprawnych.
Bezrobocie
Bezrobocie
W lipcu 2005 r. na terenie Starej Kolonii zarejestrowanych było 48 osób bezrobotnych, w tym
głównie kobiety (32).
Największą grupę stanowiły osoby z wykształceniem zawodowym (40%) i podstawowym
(40%).
Tabela 12. Bezrobotni - Osiedle Stara Kolonia.
Wiek Wykształcenie
Wyszczególnienie
polic i podstawowe
>24 średnie zasadnicze
<24 lata wy\
sze średnie i niepełne
lata ogólnokształcące zawodowe
zawodowe podstawowe
Brzeszcze
ogółem 12 36 3 8 1 18 18
Brzeszcze
kobiety 4 28 2 5 0 14 11
33
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Patologie społeczne, przestępczość
Patologie społeczne, przestępczość
Rejon Starej Kolonii pozornie wydaje się miejscem bardziej niebezpiecznym ni\
reszta miasta,
kojarzony jest z większą ni\
gdzie indziej liczbą przestępstw. Przyczyna tkwi w wizerunku jaki
przylgnął do tego miejsca  zaniedbane domy, ubodzy mieszkańcy.
Statystyki policyjne tego zjawiska nie potwierdzają.
Tabela 13. Wykaz przestępstw kryminalnych na terenie Starej Kolonii w latach 2000-
2004
Rok Liczba przestępstw kryminalnych
2000 14
2001 6
2002 4
2003 6
2004 3
Na przestrzeni pięciu lat widać wyraz
ny spadek przestępczości - w porównaniu z rokiem 2000
trzy i pół krotny. Analizując wskaz
niki ze Starej Kolonii i całego miasta Brzeszcze,
zdecydowanie korzystniej wypada Osiedle. W 2004 r. wskaz
nik przestępczości na 100 osób,
dla gminy wynosił 1,56 (liczba przestępstw/liczba mieszkańców/100), dla Starej Kolonii 
0,48.
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna
Analiza danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Brzeszczach nie wykazuje szczególnych ró\
nic
dotyczących problemów społecznych, w odniesieniu do osiedla w porównaniu z miastem,
poza problemem alkoholizmu, który tutaj jest blisko czterokrotnie większy od przeciętnej.
Widoczne mankamenty tutejszego środowiska to: stosunkowo niskie dochody większości
mieszkańców, trudniejsze funkcjonowanie osób i rodzin ze względu na złe warunki
mieszkaniowe, ograniczone mo\
liwości spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzie\
, brak
placu zabaw, boiska, ucią\
liwość kopalni (hałas, wibracje), ograniczenia estetyczne 
zaniedbane ogródki, ogrodzenia, chodniki, obecność problemu alkoholizmu (spośród
trzynastu rodzin obecnie korzystających z zasiłków na podstawie ustawy o pomocy
społecznej, dziesięciu dotyczy ten problem.
34
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 14. Problemy mieszkańców Osiedla Stara Kolonia w latach 2000-2005.
2000r. Stara Kolonia Cała gmina
Problem Liczba rodzin Liczba osób w tych Liczba rodzin Liczba osób w tych
rodzinach rodzinach
Korzystający ogółem 15 54 455 1429
Ubóstwo 13 50 259 855
Bezrobocie 13 50 201 698
Alkoholizm 7 23 89 280
Niepełnosprawność 5 20 197 563
2001r. Stara Kolonia Cała gmina
Problem Liczba rodzin Liczba osób w tych Liczba rodzin Liczba osób w tych
rodzinach rodzinach
Korzystający ogółem 23 69 474 1488
Ubóstwo 21 66 265 871
Bezrobocie 18 59 236 861
Alkoholizm 10 35 101 324
Niepełnosprawność 8 26 194 515
2002 r. Stara Kolonia Cała gmina
Problem Liczba rodzin Liczba osób w tych Liczba rodzin Liczba osób w tych
rodzinach rodzinach
Korzystający ogółem 20 62 509 1533
Ubóstwo 18 58 336 1118
Bezrobocie 16 53 276 912
Alkoholizm 9 33 113 344
Niepełnosprawność 5 19 202 536
2003 r. Stara Kolonia Cała gmina
Problem Liczba rodzin Liczba osób w tych Liczba rodzin Liczba osób w tych
rodzinach rodzinach
Korzystający ogółem 20 55 516 1564
Ubóstwo 17 50 319 993
Bezrobocie 17 49 269 913
Alkoholizm 9 29 117 340
Niepełnosprawność 7 16 220 591
35
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
2004r. Stara Kolonia Cała gmina
Problem Liczba rodzin Liczba osób w tych Liczba rodzin Liczba osób w tych
rodzinach rodzinach
Korzystający ogółem 16 54 438 1335
Ubóstwo 14 49 279 873
Bezrobocie 15 53 244 822
Alkoholizm 8 22 75 202
Niepełnosprawność 6 16 118 315
W 2004 roku nastąpiło zmniejszenie liczby osób korzystających z pomocy społecznej.
Wyraz
nie widać to na przykładzie miasta, trochę mniej wyraz
na tendencja zaznacza się na
terenie Starej Kolonii.
36
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
CELE I DZIAA
ANIA PROGRAMU
CELE I DZIAA
ANIA PROGRAMU
PLANOWANE NA
PLANOWANE NA
REWITALIZOWANYM
REWITALIZOWANYM
OBSZARZE
OBSZARZE
37
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
VI I . C EL E I DZ I A A
A N I A PR O G R A MU
VI I . C EL E I DZ I A A
A N I A PR O G R A MU
Cele programu rewitalizacji uzgodnionego dla osiedla  Stara Kolonia sformułowane zostały
w oparciu o wyniki analizy stanu obecnego w mieście i na obszarze rewitalizacji oraz wyniki
warsztatów konsultacyjnych i dyskusji prowadzonych z lokalnymi interesariuszami Programu
(raport dokumentujący ustalenia warsztatowe ujęty jest w Załączniku tekstowym).
Nadrzędnym celem  Lokalnego Programu Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia
jest:
Odnowa i o\
ywienie górniczego osiedla  Stara Kolonia .
Kryteriami sukcesu w postępach i realizacji Programu, a więc innymi słowy głównymi
wskaz
nikami realizacji - wskaz
nikami osiągnięć - Programu, będzie:
A/ rozwój zatrudnienia na terenie osiedla Stara Kolonia, rozumiany jako przyrost
miejsc pracy zlokalizowanych w obszarze Starej Kolonii (zarówno w organizacjach i
instytucjach, jak i w ramach działalności gospodarczej, w tym samozatrudnienia),
B/ zmniejszenie liczby bezrobotnych mieszkańców osiedla.
Pierwszy wskaz
nik  rozwój zatrudnienia na terenie osiedla  poka\
e na ile faktycznie
dochodzi do o\
ywienia osiedla i jego włączenia w codzienny, społeczno-gospodarczy
krwioobieg miasta.
Drugi wskaz
nik  zmniejszenia liczby bezrobotnych mieszkańców osiedla  poka\
e w jaki
sposób faktycznie poprawia się społeczny i ekonomiczny status społeczności osiedla.
Cel nadrzędny będzie realizowany poprzez lokalne przedsięwzięcia podejmowane w czterech
obszarach problemowych. Dla ka\
dego obszaru problemowego uzgodniony został cel
kierunkowy, którego osiągnięciu słu\
yć powinny poszczególne projekty realizacyjne.
Cele kierunkowe programu, jak i przedstawione dalej propozycje projektów, określone
zostały oparciu o przeprowadzoną z udziałem mieszkańców oraz przedstawicieli
zainteresowanych instytucji i organizacji analizę najwa\
niejszych, najbardziej dotkliwie
odczuwanych problemów i niedogodności w \
yciu w lokalnej wspólnoty Starego Osiedla.
38
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 15. Podstawowa struktura Programu (obszary, problemy, cele, wskaz
niki).
Obszar Problem Cel Wskaz
niki
problemowy kluczowy kierunkowy osiągnięć
Programu
Degradacja Zła jakość budynków i Piękne osiedle Standard i wyposa\
enie
techniczna infrastruktury mieszkań w
budynków i podstawowe instalacje
architektury nieodbiegające od
przeciętnego poziomu
dla miasta
Jednolite
zagospodarowanie
wszystkich terenów
otwartych na osiedlu
Zagospodarowanie Brak rozwiązań Rozwiązania Powierzchnia
czasu wolnego, architektoniczno- architektoniczno- zagospodarowana na
mała architektura przestrzennych dla przestrzenne cele publiczne
dzieci i dorosłych związane z
zagospodarowaniem
wolnego czasu
Bezrobocie, Bezrobocie Aktywizacja Liczba bezrobotnych,
ubóstwo zawodowa którzy podjęli
Brak chęci do zmian
mieszkańców zatrudnienie lub
oraz
samozatrudnienie
Zmiana mentalności
Edukacja i
mieszkańców Udział mieszkańców w
wykształcenie
zajęciach i projektach
społecznych (liczba
uczestników)
Infrastruktura Degradacja Zdrowe środowisko Zmniejszenie poziomu
związana z środowiska niskiej emisji
ochroną
środowiska
39
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 16. Szczegółowa struktura Programu (przedsięwzięcia i projekty).
planowana
cel
realizacja
szacunkowy
kierunkowy lp. projekt lub przedsięwzięcie uwagi
koszt
rewitalizacji
od do
Piękne osiedle (poprawa stanu technicznego budynków i ich infrastruktury)
1 wykonanie ekspertyzy stanu technicznego 2005 2005 3 000 na posesji ul. Kościuszki 6 zlokalizowane są 2 obiekty, w
obiektu i określenie docelowych funkcji dla tym jeden zrujnowany, w bardzo złym stanie technicznym,
nieruchomości przy ul. Kościuszki 6 który wymaga decyzji co remontu lub rozbiórki i
ewentualnej ponownej zabudowy; nieruchomość jest
własnością gminy
2 budowa kanalizacji deszczowej i sanitarnej 2005 2006 do ustalenia projekt priorytetowy, który powinien być realizowany w
oraz podłączenie do kanalizacji zbiorczej pierwszej kolejności, jako, \
e warunkuje realizację
budynków na terenie osiedla, w rejonie ulic kolejnych przedsięwzięć, zarówno słu\
ących
Górniczej, Leśnej (część) oraz Kościuszki zagospodarowaniu przestrzeni osiedla, jak i poprawie
standardu budynków i mieszkań
40
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
3 wypracowanie zasad polityki mieszkaniowej 2005 2006 3 000 pełna rewitalizacja historycznego osiedla wymaga
gminy na terenie historycznych osiedli, w tym aktywności i zaanga\
owania osób u\
ytkujących
"Starej Kolonii" mieszkania, z których tylko część jest ich właścicielami;
mo\
liwość wykupu mieszkań na własność srzyjać będzie
pełnemu zaanga\
owaniu lokalnej społeczności w projekty
rewitalizacyjne, szczególnie wią\
ące się z wkładem
finansowym;
4 opracowanie całościowego planu 2005 2006 40 000 wypracowanie koncepcji zagospodarowania
zagospodarowania przestrzeni między przestrzennego osiedla, uwzględniającej jego walory
budynkami ("przestrzeni wspólnej") z historyczne i kulturowe - jako tradycyjnego mieszkalnego
uwzględnieniem elementów małej osiedla górniczego, jednego z nielicznych zachowanych
architektury zabytkowych osiedli robotniczych w Małopolsce; koncepcja
powinna odwoływać się do pierwotnej wizji architektów
stworzonej na początku XX wieku, koncepcja powinna
objąć: ujednolicenie wyglądu ogrodzeń i budynków
gospodarczych, koncepcję zagospodarowania szopek,
rozwiązania w/z organizacji ruchu kołowego, chodniki,
lokalizację parkingów, stworzenie miejsc wspólnych
spotkań dzieci i doroslych, elementy małej architektury,
zieleń itp.
41
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
5 odnowa budynków mieszkalnych i 2005 2006 do ustalenia przygotowanie szczegółowej listy koniecznych do realizacji
przywrócenie im wartości architektonicznej, prac remontowo-budowlanych w poszczególnych
remonty - etap I: szczegółowa inwentaryzacja obiektach, które mają się kwalifikować do wsparcia ze
potrzeb remontowych w poszczególnych środków publicznych wymaga przeprowadzenia
obiektach, ekspertyzy techniczne i audyty szczegółowej inwentaryzacji i oceny potrzeb, tak\
e w
energetyczne zakresie energetycznym; wymaga równie\
uzgodnienia
docelowego systemu ogrzewania budynków i mieszkań i w
tym zakresie musi być skoordynowane z zadaniami dot.
zmiany sposobu ogrzewania; zadanie realizowane jako
wkład własny właścicieli i zarządców nieruchomości
6 odnowa budynków mieszkalnych i 2006 2006 30 000 szczegółowa lista koniecznych do realizacji prac
przywrócenie im wartości architektonicznej, remontowo-budowalnych w poszczególnych obiektach
remonty - etap II: uzgodnienie musi powstać z uwzględnieniem dostępu do potencjalnych
szczegółowego planu prac remontowo- z
ródeł finansowania z zewnątrz oraz w powiązaniu z
budowlanych i konserwatorskich i potwierdzonymi mo\
liwościami finansowania wkładu
przygotowanie wybranych projektów jako własnego przez właścicieli nieruchomości (szacunkowo
wniosków o dofinansowanie min. 40% kosztu prac)
7 zagospodarowanie wspólnych przestrzeni 2006 2008 do ustalenia realizacja uzgodnionej i opracowanej koncepcji
osiedla, zgodnie z koncepcją zagospodarowania przestrzennego osiedla, przy
zagospodarowania przestrzennego współpracy lokalnych interesariuszy; realizacja etapami - w
zale\
ności od mo\
liwości uzyskania środkow finansowych;
8 Program: Stara Kolonia - tradycja, 2006 2008 do ustalenia przedsięwzięcie obejmuje m.in. działania własne Policji na
bezpieczeństwo, rodzina rzecz odzyskania terenu prywatnego zlokalizowanego w
sąsiedztwie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i
Fundacji Pomocy Społecznej przy ul. Kościuszki i
zlokalizowanie nowej siedziby Komisariatu Policji w
budynku na tym terenie; projekt zgłoszony przez Policję
42
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
9 "Odtworzyć historię" - zewnętrzna renowacja 2007 2009 do ustalenia odtworzenie zewnętrznej postaci dawnego kopalnianego
obiektu przy ul. Kościuszki 4 obiektu administracyjnego, wykonanego techniką tzw.
"muru pruskiego", wkomponowanego ściśle w ogólny
krajobraz górniczego osiedla; przeprowadzenie remontu
części elewacji budynku oraz dachu; projekt zgłoszony
przez właściciela: Fundację Pomocy Społecznej w
Brzeszczach
10 "Przywrócenie górniczego klimatu" - 2007 2009 do ustalenia odtworzenie zewnętrznej postaci dawnego obiektu
zewnętrzna rekonstrukcja obiektu przy ul. mieszkalnego tzw. "familoka", wkomponowanego ściśle w
Górniczej 7 - przykładu tradycyjnej zabudowy krajobraz górniczego osiedla; przeprowadzenie remontu
górniczej kapitalnego i elewacji budynku oraz dachu; projekt
zgłoszony przez właściciela: Fundację Pomocy Społecznej
w Brzeszczach
11 odnowa budynków mieszkalnych i 2007 2015 do ustalenia wybrane i przygotowane do wdro\
enia projekty będą
przywrócenie im wartości architektonicznej, realizowane w miarę pozyskiwanych środków finansowych
remonty - etap III: realizacja i anga\
owanych wkładów własnych
Zmiana mentalności części mieszkańców i aktywizacja mieszkańców na rynku pracy
12 Strona internetowa Starej Kolonii - historia i od do ustalenia projekt przewiduje uzyskanie na obszarze Starej Kolonii
głos mieszkańców 2006 pomieszczenia na pracownie komputerową i wyposa\
enie
go w kilka stanowisk komputerowych w celu
zaanga\
owania mieszkańców w codzienne wykorzystanie
nowoczesnych technologii teleinformatycznych,
prowadzenie kursów komputerowych dla mieszkańców i
pozyskanie osób do zespołów realizujących program,
bie\
ące tworzenie i obsługę strony; projekt zgłoszony
przez Ośrodek Pomocy Społecznej, do realizacji w
powiązaniu z projektem nr 13
43
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
13 "Otwieramy okno Starej Kolonii na świat" od do ustalenia utworzenie kawiarenki internetowej z bufetem w
2006 istniejących niewykorzystanych pomieszczeniach; projekt
zgłoszony przez Szkołę Podstawową, do realizacji w
powiązaniu z projektem nr 12
14 "Bądz
świetlikiem ze świetlicy dla swojej od do ustalenia organizacja i nowoczesne wyposa\
enie świetlicy dla
okolicy- świetlica osiedlowa dla mieszkańców 2006 mieszkańców osiedla, prowadzącej działalność mającą na
Starej Kolonii" celu zaktywizowanie mieszkańców; projekt zgłoszony
przez Ośrodek Kultury, planowany do realizacji we
współpracy ze wspólnotami mieszkaniowymi, samorządem
osiedlowym, gminą
15 Równe szanse dla kobiet (w zatrudnieniu) 2006 2006 do ustalenia projekt dla ok. 20 kobiet korzystających z OPS (treningi,
szkolenia, kursy zawodowe, sta\
e, prace interwencyjne);
projekt zgłoszony przez Ośrodek Pomocy Społecznej
16 "Mieszkańcy mojego domu - odkrywamy 2006 2008 14 500 projekt przewiduje poszukiwanie przez mieszkańców
historię Starej Kolonii" osiedla (uprzednio przeszkolonych w zakresie metodologii
prac archiwizacyjnych) informacji nt. historii osiedla oraz
ludzi, którzy kiedyś zamieszkiwali ich domy; projekt
zgłoszony przez Ośrodek Kultury, proponowany do
realizacji wew współpracy ze Stowarzyszeniem na rzec
Gminy Brzeszcze "Brzost"
17 "Stara Kolonia - dobra dzielnica" 2006 2008 do ustalenia projekt ma na celu pobudzenie świadomości nt.
historycznej i zabytkowej wartości "Starej Kolonii" wśród
mieszkańców i poza nimi; w ramach projektu
zorganizowana zostanie współpraca ró\
nych podmiotów
na rzecz wykreowania osiedla jako potencjalnej atrakcji
turystycznej, zorganizowania właściwej informacji
turystycznej i, w perspektywie, lokalnego zaplecza
gastronomicznego; projekt zgłoszony przez Ośrodek
Kultury,
44
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Zdrowe środowisko
18 określenie docelowego sposobu ogrzewania 2005 2005 5 000 analiza ekonomiczna, wynegocjowanie z właścicielami,
osiedla zarządcami i mieszkańcami docelowej, wykonalnej
ekonomicznie koncepcji ogrzewania osiedla
19 zmiana sposobu ogrzewania mieszkań 2007 2010 do ustalenia zamiana tradycyjnego ogrzewania węglowego na
ogrzewanie mniej ucią\
liwe ekologicznie, mo\
liwe do
sfinansowania przez właścicieli nieruchomości i
mieszkańców
Rozwiązania architektoniczno-przestrzenne związane z zagospodarowaniem wolnego czasu
20 "Plac zabaw - zabawa na placu" 2006 2006 do ustalenia Budowa placu zabaw, zaaran\
owanego z uwzględnieniem
wyników wcześniejszego konkursu prac dziecięcych nt.
wizji placu; projekt zgłoszony przez Ośrodek Kultury,
realizacja we współpracy z samorządem osiedlowym i
wspólnotami mieszkaniowymi
45
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
VI I I . S Z A C U N K O W E K O S Z T Y R EA LI Z A C J I
VI I I . S Z A C U N K O W E K O S Z T Y R EA LI Z A C J I
PR O G R A M U W LA T A C H 2 0 0 5 -2 0 0 6
PR O G R A M U W LA T A C H 2 0 0 5- 2 0 0 6
Oszacowanie pełnych kosztów programu w obecnym kształcie jest utrudnione, jako, \
e
większość projektów pozostaje w fazie koncepcyjnej i nie jest zbud\
etowana (projekty
miękkie), ani nie posiada kosztorysów (projekty inwestycyjne).
W dwóch przypadkach (projekt nr 14 i 20) określenie docelowych kosztów realizacji będzie
mo\
liwe po rozstrzygnięciu przez Gminę co do lokalizacji projektu. Wyszacowanie kosztów
kompleksowego zagospodarowania osiedla oraz remontów budynków równie\
wymaga
uprzedniego rozstrzygnięcia co do szczegółowego zakresu prac, co jest zaplanowane do
2006.
Niemniej opierając się na cząstkowych informacjach od projektodawców oraz
doświadczeniach z realizacji projektów o podobnym charakterze mo\
na wstępnie oszacować
koszty realizacji pozostałych projektów, przynajmniej w pierwszym okresie realizacji
programu tj. w latach 2005-2006.
Przedstawione poni\
ej zestawienie szacunkowych kosztów projektów przewidzianych do
realizacji w latach 2005-2006  a więc we wstępnym okresie realizacji programu  nale\
y
traktować orientacyjnie, jako poziom minimum finansowania programu, który pozwoli na
jego właściwe zainicjowanie. Trzeba równie\
zastrzec, \
e jednostkowe kwoty mogą ulec
zmianie w miarę pozyskiwania bardziej szczegółowych danych nt. ujmowanych w programie
projektów.
A
ącznie koszty realizacji pierwszego etapu programu obejmującego lata 2005-2006 szacować
mo\
na na minimum 322 500 zł, przy czym zdecydowana większość wydatkowania środków
przypada na rok 2006. Kwota ta nie obejmuje  jak ju\
wspomniano na wstępie  niektórych
projektów, w tym tak istotnych i znaczących finansowo jak budowa kanalizacji (na etapie
projektowania). Zestawienie obejmuje zarówno projekty Gminy i jej jednostek, jak i
zgłaszane przez partnerów społecznych, stąd ich finansowanie spoczywa nie tylko po stronie
bud\
etu Gminy, ale tak\
e wnioskodawców.
Z łącznej kwoty 322 500 zł ponad połowa (54%) tj. 174 000 zł to środki, które według
aktualnego stanu mo\
na pozyskać z zewnętrznych programów, głównie w ramach pomocy
strukturalnej UE dla projektów społecznych, współfinansowanych z Europejskiego Funduszu
Społecznego w ramach programu SPO RZL (patrz: załącznik tekstowy nr 3).
Pozostała kwota 148 500 zł wymaga sfinansowania ze środków własnych projektodawców, w
tym ok. 108 500 zł ze środków bud\
etu Gminy (projekty nr 1, 3, 4, 16, 17, 20, udział w
projekcie nr 4 i 5).
46
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
Tabela 17. Szacunkowe koszty projektów planowanych do wdro\
enia w latach 2005-2006.
Szacunkowy
koszt
mo\
liwość
Nr pozyskania
projekt lub przedsięwzięcie uwagi
proj.
zewnętrznych
z
ródeł
2005 2006
finansowania viii
1 wykonanie ekspertyzy stanu technicznego obiektu i określenie docelowych 3 000 - koszt ekspertyzy i koncepcji -
funkcji dla nieruchomości przy ul. Kościuszki 6 zagospodarowania
2 budowa kanalizacji deszczowej i sanitarnej oraz podłączenie do kanalizacji b.d. b.d. do ustalenia wg. kosztorysu do 75% ZPORR
zbiorczej budynków na terenie osiedla, w rejonie ulic Górniczej, Leśnej do 50% Program górniczy
(część) oraz Kościuszki
3 wypracowanie zasad polityki mieszkaniowej gminy na terenie historycznych - 3 000 koszt ekspertyz -
osiedli, w tym "Starej Kolonii"
4 opracowanie całościowego planu zagospodarowania przestrzeni między - 40 000 koszt koncepcji zagospodarowania wraz z -
budynkami ("przestrzeni wspólnej") z uwzględnieniem elementów małej elementami projektowymi
architektury
5 odnowa budynków mieszkalnych i przywrócenie im wartości - 35 000 ok. 2 500 / budynek (14 budynków) -
architektonicznej, remonty - etap I: szczegółowa inwentaryzacja potrzeb
remontowych w poszczególnych obiektach, ekspertyzy techniczne i audyty
energetyczne
6 odnowa budynków mieszkalnych i przywrócenie im wartości - 30 000 koszty przygotowania wniosków (w tym -
architektonicznej, remonty - etap II: uzgodnienie szczegółowego planu prac dokumentacja)
remontowo-budowlanych i konserwatorskich i przygotowanie wybranych
projektów jako wniosków o dofinansowanie
7 zagospodarowanie wspólnych przestrzeni osiedla, zgodnie z koncepcją b.d. b.d. do ustalenia, po uzgodnieniu szczegółowej -
zagospodarowania przestrzennego koncepcji zagospodarowania (zewnętrzne finansowanie
47
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
prawdopodobnie dostępne
dopiero od roku 2007 w
ramach NPR)
8 Program: Stara Kolonia - tradycja, bezpieczeństwo, rodzina b.d. b.d. w ramach kosztów funkcjonowania komendy -
Policji
12 Strona internetowa Starej Kolonii - historia i głos mieszkańców - 6 000 koszt zakupu sprzętu i programowania, do 100% EFS/ SPO RZL
koszty bie\
ące
13 "Otwieramy okno Starej Kolonii na świat" - 15 000 koszty adaptacji pomieszczenia i zakupu do 100% EFS/ SPO RZL
wyposa\
enia
14 "Bądz
świetlikiem ze świetlicy dla swojej okolicy- świetlica osiedlowa dla - 33 000 koszty zorganizowania I wyposa\
enia do 100% EFS/ SPO RZL
mieszkańców Starej Kolonii" świetlicy; docelowe koszty do ustalenia w
zale\
ności od ostatecznie wybranej
lokalizacji
15 Równe szanse dla kobiet (w zatrudnieniu) - 120 000 koszt realizacji projektu do 100% EFS/ SPO RZL
16 "Mieszkańcy mojego domu - odkrywamy historię Starej Kolonii" - 5000 łączny koszt 14 500 / 3 lata -
17 "Stara Kolonia - dobra dzielnica" - 7500 łączny koszt 22 520 / 3 lata -
18 określenie docelowego sposobu ogrzewania osiedla 5 000 - koszt ekspertyz -
20 "Plac zabaw - zabawa na placu" - 20 000 koszt zakupu wyposa\
enie i utwardzenia -
placu; docelowe koszty do ustalenia w
zale\
ności od ostatecznie wybranej
lokalizacji
A

CZNIE w kolejnych latach: 8 000 314 500
A

CZNIE w latach 2005-2006:
322 500
48
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
I X . ZA R Z
D Z A N I E P R O C ES E M R E W I T A LI Z A C J I
I X . ZA R Z
D Z A N I E P R O C ES E M R E W I T A LI Z A C J I
Niniejszy program otwiera proces rewitalizacji wybranych rejonów miasta Brzeszcze.
Przewiduje się, \
e prace nad niniejszym Lokalnym Programem Rewitalizacji będą
kontynuowane, a sam program aktualizowany w miarę pozyskiwania nowych informacji i
ujawniania się nowych okoliczności warunkujących jego realizację.
Przewiduje się tak\
e, \
e jako komplementarny uruchomiony zostanie w następnej kolejności
program rewitalizacji dla obszarów poprzemysłowych  na terenach uwalnianych przez
Kopalnię KWK Brzeszcze-Silesia.
Podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie realizacją Lokalnego Programu
Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia jest Pełnomocnik Burmistrza ds.
Rewitalizacji, który odpowiada równie\
za:
1/ bie\
ącą koordynację prac nad wdro\
eniem i realizacją Programu,
2/ monitorowanie zewnętrznych uwarunkowań realizacji Programu, w tym pojawiających się
nowych z
ródeł i mechanizmów finansowania,
3/ przygotowanie i wdro\
enie poszczególnych, kolejnych projektów ujętych w Programie, ze
szczególnym uwzględnieniem projektów własnych gminy i jednostek podległych.
W celu bie\
ącej koordynacji prac nad wdro\
eniem i realizacją Programu, a
jednocześnie w celu zapewnienia bie\
ącego informowania mieszkańców miasta,
interesariuszy i partnerów Programu o jego postępach, ustala się, \
e co najmniej raz na
kwartał odbywać się będą otwarte spotkania nt. postępów LPR.
Spotkania będą organizowane przez Pełnomocnika Burmistrza ds. Rewitalizacji, w
porozumieniu z interesariuszami Programu, m.in. z zaproszeniem przedstawicieli
reprezentujących wszystkich wnioskodawców projektów ujętych w aktualnej wersji LPR.
Informacja o terminie, miejscu i programie spotkania będzie ka\
dorazowo zamieszczana z
wyprzedzeniem na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy Brzeszcze oraz rozsyłana z
odpowiednim wyprzedzeniem do interesariuszy programu.
W celu śledzenia postępów w realizacji Programu ustala się, \
e raz w roku
Burmistrz przedstawia Radzie sprawozdanie z postępów w realizacji LPR Osiedla
 Stara Kolonia .
Sprawozdanie jest Radzie przedstawiane nie póz
niej ni\
wraz ze sprawozdaniem z wykonania
bud\
etu za rok poprzedni. Sprawozdanie ujmuje informację nt. rzeczowych i finansowych
postępów w realizacji Programu, z uwzględnieniem bezpośredniego odniesienia do celów
Programu, wskaz
ników osiągnięć zapisanych w Programie oraz listy projektów ujętych w
aktualnej wersji Programu.
W celu zagwarantowania aktualności Programu i utrzymania jego walorów jako
praktycznego dokumentu zarządzania procesem rewitalizacji Osiedla ustala się, \
e Program
49
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
mo\
e być w miarę potrzeb aktualizowany, niemniej zaleca się, aby nie odbywało
się to częściej ni\
raz w roku, po przedstawieniu i ocenie sprawozdania z
postępów w realizacji i z udziałem partnerów społecznych z terenu i otoczenia
Osiedla.
W celu rzetelnej okresowej oceny (ewaluacji) postępów w realizacji Programu i
efektów, które niesie Program dla lokalnej społeczności osiedla oraz miasta i gminy jako
całości ustala się, \
e Program będzie poddawany zewnętrznej ewaluacji prowadzonej przez
niezale\
nych ekspertów, przynajmniej raz na cztery lata (raz w trakcie bie\
ącej kadencji
władz gminy).
50
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
ANEKS
ANEKS
51
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
X . LI S T A ZA A

C ZN I K Ó W
X . LI S T A ZA A

C ZN I K Ó W
Lista załączników graficznych:
A. Mapy i schematy
Ogólna mapka sytuacyjna.
Projekt Planu Miejscowego.
Fragment projektu planu z naniesionym obszarem Osiedla Stara Kolonia.
Lokalizacja terenu opracowania na tle studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego.
Schemat  Kolonie na terenie miasta Brzeszcze.
Stara Kolonia  rozmieszczenie budynków.
B. Dokumentacja fotograficzna  wybór.
Lista załączników tekstowych:
1. Lista propozycji zgłoszonych do Lokalnego Programu rewitalizacji Osiedla  Stara
Kolonia przez uczestników procesu prac nad projektem programu.
2. Raport z warsztatów konsultacyjnych.
3. Potencjalne z
ródła finansowania projektów  przegląd wg. stanu w lipcu 2005r.
52
Lokalny Program Rewitalizacji Osiedla  Stara Kolonia w Brzeszczach
X I . P R Z Y P I S Y
X I . P R Z Y P I S Y
i
Za: Przewodnik dotyczący kryteriów planowania oraz zarządzania projektami dotyczącymi rewitalizacji
zdegradowanych obszarów miejskich, po-przemysłowych i po-wojskowych w ramach zintegrowanego
programu operacyjnego rozwoju regionalnego finansowanego ze środków funduszy strukturalnych.
Ministerstwo Gospodarki i Pracy Departament Wdra\
ania Programów Rozwoju Regionalnego.
Warszawa, Paz
dziernik 2004.
ii
Patrz np.: Zarys metodyki opracowywania programów strategicznych. Rządowe Centrum Studiów
Strategicznych. Warszawa, paz
dziernik 2004.
iii
Rozdział został przygotowany w oparciu o dane zaczerpnięte z:
iv
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2000-2006. Urząd Marszałkowski
Województwa Małopolskiego. Kraków, paz
dziernik 2000.
v
Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Listopad 2004.
vi
Podstawy Wsparcia Wspólnoty na lata 2004-2006. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Paz
dziernik
2004.
vii
Wstępny Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007-2013. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Styczeń
2005.
viii
wg stanu na sierpień 2005r.
53