Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 23
II. WODY POWIERZCHNIOWE
Obowiązek oceny jakości wód powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art. 49 ust.1 ustawy z dnia
18 lipca 2001 r.  Prawo wodne (Dz.U. 2001.115.1229). Zgodnie z ust. 2 tego artykułu badania jakości wód
powierzchniowych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu
wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem
sektora bytowo-komunalnego i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, głównie
zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Oceny jakości wód
powierzchniowych będą wykorzystywane do zintegrowanego zarządzania wodami w układzie dorzeczy.
Monitoring jakości śródlądowych wód powierzchniowych umożliwi identyfikację najważniejszych
problemów oraz zmian zachodzących w środowisku wodnym Dolnego Śląska, a także poprzez wskazanie
trendów, ocenę szans i zagrożeń w przyszłości. Uzyskane wyniki badań pozwolą na ocenę dotrzymywania
norm, identyfikację obszarów, na których występują przekroczenia standardów jakości środowiska.
Podsystem obejmuje w 2004 r. badania i ocenę jakości wód i osadów wodnych rzek.
W 2004 r. zrezygnowano z badań jakości wód zbiorników zaporowych ze względu na brak szczegółowych
wytycznych dotyczących przeznaczenia poszczególnych zbiorników oraz zakresu i sposobu prowadzenia
badań.
1. BADANIA I OCENA JAKOŚCI WÓD W RZEKACH
Z dniem 1 stycznia 2002 r. weszła w życie ustawa Prawo wodne (Dz.U. 2001.115.1229) regulująca
zagadnienia związane z ochroną środowiska wodnego i dostosowująca je do wymagań prawodawstwa Unii
Europejskiej. Ustawa ta odwołuje się do szczegółowych aktów wykonawczych. Są to m.in.:
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska w sprawie warunków, jakie należy speÅ‚nić przy wprowadzaniu
ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz.U.2002.212.1799);
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na
zanieczyszczenie zwiÄ…zkami azotu ze z
ródeł rolniczych (Dz.U.2002.241.2093);
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska w sprawie szczegółowych wymagaÅ„, jakim powinny
odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze z
ródeł rolniczych
(Dz.U.2002.4.44);
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska w sprawie wymagaÅ„, jakim powinny odpowiadać wody
powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia
(Dz.U.2002.204.1728);
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska w sprawie wymagaÅ„, jakim powinny odpowiadać wody
śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U.2002.176.1455);
żð RozporzÄ…dzenie Ministra Zdrowia w sprawie wymagaÅ„, jakim powinna odpowiadać woda
w kÄ…pieliskach (Dz.U.2002.183.1530).
Nadal na etapie projektu jest rozporządzenie w sprawie klasyfikacji wód, sposobu prowadzenia
monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu wód powierzchniowych i podziemnych.
W dokumencie określono nowe zasady klasyfikacji dla prezentowania stanu jakości wód powierzchniowych
wprowadzając pięć klas jakości tych wód.
Projekt rozporządzenia określa nowy sposób prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych, kładąc główny
nacisk na jego użyteczność oraz przydatność w kształtowaniu strategii gospodarowania i ochrony zasobów
wodnych. Zakres i częstotliwość badań oraz lokalizacja punktów pomiarowych bezpośrednio uzależnione są
od sposobu użytkowania wód, który zostanie określony w wykazach wód.
Zgodnie z art. 92 ustawy Prawo wodne do zadań dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej należy
przygotowanie następujących wykazów:
żð wód powierzchniowych i podziemnych, które sÄ… lub mogÄ… być wykorzystywane do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,
żð wód powierzchniowych wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, a w szczególnoÅ›ci do kÄ…pieli,
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 24
żð wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i miÄ™czaków lub innych
organizmów w warunkach naturalnych oraz umożliwiających migracje ryb,
żð wód wrażliwych na zanieczyszczenie zwiÄ…zkami azotu ze z
ródeł rolniczych.
Zgodnie z art. 211 ust. 2 ustawy Prawo wodne wykazy te powinny zostać sporządzone w terminie 2 lat od dnia
wejścia w życie ustawy tj. do 31 grudnia 2003 r.
Monitoring jakości śródlądowych wód powierzchniowych obejmuje w 2004 r. badania i ocenę jakości
wód powierzchniowych płynących w 150 punktach pomiarowo-kontrolnych. Badania jakości rzek
zaplanowano w następujących sieciach monitoringowych:
1. monitoring diagnostyczny;
2. monitoring wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze z
ródeł
rolniczych;
3. monitoring jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb;
4. monitoring jakości wód powierzchniowych, które są lub mogą być wykorzystywane do
zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia;
5. monitoring jakości granicznych wód powierzchniowych;
6. system monitoringu EUROWATERNET;
7. monitoring substancji niebezpiecznych.
Przy tworzeniu sieci pomiarowej starano się tak wyznaczać punkty, aby jedna lokalizacja (jeden punkt)
spełniała wymogi maksymalnej liczby rozporządzeń, co pozwoliło ograniczyć koszty badań ze względu na
pokrywanie się zakresów badań w poszczególnych sieciach monitoringowych oraz obniżyć koszty transportu.
1.1. Charakterystyka systemu monitoringu jakości wód powierzchniowych, o których
mowa w rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji wód, sposobu prowadzenia monitoringu
oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu wód powierzchniowych
i podziemnych (projekt) - ogólna ocena stanu czystości rzek województwa
dolnośląskiego
Zgodnie z art. 156 ust. 2 kontrolę i ochronę wód przed zanieczyszczeniem wykonuje Inspekcja Ochrony
Środowiska. W celu opracowania ogólnej oceny stanu czystości rzek województwa dolnośląskiego w 2004 r.,
monitoring stanu wód powierzchniowych będzie prowadzony przez WIOŚ w zakresie diagnostycznym.
Umożliwi to określenie w latach kolejnych zakresu i częstotliwości bardziej szczegółowych badań w ramach
monitoringu operacyjnego i badawczego.
Przy wyznaczaniu lokalizacji i ilości punktów pomiarowych w obrębie danego cieku uwzględniono rangę
cieku oraz wpływ punktowych i rozproszonych z
ródeł zanieczyszczeń.
Zakres badań obejmuje określenie w wodach powierzchniowych wartości wszystkich wskaz
ników
określonych w załączniku 1 do projektu rozporządzenia w sprawie klasyfikacji wód, sposobu prowadzenia
monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu wód powierzchniowych i podziemnych
(wersja z kwietnia 2003 r.).
Tabela II.1. Zakres badań w monitoringu diagnostycznym jakości wód powierzchniowych (D)
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość poboru prób do badań
Wskaz
niki fizyczne
1.
temperatura wody 12
2.
zapach 12
3.
barwa 12
4.
zawiesina ogólna 12
5.
odczyn 12
Wskaz
niki tlenowe
6.
tlen rozpuszczony 12
7.
BZT 12
5
8.
ChZT 12
Mn
9.
OWO 12
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 25
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość poboru prób do badań
Wskaz
niki biogenne
10.
amoniak 12
11.
azot Kjeldahla 12
12.
azotany 12
13.
azotyny 12
14.
azot ogólny 12
15.
fosforany 12
16.
fosfor ogólny 12
Wskaz
niki zasolenia
17.
przewodność 12
18.
substancje rozpuszczone 12
19.
zasadowość ogólna 12
20.
siarczany 12
21.
chlorki 12
22.
wapń 12
23.
magnez 12
24.
fluorki 12
Metale, w tym metale ciężkie
25.
arsen 4
26. bar 4
27.
bor 4
28.
chrom og. 4
29. chrom+6 4
30.
cynk 4
31.
glin 4
32.
kadm 4
33.
mangan 4
34.
miedz
4
35.
nikiel 4
36.
ołów 4
37.
rtęć 4
38.
selen 4
39.
żelazo 4
Wskaz
niki zanieczyszczeń przemysłowych
40. cyjanki wolne 1
41. fenole (indeks fenolowy) 1
42. 1
pestycydy (lindan, dieldryna)
substancje powierzchniowo
43. 1
czynne anionowe
wielopierścieniowe węglowodory
44. 1
aromatyczne
Wskaz
niki biologiczne
45. saprobowość fitoplanktonu 4
46. saprobowość zooplanktonu 4
1
47. makrobezkręgowce bentosowe
(w wybranych ppk)
48. chlorofil  a 3 lub 8/rok
Wskaz
niki mikrobiologiczne
49. liczba bakterii grupy coli typu
12
kałowego
50.
liczba bakterii grupy coli 12
Dodatkowo na rzece Odrze usytuowany jest punkt reperowy w km 249,0 jej biegu (m.Wrocław),
obsługiwany przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, który prowadzi dodatkowe
badania z częstotliwością raz na 8 dni. Badania te maja na celu dokładne określenie ładunku zanieczyszczeń
odprowadzanego głównymi rzekami do Bałtyku.
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 26
1.2. Charakterystyka systemu monitoringu jakości wód powierzchniowych wrażliwych na
zanieczyszczenie zwiÄ…zkami azotu ze z
ródeł rolniczych
Uznaje się, że rolnictwo stanowi największe z
ródło zanieczyszczeń wód azotanami w Europie.
W związku z tym Komisja Europejska przyjęła Dyrektywę Azotanową (91/676/EWG) w celu zarówno
ograniczenia zanieczyszczenia wód azotanami pochodzenia rolniczego, jak i ochrony przed dalszym
zanieczyszczeniem. Aby osiągnąć powyższe cele, państwa członkowskie muszą podjąć pewne kroki oparte na
dobrej praktyce rolniczej i właściwych rozwiązaniach technicznych.
Zgodnie z polskim stanowiskiem negocjacyjnym zapisy Dyrektywy Rady 91/676/EWG z dnia
12 grudnia 1991 w sprawie ochrony wody przed zanieczyszczeniami azotanowymi ze z
ródeł rolniczych zostały
przetransponowane do polskiego prawa poprzez zapisy m.in. następujących aktów prawnych:
-ð ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. 2001.115.1229),
-ð ustawy o nawozach i nawożeniu z dnia 26 lipca 2000 r. (Dz.U. 2000.89.991),
oraz poprzez odpowiednie akty wykonawcze do ww. ustaw, w tym m.in.:
-ð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód
wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze z
ródeł rolniczych (Dz.U. 2002.241.2093);
-ð RozporzÄ…dzenie Ministra Åšrodowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagaÅ„,
jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze z
ródeł
rolniczych (Dz.U. 2002.4.44).
Zgodnie z art. 156 ust. 2 Prawa wodnego kontrolę stężeń azotanów w wodach wrażliwych na
zanieczyszczenie zwiÄ…zkami azotu ze z
ródeł rolniczych wykonuje Inspekcja Ochrony Środowiska.
Ustawa Prawo wodne obliguje dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej do określenia,
w drodze rozporządzenia, wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami
azotu ze z
ródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze z
ródeł rolniczych
do tych wód należy ograniczyć. Określając ww. wody i obszary należy uwzględnić:
1. zawartość związków azotu w wodach powierzchniowych i podziemnych, ze szczególnym
uwzględnieniem wód pobieranych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,
2. stopień eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych, morskich wód wewnętrznych i wód
przybrzeżnych, dla których czynnikiem eutrofizacji jest azot,
3. charakterystykę terenu, ze szczególnym uwzględnieniem: rodzaju działalności rolniczej, struktury
użytków rolnych, koncentracji produkcji zwierzęcej, rodzaju gleb i klimatu.
Szczegółowo kwestie te reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze z
ródeł rolniczych.
Zgodnie z niniejszym rozporządzeniem za wody wrażliwe na zanieczyszczenia związkami azotu za z
ródeł
rolniczych uznaje się wody zanieczyszczone oraz wody zagrożone zanieczyszczeniem, jeśli nie zostaną
podjęte działania ograniczające bezpośredni lub pośredni zrzut do tych wód azotanów i innych związków
azotowych mogących przekształcić się w azotany, pochodzących ze z
ródeł rolniczych.
Zgodnie z Prawem wodnym ww. wody i obszary poddaje się co 4 lata weryfikacji w celu uwzględnienia
zmian czynników nieprzewidzianych podczas ich wyznaczania. Wyznaczenia i weryfikacji wód i obszarów,
dokonuje się w oparciu o pomiary dokonywane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Ponadto
wojewódzki inspektor ochrony środowiska dokonuje, co 4 lata, oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód
powierzchniowych, morskich wód wewnętrznych i wód przybrzeżnych.
Tabela II.2. Zakres badań w monitoringu jakości wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu
ze z
ródeł rolniczych (A)
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość poboru prób do badań
1. Fosfor ogólny co miesiąc
2. Azot ogólny co miesiąc
Azot azotanowy co miesiÄ…c
3.
Azotany co miesiÄ…c
4. Chlorofil  a 8/rok (III¸ð X)
Zgodnie z Ustawą Prawo wodne (art. 47 ust. 7) dla każdego obszaru narażonego, w ciągu 2 lat od jego
wyznaczenia dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej opracuje program działań mających na celu
ograniczenie odpływu azotu ze z
ródeł rolniczych. Minister Środowiska wydał rozporządzenie z dnia
23 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 27
mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze z
ródeł rolniczych. W załączniku do tego rozporządzenia
określone zostały środki zaradcze, które uwzględnia się w ww. programach działań. Środki zaradcze określone
w załączniku zawarte są w zbiorze zasad dobrej praktyki rolniczej, opracowanej przez ministra właściwego
do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska na podstawie art. 47 ust. 2
ustawy z dnia 18 lipca 2001 r.  Prawo wodne.
Dla wszystkich obszarów narażonych może zostać ustalony jeden wspólny program działań lub też dla
każdego obszaru mogą zostać podjęte inne środki zaradcze, w zależności od rodzaju zagrożenia
i specyficznych potrzeb na danym terenie. Efektywność programów działań musi być poddana ocenie co cztery
lata.
Funkcjonowanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze z
ródeł
rolniczych zacznie obowiązywać w Polsce w momencie przystąpienia naszego kraju do struktur Unii
Europejskiej, tj. w dniu 1 maja 2004 r.
1.3. Charakterystyka systemu monitoringu jakości wód powierzchniowych
przeznaczonych do bytowania ryb
Zgodnie z art. 156 ust. 2 kontrolę jakości wód przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków
i mięczaków w warunkach naturalnych wykonuje Inspekcja Ochrony Środowiska.
Lokalizacja punktów pomiarowo-kontrolnych została wytypowana na podstawie przygotowanego przez
RZGW we Wrocławiu wykazu wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków
i mięczaków lub innych organizmów w warunkach naturalnych oraz umożliwiających migracje ryb. Przy
wyznaczaniu punktów wzięto również pod uwagę wskazówki Polskiego Związku Wędkarskiego.
Tabela II.3. Zakres badań w monitoringu jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb (R)
Częstotliwość poboru prób do
L.p. Wskaz
nik jakości wody
badań
1. temperatura co miesiÄ…c
2. tlen rozpuszczony co miesiÄ…c
3. odczyn co miesiÄ…c
4. zawiesina ogólna co miesiąc
5. BZT co miesiÄ…c
5
6. fosfor ogólny co miesiąc
7. azotyny co miesiÄ…c
8. zwiÄ…zki fenolowe co miesiÄ…c
należy przeprowadzić badanie wzrokowe
9. węglowodory ropopochodne co miesiąc
10. niejonowy amoniak co miesiÄ…c
11. azot amonowy co miesiÄ…c
oznaczenie będzie wykonywane tylko w punkcie na
12. całkowity chlor pozostały co miesiąc
Odrze, poniżej ZCh  Rokita
13. cynk ogólny co miesiąc
14. miedz
rozpuszczona co miesiÄ…c
15. twardość wody co miesiąc
W przypadku gdy badanie wykaże, że wartości wskaz
ników jakości wody są lepsze niż wartości tych
wskaz
ników określone w rozporządzeniu, częstotliwość pobierania próbek wody może zostać zmniejszona.
Regularnych badań wody nie przeprowadza się, jeżeli woda jest niezanieczyszczona i nie ma ryzyka
pogorszenia jej jakości.
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 28
1.4. Charakterystyka systemu monitoringu jakości wód powierzchniowych, które są lub
mogą być wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia
W celu określenia przydatności wód powierzchniowych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do
spożycia prowadzony jest monitoring wód zlewni powyżej ujęcia.
Częstotliwość pobierania próbek wody jest uzależniona od kategorii jej jakości oraz liczby użytkowników.
W oparciu o dotychczasowe wyniki badań przyjęto kategorię A3 jakości wszystkich wód na terenie
województwa.
Wyznaczenie ostatecznego wykazu punktów pomiarowych nastąpi w momencie przekazania przez RZGW
wykazów wód powierzchniowych, które są lub mogą być wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę
przeznaczoną do spożycia.
Obecnie zaplanowano badania wód zlewni powyżej 7 ujęć wód powierzchniowych. Jako kryterium
przyjęto liczbę zaopatrywanych mieszkańców (powyżej 20 tys.).
Tabela II.4. Wykaz ujęć wód powierzchniowych zaplanowanych do badań w 2004 r.
Liczba Zaopatrywane
Lp. Ujęcie Rzeka Km Powiat Gmina
mieszkańców miejscowości
1. Czechnica Oława 7,4 Wrocław Siechnice 600 000 Wrocław
Kamienna Kamienna Wałbrzych, Boguszów-
2. Dębrznik Bóbr 256,2 130 000
Góra Góra Gorce
3. Przybków Kaczawa 32,0 m.Legnica - 100 000 Legnica
Dzierżoniów, Bielawa,
4. Zb. Lubachów Bystrzyca 78,0 Wałbrzych Walim 80 800
Pieszyce
5. Grabarów Bóbr 219,9 Jelenia Góra Mysłakowice 41 300 Jelenia Góra
6. Zb. Dobromierz Strzegomka 58,6 Åšwidnica Dobromierz 23 000 Åšwiebodzice
7. Zb. Zatonie Witka/Nysa A
użycka 8,2 Zgorzelec Bogatynia 21 800 Bogatynia, Sieniawka,
Tabela II.5. Zakres badań w monitoringu jakości wód powierzchniowych, które są lub mogą być przeznaczone do
zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia (W)
Grupa
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość badań w roku
wskaz
ników
1. odczyn I
2. barwa I
3. zawiesina ogólna I
3/6/12
4. temperatura I
5. przewodność I
6. zapach I
7. azotany I
8. fluorki III 1
9. żelazo II
10. mangan II 1/2/4
11. miedz
II
12. cynk II
13. bor III
14. nikiel III
15. wanad III
16. arsen III
17. kadm III
18. chrom ogólny III
1
19. chrom +6 III
20. ołów III
21. selen III
22. rtęć III
23. bar III
24. cyjanki III
25. siarczany II 1/2/4
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 29
Grupa
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość badań w roku
wskaz
ników
26. chlorki I 3/6/12
substancje powierzchniowo
27. II 1/2/4
czynne anionowe
28. fosforany I 3/6/12
29. fenole (indeks fenolowy) II 1/2/4
WWA (benzo(b)fluoranten, benzo
(k)fluoranten, benzo(a)piren,
30. dibenzo (a,h)antracen, benzo III
(g,h,i)perylen, indeno(1,2,3-cd) 1
piren)
pestycydy ogółem (lindan,
31. III
dieldryna)
32. ChZT I
Mn
33. tlen rozpuszczony I 3/6/12
34. BZT I
5
35. azot Kjeldahla II 1/2/4
36. amoniak I 3/6/12
37. OWO II
38. liczba bakterii grupy coli II
1/2/4
liczba bakterii grupy coli typu
39. II
kałowego
liczba paciorkowców kałowych
40. III 1
(enterokoki)
41. bakterie z rodzaju Salmonella III 1
1.5. Charakterystyka systemu monitoringu jakości granicznych wód powierzchniowych
Badania jakości wód prowadzone w sieci granicznej oparte są o dwustronne porozumienia pomiędzy
krajami ościennymi. Województwo dolnośląskie ze względu na swoje położenie prowadzi taką współpracę
z RepublikÄ… FederalnÄ… Niemiec i RepublikÄ… CzeskÄ….
Przyjęto, że ze względu na znaczenie punktów granicznych w skali kraju będą w nich prowadzone
badania w zakresie diagnostycznym, co zapewni w pełni realizację wymagań wynikających ze zobowiązań
międzynarodowych.
Tabela II.6. Zestawienie punktów pomiarowo-kontrolnych dla województwa dolnośląskiego (G)
L.p. Rzeka km biegu rzeki Nazwa punktu
1. Nysa A
użycka 197,0 trójpunkt graniczny
2. Nysa A
użycka 190,0 Drausendorf (powyżej Turoszowa)
3. Nysa A
użycka 177,0 Mariental (poniżej Turoszowa)
4. Nysa A
użycka 158,0 powyżej Zgorzelca
5. Nysa A
użycka 150,0 poniżej Zgorzelca
6. Nysa A
użycka 135,0 m.Pieńsk-Deschka
8. Miedzianka 0,3/186,7 ujście do rzeki Nysy A
użyckiej
7. Witka 10,9/167,3 punkt graniczny
9. Witka 0,5/167,3 ujście do rzeki Nysy A
użyckiej
10. Czerwona Woda 0,5/154,7 ujście do rzeki Nysy A
użyckiej
1.6. Charakterystyka systemu monitoringu EUROWATERNET
Sieć EUROWATERNET jest to system informacji i monitoringu, zaprojektowany i przetestowany
w Europejskim Centrum Tematycznym Wód Śródlądowych ETC/IW w celu zbierania i dostarczania
Europejskiej Agencji Środowiska informacji o stanie zasobów wód śródlądowych (rzek, jezior i wód
podziemnych) w Europie, ich jakości, ilości oraz zależności tych parametrów od czynników
antropogenicznych.
Z sieci punktów na terenie Dolnego Śląska wytypowano 17 ppk, które spełniają kryteria sieci
EUROWATERNET.
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 30
W wytypowanych punktach pomiarowych planuje siÄ™ prowadzenie monitoringu w zakresie
diagnostycznym. Odpowiada to wymaganiom wynikającym z porozumienia pomiędzy Wspólnotą Europejską
a PolskÄ… w sprawie uczestnictwa Polski w Europejskiej Agencji ds. Åšrodowiska (EEA).
Tabela II.7. Lokalizacja punktów Europejskiego Systemu Monitoringu Wód Śródlądowych  EUROWATERNET
na terenie województwa dolnośląskiego
Lp. Rzeka Km biegu rzeki Nazwa punktu
1. Nysa Kłodzka 167,0 pow. Międzylesia (most w m. Boboszów)
2. Ścinawka 0,5 ujście do Nysy Kłodzkiej
3. Odra 249,0 m. Wrocław (punkt reperowy - bada IMGW)
4. Oława 2,0 pon. Jazu Małgorzata
5. Ślęza 2,4 ujście do Odry, m. Wrocław
6. Bystrzyca 88,4 pow. m. GÅ‚uszyca
7. Piława 0,5 ujście do Bystrzycy (m. Niegoszów)
8. Czarna Woda 0,5 ujście do Bystrzycy (m. Kąty Wrocławskie)
9. Strzegomka 0,2 ujście do Bystrzycy (m. Samotwór)
10. Bystrzyca 1,2 ujście do Odry
11. Kaczawa 3,2 ujście do Odry (most w m. Kwiatkowice)
12. Sąsiecznica 0,5 ujście do Baryczy (m. Żmigród)
13. Orla 2,0 ujście do Baryczy (m. Wąsosz)
14. Bóbr 212,7 pow. Jeleniej Góry (ujęcie wody)
15. Nysa A
użycka 197,0 trójpunkt graniczny
16. Witka 10,9 punkt graniczny (m. Czernousy-Zawidów)
17. Czerwona Woda 0,5 ujście do Nysy A
użyckiej (m. Zgorzelec)
1.7. Charakterystyka monitoringu substancji niebezpiecznych w wodach
powierzchniowych
Projekt sieci monitoringu substancji niebezpiecznych został opracowany w celu przygotowania służb
ochrony środowiska do realizacji obowiązków wynikających z regulacji prawnych UE a w szczególności
obowiÄ…zku wynikajÄ…cego z art. 13 Dyrektywy 76/464/EWG z dnia 4 maja 1976 r. w sprawie zanieczyszczenia
spowodowanego przez niektóre niebezpieczne substancje odprowadzane do środowiska wodnego Wspólnoty.
Realizacja ww. projektu jest również zgodna z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 29 listopada
2002 r. (Dz.U. 2002.212.1799) w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód
i do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
Zgodnie z krajowym projektem monitoringu substancji niebezpiecznych w wodach śródlądowych,
koordynowanym przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, monitoring ten prowadzony jest na terenie
województwa dolnośląskiego w jednym punkcie pomiarowym zlokalizowanym na Nysie A
użyckiej (tzw.
trójpunkt graniczny) w km 197,0.
Dodatkowo w celu określenia z
ródeł substancji niebezpiecznych prowadzony jest monitoring substancji
niebezpiecznych na rzece Odrze, jako głównym odbiorniku zanieczyszczeń z terenu i spoza województwa,
w trzech punktach pomiarowych:
-ð poniżej granicy z województwem opolskim - Odra, powyżej m. OÅ‚awa, km 210,0;
-ð poniżej Z.Ch.  Rokita , km 303,0;
-ð powyżej granicy z województwem lubuskim - Odra, poniżej m. Dobrzejowice, km 410,0.
Badania te będą stanowić kontynuację dotychczas prowadzonych pomiarów i pozwolą na ostateczne
wdrożenie metodyk oznaczeń w laboratorium i potwierdzenie dotychczasowych wyników badań.
Program monitoringu środowiska województwa dolnośląskiego na lata 2004-2005 31
Tabela II.8. Zakres badań w monitoringu substancji niebezpiecznych wód powierzchniowych (N)
L.p. Wskaz
nik jakości wody Częstotliwość
1. Kadm
2. Rtęć
3. Czterochlorek węgla
4. DDT
5. Pięciochlorofenol
6. Aldryna
7. Dieldryna
8. Endrydyna
9. Izodryna raz w roku
10. Sześciochlorobenzen (wrzesień lub paz
dziernik)
11. Sześciochlorobutadien HCBD
12. Chloroform
13. 1,2-dwuchloroetan EDC
14. Trójchloroetylen TRI
15. Nadchloroetylen PER
16. Trójchlorobenzen TCB
17. Sześciochloroheksan HCH
18. Cyjanki
2. BADANIA I OCENA JAKOŚCI OSADÓW W RZEKACH
Badania osadów rzecznych realizowane są na terenie województwa dolnośląskiego cyklicznie przez
Państwowy Instytut Geologiczny łącznie w 25 punktach obserwacyjnych. W 2004 r. badania będą prowadzone
w 14 punktach.
Program pomiarowy obejmuje oznaczenie we wszystkich próbkach zawartości pierwiastków śladowych:
As, Ba, Cd, Cr, Co, Cu, Hg, Ni, Pb, Sr, V i Zn oraz Ca, Mg, Fe, P, S i Corg. W próbkach badanych co roku
oznaczona będzie także zawartość 17 związków z grupy WWA.
Tabela II.9. Lokalizacja punktów poboru osadów wodnych na terenie województwa dolnośląskiego w 2004 r.
L.p. Numer punktu Rzeka Lokalizacja Przekrój
1. 99 Odra* Wrocław 252,0
2. 100 Ślęza* Wrocław 2,5
3. 101 Bystrzyca* Wrocław 3,0
4. 102 Widawa* Åšwiniary 3,0
5. 105 Kaczawa* Prochowice 8,0
6. 190 Czarna Woda* Legnica 1,5
7. 205 Odra Biechów 397,5
8. 206 Odra Åšcinawa 332,0
9. 210 Zimnica Åšcinawa 2,0
10. 211 Bystrzyca Åšwidnica 64,0
11. 219 Odra* Brzeg Dolny 303,0
12. 225 Oława Wrocław 1,5
13. 229 Strzegomka Samotwór 0,5
14. 231 Åšcinawka Åšcinawka 0,5
* punkty badane co roku