KONSTRUKCJE MOSTOWE
" mimo zbudowania w kraju szeregu na-
prawdę ładnych mostów łukowych, nie
mamy ciągłości tradycji ich stosowania
Mosty łukowe
i zgromadzonych doświadczeń w tej
dziedzinie.
Analizując przydatność mostów łukowych,
należy również uwzględnić następujące
Kontynuujemy publikację materiałów podsumowujących Drugie Podkarpackie
fakty:
Spotkanie Dyskusyjne  Budowa i utrzymanie mostów , którego organizatorem była
" pojawiły się nowe możliwości budowy
Katedra Mostów Politechniki Rzeszowskiej. W poprzednim wydaniu zamieściliśmy
mostów łukowych o dużej rozpiętości,
opracowanie sesji poświęconej fundamentom głębokim. W tym numerze prezentujemy
także w terenie nizinnym i na nieskalnym
skrót wypowiedzi uczestników sesji  Mosty łukowe .
podłożu, dzięki stosowaniu w przęsłach
przyległych do łukowego konstrukcji
półłukowych i ściągów między końcami
Sesję rozpoczęto wygłoszeniem siedmiu re- wadza się z obu wezgłowi łuku i w miarę półłuków,
feratów generalnych zaprezentowanych przez wydłużania, podwiesza kablami na tymcza- " mamy doświadczenie w budowie mostów
zaproszonych autorów (spis referatów z sesji sowych pylonach. W mostach łukowych podwieszonych, co umożliwia wykonanie
 Mosty łukowe zamieszczamy poniżej). wieloprzęsłowych wsporniki montuje się przęseł łukowych metodą wspornikową,
Po ich prezentacji rozpoczęła się dyskusja, symetrycznie względem pylonów ustawio- z podwieszaniem elementów łuków na
podczas której poruszono następujące za- nych na filarach. Elementy montażowe tymczasowych pylonach,
gadnienia: technologia i zakres stosowania dowożone są wodą, podawane dz
wignicą " w zakresie potrzeb krajowych mosty łuko-
mostów łukowych, systemy podwieszeń tego linową lub wózkami przemieszczającymi we nie ustępują pod względem rozpiętości
typu mostów, zabezpieczenie antykorozyjne, się po montowanym łuku. Element łuku mostom podwieszonym, a utrzymanie
kolorystyka obiektów, prawa autorskie. ma długość odpowiadającą pozostałym mostów łukowych jest mniej kłopotliwe,
Poniżej przedstawiamy skrót wybranych elementom montażowym lub jest od nich " można wykorzystać zalety konstrukcyjne
wypowiedzi uczestników sesji, który został kilkakrotnie dłuższy. Wtedy jest monto- i technologiczne mostów łukowych z rur
zredagowany przez organizatorów konferen- wany na dnie przekraczanej przeszkody stalowych, wypełnionych betonem bez-
cji na podstawie zapisu magnetofonowego, i podnoszony na linach urządzeniami skurczowym (w USA trwają badania nad
rejestrującego przebieg dyskusji. zainstalowanymi na końcach wsporników stosowaniem rur kompozytowych zamiast
konstrukcji przęsła. Wiele mostów łuko- rur stalowych),
wych ze ściągiem zmontowano na brzegu " jest już u nas stosowana prefabrykacja
Spis referatów:
i zaholowano na jednostkach pływających łukowych mostów betonowych,
1. Prof. dr hab. inż. Kazimierz Flaga   Przegląd
na filary. Regulacja zanurzenia pływaków " mamy w kraju możliwość wykonywania
mostów łukowych zbudowanych w Polsce
jest uzyskiwana sprężonym powietrzem, fundamentów szczelinowych, które nadają
2. Mgr inż. Jerzy Bąk   Projekt mostu łukowego
co jest z wielu względów dogodniejsze niż się do przenoszenia rozporu łuków.
przez Wisłę w Puławach
stosowane u nas balastowanie pływaków
3. Mgr inż. Krzysztof Topolewicz   Projekt mostu
wodą. A
uki bywają na czas przemiesz- Zdaniem prof. A. Jarominiaka, mosty
łukowego przez rzekę Dziwną w Wolinie
czania wyposażane w tymczasowe ściągi. łukowe mogą być poważną alternatywą
4. Mgr inż. Edward Marcinków   Problemy budowy
Mosty wieloprzęsłowe są montowane na w analizie projektowej każdej dużej prze-
betonowych mostów łukowych
brzegu odcinkami zawierającymi półłuki prawy mostowej. A ponieważ za mostem
5. Mgr inż. Andrzej Pruchniak   Problemy wykona- sąsiednich przęseł; po sprężeniu ściągiem łukowym zwykle przemawiają względy
nia konstrukcji stalowych mostów łukowych
umieszczonym w poziomie zworników ta- estetyczne, dlatego wskazana jest analiza na
6. Mgr inż. Krzysztof Wąchalski, mgr inż. Marek Su- kie odcinki są przewożone na filary i wtedy etapie projektowania koncepcyjnego zasad-
dak   Nowe mostowe obiekty łukowe w Gdyni
zwierane. Inne metody budowy polegają na ności zastosowania konstrukcji łukowej już
7. Prof. inż. Andrzej Jarominiak   State of the art
wzdłużnym nasunięciu lub obrocie łuku wtedy, gdy szerokość przeszkody przekracza
budowy mostów łukowych na świecie
zmontowanego w całości na brzegu albo 25-30 m.
na obrocie półłuków: Na zakończenie profesor przytoczył
- w poziomie, zmontowanych na brzegach, refleksję zawartą w jego artykule  Mosty
TECHNOLOGIA BUDOWY - w pionie, zmontowanych na wezgłowiach łukowe z końca XX wieku ( Inżynieria
I ZAKRES STOSOWANIA w pozycji pionowej; po zwarciu łuków i Budownictwo nr 10/96):  Chociaż
MOSTÓW A
UKOWYCH instaluje się pomost. początki budowli łukowych sięgają staro-
Prof. Andrzej Jarominiak z Politech- Światowy stan sztuki budowania mostów żytności, to współcześnie wykorzystuje się
niki Rzeszowskiej zwrócił uwagę na ogrom- łukowych stwarza przesłanki do wymiany osiągnięcia inżynierii materiałowej i uzy-
ną różnorodność metod budowy mostów poglądów, w jakim zakresie celowe jest stoso- skany poziom metod analizy konstrukcji,
łukowych stosowanych na świecie. Obecnie wanie tego rodzaju mostów w Polsce. aby wyrazić odwieczną formą łuku nowe
rzadko mosty łukowe są budowane na Profesor zwrócił uwagę, że: idee estetyczne, konstrukcyjne i techno-
pełnych rusztowaniach. Częściej stosowany " około 80% mostów w Polsce to obiekty logiczne. O możliwościach budownictwa
jest montaż łuków z użyciem tymczasowych o długości nie przekraczającej 100 m, mostów łukowych świadczy pogląd Jeana
punktowych podpór, wykonanych w roz- z przęsłami rozpiętości do 25-30 m, Mullera, że obecnie są już warunki dla
stawie od kilkunastu do 25-30 m. Średnie " znaczna część kraju jest równiną, zbudowania mostu łukowego o rozpiętości
i duże przęsła łukowe, zarówno stalowe, " tylko w niewielu miejscach zalegają na 1000 m. A ponieważ wśród motywacji
jak i betonowe, są najczęściej budowane praktycznie dostępnych głębokościach postępu ważne miejsce zajmują ambicje
metodą wspornikową. Wsporniki wypro- niepodatne skały, człowieka, w tym mniej lub bardziej
16 Magazyn Autostrady 4/2005
KONSTRUKCJE MOSTOWE
świadome pragnienie pozostawienia śladu a w moście Świętokrzyskim przy rozpiętości
w pamięci potomnych, wyrażające tęsknotę przęsła około 180 m najdłuższa lina ma
naszego gatunku za nieśmiertelnością, dla- 150 m. W mostach łukowych są zupełnie
tego można oczekiwać jeszcze wielu, dziś inne warunki montażu i dość oczywista
trudnych nawet do wyobrażenia rozwiązań jest tendencja do stosowania lin gotowych,
mostów o konstrukcjach łukowych . łatwych do zamontowania. Ponadto w mo-
Prof. Witold Wołowicki z Politechniki ście łukowym najkrótsze wieszaki są bardzo
Poznańskiej dodał, że jeśli skończy się krótkie. Wiadomo, że systemy dominujące
zakres budowli z blach falistych, to bardzo w mostach podwieszonych, tzn. liny ko-
korzystne mogą być sklepienia z betonu  np. twione szczękowo, są w przypadku bardzo
prefabrykowane, wykonywane bez ścianek krótkich cięgien mało efektywne. Stąd
czołowych, stosowane m.in. u naszych po- logiczna wydaje się dominacja w mostach
łudniowych sąsiadów. Zapewniają ciągłość łukowych systemów fabrycznych.
nawierzchni, ciągłość zasypki gruntowej, Jeżeli chodzi o wieszaki prętowe, warta
eliminują dylatacje, a więc już od tych kil- podkreślenia jest ich dość istotna zaleta
kunastu metrów, zdaniem profesora, mosty w stosunku do wieszaków linowych,
łukowe  a sklepione do nich należą  mogą mianowicie to, że każda lina w celu nacią-
być stosowane. gnięcia wymaga dojścia od strony głowicy.
Wieszaki prętowe, jeżeli są ze stali 18G2A,
SYSTEMY PODWIESZEC
można napinać na ich wolnej długości,
MOSTÓW A
UKOWYCH np. kluczem dynamometrycznym. Przy
Mgr inż. Jan Piekarski z firmy BBR stalach o wyższej wytrzymałości nie da
Polska poruszył problem systemów podwie- się tego zrobić, ponieważ tarcie w gwin-
szenia łuków. Zwrócił uwagę, że w mostach cie przy wytężeniu materiału zmienia się
łukowych występują duże oddziaływania dy- w sposób nieliniowy i nie wiemy, jaką siłę
namiczne i problemy zmęczeniowe i dlatego wprowadzamy w wieszak. Wówczas można
mosty te często stawiają większe wymagania zastosować hydrauliczną metodę naciągu,
niż mosty podwieszone. Dlatego wybór np. taką, jaką zastosowano w moście Ko-
konstrukcji wieszaków jest dosyć istotny, tlarskim w Krakowie. Możliwość napinania
a o tym nie zawsze się pamięta. We współ- na wolnej długości wieszaka, bez ingerencji
czesnych systemach podwieszeń mamy do w zakotwienie, znakomicie ułatwia odpo-
czynienia z rozwiązaniami linowymi i pręto- wiednie skonstruowanie strefy zakotwienia
wymi. Można wymienić co najmniej trzy ro- i na górze i na dole wieszaka.
dzaje lin: z drutów równoległych, ze splotów
7-drutowych i tzw. zamknięte, patentowe. Dr inż. Krzysztof Żółtowski z Politech-
Każdy z tych rodzajów był już po roku niki Gdańskiej, nawiązując do wypowiedzi
dziewięćdziesiątym stosowany w mostach mgr. inż. Piekarskiego, podał, że był pewien
polskich: lina drutowa w Ostrołęce, liny problem z wyborem wieszaków mostu w Wo-
splotowe np. w wiaduktach na autostra- linie. Jezdnia mostu jest żelbetowa i stosun-
dzie A4 koło Wrocławia, lina zamknięta kowo ciężka  zastosowany stan wstępnego
w Wolinie. Także system prętowy już u nas napięcia lin powoduje niedużą zmienność
stosowano  przykładem jest most Kotlarski naprężeń i dzięki temu wpływ zmęczenia
w Krakowie, który nie jest może w czystej jest mniejszy. Liny są rozwiązaniem trady-
formie mostem łukowym, ale występuje cyjnym, charakteryzują się tym, że mają
w nim podwieszenie systemem prętowym. moduł sprężystości niższy niż liny ze splotów
Szczególną uwagę należy zwracać na wytrzy- 7-drutowych, a nawet pręty lite. Czasami
małość zmęczeniową  najwyższe parametry jest to zaleta, czasami wada. W przypadku
osiągają liny z drutów równoległych lub ze mostu w Wolinie, dzięki quasisprężystemu
splotów. Natomiast liny zamknięte są pod podparciu pomostu ukośnymi wieszakami,
względem parametrów zmęczeniowych uzyskano redystrybucję obciążeń skupionych
niewątpliwie gorsze. Mgr inż. J. Piekarski na dłuższe fragmenty łuku. Dzięki temu moż-
poruszył także problem instalowania wie- na było zaprojektować łuk jako konstrukcję
szaków. Otóż można zaobserwować inną lekką oraz uzyskać efekt przestrzennej pracy
tendencję w mostach łukowych niż w mo- łuku, wieszaków i ściągów.
stach podwieszonych. W mostach łukowych
jest tendencja do stosowania lin fabrycznie ZABEZPIECZENIE ANTYKOROZYJNE
przygotowanych w całości i w całości Mgr inż. Andrzej Pruchniak z Mosto-
montowanych  nie lin prefabrykowanych stalu Puławy poruszył problem wykonania
na budowie. Jest to związane ze specyfiką zabezpieczeń antykorozyjnych  szczególnie
montażu jednych i drugich konstrukcji, wewnątrz przekrojów skrzynkowych o ma-
i po części z ich wielkością. Przy porówny- łych wymiarach. Trudności takie wystąpiły
walnych rozpiętościach, np. 215 m mostu przy wykonywaniu metalizacji łuków mostu
w Puławach, najdłuższy wieszak ma 34 m, w Wolinie.
www.elamed.com.pl/autostrady 17
KONSTRUKCJE MOSTOWE
Mgr inż. Filipiuk z Transprojektu były w środku ogniska korozji, ale była to cowuje wykonawca konstrukcji. W projekcie
Gdańskiego potwierdził, że rzeczywiście cyn- tylko drobna korozja  jakby element stalowy mostu jest ogólny schemat, ale całość spraw
kowanie wewnątrz skrzynek jest niefortunne. kilka dni leżał na dworze. Co jeszcze było związanych z zabezpieczeniem antykorozyj-
W dzisiejszych czasach są odpowiednie farby ciekawe? W jednym z elementów tego mostu, nym generalnie spoczywa na wykonawcy.
i trzeba zaniechać cynkowania przekrojów w komorach od strony centrum miasta, Dr inż. Wąchalski stwierdził, że w związ-
skrzynkowych. stwierdzono, że część konstrukcji w ogóle nie ku z procedurami, które obowiązują w zamó-
Dr inż. Wąchalski z firmy Pont-Projekt została w środku pomalowana. Pierwsze pola wieniach publicznych, bardzo trudno byłoby
podał przykład zabezpieczenia wiaduktu były pomalowane, a następne nie. Był tylko wykonać szczegółowy projekt zabezpieczenia
w ciągu ul. J. Wiśniewskiego w Gdyni, gdzie jakiś  podkład , ale stopień korozji nie był antykorozyjnego, dlatego że oprócz ogólnej
jest łuk bez stężeń (skrzynki stalowe spawane, większy. Nakłady poniesione na malowanie części, gdzie identyfikujemy środowisko
zamknięte) i gdzie analizowano problem mostu w środku są naprawdę bardzo duże i definiujemy właściwy poziom zabezpiecze-
zabezpieczenia antykorozyjnego już na etapie w stosunku do zainstalowania urządzenia nia antykorozyjnego, jest część, gdzie jest
projektowania. Powstał specjalny program kontrolującego stan powietrza i wilgotności. szczegółowe odniesienie się do technologii,
zabezpieczenia, polegający na zamknięciu Ponadto, gdyby chcieć pomalowany w środ- konkretnych zestawów, producentów, apro-
komór. Komory były kontrolowane przez ku most po dwudziestu latach doprowadzić bat itd. A tego dla publicznych zamówień
pomiar ciśnienia  zabezpieczenie jest bliższe do idealnego stanu, to znowu należałoby projektantom robić nie wolno.
technice okrętowej. Zostały wprowadzone go piaskować, malować itd. W związku Dr inż. Żółtowski zauważył, że pro-
inhibitory korozji, a dla inwestora opraco- z tym rozwiązanie polegające na stworzeniu jektantom często wydaje się, że statyka,
wano specjalne instrukcje postępowania. w środku skrzynek takiej atmosfery, aby most wytrzymałość czy forma architektoniczna to
Pewną zaletą konstrukcji było też wygodne nie rdzewiał, jest właściwe. Mogło być ono sprawy najważniejsze. Jednak kiedy most się
zabezpieczenie na zewnątrz  pozbyliśmy zastosowane bez żadnych przeszkód również zbuduje, najbardziej istotne są antykorozja
się szeregu żeber, elementów wystających, w Wolinie. i problemy utrzymaniowe, w związku z czym
wszelkie krawędzie są zredukowane do Prof. Jarominiak podał przykład znanej powinien być wykonywany kompleksowy
minimum. z innowacyjnej działalności brytyjskiej firmy projekt zabezpieczeń antykorozyjnych,
Mgr inż. Jan Piekarski przypomniał, Manswell, która zabezpiecza przed korozją choć nie w znaczeniu zestawu malarskiego
że dzisiaj można zaproponować dowolny mosty belkowe blachownicowe z pomostem konkretnej firmy.
poziom zabezpieczeń antykorozyjnych górnym (także użytkowane), stosując płyty
 galwanizację, woski, osłonki. Jest to z tworzywa sztucznego zbrojonego włóknem KOLORYSTYKA OBIEKTÓW
kwestia kosztów i sprecyzowania warunków szklanym, podwieszone do dolnych pasów Mgr inż. Krzysztof Topolewicz z Trans-
w specyfikacji technicznej, tj. określenia, dz
wigarów. Przeprowadzono badania polega- projektu Gdańskiego, omawiając most przez
czego zamawiający oczekuje. Oczywiście jące na porównaniu stanu próbek stali bardzo rzekę Dziwną w Wolinie stwierdził, że jego
związek pomiędzy jakością zabezpieczenia dobrze zabezpieczonych powłoką malarską, zastrzeżenia wzbudza kolorystyka obiektu.
antykorozyjnego a ceną na ogół nie podlega które umieszczono w poziomie pomostu Mgr inż. Filipiuk zauważył, że nieza-
dyskusji. (ale tak, żeby nie były zachlapywane), ze leżnie od tego, co zaproponuje projektant,
Dr inż. Żółtowski z Politechniki Gdań- stanem próbek bez żadnego zabezpieczenia, decyzja w sprawie kolorystyki często należy
skiej stwierdził, że w wielu nowoczesnych umieszczonych w przestrzeni zamkniętej pły- do jednoosobowego kierownictwa inwestora.
konstrukcjach mostowych budowanych na tami. Po kilku latach okazało się, że na tych W przypadku mostu w Wolinie zapropono-
świecie skrzynek wewnątrz się nie maluje drugich próbkach powstał jedynie śladowy wano kilka wersji kolorystycznych, a osta-
 jest to już w zasadzie standard. Skrzynki są nalot korozyjny, natomiast próbki znajdujące teczna decyzja jest zupełnie inna.
zamknięte, zapewnia się wewnątrz odpowied- się na zewnątrz, mimo zabezpieczenia, uległy Dr inż. Żółtowski podkreślił, że wło-
nie warunki wilgotnościowe  może być tam znacznej korozji. W rezultacie badań uznano, żono wielki wysiłek w zaprezentowanie
jakieś urządzenie kontrolujące wilgotność ze malowanie ochronne można ograniczyć wstępnych koncepcji mostu, w pokazanie
(tak zbudowane są największe mosty na tylko do zewnętrznych powierzchni bla- jego architektury i krajobrazu. Dzięki takim
świecie, np. most przez Wielki Bełt i wiele chownic. Natomiast elementy znajdujące wysiłkom konstrukcja łukowa została doce-
innych obiektów). Na potwierdzenie słusz- się w przestrzeni zamkniętej podwieszonymi niona i wybrana. Niestety, estetyka obiektu
ności takiego postępowania dr Żółtowski płytami nie wymagają malowania, gdyż ich nie jest tak zadowalająca, jak zakładano
przytoczył przykład mostu Trasy Zamkowej korozja praktycznie nie występuje. Jeżeli do  niefortunne malowanie przyczyniło się do
w Szczecinie. Skrzynki zostały w środku tego uwzględnimy możliwość stosowania jej pogorszenia.
pomalowane, ale w bardzo gorący dzień, inhibitorów korozji, na których skuteczność Mgr inż. Jan Piekarski dodał, że cza-
w sierpniu, kiedy konstrukcja była bardzo w przestrzeni zamkniętej można liczyć, to sami patrząc na propozycje kolorystyczne
nagrzana. Następnie skrzynki zostały  na są podstawy do rezygnacji z malowania we- inwestorów tęskni do czasów, kiedy można
głucho , wręcz hermetycznie zamknięte. wnętrznych powierzchni dz
wigarów, nie tylko było wybrać wśród kolorów farb barwę sza-
Konstrukcję tak doszczelniono, żeby nic skrzynkowych, ale i chronionych osłonami. rą. Pomysły malowania naszych mostów są
nie przedostawało się do środka. Następnie Mgr inż. Wasilkowski z Generalnej czasami szaleńcze.
po ponad dziesięciu latach włazy zostały Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad od- Zdaniem dr. inż. Krzysztofa Wąchal-
otwarte (przegląd odbył się kilka lat temu). działu w Szczecinie stwierdził, że projektanci skiego kwestia kolorystyki obiektów jest
Po trzech dniach wietrzenia konstrukcji powinni opracowywać szczegółowy projekt bardzo ważna. Projektanci mostów są po czę-
przeprowadzono kontrolę wnętrza. Można zabezpieczeń antykorozyjnych. Tworzone są ści architektami tych obiektów i nie wolno
było spostrzec tylko niewielką ilość usterek. projekty budowlane, wykonawcze, specyfika- dopuszczać, albo przynajmniej starać się nie
Jak wiadomo, most był oddany do użytku cje  są to tomy, grube księgi, ale często brak dopuszczać, do sytuacji, w których ktoś inny
pod koniec lat osiemdziesiątych, a to był w nich konkretów. decyduje o kolorystyce. Oczywiście, jeżeli
czas bardzo złego podejścia do kontroli Mgr inż. Pruchniak zwrócił uwagę, że projektant nie ma dostatecznej wiedzy, powi-
prac wykończeniowych. W związku z tym obecnie projekt zabezpieczeń często opra- nien problem skonsultować, ale nie powinien
18 Magazyn Autostrady 4/2005
KONSTRUKCJE MOSTOWE
dopuszczać do sytuacji, kiedy ktoś inny, tanie: czy jest właściwym, by jeden projektant widnieć wśród  wszystkich świętych , którzy
np. urzędnik, decyduje o kolorystyce, nie tworzył koncepcję, a następnie, na bazie tej przyczynili się do powstania mostu. Gdyby
znając odpowiednich zasad. Dr Wąchalski koncepcji, inny projektant opracowywał o tym pamiętano, nie byłoby kłótni o prawa
przypomniał książkę profesora Wasiutyńskie- projekt budowlany, a jeszcze inny projekt autorskie.
go dotyczącą kształtowania mostów, w tym wykonawczy mostu? Dr inż. Siwowski z Poliechniki Rze-
zasad dobierania kolorystyki oraz stwierdził, Oczywiście były takie przypadki, gdzie szowskiej stwierdził, że sprawę praw au-
że projektanci mostów powinni zajmować koncepcję wykonywała firma Pomost, a inna torskich może uporządkować inwestor,
stanowisko podobne do architektów, którzy firma opracowywała projekt techniczny, po- lokując w jednym zamówieniu wykonanie
nie dopuszczają do tego, aby ich obiekty nieważ wygrała przetarg mając najlepszą (?) np. ekspertyzy, jeżeli chodzi o stan istnie-
kolorystycznie kształtował ktoś inny. ofertę  czyli najniższą cenę. jący, potem koncepcji (jednej lub kilku),
Mgr inż. Wasilkowski wskazał na ko- a następnie na bazie koncepcji wybranej
nieczność przedstawienia przez projektanta Prof. Henryk Zobel z Politechniki przez siebie, projektów budowlanych
trzech, czterech wersji kolorystyki obiektu Warszawskiej zadał inwestorowi pytanie, jak i wykonawczych. Doskonały pod tym
 wówczas można wybrać tę najlepszą. Opra- to jest tak naprawdę z prawami autorskimi względem przykład mieliśmy ok. dwa lata
cowując koncepcje kolorystyki, należy wyko- w takim przypadku. Jaka jest rola inwestora temu w rzeszowskim oddziale GDDKiA.
rzystywać nowoczesne techniki wizualizacji. w tym procesie? Most przez San w Radymnie właśnie w tej
Odpowiadając, mgr inż. Janusz Wasil- konwencji był realizowany i nie było żad-
PRAWA AUTORSKIE kowski stwierdził, że inwestor musi zorga- nych rozbieżności między projektantami,
W trakcie dyskusji mgr inż. Jerzy Bąk nizować przetarg, w wyniku czego wygrywa ponieważ od początku do końca inwencja ta
z firmy Pomost poruszył problem procedury jakaś koncepcja. Następnie jest przetarg na była projektowana przez jedno biuro i jeden
projektowania obiektu i praw autorskich. Po- projekt i wygrywa najtańsza oferta. Często zespół projektantów.
dał przykład mostu w Puławach, gdzie GDD- jest tak, że wygrywa nie ten projektant, który Dr inż. Wąchalski potwierdził koniecz-
KiA określiła kształt konstrukcji. Koncepcja opracował koncepcję, ale ktoś inny. Docho- ność uporządkowania kwestii praw autor-
została opracowana w firmie Transprojekt dzi do wykonawstwa i  jeżeli wykonawca skich. Zwrócił uwagę, że należy spojrzeć na
Warszawa przez obecnego na konferencji mgr ma inne pomysły  to już naprawdę nie prawa autorskie również z punktu widzenia
inż. Witolda Doboszyńskiego. Koncepcja wiadomo, kto jest autorem obiektu. Sprawa ustawy  Prawo budowlane , w której mówi się
opracowana przez Transprojekt i projekt jest jeszcze bardziej złożona, jeśli są jakieś o projektancie, jego prawach i obowiązkach
mostu opracowany przez firmę Pomost mają roboty naprawcze. Ustawa o zamówieniach oraz z punktu widzenia  Ustawy o prawach
tylko tyle wspólnego, że jest to łuk o rozpię- publicznych blokuje ręce  inwestor musi autorskich . Są duże niejasności w aktach
tości około 210 metrów, z jazdą pośrednią wybrać najniższe ceny. prawnych, które rodzą wiele problemów.
i łukami nachylonymi w stronę pomostu. Zdaniem dr inż. Żółtowskiego  jeżeli Jest wiele sporów pomiędzy projektantem,
Wszystkie inne rozwiązania konstrukcyjne inwestor zamawia koncepcję konkretnego który wykonał projekt budowlany, a autorem
są zupełnie różne. Autorem koncepcji jest autora, tym samym ją kupuje i staje się jej projektu wykonawczego. Do tego dochodzą
Transprojekt. Ale jednocześnie należy pod- właścicielem. Są dwa rodzaje praw autorskich: zmiany wprowadzone przez inwestora i wy-
kreślić, że projekt opracowany przez Pomost zbywalne i niezbywalne. Niezbywalnym pra- konawcę. Często rodzi to dużo kontrowersji.
nie jest kopią opracowania Transprojektu. wem autorskim jest uwidocznienie imienia Problem ten należy jasno rozstrzygnąć, aby
W Transprojekcie opracowano kilka kon- i nazwiska autora na opracowanej przez odpowiedzialność tego, kto projektuje, była
cepcji  rozpiętości wynosiły od 180 do niego koncepcji. Wykonawcą dokumentacji jednoznaczna, ale także, aby jego prawa były
208 m. Wezgłowia i zastrzały łuku zostały budowlanej jest taki a taki, wykonawcą respektowane.
zaprojektowane z betonu, system wieszaków konstrukcji jest ktoś inny. Nie można ni- Opracował dr inż. Lucjan Janas,
był również zupełnie inny. Można zadać py- kogo pominąć. Autor koncepcji powinien Katedra Mostów Politechniki Rzeszowskiej
www.elamed.com.pl/autostrady 19