SPECJALISTA
ANALIZY RYNKU
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Szczecinie
ul. A. Mickiewicza 41
70-383 Szczecin
tel. [phone]
fax [phone]
e-mail: [e-mail]
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Koszalinie
ul. Słowiańska 15A (IV piętro)
75-846 Koszalin
tel. [phone]
tel./fax [phone]
e-mail: [e-mail]
Specjalista analizy rynku
Głównym celem pracy analityka rynku jest analiza i interpretacja
danych potrzebnych do ustalenia współzale\
ności między popytem,
poda\
ą a ceną. Mo\
e to dotyczyć określonych produktów, usług czy
określania korzystnych inwestycji i transakcji kapitałowych.
Zadania i czynności robocze
Najczęściej analityka rynku spotkamy w ró\
nego typu biurach
maklerskich i doradczych, czy w firmach socjologicznych zajmujących się
badaniami marketingowymi, jak te\
wszelkiego rodzaju instytucjach
i przedsiębiorstwach. Analityka rynku pracującego w biurze maklerskim
albo doradczym interesuje głównie analiza bran\
- wszelkiego typu
spółek, przedsiębiorstw.
Bardzo wa\
nym elementem pracy analityka jest badanie procesów
zachodzących w całej gospodarce. Mo\
e to być analiza jakościowa, czyli
próba opisania pewnych zjawisk, procesów, które dokonują się w danej
bran\
y, albo całej gospodarce. Nie mniej wa\
na od analizy opisowej
(jakościowej) jest analiza ilościowa (matematyczna) polegająca na
analizie danych liczbowych, obliczeniu przeró\
nych wskaz
ników
pokazujących rozwój interesujących nas procesów. Praca analityka rynku
wymaga wiedzy i umiejętności interdyscyplinarnych: ekonomicznych,
statystycznych, socjologicznych i informatycznych, rachunkowo-księgowych.
Analityk rynku pracujący w firmie socjologicznej - prywatnej, czy
państwowej - ma nieco inny zakres obowiązków i zainteresowań.
Przedmiotem jego pracy jest wnioskowanie na podstawie tego, co ludzie
powiedzieli na określony temat - interesujący dla zamawiającego badanie
- jak dany proces rozwinie się w przyszłości. To, jakie się prowadzi
badanie i o co się pyta, zale\
y od zlecającego, np. gazety, która zamawia
sonda\
, czy firmy wprowadzającej nowy produkt na rynek, albo instytutu
naukowego badającego opinie Polaków na określony temat.
Dlatego jednym z wa\
niejszych zadań człowieka pracującego w tym
zawodzie jest stworzenie dobrego narzędzia badawczego - najczęściej
ankiety. Trzeba tak sformułować pytania, by na podstawie odpowiedzi
mo\
na było wyciągnąć jak najtrafniejsze wnioski. Aby wyniki były
obiektywne, trzeba wiedzieć, kto ma odpowiadać na kwestionariusz.
W tym celu nale\
y wylosować tzw. próbę reprezentatywną. Potem
analityk rozdaje ankiety, czuwa nad realizacją badania w terenie. A gdy
wszystko jest gotowe, zaczyna się analiza danych. Jeśli badanie robione
jest cyklicznie, sprawdza się, jaka jest odpowiedz
na dane pytanie
w wyznaczonym okresie, jakie następują zmiany i co jest ich przyczyną.
Środowisko pracy
materialne środowisko pracy
Typowym miejscem pracy analityka jest biuro, choć czasami mo\
e
się zdarzyć, \
e pracuje on w swoim mieszkaniu albo w siedzibie spółki,
bądz
w zakładzie, którego stan finansowy właśnie bada. Analityk
zatrudniony w firmie socjologicznej lub prywatnej firmie produkcyjnej
mo\
e pracować równie\
w terenie, wtedy pełni funkcje ankietera.
warunki społeczne
To, czy analityk rynku pracuje indywidualnie, czy zespołowo, zale\
y
najczęściej od charakteru zadania, jakie ma do wykonania. Jeśli ma du\
e
zlecenie, to najczęściej pracuje przy nim kilku specjalistów, jeśli mniejsze
- jeden. Tę drugą sytuację najczęściej mo\
na spotkać w bankach albo
firmach maklerskich czy firmach produkcyjnych. Praca zespołowa jest
częściej spotykana w firmie socjologicznej.
Ze względu na rodzaj pracy analityk rynku musi dosyć często
odpowiadać na przeró\
ne pytania, najczęściej szefowi i klientowi
zlecającemu badanie. Musi to robić w sposób rzeczowy i taktowny, by
firma, którą reprezentuje, była zadowolona i zlecający usługę tak\
e.
warunki organizacyjne
Godziny pracy analityka teoretycznie są stałe, praca trwa od 6 do 9
godzin dziennie. Jednak mo\
e się zdarzyć zlecenie wymagające
wydłu\
enia czasu pracy, pozostania w pracy na noc, w święto lub inny
dzień wolny od pracy. Praca analityka rynku nie jest bardzo szczegółowo
nadzorowana. Nadzorowany jest wybór głównych zadań i celów pracy,
a osoby pracujące na tym stanowisku z reguły same sobie obmyślają plan
działania.
Na początku muszą poznać przedmiot badania - zjawiska, problemy. Jeśli
chodzi o czynności wykonywane podczas analizy, mogą one być zarówno
zrutynizowane jak i nietypowe. Poniewa\
analityk wykonuje ró\
ne zadania
i często spotyka się z ludz
mi, jego ubranie powinno być dostosowane do
pełnionej przez niego roli.
Wymagania psychologiczne
Ze względu na główny cel pracy analityka rynku, jakim jest analiza
danych, jedną z podstawowych cech jest zdolność logicznego
rozumowania i wyciągania wniosków.
Praca ta wymaga du\
ej zdolności koncentracji, co szczególnie przydaje
się przy długotrwałym analizowaniu jakiegoś trudnego problemu. Analityk
musi się te\
wykazać du\
ą podzielnością uwagi i refleksem, widzieć kilka
problemów na raz. W swej pracy analityk powinien odnosić się do
przeszłości, szukać pewnych analogii, patrzeć jak podobne problemy
rozwiązywano wcześniej, jaka strategia się powiodła, a jaka nie.
Analityk musi być osobą bardzo dokładną, skrupulatną i cierpliwą,
czasami szczegóły mogą decydować o trafności podjętej decyzji. W tej
pracy wa\
na jest te\
wytrzymałość na długotrwały wysiłek. Trzeba
pracować w szybkim tempie i w dodatku dobrze. Liczy się tak\
e
samokontrola, czyli sprawdzanie samego siebie. Bardzo du\
ym atutem
analityka jest umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
gotowość poniesienia konsekwencji tego czynu. W razie niepowodzenia
trzeba umieć zachować zimną krew, do czego potrzebna jest niebywała
odporność psychiczna na stres, na nieprzyjemne sytuacje i zdarzenia.
Warto wspomnieć tak\
e o innych cechach przydatnych w pracy
analityka, a mianowicie: inicjatywa, czyli wychodzenie z własnymi
pomysłami oraz brak lęku przed nowymi sytuacjami. Znakomicie
uzupełnia to zdolność przekonywania do tego, co się samemu wymyśliło.
Ale to nie wszystko. Analityk nie mo\
e siedzieć w miejscu. Musi być
ciekawy świata, stale analizować i wyciągać wnioski i cały czas starać się
osiągać nowe sukcesy w pracy, co pozwoli mu uniknąć rutyny. Sprawny
analityk wykazuje równie\
chęć podnoszenia kwalifikacji, by
przeprowadzona przez niego ocena przeszłości i prognoza przyszłości
przynosiła w jego pracy jak najlepsze efekty.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Praca analityka rynku zaliczana jest do lekkich w sensie obcią\
enia
fizycznego. Pracy tej mo\
e jednak towarzyszyć stres psychiczny.
Pracownikom nie stawia się jakichś niesamowitych wymagań
zdrowotnych. Ten kto chce pracować w tym zawodzie, powinien wykazać
się przede wszystkim sprawnością wzroku. Praca analityka polega
przecie\
na ciągłym czytaniu, przeglądaniu, pisaniu na komputerze,
uczeniu się. Inną wa\
ną cechą wymaganą od kandydatów jest sprawność
narządu słuchu  analityk pracuje bowiem w zespole, rozmawia z innymi
analitykami, konsultuje, negocjuje. Nie powinien te\
mieć trudności
z mówieniem - zarówno z dykcją, jak i płynnością mowy.
Ze względu na rodzaj pracy po\
ądane jest, by osoba pracująca w tym
zawodzie wykazywała się dobrą koordynacją wzrokowo-ruchową: np.
mogła rozmawiać przez telefon i sprawdzać dane w komputerze.
Ktoś, kto chce wykonywać pracę analityka, powinien być
zrównowa\
ony i nie mieć kłopotów ze zdrowiem psychicznym.
Na stanowisku analityka rynku istnieje mo\
liwość zatrudnienia osób
niepełnosprawnych z niedowładem kończyn dolnych. Niepełnosprawność
ta na ogół nie uniemo\
liwia wykonywania zadań wyznaczonych przez
pracodawcę.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Warunki podjęcia pracy w zawodzie analityka rynku zale\
ą od tego, na
jakim stanowisku chcemy pracować i gdzie. Zdecydowanie większe
wymagania formalne, tzn. ukończone studia wy\
sze z zakresu socjologii
lub psychologii stawia się osobom chcącym pracować w instytucjach
socjologicznych. Oprócz dyplomu trzeba się wykazać biegłą znajomością
języków obcych, a zwłaszcza angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego.
Jest to potrzebne do stałego poszerzania swojej wiedzy dzięki
publikacjom obcojęzycznym, a tak\
e do brania udziału
w międzynarodowych szkoleniach. Ka\
dy analityk musi poza tym wykazać
się bardzo dobrą znajomością obsługi komputera.
W przypadku osób, które wykonują równie\
badania ankietowe
nieodzownym jest posiadanie prawa jazdy.
Mo\
liwości zatrudnienia oraz płace
Miejsca pracy dla osób wykonujących ten zawód, bądz
pragnących go
wykonywać oferują firmy socjologiczne, produkcyjne, banki, giełdy oraz
biura maklerskie. Wynagrodzenie w tej grupie zawodowej zale\
ne jest
w du\
ej mierze od posiadanych kwalifikacji, doświadczenia oraz instytucji,
która oferuje miejsce pracy. Kształtuje się ono na poziomie dwukrotnego
przeciętnego wynagrodzenia.
Zawody pokrewne
inne nazwy zawodu: analityk rynku finansowego, badacz rynku
specjalista ds. eksportu/importu,
specjalista ds. handlu wewnętrznego
specjalista metod promocji sprzeda\
y
specjalista do spraw marketingu i handlu (sprzeda\
y)
agent reklamowy
makler papierów wartościowych
specjalista ds. finansów
y
ródła:
Przewodnik po zawodach, wydanie II; www.psz.praca.gov.pl;
www.stat.gov.pl; www.pracuj.pl; www.wynagrodzenia.pl
Materiał opracowany przez Centrum Informacji i Planowania Kariery
Zawodowej Filii WUP w Koszalinie