H
!%
OD i DO CZYTELNIKÓW
PRZEŁĄCZNIK AKUSTYCZNY
zolowana od napięcia sieciowego, wymaga
wartoS
ć R1 w zależnoS
ci od wymaganego
rezentowany układ (rys.1) to nic
dużej ostrożnoS
ci podczas uruchamiania
progu jasnoS
ci. Teraz wlutowujemy układ 555
innego jak popularny przełącznik
i użytkowania.
i zaciemniamy fotorezystor, wykonujemy kla-
akustyczny, wyposażony jednak
Dla lubiących eksperymentować dodam, że
S
nięcia w dłoń lub pstrykanie palcami i regulu-
Pw dodatkową funkcję umożliwiają-
układ 555 ma bardzo czułe wejS
cie  2 i moż-
jemy R9 w taki sposób, aby dx
więki powodo-
cą włączenie oS
wietlenia jedynie wtedy, gdy
na go wyzwalać poprzez dotyk dłonią podłą-
wały wyzwalanie układu (S
wiecenie żarówki).
jest już ciemno. Ponadto, układ można wyko-
czonego do niego odcinka przewodu. Możemy
Do zasilania przełącznika akustycznego służy
rzystać na kilka sposobów, np. jako włącznik
także pokusić się o wersję wyłącznika zmierz-
zasilacz stabilizowany o schemacie przed-
czasowego oS
wietlenia na klatce schodowej
chowego powodującego S
wiecenie żarówki
stawionym na rys.2.
lub w korytarzu lub jako włącznik podS
wietla-
od momentu pierwszego odebranego  kla-
W przypadku zastosowania układu jako pod-
nia wyS
wietlacza LCD w jakimS
wskax
niku,
S
nięcia po zapadnięciu zmroku aż do rozja-
S
wietlającego do wyS
wietlacza LCD, praco-
np. mierniku temperatury.
S
nienia się otoczenia, uzyskamy to łącząc wy-
wać on będzie zasilany napięciem z układu (od
Działanie układu jest wyjątkowo nieskompliko-
prowadzenie  3 układu, poprzez dodatkowy
5 do 12 V), napięcie nominalne żarówki powin-
wane dzięki dużym możliwoS
ciom popularnego
rezystor R15 (2,2 k&!) z kolektorem T1.
no być dobrane w zależnoS
ci od napięcia uzy-
układu 555, który działa jako generator pojedyn-
skiwanego z układu, powinno być nieco wy- Powodzenia przy uruchamianiu układu!
czego impulsu wyzwalanego sygnałem o ni-
ższe, np. żarówka 6 V dla zasilania 5 V _
Wiktor Szymanowski
skim stanie logicznym na wejS
ciu wyzwalającym
wydłuży to znacznie czas jej pracy.
 TRIG , pod warunkiem, że napięcie na wejS
ciu
Jeżeli zamierzamy zastosować układ jako
zerującym  R jest większe niż 0,4 V.
Wykaz elementów
włącznik oS
wietlenia, np. na klatce schodowej,
ródłem sygnałów wyzwalających jest mikro-
to musimy dopasować go do zasilania i oS
wie- US1 UL1111N (CA3046)
fonowa wkładka telefoniczna, z której sygnał
tlenia z sieci energetycznej 220V/50 Hz. Nale- US2 UL7855N (NE555)
po przejS
ciu przez wzmacniacz i układ formo-
T1 BC307 lub dowolny p-n-p
ży wykonać zasilacz z wykorzystaniem popu-
wania impulsów (regulacja czułoS
ci _ R9) do-
T2 BC211...
larnego transformatora TS2/14, a w miejsce
ciera do wyprowadzenia  TRIG . Do wyprowa-
Foto fotorezystor np. RP333
tranzystora T2 wstawić transoptor U201 (rys.
dzenia  R (zerowanie) jest doprowadzony sy- Mik telefoniczna wkładka węglowa
C1 47 �F/16V
3), zmniejszając wartoS
ć rezystora R14 do
gnał logiczny uzyskany z fotorezystora przez
C2 6,8 nF
około 270 &! (dla 5 V) i około 750 &! (dla 12V).
elementy kształtujące. Za pomocą R1 jest
C3 68 nF
Obliczamy go tak, aby prąd wyniósł 10�12 mA
ustalany próg działania układu.
C4 10 nF
czyli:
Uruchomienie rozpoczynamy od obliczenia C5 100 �F/16V
R1 470 k&! (potencjometr montażowy)
R14 [&!] = (Uzasilania _ 2 V)/ prąd
wartoS
ci C5 i R13 - ustalających okres S
wiece-
R2 100 k&!
Układ wykonano na płytce drukowanej o wy-
nia żarówki po włączeniu jej klaS
nięciem. Dla
R3 12 k&!
miarach 52x36 mm. SzerokoS
ć płytki dopaso-
elementów jak na schemacie czas ten wyno-
R4 470 k&!
wano do szerokoS
ci transformatora TS2/14.
si około 2 sekundy, możemy go zmienić stosu- R5 100 k&!
R6 15 k&!
Elementy zasilacza i sterujące trzeba wykonać
jąc wzór:
R7 56 k&!
 na pajęczynkę . Fotorezystor musi być umie-
czas [sekundy] =1,1. C5 [F] . R13 [&!]
R8 43 k&!
szczony tak, aby nie padało na niego S
wiatło
Następnie po wlutowaniu wszystkich elemen-
R9 22 k&! (potencjometr montażowy)
włączane przez układ.
tów oprócz U2, oS
wietlając oraz zaciemniając R10 30 k&!
R11 5,1 k&!
Uwaga;
fotorezystor sprawdzamy wartoS
ć napięcia na
R12 1 k&!
Należy pamiętać że wersja układu zasilana
wyprowadzeniu  5 U1. Przy oS
wietlonym fo-
R13 22 k&!
z sieci i sterująca oS
wietleniem 220V, mimo
torezystorze powinno być ono niższe od 0,4 V,
R14 560 &!
że płytka jest całkowicie galwanicznie odi-
a przy zaciemnionym bliskie 5 V. Ustalamy
Rys. 1. Przełącznik akustyczny
Rys. 2. Zasilacz przełącznika akustyvznego Rys. 3. Układ przejS
ciowy do sterowania żarówką