Obciążenie fizyczne pracą.
Wydolność fizyczna organizmu człowieka.
ZADANIE 6. Badanie stopnia zmęczenia wysiłkiem dynamicznym i statycznym A.
Przy zastosowaniu termometru
B.
Przy zastosowaniu ergografu
CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z:
-
metodami i sposobami pomiaru niektórych parametrów układu krążenia człowieka (ciśnienie, tętno),
-
stosowanymi w pomiarach przyrządami: ciśnieniomierze (różnych typów), tętnomierze, termometry itp.,
-
wybranymi skutkami fizjologicznymi obciążenia organizmu wysiłkiem mięśniowym,
-
wstępnymi i dokładnymi sposobami oceny wydolności fizycznej organizmu:
-
testem Rűffiera,
- testem harvardzkim - „step-up-step”,
- badaniem pułapu tlenowego,
-
testem PWC170, (150, 130) .
Ponadto celem ćwiczenia jest określenie u osoby poddanej badaniu jej ogólnej wydolności fizycznej metodą testu Rűffiera i porównanie z oceną uzyskaną inną metodą (np. testem Harvardzkim, pułapu tlenowego lub testem PWC170 oraz własną, subiektywną oceną poziomu wydolności fizycznej.
UWAGA!
Do badania wydatku energetycznego może przystąpić osoba zdolna do wysiłku fizycznego której organizm nie zdradza objawów nadmiernego osłabienia (np.: na wskutek przebytej niedawno choroby) – dopuszczenie przez lekarza!
OPIS ĆWICZENIA
Zespół ćwiczeniowy (2-4 osobowy) otrzymuje następujące zadanie do wykonania: 1. Dokładne zapoznanie się z instrukcją wykonania ćwiczenia.
2. Wykonanie przez wszystkich członków zespołu pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości tętna w spoczynku – zapoznanie się z aparatami i sposobem pomiaru.
3. Wykonanie przez jednego członka zespołu wstępnej oceny wydolności fizycznej metodą testu Rűffiera i innego wskazanego przez prowadzącego.
• Jako wysiłek testowy należy stosować przysiady, wykonywane rytmicznie, do pełnego zgięcia w stawie kolanowym.
• Należy wykonać 30 przysiadów w ciągu 1 minuty (metronom) - prawidłowość wykonania zadania polega na tym, by zgięcie i wyprostowanie w stawie kolanowym było za każdym przysiadem maksymalne, przy zachowaniu stałego, równego tempa.
• Cechą mierzoną jest wartość tętna [a].
• Pomiar tętna należy przeprowadzić w pozycji siedzącej testowanego: 1
a0 - przed podjęciem zadania,
a1 - bezpośrednio po zakończeniu przysiadów,
a2 - po około 2-3 minut od zakończenia przysiadów.
•
Obliczyć wskaźnik Rüffiera RI według poniższego wzoru: (ao + a1 + a2) 200
RI = -------------------------------
10
• Uzyskany wynik należy porównać z wartościami zamieszczonymi poniżej uzyskując słowną klasyfikację wydolności fizycznej organizmu.
•
Orientacyjna ocena wydolności układu krążenia według wskaźnika Rüffiera: 0,0 - bardzo dobra
0,1 - 5,0 - dobra
5,1 - 10,0 - średnia
10,1 i powyżej - niewystarczająca
OPRACOWANIE ĆWICZENIA
1. Wykonać ćwiczenie według punktów z opisu powyżej.
2. Wyniki zapisać w tabeli:
Nazwisko
wiek / płeć
wartości tętna
wskaźnik
Uwagi
testowanego
a1 a2 a3
Rüffiera
(porównanie)
RI
1.
2.
3. Podać ocenę wydolności układu krążenia według podanej skali.
4. Napisać wnioski dotyczące wydolności organizmu w stosunku do stopnia trudności pracy fizycznej którą ma testowany wykonać.
PRZYRZĄDY, POMOCE, TABLICE
Do wykonania ćwiczenia zespołowi przydzielone zostają:
-
stanowisko z wyposażeniem obejmującym niezbędne pomoce:
- aparat do pomiaru ciśnienia krwi,
- tętnomierz (napierśny lub inny),
- metronom,
- leżanka,
-
instrukcja ćwiczenia.
LITERATURA
1. Koradecka D. i inni (1977) Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia Warszawa, CIOP.
2. Knapik S. i inni (1996) Ergonomia i ochrona pracy Kraków, AGH – skrypt 1464.
3. Wykowska M. (1995) Ćwiczenia laboratoryjne z ergonomii Kraków, AGH – skrypt 1412.
2