P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
Zdalnie sterowany regulator oświetlenia Proponowane urz¹dzenie
umoøliwia nie tylko zdalne w³¹czenie i†wy³¹czenie
oúwietlenia, ale takøe
Projekt
p³ynn¹ jego regulacjÍ.
Wystarczy, øe skorzystamy
z†popularnego pilota
089
zdalnego sterowania, aby
wy³¹cznik oúwietlenia
znalaz³ siÍ w†zasiÍgu
naszej rÍki.
i†wy³¹czania oúwietlenia. W³¹-
czenie odbywa siÍ poprzez na-
ciúniÍcie dowolnego klawisza,
natomiast wy³¹czenie nastÍpu-
dalnego na rÛwne pola. DziÍki
je jedynie za pomoc¹ klawiszy
temu uzyskano liniowy przy-
0..9. Kaødym przyciskiem
rost mocy (w dziesiÍciostop-
oznaczonym symbolem ì+î
Zastosowanym w†projekcie
niowej skali), co jednoczeúnie (g³os +, program +, nasycenie
ürÛd³em kodowanych sygna-
przek³ada siÍ na liniow¹ zmia-
+, jaskrawoúÊ +, basy +, sop-
³Ûw podczerwieni jest pilot od nÍ wartoúci natÍøenia úwiat³a.
rany + itp.) zwiÍkszane jest na-dowolnego, wspÛ³czesnego te-
tÍøenie oúwietlenia, natomiast lewizora, pracuj¹cy w†standar-Schemat ideowy
kaødym przyciskiem oznaczo-
dzie kodowania RC5. Kaøde
i†opis dzia³ania
nym symbolem ì-î jego zmniej-
naciúniÍcie klawisza generuje
Schemat elektryczny pro-
szenie.
14-bitowy kod sk³adaj¹cy siÍ
ponowanego uk³adu przedsta-
D³uøsze przytrzymanie
z†2†bitÛw startu, bitu kontrol-wiono na rys. 2. Moøna w†nim klawisza w†pilocie powoduje
nego (zmieniaj¹cego wartoúÊ
wyrÛøniÊ 3†bloki: detektor pod-pseudoliniow¹ (10 poziomÛw)
przy kaødorazowym naciúniÍ-
czerwieni (SFH5110), uk³ad
regulacjÍ natÍøenia. Po wy³¹-
ciu klawisza) 5†bitÛw adresu
steruj¹cy (AT89C2051) i†uk³ad
czeniu oúwietlenia za pomoc¹
i†6†bitÛw komendy (rys. 1).
w y k o n a w c z y ( M O C 3 0 2 3 , pilota, urz¹dzenie pomiÍta
W†celu unikniÍcia wp³ywu za-
BT136). Jako przetwornik pro-
ostatnio ustawion¹ wartoúÊ
k³ÛceÒ na transmisjÍ stosuje
mieniowania podczerwonego
natÍøenia. OprÛcz tego prze-
siÍ kodowanie dwufazowe
na sygna³ elektryczny zastoso-
widziano rÛwnieø rÍczne ste-
z†jednoczesn¹ modulacj¹ prze-
wano popularny scalony od-
rowanie, za pomoc¹ przycis-
sy³anego sygna³u podczerwo-
biornik podczerwieni SFH5110
kÛw SW1 i†SW2. PrzyciúniÍ-
nego sygna³em o†czÍstotliwoú-
firmy Siemens, zawieraj¹cy
cie przycisku SW1 powodujÍ
c i 3 6 k H z . C z a s t r w a n i a w†jednej obudowie fotodiodÍ
w³¹czenie/wy³¹czenie oúwiet-
sygna³u odpowiadaj¹cego jed-
PIN zintegrowan¹ z†soczewk¹,
lenia, przycisk SW2 s³uøy na-
nemu bitowi wynosi 1,778ms,
wzmacniacz selektywny i†de-
tomiast do regulacji natÍøe-
a†odstÍp pomiÍdzy kolejnymi
modulator. Na wyjúciu uk³adu
nia. Regulacja odbywa siÍ za-
kodami oko³o 114ms.
SFH5110 w†momencie odebra-
wsze od najwiÍkszej wartoúci
Do regulacji natÍøenia
nia zmodulowanego sygna³u
natÍøenia do najmniejszej,
oúwietlenia zastosowano regu-
podczerwieni pojawia siÍ sze-
przy czym kolejne przyciúniÍ-
lacjÍ fazow¹ (zmiana opÛünie-
regowo ci¹g bitÛw nadawanego
cie przycisku SW2, przy mi-
nia w³¹czenia obci¹øenia po
kodu (poziomy TTL). Jako de-
nimalnym natÍøeniu, powo-
ìprzejúciuî napiÍcia sieci przez tektor kodÛw nadawanych z†pi-duje maksymalny wzrost war-
zero), pozwalaj¹c¹ na pe³n¹
lota zastosowano bardzo popu-
toúci natÍøenia oúwietlenia.
kontrolÍ mocy oddawanej do
larny jednouk³adowy mikro-
Detektor przejúcia przez ze-
obci¹øenia. W†proponowanym
komputer AT89C2051 firmy At-
ro stanowi jedno z†wejúÊ mik-
urz¹dzeniu zastosowano 10
mel. Wyjúcie odbiornika pod-
rokontrolera, pod³¹czone do sie-stopni regulacji, ktÛre w†pe³ni czerwieni do³¹czono do wej-ci za poúrednictwem R3, D4,
pozwalaj¹ dostosowaÊ wartoúÊ
úcia INT0 mikrokontrolera. Po
D5, R4, T1. Dioda D5 zabezpie-
natÍøenia do w³asnych potrzeb.
wykryciu bitu startu (opadaj¹-
cza tranzystor przed pojawie-
Aby regulacja przebiega³a li-
cego zbocza sygna³u z†odbior-
niem siÍ zbyt wysokiego napiÍ-
niowo, konieczne by³o podzie-
nika) pobierane s¹ kolejne
cia na jego bazie, a dioda D4
lenie wartoúci skutecznej na-
prÛbki (bity informacji). Po
zabezpiecza go przed pojawie-
piÍcia sinusoidalnego na rÛw-
odebraniu ca³ej ramki transmi-
niem siÍ napiÍcia zbyt niskie-
ne przedzia³y, co odpowiada
syjnej, gdy format odczytanej
go. Na wejúciu P3.3 jest poziom podzia³owi przebiegu sinusoi-ramki jest poprawny, nastÍpuje niski, gdy napiÍcie sieci wzroú-
dekodowanie znaku i†analiza,
nie powyøej okreúlonego pozio-
czy jest on nowym znakiem,
mu i†pozostaje tam prawie
czy powtÛrzonym. W†zaleønoú-
przez ca³¹ dodatni¹ po³ÛwkÍ si-ci od tego uruchamiana jest
nusoidy. Podczas po³Ûwki
odpowiednia procedura steru-
ujemnej wejúcie to pozostaje
j¹ca. Zapobiega to m.in. temu, w†stanie jedynki logicznej.
aby przy d³uøszym przytrzy-
E l e m e n t e m w y k o n a w -
maniu klawisza na pilocie,
czym jest triak Tr1 sterowa-
Rys. 1.
unikn¹Ê cyklicznego w³¹czania
ny za pomoc¹ optotriaka.
Elektronika Praktyczna 8/2001
91
P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1: 10kΩ/0,125W
R2: 100Ω/0,125W
R3: 1MΩ/0,25W
R4: 1kΩ/0,125W
R5: 750Ω/0,125W
R6, R7: 360Ω/0,125W
Kondensatory
C1, C2: 22pF
C3: 47µF/10V
C4: 470nF/400V
C5: 100µF/10V
C6: 10nF/630V
Półprzewodniki
U1: AT89C2051 z programem
U2: SHF5110
U3: MOC3023
TR1: Triak BTA10/600B
D1, D2, D4, D5: 1N4007
D3: dioda Zenera 5,6V/1W
Różne
Q1: rezonator kwarcowy
11,059MHz
SW1, SW2: mikrowłączniki
CON1, CON2: gniazda ARK2
Rys. 2.
Rozwi¹zanie takie upraszcza
zamyka obwÛd dla ujemnych
WiÍkszoúÊ elementÛw (re-
znacznie konstrukcjÍ obwodu
po³Ûwek napiÍcia zasilaj¹ce-
zystory i†diody) wlutowano
steruj¹cego oraz zapewnia
go, pozwalaj¹c na roz³adowa-
w†pozycji pionowej, co pozwo-
Rys. 3.
izolacje galwaniczn¹ pomiÍ-
nie kondensatora C4. Dioda
li³o znacznie zminimalizowaÊ
dzy triakiem a†mikrokontro-
D2 pe³ni rolÍ prostownika
rozmiary obwodu drukowanego.
lerem. Elementy R8 i†C6 pe³-
jednopo³Ûwkowego. Tak wy-
Uk³ad detektora podczerwieni
ni¹ funkcjÍ filtru przeciwza-
prostowane napiÍcie podawa-
wlutowano na doúÊ d³ugich koÒ-
k³Ûceniowego.
ne jest na diodÍ Zenera D3,
cÛwkach, a†nastÍpnie wygiÍto go ObwÛd zasilania uk³adu
ktÛra ogranicza wartoúÊ na-
o†k¹t 90o nad uk³ad U1.
sk³ada siÍ z†elementÛw R2,
piÍcia do 5,6V.
Uwaga: uk³ad zasilany jest
C4, D1, D2, D3. Rezystor R2
bezpoúrednio z†sieci energe-o g r a n i c z a u d a r p r ¹ d o w y Montaø i†uruchomienie
tycznej, wiÍc istnieje duøe w†momencie w³¹czenia urz¹-
Uk³ad zmontowano na
prawdopodobieÒstwo, øe na
dzenia do sieci. WartoúÊ po-
p³ytce drukowanej przedsta-
wszystkich elementach uk³adu jemnoúci C4†(X
wionej na wk³adce wewn¹trz
L= 1/2 fC)
moøe pojawiÊ siÍ niebezpiecz-ustala maksymalny pobÛr
numeru. Schemat montaøowy
ne dla øycia napiÍcie sieci.
pr¹du obci¹øenia. Dioda D1
p³ytki pokazano na rys. 3.
Robert Froniewski
92
Elektronika
Elektronika
Praktyczna
Praktyczna
2/98
8/2001