Mensa Polska
Zdolne dziecko
w szkole
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Wstęp
W polskim systemie edukacji obserwuje siÄ™ wyraz
ny Doświadczenia szkolne członków Stowarzyszenia Men-
niedobór opieki nad zdolnymi dziećmi. Nacisk kładzio- sa Polska potwierdzają, że standardowe techniki peda-
ny jest na wspieranie uczniów słabszych, natomiast gogiczne oraz oferta edukacyjna są niewystarczające
uczniom zdolnym proponuje się jedynie olimpiady zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli.
i kółka zainteresowań. To stanowczo zbyt skąpa ofer-
ta, która nie wyczerpuje bogactwa możliwości, jakie
W odpowiedzi na to zapotrzebowanie powstała niniej-
niesie ze sobą ludzki intelekt. Dobór odpowiednich
sza broszura, która ma na celu przedstawienie w przy-
metod pedagogicznych może zaowocować wspania-
stępnej formie, czym jest tak naprawdę inteligencja
łym rozwojem potencjału dzieci, które dopiero odkry-
i jak można pracować ze zdolnym uczniem.
wają, czym są ich zdolności i jak mogą je wykorzystać.
Czym jest Mensa?
Mensa to stowarzyszenie założone w Anglii w 1946 r. Wykorzystywane przez Mensę Polską testy są za-
przez Rolanda Berrilla oraz Lancelota Lionela Ware a. twierdzane przez głównego psychologa Mensy Inter-
Zgodnie z ich ideÄ… Mensa zrzesza osoby wybitnie inte- national. Testy sÄ… standaryzowane oraz pozwalajÄ… na
ligentne, które uzyskują w teście IQ wynik kwalifikują- otrzymanie miarodajnych wyników niezależnie od róż-
cy do górnych 2 proc. populacji. Obecnie Mensa działa nic kulturowych, płci czy poziomu wykształcenia. Próg
przez biuro główne (Mensa International) oraz ma lokal- kwalifikujący do Mensy to uzyskanie co najmniej 148
ne stowarzyszenia w prawie 50 krajach na całym świe- punktów w skali Cattella. W Polsce jedynym ograni-
cie i gromadzi blisko 110 tys. członków. Stowarzyszenie czeniem dla przystępujących do testu jest wiek, jako
zachowuje neutralność polityczną i religijną, nie anga- że stowarzyszenie dysponuje testami dla osób, które
żuje się też w żadne ruchy ideologiczne. Nazwa wywo- ukończyły 10 lat.
dzi się od łacińskiego słowa mensa, oznaczającego stół,
miejsce, przy którym wszyscy Mensanie są sobie równi
W ramach Mensy działają SIG-i (ang. Special Interest
i zrzeszają się, aby odkrywać i pielęgnować inteligencję
Groups), czyli grupy skupiające członków zainteresowa-
dla dobra ludzkości. Jest to też miejsce stwarzające ko-
nych określonymi dziedzinami, oraz SIGHT (ang. Service
rzystne warunki dla rozwoju intelektualnego jego człon-
for Information, Guidance and Hospitality to Travellers),
ków i nie tylko.
czyli platforma pozwalająca na znalezienie noclegów
oraz gościny w krajach i miastach, w których mieszkają
Mensa w Polsce powstała w 1989 roku. Pierwsza sesja Mensanie. Istnieją także grupy regionalne, skupiające
testowa została przeprowadzona przez Eda Vincenta osoby z danego obszaru. Dla Mensan z krajów, w któ-
(ówczesny dyrektor administracyjny Mensa Interna- rych nie ma jeszcze oficjalnej reprezentacji Mensy, wy-
tional) w Warszawie. Była to jednocześnie największa dawany jest biuletyn  Isolated M , natomiast wszystkie
z dotychczasowych sesji, bo wzięło w niej udział pra- Mensy krajowe otrzymują Mensa International Journal.
wie 1000 osób. Ta sesja dała początek stowarzyszeniu
Mensa Polska.
2
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Zdolne dzieci w Mensie
Duża część aktywności Mensan dotyczy samej organi- funkcjonują kluby dzieci uzdolnionych. W ramach MinD
zacji, ale, zgodnie ze statutowymi celami Mensy, w wie- (Mensa in Deutschland) organizowane są działania dla
lu krajach podejmują oni działania skierowane do dzie-  Mensa Kids (do lat 12),  Mensa Juniors (12-18 lat),
ci i osób zdolnych, związane z edukacją czy badaniami w tym obozy letnie, wyjazdy i seminaria weekendowe
nad inteligencją. Jednym z przykładów może być po- skierowane także do całych rodzin. W Niemczech dzia-
wołana w 1971 roku w USA fundacja Mensa Education ła też MinD-Hochschul-Netzwerk, która zrzesza około
& Research Foundation (MERF), która wydaje czasopi- tysiąca studentów i młodych ludzi, umożliwiając im
smo Mensa Research Journal, poświęcone badaniom rozwój i wymianę doświadczeń.
nad naturą inteligencji, rozpoznawaniu uzdolnień czy
edukacji osób uzdolnionych. MERF funduje też stypen-
Mensa Polska także podejmuje działania wspierające
dia dla studentów i badaczy, organizuje konkursy na
zdolnych uczniów, ponieważ to oni najbardziej potrze-
prace dotyczÄ…ce inteligencji oraz przyznaje nagrody za
bują, aby dorośli ukierunkowali ich talenty i zainte-
wkład w rozwój wiedzy o inteligencji, prace edukacyj-
resowania. Wsród tych aktywności można wymienić
ne czy popularyzatorskie. Z kolei British Mensa opra-
klasy mensańskie, które funkcjonowały przez ponad
cowuje materiały i organizuje programy pomagające
10 lat przy współpracy ze Szkołą Podstawową nr 3 we
nauczycielom oraz rodzinom dzieci zdolnych właściwie
Wrocławiu. Niniejsza broszura jest również wynikiem
zajmować się nimi, aby umożliwić im pełny rozwój.
starań o zapewnienie zdolnej młodzieży korzystnych
Z inicjatywy Mensy Czeskiej w Pradze powołana zosta-
warunków do rozwoju.
ła do życia szkoła dla uzdolnionej młodzieży, a także
Po czym poznać zdolnego ucznia
Czym jest inteligencja
Inteligencja jest charakteryzowana jako ogólna zdol- osiąga po okresie dojrzewania, około 22-26 roku życia.
ność umysłu do szybszego i wydajniejszego przetwa- Czynnik specyficzny wzrasta wraz z wiekiem, a zatem
rzania informacji. Określenia  bystrość czy  lotność wzrostem wiedzy i doświadczenia.
umysłu odnoszą się do tej właśnie cechy. Zatem zdolny
uczeń jest osobą, która przede wszystkim potrafi szyb-
InteligencjÄ™ mierzy siÄ™ testami psychologicznymi,
ciej się uczyć oraz łatwiej zrozumieć zagadnienia, które
a wskaz
nik IQ to nic innego jak porównanie sprawno-
mogą być dla jego rówieśników zbyt skomplikowane.
ści intelektualnej danej osoby z normą wśród rówieś-
ników. Przeciętny wskaz
nik IQ w populacji wynosi
Istnieje wiele teorii inteligencji. Według 100 punktów. W skali Wechslera norma
Charlesa Spearmana inteligencja składa się mieści się w przedziale 85-115; wyniki po-
z dwóch czynników: ogólnego (inteligencja niżej 70 punktów klasyfikuje się jako upo-
płynna), uwarunkowanego biologicznie, od- śledzenie umysłowe, natomiast powyżej
powiadającego za wnioskowanie i myślenie 130 punktów oznacza inteligencję bardzo
abstrakcyjne, oraz specyficznego (inteli- wysoką (górne 2% populacji). Stowarzy-
gencja skrystalizowana), uwarunkowane- szenie Mensa Polska używa do pomiarów
go środowiskowo, odpowiadającego za skali Cattella, w której górnym dwóm pro-
sprawność w posługiwaniu się nabytą wie- centom populacji odpowiada wynik 148
dzą i doświadczeniem. Czynnik ogólny jest punktów IQ.
względnie stały, choć swoje maksimum
3
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Uczeń zdolny w klasie
Jak wynika z powyższego opisu, uczeń zdolny, czyli " jest ciekawy świata i często zadaje pytania;
cechujący się wybitną inteligencją, będzie charaktery- " posługuje się zaawansowanym słownictwem;
zował się przede wszystkim umiejętnością samodziel- " ma rozległe zainteresowania i oryginalne hobby,
nego i szybkiego uczenia się. Jedną z najbardziej roz- posiada nieraz szczegółową wiedzę na temat
poznawalnych cech jest również ogromna ciekawość oryginalnych zagadnień;
świata. Zdolny uczeń, niezależnie od swoich zaintere- " łatwo angażuje się w interesujące go zajęcia
sowań czy też konkretnych umiejętności, będzie potra- i nie potrzebuje zachęty, aby rozwijać swoje
fił przyswoić sobie wiedzę szybciej niż jego rówieśnicy zainteresowania;
i będzie to robił z przyjemnością. Jest to zauważalne " zaskakuje nietypowym podejściem do różnych
w tych momentach, kiedy reszta klasy jeszcze nad zagadnień;
czymś pracuje, a on już skończył. I, wbrew wielu opi- " woli rozmawiać z osobami starszymi, ciekawią go
niom, nie wymaga to od niego nakładu dodatkowej zagadnienia etyczne i problemy społeczne;
pracy w domu, pod okiem rodziców. " potrafi skupić się na kilku zajęciach jednocześnie;
" często ma brzydki charakter pisma, ponieważ ręka
nie nadąża za myślami;
Mimo takiego potencjału, nierzadko zdolny uczeń nie
" ma cięte poczucie humoru;
wyróżnia się ocenami czy obowiązkowością w szkole,
" jest nonkonformistÄ…;
dlatego trudno rozpoznać go w klasie. Często też jest
" jest perfekcjonistÄ… i ma wysokie oczekiwania wobec
to osoba zachowujÄ…ca siÄ™ w niepoprawny (z punktu wi-
samego siebie;
dzenia zajęć) sposób. Nieraz myli się osoby inteligent-
" jest uparty i nieustępliwy;
ne z osobami sumiennymi, które osiągają dobre wyniki
" wykazuje się większą skłonnością do rywalizacji;
w nauce dzięki systematycznej pracy, a nie zdolnościom
" ma problemy z odnalezieniem się wśród
umysłowym. Warto pamiętać, że inteligencja jest ogól-
rówieśników;
ną cechą umysłu, dlatego nie jest związana z konkret-
" może być zarówno osoba cichą, skrytą
nymi zdolnościami. Niemniej może ona wpływać na
i niewyróżniającą się, jak i przebojową i energiczną.
lepsze rozumienie pewnych zagadnień. Obserwuje się,
że osoby inteligentne są sprawniejsze w takich dziedzi-
Zdarza się, że uczeń zdolny jest prymusem i nie spra-
nach jak matematyka, języki czy też muzyka, ponieważ
wia trudności wychowawczych, ale często też powodu-
nie wymagają one uczenia się na pamięć i są oparte na
je niemałe problemy. Jest tak głównie dlatego, że nudzi
logicznych zasadach, wymagających analizy i zdolności
się na lekcjach, które są dla niego zbyt proste. Nieraz
abstrahowania. Wpływa to na fakt, że zdolne dzieci lu-
mówi się o takich osobach  zdolny, ale leniwy , ponie-
biÄ… zabawy i zagadki logiczne, ale z drugiej strony sÄ…
waż zdolny uczeń nie musi wkładać wiele pracy i czasu
trudniejszymi uczniami, ponieważ wymagają od swo-
w opanowanie nowego materiału. Znudzenie powodu-
ich nauczycieli większego przygotowania merytorycz-
je dekoncentrację i nadpobudliwość, które prowadzą
nego i szybko wyłapują nieścisłości, niekonsekwencję
do przeszkadzania w lekcjach, a nieraz też dyskutowa-
oraz luki w ciÄ…gu rozumowania.
nia z nauczycielem i celowych prób rozdrażnienia go.
Uczeń zdolny zadaje pytania abstrakcyjne już w wieku
Wśród najbardziej typowych cech, które zdolny uczeń
8-9 lat (podczas gdy u normalnych dzieci zaczynajÄ… siÄ™
reprezentuje w klasie i poza nią, należy wymienić po-
one w wieku 15 lat), co może wprowadzać w zakłopo-
niższe:
tanie i zakłócać przebieg zajęć. Wręcz typową sytuacją
jest, że dziecko nudzi się w szkole, jest uciążliwe dla
" wcześnie zaczął pisać, czytać, mówić;
kolegów i nauczycieli, przeszkadza, a nauczyciele nie
" może szybciej się uczyć i przyjąć więcej wiedzy naraz;
majÄ… u niego autorytetu.
" ma lepszą pamięć;
4
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Jak współpracować ze zdolnym uczniem
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z uczniem miętać, że dziecko zawsze jest dzieckiem i to, że potrafi
zdolnym, ale leniwym, czy też uczniem zdolnym i nie- elokwentnie wypowiedzieć się, nie znaczy, że emocjo-
sprawiającym kłopotów, ważne jest zapewnienie mu nalnie również jest dojrzałe i zaradne. Dlatego warto
optymalnych warunków do rozwoju, ponieważ wyma- poświęcić chwilę, aby spojrzeć na zdolnego ucznia jako
ga on indywidualnego podejścia. Jest to decydujące dla na młodego człowieka, który nadal potrzebuje doro-
jego rozwoju, szacuje się nawet, że aż 80% zdolności słych, aby zrozumieli go, wprowadzili w życie i otoczyli
dzieci kształtuje się w okresie wczesnoszkolnym. opieką.
Współpraca ze zdolnym uczniem nie wymaga od na- Natomiast dzieci z nierozpoznanymi zdolnościami naj-
uczyciela dodatkowych nakładów pracy dydaktycz- częściej mają problem z zachowaniem na zajęciach.
nej, jako że potrafi on samodzielnie zdobywać wiedzę Wykorzystują intelekt do podważania autorytetu na-
i umiejętności. Jednakże jest ona trudna ze względu na uczyciela, są zdekoncentrowane i nie wykorzystują
konieczność dostosowania podejścia pedagogicznego. swojego potencjału do rozwijania się w szkole. Nauczy-
Uczniowie zdolni napotykają w szkole wiele proble- ciel odbiera ich nadpobudliwość i negatywizm jako
mów, które są ich rówieśnikom obce. przeszkadzanie w lekcjach, a nie wynik znudzenia zaję-
ciami. Warto jest w trudnych momentach zająć nadpo-
budliwego ucznia dodatkowym zadaniem, które przy
Wśród dzieci, u których rozpoznano zdolności, naj-
okazji będzie dla niego dobrą zabawą. Może wydawać
częstszym problemem jest zaniedbanie. Dzieci zdolne
się niewychowawcze, aby jeden uczeń robił coś innego
wykazują się dojrzałością intelektualną, która mylona
niż reszta klasy, niemniej z punktu widzenia prowadze-
jest z dojrzałością emocjonalną. Dziecko zawsze po-
nia lekcji będzie to korzystne. Nadpobudliwy uczeń zo-
trzebuje zainteresowania, miłości i zrozumienia, a nie-
stanie zaabsorbowany i nie będzie przeszkadzał oraz
raz, ponieważ nie ma kłopotów z nauką, jest traktowa-
zajmie się rozwijającą czynnością, natomiast reszta
ne jako niewymagajÄ…ce uwagi. Dzieci przeszkadzajÄ…ce
klasy będzie mogła przyswajać materiał w swoim tem-
spotykajÄ… siÄ™ z powierzchownÄ… ocenÄ… i oczekuje siÄ™ od
pie, bez niepotrzebnego rozproszenia uwagi.
nich jedynie dostosowania do trybu zajęć. Należy pa-
5
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Oto kilka zajęć, które można zaproponować zdolnemu Wyróżnianie ucznia przez nauczyciela może stanowić
uczniowi: tylko dodatkowy czynnik alienujÄ…cy od otoczenia. Dla-
tego ważne jest, aby udzielać pochwał w sposób stono-
" zabawy logiczne i łamigłówki;
wany, bez zbędnego podkreślania wyjątkowości ucznia
" opracowanie dodatkowego materiału,
i porównywania do reszty klasy. Pozostali uczniowie
dodatkowych zadań z podręcznika;
powinni wiedzieć, że ich wysiłki są doceniane, nawet je-
" referat na temat zwiÄ…zany z kolejnÄ… lekcjÄ…;
śli efekty ich pracy nie są tak widoczne, jak u zdolnego
" opracowanie dodatkowej literatury;
ucznia. Paradoksalnie nawet wyróżniony uczeń czuje
" czytanie literatury obcojęzycznej;
się zakłopotany publicznym chwaleniem oraz czuje, jak
" zachęcanie do brania udziału w zajęciach
wpływa to na odbiór jego zdolności przez rówieśników.
pozalekcyjnych oraz pozaszkolnych i dzielenia siÄ™
Mogą oni zazdrościć mu i dokuczać, wiedząc, że nie są
ciekawostkami z klasÄ…;
w stanie dorównać jego poziomowi i przez to nigdy nie
" wymaganie większego przygotowania na
zasłużą na pochwałę. To szkodliwie wpływa na zwar-
sprawdzianach, np. poprzez umieszczenie
tość grupy, dlatego warto zadbać o to, aby nie wyróż-
dodatkowego, trudniejszego zadania;
niać dodatkowo zdolnego ucznia. Również istotne jest,
" wyszukanie praktycznych zastosowań teorii z lekcji
aby pochwały były sprawiedliwe. Poczucie sprawiedli-
i przedstawienie ich klasie;
wości jest u dzieci bardzo silne i są one wyczulone na
" zachęcenie do pomocy słabszym uczniom;
to, czy za podobne przewinienie (przykładowo brak
" zaproponowanie wymyślenia twórczego
pracy domowej) sÄ… one tak samo oceniane. Stosowa-
rozwiÄ…zania problemu;
nie taryfy ulgowej wobec lepszych uczniów uczy dzieci
" zachęcenie do udziału w olimpiadach czy
lizusostwa, a nie rzetelnej pracy.
konkursach wiedzy i przygotowania siÄ™ do nich;
" jeśli uczeń zadaje pytanie, można odpowiedzieć
Mając na uwadze, że kontakty z rówieśnikami są nieraz
pytaniem i zachęcić do samodzielnego
tak trudnym zagadnieniem dla zdolnych uczniów, war-
poszukiwania odpowiedzi.
to zachęcać dziecko do angażowania się w pracę ze-
Te czynności pomogą dziecku skierować jego energię społową. Dzięki temu klasa będzie mogła wypracować
na zajęcia twórcze, rozwijające zdolności oraz zaintere- metody współpracy i komunikacji. Jest to szczególnie
sowania. Być może dzięki temu zapoczątkują się pasje ważne, ponieważ istnieje ryzyko, że nadmiernie odse-
na całe życie! parowany uczeń wyrośnie na aroganta i egocentryka.
Bardzo ważne jest również uczenie pracy nad swoimi Najważniejsze jest jednak, aby nie wymagać od zdolne-
emocjami. Dziecko zdolne ma wysokie wymagania wo- go ucznia bezwzględnego posłuszeństwa. Wymuszo-
bec siebie i warto wskazywać mu, że porażki zdarzają ny szacunek jest mniej warty niż prawdziwe uznanie.
się wszystkim i nie przekreślają jego wartości jako czło- Uczeń zdolny okaże wiele atencji nauczycielowi, który:
wieka. Warto podkreślać przy tych okazjach, że dzięki
" będzie traktował go sprawiedliwie,
popełnianiu błędów można czegoś się nauczyć i rozwi-
" będzie potrafił przyznać, że nie wie wszystkiego,
jać, a każda porażka wzmacnia umiejętność pokony-
" doceni większą wiedzę i zdolności ucznia, ale nie bę-
wania problemów w życiu. Należy uczyć zdolne dziecko
dzie traktował go jako lepszego niż inne dzieci,
radzenia sobie z przegranÄ… i przyjmowania krytyki.
" będzie stawiał mu wymagania adekwatne zarówno
do jego umiejętności, jak i wieku emocjonalnego,
Poczucie, że jest się wartościowym człowiekiem nieza-
" okaże mu troskę i zainteresowanie.
leżnie od tego, czy nieustannie potwierdza się swoje
zdolności, czy też nie, jest również kluczowe z punktu Współpraca ze zdolnym uczniem nie jest łatwa, ale po-
widzenia kontaktów z innymi dziećmi. Często ucznio- trafi przynieść wiele satysfakcji i jest bezcenną inwe-
wie zdolni mają problemy z odnajdywaniem się w gru- stycją w jego przyszłość, którą to szkoła może kształto-
pie rówieśniczej z powodu odmiennych zainteresowań. wać z sukcesem.
6
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Jak współpracować z rodzicami
Fundamentalnym pytaniem rodzącym się w głowach Kolejną możliwością jest zaangażowanie rodzica w pro-
wielu nauczycieli jest kwestia tego, kto jest bardziej ces rozpoznawania zdolności i talentów dziecka, np. po-
odpowiedzialny za rozwój talentów i zdolności ucznia przez współpracę przy stworzeniu listy specyficznych
wybitnego - nauczyciel czy rodzic? W obecnych czasach cech dziecka, jego umiejętności i zachowań w szkole,
zdarza się, że rodzic spędza ze swoim dzieckiem w ciągu jak i poza nią. Część tego typu zachowań może być
tygodnia mniej czasu niż jego nauczyciel w ciągu jedne- ujawniana przez dziecko tylko w szkole, a część tylko
go dnia, szczególnie gdy mówimy o małych dzieciach, w domu, znajomość sposobu funkcjonowania dziecka
uczęszczających do przedszkola czy do pierwszych klas poza szkołą jest bardzo wartościowa zarówno dla na-
szkoły podstawowej. A
atwiej jest więc nauczycielowi, uczyciela, jak i zespołu diagnostycznego.
jako znającemu podstawy teoretyczne profesjonaliście,
zaobserwować u dziecka cechy wskazujące na istnienie
Warto również poinformować rodziców o kwestiach
zdolności. Z drugiej strony, rodzice są świadkami życia
formalnych w procesie diagnozowania dziecka jako
dziecka od momentu jego narodzin, obserwujÄ… swoje
zdolnego. Skierowanie rodzica do najbliższej Poradni
dziecko w różnych sytuacjach i bardzo dużo o nim wie-
Psychologiczno-Pedagogicznej jest kolejnym krokiem,
dzą, więcej niż nauczyciel mający pod opieką grupę 20-
zaraz po zaobserwowaniu zdolności, jednak uzyska-
30 dzieci. Dlatego też można pokusić się o stwierdzenie,
nie opinii psychologa potwierdzajÄ…cej  bycie zdolnym
że odpowiedzialność za rozwijanie potencjału młodych
wiąże się z konsekwencjami i otwiera wiele możliwości.
ludzi jest obopólna i leży w gestii zarówno rodziców jak
i nauczycieli, jednak każda ze stron odpowiada za inne
Bardzo ważna jest rozmowa ze zmartwionymi rodzica-
obszary oddziaływania na dziecko.
mi bÄ…dz
wskazanie im odpowiedniej literatury, w której
znajdą odpowiedzi na dręczące ich pytania, typu:
Odbiór dziecka przez rodziców i nauczycieli w wielu przy-
" Jak rozpoznawać zdolności i talenty u dzieci?
padkach bywa kompletnie różny. To, co nauczyciel rozu-
" Jak wspierać te talenty, aby dziecko rozwijało się har-
mie jako przeszkadzanie i problemy z koncentracjÄ…, ro-
monijnie i wyrastało na zdolnego, ale też i szczęśliwego
dzice traktują jako przejaw kreatywności. Różnica zdań
człowieka?
może być początkiem wielu sporów między nauczycielem
" Może to moje oczekiwania, a ono wcale tego nie chce?
a rodzicem, dlatego kluczem do dobrych relacji jest dobra
" Czy dziecko, które ma dysleksję lub słabe stopnie
komunikacja na linii nauczyciel-rodzice. Należy jednak pa-
z określonego przedmiotu szkolnego, może być utalen-
miętać, że podstawą efektywnej komunikacji jest wspólny
towane?
cel  a w tej sytuacji to wspieranie rozwoju dziecka.
Warto też uświadomić rodzicom, że istnieją charaktery-
Co zatem może zrobić nauczyciel, by pomóc rodzico-
styczne problemy zwiÄ…zane z dominantami inteligencji
wi swą wiedzą i doświadczeniem w wychowywaniu
i że wpływają one na ogólny obraz funkcjonowania
ucznia zdolnego?
dziecka, np.: dziecko ze zdolnościami matematyczno-
-logicznymi może nie być zainteresowane ekspresją ar-
Ideałem byłoby przeprowadzenie spotkań z rodzicami, tystyczną, mieć problem w mówieniu o uczuciach lub
na których otrzymaliby garść informacji, np. na temat mieć mało kolegów. Nie znaczy to oczywiście, że nie
różnorodności przejawów zdolności i talentów u dziec- należy pracować z dzieckiem nad jego funkcjonowa-
ka, wzbogaconych o warsztaty z rozpoznawania wyjąt- niem społecznym. Należy się tym zająć w odpowiedni
kowych umiejętności. Większość rodziców, zaniepo- sposób, o którym też wyposażeni w wiedzę nauczycie-
kojona złymi ocenami, martwi się o przyszłość swoich le mogą powiedzieć rodzicom.
dzieci, dlatego warto pokazać im, że predyspozycje ich
dzieci również są cenne.
7
Mensa Polska
Zdolne dziecko w szkole
Ostatnią kwestią jest właściwa pomoc edukacyjna, jak również wsparcie poprzez określone zajęcia, dzia-
której wymagają zdolni uczniowie. Zarówno kierowa- łania, organizację przestrzeni życiowej sprzyjającą roz-
nie rodzica z dzieckiem do odpowiednich specjalistów, wojowi talentu.
Aby dowiedzieć się więcej
Więcej informacji na temat możliwości pracy ze zdolnym uczniem znajduje się na stronie internetowej mensa.org.pl,
w zakładce  O nas . Umieszczone są tam bieżące informacje na temat działań stowarzyszenia w różnych regionach
Polski, lista książek oraz instytucji pomagających zdolnym uczniom, a także artykuły na temat rozwijania zdolności.
Członkowie Mensy Polskiej prowadzą także darmowe zajęcia Akademii Mensy, na których rozwijany jest intelekt
oraz poszerzana wiedza o świecie.
Zapraszamy do współpracy!
Autorzy publikacji:
Alina Rybałtowska, Ilona Jarzębska, Grzegorz Wójcik, Jarosław Lubelski, Karolina Stachura, Grzegorz Marek
Skład i łamanie:
Adam Kulikowski
Mensa Polska
Copyright © 2013 Mensa Polska,
www.mensa.org.pl/o-nas/zdolne-dzieci
[e-mail]
Mensa Polska
skr. Poczt. 432
00-950 Warszawa 1
mensa.org.pl
[phone]
8