Pojęciownik Komputerowy - wa





Wa - Wz


W3C - (World Wide Web Consortium)
konsorcjum założone w 1994 roku z myślą o rozwijaniu powszechnych standardów dla
sieci World Wide Web; W3C jest międzynarodowym konsorcjum wspólnie kierowanym przez
Massachusetts Institute of Technology Laboratory for Computer Science (MIT/LCS) w Ameryce
Północnej, przez Institut National de Recherche en Informatique et en Automatique
(INRIA) w Europie i przez Keio University Shonan Fujisawa Campus w Azji; początkowo
działało we współpracy z CERN, gdzie powstała sieć Web, przy poparciu DARPA i
European Commission. http://www.w3.org/ .
WAN -> Wide Area Network
Warstwy -> Layers
WAIS - metoda wyszukiwania i pobierania
informacji z baz danych dostępnych w Internecie.
Wavetable - metoda uzyskiwania dźwięku na
komputerze osobistym; polega ona na zapisaniu oryginalnych brzmień prawdziwych
instrumentów; dzięki temu uzyskiwany w ten sposób dźwięk brzmi znacznie lepiej niż
podobny generowany w sposób sztuczny; układy wavetable znajdują się zwykle na kartach
dźwiękowych; -> Wavetable synthesis
Wavetable synthesis - synteza dźwięku
przy wykorzystaniu próbek brzmienia rzeczywistych instrumentów; -> Wavetable
.WAV files - (pliki .WAV) rozszerzenie
pliku typowe dla plików zawierających cyfrowy dźwięk WaveAudio.
Wątek (1) - podstawowa jednostka, w
której system operacyjny alokuje czas CPU; wątek może wykonywać dowolną część kodu
aplikacji, łącznie z częścią aktualnie wykonywaną przez inny wątek; wszystkie
wątki procesu współużytkują obszar adresów wirtualnych, zmienne globalne i zasoby
systemu operacyjnego dla procesu.
Wątek (2) - (Thread) część artykułów w grupie
dyskusyjnej, dotycząca tego samego tematu.
Wcięcie - jeden z formatów akapitowych w
edytorze tekstu lub programie do składu tekstu; wcięcie to wsunięcie z lewej lub prawej
strony całego akapitu lub tylko jego pierwszego wiersza w głąb strony - a więc
zwiększenie w danym miejscu szerokości marginesu; najczęściej oznacza początek nowego
akapitu; wcięcia mogą mieć wartość dodatnią - jak opisane powyżej, oraz ujemne - w
ich przypadku tekst akapitu zostaje wysunięty w obszar marginesu; wcięcia używa się
również do tworzenia wyliczeń i wyróżnień, dzięki czemu stają się one bardziej
przejrzyste i czytelne; w edytorze tekstu Word wcięcie uzyskujemy przez wywołanie
polecenia menu Format | Akapit i wprowadzenie odpowiednich wartości w polach sekcji
Wcięcia.
Web browser -> WWW przeglądarka
Web page -> Strona WWW
Wejściowe urządzenie - komputerowe
urządzenie pereferyjne przeznaczone do wprowadzania danych, np. mysz, skaner, klawiatura.
Wektor - "skierowany odcinek". W
grafice komputerowej stosowany do reprezentowania położenia punktu względem
określonego układu współrzędnych. [wektorowe programy graficzne]
Wersja beta -> Beta wersja
Wewnętrzne rozszerzenia - wszystko, co
znajduje się na kartach rozszerzeń i służy do zwiększania wyposażenia komputera
osobistego; najczęściej mamy przy tym do wyboru urządzenie wewnętrzne, a więc takie,
które umieszczamy wewnątrz obudowy peceta, i zewnętrzne, czyli podłączane za pomocą
specjalnego kabla do jednego z portów znajdujących się z tyłu obudowy komputera;
urządzenia zewnętrzne z reguły są droższe; z kolei w celu podłączenia urządzenia
wewnętrznego musimy mieć w komputerze odpowiedniego typu gniazdo.
What You See Is What You Get -> WYSIWYG
Wiadomość - (message, e-mail) wiadomość
przesyłana za pośrednictwem poczty elektronicznej.
Wide Area Network - (WAN) sieć rozległa
bazująca na połączeniach telefonicznych, złożona z komputerów znajdujących się w
dużych odległościach od siebie, np. łącząca ze sobą użytkowników poczty
elektronicznej na terenie całego kraju; wymagane jest zaangażowanie publicznej sieci
telekomunikacyjnej; sieć rozległa łączy sieci lokalne i miejskie.
Wideofotografia - metoda rejestracji
elektronicznej nieruchomego obrazu polegająca na tym, że rzeczywisty obraz (rzutowany
przez obiektyw aparatu) powstaje nie na błonie fotograficznej, lecz na
półprzewodnikowej, światłoczułej płytce przetwornika CCD, z której przekazywany
jest do rejestracji na nośnikach magnetycznych lub wysyłany w sieciach telewizyjnych w
postaci sygnału analogowego. Obecnie zastąpiona fotografią cyfrową.
Wideo karta - za pomocą karty wideo
możliwa jest digitalizacja filmów wideo w celu poddania ich dalszej obróbce przy
użyciu komputera.
Wielodostępny system - komputer z
przyłączonymi terminalami, umożliwiający jednoczesną pracę wielu użytkowników;
komputery wielodostępne są najczęściej wyposażane w specjalne systemy operacyjne;
ostatnim osiągnięciem w tej dziedzinie jest model NC, który znalazł zastosowanie w
Internecie.
Wielofunkcyjna karta - karta umieszczana
zwykle we wnętrzu komputera, rozszerzająca jego możliwości jednocześnie kilkoma
różnymi funkcjami.
Wieloprocesorowy system - komputer z
płytą główną dostosowaną do pracy z kilkoma procesorami jednocześnie; dzięki
użyciu kilku procesorów praca odbywa się odpowiednio szybciej; w takim przypadku
pamięć operacyjna jest dzielona na obszary - każdy przeznaczony dla oddzielnego
procesora; z rodziny procesorów Pentium jedynym, który umożliwia wieloprocesorowy tryb
pracy, jest Pentium Pro.
Wielowątkowość - (multithreading),
pozwala na jednoczesne wykonywanie przez procesor kilku zadań; oczywiście tryb ten nie
nadaje się do pracy z wieloma zwykłymi programami, lecz służy przede wszystkim do
umożliwienia tymczasowego wykonywania różnych zadań przez system operacyjny w tle, to
znaczy bez zakłócania pracy uruchomionych w tym czasie programów użytkownika;
zazwyczaj jest to przyjmowanie danych za pośrednictwem modemu, odbieranie informacji
wpisywanych za pomocą klawiatury lub wyświetlanie dodatkowych komunikatów.
Wielozadaniowość -(multitasking)
umożliwia pozornie jednoczesne wykonywanie wielu zadań (programów ) w tym samym czasie;
aby to było możliwe, wydajność procesora zostaje znacznie obniżona - jego czas
obliczeniowy jest bowiem przydzielany kilku wykonywanym zadaniom; niestety operacje
przeprowadzane "jednocześnie" przez procesor nie mogą się ze sobą pokrywać;
w praktyce wygląda to więc tak, że są one wykonywane kolejno po kawałku w przypadku
bardzo szybkiego procesora powstaje wówczas wrażenie, że wszystkie procesy odbywają
się jednocześnie, gdyż przerwy między wykonywaniem kolejnych ich części są niemal
niezauważalne; obecnie stosowana wielozadaniowość nadal pozostawia wiele do życzenia -
czasy oczekiwania są dość długie, zwłaszcza w przypadku połączenia w trybie online.
Wielozadaniowy system operacyjny - system
operacyjny umożliwiający pozornie jednoczesne wykonywanie wielu zadań (programów); w
rzeczywistości system przełącza się w krótkich odstępach czasu między załadowanymi
do pamięci operacyjnej programami; dzięki temu programy te są wykonywane
"jednocześnie"; wadą takiego rozwiązania jest jednak znaczny spadek
wydajności systemu; przykładem wielozadaniowego systemu operacyjnego jest Windows 95.
Wiersza złamanie - przeniesienie tekstu do
następnej linijki; edytory tekstu wprowadzają złamanie wiersza w sposób automatyczny;
ponadto użytkownik sam może go wprowadzić zwykle przy użyciu klawisza <Enter>.
Większosci znak -> ">>"
Większy... znak -> ">="
WILKES Maurice Vincent - ur.1913, brytyjski
matematyk, fizyk i informatyk; konstruktor pierwszego komputera wyposażonego w pamięć
operacyjną (EDSAC, 1949); projektant języków programowania i systemów operacyjnych;
laureat licznych nagród naukowych (nagroda Turinga 1967).
WIN.INI - plik inicjalizacyjny systemu
Windows służący do zarządzania nie tylko jego podstawowymi ustawieniami, ale także
odnoszącymi się do zainstalowanych w nim programów. WIN.INI jest automatycznie
uzupełniany nowymi informacjami podczas niemal każdej instalacji programu w Windows.
Jego zawartość można również edytować za pomocą dowolnego edytora tekstu.
Window RAM - (WRAM) dwyportowa pamięć
obrazu stosowana w kartach graficznych o parametrach podobnych do VRAM, jednak nieco
tańsza. [karty graficzne]
WINDOWS - właśc. Microsoft Windows,
mikrokomputerowy graficzny interfejs użytkownika opracowany 1990 przez Microsoft
Corporation; rozpowszechniony na komputerach osobistych kompatybilnych z IBM PC; najnowsze
wersje Windows obejmują całość funkcji systemu operacyjnego; system operacyjny
bazujący na oknach, w których są wyświetlane uruchamiane w nim programy; technika ta w
ogromnym stopniu ułatwia pracę z programami: po ich wystartowaniu pojawia się okno
udostępniające paski narzędzi z ich funkcjami, obszar roboczy i pasek poleceń menu; w
przeciwieństwie do takiej organizacji interfejsu użytkownika na przykład w DOS-ie
konieczne jest wpisywanie każdego polecenia ręcznie w wierszu poleceń; ponadto trzeba
też dopisywać odpowiednie parametry, aby wprowadzona komenda wywołała właściwy
skutek.
Windows 95 - jeden z najczęściej
stosowanych obecnie systemów operacyjnych przeznaczonych do pracy na komputerach
osobistych. Windows 95 znacznie różni się od swych poprzednich wersji - 3.1 i 3.11;
jest wyposażony w całkowicie zmieniony interfejs użytkownika, wiele dodatkowych funkcji
i nowe narzędzia; poza tym obsługuje wielozadaniowość (multitasking) w pełnym tego
słowa znaczeniu - a więc uruchamianie kilku programów jeden po drugim i jednoczesną
ich pracę "w tle".; optymalna praca jest jednak zapewniona tylko wtedy, gdy
program został napisany specjalnie dla tego 32-bitowego systemu operacyjnego.
Windows for Workgroups - starsza sieciowa
wersja Windows nazwana została Windows for Workgroups 3.11; umożliwia ona połączenie
wielu komputerów osobistych w sieć.
Windows NT - NT to skrót od "New
Technology"; Windows NT w swej najnowszej wersji 4.0 uznawany jest za bardzo stabilny
system operacyjny; z tego powodu najczęściej jest on wykorzystywany w większych
środowiskach sieciowych w gospodarce i zarządzaniu; choć wersja ta została opracowana
specjalnie do zastosowań sieciowych, oczywiście może być również używana przez
prywatnych użytkowników ze względu na jego wysokie wymagania sprzętowe.
Windows Open Services Architecture ->
WOSA
Winsock - specjalne oprogramowanie
przeznaczone do pracy w środowisku Windows; służy ono do sterowania przeprowadzanym
transferem danych za pośrednictwem Internetu; za organizowanie do niego dostępu
odpowiedzialne są umieszczone w nim oddzielne moduły pracujące jako samodzielne
programy Winsock; software ten jest standardowo dostarczany z większością programów
służących do obsługi dostępu do Internetu.
Wirtualna rzeczywistość - odtwarzanie
doznań wzrokowych, słuchowych i dotykowych za pomocą skomputeryzowanego sprzętu
audiowizualnego i specjalnego oprogramowania; wykorzystywana zwł. w celach rozrywkowych,
także w badaniach naukowych.
Wirus - najczęściej niezwykle
niebezpieczne programy ukrywające się na dysku lub dyskietkach; tak jak prawdziwe wirusy
programy te potrafią się rozmnażać - czynią to w momencie, gdy znajdą się w
sąsiedztwie nie zarażonego obszaru; wirus komputerowy dołącza się w sposób
niezauważalny dla użytkownika do plików programów zainstalowanych na dysku twardym i
czeka na moment, w którym będzie mógł przenieść swoją kopię na inny plik; w ten
sposób wirusy komputerowe przenoszą pośrednictwem sieci; głównym przeznaczeniem
wirusów jest wykonywanie określonych czynności; najmniej szkodliwe się także za
powodują wyświetlanie na ekranie monitora zabawnych komunikatów lub odgrywanie prostych
melodii; bardziej złośliwe usuwają najważniejsze pliki systemowe, dokumenty utworzone
w edytorach tekstu, a nawet formatują całe dyski twarde.
Wirusy bootsektora -odmiana niezwykle
niebezpiecznych wirusów infekujących bootsektory dysku twardego; wirusy tego rodzaju są
ładowane do pamięci operacyjnej peceta w trakcie bootowania - wówczas też
rozpoczynają swą niszczycielską czynność; z tego powodu nigdy nie należy uruchamiać
peceta ładując system z dyskietki, pochodzenia której nie jesteśmy w stu procentach
pewni.
Wklejanie - jeśli chcemy utworzyć kopię
lub po prostu przenieść jakikolwiek obiekt w Windows, a zwłaszcza fragment dokumentu
jakiegoś programu, zaznaczamy ów fragment, z menu "Edycja" wybieramy polecenie
Kopiuj (Ctrl+C) lub Wytnij (Ctrl+X); następnie przechodzimy do dokumentu, do którego
chcemy go przenieść i z menu Edycja wybieramy polecenie Wklej (Ctrl+V); oczywiście
polecenie to może nie być dostępne we wszystkich programach; poza tym należy również
pamiętać, aby program docelowy obsługiwał format umieszczanych w nim nowych
informacji.
World Wide Web -> WWW [strony WWW]
WORM -> Write Only Read Multiple
WOSA -(Windows Open Services Architecture)
standardy do tworzenia międzyplatformowych aplikacji, które korzystają z usług systemu
Windows.
Wprowadzanie danych - (ang.
"input") przenoszenie informacji do pamięci komputera za pośrednictwem
urządzeń wejścia, a więc: myszki, klawiatury, skanera itp.; wpisując na przykład
tekst w edytorze tekstu wprowadzamy do komputera nowe dane.
WRAM -> Window RAM [karty graficzne]
Write Only Read Multiple - (WROM) (zapisz
raz, czytaj wiele razy) dysk WORM-CD pozwala na jednokrotny zapis na nim informacji przy
użyciu nagrywarki CD; następnie mogą one być odczytywane za pomocą dowolnego napędu
CD-ROM.
Write protection -> Zabezpieczenie przed
zapisem
Wsadowy plik -> BAT
Współczynnik jakości - liczba (zwykle z
przedziału 1-2) służąca jako mnożnik przy wyznaczaniu rozdzielczości skanowania w
celu uzyskania nadmiarowej informacji przydatnej przy pewnych przekształceniach obrazu.
Wstawiania tryb - w programach takich jak
edytory tekstu rozróżniamy dwa tryby wpisywania znaków: wstawiania i zastępowania; w
trybie wstawiania możliwe jest na przykład dopisywanie znaków w już wprowadzonym
tekście; w takim przypadku należy umieścić kursor tekstowy w miejscu, w którym chcemy
coś dopisać i wprowadzić brakujący tekst; wówczas znaki znajdujące się na prawo od
kursora tekstowego, nie będą zastępowane, a jedynie przesuwane w trakcie wpisywania w
prawo; w programie Word przełączanie między jednym i drugim trybem odbywa się za
pomocą klawisza <Insert>; w wielu przypadkach praca jest możliwa jedynie w trybie
wstawiania; kiedy natomiast wpisujemy nowy tekst w trybie zastępowania, znaki tekstu
znajdującego się po prawej w trakcie pisania są zastępowane znakami właśnie
wprowadzanymi.
Wstawianie - oprócz łączenia i osadzania
obiekty w Windows mogą być też wstawiane do dokumentów; w takim przypadku powstaje
kopia, która jest umieszczana w dokumencie docelowym; Windows nie tworzy jednak
połączenia z oryginałem; ponadto nie jest także możliwa późniejsza korekta
wstawionego obiektu; pozostaje jedynie możliwość usunięcia go z dokumentu, poprawienia
oryginału i ponowne wstawienie go do poprzedniego dokumentu.
WWW - (World Wide Web) zwykle tłumaczy
się jako światowa pajęczyna, choć słowo "web" oznacza ogólnie tkaninę,
tkankę; metafora pajęczyny nie jest trafna, jeśli nasuwa wyobrażenie koncentrycznej,
regularnej struktury; WWW jest bowiem absolutnie niecentryczne i nieregularne, stanowi
sieć powiązanych ze sobą dokumentów, udostęnionych za pośrednictwem przeglądarek;
sieć, jaką tworzą odsyłacze, ma charakter logiczny i nie należy jej mylić z siecią
fizyczną, z Internetem jako takim, na której WWW się opiera; rodzaj usługi
polegającej na łączeniu się z różnymi miejscami na świecie za pomocą interfejsu
graficznego lub tekstowego i oglądaniu tak zwanych stron WWW; główną zaletą usługi
jest jej bardzo wygodny interfejs, a co za tym idzie prosty sposób poruszania się po
sieci i znajdowania dowolnych informacji.
WWW przeglądarka - (ang. web browser)
służy do przeszukiwania zasobów Internetu; umożliwia dostęp do World Wide Web i
innych usług internetowych; obecnie na rynku dominują dwie przeglądarki: Microsoft
Internet Explorer i Netscape Navigator.
Wydruku plik -> Plik wydruku
Wygaszacz ekranu - specjalny rodzaj
programu uruchamiający się podczas przerw organizowanych w trakcie pracy; kiedy przez
określony czas użytkownik nie wykonuje żadnych czynności na komputerze, następuje
automatyczne wystartowanie wygaszacza ekranu, którego zadaniem jest przyciemnienie
obrazu, a tym samym ochrona ekranu przed wypaleniem się; wygaszacze ekranu zawiera
również Windows.
Wyjście audio - gniazdo znajdujące się z
tyłu obudowy komputera; do wyjścia audio podłączane są wzmacniacz lub głośniki.
Wyjściowe dane - informacje uzyskiwane z
komputera za pośrednictwem urządzenia wyjścia; w ten sposób uzyskiwana jest grafika i
tekst - w postaci wydruku na drukarce lub obrazu na ekranie monitora; dane tego typu są
określane jako wizualne; dźwiękowe informacje komputer wytwarza za pośrednictwem
głośników lub słuchawek.
Wyjściowe urządzenie - komputerowe
urządzenie peryferyjne przeznaczone do wyprowadzania danych, np. drukarka, ploter,
monitor ekranowy.
Wykrzyknik znak -> "!"
Wymiany plik - znajduje się on na dysku
twardym; zawiera informacje, które w danym momencie nie mieszczą się w pamięci
operacyjnej i nie są aktualnie potrzebne żadnemu programowi; wiele programów tworzy tak
zwany plik wymiany, aby w ten sposób zyskać dodatkową pamięć dla swych danych;
podobnie pracuje Windows, tworzący na dysku plik z informacjami, których w danej chwili
nie potrzebuje; dzięki temu tworzy jakby rozszerzenie pamięci operacyjnej - zależne od
ilości wolnego miejsca na dysku twardym; oczywiście im więcej informacji jest
przenoszonych z pamięci RAM na dysk, tym mniejsza jest szybkość peceta - odczytywanie i
zapisywanie informacji należących do uruchamianych programów na dysk jest o wiele
dłuższe niż w przypadku pamięci operacyjnej.
Wyrównanie - uporządkowanie elementów
graficznych, tekstu i innych obiektów na ekranie monitora; pojęcie to jest także
używane w edytorach tekstu i programach DTP i odnosi się do wyrównania akapitów
tekstu: do lewej strony, do prawej, do środka i do obu marginesów jednocześnie.
Wyrównanie tekstu - wyrównanie tekstu do
marginesów strony; ogólnie rzecz biorąc rozróżnia się wyrównanie jednostronne - do
lewego lub prawego marginesu, obustronne i do środka.
WYSIWYG - (What You See Is What You Get) to
co widać na ekranie, pojawi się również na wydruku; technikę WYSIWYG obsługuje
większość tworzonych obecnie edytorów tekstu i wszystkie programy do jego składu;
dzięki niej już w trakcie pisania widzimy, jak nasz dokument będzie wyglądał po
wydrukowaniu.
Wysyłanie - ogólne pojęcie oznaczające
transmisję danych do komputera innego użytkownika; pliki mogą być wysyłane za
pośrednictwem poczty elektronicznej przy użyciu specjalnego programu lub wprost z Worda
czy innego podobnego programu wyposażonego w polecenie "Plik" | "Wyślij
do".
Wysyłkowa lista -> Adresowe listy
Wyszukiwanie - za pomocą odpowiedniego
oprogramowania możliwe jest odnajdywanie dowolnych informacji zapisanych na dysku twardym
w postaci pliku; możliwość taką oferuje między innymi Eksplorator Windows, który
ponadto potrafi wyszukiwać foldery, a także sortować je według daty lub nazwy; z kolei
edytory tekstu, jak Word, pozwalają wyszukiwać i zamieniać dowolne ciągi znaków, a
nawet oznaczenia formatowania tekstu w tworzonych przy ich użyciu dokumentach; dzięki
temu błyskawicznie możemy odnaleźć na przykład wyrazy zapisane czcionką Arial i
rozmiarze 12 punktów; programy tej klasy co Word są również wyposażone w moduł
służący do wyszukiwania dokumentów znajdujących się już na dysku twardym - na
podstawie ich nazwy lub zawartego w nich tekstu.
Wyszukiwanie informacji - im więcej
informacji mamy zapisanych na dysku twardym, tym trudniej jest odnaleźć te, które w
danym momencie najbardziej nas interesują; wykonywaniem tego zadania zajmują się
wyszukiwania informacji, przeszukujące wszelkiego typu bazy danych.
Wyszukiwarka internetowa - program
służący do wyszukiwania informacji w World Wide Web; monitoruje on Sieć w poszukiwaniu
danych według zadanych przez, użytkownika kryteriów.
Wyszukiwawczy system -> Search engine
[strony WWW]
Wyszukujące oprogramowanie - specjalny
rodzaj oprogramowania służący do efektywnego wyszukiwania informacji w bazach danych;
programy tego typu najlepiej nadają się do przeszukiwania zasobów Internetu.
Wyświetlacz ciekłokrystaliczny -> LCD
Wytnij i wklej - (ang. "cut and
paste") pojęcie pochodzą z dziedziny DTP i programów do obróbki grafiki; za
pomocą polecenia "Wytnij" zaznaczony obiekt na przykład fragment grafiki lub
tekstu - zostaje wycięty z oryginału i skopiowany do Schowka Windows, czyli pamięci
podręcznej; dzięki komendzie polecenia "Wklej" zostaje umieszczony w innym
miejscu; poza tym nic nie stoi na przeszkodzie, by wycięty obiekt skopiować do innego
dokumentu bądź też dokumentu utworzonego za pomocą innego programu.
Wywołanie procedury zdalnej -> RPC