W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Roboty murarskie
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
12.1
www.skanska.pl/bhp,
i tynkarskie
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas organizowania i prowadzenia robót murarskich i tynkarskich.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
Roboty murarskie i tynkarskie są pracami prowadzonymi na wysokości.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
Ze względu na charakter i lokalizację są często zaliczane do prac szczególnie
uregulowań Skanska S.A.
niebezpiecznych. O tym, czy prace murarskie i tynkarskie zostaną zaliczone do prac
" jest obligatoryjny dla
szczególnie niebezpiecznych należy zdecydować na etapie planowania. Niniejszy standard
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
pozwoli na zwiększenie bezpieczeństwa pracujących przy tego typu robotach.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp " sposób posadowienia i połączenia
z innymi ścianami oraz elementami
1. Roboty murarskie i tynkarskie należą budowli
do podstawowych robót budowlanych, " obciążenie wiatrem w trakcie
spotykanych na każdej budowie. wznoszenia
2. Roboty murarskie wykonywane są w sposób " narażenie na możliwość uszkodzenia
tradycyjny  ręcznie. przez pojazdy i maszyny (Rys. 1, 2).
3. Roboty tynkarskie wykonywane są 6. W przypadku zaliczenia danego zakresu
w sposób tradycyjny  ręcznie lub w sposób robót murarskich i tynkarskich do prac
zmechanizowany. szczególnie niebezpiecznych, należy
4. Do robót tynkarskich i murarskich, ze postępować jak w trybie prac szczególnie
względu na charakter wykonywanych niebezpiecznych.
prac, należy zaliczyć roboty związane 7. Dokumentem dopuszczającym do
z docieplaniem budynków wykańczanych wykonywania robót w powyższym
na mokro tynkami strukturalnymi. przypadku będzie zezwolenie  Protokół
zabezpieczenia prac szczególnie
B. Działania przed rozpoczęciem robót niebezpiecznych .
8. Z IBWR oraz Oceną Ryzyka dla Zadania
1. Przygotowanie do robót murarskich należy zapoznać wszystkich pracowników
i tynkarskich należy rozpocząć od wykonujących roboty murarskie lub
dokonania Oceny Ryzyka dla Zadania tynkarskie.
oraz opracowania Instrukcji Bezpiecznego 9. Pracowników zatrudnionych w warunkach
Wykonywania Robót (IBWR). zagrożeń wynikających z Oceny Ryzyka dla
2. Do przeprowadzenia Oceny Ryzyka dla Zadania należy wyposażyć w odpowiednią
Zadania konieczne jest ustalenie wszystkich odzież, obuwie i sprzęt ochronny.
zagrożeń mogących wystąpić w trakcie 10. Pracowników wyposażonych
realizacji robót murarskich lub tynkarskich. w środki ochrony osobistej należy
3. Jeżeli roboty murarskie lub tynkarskie wiążą zapoznać z zasadami ich stosowania,
się bezpośrednio z innymi robotami, to takie przechowywania oraz kontroli.
roboty należy ująć w tej samej IBWR. 11. Pracownicy zatrudnieni przy robotach
4. W IBWR należy opisać ustalony sposób murarskich lub tynkarskich muszą posiadać
wznoszenia i zabezpieczania ścian wymagane kwalifikacje zawodowe
murowanych przed przewróceniem. i zdrowotne.
Rys. 1 Zabezpieczenie
5. Podczas planowania zabezpieczeń 12. Maszyny, urządzenia i sprzęt pomocniczy
ścian murowanych przed
wznoszonych ścian przed przewróceniem stosowane przy robotach murarskich lub
przewróceniem poprzez
należy uwzględnić: tynkarskich powinny być sprawne technicznie
wsporniki
" przyjętą technologię robót oraz posiadać wymagane certyfikaty.
Wersja 1.0 " lokalizację ściany 13. Osoby obsługujące maszyny, urządzenia
Standard 12.1 1
i sprzęt pomocniczy stosowane przy pomiędzy deską krawężnikową a poręczą
robotach murarskich lub tynkarskich muszą wypełnia się w sposób zabezpieczający
posiadać wymagane uprawnienia i badania pracowników przed upadkiem z wysokości
lekarskie. (Rys. 5).
14. Miejsca i strefy niebezpieczne należy
wygrodzić i oznakować przez umieszczenie
tablic z napisami ostrzegawczymi.
15. Strefę niebezpieczną należy wyznaczyć
i oznakować zgodnie ze standardem
szczegółowym  2.1 Prace na wysokości 
wymagania ogólne .
16. Otwory technologiczne w stropach należy
przykryć szczelnymi pokrywami lub
wykonać wokół nich balustrady (Rys. 3).
17. Pokrywa otworu w stropie musi być
zabezpieczona przed możliwością
przesuwania się na przykrywanym otworze.
18. Pokryw nie należy obciążać materiałami
przeznaczonymi do robót murarskich
i tynkarskich.
C. Działania podczas prowadzenia robót
Rys. 5 Wymagania dla balustrad
1. Roboty murarskie i tynkarskie na wysokości
powyżej 1 m należy wykonywać ze stałych 7. Poziom pomostu roboczego rusztowania
pomostów lub rusztowań (Rys. 4). powinien znajdować się poniżej
wznoszonego muru, co najmniej o 0,5 m
od jego górnej krawędzi.
8. Pozostawione w czasie wykonywania
Rys. 2 Zabezpieczenie
robót w ścianach otwory, zwłaszcza
ścian murowanych przed
otwory na drzwi balkonowe, powinny być
przewróceniem poprzez
kotwienie i zbrojenie zabezpieczone balustradą.
9. Otwory w ścianach, których dolna krawędz

znajduje się poniżej 1,1 m od poziomu stropu
lub pomostu, należy zabezpieczyć balustradą.
10. Murowanie zewnętrznych ścian
osłonowych w budynkach o konstrukcji
szkieletowej, prowadzone przy krawędzi
stropu od wewnątrz obiektu należy
zawsze wykonywać z zastosowaniem
indywidualnego sprzętu chroniącego przed
Rys. 3 Zabezpieczenie
upadkiem z wysokości.
otworów technologicznych
11. W czasie murowania nie wolno obciążać
pomostów roboczych nadmiarem cegieł,
Rys. 4 Prace na rusztowaniach murarskich
bloczków, pustaków i innych materiałów
stosowanych do robót murarskich
i tynkarskich.
2. Wykonując prace na wysokości z pomostów
12. Rozlaną zaprawę i gruz należy niezwłocznie
roboczych, należy postępować zgodnie ze
usuwać.
standardem szczegółowym  2.3 Pomosty
13. Wykonywanie robót murarskich
robocze .
i tynkarskich w wykopach jest dozwolone
3. Wykonując prace na wysokości z rusztowań,
wyłącznie po uprzednim zabezpieczeniu
należy postępować zgodnie ze standardem
ścian wykopów.
 2.2 Rusztowania .
14. Ściany wykopów powinny być wykonane
4. Rusztowania do robót powinny być
zgodnie z wymaganiami standardu
tak dobrane, aby posiadały pomost
szczegółowego  3.1 Wykopy, doły,
o powierzchni roboczej wystarczającej dla
rowy , natomiast w sytuacji konieczności
zatrudnionych oraz składowania narzędzi
wykonania zabezpieczeń ścian wykopów
i niezbędnej ilości materiałów. Ponadto,
powinny zapewnić bezpieczną komunikację  zgodnie z wymaganiami standardu
szczegółowego  3.3 Obudowy ścian,
pionową i swobodny dostęp do stanowisk
szalunki, zabezpieczenia .
pracy.
15. Szerokość stanowiska pracy murarza
5. Przy robotach tynkarskich, elewacyjnych,
znajdującego się w wykopie nie może być
np. związanych z docieplaniem budynków,
mniejsza niż 0,7 m, licząc od skarpy do
w przypadku odsunięcia rusztowania od
wznoszonego muru.
ściany o ponad 0,2 m, należy stosować
16. Pracownicy powinni schodzić do wykopów
balustrady od strony tej ściany.
po drabinach lub pochylniach, tzw. sztagach.
6. Balustrada (ochrona zbiorowa) składa
17. Składowanie materiałów, transport poziomy
się z deski krawężnikowej o wysokości
i pionowy powinien odbywać się zgodnie
0,15 m i poręczy ochronnej umieszczonej
z rozwiązaniami przyjętymi w IBWR.
na wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń
2
18. Organizując składowanie materiałów oczy tynkarza powinny być chronione
należy postępować zgodnie ze standardem okularami ochronnymi.
szczegółowym  9.7 Magazynowanie 34. Pracownicy wykonujący prace murarskie
i składowanie . i tynkarskie muszą być zapoznani
19. Organizując transport materiałów do z  Kartami charakterystyki stosowanych
miejsca wbudowania należy postępować substancji i preparatów chemicznych .
zgodnie ze standardem szczegółowym 35. Zaleca się używanie kremów ochronnych
 9.6 Transport ręczny i mechaniczny  w celu zabezpieczenia skóry rąk przed żrącym
normy dz
wigania, a podczas organizowania działaniem zapraw murarskich i tynkarskich.
transportu pionowego  zgodnie ze 36. W czasie pracy murarze i ich pomocnicy
standardem szczegółowym  13.1 Żurawie, powinni nosić rękawice chroniące przed
żurawiki, dz
wigi, windy, suwnice . urazami mechanicznymi (np. skórzano-
20. Transport ręczny należy ograniczyć do tkaninowe lub z dzianin powlekanych
niezbędnego minimum. gumą) (Rys. 6).
21. Pracownicy obsługujący mieszarki,
betoniarki i agregaty tynkarskie powinni
być przeszkoleni w zakresie bezpiecznego
użytkowania tych urządzeń.
22. Obsługa betoniarki, agregatu tynkarskiego
i pompy do zaprawy murarskiej lub
tynkarskiej może być powierzona tylko
operatorowi posiadającemu specjalne
uprawnienia do obsługi  nie dotyczy
betoniarek z silnikami elektrycznymi,
jednofazowymi oraz silnikami trójfazowymi,
o mocy do 1kW.
23. Podawanie zaprawy murarskiej lub
tynkarskiej za pomocą pomp powinno
być zgodne z dokumentacją techniczno-
ruchową stosowanego urządzenia.
24. Podczas podawaniu zaprawy za pomocą
pompy na wysokość, należy zapewnić
możliwość porozumiewania się
z operatorem pompy.
25. Przewody dostarczające zaprawę należy
układać bez załamań i pętli.
26. Przewody podające zaprawę, znajdujące
się w przejściach i na odcinkach do
Rys. 6 Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas piłowania
3 m bezpośrednio przy pompie, należy
cegieł
zabezpieczyć przed uszkodzeniem.
27. Wszelkie czynności związane z dokręcaniem D. Działania po zakończeniu prac
nakrętek, uszczelnianiem przewodów
itp. są dozwolone po zatrzymaniu pompy 1. Ze stanowisk pracy należy uprzątnąć wszystkie
(agregatu tynkarskiego) i obniżeniu narzędzia i materiały lub zabezpieczyć je przed
ciśnienia. możliwością upadku z wysokości.
28. Docinacie cegieł, bloczków i pustaków 2. Należy zabezpieczyć ciągi komunikacji
należy wykonywać na specjalnych piłach pionowej przed ewentualnym wejściem
mechanicznych. Piły powinny posiadać osób postronnych.
urządzenia do chłodzenia materiału i samej 3. Stosowany sprzęt i narzędzia należy
piły oraz zapobiegające nadmiernemu dokładnie wyczyścić i zakonserwować.
zapyleniu. 4. Stosowane maszyny i urządzenia należy
29. Pracownicy obsługujący piłę powinni być zabezpieczyć przed dostępem osób
przeszkoleni w zakresie bezpiecznego postronnych.
użytkowania urządzenia. 5. Należy wykonać zabezpieczenia
30. W czasie obsługi piły należy w razie wznoszonych ścian zgodnie z przyjętymi
potrzeby stosować indywidualny sprzęt w IBWR rozwiązaniami.
ochronny zabezpieczający przed hałasem
i zapyleniem oraz ochrony oczu. Zabrania się:
31. Podczas wykorzystywania do prac
elektronarzędzi należy postępować 1. Wykonywania robót murarskich lub
zgodnie ze standardem szczegółowym tynkarskich z drabin przystawnych.
 15.3 Elektronarzędzia . 2. Zrzucania materiałów narzędzi i innych
32. Połączenie maszyn i urządzeń budowlanych przedmiotów z wysokości lub do wykopów.
z siecią elektryczną powinno być 3. Schodzenia do wykopu i wychodzenia
wykonane w sposób zapewniający z niego po rozporach.
bezpieczeństwo pracy w zakresie ochrony 4. Jednoczesnego prowadzenie robót na
przeciwporażeniowej oraz zabezpieczone dwóch lub więcej kondygnacjach tego
przed uszkodzeniami mechanicznymi. samego pionu, bez ochrony pracowników
33. Przy ręcznym i mechanicznym narzucaniu przed spadającymi materiałami
zapraw tynkarskich, szczególnie na sufit, i narzędziami.
Wersja 1.0
Standard 12.1 3
5. Chodzenia po świeżo wykonanych murach, 12. Składowania materiałów i odpadów
sklepieniach, płytach, stropach, przekryciach w pobliżu ścian, odnośnie których istnieje
otworów, niestabilnych deskowaniach oraz ryzyko przewrócenia się. Składowanie
wychylania się poza krawędzie konstrukcji i magazynowanie dozwolone jest poza
bez dodatkowego zabezpieczenia strefą niebezpieczną.
i opieranie się o balustrady. 13. Pozostawienia bez zabezpieczenia ścian
6. Obsługi stosowanych urządzeń, z cegieł lub bloczków, których spoiny
sprzętu i elektronarzędzi przez osoby jeszcze się nie związały. Ściany takie
nieprzeszkolone w zakresie bezpiecznego muszą być traktowane jako niebezpieczne
użytkowania tych urządzeń. i w związku z tym musi być wygrodzona
7. Używanie agregatu tynkarskiego i pomp strefa niebezpieczna.
do mieszanek z nie w pełni sprawnymi lub 14. Pozostawienia bez zabezpieczenia ścian,
uszkodzonymi elementami sterowniczymi które w związku z przyjętą technologią
i kontrolnymi. nie są jeszcze trwale związane ze ścianami
8. Przebywania osób postronnych w miejscu przyległymi lub prostopadłymi lub z innymi
pracy agregatu tynkarskiego. elementami konstrukcyjnymi budowli (słup,
9. Ustawiania agregatów w zasięgu pracy strop, fundament).
dz
wigów. 15. Pozostawienia bez zabezpieczenia
10. Obsługi piły do przecinania cegieł, pustaków (przez ich podparcie i wyznaczenie strefy
i bloczków nie w pełni sprawnej technicznie niebezpiecznej) ścian powyżej 1,2 m
(np. brak chłodzenia) oraz bez zastosowania wysokości, narażonych na działanie silnych
indywidualnego sprzętu ochrony osobistej. wiatrów lub możliwość uszkodzenia przez
11. Używania ręcznych szlifierek kątowych do pojazdy i maszyny.
przecinania cegieł, pustaków i bloczków
przy braku możliwości mocowania
przecinanego materiału.
4