Elastyczność popytu
i podaży
dr D. Rusiecka Wykład 4 19.10.2011
REAKCJA POPYTU NA ZMIAN
CENY
Funkcja popytu
Cena (P)
- określona odwrotna zależność
pd2
pomiędzy ceną rynkową danego
dobra, a wielkością popytu
pd1
Ilość (Q)
qd2 qd1
Wraz ze wzrostem ceny maleje ilość dobra,
którą konsumenci są skłonni i są w stanie nabyć
przy danym poziomie ceny przy założeniu, że
Prawo popytu
pozostałe warunki nie uległy zmianie (ceteris
paribus) i odwrotnie
Zmiana ceny danego dobra wpływa na zmianę
ograniczeń budżetowych gospodarstw
domowych
Wzrost ceny zmniejsza możliwości nabywcze gospodarstw
domowych i jednocześnie dane dobro staje się relatywnie
droższe w stosunku do każdego innego dobra
Spadek ceny zwiększa możliwości nabywcze gospodarstw
domowych i jednocześnie dane dobro staje się relatywnie
tańsze w stosunku do każdego innego dobra
Krzywa popytu  ilustruje reakcję popytu
na zmianę ceny
Cena (P)
pd2
pd1
Ilość (Q)
qd2 qd1
Interesuje nas siła reakcji popytu na zmieniającą się cenę !!!
Cena (p) Cena (p)
pd2 pd2
pd1 pd1
qd2 qd1 qd2 qd1
Ilość (Q) Ilość (Q)
"Q/Q
Miarą reakcji popytu na zmieniającą się cenę jest
E PD =
współczynnik elastyczności cenowej popytu
" p/p
Elastyczność cenowa popytu E PD -
jest stosunkiem względnej zmiany
popytu
skutek
Cena (p)
"Q1/Q0
E PD =
" p/p0
p1
przyczyna
" p
do wywołującej ją względnej
p0
zmiany ceny
"Q1
Q1 Q0
Ilość (Q)
Elastyczność cenowa popytu E PD  sens ekonomiczny
wyraża wrażliwość konsumentów na zmianę ceny
Elastyczność cenowa popytu E PD - wskazuje o ile procent
zmniejszy się popyt, jeśli przy innych niezmienionych
warunkach cena danego dobra wzrośnie o 1%.
"Q1/Q0
< 0
E PD = epd = E PD
" p/p0
Interpretacja elastyczności:
W warunkach stałości pozostałych zmiennych wzrost ceny
o 1% prowadzi do spadku popytu o epd %.
Rodzaje popytu
"Q1/Q0 "Q1/Q0
< 0
E PD =
e pd =
" p/p0 " p/p0
Popyt elastyczny, gdy epd>1
Popyt nieelastyczny, gdy epd<1
Popyt jednostkowo elastyczny, epd=1
Popyt doskonale elastyczny, gdy epd=" (teoria !)
Popyt sztywny (doskonale nieelastyczny), epd=0 (sól,
trumny& )
Czynniki decydujące o stopniu elastyczności
popytu, czyli & &
od czego zależy stopień elastyczności cenowej popytu
Stopień zaspokojenia potrzeb podstawowych
Swoboda wyboru dóbr, łatwość zastępowania
(substytuowania) danego dobra
Czas na podjęcie decyzji o zakupie,
Czas dostosowań do zmiany ceny
Udział danego dobra w wydatkach ogółem
Skuteczność akcji promocyjno-reklamowych
Elastyczność cenowa popytu a wydatki
konsumentów i przychody producentów, czyli
& ..
kiedy opłaca się obniżać ceny, a kiedy nie.
Przychody producentów
(TR) z tytułu sprzedaży
dóbr:
TR= p x Q
Liniowa funkcja popytu
a poziom cen i elastyczność cenowa popytu
Q D = 56  2 p
Cena (P)
e pd >1
28
Pd2=20
TR 1
epd =1
=320
Pd1=14
TR 2 =
e pd<1
392
Pd3=10
TR 3 =
360
Ilość (Q)
Qd3= 36
Qd2 = 16 Qd1=28
56
Elastyczność cenowa popytu a wydatki
konsumentów i przychody producentów, czyli
& ..
kiedy opłaca się obniżać ceny, a kiedy nie.
Q D = 56  2 p
Cena (P)
Przychody producentów
e pd >1
28
(TR) z tytułu sprzedaży
Pd2=20
TR 1
dóbr:
epd =1
=320
Pd1=14
TR 2 =
TR= p x Q
e pd<1
392
Pd3=10
TR 3 =
360
Ilość (Q)
Qd3= 36
Qd2 = 16 Qd1=28
56
Jeśli epd>1 to wzrost p prowadzi do spadku TR (i odwrotnie)
Jeśli epd<1 to wzrost p prowadzi do wzrostu TR (i odwrotnie)
Jeśli epd=1 to zmiana ceny nie wpływa na zmianę TR (TR jest max)
Mieszana elastyczność cenowa popytu
Dobra substytucyjne  dobra zastępowalne w procesie
konsumpcji i produkcji.
Ceteris paribus, wzrost ceny danego dobra lub usługi prowadzi do spadku
wielkości popytu na dane dobro i jednoczesnego wzrostu wielkości popytu
na dobra lub usługi substytucyjne.
Dobrami komplementarnymi względem siebie nazywamy
dobra, których spożycie lub produkcja odbywają się łącznie
Ceteris paribus, wzrost ceny danego dobra lub usługi prowadzi do spadku
wielkości popytu na dane dobro i jednoczesnego spadku wielkości popytu
na dobra lub usługi komplementarne.
Mieszana elastyczność cenowa popytu
Mieszana elastyczność cenowa
popytu jest stosunkiem względnej
(relatywnej) zmiany wielkości
popytu na dobro i-te
"Qi/Qi
E ij =
do względnej (relatywnej) zmiany
" pj/pj
ceny dobra j-tego
Mieszana elastyczność cenowa popytu Eij  sens ekonomiczny
- pozwala stwierdzić, o ile procent zmniejszy się lub zwiększy
wielkość popytu na dobro i-te, jeśli cena dobra j-tego zwiększy się o
jeden procent, przy założeniu stałości pozostałych zmiennych
Mieszana elastyczność cenowa popytu
"Qi/Qi
E ij =
" pj/pj
Jeżeli E ij > 0 to dobro i-te jest dobrem substytucyjnym względem dobra
j-tego
Jeżeli E ij < 0 to dobro i-te jest dobrem komplementarnym względem
dobra j-tego
Jeżeli E ij = 0 to dobro i-te jest dobrem obojętnym (neutralnym)
względem dobra j-tego
Elastyczność dochodowa popytu, czyli kilka słów
o wrażliwości konsumentów na zmianę dochodów
Prawo Engla: w miarę wzrostu dochodów ludności udział
wydatków na żywność w całości dochodów maleje
A co z innymi grupami wydatków ???
Elastyczność dochodowa popytu
Elastyczność dochodowa popytu jest
stosunkiem względnej (relatywnej)
zmiany wielkości popytu na dane
dobro
"Q/Q
E M =
do względnej (relatywnej) zmiany
" M/M
dochodu
Elastyczność dochodowa popytu EM  sens ekonomiczny
- pozwala stwierdzić, o ile procent zmniejszy się lub zwiększy
wielkość popytu, jeśli przeciętne dochody ludności wzrosną o
jeden procent, przy założeniu stałości pozostałych zmiennych
Elastyczność dochodowa popytu
"Q/Q
E M =
" M/M
Jeżeli E M < 0 to dobro jest dobrem podstawowym
niższego rzędu (tzw. dobro poślednie)
Jeżeli 0 normalnym
Jeżeli E M > 1 to dobro jest dobrem normalnym
wyższego rzędu (dobro luksusowa)
Dziękuję za uwagę & .