Szymon Szymonowic (1554-1629)

Szymon Szymonowic uznany został za najznakomitszego z poetów mieszczan w XVI
wieku. Gruntowne wykształcenie zdobył studiując we Francji i Belgii, posługiwał
się bez trudu łaciną i greką, toteż twórczość jego jest w przeważającej mierze
łacińska. Jego zasługa polega na wprowadzeniu do literatury polskiej gatunku
zwanego dotąd idyllą lub bukoliką, któremu twórca nadał bardziej rodzimą nazwę
sielanka (sioło - wieś). Jak stąd wynika, sielanka jest to utwór poetycki,
przedstawiający życie ludu na tle natury, zawierający elementy realistyczne,
podkreślający wdzięk prostego, wiejskiego życia. Akcja sielanki jest słabo
rozwinięta, przeważają opisy i piosenki.
Motywy do swych utworów czerpał Szymonowic w głównej mierze z Teokryta, jest on
jednak także autorem oryginalnej i najbardziej znanej sielanki pt. "Żeńcy".
Jest realistyczny obrazek z życia wsi pańszczyźnianej. Z opisem życia
wiejskiego można się również spotkać w "Pieśni świętojańskiej o Sobótce" Jana
Kochanowskiego oraz w "Żywocie" Mikołaja Reja. Życie wiejski w obydwu
przypadkach zostało jednak przedstawione w sposób wyidealizowany, autorzy wyżej
wymienionych dzieł nie dostrzegali ciężkiej doli pańszczyźnianego chłopa.
Natomiast Szymon Szymonowic - być może dlatego, że sam był mieszczaninem,
dostrzegł i przedstawił ciężką dolę pańszczyźnianego ludu, który pierwszy raz
doszedł do głosu właśnie w utworze Szymonowica.