Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
1. Cel ćwiczenia
W celu zachowania jednolitości miar oraz zapewnienia wiarygodnej informacji pomiarowej wszystkie
mierniki używane do kontroli procesów technologicznych powinny być okresowo sprawdzane. Rezultatem
sprawdzania jest świadectwo legalizacji (certyfikat) ważne przez pewien określony czas lub świadectwo
sprawdzania. Sposób i warunki sprawdzania są określone przez odpowiednie normy, a sam proces legalizacji
może być przeprowadzony tylko w akredytowanym laboratorium. Sprawdzaniem mierników i wydawaniem
świadectw, na terenie Polski, zajmują się służby metrologiczne, którymi kieruje Główny Urząd Miar (GUM).
Realizowana w ćwiczeniu procedura sprawdzania wielozakresowych mierników analogowych ma zatem
znaczenie dydaktyczne i służy poznaniu podstawowych metod sprawdzania i kontroli aparatury pomiarowej.
2. Wprowadzenie teoretyczne
2.1. Błędy mierników analogowych, klasa dokładności
Błędem bezwzględnym miernika nazywa się różnicę między wartością wskazaną Ww przez miernik
a wartością rzeczywistą Wr wielkości mierzonej
" = Ww - Wr ( 1 )
Wartość błędu " przyjęta ze znakiem przeciwnym zwana jest poprawką p
p = -" ( 2)
Zatem wartość rzeczywistą otrzymuje się dodając poprawkę do wartości wskazywanej przez miernik
Wr = Ww + p ( 3)
Ponieważ wartość rzeczywista wielkości mierzonej jest nieznana eksperymentatorowi, więc w praktyce
zastępuje się ją wartością poprawną. Za wartość poprawną wielkości mierzonej przyjmuje się wartość liczbową
w takim stopniu przybliżoną do wartości rzeczywistej, że z punktu widzenia celu, do którego wartość ta jest
potrzebna, różnica między nimi może być pominięta. Inaczej mówiąc, wartość poprawna jest to wartość
zmierzona odpowiednio dokładnie.
Błąd względny miernika określa się ze wzoru:
"
´ = ( 4)
Wu
w którym: Wu  wartość umowna określona w następujący sposób:
Wu = Wmax dla mierników o podziałkach 0 - Wmax (np. 0 - 100V)
Wu = Wmax1 + Wmax2 dla mierników o podziałkach Wmax1 - 0 - Wmax2 (np. -10V - 0 - 100V)
Wu = Wmax - Wmin dla mierników o podziałkach Wmin - Wmax (np. 45Hz  55Hz)
W przypadku mierników o zakresie 0 - " (np. omomierzach) lub miernikach o bardzo nierównomiernej
podziałce np. fazomierzach, błąd względny miernika określa się ze wzoru :
"
´ = ( 5)
Ä…max
w którym :
" - błąd bezwzględny mierzony długością łuku podziałki,
ąmax - długość podziałki (długość linii przechodzącej przez środki najkrótszych kresek podziałki, zawarta
między pierwszą i ostatnią kreską podziałki).
Dla mierników o symbolu klasy w postaci cyfry otoczonej kołem błąd miernika określa się ze wzoru:
"
´ = ( 6)
Wr
czyli tak samo jak błąd pomiaru.
Dla każdego miernika istotne są znamionowe warunki jego pracy (tzw. warunki odniesienia) i warunki
użytkowe.
Przez warunki znamionowe rozumie się wartości odniesienia wielkości wpływających na miernik.
Dotrzymanie warunków znamionowych oznacza, że miernik powinien spełniać określone wymagania
str. 1
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
dokładności. Błąd wskazań miernika występujący w warunkach znamionowych nosi nazwę błędu
podstawowego.
Dopuszczalna wartość błędu względnego podstawowego, wyrażona w procentach, jest liczbowo równa
klasie dokładności miernika, przy czym przez pojęcie klasa dokładności należy rozumieć zbiór właściwości
metrologicznych umownie oznaczonych wartością dopuszczalnego błędu podstawowego.
Polska Norma przewiduje dla mierników następujące klasy dokładności: 0.05, 0.1, 0.2, 0.3, 0.5, 1, 1.5, 2,
2.5, 3, 5 a dla omomierzy dodatkowo klasy 10 i 20.
Dla mierników klasy np. 0.5 błąd podstawowy nie powinien przekraczać ą 0.5% zaś dla mierników klasy 2.5
nie powinien przekraczać ą2.5% itd.
Warunki użytkowe są zbiorem zakresów wartości wielkości wpływających, dla których właściwości
metrologiczne miernika ulegają zmianom (na ogół pogorszeniu) w określonych granicach. To pogorszenie
właściwości polega głównie na pojawieniu się dodatkowych błędów wskazań. Oceny ilościowej pogorszenia
dokładności dokonuje się na podstawie błędu granicznego dodatkowego, przez który rozumie się wartość,
o jaką może wzrosnąć błąd graniczny (powyżej podstawowego) przy zmianie warunków pracy w stosunku do
znamionowych wewnątrz zakresów użytkowych. Błędy dodatkowe określa się dla każdej wielkości
wpływającej osobno i nazywa się je, zależnie od przyczyn powstawania np. błędami temperaturowymi, czę-
stotliwościowymi itp. Przykładowo dla mierników analogowych każda z przyczyn takich jak zmiana
temperatury o "T = Ä…10°C, zmiana czÄ™stotliwoÅ›ci o Ä…10%, odchylenie od znamionowej pozycji pracy o 5°, nie
powinna powodować powstawania błędów dodatkowych większych niż wartości dopuszczalne błędów
podstawowych (np. Ä…1% dla klasy 1).
2.2. Warunki znamionowe
Błąd miernika, na podstawie którego miernik jest zaliczany do jednej z klas dokładności, powinien być
określony w warunkach znamionowych. Z najważniejszych wielkości wpływających podawanych w warunkach
znamionowych można wymienić:
a) temperatura otoczenia (o ile nie podano na mierniku innej)
(23 Ä… 1)oC dla miernika o wskaz
niku klasy 0.3 lub mniejszym
(23 Ä… 2)oC dla miernika o wskaz
niku klasy 0.5 lub większym
b) wilgotność wzglÄ™dnÄ… powietrza 40 ÷ 60 %
c) pozycja pracy miernika zgodna z oznaczeniem na skali z tolerancjÄ… Ä…1° w dowolnÄ… stronÄ™. Mierniki
z poziomicą powinny być podczas badań wypoziomowane.
d) czÄ™stotliwość wielkoÅ›ci mierzonej prÄ…du przemiennego ( 45 ÷ 60)Hz z tolerancjÄ… Ä… 2 %
e) pole magnetyczne zewnętrzne - miernik powinien być ustawiony w miejscu praktycznie wolnym od
zewnętrznych pól magnetycznych z wyjątkiem pola ziemskiego.
f) pole elektryczne zewnętrzne - miernik powinien być ustawiony w miejscu praktycznie wolnym od
zewnętrznych pól elektrycznych. Dopuszcza się prowadzenie badań w polach o natężeniu do 1kV/m
o częstotliwości od prądu stałego do 65Hz i o dowolnym kierunku.
g) kształt krzywej prądu zmiennego powinien być zbliżony do sinusoidy. Współczynnik zawartości
harmonicznych dla mierników prostownikowych, mierników elektronicznych nie mierzących poprawnie
wartości skutecznej oraz przyrządów z układami do przesuwania fazy w torach pomiarowych nie powinien być
większy niż 0.01 zaś dla pozostałych mierników 0.05. Współczynnik szczytu przebiegu mierzonego powinien
być równy 2 z tolerancją ą0.05.
2.3. Wyznaczanie błędu podstawowego miernika
Wyznaczanie błędu podstawowego miernika polega na porównaniu jego wskazań ze wskazaniami
wzorcowego urządzenia pomiarowego. Porównanie to powinno być przeprowadzone w warunkach
znamionowych. Jako wartość rzeczywistą wielkości mierzonej należy przyjąć wynik pomiaru urządzeniem
wzorcowym. Błąd podstawowy urządzenia wzorcowego powinien być nie większy niż 1/4 wskaz
nika klasy
miernika badanego. Zaleca się stosowanie przyrządów kontrolnych, których błąd podstawowy nie przekracza
1/10 wskaz
nika klasy miernika badanego. Np. jeżeli miernikiem sprawdzanym jest miernik klasy 0.5 to
urządzenie wzorcowe powinno mieć błąd podstawowy co najwyżej ą0.125% zaś zaleca się stosowanie urządzeń
wzorcowych o błędzie d" ą0.05%.
Jeżeli w celu sprawdzenia błędu podstawowego jest wymagane obciążenie wstępne, wytwórca powinien
określić czas tego obciążenia i wartość wielkości mierzonej. Czas obciążenia wstępnego nie powinien
przekraczać 30 min.
Błędy miernika sprawdzanego wyznacza się, zgodnie z normą, w co najmniej pięciu równoodległych
punktach podziałki łącznie z granicą dolną i granicą górną zakresu pomiarowego. W praktyce (zgodnie
str. 2
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
z instrukcją wydaną przez GUM) błędy miernika wyznacza się we wszystkich ocyfrowanych punktach
podziałki.
Błąd dla każdej ze sprawdzanych kresek podziałki należy wyznaczyć dwukrotnie: raz zmieniając wielkość
mierzoną od wartości odpowiadającej początkowi podziałki do wartości odpowiadającej danej kresce
ocyfrowanej, drugi raz - od wartości odpowiadającej końcowej kresce podziałki. Nastawianie wartości
wielkości mierzonej należy wykonywać w ten sposób, aby wskazówka miernika sprawdzanego dochodziła do
danej kreski podziałki jednostronnie.
O przyporządkowaniu miernika do określonej klasy dokładności decyduje największy spośród
wyznaczonych błędów.
Na podstawie wyników sprawdzania wykreśla się krzywą poprawek (rys. 1) lub podaje się tablicę poprawek.
Błędy mierników wielozakresowych według przepisów normy należy wyznaczyć dla wszystkich zakresów
pomiarowych. Zważywszy na fakt, że obecnie produkowane mierniki mają od kilku do kilkunastu zakresów,
czynność sprawdzania może być bardzo pracochłonna. Dotyczy to przede wszystkim wielozakresowych
mierników magnetoelektrycznych mających wspólną podziałkę dla wszystkich zakresów. W takim przypadku
norma zezwala na uproszczony sposób sprawdzania. Polega on na wyznaczeniu błędów we wszystkich
punktach podziałki określonych przepisami normy (w co najmniej 5 punktach lub we wszystkich
ocyfrowanych) dla jednego z zakresów (zwanego podstawowym) oraz na wyznaczeniu błędu dla końcowej
kreski podziałki na pozostałych zakresach (zwanych zakresami dodatkowymi). Błędy w pozostałych punktach
podziałki zakresów dodatkowych określa się rachunkowo ze wzoru:
Ä…
"Ä…2 = "Ä…1 + ("Ä…2max - "Ä…1max ) ( 7)
Ä…max
w którym:
ą - dowolne odchylenie wskazówki miernika,
ąmax - odchylenie wskazówki odpowiadające końcowej kresce podziałki,
"ą1 - błąd przy odchyleniu ą dla zakresu podstawowego na którym sprawdzono wszystkie wymagane
przepisami punkty podziałki,
"ą2 - błąd przy odchyleniu ą dla zakresu dodatkowego na którym sprawdzono tylko końcową kreskę
podziałki,
"ą1max - błąd przy odchyleniu ąmax dla zakresu podstawowego,
"ą2max - błąd przy odchyleniu ąmax dla zakresu dodatkowego.
p [działki]
0.4
0.3
0.2
0.1
-0.1
20 40 60 80 100 działki
-0.2
-0.3
-0.4
Rys. 1 Przykładowy wykres poprawek woltomierza
Poprawki dla zakresów dodatkowych oblicza się z zależności:
p = -"Ä…2 ( 8)
2.4. Przebieg sprawdzania
Sprawdzanie mierników obejmuje następujące czynności :
- oględziny zewnętrzne,
- sprawdzenie wstępne,
- wyznaczenie błędów podstawowych.
str. 3
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
Oględziny zewnętrzne polegają na wizualnym sprawdzeniu, czy miernik nie ma uszkodzeń mechanicznych,
czy oznaczenia oraz instrukcja obsługi i wyposażenie miernika spełniają wymagania przepisów normy.
W przypadku stwierdzenia uszkodzeń utrudniających obsługę, należy odstąpić od dalszego sprawdzania.
Sprawdzanie wstępne mierników obejmuje następujące czynności :
- sprawdzenie elementów służących do regulacji i przełączania,
- sprawdzenie urzÄ…dzenia wskazujÄ…cego.
Sprawdzenie elementów do regulacji polega na stwierdzeniu możliwości wybrania w sposób niezawodny
żądanej funkcji i zakresu pomiarowego, nastawienia zera mechanicznego i zera elektrycznego. Sprawdzenia
urządzenia wskazującego należy dokonać na każdym podzakresie, obserwując czy wskazówka porusza się
płynnie przy zwiększających i zmniejszających się wartościach wielkości mierzonej. Jeżeli w wyniku
sprawdzania wstępnego stwierdzono niezgodność z wymaganiami przepisów o miernikach, należy odstąpić od
dalszego sprawdzania.
Wyznaczenia błędów podstawowych mierników należy dokonać w warunkach znamionowych w sposób
opisany w p. 2.3. Wyniki sprawdzania należy udokumentować w protokóle pomiarów, którego wzór określają
przepisy Głównego Urzędu Miar.
2.5. Układy do sprawdzania amperomierzy i woltomierzy
Podstawowym układem stosowanym przy sprawdzaniu amperomierzy analogowych jest układ jak na rys. 2.
Amperomierz Wzorcowy
sprawdzany miernik prÄ…du
Nastawne z
ródło
prÄ…du
Rys. 2 Układ do sprawdzania amperomierzy
W układzie tym wzorcowym miernikiem prądu może być wysokiej klasy amperomierz analogowy lub
multimetr cyfrowy z funkcją pomiaru prądu. W obu przypadkach błąd podstawowy miernika wzorcowego nie
powinien być większy niż 1/4 wskaz
nika klasy sprawdzanego amperomierza (zaleca się, aby nie przekraczał on
1/10 wskaz
nika klasy).
Jeżeli sprawdzający nie dysponuje odpowiednio dokładnym wzorcowym miernikiem prądu to może
stosować układ jak na rys. 3.
Wzorcowy
miernik napięcia
Amperomierz
sprawdzany
RN
Nastawne z
ródło
prÄ…du
Rys. 3 Układ do sprawdzania amperomierzy za pomocą miernika napięcia
W układzie tym prąd jest mierzony metodą pośrednią - przez pomiar spadku napięcia na oporniku
wzorcowym. Miernikiem mierzącym spadek napięcia jest zazwyczaj woltomierz cyfrowy o odpowiednio
małych błędach i dużej rezystancji wejściowej. Rezystancja wejściowa woltomierza powinna być co najmniej
1000 razy większa od rezystancji opornika wzorcowego. Błąd metody jest wówczas d" 0.1%.
Wartość opornika wzorcowego dobiera się w zależności od zakresu miernika sprawdzanego tak, aby moc
wydzielana na oporniku nie przekraczała 1W zaś spadek napięcia był możliwie duży (tabl. 1).
str. 4
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
Tabela 1 Dobór opornika wzorcowego do zakresu sprawdzanego amperomierza
Górna granica zakresu pomiarowego
Opornik wzorcowy [&!]
amperomierza sprawdzanego [A]
10000
10-5 ÷ 10-4
1000
10-4 ÷ 10-3
100
10-3 ÷ 10-2
10
10-2 ÷ 10-1
1
10-1 ÷ 1
0.1
1 ÷ 3
0.01
3 ÷ 10
0.001
10 ÷ 30
Często spotykanym układem do sprawdzania amperomierzy jest układ ja na rys. 4.
A
Kalibrator
prÄ…du
Rys. 4 Układ do sprawdzania amperomierzy za pomocą kalibratora
W układzie tym kalibrator pełni rolę regulowanego z
ródła prądu i miernika wzorcowego. Zwykle kalibratory
poprzez interfejs mogą współpracować z komputerem. Umożliwia to wizualizację wyników pomiarów
w postaci wykresów lub tablic poprawek.
Woltomierze analogowe sprawdza się najczęściej w układzie jak na rys. 5.
Wzorcowy
miernik napięcia
Nastawne z
ródło
napięcia
Woltomierz
sprawdzany
Rys. 5 Układ do sprawdzania woltomierzy
W układzie tym nastawnym z
ródłem napięcia może być zasilacz stabilizowany o regulowanej wartości
napięcia lub zasilacz przystosowany do współpracy z urządzeniem regulującym albo kalibrator napięcia. W tym
ostatnim przypadku zbędny jest wzorcowy miernik napięcia. Wzorcowym miernikiem napięcia może być
woltomierz analogowy odpowiedniej klasy, woltomierz cyfrowy lub multimetr z funkcją pomiaru napięcia.
Jeżeli zakres pomiarowy wzorcowego miernika napięcia jest mniejszy od zakresu woltomierza sprawdzanego to
można zastosować dzielnik napięcia uwzględniając jego błąd.
3. System pomiarowy do sprawdzania mierników
3.1. Układ pomiarowy
Na rys. 6 przedstawiono schemat układu pomiarowego do sprawdzania wielozakresowych woltomierzy
i amperomierzy prądu stałego.
Układy zasilania i regulacji napięcia oraz prądu umieszczone są w stole pomiarowym. y
ródłami zasilania są
stabilizowane zasilacze prądu stałego. Zasilacz oznaczony I jest z
ródłem prądu dla sprawdzanych
amperomierzy, a zasilacz oznaczony II jest z
ródłem napięcia dla woltomierzy. Wyboru odpowiedniego
zasilacza dokonuje się za pomocą oznaczonego przełącznika. Badany miernik dołącza się do odpowiednich
zacisków w stole pomiarowym.
str. 5
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
Miernikiem wzorcowym jest multimetr HP34401A. Błąd podstawowy tego miernika przy pomiarze napięcia
stałego na zakresie 100V wynosi: ą0.0045% wartości wielkości mierzonej ą0.0006% wartości zakresu
pomiarowego. Miernik jest połączony z komputerem przez łącze szeregowe.
Do wydruku świadectwa sprawdzania miernika służy drukarka podłączona do komputera.
miernik
wzorcowy
Układ
zasilania
i regulacji
napięcia
miernik
sprawdzany
Rys. 6 Schemat układu pomiarowego
3.2. Oprogramowanie
Program do obsługi systemu został napisany w języku C++ z wykorzystaniem kompilatora Borland 3.1. Do
graficznej prezentacji wykresów poprawek zastosowano funkcje pakietu LabWindows.
Program jest zorganizowany w postaci plansz ukazujÄ…cych siÄ™ na ekranie monitora. Na planszach
umieszczono najważniejsze informacje związane bezpośrednio z obsługą systemu, pola danych wypełniane
przez sprawdzającego oraz pola danych wypełniane przez komputer wartościami sygnałów z multimetru.
Program wymaga sekwencyjnego wykonania a ominięcie którejś z jego części uniemożliwi prawidłowe
sprawdzenie miernika.
W zależności od rodzaju planszy na dole ekranu podano zestaw dostępnych w danej sytuacji klawiszy wraz
ze skróconym opisem generowanych przez nie funkcji. Dla plansz informacyjnych dostępne są opcje:
D  Dalej Esc  Menu
a dla plansz z wprowadzeniem danych przez użytkownika:
D  Dalej J  Jeszcze raz Esc  Menu
Poprawna obsługa programu powinna być prowadzona wyłącznie z użyciem funkcji Dalej co zapewnia
sekwencyjność wykonania programu. Funkcja Jeszcze raz umożliwia ponowne wprowadzenie danych
w ramach aktualnie prezentowanej planszy . W wyjątkowych sytuacjach istnieje możliwość korzystania z Menu
i zmiana sekwencji realizowanych przez program operacji. Menu programu pokazane na rys. 7 pozwala na
przejście (przez wybór oznaczonej numerem opcji) do jednej z wymienionych części programu. Potrzeba
korzystania z Menu może wystąpić wtedy, gdy użytkownik chce zmienić wprowadzone przez siebie dane na
planszy wcześniejszej niż aktualnie pokazywana na ekranie. Należy wówczas konsekwentnie realizować
polecenia programu od planszy wybranej z Menu.
Rys. 7 Menu programu
str. 6
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
Struktura programu:
I. Plansze informacyjne i komunikaty
Uwaga: należy szczegółowo zapoznawać się z treścią komunikatów dotyczących wprowadzania danych !
II. Wprowadzanie danych miernika sprawdzanego
Na rys. 8 pokazano plansze danych miernika.
Rys. 8 Plansza danych miernika
Wszystkie wprowadzane na tej planszy dane (poza klasÄ… miernika) traktowane sÄ… jako zmienne tekstowe
wykorzystywane przy tworzeniu dokumentacji sprawdzania przyrządu pomiarowego i powinny być
dostosowane do obowiązujących norm opisu parametrów mierników elektrycznych. Nazwę miernika należy
wprowadzać w postaci np. Woltomierz magnetoelektryczny, Amperomierz magnetoelektryczny, zakresy
w postaci np. 0-3- 7.515-30-75-150 V, 0-0.075-0.15-0.3 A, datę w formacie dowolnym np. dzień-miesiąc-rok,
numerem zgłoszenia może być np. zespół-grupa / rok.
III. Wyznaczanie poprawek dla zakresu podstawowego
Procedura wyznaczania poprawek dla zakresu podstawowego obejmuje cztery plansze :
1. Rodzaj miernika (należy wprowadzić A dla amperomierza lub V dla woltomierza), wartość opornika
wzorcowego w omach (tylko dla amperomierza), wartość zakresu podstawowego (dla amperomierza 
w amperach), parametry podziałki miernika.
2. Liczby odpowiadające ilości działek dla kolejnych sprawdzanych kresek podziałki miernika (należy
pamiętać o zadeklarowaniu kreski oznaczonej 0).
3. Pomiary przy zmianie odchylenia wskazówki miernika od 0 do maksymalnej wartości zakresu
podstawowego.
4. Pomiary przy zmianie odchylenia wskazówki miernika od maksymalnej wartości zakresu podstawowego
do 0.
Po ustawieniu przez sprawdzającego wskazówki miernika na podanej kresce i wprowadzeniu ENTER
komputer odczytuje wartość napięcia z multimetru. W trakcie odczytu nie wolno zmieniać położenia pokręteł
regulacyjnych na stole pomiarowym. Odczytana wartość jest wyprowadzana na ekran. W przypadku
stwierdzenia nieprawidłowości pomiaru można go od razu powtórzyć.
IV. Sprawdzanie pozostałych zakresów
Sprawdzanie pozostałych zakresów jest realizowane metodą uproszczoną (por. p. 2.3) - na ostatniej kresce
podziałki. W programie przewidziano możliwość sprawdzania sześciu zakresów.
V. Wizualizacja wyników sprawdzania
Po sprawdzeniu wszystkich zakresów program umożliwia wyprowadzenie na ekran i drukarkę wyników
w postaci tabelki oraz przykładowego świadectwa sprawdzania. Wyniki w postaci wykresu poprawek można
str. 7
Ćwiczenie  Sprawdzanie mierników analogowych i cyfrowych
oglądać tylko na ekranie monitora. Wyboru odpowiedniej opcji dokonuje się przez wprowadzenie
odpowiadajÄ…cego jej numeru z planszy pokazanej na rysunku 9.
Rys. 9 Plansza wyboru sposobu prezentacji wyników sprawdzania miernika
Prawidłowe wyjście z programu jest realizowane przez wybór opcji 4 (KONIEC). W przypadku
stwierdzenia nieprawidłowości w przebiegu procedury sprawdzania miernika zakończyć program można
również z Menu ( opcja 7).
4. Przebieg ćwiczenia
Przed przystąpieniem do ćwiczenia należy zapoznać się z dodatkowymi informacjami dotyczącymi
uruchamiania systemu pomiarowego.
Miernikami sprawdzanymi są wielozakresowe woltomierze i amperomierze prądu stałego klas 0.1,0.2,0.5 i
1. Rodzaj miernika do sprawdzania wybiera prowadzący ćwiczenie. Przebieg sprawdzania opisano w p. 2.3.
Przed przystąpieniem do uruchamiania ćwiczenia należy :
sprawdzić czy wskazówka miernika badanego pokrywa się z kreską zerową podziałki - jeżeli nie, to
należy skorygować położenie spoczynkowe wskazówki,
wybrać zakres podstawowy (zakres na którym wszystkie punkty będą sprawdzane zgodnie z normą),
sprawdzić czy umieszczone w stole pomiarowym przełączniki regulacyjne napięcia i prądu ustawione są
w pozycjach zerowych.
Po zakończeniu sprawdzania należy :
wydrukować wyniki w dwóch egzemplarzach (jeden dla prowadzącego, drugi dla sprawdzających),
narysować wykresy poprawek dla sprawdzanych zakresów,
dla jednego z zakresów określić wartości poprawek w kilku punktach podziałki, które nie były
sprawdzane np. dla punktu odpowiadającego 14 działce, 25 działce, 63 działce itp.
5. Literatura
[1] PN-92/E-06501/01. Elektryczne przyrządy pomiarowe wskazujące analogowe o działaniu bezpośrednim
i ich przybory . Określenia i wymagania.
[2] PN-92/E-06501/02. Amperomierze i woltomierze. Wymagania.
[3] PN-92/E-0650 1/07. PrzyrzÄ…dy wielofunkcyjne. Wymagania.
[4] PN-92/E-06501/09. Zalecane metody badań.
[5] Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A. : Metrologia elektryczna. WNT, Warszawa 1996
[6] Kwiatkowski W. : Miernictwo elektryczne. Analogowa technika pomiarowa. WPW, Warszawa 1994
[7] Sydenham P .H. : Podręcznik metrologii t. II rozdz. 31. WKA
, Warszawa 1990
str. 8