Dr in\
. Władysław Szymański
OCENA ENERGETYCZNA BUDYNKÓW
1. Wstęp
Rozwój gospodarczy powoduje wzrost zapotrzebowania na energię, dla zwiększenia komfortu
\
ycia człowieka. Do wytwarzania energii w zdecydowanej większości wykorzystywane są
paliwa kopalne nazywane równie\
konwencjonalnymi. Ze wzrostem zapotrzebowania na
energię wzrasta równocześnie zu\
ycie tych paliw, a ich zasoby sÄ… ograniczone. Stwierdzone
światowe zasoby tych paliw podane zostały w poni\
szej tabeli, w której równocześnie podano
przybli\
ony czas do ich wyczerpania, przy aktualnym i prognozowanym ich wykorzystaniu.
y
ródło energii Zasoby ( t.p.u. )* Rezerwa na okres
Węgiel 764*109 224
Ropa naftowa 177*109 41
Gaz ziemny 144*109 58
* t.p.u. - tona paliwa umownego tzn. paliwa o wartości opałowej
7000 kcal/kg = 29,3 MJ/kg
Z przedstawionych danych wynika, \
e istnieje pilna potrzeba poszukiwań nowych z
ródeł
energii z równoczesnym ograniczaniem jej zu\
ycia.
Zmniejszenie zu\
ycia energii jest bardzo istotne równie\
ze względów ekologicznych.
Spalanie ka\
dego paliwa wiÄ…\
e się z emisją do środowiska zanieczyszczeń, naruszających
równowagę w przyrodzie. W przypadku spalania paliw dotyczy to szczególnie emisji
dwutlenku siarki, tlenku węgla, tlenków azotu, pyłów i dwutlenku węgla. Dwutlenek węgla
nie stanowi zagro\
enia chwilowego, jednak\
e wzrost jego ilości w atmosferze powoduje tzw.
efekt cieplarniany. Istotą tego jest większe pochłanianie promieniowania słonecznego
docierajÄ…cego do ziemi, ni\
pochłanianie promieniowania emitowanego i odbitego od
powierzchni ziemi, co w dłu\
szym okresie czasu powoduje na niej wzrost temperatury.
Ka\
dy przypadek zmniejszenia zu\
ycia energii jest równoznaczny ze zmniejszeniem zu\
ycia
paliwa a więc równocześnie ograniczeniem ujemnego wpływu na środowisko. Największego
efektu zmniejszenia zu\
ycia energii nale\
y poszukiwać w miejscach, gdzie zu\
ycie takie jest
największe. W dalszej części nie będą rozpatrywane jednak obiekty i technologie
 2
przemysłowe, lecz najbardziej rozpowszechnione obiekty budownictwa mieszkaniowego i
u\
yteczności publicznej.
2. Uregulowania prawne.
Zagadnienie oszczędności energii znajduje odzwierciedlenie w obowiązujących
unormowaniach prawnych. W odniesieniu do budynków łącznie z ich wyposa\
eniem sÄ… to:
" Ustawa Prawo Budowlane. ( Dz. U. nr 106/2000 poz. 1126 )
" Ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termo modernizacyjnych. ( Dz. U. nr 162/1998
poz. 1121 ).
" Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego zakresu i formy
audytu energetycznego. ( Dz. U. nr 12/2002 poz. 114 )
" Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. ( Dz. U. nr 75/2002 poz. 690 )
" Ustawa Prawo ochrony środowiska. ( Dz. U. z dnia 20 czerwca 2001 r.)
" Ustawa Prawo energetyczne. ( Dz. U. nr 173/2003 poz. 1504 ).
" Dyrektywa 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia
16 grudnia 2002 r. dotycząca charakterystyki energetycznej budynków.
Wzrost zainteresowania w ostatnim czasie zagadnieniem oszczędności energii wynika z
obowiÄ…zku wdro\
enia ostatniego z wymienionych aktów prawnych tj. Dyrektywy
2002/91/WE. Pozostałe dokumenty wprowadzone zostały wcześniej i w znacznym stopniu
wpłynęły na działania zmierzające do obni\
enia zu\
ycia energii.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie zawiera dział X pod nazwą:  Oszczędność energii i
izolacyjność cieplna . Zało\
enie tego działu sformułowane jest w pierwszym paragrafie tego
działu o treści:  Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne
powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby ilość energii cieplnej, potrzebnej
do u\
ytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem, mo\
na było utrzymać na
racjonalnie niskim poziomie . Jakie są warunki tego poziomu określone są w dalszej części
działu.
3. Stan energetyczny budynku
Podstawowe potrzeby energetyczne budynku to:
" ogrzewanie i wentylacja,
 3
" ciepła woda,
" klimatyzacja,
" oświetlenie i inne urządzenia elektryczne.
Konieczność wentylacji jest oczywista dla zachowania właściwego mikroklimatu w
pomieszczeniach. Konieczność ogrzewania wynika z poło\
enia geograficznego Polski i
występującego klimatu. Uwzględniając zale\
ność określającą straty ciepła przez przegrody
budowlane o postaci:
Q = U *A * ( Ti  Te )
gdzie:
U  współczynnik przenikania ciepła,
A  powierzchnia wymiany ciepła,
Ti  temperatura w pomieszczeniu,
Te  temperatura powietrza zewnętrznego,
uzyskujemy wskazanie, poprzez którą z wielkości mo\
emy wpływać na straty ciepła. Jedyną
wielkością, którą mo\
emy zmieniać jest współczynnik przenikania ciepła U. Wielkość ta
mo\
e więc stanowić kryterium oceny energochłonności budynku.
3.1 Współczynnik przenikania ciepła przegród budowlanych U [ W/(m2.K) ]
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie w dziale X określa graniczne wartości współczynnika
przenikania ciepła Uk(max) dla większości przypadków występujących przegród budowlanych.
Wartości graniczne zale\
ne są od rodzaju budynku. Dla zilustrowania sposobu ograniczeń i
przyjętych wartości granicznych poni\
ej przytoczono dwie tabele z wymienionego
RozporzÄ…dzenia.
Budynek wielorodzinny i zamieszkania zbiorowego
Uk(max)
Lp. Rodzaj przegrody
[W/(m2.K)]
1 2 3
1 Ściany wewnętrzne pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi a 3,00*)
klatkami schodowymi lub korytarzami
2 Ściany przyległe do szczelin dylatacyjnych o szerokości:
a) do 5 cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją 3,00
cieplną na głębokość co najmniej 20 cm
 4
b) powy\
ej 5 cm, niezale\
nie od przyjętego sposobu zamknięcia 0,70
i zaizolowania szczeliny
*) Je\
eli przy drzwiach wejściowych do budynku nie ma przedsionka, to wartość
współczynnika Uk ściany wewnętrznej przy klatce schodowej na parterze nie powinna
być większa ni\
1,0 W/(m2 x K).
Budynek jednorodzinny
Uk(max)
Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu
[W/(m2.K)]
Ściany zewnętrzne (stykające się z powietrzem zewnętrznym):
a) przy ti> 16°C:
- o budowie warstwowej*) z izolacją z materiału o wpółczynniku
0,30
1
przewodzenia ciepła  d" 0,05 W/(m x K)
- pozostałe 0,50
b) przy ti d" 16°C (niezale\
nie od rodzaju ściany) 0,80
2 Ściany piwnic nieogrzewanych bez wymagań
Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad
przejazdami: 0,30
3
a)przy ti > 16°C
b)przy 8°C < ti d" 16°C 0,50
Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamkniętymi
4 0,60
przestrzeniami podpodłogowymi
5 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagań
Ściany wewnętrzne oddzielające pomieszczenie ogrzewane od
6 1,00
nieogrzewanego
ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z ż 134 ust. 2
rozporzÄ…dzenia.
*) Tynk zewnętrzny i wewnętrzny nie jest uznawany za warstwę.
Z powy\
szych tabel, jak równie\
z innych tutaj nie podanych wynika, \
e minimalną wartością
granicznÄ… jest Uk(max) = 0,30 [W/(m2.K)].
 5
Podane wartości graniczne odnoszą się do budynków nowo projektowanych. Wzrost cen
paliw powoduje dÄ…\
enie do dalszego ograniczania współczynnika przenikania ciepła i dlatego
w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu
energetycznego zało\
ono bardziej ostre warunki, które mają zastosowanie do budynków
istniejÄ…cych podlegajÄ…cych termomodernizacji. W RozporzÄ…dzeniu tym podano minimalny
opór cieplny przegród po termomodernizacji:
- ściany zewnętrzne - 4,0 (m2.K)/W,
- stropodach - 4,5 (m2.K)/W,
- strop nad nieogrzewanÄ… piwnicÄ… - 2,0 (m2.K)/W,
Poniewa\
opór cieplny jest odwrotnością współczynnika przenikania ciepła, więc
odpowiednie współczynniki wynoszą: 0,25; 0,225; 0,50 [W/(m2.K)] czyli są mniejsze od
podanych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
3.2 Wskaz
nik jednostkowego zu\
ycia energii E
Drugą wielkością ograniczającą zu\
ycie ciepła w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w
sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie jest
wskaz
nik jednostkowego zu\
ycia energii określony wzorem:
Qa
E =
V
gdzie: Qa  roczne zu\
ycie ciepła obliczone zgodnie z normą PN EN 02025,
V  kubatura ogrzewanej część budynku.
Wyznaczony wskaz
nik nie powinien być większy od wartości granicznej Eo określonej
zale\
nościami:
E0 = 29 kWh/(m3 rok) przy A/V d" 0,20,
E0 = 26,6 + 12 A/V kWh/(m3 rok) przy 0,20 < A/V < 0,90,
E0 = 37,4 kWh/(m3 rok) przy A/V / 0,90,
gdzie:
A - jest sumą pól powierzchni wszystkich ścian zewnętrznych (wraz z oknami i drzwiami
balkonowymi), dachów i stropodachów, podłóg na gruncie lub stropów nad piwnicą nie
ogrzewaną, stropów nad przejazdami, oddzielających część ogrzewaną budynku od powietrza
zewnętrznego, gruntu i przyległych nie ogrzewanych pomieszczeń, liczoną po obrysie
zewnętrznym,
 6
V - jest kubaturą netto ogrzewanej części budynku obliczaną jako kubatura budynku brutto
pomniejszona o kubaturę wydzielonych klatek schodowych, szybów dz
wigowych, a tak\
e
zewnętrznych, nie zamkniętych ze wszystkich stron części budynku, takich jak: podcienia,
balkony, tarasy, loggie i galerie.
Roczne zapotrzebowanie ciepła Qa nale\
y obliczać na podstawie normy PN  B  02025
 Obliczanie sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynków mieszkalnych
i u\
yteczności publicznej według zale\
ności:
g Å" Å" Å" Å" Å" Å" Å" Å" Å" Å"
Qh = Qz + Qo + Qd + Q + Qpg + Qsg + Qsp + QV - 0.9Å"(Qs + Qi )
p
Znaczenie poszczególnych pozycji bilansu podaje poni\
szy wykaz.
Straty cieplne:
Qz  przez przenikanie przez ściany zewnętrzne,
Qo  przez przenikanie przez okna,
Qd  przez przenikanie przez stropodach,
Qp  przez przenikanie przez strop i ściany piwnic,
Qpg  przez przenikanie przez podłogę piwnic do gruntu,
Qsg  przez przenikanie przez ściany piwnic do gruntu,
Qsp  przez przenikanie przez strop nad przejazdem,
QV  na podgrzanie powietrza wentylacyjnego,
Zyski cieplne:
Qs  zyski ciepła od promieniowania przez okna,
Qi  wewnętrzne zyski ciepła.
Ogólnie mo\
na stwierdzić, \
e sezonowe zapotrzebowanie ciepła wynika ze strat ciepła oraz
zysków ciepła występujących w budynku. Norma podaje szczegółowe procedury wyliczania
wszystkich pozycji bilansu a tak\
e zawiera niezbędne dane do wykonania obliczeń w zakresie
zmienności w roku temperatury powietrza zewnętrznego oraz energii promieniowania
słonecznego.
3.3 Wielkość okien
Na straty ciepła ma wpływ powierzchnia okien, poniewa\
współczynnik przenikania ciepła
okien jest wielokrotnie większy od współczynnika przenikania ciepła dla ścian. Współczynnik
przenikania ciepła istniejących okien jest rzędu 2,5 do 3,0 W/m2.K ( wg norm 2,6 W/m2.K ).
Dla nowoczesnych okien producenci podają wartości w granicach 1,3 do 1,9 W/m2.K. Nale\
y
 7
krytycznie przyjmować podawane wartości 1,1 W/m2.K, które dotyczą tylko oszklenia, bez
uwzględnienia ram.
Przy wymianie okien następuje więc około dwukrotne zmniejszenie współczynnika
przenikania ciepła, podczas gdy w przypadku ścian w większości przypadków jest to
zmniejszenie co najmniej trzykrotne. Z tego powodu ogranicza się wielkość okien i np. w
budynku jednorodzinnym pole powierzchni A0, wyra\
one w m2 okien oraz przegród
szklanych i przezroczystych, o współczynniku przenikania ciepła Uk nie mniejszym ni\
2,0
W/(m2 x K), obliczone według ich wymiarów modularnych, nie mo\
e być większe ni\

wartość A0max obliczona według wzoru:
A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw
gdzie:
Az - jest sumą pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w
zewnętrznym obrysie budynku) w pasie o szerokości 5 m wzdłu\
ścian zewnętrznych,
Aw - jest sumą pól powierzchni pozostałej części rzutu poziomego wszystkich kondygnacji
po odjęciu Az.
4. Podstawa oceny energetycznej
Wielkości podane w poprzednim punkcie mogą być podstawą do oceny budynków pod
względem energetycznym. Oprócz wskaz
ników charakteryzujących konstrukcję budynków
muszą być uwzględniane równie\
układy wykorzystania energii czyli system grzewczy,
przygotowania ciepłej wody, wentylacji, klimatyzacji.
W tym celu wykonywany jest audyt energetyczny obejmujÄ…cy:
- określenie współczynników przenikania ciepła przegród,
- obliczenie zapotrzebowania ciepła do celów grzewczych,
- obliczenie sezonowego zapotrzebowania ciepła,
- obliczenie zapotrzebowania ciepła dla ciepłej wody,
- określenie skuteczności wentylacji i klimatyzacji.
Zasady wykonywania oceny energetycznej budynków podane są w Dyrektywie 2002/91/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej.
 8
5. Wskazania Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii
Europejskiej
Celem dyrektywy jest promowanie poprawiania charakterystyki energetycznej budynków we
Wspólnocie, z uwzględnieniem warunków klimatycznych zewnętrznych i lokalnych oraz
wewnętrznych wymagań klimatycznych oraz opłacalności.
Dyrektywa ustanawia wymagania w zakresie:
ram ogólnych dla metodologii obliczenia zintegrowanej charakterystyki energetycznej
budynków,
zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej
nowych budynków,
zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej
budynków istniejących,
certyfikacji energetycznej budynków oraz,
regularnej kontroli kotłów i systemów klimatyzacji w budynkach i dodatkowo oceny
instalacji grzewczych , w których kotły mają więcej ni\
15 lat.
Dyrektywa określa wymagania do budynków:
nowo wznoszonych,
istniejÄ…cych: sprzedawanych, wynajmowanych, du\
ych budynków poddawanych
gruntownej modernizacji (ponad 1.000 m2 oraz gdy koszt remontu przekraczajÄ…cy
25 % wartości budynku).
Po ukazaniu się Dyrektywy został w Polsce przygotowany harmonogram jej wprowadzenia,
podany poni\
ej.
Harmonogram wdra\
ania Dyrektywy 2002/91/EC w Polsce ( plan pierwotny )
" luty-marzec 2006 r.  uzgodnienia środowiskowe, międzyresortowe oraz przekazanie
projektu ustawy o systemie oceny energetycznej budynków do Sejmu,
" kwiecień/maj 2006 r.  przyjęcie projektu ustawy przez Sejm,
" kwiecień/maj 2006 r.  uzgodnienia środowiskowe i międzyresortowe projektów
nowych oraz nowelizowanych rozporządzeń,
" sierpień 2006 r.  powołanie Sekretariatu ds. oceny energetycznej budynków oraz
rozpoczęcie intensywnej kampanii informacyjnej na temat nowych obowiązków
wynikajÄ…cych z wdra\
ania dyrektywy,
" paz
dziernik/listopad 2006 r.  uruchomienie szkoleń dla kandydatów na
licencjonowanych audytorów,
 9
" grudzień/styczeń 2006 r.  pierwsze egzaminy dla kandydatów na licencjonowanych
audytorów,
" 1 lipca 2007 r. wejście w \
ycie przepisów o obowiązku świadectw dla
nowopowstających budynków
" luty/marzec 2007 r.  uruchomienie centralnych rejestrów audytorów energetycznych i
świadectw energetycznych dla budynków,
" maj 2007 r.  Uruchomienie szkoleń dla osób kontrolujących urządzenia i instalacje w
zakresie efektywności energetycznej
" maj 2008 r.  Uruchomienie w Izbie In\
ynierów Budownictwa centralnego rejestru
protokołów kontroli urządzeń i instalacji 2007-2008 r.  wdra\
anie systemu,
" 1 stycznia 2009 r.  pełne wdro\
enie systemu.
" 1 stycznia 2009 r.  wejście w \
ycie przepisów o obowiązku świadectw dla
istniejących budynków oraz obowiązku okresowych kontroli kotłów i systemów
klimatyzacji, a tak\
e jednorazowej kontroli instalacji ogrzewczej,
" 1 stycznia 2009 r.  rozpoczęcie działalności rady konsultacyjno-doradczej przy
ministrze transportu i budownictwa odpowiedzialnym za wdra\
anie systemu oceny
energetycznej budynków.
Mimo, \
e wyznaczone w harmonogramie terminy w większości ju\
minęły, Dyrektywa do tej
pory nie została jeszcze wdro\
ona.
W roku 2006 przygotowane były projekty podstawowych dokumentów umo\
liwiajÄ…cych
wprowadzenie Dyrektywy w \
ycie tj.
- Ustawa o systemie oceny energetycznej budynków i lokali mieszkalnych oraz kontroli
niektórych urządzeń w zakresie efektywności energetycznej.
- Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie zakresu i formy świadectwa
energetycznego budynku oraz lokalu mieszkalnego,
- RozporzÄ…dzenie Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie ramowego programu
szkoleń w zakresie oceny energetycznej budynków.
Wymienione akty prawne nie zostały skierowane do legislacji, poniewa\
zmieniła się
koncepcja wprowadzania Dyrektywy. W proponowanych projektach aktów prawnych
występowały zapisy o podobnym charakterze jakie występują w Ustawie Prawo Budowlane
oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z tego względu według nowych zało\
eń,
odpowiednie przepisy o ocenie energetycznej budynków mają się znalez
ć w zmodyfikowanej
 10
Ustawie Prawo Budowlane i zmodyfikowanym Rozporządzeniu w sprawie warunków
technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Modyfikacje te są w
stanie przygotowania.
Na podstawie informacji przekazywanej przez Ministerstwo Gospodarki modyfikacje te majÄ…
być zakończone w I półroczu 2007 r.
Niewątpliwie jednak zało\
enia zawarte w Dyrektywie znajdÄ… siÄ™ w przygotowywanych
dokumentach.
Dyrektywa 2002/91/WE nakłada wymagania na Państwa Członkowskie, aby ustalone zostały
minimalne wymagania charakterystyki energetycznej dla budynków. Ustalając wymagania,
Państwa Członkowskie mogą dokonywać zró\
nicowania pomiędzy budynkami nowymi i
istniejącymi oraz ró\
nymi kategoriami budynków. Wymagania te uwzględniają ogólne
warunki klimatu wewnętrznego, aby uniknąć w ten sposób ewentualnych negatywnych
efektów, takich jak nieodpowiednia wentylacja, a tak\
e warunki lokalne i projektowanÄ…
funkcję oraz wiek budynku. Wymagania te podlegają przeglądowi w regularnych odstępach
czasu, nie dłu\
szych ni\
pięć lat oraz, gdy trzeba, są uaktualniane w celu uwzględnienia
postępu technicznego w sektorze budowlanym.
Państwa Członkowskie mogą decydować o nie stosowaniu wymagań do następującej
kategorii budynków:
- budynki i zabytki urzędowo chronione jako cześć wyznaczonego środowiska z powodu
ich szczególnych wartości architektonicznych lub historycznych, gdzie zgodność z
wymaganiami zmieniłaby niedopuszczalnie ich charakter lub wygląd,
- budynki u\
ywane jako miejsca kultu i do działalności religijnej,
- budynki okresowe, o planowanym czasie u\
ycia dwóch lat lub mniej,
- obiekty przemysłowe, warsztaty i budynki niemieszkalne rolnicze o niskim
zapotrzebowaniu na energie i budynki rolnicze niemieszkalne,
- budynki mieszkalne przeznaczone do u\
ycia mniej ni\
cztery miesiÄ…ce w roku,
- budynki wolnostojące o całkowitej powierzchni u\
ytkowej mniejszej ni\
50 m2
Członkowie Krajów UE podejmują niezbędne środki celem zapewnienia, aby nowe budynki
spełniały minimalne wymagania charakterystyki energetycznej. Dla budynków nowych o
Å‚Ä…cznej powierzchni u\
ytkowej powy\
ej 1000m2, Państwa Członkowskie mają zapewnić
mo\
liwości techniczne, środowiskowe i ekonomiczne wykorzystania systemów
alternatywnych takich jak:
- zdecentralizowane systemy dostawy energii oparte na energii odnawialnej,
- CHP (skojarzone wytwarzanie ciepła i elektryczności),
 11
- ogrzewanie lub chłodzenie lokalne lub blokowe,
- pompy cieplne, pod pewnymi warunkami :jeśli były rozwa\
ane i brane pod uwagÄ™ przed
rozpoczęciem budowy budynków.
Członkowskie zapewniają, aby przy wznoszeniu, sprzeda\
y lub wynajmie budynków
świadectwo charakterystyki energetycznej, było udostępniane właścicielowi lub przez
właściciela przyszłemu kupującemu lub najemcy.
Certyfikacja dla mieszkań lub jednostek przewidywanych do oddzielnego u\
ytkowania w
blokach mo\
e być oparta: na wspólnej certyfikacji całego budynku dla bloków o wspólnym
systemie ogrzewania lub na ocenie innego mieszkania reprezentatywnego w tym samym
bloku.
Kraje UE podejmują środki mające na celu zapewnienie, aby w budynkach o całkowitej
powierzchni u\
ytkowej powy\
ej 1000m2, zajmowanych przez władze publiczne i przez
instytucje świadczące usługi publiczne dla du\
ej liczby osób, i z tego powodu często
odwiedzanych przez te osoby, świadectwo energetyczne było umieszczone w miejscu
wyraz
nie widocznym dla ogółu.
Podstawowe zało\
enia wdra\
anej Dyrektywy to:
Dla obiektów budowlanych przewiduje się wydawanie świadectw lub inaczej certyfikatów
energetycznych.
Certyfikat energetyczny będą musiały posiadać wszystkie obiekty wprowadzone do obrotu
np. obiekty podlegajÄ…ce sprzeda\
y, wynajęciu, dzier\
awie lub wchodzące w skład spadku.
Certyfikat energetyczny będzie wykonywany na koszt właściciela lub zarządcy
nieruchomości.
Certyfikat będą mogli wydawać in\
ynierowie wpisani do rejestru prowadzonego przez IzbÄ™
In\
ynierów Budownictwa oraz Izbę Architektów.
Ustawa określa zasady:
" oceny energetycznej budynków:
mieszkalnych,
zamieszkania zbiorowego,
u\
yteczności publicznej,
magazynowych
" oceny energetycznej lokali mieszkalnych w budynkach,
" sporządzania świadectw energetycznych budynków oraz lokali mieszkalnych,
 12
" kontroli kotłów, systemów klimatyzacji oraz instalacji ogrzewczych w budynkach i
" lokalach mieszkalnych.
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
o wolnostojÄ…cego budynku o powierzchni u\
ytkowej nie większej ni\
50 m2,
o budynku, w którym przeprowadzono roboty budowlane poprawiające jakość
energetyczną budynku, a koszt zaprojektowania i wykonania tych robót nie przekracza
25 % wartości odpowiadającej kosztom odtworzenia budynku;
o budynku przeznaczonego do u\
ytkowania w okresie nie dłu\
szym ni\
2 lata, a tak\
e
budynku mieszkalnego przeznaczonego do u\
ytkowania nie dłu\
ej ni\
4 miesiÄ…ce w
roku, bez względu na wielkość ich powierzchni u\
ytkowej;
o budynku wpisanego do rejestru zabytków;
o budynku kultu religijnego, jak: kościół, kaplica, klasztor, cerkiew, zbór, synagoga,
meczet.
Państwa Członkowskie zapewniają, aby przy wznoszeniu, sprzeda\
y lub wynajmie
budynków, świadectwo charakterystyki energetycznej było udostępniane właścicielowi lub
przez właściciela przyszłemu kupującemu lub najemcy, niezale\
nie od sytuacji jaka mogłaby
mieć miejsce. Wa\
ność świadectw nie przekracza 10 lat.
Notariusz sporządzający umowy, o których mowa w ust. 4 i 6, jest obowiązany stwierdzić, \
e
budynek lub lokal mieszkalny będący przedmiotem umowy posiada świadectwo
energetyczne.
6. Metodologia określenia stanu energetycznego budynku:
Stan energetyczny budynku mo\
e być określony metodami obliczeniowymi i pomiarowymi a
w szczególności przez:
- obliczenia,
- pomiary zu\
ycia ciepła na cele ogrzewania,
- pomiary zu\
ycia ciepła na podgrzanie ciepłej wody,
- pomiary zu\
ycia ciepła na cele wentylacji,
- pomiary termowizyjne.
6.1 Metodyka opracowania świadectwa energetycznego.
Metodologia obliczania charakterystyki energetycznej budynków obejmuje co najmniej
następujące aspekty:
 13
(a) charakterystykę cieplną budynku (ściany wewnętrzne, itd.,). Charakterystyka ta
mo\
e obejmować równie\
szczelność powietrzną;
(b) instalację grzewczą i zaopatrzenie w ciepłą wodę, włącznie z charakterystyką
izolacji;
(c) instalacjÄ™ klimatyzacyjnÄ…;
(d) wentylacjÄ™;
(e) wbudowaną instalację oświetleniową (głównie sektor niemieszkalny);
(f) poło\
enie i zorientowanie budynku, włącznie z klimatem zewnętrznym;
(g) pasywne systemy słoneczne i ochronę przed słońcem;
(h) naturalnÄ… wentylacjÄ™;
(i) warunki klimatu wnętrza, włącznie z projektowanym klimatem wnętrza;
W miarę potrzeby w tych obliczeniach brany jest pod uwagę pozytywny wpływ poni\
szych
aspektów:
- aktywne systemy słoneczne i inne systemy grzewcze i elektryczne oparte na
odnawialnych z
ródłach energii;
- elektryczność wytwarzana przez CHP,
- lokalne lub blokowe systemy grzewcze i chłodzenia,
- naturalne oświetlenie.
Dla potrzeb obliczania budynki powinny być odpowiednio sklasyfikowane w kategorie takie
jak:
a) budynki jednorodzinne;
b) budynki mieszkalne wielorodzinne;
c) biura;
d) szkoły;
e) szpitale;
f) hotele i restauracje;
g) obiekty sportowe;
h) budynki handlwe;
i) inne rodzaje budynków zu\
ywajÄ…cych energiÄ™.
Åšwiadectwo energetyczne jest sporzÄ…dzane na podstawie oceny energetycznej, polegajÄ…cej na
określeniu zintegrowanej charakterystyki energetycznej, na podstawie, której następuje
przyporzÄ…dkowanie budynkowi klasy energetycznej. PodstawÄ… do sporzÄ…dzenia zintegrowanej
charakterystyki jest charakterystyka energetyczna budynku określona w projekcie
 14
budowlanym dla budynku nowo wznoszonego, a dla budynku istniejącego, jeśli brak jest dla
niego dokumentacji projektowej - wyznaczana w wyniku inwentaryzacji.
Świadectwo charakterystyki energetycznej dla budynków powinno zawierać wartości
referencyjne takie jak: aktualne normy prawne i odniesienia dla umo\
liwienia konsumentom
dokonania porównania i oceny charakterystyki energetycznej danego budynku. Świadectwu
towarzyszą zalecenia słu\
ące poprawie danej charakterystyki energetycznej pod względem
opłacalności.
Cel świadectw jest ograniczony do dostarczenia informacji i jakikolwiek wpływ tych
świadectw w zakresie postępowania prawnego lub innym, ustala się zgodnie z przepisami
krajowymi.
6.2 Co to jest ocena energetyczna budynku?
Charakterystyka energetyczna jest to zbiór danych i wskaz
ników energetycznych budynku
dotyczÄ…cych obliczeniowego zapotrzebowania budynku na energiÄ™ na cele c.o., c.w.u.,
wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynku u\
yteczności publicznej tak\
e oświetlenia.
Dla określenia zintegrowanej charakterystyki energetycznej przyjęto metodę odnoszenia cech
ocenianego budynku do cech budynku referencyjnego ( porównawczego ), czyli budynku,
który spełnia aktualne wymagania stawiane budynkom. Charakterystyka energetyczna
ocenianego budynku i jej porównanie z danymi określonymi dla budynku referencyjnego są
podstawÄ… obliczania wskaz
nika zintegrowanej charakterystyki, a z kolei wskaz
nik wyznacza
klasę energetyczną budynku, przy czym dla budynku referencyjnego przyjmuje wartość 1.
Standard budynku referencyjnego tzw. standard podstawowy ( warunki techniczne zostały
zdefiniowane na poziomie wymagań minimalnych) opisany został i uzupełniony będzie w
nowelizowanych przepisach techniczno-budowlanych tj. rozporzÄ…dzeniu ministra
infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz doprecyzowany w projekcie rozporządzenia w
sprawie zakresu i form świadectw energetycznych: dla budynku i lokalu mieszkalnego.
Przewiduje się 7 klas energetycznych dla budynków od A do G . O przynale\
ności budynku
do odpowiedniej klasy energetycznej decyduje wartość zintegrowanego wskaz
nika
charakterystyki energetycznej.
Åšwiadectwo jest przygotowywane w formie pisemnej oraz elektronicznej. Elektroniczna
forma ma umo\
liwiać spełnienie obowiązku rejestracji wszystkich wystawianych świadectw
energetycznych dla budynków w krajowym rejestrze świadectw.
 15
Świadectwo stanowić ma, zgodnie ze zmianami wprowadzanymi do ustawy Prawo
budowlane załącznik do ksią\
ki obiektu budowlanego.
Åšwiadectwo energetyczne budynku zachowuje wa\
ność przez 10 lat.
7. Szczegółowy zakres świadectwa energetycznego budynku.
Świadectwo energetyczne budynku powinno się składać z:
1. Strony tytułowej świadectwa zawierającej:
a) numer świadectwa w rejestrze,
b) typ budynku,
c) adres budynku i nazwę lub nazwisko właściciela,
d) zintegrowana charakterystykÄ™ energetyczna budynku,
e) klase energetyczna,
f) datÄ™ wydania i datÄ™ wa\
ności ,
g) imiÄ™ i nazwisko oraz nr licencji audytora energetycznego.
2. Charakterystyki techniczno-u\
ytkowej budynku zawierajÄ…cej:
a) przeznaczenie budynku i rok oddania do u\
ytkowania,
b) liczbę kondygnacji, kubaturę ogółem i kubaturę części zawierającej pomieszczenia
o regulowanej temperaturze powietrza, powierzchnie pomieszczeń o regulowanej
temperaturze,
c) rodzaj konstrukcji,
d) rodzaj systemu ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody, klimatyzacji,
a w przypadku budynków u\
yteczności publicznej tak\
e oświetlenia.
3. Charakterystyki energetycznej budynku zawierającej dane ilościowe i porównawcze:
a) zapotrzebowania na energie do ogrzewania i wentylacji budynku,
b) zapotrzebowania na energie do przygotowania ciepłej wody u\
ytkowej,
c) zapotrzebowania na energie przez system klimatyzacji budynku,
d) zapotrzebowania na energie elektryczna dla celów oświetlenia.(tylko dla
budynków u\
yteczności publicznej).
4. Obliczenia zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej budynku oraz określenia
klasy energetycznej budynku.
5. Uwag w sprawie mo\
liwości zmniejszenia zu\
ycia energii w budynku
a) Przez zmiany w eksploatacji budynku,
b) Przez ewentualnÄ… termomodernizacjÄ™ czyli przebudowÄ™ budynku lub jego
 16
wyposa\
enia technicznego .
6. Informacje o podstawach prawnych świadectwa oraz o korzystaniu ze świadectwa .
Świadectwo energetyczne lokalu mieszkalnego składa się z następujących części:
1. Strony tytułowej świadectwa zawierającej:
a) numer świadectwa w rejestrze,
b) typ budynku,
c) adres budynku i nazwę lub nazwisko właściciela budynku,
d) nr lokalu i nazwisko właściciela,
e) zintegrowana charakterystykÄ™ energetyczna lokalu mieszkalnego,
f) klasÄ™ energetyczna lokalu mieszkalnego,
g) datÄ™ wydania i datÄ™ wa\
ności,
h) imiÄ™ i nazwisko oraz nr licencji audytora energetycznego,
i) Informacje dla u\
ytkowników świadectwa.
2. Charakterystyki techniczno-u\
ytkowej budynku i lokalu mieszkalnego zawierajÄ…cej:
a) rok oddania budynku do u\
ytkowania,
b) poło\
enie mieszkania ( kondygnacja),
c) rodzaj systemu ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody,
3. Charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego zawierającej dane ilościowe i
porównawcze
a) zapotrzebowania na energie do ogrzewania i wentylacji lokalu,
b) zapotrzebowania na energie do przygotowania ciepłej wody u\
ytkowej zu\
ywanej w
lokalu.
4. Obliczenia zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego oraz
określenia klasy energetycznej budynku.
8. Zasady obliczeń zintegrowanego wskaz
nika oceny energetycznej budynku.
Pełna ocena energetyczna budynku polega na wyznaczeniu zintegrowanego wskaz
nika
uwzględniającego zu\
ycie energii na ogrzewanie, wentylacjÄ™, klimatyzacjÄ™,
przygotowanie ciepłej wody i oświetlenie. Zintegrowany wskaz
nik oceny energetycznej
budynku opiera siÄ™ na wskaz
nikach jednostkowego zapotrzebowania energii na wszystkie
wymienione potrzeby.
 17
8.1 Wskaz
nik jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i
wentylacji:
Eg
Eg1 =
Ac
Eg1 [ kWh/a ]  sezonowe zapotrzebowanie energii na ogrzewanie i wentylacjÄ™,
obliczane według PN  B  02025,
Ac [ m2 ]  powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze w budynku.
Analogicznie dla budynku referencyjnego: Egr i Eg1r
Wskaz
nik charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i
wentylacji:
Eg1
N = w Å"
g
Eg1r
w  współczynnik zale\
ny od z
ródła ciepła. ( wg tabeli )
Lp Nośnik energii Współczynnik  w
1 Energia elektryczna 2,5
2 Biomasa 0,5
3 Energia słoneczna i geotermalna 0
4 Inne nośniki 1
Współczynnik  w ma na celu promowanie odnawialnych z
ródeł energii, które ograniczają
negatywne oddziaływanie na środowisko.
8.2 Wskaz
nik jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby podgrzania ciepłej
wody:
Obliczenie energii potrzebnej do przygotowania 1m3 ciepłej wody w systemie występującym
w rozpatrywanym budynku Ew1 wg wzoru :
cw Å" Á Å" (Tc - Tz ) Å" kt kJ
îÅ‚ Å‚Å‚
Ew1 =
3
ïÅ‚m śł
·k Å"·
ðÅ‚ ûÅ‚
p
gdzie:
cw  ciepÅ‚o wÅ‚aÅ›ciwe wody, przyjmowana jako 4,2 kJ/kgÅ"°C,
Á - gÄ™stość wody, [kg/m3],
 18
Tc  temperatura wody w podgrzewaczu, [°C],
Tz  temperatura wody zimnej, [°C] przyjmowana jako 10oC,
kt - jest współczynnikiem korekcyjnym uwzględniającym temperaturę wody w
podgrzewaczu ró\
na od 60oC.
·k  sprawność z
ródła ciepła wykorzystywanego do przygotowania ciepłej wody,
·p  sprawność ukÅ‚adu przewodów do przesyÅ‚u ciepÅ‚ej wody.
Obliczenie energii potrzebnej do przygotowania 1m3 ciepłej wody w budynku
referencyjnym Ew1r wykonuje siÄ™ analogicznie jak w ocenianym budynku przyjmujÄ…c:
 temperaturÄ™ wody w podgrzewaczu Tc = 60°C,
·k  sprawność z
ródła ciepła wykorzystywanego do przygotowania ciepłej wody wg tabl. 1,
·p  sprawność przesyÅ‚ania ciepÅ‚ej wody wg tablicy 4, przy czym dla systemów centralnego
przygotowania ciepłe wody nale\
y przyjąć sprawność wg punktu 5 tablicy 4.
Obliczenie wskaz
nika charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby podgrzewania
wody według wzoru.
Ew1
Nw = w Å"
Ew1r
gdzie :
w - współczynnik uwzględniający rodzaj nośnika energii ( jak dla ogrzewania ).
Obliczenie sezonowego zapotrzebowania na energię do przygotowania ciepłej wody w
badanym wg wzoru:
Ew = 3,6*365* Ew1*qcw* kt [kWh/a ]
gdzie:
qcw  jednostkowa dobowa ilość wody do podgrzania, [dm3/(j.o.)Å"d],
(j.o.)  jednostka odniesienia,
365  liczba dni w roku,
3,6 współczynnik przeliczenia jednostek.
8.3 Wskaz
nik jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby klimatyzacji.
Metoda określenia danych dotyczących zapotrzebowania na energię dla potrzeb klimatyzacji
zostanie ustalona w terminie póz
niejszym . Do czasu ustalenia tej metody zapotrzebowanie na
energiÄ™ dla potrzeb klimatyzacji nale\
y pominąć.
Wskaz
nik charakterystyki zapotrzebowania energiÄ™:
 19
Ek1
Nk = w Å"
Ek1r
8.4 Wskaz
nik jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby oświetlenia.
Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energie dla potrzeb oświetlenia
obejmuje:
a) wykonanie zestawienia zawierajÄ…cego:
- rodzaje pomieszczeń i ich powierzchnie u\
ytkowe,
- wymagany poziom natÄ™\
enia oświetlenia,
- moc urządzeń oświetleniowych występujących w pomieszczeniach,
- moc jednostkową rzeczywistą i zalecaną oraz wartości średniowa\
one mocy jednostkowej
rzeczywistej i zalecanej,
- czas u\
ytkowania oświetlenia w ciągu roku,
- zu\
ycie energii elektrycznej na oświetlenie w ciągu roku.
Wskaz
nik charakterystyki zapotrzebowania energii na oświetlenie:
Es1
Ns = w Å"
Es1r
Jednostkowa moc oświetlenia:
Pi
Es1 =
AN
Å" AN )
"(Pjz
Es1r =
AN
"
gdzie Pi, Pjz  moc oświetlenia w pomieszczeniach,
AN  powierzchnia pomieszczenia.
Dla określenia czasu u\
ytkowania oświetlenia nale\
y korzystać ze wzoru
tu = tD*FD *FO + tN * FO [h]
gdzie :
tu - okres efektywnego stosowania oświetlenia [h],
tD - okres uwzględniania oświetlenia dziennego [h]
tN  okres stosowania tylko oświetlenia elektrycznego [h]
FD -czynnik uwzględniający okres wykorzystania światła dziennego w oświetleniu,
FO - czynnik uwzględniający okres nieobecności u\
ytkowników w budynku
 20
Obliczenie wskaz
nika charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby oświetlenia :
Es1
Ns = w Å"
Es1r
gdzie :
-w jest współczynnikiem uwzględniającym rodzaj nośnika energii,
Obliczenie rocznego zu\
ycia energii na potrzeby oswietlenia w budynku ocenianym :
Es = [ (Pi x tu )] / 1000 + n*AN [kWh/a]
gdzie n= 1 kWh/(m2*a) gdy jest oświetlenie awaryjne oraz
n= 6 kWh/(m2*a) gdy jest oświetlenie zapasowe.
9 Zintegrowany wskaz
nik charakterystyki energetycznej budynku.
Określenie zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynku dokonuje się jako
obliczenie wskaz
nika EP na podstawie obliczonych wartości wskaz
ników charakterystyki
energetycznej Ng, Nw, Nk, Ns oraz współczynników udziału ilości energii w danej dziedzinie
do całkowitego zu\
ycia energii fg, fw, fk, fs :
EP = Ng *fg + Nw * fw + Nk * fk + Ns * fs
Obliczenie współczynników udziału ilości energii:
Eg
Ew Ek Es
f = ; fw = ; fk = ; fs =
g
E E E E
przy czym E = Eg + Ew + Ek + Es
Na podstawie zintegrowanego wskaz
nika charakterystyki energetycznej budynku przypisuje
siÄ™ klasÄ™ energetycznÄ… budynku zgodnie z poni\
szÄ… tabelÄ….
KLASA ENERGETYCZNA BUDYNKU
Klasa Wartość EP
A =B 0,25 < EP < 0,50
C 0,50 < EP < 0,75
D 0,75 < EP < 1,00
E 1,00 < EP < 1,25
F 1,25 < EP < 1,50
G 1,50 < EP
 21
Budynek referencyjny nale\
y do klasy D z zintegrowanym wskaz
nikiem charakterystyki
energetycznej budynku równym 1. Budynki nale\
Ä…ce do klasy A, B i C sÄ… mniej
energochłonne od referencyjnego, nale\
ące do klasy E, F i G bardziej energochłonne.
Przynale\
ność do klasy odzwierciedla jednostkowe zu\
ycie energii, co przedstawia poni\
szy
wykres.
Klasyfikacja energetyczna budynków
0 50 100 150 200 250 300
A - niskoenegetyczny
45
B - energooszczędny
C - średnio energooszczędny
80
D - średnio energochłonny
100
E - energochłonny
1
E - bardzo energochłonny
150
250
300
KlasyfikacjÄ™ energetycznÄ… lokalu mieszkalnego wykonuje siÄ™ analogicznie jak budynku,
uwzględniając tylko zapotrzebowania ciepła do ogrzewania i wentylacji oraz do
przygotowania ciepłej wody.
Jak wynika z przedstawionej metodologii oceny energetycznej budynku, jest ona w znacznej
mierze zgodna z dotychczasowym sporządzaniem audytów energetycznych.
Sporządzenie obu tych dokumentów wymaga:
- zapoznanie siÄ™ z dokumentacjÄ… budowlanÄ…, instalacji c. o., c. w. u.
- sporzÄ…dzenie charakterystyki budynku,
- obliczenie zapotrzebowania ciepła do celów grzewczych,
- obliczenie sezonowego zapotrzebowania ciepła,
- sprawdzenie zachowania wymaganych wskaz
ników energetycznych,
- wskazanie działań termomodernizacyjnych zmniejszających zu\
ycie ciepła.
W przypadku sporzÄ…dzania audytu energetycznego dodatkowo nale\
y wykonać:
- obliczenie efektów energetycznych zastosowanych działań termomodernizacyjnych,
- obliczenie efektów ekonomicznych zastosowanych działań termomodernizacyjnych ,
E [kWh/m2.rok]
 22
- wybór najkorzystniejszego wariantu termomodernizacji.
Natomiast w przypadku sporzÄ…dzania oceny energetycznej nale\
y wykonać:
- obliczenie wskaz
ników energetycznych ró\
nych potrzeb energii,
- obliczenie zintegrowanego wskaz
nika energetycznego,
- określenie klasy energetycznej.
10. Audytorzy energetyczni
Z projektu uregulowań prawnych wynikają zasady powoływania audytorów energetycznych
uprawnionych do sporządzania ocen energetycznych budynków i lokali oraz wydawania
świadectw energetycznych. Informacje takie zamieszczono poni\
ej.
Audytorem energetycznym mo\
e być osoba fizyczna posiadająca licencję zawodową nadaną
w odpowiednim trybie i wpisaną do rejestru audytorów energetycznych.
Audytor energetyczny dokonuje określenia charakterystyki energetycznej, jeśli taka nie
została dla budynku lub lokalu mieszkalnego sporządzona, oraz oceny energetycznej budynku
lub lokalu mieszkalnego i sporządza świadectwo energetyczne budynku lub lokalu
mieszkalnego.
Audytor energetyczny nie mo\
e dokonywać oceny energetycznej budynku lub lokalu
mieszkalnego i sporządzać świadectwa energetycznego budynku lub lokalu mieszkalnego,
będąc jednocześnie projektantem, kierownikiem budowy lub zarządcą tego budynku.
Sporządzać świadectwa budynku lub lokalu mieszkalnego nie mo\
e równie\
właściciel
budynku .
Audytor energetyczny jest obowiÄ…zany do:
1) przesyłania niezwłocznie w formie elektronicznej kopii sporządzonego świadectwa
energetycznego budynku do ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej, prowadzącego rejestr świadectw energetycznych, w
celu nadania numeru i umieszczenia w rejestrze;
2) przesłania zleceniodawcy, sporządzonego w formie pisemnej, oryginału świadectwa
energetycznego budynku lub lokalu mieszkalnego;
3) przechowywania przez okres 10 lat kopii, sporzÄ…dzonych w formie pisemnej i
elektronicznej, świadectw energetycznych budynków oraz lokali mieszkalnych.
Audytor energetyczny jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności.
Wniosek o nadanie licencji zawodowej audytora energetycznego mo\
e zło\
yć osoba
fizyczna.
 23
Licencję audytora energetycznego nadaje się osobie, która:
1) ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie
wy\
szym;
2) odbyła szkolenie dla osób ubiegających się o nadanie licencji audytora
energetycznego;
3) ukończyła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne,
4) Za równorzędne z odbyciem szkolenia oraz ukończeniem z wynikiem pozytywnym
postępowania kwalifikacyjnego, uznaje się ukończenie nie mniej ni\
rocznych
studiów podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, in\
yniera
środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytingu energetycznego na
potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków.
Proponowany w projekcie rozporzÄ…dzenia program szkolenia.
I. Cześć ogólna
1.1. U\
ytkowanie i oszczędność energii w budynkach
1.2. Doradztwo energetyczne
1.3. Aspekty formalno-prawne oceny energetycznej budynków
II. Cześć Techniczna
2.1. Ochrona cieplna budynków , zagadnienia fizyki budowli
2.2. Kotły na paliwa stałe, ciekłe i gazowe
2.3. Systemy ogrzewania
2.4. Systemy zaopatrzenia w c.w.u.
2.5. Systemy wentylacji i klimatyzacji
2.6. Odnawialne zródła energii i pompy ciepła
2.7. Oszczędność energii elektrycznej w budynkach
2.8. Kierowanie gospodarka energetyczna
2.9. Metody pomiarów i badań i termowizja
2.10. Termomodernizacja budynków, mo\
liwości poprawy standardu energetycznego
budynków
III. Ocena energetyczna budynków i lokali mieszkalnych, swiadectwo energetyczne
budynku i lokalu mieszkalnego
3.1. Metoda wyznaczania klasy energetycznej dla budynków oraz lokali
mieszkalnych
3.2. Programy komputerowe do oceny energetycznej budynków
 24
3.3.Wykonanie szkoleniowych świadectw energetycznych dla budynku i lokalu
mieszkalnego
Osoby, którym nadano licencje zawodowe audytorów energetycznych podlegają wpisowi do
rejestru audytorów energetycznych. Uzyskanie uprawnień do wykonywania czynności
audytora energetycznego następuje z dniem wpisu do rejestru audytorów energetycznych.
Osobie, której nadano licencję zawodową audytora energetycznego nie mo\
na odmówić
wpisu do rejestru. Odmowa wpisu do rejestru mo\
e nastąpić w szczególności w przypadkach
nie spełniania wymaganych warunków.
Rzeszów, maj 2007 r.
 25
ZAA

CZNIKI
Przeciętne roczne zu\
ycie energii na ogrzewanie w kWh/m2 powierzchni
u\
ytkowej ogrzewanej w budynkach mieszkalnych
do 1985
1986-1992
240-380
1993-1997
od 1998
wg aktualnych wymagań
160-200
120-160
90-120
50-100
30-60
P O L S K A Niemcy Szwecja
 26
Cechy budynku pasywnego
Liczba wniosków o premię termomodernizacyjną
Liczba wniosków o premię termomodernizacyjną
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Informacje dotyczące wyników Funduszu Termomodernizacji od początku funkcjonowania programu do dnia
28.02.2007 r. (dane liczbowe)
Wyszczególnienie liczba zarejestrowanych liczba wniosków liczba wniosków liczba wniosków w trakcie
wniosków - razem zweryfikowanych zweryfikowanych weryfikacji oraz zwrócone
pozytywnie negatywnie przez BGK
1 2 3 4 5 =2-(3+4)
Wnioski razem, w tym: 9152 6387 415 2352
domy jednorodzinne 565 437 90 38
budynki wielorodzinne 7611 5219 238 2156
lokalne z
ródła ciepła 86 54 19 13
sieci ciepłownicze 27 19 3 5
inne z
ródła ciepła 5 5 0 0
budynki u\
yt. 777 597 59 121
publicznej
budynki zbiorowego 66 51 6 9
zamieszkania
pozostałe 15 5 0 10
 28
Informacje dotyczące wyników Funduszu Termomodernizacji od początku funkcjonowania programu do dnia
28.02.2007 r. (struktura procentowa)
struktura % wniosków struktura % wniosków struktura % wniosków
Wyszczególnienie zarejestrowanych zweryfikowanych pozytywnie zweryfikowanych negatywnie
1 2 3 4
Wnioski razem, w tym: 100,00% 100,00% 100,00%
domy jednorodzinne 6,17% 6,84% 21,68%
budynki wielorodzinne 83,16% 81,71% 57,35%
lokalne z
ródła ciepła 0,95% 0,85% 4,58%
sieci ciepłownicze 0,30% 0,30% 0,72%
inne z
ródła ciepła 0,05% 0,08% 0,00%
budynki u\
yt. publicznej 8,49% 9,34% 14,22%
budynki zbiorowego zamieszkania 0,72% 0,80% 1,45%
pozostałe 0,16% 0,08% 0,00%