Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
Zabawka radiowa -
telefoniczna "pluskwa"
Do czego to służy?
Chciałbym dzisiaj zaproponować mo-
im Czytelnikom budowę banalnie proste-
go układu eksperymentalnego, który
wchodzi w skład wyposażenia ... szpiega,
lub agenta służb specjalnych. Jest to ty-
2366
powe urządzenie podsłuchowe, ale
jestem przekonany, że nie będziecie uży-
wać go do celów sprzecznych z prawem
i zasadami dobrego wychowania. Podsłu-
chiwanie czyichś rozmów telefonicznych
czy jakichkolwiek innych nie tylko jest
sprzeczne z prawem obowiązującym tyczne wykorzystywanie to na szczęście
w każdym cywilizowanym kraju, jest tak- dwie zupełnie różne sprawy.
że naruszeniem zasad współżycia pomię- Ponadto, proponowany układ może
dzy ludz
mi. Ponadto, jak dowodzi życio- służyć nie tylko celom "szpiegowskim".
wa praktyka, z podsłuchiwania i szpiego- Można wykorzystać go np. do całkowicie
wania otoczenia nie wyniknęło nic do- legalnego nagrywania własnych rozmów
brego dla szpiegującego. Najwyżej do- telefonicznych za pomocą radiomagne-
wiemy się o sobie kilku nieprzyjemnych tofonu. Jestem całkowicie pewien, że
prawd i ... zaczerwienimy się ze wstydu. znajdziecie dla niego cały szereg zasto-
Eksperymentowanie z urządzeniami sowań legalnych i zgodnych z zasadami
Rys. 2. Podłączenie do linii telefonicznej
R
y
s
.
2
.
P
o
d
ł
ą
c
z
e
n
i
e
d
o
l
i
n
i
i
t
e
l
e
f
o
n
i
c
z
n
e
j
służącymi do szpiegowania, a ich prak- etyki.
Nasza  pluskwa wykorzystuje do
przekazywania mo- FM (czyli obecnie praktycznie każdy
wy łączność na fa- odbiornik i radiomagnetofon). Zasięg emi-
lach ultrakrótkich. sji wynosi w zależności od lokalnych wa-
Moc urządzenia jest runków, rodzaju anteny nadawczej i czu-
tak mała, że korzy- łości odbiornika od ok. 20 do ponad
stanie z niego 100m.
w żadnym przypad- Stopień trudności i koszt wykonania
ku nie narusza obo- układu udostępniają go każdemu hobby-
wiązujących przepi- ście, nawet niezaawansowanemu i liczą-
sów (mam tu na my- cemu się z każdym groszem. Telefonicz-
śli legalność emisji ną  pluskwę można wykonać i wstęp-
radiowej, a nie prze- nie zestroić dosłownie w kilkanaście mi-
kazywanych nią tre- nut. Jednak podobnie jak każdy prosty
ści). Do odbioru sy- układ nadawczy, nasze urządzenie będzie
gnału można wyko- wymagało jeszcze precyzyjnego dostraja-
rzystać dowolny nia i dobierania anteny.
odbiornik radiowy
posiadający zakres
Rys. 1. Schemat ideowy
R
y
s
.
1
.
S
c
h
e
m
a
t
i
d
e
o
w
y
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99 63
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
Jak to działa? go specjalisty jest to śmiesznie proste za- aby nie odbierał żadnej komercyjnej stacji
Schemat elektryczny proponowanego danie. nadawczej.
r
y
s
u
n
k
u
1
układu został pokazany na rysunku 1. Kondensator C4 umożliwia modulo- Nastąpi teraz dłuższy lub krótszy okres
Układ nadajnika jest typowym, opisywa- wanie nadajnika w. cz. za pomocą sygna- mozolnej regulacji układu. Dokonujemy
nym wielokrotnie generatorem w. cz. łu akustycznego pobieranego z linii tele- jej za pomocą zmiany pojemności kon-
Częstotliwość pracy tego generatora fonicznej. Oddziela on składową stałą, densatora C2, a gdyby to nie wystarcza-
określona jest wartością indukcyjności występującą na przewodach telefonicz- ło, za pomocą ściskania i rozciągania
cewki L1 oraz pojemności kondensatora nych, a przepuszcza część składowej zwojów cewki L1. I tu bardzo ważna
strojeniowego C3 i może być regulowana zmiennej, wystarczającą do zmodulowa- uwaga:
zarówno za pomocą zmiany pojemności nia sygnału emitowanego przez nadajnik.
R
e
g
u
l
a
c
j
i
p
o
j
e
m
n
o
ś
c
i
t
r
y
m
e
r
a
C
2
kondensatora jak i przez zmianę liczby Pomimo zastosowania tak prostego spo- Regulacji pojemności trymera C2
m
o
ż
e
m
y
d
o
k
o
n
y
w
a
ć
w
y
ł
ą
c
z
n
i
e
z
a
zwojów cewki lub ich ułożenia. Nietypo- sobu modulacji jakość odbieranego sy- możemy dokonywać wyłącznie za
p
o
m
o
c
ą
ś
r
u
b
o
k
r
ę
t
a
w
y
k
o
n
a
n
e
g
o
wy natomiast jest sposób zasilania ukła- gnału jest zdumiewająco dobra. pomocą śrubokręta wykonanego
z
t
w
o
r
z
y
w
a
s
z
t
u
c
z
n
e
g
o
,
a
w
ż
a
d
n
y
m
du i jego modulacji. Zauważyliście już z tworzywa sztucznego, a w żadnym
w
y
p
a
d
k
u
n
i
e
z
e
s
t
a
l
i
!
P
o
n
i
e
w
a
ż
t
a
k
i
pewnie, że na schemacie nie zostało po- Montaż i uruchomienie wypadku nie ze stali! Ponieważ taki
r
y
s
u
n
k
u
3
ś
r
u
b
o
k
r
ę
t
j
e
s
t
d
o
ś
ć
t
r
u
d
n
y
d
o
n
a
b
y
kazane jakiekolwiek z
ródło zasilania. Taje- Na rysunku 3 została pokazana mozai- śrubokręt jest dość trudny do naby-
r
y
s
u
n
e
k
2
c
i
a
,
m
o
ż
e
m
y
w
y
k
o
n
a
ć
g
o
z
k
a
w
a
ł
k
a
mnicę może wyjaśnić rysunek 2, na ka ścieżek płytki obwodu drukowanego cia, możemy wykonać go z kawałka
l
a
m
i
n
a
t
u
o
d
ł
a
m
a
n
e
g
o
o
d
p
ł
y
t
k
i
o
b
którym został pokazany sposób dołącze- oraz rozmieszczenie na niej elementów. laminatu odłamanego od płytki ob-
w
o
d
u
d
r
u
k
o
w
a
n
e
g
o
(
w
y
j
a
ś
n
i
ł
a
s
i
ę
t
e
nia naszego  insekta do linii telefonicz- wodu drukowanego (wyjaśniła się te-
r
a
z
t
a
j
e
m
n
i
c
a
t
e
g
o
p
o
z
o
r
n
i
e
d
o
n
i
c
z
e
nej. Jeden z przewodów prowadzących raz tajemnica tego pozornie do nicze-
g
o
n
i
e
p
o
t
r
z
e
b
n
e
g
o
e
l
e
m
e
n
t
u
)
.
do aparatu telefonicznego został w do- go niepotrzebnego elementu).
wolnym miejscu przecięty, a następnie
połączony z powrotem za pomocą nasze- Regulację prowadzimy aż do momen-
go "szpiega". Przeanalizujemy teraz, co tu odebrania wyraz
nego, nie zniekształ-
będzie się działo z naszym układem w za- conego sygnału. Ważną rolę będzie od-
leżności od stanu linii telefonicznej. J e - grywał sposób ułożenia anteny, który
żeli słuchawka telefonu będzie spoczy- można ustalić wyłącznie doświadczalnie.
wać na widełkach, to linia telefoniczna Na zakończenie jeszcze raz przypomi-
będzie pozostawać rozwarta i nasz układ Rys. 4. Widok cewki nam Wam, że zbudowane urządzenie nie
R
y
s
.
4
.
W
i
d
o
k
c
e
w
k
i
nie będzie w jakikolwiek sposób zasilany. może służyć podsłuchiwaniu i nagrywa-
Natomiast po podniesieniu słuchawki, U góry płytki widoczny jest jakiś dziwny niu rozmów telefonicznych bez wiedzy
w linii telefonicznej popłynie niewielki element, o którego roli wspomnimy za i zgody rozmówców!
prąd, który właśnie wykorzystamy do za- chwilę. Rozłamujemy płytkę na dwie czę-
U
w
a
g
a
!
silania naszego nadajnika. Napięcie z linii ści, wyrównujemy pilnikiem i przystępu- Uwaga!
D
o
ł
ą
c
z
a
n
i
e
w
e
w
ł
a
s
n
y
m
z
a
k
r
e
s
i
e
telefonicznej zostanie wyprostowane, jemy do montażu, który rozpoczynamy Dołączanie we własnym zakresie
j
a
k
i
c
h
k
o
l
w
i
e
k
u
r
z
ą
d
z
e
ń
,
n
i
e
p
o
s
i
a
d
a
j
ą
a następnie zredukowane do odpowie- od wlutowania w płytkę rezystorów, kon- jakichkolwiek urządzeń, nie posiadają-
c
y
c
h
h
o
m
o
l
o
g
a
c
j
i
d
o
p
u
b
l
i
c
z
n
e
j
s
i
e
c
i
dniego poziomu za pomocą stabilizatora densatorów i innych drobnych elemen- cych homologacji do publicznej sieci
t
e
l
e
k
o
m
u
n
i
k
a
c
y
j
n
e
j
j
e
s
t
z
a
b
r
o
n
i
o
n
e
napięcia, którego rolę pełni dość nietypo- tów, pozostawiając na koniec wykonanie telekomunikacyjnej jest zabronione
i
m
o
ż
e
s
p
o
w
o
d
o
w
a
ć
p
o
c
i
ą
g
n
i
ę
c
i
e
d
o
wo zastosowana dioda LED - D5. Pełni cewki L1. Wykonanie tego elementu jest i może spowodować pociągnięcie do
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
a
l
n
o
ś
c
i
k
a
r
n
e
j
.
ona dwie funkcje: utrzymuje napięcie za- jedynym nieco trudniejszym zadaniem, odpowiedzialności karnej.
silania układu na poziomie ok. 2,7V i jed- jakie czeka Was na drodze do kariery su-
Z
b
i
g
n
i
e
w
R
a
a
b
e
nocześnie swoim światłem informuje perszpiega. Cewkę należy wykonać z od- Zbigniew Raabe
o działaniu nadajnika. Oczywiście, za- cinka srebrzanki, nawijając ją na czymś
miast diody LED można wykorzystać dio- o średnicy ok. 4mm, np. na wiertle o ta-
Wykaz elementów
dę Zenera o odpowiednim napięciu prze- kiej właśnie średnicy lub innym twardym,
wodzenia. okrągłym przedmiocie. Musimy użyć
Kondensatory
C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470pF
Spadek napięcia na naszym nadajniku cienkiej srebrzanki, a pomiędzy zwojami
C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12pF
jest tak niewielki, że nie zakłóca w naj- pozostawić przerwy ok. 0,5mm. Następ-
C3 . . . . . . . . . .miniaturowy trymer 30pF
mniejszym stopniu działania aparatu tele- nie cewkę wlutowujemy w płytkę. Za po-
C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330pF
fonicznego i pozwala na spokojne prowa- mocą małej kropelki cyny dołączamy do C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1nF
C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470nF
dzenie rozmowy. Obecności  pluskwy niej antenę - odcinek izolowanego prze-
Rezystory
nie można wykryć prostymi metodami, wodu o długości kilkunastu centyme-
R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150&!
natomiast dla odpowiednio wyposażone- trów. Antenę musimy przylutować do
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12k&!
drugiego zwoju cewki (licząc od strony R3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30&!
Półprzewodniki
kolektora tranzystora T1). Szczegóły całej
D1 ... D4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1N4148
r
y
s
u
n
k
u
4
tej operacji widoczne są na rysunku 4.
D5 . . . . . . . . . . . . . . . .zielona dioda LED
Zmontowany nadajnik musimy teraz
T1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BF199
wstępnie wyregulować i zestroić. Dołą- Pozostałe
CON1 . . . . . . . . . . .złącze ARK2 (3,5mm)
czamy go do linii telefonicznej zgodnie
z rysunkiem 2 i podnosimy słuchawkę.
W tym momencie dioda LED D5 powin-
na się zaświecić, sygnalizując poprawne
Komplet podzespołów z płytką
K
o
m
p
l
e
t
p
o
d
z
e
s
p
o
ł
ó
w
z
p
ł
y
t
k
ą
zasilanie układu. Włączamy odbiornik ra- jest dostępny w sieci handlowej
j
e
s
t
d
o
s
t
ę
p
n
y
w
s
i
e
c
i
h
a
n
d
l
o
w
e
j
diowy na zakresie FM i stroimy go tak,
AVT jako kit AVT-2366
A
V
T
j
a
k
o
k
i
t
A
V
T
2
3
6
6
Rys. 3 Schemat montażowy
R
y
s
.
3
S
c
h
e
m
a
t
m
o
n
t
a
ż
o
w
y
64 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99