ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT OCENIANIA
Punktacja
Numer
Przewidywana odpowiedx

za suma-
zadania
czynnoS
ć rycznie
A Roztwór zmieni zabarwienie w probówkach I i IV 2 · 0,5 p.
1 3p.
B Ca(OH)2, H3PO4, KOH, H2SO4 4 · 0,5 p.
A Reakcja chemiczna prowadzÄ…ca do otrzymania soli zajdzie w probówkach I i IV 2 · 0,5 p.
Probówka I:
1p.
MgO + 2 HNO3 Û Mg(NO3)2 + H2O
MgO + 2 H+ Û Mg2+ + H2O 1p.
2 5p.
B
Probówka IV:
1p.
Ca(OH)2 + CO2 Û CaCO3 + H2O
1p.
Ca2+ + 2 OH + CO2 Û CaCO3 + H2O
A Zmiana zabarwienia roztworu nastÄ…pi w cylindrach I i III 2 · 0,5 p.
Cylinder I i II:
2· 1p.
3 N2O5 + H2O Û 2 HNO3 4p.
B
Cylinder III:
1p.
N2O5 + 2 NaOH Û 2 NaNO3 + H2O
Na2O + 2 HNO3 Û 2 NaNO3 + H2O 1p.
A Na2O + 2 H+ + 2 NO3 Û 2Na+ + 2 NO3 + H2O 1p.
Na2O + 2 H+ Û 2Na+ + H2O 1p.
SO3 + KOH Û KHSO4 1p.
B SO3 + K+ + OH Û K+ + HSO4 1p.
4 9p.
SO3 + OH Û HSO4 1p.
1p.
ZnCl2 + 2 NaOH Û Zn(OH)2 + 2 NaCl
C 1p.
Zn2+ + 2 Cl + 2 Na+ + 2 OH Û Zn(OH)2 + 2 Na+ + 2 Cl
1p.
Zn2+ + 2 OH Û Zn(OH)2
A Reakcja chemiczna zaszÅ‚a w probówkach I, II, IV i V 4 · 0,5 p.
Gaz wydzielił się w probówkach I, IV i V 2p.
B (przy wskazaniu tylko dwóch prawidłowych probówek) (1 p.)
(przy wskazaniu tylko jednej prawidłowej probówki) (0,5 p.)
Probówka I:
1p.
2 Na + 2 HCl Û 2 NaCl + H2
1p.
2 Na + 2 H+ Û 2Na+ + H2
5 12 p.
Probówka II:
1p.
NaOH + HCl Û NaCl + H2O
C
OH + H+ Û H2O 1p.
Probówka IV:
1p.
Na2SO3 + 2 HCl Û 2 NaCl + SO2 + H2O
1p.
SO32 + 2 H+ Û SO2 + H2O
www.wsip.com.pl 1
Punktacja
Numer
Przewidywana odpowiedx

za suma-
zadania
czynnoS
ć rycznie
Probówka V:
1p.
Na2S + 2 HCl Û 2 NaCl + H2S
5 C
1p.
S2 + 2 H+ Û H2S
Równanie reakcji I:
2p.
3 Cu + 8 HNO3 Û 3 Cu(NO3)2 + 2 NO + 4 H2O
0
Cu Û Cu2+ + 2 e ·3
A 2· 1p.
V II
N + 3 e Û N ·2
6 6p.
Równanie reakcji II:
1p.
2 NO + O2 Û 2NO2
Utleniacz: kwas azotowy(V) HNO3 (lub azot lub anion azotanowy NO3 ) 0,5 p.
B
Reduktor: miedx
Cu. 0,5 p.
2p.
Cu + 4 HNO3 Û Cu(NO3)2 + 2 NO2 + 2 H2O
0
A Cu Û Cu2+ + 2 e ·1
2· 1p.
V IV
N + e Û N ·2
7 7p.
Obliczenia:
2p.
Obliczenie objętoS
ci NO2 przy 100 % wydajnoS
ci reakcji (0,9 dm3)
B
Obliczenie objętoS
ci NO2 przy 90 % wydajnoS
ci reakcji (0,81 dm3)1 p.
Obliczenia:
1p.
Obliczenie liczby moli HNO3 (0,1 mola)
Obliczenie liczby moli użytego M(OH)2 (0,05 mola) 1 p.
Obliczenie masy molowej M(OH)2 (74 g/mol) 1 p.
8 5p.
Identyfikacja wodorotlenku (Ca(OH)2)1 p.
Nazwa wodorotlenku: wodorotlenek wapnia 0,5 p.
Wzór sumaryczny wodorotlenku: Ca(OH)2 0,5 p.
A HNO3 + KOH Û KNO3 + H2O 1p.
Obliczenia:
1p.
Obliczenie masy czystego HNO3 w roztworze (12,6 g HNO3)
9 4p.
B
Obliczenie masy KOH niezbędnej do całkowitego zobojętnienia 12,6 g HNO3
1p.
(11,2 g KOH, co oznacza, że HNO3 nie został całkowicie zobojętniony)
Wzory substancji będących w roztworze: KNO3 i HNO3 1p.
Równanie reakcji:
1p.
CaCO3 + 2 CH3COOH Û (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
Obliczenia:
1p.
10 Obliczenie masy CH3COOH, jaka reaguje z 4g CaCO3 (4,8 g kwasu) 4p.
Obliczenie masy roztworu CH3COOH, w której znajduje się 4,8 g czystego kwa-
1p.
su (48 g roztworu)
Obliczenie objętoS
ci roztworu (47,52 cm3)1 p.
2
Punktacja
Numer
Przewidywana odpowiedx

za suma-
zadania
czynnoS
ć rycznie
Równanie reakcji:
1p.
2Na + 2H2O Û 2 NaOH + H2
Obliczenia:
1p.
11 4p.
Obliczenie masy powstałego NaOH (1,9 g)
Obliczenie masy roztworu (100 g) 1 p.
Obliczenie stężenia procentowego roztworu NaOH (1,9 %) 1 p.
1p.
CuSO4 + 2 NaOH Û Cu(OH)2 + Na2SO4
1p.
Cu2+ + 2 OH Û Cu(OH)2
A
Cu(OH)2 + 4 NH3 Û [Cu(NH3)4](OH)2 1p.
12 8p.
Cu(OH)2 + 4 NH3 Û [Cu(NH3)4]2+ + 2 OH 1p.
Cu(OH)2  wodorotlenek miedzi(II) 2 · 0,5 p.
B
[Cu(NH3)4](OH)2  wodorotlenek tetraaminamiedzi(II) 2 · 0,5 p.
Wzory sumaryczne i nazwy substratów, np.:
A HCl  kwas solny, NaOH  wodorotlenek sodu (lub inna para substancji: moc- 4· 0,5p.
ny kwas i mocna zasada)
Schemat doS
wiadczenia:
B 2p.
Opis doS
wiadczenia:
Wodorotlenek glinu należy umieS
cić w dwóch probówkach. Do pierwszej z nich
należy dodać kwasu solnego, a do drugiej probówki zasady sodowej.
Obserwacje:
13 12 p.
Wodorotlenek glinu reaguje z kwasem solnym i zasadÄ… sodowÄ…, tworzÄ…c klarow- 1p.
ne roztwory.
C
Wnioski:
1p.
Wodorotlenek glinu ma właS
ciwoS
ci amfoteryczne, ponieważ reaguje zarówno
z kwasem, jaki z zasadÄ….
Al(OH)3 + 3 HCl Û AlCl3 + 3 H2O 1p.
Al(OH)3 + 3 H+ Û Al3+ + 3 H2O 1p.
Al(OH)3 + NaOH Û Na[Al(OH)4]
lub 2p.
D
Al(OH)3 + 3 NaOH Û Na3[Al(OH)6]
Al(OH)3 + OH Û [Al(OH)4]
lub 2p.
Al(OH)3 + 3 OH Û [Al(OH)6]3
www.wsip.com.pl 3
Punktacja
Numer
Przewidywana odpowiedx

za suma-
zadania
czynnoS
ć rycznie
1p.
AlCl3 + 3 NH3 + 3 H2O Û Al(OH)3 + 3 NH4Cl
1p.
A
14 4p.
1p.
B Al2O3  tlenek glinu 2 · 0,5 p.
1p.
2 K + 2 H2O Û 2 KOH + H2
KOH + H2SO4 Û KHSO4 + H2O 1p.
A KHSO4 + KOH Û K2SO4 + H2O 1p.
1p.
K2SO4 + Ba(NO3)2 Û BaSO4 + 2 KNO3
1p.
2 KOH + ZnCl2 Û 2 KCl + Zn(OH)2
15 8p.
X  wodorotlenek potasu
Y  siarczan(VI) potasu
Z  chlorek potasu (lub wodorotlenek cynku(II))
B 6 · 0,5 p.
T  wodorotlenek cynku(II) (lub chlorek potasu)
R  azotan(V) potasu (lub siarczan(VI) baru)
W  siarczan(VI) baru (lub azotan(V) potasu)
Równanie reakcji:
1p.
2 KOH + H2SO4 Û K2SO4 + 2 H2O
16 3p.
Obliczenia:
2p.
Obliczenie masy molowej KOH (14 g)
Równanie reakcji:
1p.
Ba(NO3)2 + K2SO4 Û BaSO4 + 2 KNO3
Obliczenia:
17 4p.
Obliczenie liczby moli Ba(NO3)2, jaka przereaguje z 17,4 g K2SO4 (0,1 mola
Ba(NO3)2  nadmiar K2SO4)
3p.
Obliczenie masy wytrÄ…conego osadu BaSO4 w reakcji 0,07 mola Ba(NO3)2
z nadmiarem K2SO4 (16,31 g BaSO4)
Równanie reakcji:
1p.
Obliczenia:
18 5p.
Obliczenie liczby moli gazów, otrzymanych z rozkładu 1,6 g NH4HCO3 2p.
(0,06 mola gazów)
Obliczenie objętoS
ci, jaką zajmuje 0,06 mola gazów w podanych warunkach na
2p.
podstawie prawa Clapeyrona (2,13 dm3)
4
Punktacja
Numer
Przewidywana odpowiedx

za suma-
zadania
czynnoS
ć rycznie
Obserwacje Wnioski
Probówka
Obserwac
Wynik reakcji z HCl Wynik reakcji z NaOH Wzór soli
je
WytrÄ…ca siÄ™
AgNO3 6 · 0,5 p.
19 1 WytrÄ…ca siÄ™ czarny osad 6p.
biały osad
Wnioski
2 Brak reakcji Wydziela siÄ™ gaz NH4NO3 3· 1p.
3 Brak reakcji Brak reakcji NaNO3
Równania reakcji:
1p.
NH4NO3 + NaOH Û NaNO3 + NH3 + H2O
1p.
NH4+ + OH Ü NH3 + H2O
1p.
AgNO3 + HCl Û AgCl + HNO3
20 6p.
1p.
Ag+ + Cl Û AgCl
1p.
2 AgNO3 + 2 NaOH Û Ag2O + 2 NaNO3 + H2O
1p.
2Ag+ + 2 OH Û Ag2O + H2O
www.wsip.com.pl 5