10:02-13
Wydanie 1 pl
Sprężarka powietrzna
Opis działania
i czynności naprawczych
©
Scania CV AB 2001, Sweden
1 712 951
Spis treści
Spis treści
Opis działania Informacje ogólne .................................................. 3
Faza Å‚adowania ....................................................... 4
Faza odciążenia....................................................... 5
Opis czynności Informacje ogólne .................................................. 6
Wymontowanie i zamontowanie .......................... 7
Prace przygotowawcze........................................... 7
Prace końcowe........................................................ 7
Silnik 9 litrowy........................................................ 8
11 & 12-litrowe silniki z
pompowtryskiwaczami .......................................... 9
Silniki 11 i 12 litrowe z pompÄ… wtryskowÄ… ........ 10
Silnik 14 litrowy.................................................... 12
Silnik 16 litrowy.................................................... 13
Sprężarka powietrzna w autobusie .................... 14
Regeneracja .......................................................... 18
Diagnostyka ................................................................................ 20
©
2 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis działania
Opis działania
Informacje ogólne
" Niniejsza broszura zastępuje rozdział na
temat sprężarek powietrznych w
broszurze 10:02-02.
Typ sprężarki Marka Pojemność Typ silnika
skokowa
sprężarki
Jednocylindrowa Knorr 360 cm3 D9
Dwucylindrowa Knorr LP 48 440 cm3 DSC11
Dwucylindrowa Knorr LP 49 600 cm3 D9, DC11, D12, D14, D16
Dwucylindrowa Knorr 720 cm3 D9
Sprężarka napędzana jest z kół rozrządu
silnika poprzez koło zębate.
Blok cylindrów sprężarki powietrznej jest
chłodzony powietrzem i ma łopatki
chłodzące, podczas gdy głowica cylindrów
jest chłodzona cieczą i jej układ chłodzenia
połączony jest z układem chłodzenia silnika.
Smarowanie sprężarki powietrznej odbywa
się przez układ smarowania silnika. Wał
korbowy sprężarki jest smarowany w
układzie wymuszonym. Wszystkie pozostałe
powierzchnie i łożyska są smarowane
rozbryzgowo. Olej dochodzi do sprężarki
przez przewód olejowy w kołnierzu
mocowania sprężarki. Dotyczy to silników
DC11, D12, DSC12, D14 i D16. W silnikach
D9 i DSC11 olej dochodzi przez przewód
olejowy do tylnej pokrywy sprężarki.
Ciśnienie upustowe sprężarki może wynosić
9,3 lub 12,2 bar. Wybór ciśnienia upustowego
zależy od rodzaju podwozia pojazdu i układu
rozmieszczenia obciążenia.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 3
Opis działania
Faza Å‚adowania
Gdy tłok wykonuje ruch w dół, zawór
kontrolny ssący 1 i zawór ssący 2 zostają
otwarte wskutek podciśnienia
wytworzonego w cylindrze. Otwory wlotowe
otwierają się i powietrze wypełnia cylinder.
Gdy tłoki poruszają się do góry, zawór ssący
2 zostaje zamknięty przez ciśnienie w
cylindrze.
Powietrze przechodzi następnie przez otwór
3, przez zawór 4 do układu sprężonego
powietrza.
©
4 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis działania
Faza odciążenia
Gdy ciśnienie w układzie sprężonego
powietrza osiągnie żądany poziom, regulator
ciśnienia w osuszaczu wypuszcza powietrze
do tłoka 5 mechanizmu upustowego (ESS).
Tłok zostaje wepchnięty do środka i działa
na zawór ssący, powodując otwarcie złącza
do komory ssącej 6 w górnej części sprężarki.
Jednocześnie zamyka się otwór 3 i powietrze
nie może przedostać się do układu.
Gdy tłok porusza się w górę, powietrze w
cylindrze i w komorze ssącej 6 jest sprężone.
Sprężone powietrze działa siłą na tłok
podczas jego ruchu w dół.
Za wyjątkiem strat energii w formie ciepła
wydzielanego podczas sprężania, energia
użytkowana do sprężania zostaje odzyskana
w formie siły działającej z góry na tłok.
Dlatego sprężarka powietrzna z układem
ESS zużywa mniej mocy w fazie odciążania.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 5
Opis czynności
Opis czynności
Informacje ogólne
.
OSTRZEZENIE!
!
PracujÄ…c pod odchylonÄ… kabinÄ… zawsze
pamiętaj, by podeprzeć kabinę.
Gorący czynnik chłodzący może
spowodować oparzenia.
Unikaj kontaktu ze skórą. Płyn
chłodzący może spowodować
podrażnienia skóry.
Specyfikacje
Wydatek przy 2000 obr./min przy ciśnieniu 8 bar
Silnik D9 ok. 640 l/min
Silnik DSC 11 ok. 480 l/min
Silniki DC11, D12, D16 ok. 800 l/min
Silnik D14 ok. 800 l/min
©
6 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
Wymontowanie i zamontowanie
Opis czynności obejmuje tylko sprężarki
Prace końcowe
powietrzne z dwoma cylindrami. Zasada jest
" Napełnij i odpowietrz układ chłodzenia,
jednak taka sama dla sprężarek z jednym
patrz broszura serwisowa 02:01-01 Układ
cylindrem.
chłodzenia.
" Podłącz przewód akumulatora.
Prace przygotowawcze
" Napełnij układ sprężonego powietrza.
" Opróżnij układ chłodzenia na tyle, by
poziom lustra płynu znajdował się
" Upewnij się, że nie ma przecieków płynu
poniżej sprężarki, patrz broszura
chłodzącego, oleju lub powietrze nie
02:01-01, Układ chłodzenia
uchodzi.
(ciężarówka), lub broszura 02:01-11,
Układ chłodzenia (autobus).
" Przywróć kabinę do pionu lub otwórz
maskÄ™ silnika.
" Opróżnij zbiorniki sprężonego
powietrza.
" Odłącz przewód akumulatora lub wyłącz
akumulator głównym wyłącznikiem, aby
odciąć zasilanie pojazdu (dotyczy
silników 11- i 12-litrowych z
pompowtryskiwaczami).
" Odchyl kabinę lub otwórz maskę silnika.
.
OSTRZEZENIE!
!
PracujÄ…c pod odchylonÄ… kabinÄ… zawsze
pamiętaj, by podeprzeć kabinę.
" Oczyść okolice wokół sprężarki
powietrznej.
" Wymontuj sprężarkę.
" Przykryj otwór w obudowie sprzęgła lub
obudowie mechanizmu rozrzÄ…du.
" Wymień uszkodzone O-ringi lub
uszczelki, jeśli sprężarka podlega
wymianie.
WAŻNE! Jeśli sprężarka zostaje
wymontowana, może w dalszym ciągu
zawierać niewielkie ilości oleju lub płynu
chłodzącego.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 7
Opis czynności
Silnik 9 litrowy
Wymontowanie
Poz. Wymontować Uwagi
1 przewód ssący turbosprężarki ze wspornikiem.
2 przewód chłodnicy powietrza doładowującego ze wspornikiem.
3, 4 złącza przewodów powietrza
5, 6 złącza przewodów płynu chłodzącego
7 przewód oleju sprężarki powietrznej
8 przewód odciążeniowy osuszacza
sprężarka powietrzna trzy śruby z przodu
Zamontowanie
Zamontuj w odwrotnej kolejności.
©
8 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
Silniki 11 i 12 litrowe z pompowtryskiwaczami
Wskazówka: Odłącz zasilanie odłączając
przewód akumulatora lub przy pomocy
głównego wyłącznika akumulatora.
Wymontowanie
Poz. Wymontować Uwagi
1 jednostka sterująca EDC kpl. z chłodnicą
2 pompa podajÄ…ca
3, 4 złącza przewodów powietrza
5, 6 złącza przewodów płynu chłodzącego
7 przewód upustowy osuszacza
8rozrusznik
sprężarka powietrzna trzy śruby z przodu
Poz. Zamontowanie Uwagi
Zamontuj w odwrotnej kolejności.
sprężarka powietrzna Dokręć wszystkie trzy
śruby jeden raz, po czym
dokręć pierwszą śrubę
jeszcze raz.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 9
Opis czynności
Silniki 11 i 12 litrowe z pompÄ… wtryskowÄ…
Wymontowanie
Poz. Wymontować Uwagi
1 hamulec wydechowy wymontuj także
wspornik 8 hamulca
wydechowego
2 pokrywa na obudowie mechanizmu rozrzÄ…du
3 koło napędu sprężarki powietrznej Zablokuj koło i
wykręć śrubę przy
pomocy narzędzia
pneumatycznego.
Następnie wymontuj
koło przy pomocy
ściągacza 587 519.
4 złącza przewodów powietrza
5, 7 złącza przewodów płynu chłodzącego
6 przewód upustowy osuszacza
sprężarka powietrzna
Poz. Zamontowanie Uwagi
Zamontuj w odwrotnej kolejności. Oczyść koło i stożek
na wale korbowym
przed
zamontowaniem.
3 koło napędu sprężarki powietrznej Dokręć momentem
105 Nm.
sprężarka powietrzna Dokręć wszystkie
trzy śruby jeden raz,
po czym dokręć
pierwszą śrubę
jeszcze raz.
©
10 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
Wymontuj koło przy pomocy ściągacza 587 519.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 11
Opis czynności
Silnik 14 litrowy
Wymontowanie
Poz. Wymontować Uwagi
1 przewód ssący turbosprężarki
2 złącza przewodów powietrza
4, 5 złącza przewodów płynu chłodzącego Wymontuj także wspornik
3.
6 przewód upustowy osuszacza
sprężarka powietrzna Dwie górne śruby od tyłu i
jedną dolną śrubę od
przodu. Dolna śruba
przechodzi przez
obudowÄ™ mechanizmu
rozrzÄ…du i zostaje
przykręcona do wspornika
alternatora. Ostrożnie
wyciągnij sprężarkę.
Przykryj kołnierz
mechanizmu rozrzÄ…du,
aby nie dopuścić do
przeniknięcia
zanieczyszczeń do wnętrza
obudowy mechanizmu
rozrzÄ…du.
Zamontowanie
Zamontuj w odwrotnej kolejności.
©
12 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
Silnik 16 litrowy
Wymontowanie
Poz. Wymontować
1 złącza przewodów płynu chłodzącego i powietrza
2 osłona cieplna
3 nakrętki tylnego wspornika sprężarki
4 nakrętki mocujące obudowy koła zamachowego
sprężarka powietrzna
Poz. Zamontowanie Uwagi
Zamontuj w odwrotnej kolejności.
3
sprężarka powietrzna Dokręć wszystkie
trzy śruby jeden raz,
po czym dokręć
pierwszą śrubę
jeszcze raz.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 13
Opis czynności
Sprężarka powietrzna
w autobusie
Położenie sprężarki powietrznej w
autobusie różni się. Różne położenia
pokazane są na rysunku poniżej.
Tylna część, autobus K i L
Tylna część, autobus N
©
14 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
Autobus L
Opis dotyczy sprężarek powietrznych w
silnikach 9-litrowych w autobusach L, gdyż
model ten różni się nieznacznie od innych
modeli. W autobusach typu K i N położenie
sprężarki powietrznej jest na tyle podobne,
że można korzystać z opisu przeznaczonego
dla ciężarówek.
Prace przygotowawcze
" Opróżnij układ chłodzenia na tyle, by
poziom lustra płynu znajdował się
poniżej sprężarki, patrz broszura
02:01-11 Układ chłodzenia.
" Opróżnij układ sprężonego powietrza
" PodnieÅ› autobus.
" Zdejmij pokrywy.
" Wymontuj listwę, 5 śrub.
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 15
Opis czynności
Wymontowanie
Poz. Wymontować Uwagi
1 przewód układu chłodzenia
2 przewód oleju (między filtrem oleju a sprężarką)
3, 4, 5 śrubę 3 i odłącz złącze 4 Wymontuj czujnik
ciśnienia oleju 5.
6 śrubę banjo, zaślep otwór, aby nie wyciekł olej.
7 śrubę wspornika czujnika ciśnienia oleju, po czym
wymontuj pozostałą część czujnika ciśnienia oleju.
8 opaski przewodów mocujące wiązkę przewodów
czujnika ciśnienia oleju do przewodu chłodzenia
sprężarki. Wymontuj przewód układu chłodzenia
9, 10, 11 złącza przewodów układu chłodzenia 9, złącza
przewodów powietrza 10 i przewód odciążeniowy
11 od sprężarki.
12, 13 śruby 12, i sprężarkę powietrzną 13.
Zamontowanie
Zamontuj w odwrotnej kolejności.
©
16 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Opis czynności
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 17
Regeneracja
Regeneracja
Sprężarka 440/600 cm3
12 Wkręć śruby głowicy cylindrów.
Moment dokręcania 30 Nm.
Demontaż
13 Zamontuj głowicę cylindrów 7 z nową
1 Wykręć śruby głowicy cylindrów.
uszczelkÄ… 8.
2 Wymontuj głowicę cylindrów 7 z
Wymiana O-ringu w tylnej pokrywie
uszczelkÄ… 8.
1 Wykręć śruby 11 tylnej pokrywy.
3 Wymontuj płytę zaworów 9 z
uszczelkÄ… 10.
2 Zdejmij pokrywÄ™ 12, lub lekko w niÄ…
postukaj, aby dała się zdjąć.
4 Wymontuj płytki zaworów ssących 1,
dz
wignie 2, i kołki 6.
3 Wymień O-ring 13 i zamontuj ponownie
pokrywę z wypustem na tłok
5 Wymontuj złącze przewodu
skierowanym w górę. Moment
odciążeniowego z jednej strony i
dokręcania 22 Nm.
pierścień osadczy z drugiej strony.
6 Wyciągnij kołki 4 z tłoków 3.
7 Wymontuj tłoki 3 i sprężyny 5.
Wskazówka: Zawsze stosuj nowe uszczelki
między cylindrem a płytką zaworową i
między płytką zaworową a głowicą
cylindrów.
Czyszczenie
" Ostrożnie zeskrob wszelkie osady sadzy.
" Upewnij się, że powierzchnie styku
głowicy cylindrów są czyste.
Montaż
8 Wciśnij sprężyny 5 i tłoki 3. Postukaj w
kołki 4, by wepchnąć je w tłoki.
9 Zamontuj kołki 6, dz
wignie 2, i płytki
zaworów ssących 1.
10 Wciśnij tłoki 3 przy pomocy dużego
śrubokręta, aby sprawdzić, czy płytki
zaworów ssących poruszają się z
łatwością.
11 Zamontuj płytkę zaworową 9 z nową
uszczelkÄ… 10.
©
18 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13
Regeneracja
©
10:02-13 Scania CV AB 2001, Sweden 19
Diagnostyka
Diagnostyka
Sprężarka powietrzna
Objawy usterki
Sprężarka powietrza nie utrzymuje
Pierścienie uszczelniające lub pierścień
wystarczającego ciśnienia w układzie.
zgarniający nieprawidłowo zamontowane.
Nadciśnienie w skrzyni korbowej silnika
Możliwe przyczyny
spowodowane warstwą oleju w układzie
odpowietrzenia skrzyni korbowej. Patrz:
Nadmierne tworzenie się osadów węgla w
Zamontowanie plastikowej rurki w
głowicy cylindrów sprężarki lub w
przewodzie ssącym sprężarki powietrznej.
przewodzie dolotowym.
Nadmierne zużycie tłoków i cylindrów w
sprężarce powietrznej.
Przecieki zaworów ssących lub
wydechowych.
Objawy usterki
Hałas
Możliwe przyczyny
Koło napędu sprężarki jest poluzowane na
osi.
Nadmierne tworzenie się osadów węgla w
głowicy cylindrów sprężarki lub w
przewodzie dolotowym.
Zużyte łożyska.
Nadmierne zużycie tłoków i cylindrów w
sprężarce powietrznej.
Objawy usterki
Nadmierny przepływ oleju.
Możliwe przyczyny
Nadmierne zużycie tłoków i cylindrów w
sprężarce powietrznej.
©
20 Scania CV AB 2001, Sweden 10:02-13