Kontrola administracji
1. Uchwalenie ustawy z 28.IX.1991 r.
W 1991 i 1992 r. dokonano gruntownych zmian w organizacji i kontroli
finansowej, które to zdecydowały o nowym kształcie ustrojowym całego
systemu organów kontroli państwowej, chociaż obowiązującą był nadal
ustawa z 1980 r. o NIK, która w swoich postanowieniach nie w pełni
odpowiadała rzeczywistości. W zakres tych zmian weszło powołanie :
- urzędów kontroli skarbowej  UKS
- regionalnych izb obrachunkowych  RIO  w następstwie uchwalenia
ustawy o samorzÄ…dzie terytorialnym.
Uchwalenie tych instytucji wiązało się z wpływem na cały system organów
kontroli w Polsce poprzez nowe instytucje kontrolujÄ…ce, majÄ…ce za
podstawÄ™ akty ustawodawcze.
Poprzednio system był oparty na izbach skarbowych i nie zdawał egzaminu
w warunkach gospodarki rynkowej, nie przeciwdziałał też uchylaniu się od
świadczeń na rzecz skarbu państwa i powstawaniu afer gospodarczych.
Przyjęto zasady :
- prowadzenia kontroli samodzielnie przez funkcjonariusza kontroli
skarbowej wyposażonego w określone kompetencje i ponoszącego
odpowiedzialność za realizację wyraz
nie sprecyzowanych zadań ,
- zagwarantowania podmiotowi kontrolowanemu katalogu praw i
obowiązków, m.in. udział we wszystkich stadiach postępowania,
poprzez umożliwienie przekształcenia procedury kontroli skarbowej w
postępowanie karno-skarbowe lub karne.
- ujednolicenia procedury kontroli  formalizujÄ…c stadium
postępowania dowodowego oraz w szczególny sposób określając cele
kontroli skarbowej.
CELE KONTROLI SKARBOWEJ:
- ochrona interesów i praw majątkowych Skarbu Państwa,
- zapewnienie skuteczności wykonania zobowiązań podatkowych i
innych należności stanowiących dochód budżetu państwa lub
państwowych funduszy celowych,
- badanie zgodności z prawem gospodarowania mieniem
państwowych osób prawnych ,
Nowelizacja ustawy z 28.11.91 o kontroli skarbowej Dz. U. 1992 r.
Nr 21 poz. 85, Dz. U. 1996 r. Nr 106 poz. 496, Dz. U. 1996 r. Nr 152 poz.
720, Dz. U. 1997 r. Nr 71 poz. 449, Dz. U. 1997 r. Nr 121 poz. 770, Dz. U.
1997 r. Nr 137 poz. 926.
Zmiany nastąpiły w związku z wprowadzeniem zmian do ustawy prawo
budżetowe i niektórych innych ustaw z 15.II.1992, zmianie niektórych
ustaw normujÄ…cych funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej z
8.VIII.1996 , wprowadzeniu ustawy Ordynacja podatkowa w dniu
29.VIII.1997 r.
2. ORGANIZACJA KONTROLI SKARBOWEJ
Organizację kontroli skarbowej można rozpatrywać w myśl ustawy z
28.IX.91 w trzech płaszczyznach :
A) JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH  Ministerstwo Finansów i
urzędy kontroli skarbowej
Ministerstwo Finansów ( MF )  którego wewnętrzne struktury
organizacyjne wyróżniają biura i departamenty, jak również urząd
Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, który w praktyce piastuje
funkcję wiceministra finansów  ukierunkowane jest na zarządzanie
systemem kontroli skarbowej.
Dla tego celu wyspecjalizowane sÄ… 2 departamenty :
1. 1. departament nadzoru i kontroli resortowej  do którego
obowiązków należy :
- opracowywanie wytycznych dla działania urzędów i izb
skarbowych,
- nadzorowanie i kontrolowanie urzędów i izb skarbowych,
- projektowanie statutów i struktur organizacyjnych tych
urzędów
2. 2. Departament kontroli skarbowej  do którego obowiązków
należy :
- organizacja urzędów kontroli skarbowej
- nadzór nad działalnością tych urzędów,
- opracowywanie zasad przeprowadzania kontroli planowych ,
okresowych i doraz
nych.
Urzędy kontroli skarbowej  działają na podstawie statutu oraz
regulaminu organizacyjnego. Całością prac urzędu kieruje dyrektor przy
pomocy wicedyrektora. W urzędach tych mogą być powoływane
wewnętrzne jednostki organizacyjne , tj. wydziały, oddziały i
jednoosobowe stanowiska pracy
Jednostki te dzielÄ… siÄ™ na :
a) merytoryczne  zajmujÄ… siÄ™
·ð programowaniem, przygot., analizÄ… i sprawozdawczoÅ›ciÄ… kontroli,
·ð prowadzÄ… kontrolÄ™ podatkowÄ… osób prawnych i fizycznych,
·ð prowadzÄ… kontrolÄ™ dewizowÄ…, budżetowÄ…, wewnÄ™trznÄ… i
szczególnego nadzoru podatkowego
b) ogólne  które obejmują :
·ð prowadzenie spraw kadrowych i socjalnych,
·ð szkolenie zawodowe, organizacyjne, obsÅ‚ugi prawnej, ksiÄ™gowoÅ›ci i
sprawy administracyjno-gospodarcze.
B) ORGANÓW KONTROLI SKARBOWEJ Minister Finansów,
Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej oraz insp. kontroli
skarbowej
Minister Finansów  jest naczelnym organem administracji
państwowej w tym kontroli skarbowej, który realizuje swe zadania przy
pomocy Ministerstwa Finansów.
Do uprawnień ministra finansów należy m.in.
- kontrolowanie jedn. org. kontroli skarb. oraz izb skarbowych pod
względem : prawidłowości realizacji przydziel. zad. , przestrz. przez
pracow. etyki obiektywizmu w ich dział. , ochrony inter. Skarbu P.,
kontroli udziel. określ. i przepr. poboru podatków i niepodatkowych
należności budżetowych.
- wnioskowanie do premiera o powołanie i odwoł. Gener. Insp.
Kontroli S.
- powoł. i odwoł.  na wniosek premiera  dyr. urzędów kontroli s.
- ma uprawnienia do zmiany dec. ostat. w trybie przepisów KPA
- stanowi akty prawne wywierające podstawowy wpływ na kontrolę
http://notatek.pl/kontrola-administracji-cwiczenia?notatka
skarbowÄ…
- określa w porozum. z Min. Spraw Wew. i Adm.  sposób prowadz.
czynności operacyjno-rozpoznawczych i zasady dysponowania
funduszem operacyjnym.
Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej  który w praktyce pełni
funkcję wiceministra powołany i odwoływany jest przez Prezesa RM na
wniosek Min. Finansów.
Kompetencje GIKS są szerokie i można je podzielić na dwie grupy
a) o charakterze proceduralnym : ustal. planów kontroli, upoważ.
insp. do prowadz., kontroli poza właściwością miejscową, wydaw.
dec. o zmianie insp. prowadz. kontrolę., rozpatryw. odwołań od dec.
ustalaj. lub okeśl. wysokość zobowiązań podatkowych wyd. w I
instancji przez inspektorów MF
b) rozpatr. odwołań od postanowień insp. wyd. w postęp. kontrolnym
c) prawo żądania od banków i podmiotów prowadzących
przedsiębiorstwa maklerskie lub funduszy powierniczych  inf. o
klientach,
d) wyłączne uprawnienie do zarządzenia zastosowania środków
technicznych, które umożl. uzyskanie inf. w sposób tajny wraz z
utrwaleniem środków i dowodów.
e) wyd. upoważ. do dokonania czynności szczególnego nadzoru
podatkowego.
Inspektorzy Kontroli Skarbowej  są I instancją całej struktury
kontroli s. Powoł. i odwoł. są przez GIKS, posiadają status urzędnika
państwowego.
Stanowisko to wymaga spełnienia warunków : polskie obywat., korzyst.
z pełni praw obywat., niekaralność za winy umyślne, wyższe wykształ.
( ekonom. lub prawn. ) , 5 letni staż pracy w adm. podatkowej lub 3
letnia praktyka w kontroli skarbowej, zdany egzamin kwalifikacyjny.
Zakres uprawnień inspektora wynika z ustawy o kontroli skarbowej oraz
z ustawy Ordynacja podatkowa z 29.VIII.97 r.
Do ich wyłącznej kompetencji należy prowadzenie dochodzeń w
sprawach karno-skarbowych i w sprawach o przestępstwa i wykroczenia
skarbowe na szkodę Skarbu Państwa.
A) QUASI  ORGANÓW KONTROLI SKARBOWEJ  org. posiadające
kompetencje w zakresie kontroli skarbowej, nie zaliczone przez
ust. do org. kontroli skarbowej.
Należą do nich izby skarbowe, Podatkowa Komisja Odwoławcza oraz
dyr. urzędów kontr. skarbowej. Ustawa o kontroli s. przyjęła szeroko
pojętą zasadę współdziałania org. adm. państwowej i samorząd. oraz