AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 1
TEMAT: Próba statyczna rozciągania metali.
Obowiązująca norma: PN-EN 10002-1:2002(U)
Zalecana norma: PN-91/H-04310 lub PN-EN10002-1+AC1
CEL ĆWICZENIA:
Podać znaczenie następujących symboli:
do - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
du - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
So - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Su - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lo - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lu - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fm - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fe - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
FeH - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
FeL - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rm - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Re - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ReH - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ReL - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ap - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Z - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przebieg ćwiczenia:
Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:
Zakres siłomierza:
Wykres rozciągania (z oznaczeniem punktów charakterystycznych):
Obliczenie długości pomiarowej po zerwaniu ( + rysunek zerwanej próbki ):
Tabela pomiarów:
Własności
Wymiary próbki Własności
plastyczne
Nr do Lo So du Lu Su Fm FeH FeL Rm ReH ReL A Z
.....
próbki
[ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .] [ . . .]
Obliczenia ( Re , Rm , An , Z ):
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 2
TEMAT: Próba ścisła rozciągania metali.
Obowiązująca norma: PN-EN 10002-1:2002(U)
Zalecana norma: PN-91/H-04310 lub PN-EN10002-1+AC1
CEL ĆWICZENIA:
WYZNACZENIE UMOWNEJ GRANICY PLASTYCZNOŚCI:
Określenie umownej granicy plastyczności:
Przebieg ćwiczenia:
Wyniki pomiaru średnicy próbki:
Lp. d1 [ . . .] d2 [ . . .] dśr [ . . . ] So [ . . . ]
1
2
3
Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:
Tabela wyników pomiarów:
Siła Odkształcenie
Wskazania tensometru
Lp. obciążająca lewego prawego trwałe
F [ . . .] a [ mm ] b [ mm ]
� [ % ]
Wykres odkształceń trwałych w funkcji sił obciążających (wykonać na papierze milimetrowym).
Siła odpowiadająca umownej granicy plastyczności, odczytana z wykresu: F0,2 =
Obliczenie wartości umownej granicy plastyczności: R0,2 =
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 3
TEMAT: Próba statyczna ściskania metali.
Obowiązująca norma: PN57/H-04320
CEL ĆWICZENIA:
Podać znaczenie następujących symboli:
Rplc - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rc - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ac - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przebieg ćwiczenia:
Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:
Zakres siłomierza:
Wykres ściskania (z oznaczeniem punktów charakterystycznych):
Tabela pomiarów :
Własności plastyczne
Wymiary próbki Własności wytrzymałościowe
Materiał do lo Ao Pplc Rplc Pc Rc l1 ac
[ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ]
próbki
Obliczenia ( Rplc , Rc , ac ):
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 4
TEMAT: Próba udarności metali.
Obowiązująca norma: PN-EN/10045-1
CEL ĆWICZENIA:
Istota próby udarności:
Definicja udarności:
Przebieg ćwiczenia:
Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:
Zakres pomiarowy:
Szkic próbki (typu Mesnager oraz ISO-Charpy V):
Tabela pomiarów:
Praca zużyta na Wartość
Wymiary próbki
złamanie próbki udarności
Typ b h So K KC Uwagi
[ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ]
próbki o przełomie
* Wartość udarności obliczyć z dokładnością do 1[J/cm2];
* Oznaczenie udarności należy uzupełnić zgodnie z normą PN-94/H-04370 dodatkowymi symbolami
wskazującymi typ próbki, początkową energię młota, głębokość karbu oraz szerokość próbki.
Obliczenia ( KC ):
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 5
TEMAT: Próba twardości metali.
Obowiązująca norma: metoda Brinella PN-EN ISO 6506-1-2002
metoda Vickersa PN-EN ISO 6507-1999
metoda Rockwella PN-EN ISO 6508-1:2002
CEL ĆWICZENIA:
PRÓBA TWARDOŚCI METALI METOD
BRINELLA:
dozwolona norma: PN-91/H-04350
Schematyczne przedstawienie istoty pomiaru twardości metodą Brinella:
Definicja twardości według Brinella:
Przebieg pomiaru:
Zestawienie wyników:
Średnica Czas trwania
Siła nacisku Wymiary odcisku Twardość
kulki nacisku
Lp. D F t d1 d2 dśr S HB
[ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ]
Przykładowe obliczenia:
Ą
2
S = �" D �" D - D2 - d = . . . . . . . . . . . . . . . . [mm2]
( )
2
HB =
PRÓBA TWARDOŚCI METALI METOD
ROCKWELLA:
dozwolona norma: PN-91/H-04355
Określenie twardości metodą Rockwella:
Zasada pomiaru twardości stożkiem diamentowym (rysunek + główne parametry):
Przebieg pomiaru:
Zestawienie wyników:
Pomiar Twardość
PRÓBA TWARDOŚCI METALI METOD
VICKERSA:
dozwolona norma: PN-91/H-04360
Schematyczne przedstawienie istoty pomiaru twardości metodą Vickersa:
Definicja twardości Vickersa:
Przebieg pomiaru:
Zestawienie wyników:
Czas trwania
Siła nacisku Wymiary odcisku
Twardość
nacisku
Lp. F t d1 d2 dśr S HV
[ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ]
Przykładowe obliczenia:
2
d
S = = . . . . . . . . . [mm2]
ą
2 �" sin
2
HV =
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 6
TEMAT: Badanie wyboczenia pręta ściskanego.
CEL ĆWICZENIA:
SZKIC - stanowiska / próbki:
Podać wzory i obliczyć następujące wielkości:
F = Imin = imin = s = Pkr =
przyjąć: sgr = 100.
Przebieg ćwiczenia:
Tabela pomiarów:
Wskazanie czujnika Ugięcie pręta
�
Lp. Pszalki + Pciężarków = P Ai P
� = Ai - A1
[ N ] [ mm ] [ mm/N ]
[ mm ]
0 (bez szalki)
P0= (ciężar szalki)
Wykres ugięcia pręta � w funkcji wielkości �/P (wykonać na papierze milimetrowym).
c
Siła krytyczna wyznaczona na podstawie wykresu: Pkr = tg ą = =
d
gdzie: c mierzone jest w skali �, zaś d w skali �/P.
"P
Obliczenie względnego błędu pomiaru: =
P
Zestawienie wyników:
Błąd
PKr PKr
Wymiary pręta
Wielkości obliczeniowe
względny
z obliczeń z pomiaru
" P
l a b F Imin imin s sgr
[ . . . ] [ . . . ] P
[. . .] [. . .] [. . .] [ . . . ] [ . . . ] [ . . . ]
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 7
TEMAT: Wyznaczanie modułu sprężystości postaciowej G
przez pomiar kąta skręcenia pręta.
CEL ĆWICZENIA:
Przebieg ćwiczenia:
Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:
Szkic urządzenia do wyznaczania kąta skręcenia próbki:
Dz = Dw = Lp = R = R1 =
Tabela pomiarów:
Przyrost |"x| między
Lp. Q MS x
kolejnymi obciążeniami
[ . . .] [ . . .] [ . . .]
Ł | "x | =
Obliczenia:
- średnie przemieszczenie wrzeciona czujnika wywołane zmianą momentu
skręcającego o "MS =
" "x
"xS
r = =
n
- średnia zmiana kąta skręcenia:
"xS
r
"� = =
S
r
R
- sprawdzenie, czy maksymalne naprężenia skręcające, jakie wystąpiły w czasie próby, nie
przekroczyły naprężeń dopuszczalnych, wynoszących dla badanego materiału kS = 80MPa:
�max < kS
- Wyznaczenie wartości modułu sprężystości postaciowej G:
G =
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 8
TEMAT: Tensometria oporowa.
CEL ĆWICZENIA:
Typy czujników oporowych (tensometrycznych):
Przebieg ćwiczenia:
Schemat obciążenia belki, wykres momentów gnących oraz zestawienie wszystkich danych
potrzebnych do obliczeń:
Tabela pomiarów:
Obciążenie Wskazania mostka Przyrost wskazań Średni przyrost
Lp. P Uwy / Uzas mostka wskazań mostka
[ N ] [ 0 ] [ 0 ] [ 0 ]
1. 0
2. 100
3. 200
4. 300
5. 200
6. 100
7. 0
Uwaga!
Wartość Uwy / Uzas jest podawana na wyświetlaczu mostka w promilach. W związku z tym należy pamiętać aby w
obliczeniach pomnożyć ją przez 10 -3.
Obliczenia:
- odkształcenie względne �śr obliczone na podstawie pomiarów:
U
�ł �ł
1
wy
�ł �ł
�śr = �" 4 �" =
�łU �ł
�ł zas łłśr K �" n
gdzie:
U
�ł �ł
wy
- średni przyrost wskazań mostka;
�ł �ł
U
�ł łł
zas
S
r
K = 2,15 - stała tensometru;
n - ilość tensometrów czynnych (rejestrujących odkształcenia badanego elementu
spowodowane zadanym obciążeniem).
- przyrost naprężeń gnących (z pomiaru):
��p = �śr * E =
- przyrost naprężeń gnących (teoretyczny):
� Mg
��t = =
Wz
- błąd względny pomiaru: "� =
WNIOSKI:
Zalety i wady czujników oporowych:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 9
TEMAT: Wyznaczanie położenia środka sił poprzecznych.
CEL ĆWICZENIA:
Szkic stanowiska:
Przebieg ćwiczenia:
Wymiary belki:
�1
�2
h1 = . . . . . . . [ . . . ]
hśr h1 h2 = . . . . . . . [ . . . ]
h2
hśr =. . . . . . . [ . . . ]
b1 = . . . . . . . [ . . . ]
�1 = . . . . . . . [ . . . ]
�2 = . . . . . . . [ . . . ]
b1
Obliczenie odległości środka ścinania od osi środka przekroju ceowego - eC:
Tabela pomiarów:
Różnica wskazań
Położenie siły Kąt skręcania
Wskazania czujników
Lp. obciążającej lewego prawego czujników belki
z fl fp fl - fp
Ć = (fl - fp)/a
[ mm ] [ mm ] [ mm ] [ mm ] [ rad]
1. 140
2. 100
3. 70
4. 50
5. 40
6. 30
7. 20
8. 10
9. 0
10. -10
11. -20
12. -30
13. -40
14. -50
15. -70
16. -100
17. -140
a = . . . . . . . . . . . - odległość między czujnikami w milimetrach.
Wykres ugięć belki w funkcji położenia siły obciążającej ( z zaznaczeniem położenia środka
sił poprzecznych ).
Współrzędna środka ścinania przekroju ceowego odczytana z wykresu: eCd =
Obliczenie błędu względnego: "e =
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 10
TEMAT: Wyznaczanie modułu Young a dla stali
CEL ĆWICZENIA:
Schemat stanowiska pomiarowego:
Przebieg ćwiczenia:
Tabela wyników pomiarów:
L.P. Obciążenie (siła F [N]) Wskazanie czujnika*10-2 [mm]
1
2
3
4
5
6
Obliczenie modułu Young a:
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 11
TEMAT: Badanie odkształceń i naprężeń w płycie osłabionej oworem..
CEL ĆWICZENIA:
Schemat płyty wraz z naklejonymi na niej czujnikami:
Przebieg ćwiczenia:
Tabela wyników pomiarów:
Nr czujnika Wskazanie przy F=0 [N] Wskazanie przy F=15000 N
1
2
3
Wykresy odkształceń w kierunku y i x (odkształcenia �y i �x )
Obliczanie średniej arytmetycznej odkształceń nominalnych �nom i �nom
(wg wskazań gr. trzeciej).
�
y max
Obliczanie współczynnika spiętrzania odkształceń x� =
�
ynom
Gdzie �ymax obliczane jest ze wskazania tensometru 1.1
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 12
TEMAT: Badania elastooptyczne.
CEL ĆWICZENIA:
Schemat polaryskopu:
Wyjaśnić znaczenie następujących pojęć:
-polaryzacja światła,
-polaryzacja liniowa,
-polaryzacja kątowa,
-izochroma,
-izoklina.
Przebieg ćwiczenia:
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 13
TEMAT: Tensometria oporowa. Wyznaczanie naprężeń naprężeń odkształceń
Odkształceń kierunku równoległym do osi belki zginanej.
CEL ĆWICZENIA:
Podać znaczenie następujących symboli:
��t , ��p , ��śr
Schemat stanowiska pomiarowego:
Przebieg ćwiczenia:
Tabela wyników pomiarów:
L.P. Obciążenie Wskazania
Przyrost wskazań �� Średni przyrost
[N] �
wskazań ��śr
(wartości bezwzględne)
1 0
2 100
3 200
4 300
5 200
6 100
7 0
Obliczenia:
Przyrost naprężeń obliczony wg wzoru teoretycznego.
Przyrost naprężeń obliczony na podstawie danych pomiarowych,
Obliczenie błędu względnego.
WNIOSKI:
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA
Ocena
Ocena
Data
w BIELSKU-BIAA
EJ
z
ostateczna
kolokwium
Wydział:................................................. semestr:.....
.................................................................................
Imię Nazwisko nr indeksu
ĆWICZENIE NR 14
TEMAT: Tensometria oporowa. Wyznaczanie naprężeń głównych
W belce zginanej.
CEL ĆWICZENIA:
Schemat stanowiska:
Przebieg ćwiczenia:
Tabela pomiarów:
L.P. Obciążenie Wskazania �
Przyrost wskazań �� Średni przyrost
[N]
wskazań ��śr
(wartości bezwzględne)
T2 T3 T4 T2 T3 T4 T2 T3 T4
1 0
2 100
3 200
4 300
5 200
6 100
7 0
T2,T3,T4 -tensometry
Obliczenia:
Odkształcenia naprężeń naprężenia główne �1(max)2(min) ,.
Kierunek naprężeń głównych ąg ,
Naprężenia główne wg wzorów na: �1(max) , �2(max) .
WNIOSKI: