Mikroprocesorowy Regulator
do sterowania zestawami pompowymi
Instrukcja Obsługi
Regulatora
Instrukcja Obsługi
Oprogramowania
MRP-ZH-1
Oprogramowanie
wspomagające
MRPro
Opis działania
Zalecenia instalacyjne
Obsługa techniczna
Regulator może wysterować
6 pomp podstawowych
2 pompy pożarowe
2 pompy zalewające
Poznań 2000
Copyright by MikroMET AP
Dopuszcza się kopiowanie fragmentów instrukcji dla
edycja 6, poprawiona i uzupełniona
celów dokumentacji technicznej pod warunkiem
60-478 Poznań, ul. Lutycka 105
podania z
ródła
Zakończono 12-06-2000
2
Spis treści
Podstawowe informacje 5
1 Tryby pracy regulatora 6
2 Zasady bezpiecznej obsługi 10
3 Opis techniczny 11
3.1 Dane techniczne 11
1
3.2 Montaż mechaniczny 12
3.3 Zasilanie elektryczne 12
3.3 Uwagi eksploatacyjne 12
4 Opis wejść, wyjść 13
4.1 Wejścia pomiarowe dla manometrów z czujnikami potencjometrycznymi 13
4.2 Wejścia pomiarowe dla manometrów z czujnikami tensometrycznymi 13
14
4.3 Wejścia pomiarowe 4�20mA
14
4.3.1 Wejście 4�20mA z ustalonym zakresem pomiarowym
15
4.3.2 Wejście 4�20mA z programowalnym zakresem pomiarowym
4.4 Wejście pomiarowe dla wodomierza 15
4.5 A
ącze komunikacyjne RS-485 15
4.6 Wyjścia sterujące pompami 16
4.7 Wejścia kontrolne 16
4.8 Wejścia, wyjścia modułu dodatkowego 21
5 Obsługa regulatora 23
5.1 Płyta frontowa 23
5.2 Obsługa klawiatury 24
5.2.1 Przeglądanie, edycja i wprowadzanie nastaw 24
5.2.2 Ręczne sterowanie pompami 25
5.2.3 Wybór okna wyświetlacza LCD 25
5.3 Czynności obsługowe i zalecenia eksploatacyjne. 26
5.3.1 Akumulator 26
5.3.2 Wymiana pamięci EPROM 27
5.3.2.a Procedura wymiany pamięci EPROM 27
5.3.2.b Procedura testowania pamięci EEPROM 27
5.3.3 Listwy zaciskowe 27
5.3.4 Igły i gniazda modułów 27
5.3.5 Moduły sterownika i zasilacza 28
6 Działanie i sygnalizacja działania regulatora 29
6.1 Załączenia (wyłączenia) i odłączenia pomp 29
6.2 Wyświetlacz 29
6.3 Przekroczenie maksymalnego ciśnienia na tłoczeniu 30
6.4 Brak ssania 30
3
 6.5 Brak zasilania 30
6.6 Przełączanie przetwornicy 30
6.7 Odpowietrzanie pomp 31
6.8 Praca pomp zalewających 31
7 Nastawy i funkcje regulatora 32
8 Program MRPro 41
8.1 Przeznaczenie 41
8.2 Uruchomienie 41
8.3 Posługiwanie się programem MRPro 41
8.3.1 Opcja Nastawy 43
8.3.2 Opcja Regulator 46
8.3.3 Opcja Korekcja 47
8.3.4 Opcja Monitor 49
8.3.5 Opcja Diagnostyk 50
8.3.6 Opcja Konfigur 56
8.3.7 Opcja Zegar 58
8.3.8 Opcja Archiw 58
8.3.9 Opcja Wyjście 59
8.4 Operacje odczytu i zapisu danych 59
8.4.1 Komunikacja z regulatorem MRP 59
8.4.2 Operacje dyskowe 60
8.4.3 Przetwarzanie danych 60
Dodatek A. Zestawienie nastaw 62
Dodatek B. Zestawienie komunikatów 65
Dodatek C. Wersje modułów regulatora, oznaczenia 66
C.I Oznaczenia handlowe  sposób zamówienia 66
C.II Oznaczenia szczegółowe 67
Dodatek D. Moduł pośrednicząco - zabezpieczający 70
Dodatek E. Sygnalizacja na płycie frontowej regulatora 71
Dodatek F. Blok Kontroli Zera  BK-0 72
Dodatek G. Dyskryminator Obrotów  DO 73
Dodatek H. Element sterujący pracą konwertera TS-1 74
4
Informacje podstawowe
Regulator MRP-ZH jest urządzeniem mikroprocesorowym, służącym do sterowania pracą
zestawu pompowego. Stanowi go zwarta jednostka funkcjonalna o budowie modułowej, która
spełnia zadania sterowania i regulacji, wskazywania, sygnalizacji oraz obsługi.
Oprogramowanie zewnętrzne ułatwia obsługę, monitorowanie oraz diagnostykę procesu regulacji i
pracy zestawu pompowego, a także wizualizację zarejestrowanych wielkości np. ciśnień, strumienia
objętości, pobranej mocy.
Tryby pracy regulatora:
I. progowo-czasowy,
II. praca z konwerterem z dokładną stabilizacją wartości zadanej ciśnienia,
III. praca z konwerterem ze stabilizacją ciśnienia w zadanym przedziale ciśnień,
IV. progowo-czasowy w stanie POŻAR.
V. progowo-czasowy pomp zalewających
VI. tryb pracy ręcznej.
Wartość zadana ciśnienia na wyjściu zestawu pompowego jest regulowana przez
bezstopniowe sterowanie prędkością obrotową silnika jednej pompy, zasilanej z konwertera, oraz
przez załączanie i wyłączanie w zależności od potrzeb pozostałych pomp (maksymalnie 6 w wersji
podstawowej) z silnikami zasilanymi bezpośrednio z sieci.
Zastosowanie regulacji prędkości obrotowej silnika jednej z pomp umożliwia uzyskanie
zadanej wartości ciśnienia po stronie tłoczenia, zmniejszenie częstości załączeń pomp zasilanych z
sieci energetycznej, dopasowanie do charakterystyki rurociągu oraz zmniejszenie zużycia energii
elektrycznej. Prawidłowa praca regulatora wymaga właściwego doboru pomp zestawu (zalecana
jest większa pompa do współpracy z konwerterem) oraz doboru nastaw, zależnego od charakteru
zasilanego w wodę obiektu (w szczególności jego dynamiki).
Zastosowanie przełączania konwertera, który jest kolejno sprzęgany z silnikami pomp,
zapobiega udarom hydraulicznym, umożliwia wyrównanie czasów pracy pomp i równomierną ich
eksploatację, zapobiega nadmiernemu zużyciu pomp, zapobiega udarom prądowym w trakcie
rozruchu silników (łagodny rozruch realizuje konwerter częstotliwości), umożliwia wykrywanie
uszkodzeń układów silnik-pompa.
Modułowa konstrukcja ułatwia obsługę regulatora oraz umożliwia rozbudowę w zależności
od specyfiki danego obiektu.
5
 1 Tryby pracy regulatora
Przedstawione tryby pracy stanowią standard programowego wyposażenia regulatora.
Tryb pracy regulatora określa sposób regulacji ciśnienia na wyjściu zestawu pompowego.
Tryby pracy wybierane są przez użytkownika. W przypadku zakłócenia pracy w zadanym
trybie, regulator samoczynnie przechodzi do działania awaryjnego. Omówienie działania
i sygnalizacji w rozdz. 5.
Tryb I
Praca progowo-czasowa.
Regulacja dwupołożeniowa z opóz
nieniem.
Działanie w trybie pracy progowo-czasowej polega na utrzymaniu ciśnienia na tłoczeniu
w granicach określonych dwoma progami. Reakcje na przekroczenie każdej granicy są opóz
nione
o zadane czasy. Przekroczenie progu górnego powoduje wyłączenie, dolnego - załączenie kolejnej
pompy.
Wartość ciśnienia na wyjściu zestawu pompowego jest zależna od podanego, dopuszczalnego
zakresu jego zmian oraz czasów opóz
nień. Przedział tych zmian określony jest progami: dolnym
Pd1 i górnym Pg1. Jeżeli ciśnienie na tłoczeniu
maleje i przekroczy dolne ograniczenie, to
po upływie zadanego czasu Td1 nastąpi załączenie
silnika pompy, której czas postoju był najdłuższy.
Gdy ciśnienie na tłoczeniu nadal utrzymuje się
poniżej progu dolnego Pd1, następuje załączanie
kolejnych pomp. Jeżeli ciśnienie na tłoczeniu
wzrośnie powyżej zadanej wartości ograniczenia
górnego, to sytuacja odwróci się: po zadanym
Rys. 1.1. Przebieg ciśnienia na tłoczeniu w czasie
czasie Tg1 nastąpi wyłączenie silnika pompy,
w trybie pracy progowo-czasowej.1
której czas pracy był najdłuższy. Gdy ciśnienie na
tłoczeniu nadal utrzymuje się powyżej progu górnego Pg1 następuje wyłączanie kolejnych pomp.
Zaprogramowanie tego trybu pracy polega na wpisaniu do pamięci regulatora dwóch ciśnień
progowych, czasów opóz
nienia wyłączania i załączania silników pomp oraz wyboru właściwych
opcji pracy.
Patrz nastawy o numerach: [15], [16], [40], [41], [42], [43].
1
Oznaczenia na rysunku zgodne z oznaczeniami nastaw.
6
Tryb II
Praca z konwerterem częstotliwości ze stabilizacją ciągłą ciśnienia.
Regulacja ciągła.
Działanie w trybie pracy z konwerterem
bez przedziału ciśnień polega na utrzymaniu
zadanej wartości ciśnienia Pzp na tłoczeniu.
Zastosowanie regulacji prędkości obrotowej
silnika jednej z pomp umożliwia stabilizację
ciśnienia na wyjściu zestawu pompowego
niezależnie od rozbioru wody i ciśnienia ssania
(przy właściwie dobranym zestawie
hydroforowym i odpowiednich warunkach na
ssaniu i tłoczeniu). Jeżeli ciśnienie na tłoczeniu
Rys. 1.2. Przebieg ciśnienia na tłoczeniu w czasie
w trybie pracy z konwerterem.
maleje z powodu wzrostu rozbioru wody lub
spadku ciśnienia na ssaniu, regulator powoduje
zwiększenie obrotów silnika pompy zasilanego z konwertera częstotliwości. Gdy pompa sterowana
konwerterem osiągnie maksymalne obroty, a ciśnienie na wyjściu nie osiąga wartości zadanej,
załączana jest jedna pompa zasilana wprost z sieci elektrycznej (ta, dla której czas postoju był
najdłuższy). Obroty pompy zasilanej z konwertera zmniejszane są do minimalnej wartości, a
następnie zwiększane do chwili, kiedy ciśnienie na tłoczeniu nie osiągnie wartości zadanej. Jeśli
ciśnienie nadal jest poniżej wartości zadanej, załączane są kolejne pompy.
W przypadku, gdy ciśnienie na tłoczeniu wzrasta powyżej wartości zadanej proces regulacji
przebiega odwrotnie, a pompy są kolejno wyłączane.
Zaprogramowanie tego trybu pracy polega na wpisaniu do pamięci regulatora wartości zadanej
ciśnienia wyjściowego i uaktywnieniu właściwej opcji pracy.
Patrz nastawy o numerach: [15], [16], [23], [25].
Tryb III
Praca z konwerterem ze stabilizacją ciśnienia w zadanym przedziale.
Regulacja mieszana: ciągła w przedziale określonym progami, poza
nim dwupołożeniowa z opóz
nieniem.
Działanie w tym trybie pracy polega na utrzymywaniu ciśnienia na tłoczeniu w zadanym
przedziale. Dopuszczalne jego odchylenia mieszczą się w granicach określonych dwoma progami.
W zakresie pomiędzy progami, gdy zmiany rozbioru wody lub ciśnienia ssania mogą być
skompensowane wydajnością pompy sterowanej konwerterem, ciśnienie na tłoczeniu stabilizowane
jest w punkcie. Reakcje na przekroczenie
każdego progu są opóz
nione o podane czasy.
Ten tryb zalecany jest w następujących
przypadkach:
- gdy wydajność pompy zasilanej z konwertera
jest mniejsza od wydajności pomp zasilanych
bezpośrednio z sieci,
- kiedy występują duże wahania ciśnienia
na ssaniu,
Rys. 1.3. Przykładowy przebieg ciśnienia w czasie
- kiedy występują duże wahania rozbioru
w trybie praca z konwerterem w zadanym
wody.
przedziale ciśnień.2
Przedział pracy ograniczony jest progami
dolnym Pdz i górnym Pgz. Gdy ciśnienie na wyjściu waha się pomiędzy progami, proces regulacji
odbywa się podobnie jak w trybie pracy z konwerterem, bez przedziału ciśnień. Przełączenia pomp
następują dopiero przy przekroczeniu ciśnienia Pgz lub przy spadku ciśnienia poniżej wartości Pdz.
Wtedy regulacja odbywa się podobnie jak w trybie progowo-czasowym.
2
Oznaczenia na rysunku zgodne z oznaczeniami nastaw.
7
Zaprogramowanie tego trybu pracy polega na wpisaniu do pamięci regulatora wartości zadanej
ciśnienia wyjściowego, dwóch ciśnień progowych oraz czasów opóz
nienia załączania Tdz
i wyłączania Tgz silników pomp, a także wymaga uaktywnienia właściwej opcji pracy.
Zastosowanie pompy sterowanej konwerterem zmniejsza liczbę załączeń pomp, zasilanych
bezpośrednio z sieci, w stosunku do trybu progowo-czasowego.
Patrz nastawy o numerach: [15], [16], [23], [24], [25], [26], [27].
Tryb IV
Praca w trybie progowo-czasowym-POŻAR.
Regulacja dwupołożeniowa z opóz
nieniem.
Regulator może sterować dwiema pompami pożarowymi. Sekcja pomp pożarowych pracuje
w trybie progowo-czasowym. Ten tryb pracy uaktywnia się na podstawie porównania Q z Qmax. Q -
wartość przepływu zmierzona, pochodząca z wodomierza (przepływ strumień objętości) lub
wyliczona na podstawie liczby załączonych pomp podstawowych (wtedy przepływ wyliczany jest
na podstawie zadeklarowanej jego wartości dla jednej pompy Qpompy), natomiast Qmax -
zadeklarowana wartość przepływu maksymalnego. Tryb ten może być uaktywniony również
poprzez przełączenie przełącznika na płycie frontowej.
Zwiększony przepływ może być spowodowany
na przykład odkręceniem zaworu hydrantu
pożarowego, ale także pęknięciem rury sieci
wodociągowej. W czasie pracy pomp
pożarowych przewidziano dwa sposoby reakcji
na stan zwiększonego przepływu:
- Auto (OFF) - po zadanym czasie TQmax
regulator spowoduje przejście do normalnej
pracy zestawu, lub
- Reset (ON) - po zadanym TQmax czasie
następuje wyłączenie zestawu.
Czas TQmax jest zadawany przez użytkownika
Rys. 1.4. Przebieg ciśnienia na tłoczeniu w czasie
i jest czasem oczekiwania na potwierdzenie
w pracy w trybie pożarowym.3
pożaru.
Jeżeli w opcji Reset po upływie zadanego czasu TQmax od momentu załączenia pomp
pożarowych nie nastąpi potwierdzenie pożaru przełącznikiem na płycie frontowej regulatora
lub zewnętrznym przyciskiem podłączonym do regulatora (wej IN3), silniki pomp zostaną
wyłączone.
Jeżeli nastąpi potwierdzenie, to układ pracuje w trybie progowo-czasowym-POŻAR do chwili
przestawienia przełącznika w pozycję poprzednią.
W przypadku, gdy pompy zostaną wyłączone ze względu na brak potwierdzenia stanu POŻAR,
przywrócenie do pracy następuje po przełączeniu przełącznika na płycie frontowej lub ustąpieniu
stanu POŻAR.
Dla sekcji pomp pożarowych można podać wyższe ciśnienia w postaci progów: górnego Pg2
i dolnego Pd2 oraz właściwych czasów opóz
nień: Tg2 - czasu wyłączenia i Td2 - czasu załączenia.
Patrz nastawy o numerach: [11], [12], [13], [17], [45], [46], [47], [48].
Uwaga!
Użycie trybu pracy progowo-czasowej-POŻAR wymaga szczegółowej
znajomości zasad działania zestawu pompowego w czasie pożaru.
3
Oznaczenia na rysunku zgodne z oznaczeniami nastaw.
8
Tryb V
Praca pomp zalewających w trybie progowo-czasowym.
Regulacja dwupołożeniowa z opóz
nieniem.
Regulator może sterować niezależnie dwiema pompami zalewającymi. Pompy zalewające
pracują w trybie progowo-czasowym.
Aktywacja pomp zalewających (jednej lub
dwóch) uruchamia sterowanie zgodnie z tym
trybem.
Patrz nastawy o numerach: [50�58], [95�98].
Rys
. 1.5. Przebieg ciśnienia na ssaniu w czasie
pracy pompy zalewającej 2.4
Tryb VI
Praca ręczna.
Tryb pracy ręcznej umożliwia ręczne załączanie i wyłączanie wszystkich podłączonych
do regulatora pomp. Wymuszenie tego trybu wyłącza pracę automatyczną regulatora w trybach I-
IV.
W trybie ręcznego sterowania pompami aktywna jest tylko kontrola
przekroczenia maksymalnego ciśnienia na tłoczeniu Pmax.
Tryb IIW
Praca z przełączanym konwerterem częstotliwości ze stabilizacją ciągłą ciśnienia.
W tym trybie pracy regulacja ciśnienia zgodna z trybem II.
Przełączanie konwertera częstotliwości umożliwia regulację obrotów dowolnej z pomp
zestawu (w odróżnieniu od regulacji obrotów wyłącznie wybranej pompy - tryb II). Przełączenie
realizowane jest w trakcie załączenia kolejnej pompy. Konwerter podłączony jest zawsze do
jednego silnika. Po uzyskaniu maksymalnych obrotów następuje przełączenie konwertera do silnika
pompy, która jest najdłużej w stanie spoczynku. Bezpośrednio po odłączeniu konwertera załączane
jest zasilanie silnika z sieci energetycznej. Po przełączeniu wartość obrotów silnika sterowanego
konwerterem wynika z procesu regulacji.
Tryb IIIW
Praca z przełączanym konwerterem częstotliwości ze stabilizacją ciśnienia w zadanym przedziale.
W tym trybie pracy regulacja ciśnienia zgodna z trybem III.
Przełączanie konwertera zgodne z trybem IIW.
4
Oznaczenia na rysunku zgodne z oznaczeniami nastaw.
9
2 Zasady bezpiecznej obsługi
UWAGA ! Jeżeli regulator jest podłączony do sieci zasilającej to część jego elementów
wewnętrznych jest pod napięciem niebezpiecznym dla życia.
Montaż regulatora powinien być przeprowadzany przez osoby do tego
upoważnione.
Nieprawidłowe zainstalowanie regulatora może spowodować jego uszkodzenie,
awarię urządzeń, którymi steruje, straty materialne lub niebezpieczeństwo
porażenia obsługi.
Należy przestrzegać zaleceń niniejszej instrukcji oraz przepisów bezpieczeństwa
pracy dotyczących urządzeń elektrycznych.
Konieczne jest bezwzględne przestrzeganie następujących zasad:
1. Nie należy dotykać części elektrycznych regulatora, gdy jest on podłączony do
sieci elektrycznej.
2. Podczas dokonywania montażu, demontażu lub napraw odłączyć zasilanie
regulatora.
3. Nieumiejętna lub przypadkowa zmiana nastaw w czasie pracy urządzenia
sterującego procesem może spowodować trudne do przewidzenia konsekwencje.
Zmian nastaw regulatora mogą dokonywać tylko osoby kompetentne.
10
3 Opis techniczny
3.1 Dane techniczne - tabela 4.1.
Wymiary obudowy
dł. �wys.�szer. 192�144�144 [mm].
Otwór montażowy szafy
wys. �szer. 137�137 [mm], głęb. min. 160 [mm].
2 zaciski klamrowe ze śrubą do mocowania obudowy regulatora w
Mocowanie regulatora
otworze montażowym szafy sterowniczej.
Obudowa
" wstrząsoodporna, wyposażona w przezroczyste drzwi, osłaniające
panel frontowy,
" materiał obudowy PPE, kolor czarny,
" panel frontowy: pola wizualne, gniazdo komunikacji oraz 15-
przyciskowa klawiatura;
" stopień ochrony IP40.
Budowa
" 3 moduły: sterownika i zasilacza oraz moduł dodatkowy
(wyposażenie niestandardowe), mocowane w gniazdach obudowy
" płyta zamykająca tylną część obudowy, mocująca moduły za
pomocą kompletu wkrętów
+6%
Napięcie zasilania
230VAC , 50Hz
-10%
Pobór mocy max 7.5VA.
 0 �! Uwe = 0�0.8V,
Wejścia cyfrowe
IN1..IN8,  1 �! Uwe = 4.2�5V,
IN13..IN16, dUwe V
IN33..IN36 Rwe > 900&! (podłączony do +5V), dt >1 .
ms
 0 �! Uwe = 0 �20V ,
AC
Wejścia cyfrowe
AC
IN9..IN12  1 �! Uwe = 170 � 250V ,
Rwe > 10k&! (zwarte do masy).
 0 Uwy = 0�0.4V (przy Iobc<0.1A),
 1 Uwy = 3.2�5V (przy Iobc<0.1A),
Wyjścia cyfrowe P1..P16
dopuszczalne łączne obciążenie P1..P16: ŁI d" 0.35A
Uwaga! Zwarcie wyjść do masy lub +5V oraz podanie
zewnętrznego napięcia grozi ich uszkodzeniem.
w zależności od konfiguracji:
" napięciowe (tensometry lub potencjometry o R=100&!),
Wejścia analogowe
" prądowe 4..20mA.
A1..A2
Uwaga! Podanie napięcia zewnętrznego na zaciski wejścia
analogowego może spowodować jego uszkodzenie.
 0 �! Uwe = 0�0.8V,  1 �! Uwe = 4.2�5V,
dU V
we
Wejście wodomierza Rwe > 5k&! (podłączony do +5V), e" 0.7 ,
dt ms
okres min: 20ms, okres max: 19s.
Wyjścia analogowe
zakres: 0�10V,
PWM1, PWM2 obciążalność: max 5 mA.
A
ącza komunikacyjne RS-232C, RS-485 full duplex
11
3.2 Montaż mechaniczny
Obudowa regulatora przystosowana jest do montażu w otworze szafy sterowniczej w taki
sposób, aby płyta frontowa swoim kołnierzem szczelnie dociskana była do otworu montażowego
szafy. Konstrukcja zacisków klamrowych pozwala na solidne umocowanie obudowy regulatora.
Zbyt silne dokręcenie śrub w zaciskach klamrowych może spowodować wyłamanie zaczepów na
ścianach bocznych obudowy regulatora. Powierzchnie obudowy zamontowanej w szafie
sterowniczej nie powinny stykać z żadnymi elementami umieszczonymi w tej szafie. Okablowanie
zasilające, pomiarowe i sterujące należy wprowadzić do obudowy przez otwory doprowadzające w
taki sposób, aby wewnątrz obudowy powstały pętle umożliwiające swobodny montaż kabli w
listwach zaciskowych poszczególnych modułów. Wkręty zacisków w modułach sterownika i
zasilacza regulatora powinny być dokręcane momentem d"0.5Nm.
Po podłączeniu okablowania do zacisków obu modułów sterownika oraz zasilacza i sprawdzeniu
poprawności działania, należy zamknąć tylną ścianę obudowy regulatora, mocując ją kompletem
wkrętów.
3.3 Zasilanie elektryczne
Regulator MRP-ZH-1 jest zasilany napięciem 230VAC + 6% , 50Hz. Zaleca się stosowanie
-10%
transformatora separującego 380/220�230VAC, zasilanego po stronie pierwotnej napięciem
międzyfazowym 380VAC. Na wejściu sieciowym zasilacza znajduje się filtr przeciwzakłóceniowy,
elementy ochrony przeciwprzepięciowej (dioda lawinowa lub warystor) oraz nadprądowej
(pozystor).
W obwodzie zasilania należy montować bezzwłoczny bezpiecznik topikowy (250mA/250V).
�% Uwaga!
1. Zadziałanie bezpiecznika nadprądowego zastosowanego w obwodzie zasilania regulatora jest
odwracalne. Należy wyłączyć zasilanie regulatora i po odczekaniu ok. 2 minut załączyć zasilanie
ponownie.
2. W przypadku braku zewnętrznego bezpiecznika bezzwłocznego, wystąpienie przepięcia o dużej
amplitudzie może trwale uszkodzić element ochrony przeciwprzepięciowej.
3. Zasilanie urządzenia napięciem o dużej zawartości wyższych harmonicznych może
doprowadzić do przegrzania i uszkodzenia transformatora sieciowego.
3.4 Uwagi eksploatacyjne
1. W czasie normalnej pracy regulatora przezroczyste drzwi, osłaniające pole wizualizacji,
powinny być zamknięte (IP-40).
2. Używanie gniazda łącza komunikacyjnego jest możliwe tylko z wtykiem do niego
przeznaczonym. Użycie nieprzystosowanego łącza komunikacyjnego grozi uszkodzeniem
urządzenia.
12
4 Opis wejść, wyjść
Zaciski wejść pomiarowych znajdują się na krawędzi modułu sterownika.
4.1 Wejścia pomiarowe współpracujące z czujnikami potencjometrycznymi
Rys. 4.1 przedstawia sposób podłączenia czujników potencjometrycznych. Zalecana wartość
rezystancji potencjometrów 100&!. Oznaczenie P2X jest wejściem z suwaka potencjometru, gdzie X
może oznaczać: T - tłoczenie, S - ssanie, G - gaz (wejście pomiaru ciśnienia powietrza - opcja).
Wejście P1 służy do połączenia początku rezystora, R = 0&!, wejście P3 jest wejściem dla
maksymalnej rezystancji, R = 100&!.
Rys. 4.1. Moduł sterownika. Wejścia pomiarowe współpracujące z czujnikami potencjometrycznymi.
4.2 Wejścia pomiarowe współpracujące z czujnikami tensometrycznymi
Rys. 4.2 przedstawia sposób podłączenia czujników tensometrycznych (oznaczenie
modułów sterownika  S i  P ). Oznaczenia tych zacisków odpowiadają kolorom przewodów
czujników 230PC firmy MIKRO SWITCH: B - black (czarny), R - red (czerwony), WX - white
(biały), GX - green (zielony), X może oznaczać: T - tłoczenie, S - ssanie, G - gaz (wejście pomiaru
ciśnienia powietrza - opcja).
Uwaga! Podanie napięcia zewnętrznego na zaciski wejść pomiarowych może
spowodować uszkodzenie urządzenia.
13
Rys 4.2. Moduł sterownika. Wejścia pomiarowe ciśnienia dla manometrów tensometrycznych.
4.3 Wejścia pomiarowe dla sygnału 4�
�20mA
�
�
Wejścia pomiarowe dla standardowych sygnałów 4�20mA dostępne są w wersji z zakresem
ustalonym (zadawanym zawartością oprogramowania regulatora  informacja podawana na
etykiecie pamięci EPROM) oraz w wersji z zakresem programowalnym (zadawanym wartościami
odpowiednich nastaw).
4.3.1 Wejście 4�
�20mA z ustalonym zakresem pomiarowym
�
�
Wejście pomiarowe stosowane w modułach niestandardowych (oznaczenie  X ). Zazwyczaj
wejście pomiarowe kanału tłoczenia przystosowane są do sygnałów 4�20mA a wejście pomiarowe
kanału ssania współpracuje z czujnikiem tensometrycznym. Zakres pomiarowy określony jest w
zamówieniu. Dostępne zakresy mieszczą się w przedziale 0�250 [mH2O] i są całkowitą
wielokrotnością 10[mH2O] (zakres toru pomiarowego powinien być równy zakresowi czujnika
pomiarowego) Na rys. 4.3 przedstawiono sposób podłączenia czujników dla przykładowego
zestawu czujników.
Rys. 4.3. Moduł sterownika. Wejścia dla przykładowego modułu niestandardowego.
14
4.3.2 Wejście 4�
�20mA z programowalnym zakresem pomiarowym
�
�
Na rys. 4.4 przedstawiono sposób podłączenia czujników dwuprzewodowych z wyjściem
prądowym 4�20mA do zacisków pomiarowych modułu sterownika. Sygnał wejściowy z czujników
odpowiada programowalnemu zakresowi pracy kanałów pomiarowych regulatora (patrz nastawy
[100], [101], [102], [103]). Oznaczenie modułu sterownika  P .
Rys. 4.4. Moduł sterownika. Wejścia prądowe dla standardu 4�20mA.
4.4 Wejście pomiarowe dla wodomierza
Wejście wodomierza - rys. 4.5 - współpracuje z wodomierzem wyposażonym w nadajnik
optyczny. Przedstawiono sposób podłączenia wodomierza do listwy złożonej z trzech zacisków: 5V
i 0V (zasilanie nadajnika optycznego) oraz zacisk IM (wejście pomiarowe względem 0V).
Rys. 4.5. Moduł sterownika. Wejście dla wodomierza.
4.5 A
ącze komunikacyjne RS-485
Na płycie modułu sterownika znajdują się zaciski do podłączenia łącza komunikacyjnego
RS-4855, dwukierunkowego (full duplex). Zaciski oznaczone TxA, TxB (rys. 4.6) stanowią część
odbiorczą, zaciski RxA, RxB - część nadawczą łącza. Do zacisków oznaczonych +6V, -6V
podłączyć należy zewnętrzne z
ródło zasilania 6..12VDC.
5
A
ącze komunikacyjne RS-485 jest wyposażeniem niestandardowym.
15
_
+
6..12VDC
Rys. 4.6. Moduł sterownika. A
ącze komunikacyjne RS-485
Zaciski wyjść sterujących i wejść, zgrupowane w dwóch listwach, znajdują się na
module zasilacza.
4.6 Wyjścia sterujące pompami
Zaciski oznaczone jako P1..P6 (rys. 4.6) służą jako wyjścia sterujące dla pomp
podstawowych. Zaciski oznaczone jako P7, P8 służą jako wyjścia sterujące dla pomp pożarowych,
zaciski oznaczone jako P15, P16 służą jako wyjścia sterujące dla pomp zalewających. Wyjście P16
po odpowiedniej konfiguracji (patrz rozdz. 7, nastawa [59]) może służyć jako wyjście zewnętrznej
sygnalizacji stanów alarmowych regulatora.
Wyjścia P1..P16 oraz napięcie +5V nie są zabezpieczone przed zwarciami do masy
lub zwarciami do napięcia zasilającego.
Na rys. 4.7 przedstawiono sposób połączenia wyjść z elementami załączającymi silniki pomp.
Minimalne napięcie wyjściowe każdego z wyjść wynosi 3.5V. Maksymalna obciążalność wyjść
wynosi 0.35A. A
ączne obciążenie wszystkich wyjść P1..P16 oraz wyjścia +5V (nazwa zacisku)
wynosi 0.35A. Do pracy ciągłej zalecane jest obciążenie nie przekraczające 0.25A.
Rys. 4.7. Moduł zasilacza, wersja 1.0 i 1.1. Wyjścia i wejścia.
Zaciski PWM1 oraz PWM-GND służą do wyprowadzenia sygnału sterującego pracą
konwertera częstotliwości, który zasila w energię silnik pompy pracującej ze zmienną prędkością.
Zakres zmian tego sygnału 0�10V, dopuszczalne sumaryczne z PWM2 obciążenie 5mA.
16
 Na rys. 4.7 wyjaśniono sposób podłączenia dodatkowego
filtra sieciowego (patrz rys. 4.8).
4.7 Wejścia kontrolne
Zaciski IN1..IN126 (rys. 4.7) są wejściami cyfrowymi.
Wejście IN1 przystosowano do współpracy z czujnikiem
poziomu wody. Charakterystyka tego wejścia jest następująca:
stan wysoki - poziom niewłaściwy, stan niski (zwarcie do masy) -
poziom właściwy. Wejście IN2 służy do informowania o pracy
konwertera. W przypadku właściwej pracy na wejściu powinien
być stan niski (zwarcie do masy), w przypadku awarii konwertera -
stan wysoki.
Wejście IN3
Tabela 4.2. Wyjścia i wejścia w
przeznaczono do
zasilaczu w wersji 1.0, 1.1, 1.2 i 1.3.
wprowadzenia
Wyjścia załączające Wejścia kontrolne
zewnętrznego sygnału
P1 IN4
Rys. 4.8. Dodatkowy filtr sieciowy.
załączenia sekcji
P2 IN5
pomp pożarowych. Wejście to dubluje przełącznik
P3 IN6
POŻAR, umieszczony na płycie frontowej regulatora.
P4 IN7
Wejścia IN4..IN8 oraz IN9 (rys. 4.9) przeznaczono do
P5 IN8
kontroli stanu styczników załączających silniki pomp.
P6 IN97
Tabela 4.2 przedstawia zależności działania wyjść
załączających P1..P6 od wejść kontroli stanu
styczników IN4..IN97.
Rys. 4.9. Moduł zasilacza w wersjach 1.2, 1.3 z wbudowanym dodatkowym filtrem. Wyjścia i wejścia.
6
W wersji standardowej 1.1-1.3 dostępne są wejścia cyfrowe IN1..IN3, IN5..IN7.
7
Wejście kontrolne IN9:  1 - >170 VAC (230VAC)
17
Wejście IN10 przeznaczono do zdalnego odłączenia sterowania wyjściami załączającymi
pompy P1..P6 (nie dotyczy pompy sterowanej konwerterem). Podanie sygnału zewnętrznego
220VAC na wejście IN10 (rys. 4.9) spowoduje odłączanie pomp aktywnych (opóz
nione określonym
w nastawach czasem). Odłączenie to wymusza zatrzymanie wszystkich pomp sterowanych
dwustanowo. Załączenie pomp jest możliwe po podaniu sygnału 0V (lub rozwarciu).
Zasilacz w wersji 1.2.
Moduł zasilacza w wersji 1.2 (rys. 4.9) wyposażono w dodatkowy filtr sieciowy. Zaciski L1
i N służą do przyłączenia odpowiednio fazy zasilającej i zera roboczego. Zacisk PE - zero
ochronne, zacisk F - kontrola faz zasilających, jako wejście z innego urządzenia kontrolującego
fazy; brak fazy - podanie napięcia >170 VAC.
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
ZP
Pb2 Pb1 S2 S1
S1 - styk pomocniczy stycznika SIEĆ
S2 - styk pomocniczy stycznika KONWERTER
Pb1 - cewka przekażnika BSS sterującego stycznikiem SIEĆ
Pb2 - cewka przekaz
nika BSS sterującego stycznikiem KONWERTER
ZP - stycznik ZP (załączenie przetwornicy)
Rys. 4.10. Moduł zasilacza w wersjach 1.2, 1.3. Wyjścia i wejścia.
Zasilacz w wersjach 1.2, 1.3.
Na rys. 4.10 przedstawiono połączenie wyjść modułu zasilacza w wersjach 1.2, 1.3 dla
pomp podstawowych, pracujących z przełączaną przetwornicą. Wyjścia P1..P6 służą jako wyjścia
sterujące dla pomp zasilanych z sieci elektrycznej, wyjścia sterujące P9..P14 - jako wyjścia
sterujące dla pomp (każda pojedynczo wybierana przez regulator) zasilanych z konwertera
częstotliwości.
Podczas pracy może nastąpić aktywacja kilku wyjść spośród P1..P6, i tylko jednego spośród
wyjść P9..P14. Wejścia IN4..IN8 oraz IN94 (rys. 4.10) przystosowano do kontroli stanu styczników
18
załączających silniki pomp. Ich praca powiązana jest z wyjściami załączającymi. W celu aktywacji
wejść kontrolnych IN4..IN8 oraz IN9 na wejście IN11 należy podać sygnał napięciowy 230VAC i
uaktywnić nastawę nr [60].W celu dezaktywacji tych wejść należy rozewrzeć sygnał napięciowy
230VAC. Tabela 4.3 przedstawia wyjścia załączające sieć lub konwerter oraz przypisane do nich
wejścia kontrolne. Przykład działania: jeżeli wyjścia załączające P3 i P11 są aktywne (stan
wysoki), to pompa nr 3 zasilana jest z konwertera częstotliwości. W przypadku aktywacji wyjścia
P3 pompa nr 3 zasilana jest sieci energetycznej.
Wejście IN12 jest wejściem kontroli poziomu (obecności) wody dla pomp zalewających. Załączenie
pomp zalewających możliwe jest dla stanu  1 czyli podania napięcia na to wejście 230VAC. W
przypadku stanu  0 na wejściu IN12 (napięcie <170VAC) pompy zalewające pozostają wyłączone.
Tabela 4.3. Wyjścia i wejścia w zasilaczu w wersjach 1.2, 1.3.
Wyjście załączające
Wejście kontrolne
SIEĆ KONWERTER
P1 P1+8P9 IN4
P2 P2+P10 IN5
P3 P3+P11 IN6
P4 P4+P12 IN7
P5 P5+P13 IN8
P6 P6+P14 IN99
Zasilacz w wersji 1.4.
Na rys. 4.11 przedstawiono połączenie wyjść modułu zasilacza w wersji 1.4 dla pomp
podstawowych, pracujących z przełączaną przetwornicą.
Wyjścia P1..P6 służą jako wyjścia załączające dla pomp zasilanych z sieci elektrycznej, wyjścia
załączające P9..P14 - jako wyjścia załączające dla pomp (każda pojedynczo wybierana przez
sterownik) zasilanych z konwertera częstotliwości. Podczas pracy może nastąpić aktywacja kilku
wyjść spośród P1..P6, i tylko jednego spośród wyjść P9..P14.
Przykład działania: jeżeli wyjścia załączające P4 i P12 są aktywne (stan wysoki), to pompa nr 4
zasilana jest z konwertera częstotliwości. W przypadku aktywacji wyjścia P4 pompa nr 4 zasilana
jest sieci energetycznej.
Tabela 4.4. Wyjścia i wejścia w zasilaczu w wersji 1.4.
Wyjście załączające
Wejście kontrolne
SIEĆ KONWERTER
P1 P1+10P9 IN4
P2 P2+P10 IN5
P3 P3+P11 IN6
P4 P4+P12 IN7
P5 P5+P13 IN8
P6 P6+P14 IN33
Wejścia IN4..IN8 oraz IN33 (rys. 4.11) przystosowano do kontroli stanu styczników załączających
silniki pomp. Ich praca (podobnie jak w zasilaczach poprzednich wersji) powiązana jest z
wyjściami załączającymi. W celu aktywacji wejść kontrolnych IN4..IN8 oraz IN33 na wejście IN34
należy podać stan niski (zewrzeć do masy GND regulatora) i uaktywnić nastawę nr [60]. W
przypadku braku wejścia IN34 (w oznaczeniu symbol �) aktywacja wejść kontrolnych zależy od
nastawy nr [60]. W celu dezaktywacji wejść kontrolnych IN4..IN8 oraz IN33 na wejście IN35
należy podać stan niski (zewrzeć do masy GND regulatora). Tabela 4.4 przedstawia wyjścia
załączające sieć lub konwerter oraz przypisane do nich wejścia kontrolne. Wejście IN36 jest
wejściem kontroli poziomu (obecności) wody dla pomp zalewających. Załączenie pomp
8
Znak + oznacza, że wskazane wyjścia są aktywne (stan wysoki) jednocześnie.
9
Wejście kontrolne IN9:  1 - >170 VAC
10
Znak + oznacza, że wyjścia są aktywne (stan wysoki) jednocześnie.
19
zalewających możliwe jest dla stanu  0 . W przypadku stanu  1 na wejściu IN36 pompy
zalewające pozostają wyłączone.
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
Pb2 Pb1 S2 S1
ZP Pb2 Pb1 S2 S1
S1 - styk pomocniczy stycznika SIEĆ
S2 - styk pomocniczy stycznika KONWERTER
Pb1 - cewka przekaz
nika BSS sterującego stycznikiem SIEĆ
Pb2 - cewka przekaz
nika BSS sterującego stycznikiem KONWERTER
ZP - stycznik ZP (załączenie konwertera)
Rys. 4.11. Moduł zasilacza w wersji 1.4. Wyjścia i wejścia.
Zaciski PWM2 oraz PWM-GND służą do wyprowadzenia sygnału napięciowego w zakresie
0�10V (dopuszczalne sumaryczne z PWM1 obciążenie 5mA) proporcjonalnego do ciśnienia
tłoczenia. W przypadku wykorzystania tego sygnału należy uwzględnić zakres kanałów
pomiarowych regulatora.
20
4.8 Wejścia i wyjścia modułu dodatkowego
Zaciski IP1..IP8 w module dodatkowym w wersji 1.0 są wejściami przeznaczonymi do
podłączenia urządzeń z optycznym lub
mechanicznym nadajnikiem impulsów
(rys. 4.12).
Wejścia IP1..IP6 są wejściami
impulsowymi do podłączenia wyjść z
liczników energii elektrycznej, wejścia
IP7, IP8 są wejściami impulsowymi do
podłączenia wyjść z wodomierzy.
Zaciski 0, 12V, -12V służą do
podłączenia zasilania dla układu
pośrednicząco - zabezpieczającego
T > 40ms (patrz Dodatek D).
i
Zaciski IP1+..IP6+ module
impulsy z liczników impulsy z
dodatkowym w wersji 1.1 są
energii elektrycznej wodomierzy
wejściami przeznaczonymi do
podłączenia urządzeń z nadajnikiem
Rys. 4.12. Zaciski modułu dodatkowego, wersja 1.0.
impulsowym (rys. 4.13) przełączającym
napięcie z
ródła 12..24VDC. Zaciski IP1+..IP6+ są wejściami impulsowymi do podłączenia wyjść z
liczników energii elektrycznej, zaciski IP1-..IP6- służą do podłączenia masy tych wyjść. Zaciski
+6V i  6V służą do podłączenia napięcia zasilającego częstotliwościowy kanał pomiarowy (min
6VDC, max 12VDC) stosowany jako wejście wodomierza  zacisk IP7. Częstotliwościowy sygnał
napięciowy podawany jest względem masy, którą stanowi zacisk  6V. Zaciski I1+ i I1- to prądowy
kanał pomiarowy, służący jako wejście dla wodomierza z wyjściem prądowym w zakresie
4�20mA.
0..10kHz 0..20mA
wodomierz wodomierz
6..12VDC
masa 12..24VDC
12..24VDC
Rys. 4.13. Zaciski modułu dodatkowego, wersja 1.1.
21
22
5 Obsługa regulatora
5.1 Płyta frontowa
Urządzenie opracowano w sposób zapewniający łatwy dostęp do jego nastaw w warunkach
hydroforni i warsztatu. Nastawy oraz tryby pracy regulatora można wpisywać do pamięci regulatora
bezpośrednio z klawiatury, umieszczonej na płycie frontowej urządzenia lub przy pomocy
komputera PC i oprogramowania wspomagającego pracę regulatora. Wykorzystanie komputera i
specjalnego oprogramowania zapewnia łatwą, szybką i zdalną obsługę regulatora oraz umożliwia
monitorowanie jego pracy. Poniżej przedstawiono płytę frontową regulatora.
Rys. 5.1. Widok płyty frontowej regulatora MRP-ZH-1.
Na płycie frontowej regulatora znajdują się następujące elementy:
1 sygnalizacja załączenia do sieci elektrycznej,
2 sygnalizacja załączenia pomp podstawowych 1..6 kolorem zielonym (sygnalizacja spójna z
wystawianym stanem wysokim na wyjściach P1..P6) lub wykrytej awarii kolorem
czerwonym,
3 sygnalizacja załączonych pomp pożarowych lub zalewających P1, P2 kolorem
pomarańczowym (sygnalizacja spójna z wystawianym stanem wysokim na wyjściach P7, P8
dla pomp pożarowych oraz P15, P16 dla pomp zalewających) lub wykrytej awarii pomp
pożarowych kolorem czerwonym,
4 sygnalizacja stanu pracy zestawu w trybie POŻAR,
5 przełącznik potwierdzenia pożaru (stanu POŻAR),
6 gniazdo łącza komunikacyjnego (RS 232),
7 wyświetlacz LCD 2x16 znaków,
8 sygnalizacja awarii konwertera,
9 sygnalizacja braku ssania,
10 sygnalizacja braku jednej z dwóch kontrolowanych lub obu faz, trzecia faza kontrolowana
przez działanie regulatora (patrz element 1),
11 klawiatura regulatora.
23
5.2 Obsługa klawiatury
Przyciski na płycie frontowej można podzielić funkcjonalnie na cztery grupy:
przyciski:  N ,  M ,  F ;
f& wyboru trybu pracy klawiatury:
przycisk  ENTER ( # 6);
f& akceptacji wprowadzanych danych:
przycisk  C ;
f& anulowania wprowadzonych danych
przyciski:  1 ,  2 ,  3 ,  4 ,
f& wprowadzania danych (cyfry)
 5 ,  6 ,  7 ,  8 ,  9 ,  0 .
Tryby pracy klawiatury:
" przycisk  N ( Q 7): tryb przeglądania i wprowadzania nastaw, wprowadzanie nastaw
wymaga podania prawidłowego hasła;
" przycisk  M : ręczne sterowanie poszczególnymi pompami;
" przycisk  F : wybór okna wyświetlacza LCD, przeglądanie trybów pracy i wartości
pomiarowych.
5.2.1 Przeglądanie, edycja i wprowadzanie nastaw
Przeglądu i wprowadzania nastaw dokonuje się przy pomocy przycisku  N .
System zabezpieczeń przewiduje trzy poziomy dostępu do nastaw:
1- POZIOM 0 - nie wymaga wprowadzenia hasła, brak możliwości modyfikowania nastaw;
2- POZIOM 1 - wymaga wprowadzenia hasła 1, umożliwia modyfikację wybranych nastaw;
3- POZIOM 2 - wymaga wprowadzenia hasła 2, umożliwia modyfikację wszystkich nastaw
dostępnych z klawiatury regulatora.
a) Wprowadzenie hasła.
Wprowadzanie hasła następuje przez naciśnięcie przycisku  N oraz wybranie
odpowiednich przycisków cyfrowych (max 5 cyfr) potwierdzonych naciśnięciem przycisku
 ENTER ; cyfry nie są wówczas wyświetlane na wyświetlaczu.
b) Wprowadzenie numeru nastawy.
Wprowadzenie numeru parametru następuje przez wybranie odpowiednich
przycisków cyfrowych (max 2 cyfr) potwierdzonych naciśnięciem przycisku  ENTER .
W dodatku A przedstawiono nastawy oraz ich opis.
Nastawy mogą być dwojakiego rodzaju. Mogą określać wartość lub stan załączenia/wyłączenia
(ON/OFF).
d) Przeglądanie wartości wybranej nastawy.
W przypadku nastaw liczbowych wyświetlana jest liczba, w przypadku nastaw
załącz/wyłącz wyświetlana jest informacja ON/OFF, w przypadku nastaw kombinowanych
wyświetlana jest informacja adekwatna do charakteru nastawy.
d) Modyfikacja wybranej nastawy (poziom dostępu 1 i 2).
Wybranie odpowiednich klawiszy cyfrowych potwierdzonych naciśnięciem przycisku
 ENTER , w przypadku nastaw zał/wył - ON wprowadza się wybierając cyfry różne od  0 a OFF
wprowadza się wybierając cyfrę  0 , wartości ujemne wprowadza się w postaci czterocyfrowej
{ Z D1 D2 D3 }, gdzie Z określa znak liczby (Z = 0 liczba dodatnia, Z = 1 liczba ujemna).
Cofanie etapów trybu pracy i wprowadzonych danych poprzez naciśnięcia przycisku  C .
Uwaga! Do wprowadzenia parametrów o numerach 21, 28, 29, 30�36, 49, 59, 67�74, 80,
82�86, 95�98, 100�103 wymagane użycie komputera i oprogramowania wspomagającego,
dla pozostałych POZIOM 1.
7
Oznaczenie przycisków na klawiaturze 12-sto stykowej.
24
Regulator samoczynnie zamyka dostęp do nastaw po 1 minucie od chwili ostatniego naciśnięcia
dowolnego przycisku. Aby uzyskać dostęp do nastaw po tym czasie, należy ponownie wpisać hasło.
5.2.2 Ręczne sterowanie pompami
Sterowanie to wybiera się przy pomocy przycisku  M .
a) Wprowadzenie numeru pompy.
Wprowadzenia numeru pompy dokonuje się przez wybranie odpowiednich przycisków
cyfrowych potwierdzonych naciśnięciem przycisku  ENTER , kolejne naciśnięcie przycisku
 ENTER dla danego numeru kolejno załącza i wyłącza odpowiednią pompę.
I tak numerom przypisano wyjścia dla poszczególnych pomp:
1 - pompa nr 1
2 - pompa nr 2
3 - pompa nr 3
4 - pompa nr 4
5 - pompa nr 5
6 - pompa nr 6
7 - pompa pożarowa P1
8 - pompa pożarowa P2
10 - pompa sterowana konwerterem (n=3000 obr/min)
21 - pompa zalewająca Z1
22 - pompa zalewająca Z2.
Ręczne sterowanie pompami Z1 i Z2 jest możliwe po ich odłączeniu (programowe odłączenie
w nastawach).
W trakcie ręcznego sterowania pompami aktywna jest tylko kontrola przekroczenia Pmax.
5.2.3 Wybór okna wyświetlacza LCD
Na wyświetlaczu można dokonać wyboru okna przy pomocy przycisku  F . Kolejne
naciśnięcie przycisku  F zmienia zawartość okna wyświetlacza pokazując kolejno dane:
okno 1 - Pout: wyświetlanie aktualnej wartości ciśnienia tłoczenia,
okno 2 - Pin: wyświetlanie aktualnej wartości ciśnienia ssania,
okno 3 - stan pomp: wyświetlanie aktualnego stanu pomp,
wyświetlanie aktualnego stanu konwertera (stanu pompy
okno 4 - pompa z P:
zasilanej z konwertera),
okno 5 - tryb pracy: wyświetlanie aktualnego trybu pracy regulatora,
okno 6 - Qout wyświetlanie chwilowej wartości przepływu na tłoczeniu,
wyświetlanie aktualnej wartości ciśnienia ssania, umożli-
okno 7 - pPin
wiającego ocenę podciśnienia.
25
Dane wyświetlane
po uruchomieniu
Czas regulatora
Czas regulatora
i ciśnienie tłoczenia
Czas regulatora
i przeliczony
przepływ
i zmierzony
przepływ
Czas regulatora
Czas regulatora
i ciśnienie ssania
i poziom ssania Przykładowy
tryb pracy
Prędkość pompy
z silnikiem zasila-
nym z konwertera
Rys. 5.2. Funkcje wyświetlacza w trybie przeglądania danych
5.3 Czynności obsługowe i zalecenia eksploatacyjne
Zalecane czynności obsługowe zapewnią prawidłowe funkcjonowanie regulatora w całym
okresie jego eksploatacji.
5.3.1 Akumulator
Akumulator NiCd służy do podtrzymywania danych w przypadku zaniku napięcia
zasilającego regulator. Akumulator jest podłączany od obwodu ładowania i potrzymania napięcia
przy pomocy zwory (jumpera), umieszczonej na płycie modułu sterownika. Podczas normalnej
pracy regulatora zwora w obwodzie akumulatora powinna być zamknięta. Akumulator jest wtedy
sukcesywnie doładowywany (buforowany), co zapewnia właściwe podtrzymanie napięcia dla
utrzymania danych w wypadku zaniku napięcia zasilającego. W przypadku magazynowania
regulatora - nie dłuższego jednak niż 3 miesiące - zaleca się otwarcie zwory akumulatora.
Gdy czas pomiędzy wyłączeniami regulatora jest krótszy niż 3 miesiące, akumulator zachowuje
swą sprawność. Gdy czas wyłączenia regulatora jest dłuższy niż 3 miesiące (magazynowanie,
uruchamianie bez pracy ciągłej), akumulator może ulec całkowitemu rozładowaniu.
Przechowywanie rozładowanego akumulatora NiCd grozi jego nieodwracalnym uszkodzeniem !
�% Uwaga! Igły zwory nie mogą być zabrudzone lub izolowane.
26
5.3.2 Wymiana pamięci EPROM
W module sterownika w podstawce osadzona jest pamięć programu EPROM. W przypadku
konieczności wymiany tej pamięci, należy osadzoną w podstawce pamięć precyzyjnie podważyć
płaskim wkrętakiem, tak aby nie uszkodzić podstawki oraz nie wygiąć nóżek pamięci. Pamięć w
podstawce umieszczamy w taki sposób, aby wycięcie umieszczone na jednej z jej krótszych ścianek
pokrywało się wycięciem na podstawce i było zwrócone w kierunku procesora. Montaż nowej
pamięci powinien być poprzedzony dopasowaniem rozstawu jej nóżek do rozstawu otworów
podstawki. Pamięć jest właściwie osadzona w podstawce, gdy wszystkie nóżki umieszczone są w
otworach podstawki na maksymalną głębokość. Żadna z nóżek nie może być wyłamana lub zagięta.
Podczas wymiany pamięci moduł sterownika należy umieścić na podłożu z materiału
przewodzącego.
Niedopuszczalne jest jakiekolwiek zabrudzenie elementów elektronicznych modułu sterownika.
5.3.2.a Procedura wymiany pamięci EPROM.
1. Odczytanie nastaw i danych diagnostycznych z regulatora i zapisanie ich na dysku komputera.
2. Wymiana pamięci EPROM - oprogramowanie regulatora samoczynne identyfikuje środowisko.
3. Załączenie regulatora i obserwacja poprawności pracy, w przypadku niewłaściwej pracy
wyłączyć i załączyć (do dwóch prób).
4. W przypadku nieprawidłowej pracy przywrócić  stary EPROM oraz wprowadzić uprzednio
odczytane nastawy i dokonać zerowania liczydła wodomierza, zerowania czasów pracy pomp,
ustawić wskazania zegara czasu rzeczywistego.
5. W przypadku prawidłowej pracy (patrz pkt. 5.3.2.b) regulatora wprowadzić uprzednio odczytane
nastawy i dokonać zerowania liczydła wodomierza, zerowania czasów pracy pomp, ustawić
wskazania zegara czasu rzeczywistego, ustawić nastawy domyślne (nastawa nr [99]).
5.3.2.b Procedura testowania pamięci EEPROM.
(Wykonać z klawiatury regulatora)
1. Po wprowadzeniu właściwych nastaw, ustawić nastawy domyślne - nastawa nr [99]. Nastawy
domyślne zostają zapisane, gdy na wyświetlaczu regulatora pojawi się napis: ustawiono!!!
2. Wybrać dowolną nastawę i zmienić jej wartość, np. nastawę nr [01], zapamiętując jej wartość
sprzed dokonania zmiany.
3. Wybrać nastawę nr [93] i ustawić wartości początkowe.
4. Sprawdzić nastawę, której wartość została zmieniona w pkt. 2. Gdy wartość tej nastawy jest
wartością zapamiętaną (wartością sprzed dokonania zmiany), oznacza to, że pamięć pracuje
poprawnie.
5. Gdy wartość tej nastawy nie została przywrócona, pamięć EEPROM jest niesprawna lub moduł
sterownika nie został wyposażony w pamięć EEPROM (dot. starszych wersji regulatora).
5.3.3 Listwy zaciskowe
Moduły regulatora wyposażono w listwy zaciskowe ze śrubami, których konstrukcja
zapewnia właściwy kontakt oraz umocowanie podłączonych do zacisków przewodów. Kontakt
może być niepewny w przypadku zabrudzenia wnętrza zacisku. Zaleca się wówczas przemycie
powierzchni zacisku eterem technicznym lub benzyną ekstrakcyjną. Wkręty w zaciskach należy
dokręcać wkrętakiem płaskim o szerokości końcówki 3�3.2mm z momentem d"0.5Nm.
Zaleca się stosowanie okablowania do listew zaciskowych o przekroju max. 0.75�1.0mm2.
�% Uwaga! A
eb śruby nie stanowi powierzchni kontaktowej danego zacisku. Powierzchnię
kontaktową stanowi wnętrze zacisku.
5.3.4 Igły i gniazda łączeniowe
Front regulatora wyposażono w precyzyjne gniazda łączeniowe, które umożliwiają
mechaniczny i elektryczny kontakt z igłami modułów sterownika i zasilacza. Niedopuszczalne jest
zabrudzenie otworów w gniazdach, zabrudzenie lub skrzywienie igieł kontaktowych. W celu
27
uniknięcia podobnych skutków moduły należy przechowywać i przenosić w zamkniętych
opakowaniach, natomiast do wnętrza frontu nie należy wrzucać żadnych elementów. Montaż
modułów w gniazdach frontu powinien być przeprowadzany z uwagą, przy wykorzystaniu
niewielkiej siły nacisku. Elementem zapewniającym pełne umocowanie modułów sterownika i
zasilacza w gniazdach frontu jest tylna ściana obudowy frontu, która zabezpiecza moduły przed
wysunięciem.
�% Uwaga! Zabrudzenie gniazda może spowodować niewłaściwą pracę urządzenia lub jego
uszkodzenie.
5.3.5 Moduły sterownika i zasilacza
Moduły sterownika i zasilacza wraz z umieszczonymi na nich elementami elektronicznymi i
elektrycznymi pokryte są lakierem zabezpieczającym je przed wpływem warunków
atmosferycznych. Niedopuszczalne jest uszkodzenie powłoki lakieru na płytach. W celu uniknięcia
ww. skutku nie zaleca się przyklejania do powierzchni lakierowanych płyt jakichkolwiek
przylepców, poddawania ich działaniu jakichkolwiek substancji chemicznych. Zaleca się natomiast
przechowywanie ich w obudowie frontu lub w zamkniętych opakowaniach uniemożliwiających
uszkodzenie.
28
6 Działanie i sygnalizacja działania regulatora
Regulator w czasie pracy informuje użytkownika o swoim stanie, pośrednio również o stanie
procesu, którym steruje. Informacje te przekazywane są przez szereg sygnalizatorów zgrupowanych
w polu wizualizacji na płycie frontowej (światło kontrolek, tekst na wyświetlaczu, umieszczonym
we froncie) lub jako prezentacja graficzna w programie komputerowym. Po włączeniu regulatora
do sieci elektrycznej zapala się zielona kontrolka zasilania umieszczona w lewym górnym
narożniku płyty frontowej.
6.1 Załączenia (wyłączenia) i odłączenia pomp
Załączenie pomp odbywa się poprzez wysterowanie odpowiednich wyjść na listwie
zaciskowej modułu zasilacza. Załączenia są sygnalizowane na płycie frontowej regulatora przez
zapalenie odpowiednich kontrolek:
" dla pomp podstawowych załączenie z sieci elektrycznej - zielone kontrolki 1..6 - świecenie
ciągłe,
" dla pomp podstawowych załączenie z konwertera - zielone kontrolki 1..6 - świecenie pulsacyjne,
" dla pomp pożarowych - pomarańczowe kontrolki P1, P2 - świecenie ciągłe,
" dla pomp zalewających - pomarańczowe kontrolki P1, P2- świecenie ciągłe,
" dla pompy zasilanej z konwertera jedno z okien wyświetlacza podaje aktualną prędkość
obrotową pompy.
W przypadku wyłączenia pompy, zgodnego z algorytmem działania, przypisana do niej kontrolka
jest wygaszona.
Odłączenie pompy podstawowej zasilanej bezpośrednio z sieci elektrycznej może zachodzić
w dwóch przypadkach:
1. Gdy zostanie przekroczona maksymalna liczba załączeń pomp podstawowych w ciągu
ostatniej godziny pracy (podana przez użytkownika nastawa nr [18]). Gdy liczba rzeczywistych
załączeń na godzinę jest równa wpisanej wartości granicznej, podczas ostatniego załączenia
pompy oprócz zapalonej kontrolki zielonej świeci kontrolka czerwona, przypisana do tej pompy.
Sygnalizacja ta informuje, że w przypadku wyłączenia tej pompy nie nastąpi jej ponowne
załączenie. Po wyłączeniu pompy, w wyniku zadziałania zabezpieczenia, regulator zasygnalizuje
stan odłączenia pompy ciągłym świeceniem czerwonej kontrolki danej pompy. Stan taki
nazywamy odłączeniem pompy podstawowej ze względu na zbyt dużą częstość załączeń.
Zezwolenie na ponowne załączenie pompy nastąpi po upływie jednej godziny.
2. Gdy zostanie uaktywniona kontrola załączenia styczników pomp podstawowych (nastawa nr
[60]). Wówczas w przypadkach: załączenia pompy i braku potwierdzenia załączenia stycznika
lub wyłączenia pompy i braku potwierdzenia wyłączenia stycznika (sygnał zwrotny
doprowadzony do odpowiednich wejść IN4..IN9) regulator zasygnalizuje ten stan poprzez
pulsacyjne świecenie czerwonej kontrolki danej pompy. Gdy nastąpi wyłączenie danej pompy,
to przy braku sygnału zwrotnego nie nastąpi jej ponowne załączenie. Stan taki nazywamy
odłączeniem pompy podstawowej.
�% Uwaga! Informacja o odłączeniu pomp podstawowych jest zapisana w komunikatach regulatora.
6.2 Wyświetlacz
Wyświetlacz regulatora przekazuje informacje tekstowe. Pełni zasadniczo trzy funkcje:
1. Monitorowanie pracy regulatora. Opis informacji dostępnych w trybie przeglądania na
wyświetlaczu - patrz rozdz. 5.2.3.
29
2. Sygnalizowanie stanów regulatora. Informacje o stanach pracy pojawiają się w momencie
ich występowania. Są to informacje tekstowe wyświetlane zawsze chwilowo. Pojawiają się
jednorazowo lub cyklicznie.
3. Edycja i przeglądanie nastaw. Opis edycji i przeglądania nastaw - patrz rozdz. 5.2.1
6.3 Przekroczenie maksymalnego ciśnienia na tłoczeniu
Przekroczenie maksymalnego ciśnienia na tłoczeniu powoduje wyłączenie wszystkich
pomp, również pomp pożarowych. Przekroczenie to jest sygnalizowane na wyświetlaczu poprzez
wypisanie tekstu: Pmax !!! Powrót do normalnej pracy następuje, gdy ciśnienie na tłoczeniu
zmniejszy się do wartości progu dolnego Pdz, Pd1 lub Pd2 w zależności od trybu pracy, w którym
pracuje regulator.
�% Uwaga! Informacja o przekroczeniu Pmax jest zapisywana w komunikatach regulatora.
6.4 Brak ssania
Brak ciśnienia na ssaniu lub poziomu na ssaniu powoduje zaświecenie na płycie frontowej
czerwonej kontrolki braku ssania. W przypadku pomiaru ciśnienia jest to sygnalizacja, że ciśnienie
zmierzone przez czujnik pomiarowy jest niższe od minimalnej wartości ciśnienia określonej
nastawą [04], lub po zaniku ciśnienia ssania niższe od wartości nastawy [05] (patrz rozdz. 7).
�% Uwaga! Informacja o braku ssania jest zapisywana w komunikatach regulatora.
6.5 Brak zasilania
Regulator zasilany jest napięciem sieciowym 220VAC. Kontroluje również napięcie w
dwóch pozostałych fazach. W przypadku zaniku jednej fazy zasilającej regulator zostanie
wyłączony, w przypadku zaniku jednej z pozostałych zasygnalizuje to zaświeceniem czerwonej
kontrolki (F) (patrz rozdz. 5.1, rys. 5.1). Ze względu na dwie wersje modułu zasilacza, sposób
realizacji podłączenia pozostałych faz jest dwojaki:
1. Podłączenie trzech faz do zacisków L1 - zasilanie, L2, L3 w zasilaczu (patrz rozdz. 4.5, rys. 4.5)
umożliwia kontrolę zaniku faz przy zasilaniu trójfazowym.
2. Podłączenie fazy do zacisku L1 - zasilanie, kontroli dwóch pozostałych faz układem
zewnętrznym podłączonym do wejścia F (patrz rozdz. 4.6, rys. 4.7).
�% Uwaga! Informacja o braku fazy zasilania jest zapisywana w komunikatach regulatora.
6.6 Przełączanie konwertera
Regulator podczas procesu regulacji może wymuszać przełączanie obwodu wyjściowego
konwertera (przetwornicy) pomiędzy silnikami pomp, które są aktywne. Przełączanie aktywowane
jest nastawą [67] - Aktywacja przełączanego konwertera.
�% Uwaga! Jeżeli przełączanie konwertera jest nieaktywne, wówczas poprzez konwerter zasilany
jest tylko jeden silnik. Silnik tej pompy pracuje tylko z konwerterem i jest poza liczbą
silników pomp, które są aktywne (praca z nieprzełączanym konwerterem).
Przełączenie konwertera następuje w chwili, gdy maksymalna wydajność pompy nie
wystarcza, aby utrzymać wartość zadaną ciśnienia. Konieczność dołączenia następnej pompy
powoduje przełączenie konwertera do zasilania silnika kolejnej pompy. Wirujący układ silnik-
pompa po odłączeniu konwertera zostaje przyłączony do zasilania z sieci elektrycznej. Zasilany
bezpośrednio z sieci pracuje tak długo, dopóki proces regulacji nie wymusi jego wyłączenia.
6.7 Odpowietrzanie pomp
Regulator po włączeniu do sieci zasilającej może dokonywać odpowietrzania pomp.
Odpowietrzanie pomp polega na załączaniu kolejno wszystkich pomp podstawowych, które są
aktywne (również pożarowych). Czas załączenia jest ustalony i wynosi ok. 15 sek.
30
�% Uwaga! Przerwanie procesu odpowietrzania może nastąpić tylko po odłączeniu zasilania
elektrycznego regulatora. W przeciwnym wypadku odpowietrzanie przebiega do
chwili załączenia i wyłączenia wszystkich aktywnych pomp.
W czasie odpowietrzania kontrolowane jest ciśnienie wyjściowe układu. W przypadku
przekroczenia nastawionej wartości Pmax występuje natychmiastowe wyłączenie odpowietrzanej
pompy.
6.8 Praca pomp zalewających
Praca pomp zalewających może być wymuszana w dwojaki sposób:
1. pompa zalewająca 1  regulacja progowo-czasowa lub załączenie/wyłączenie w zależności od
liczby załączanych pomp podstawowych,
2. pompa zalewająca 2 - regulacja progowo-czasowa.
Wartości progów oraz czasy opóz
nień reakcji na przekroczenie tych progów są podawane dla
każdej pompy niezależnie (patrz nastawy [55-58].
Praca pomp zalewających zależy od stanu wejścia kontroli poziomu (obecności) wody dla pomp
zalewających. W zależności od wersji modułu zasilacza może to być wejście IN12 dla werji 1.1 lub
wejście IN36 dla wersji 1.4 (patrz rozdz. 4.3, 4.4).
Uaktywnione pompy zalewające rozpoczynają odpowietrzanie pomp podstawowych i pożarowych.
Czas załączenia pomp zalewających w trakcie odgazowania jest sumą wartości czasu opóz
nienia
reakcji na powrót ssania (nastawa [7]) i składowej stałej równej 15[s] (wartość niemodyfikowalna).
W stanie POŻAR (wymuszonym zewnętrznie lub wewnętrznie8) załączone są uaktywnione pompy
zalewające.
8
Wymuszenie stanu POŻAR zewnętrznie polega na podaniu stanu niskiego na wejście cyfrowe IN3 lub przełączeniu
przełącznika na płycie frontowej regulatora w stan POŻAR (świecenie kontrolki POŻAR), wymuszenie wewnętrzne
polega na przekroczeniu wartości ustalonego Qmax w przypadku pomiaru przepływu lub wyliczania jego wartości na
podstawie danych opisujących pompy.
31
7 Nastawy i funkcje regulatora
Nastawy regulatora mogą być zmieniane przy pomocy przycisków klawiatury
alfanumerycznej umieszczonej na płycie frontowej regulatora (rozdz. 5.2) lub przy pomocy
oprogramowania wspomagającego MRPro (patrz rozdz. 8). W dodatku A zestawiono sposoby
dostępu do nastaw.
[01] Dopuszczalne ciśnienie pracy Pmax.
Określenie maksymalnego ciśnienia wyjściowego, po przekroczeniu którego wszystkie pompy
sekcji podstawowej zostają wyłączone ze względu na bezpieczeństwo układu. Powrót do pracy
następuje w chwili spadku ciśnienia na tłoczeniu poniżej wartości progu dolnego Pd o wartości
zależnej od trybu pracy. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[03] Ssanie.
Aktywacja kontroli ciśnienia ssania. W przypadku pomiaru ssania zadawane są progi: wartości
ciśnienia ssania minimalnego oraz ciśnienia powrotu do pracy (patrz nastawy [04] i [05].
[04] Minimalne ciśnienie ssania Pinmin.
Wartość ciśnienia ssania, poniżej której regulator po czasie Tinmin wyłącza pompy zestawu.
Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[05] Ciśnienie powrotu do pracy Pinpow.
Wartość ciśnienia ssania, powyżej której regulator po czasie Tinpow przechodzi do pracy, gdy
przedtem z powodu zbyt niskiego ciśnienia ssania wyłączył pompy.
Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[06] Opóz
nienie na zanik ssania Tinmin.
Czas opóz
nienia reakcji regulatora na spadek ciśnienia na ssaniu poniżej wartości granicznej Pinmin.
Zakres: <0�250> [s].
[07] Opóz
nienie powrotu do pracy Tinpow.
Czas opóz
nienia reakcji regulatora na wzrost ciśnienia na ssaniu powyżej wartości ciśnienia
powrotu do pracy.
Zakres: <0�250> [s].
[08] Dopasowanie do charakterystyki rurociągu.
Uaktywnienie funkcji pracy regulatora, która koryguje spadek ciśnienia w kolektorze tłocznym
na podstawie wartości strumienia objętości.
[09] Korekcja normalna.
Określenie rodzaju dokonywanej korekcji. Włączenie korekcji normalnej - dopasowanie
na podstawie pomiaru strumienia objętości, wyłączenie - dopasowanie na podstawie liczby
załączonych pomp podstawowych (tzw. korekcja prosta  niezalecana). Uwaga! Przed
ustawieniem tej nastawy, jak również nastawy poprzedniej - [08], należy sprawdzić możliwość
realizacji dopasowania do charakterystyki rurociągu.
[10] Przepływ.
Wybór z
ródła danych o strumieniu objętości. Uaktywnienie impulsowego wejścia do pomiaru
strumienia objętości w kolektorze tłocznym lub dezaktywacja i wyliczenie strumienia objętości
na podstawie liczby aktualnie pracujących pomp podstawowych.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[11] Reakcja na stan pożar.
Ustalenie sposobu reakcji regulatora na pracę w trybie pożarowym. Po spadku przepływu regulator
automatycznie przechodzi ze stanu POŻAR do normalnej pracy, a do tego momentu pracuje
32
w trybie pożarowym (wybór AUTO) lub po wymuszeniu stanu pożar regulator pracuje w tym trybie
tylko przez zadeklarowany czas TQmax [12], po upływie którego wyłącza pompy (wybór RESET)
jeżeli w ciągu zadeklarowanego czasu nie nastąpi potwierdzenie pożaru (przełącznikiem POŻAR
lub zwarciem wejścia IN3 do masy - zdalne przełączenie).
[12] Czas oczekiwania na stan pożar TQmax.
Czas opóz
nienia reakcji regulatora na stan POŻAR, po upływie którego regulator albo przechodzi
do pracy normalnej (nr [11] - AUTO) albo wyłącza pompy pożarowe (nr [11] - RESET). Zakres:
<0�250> [min].
Uwaga! Użycie trybu pracy progowo-czasowej-POŻAR wymaga szczegółowej znajomości
zasad działania zestawu pompowego w czasie pożaru.
[13] Przepływ wymuszający stan pożar Qmax.
Wartość graniczna (maksymalna) strumienia objętości, ustawiana przez użytkownika, po
przekroczeniu której regulator wymusza stan pożar. Stan ten wymusza przejście do trybu pracy
progowo-czasowy-POŻAR oraz załączenie aktywnych pomp pożarowych.
Zakres: <0�5000> [m3/h].
�% Uwaga ! Jeżeli pompy pożarowe nie są aktywne, wówczas regulator, po wymuszeniu stanu
POŻAR, nie zmieni trybu pracy na progowo-czasowy-POŻAR.
[14] Okres cyklicznego wyłączania pomp okresCW.
Cykliczne wyłączanie pomp podstawowych zachodzi gdy:
1. Pout>Pd, ciśnienie wyjściowe większe od progu dolnego aktualnego trybu pracy;
2. nie załączono/wyłączono pompy zasilanej z sieci energetycznej przez okres cyklicznego
wyłączania (okresCW).
Wartość okresCW=0 dezaktywuje cykliczne wyłączanie. Zakres: <5�250> [min].
[15] Praca z konwerterem.
Aktywacja trybu regulacji ciągłej (patrz tabela 7.1). Nastawa ta uaktywnia wyjście analogowe
(PWM1), sterujące konwerterem. Wejście kontrolujące pracę konwertera (IN2) zawsze aktywne.
[16] Praca w przedziale ciśnień.
Wybór trybu pracy (patrz tabela 7.1). W przypadku pracy z konwerterem z przedziałem ciśnień,
działanie regulatora ciągłego jest ograniczone jest progami ciśnień: górnym i dolnym. Odłączenie
kolejnej pompy następuje po przekroczeniu progu górnego, natomiast załączenie kolejnej - po
przekroczeniu w dół progu dolnego.
Tabela 7.1. Ustawianie trybów pracy.
Nastawa [15] Nastawa[16] Tryb pracy
ON ON Praca z konwerterem z przedziałem ciśnień
ON OFF Praca z konwerterem bez przedziału ciśnień
OFF ON Praca w trybie progowo-czasowym
OFF OFF Praca w trybie porogowo-czasowym
[17] Aktywacja pomp.
Nastawa ta uaktywnia lub dezaktywuje wyjścia sterujące pompami podstawowymi i pożarowymi.
Numery porządkowe uaktywnianych wyjść są zgodne z oznaczeniami sprzętowymi.
[18] Maksymalna liczba załączeń na godzinę.
Wartość ograniczenia liczby załączeń na godzinę silników pomp zasilanych bezpośrednio z sieci.
Przekroczenie liczby załączeń powoduje odłączenie zagrożonej zniszczeniem silnika pompy i jest
sygnalizowane ciągłym świeceniem czerwonej kontrolki skojarzonej z daną pompą.
Zakres: <10�150> [zał/h].
33
[19] Czas opóz
nienia załączenia pompy TN.
Nastawa ta dotyczy trybów pracy z konwerterem. Czas opóz
nienia odmierzany jest od chwili
wysterowania silnika pompy, zasilanej z konwertera na minimalne obroty, do chwili załączenia
następnej pompy zasilanej z sieci. Opóz
nienie to funkcjonuje tylko w przypadku załączania kolejnej
pompy, nie dotyczy wyłączania. Zakres: <0�5100> [ms] co 20 [ms].
[20] Dopuszczalne obroty pomp nmax.
Dopuszczalna maksymalna prędkość obrotowa silnika zasilanego z konwertera.
Zakres: <0�3550> [obr/min].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[21] Nominalne podnoszenie pn przy nnom.
Wartość nominalnej wysokości podnoszenia dla jednej pompy podstawowej przy nominalnej
prędkości obrotowej silnika. Zakres: <0�100> [m H2O].
[22] Nominalne obroty pomp nnom.
Wartość nominalnej prędkości obrotowej silnika pompy zasilanego bezpośrednio z sieci.
Zakres: <0�3550> [obr/min].
[23] Wartość zadana Pzp.
Wartość zadana ciśnienia tłoczenia. Do tej wartości dąży regulator ciągły, realizując proces
regulacji. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[24] Próg górny Pgz.
Wartość górnego progu ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem działającego z regulatorem ciągłym. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[25] Próg dolny Pdz.
Wartość dolnego progu ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem działającego z regulatorem ciągłym.
Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[26] Czas opóz
nienia wyłączenia Tgz.
Wartość czasu opóz
nienia, jaki upływa od chwili przekroczenia progu górnego do chwili
wyłączenia silnika pompy pracującej najdłużej. Zakres: <0�250> [s].
[27] Czas opóz
nienia załączenia Tdz.
Wartość czasu opóz
nienia, jaki upływa od chwili przekroczenia progu dolnego do chwili załączenia
silnika pompy o najdłuższym czasie postoju. Zakres: <0�250> [s].
[28] Przepływ dla P1 (Q1Wartość strumienia objętości, która stanowi odciętą punktu, wyznaczającego charakterystykę
korekcyjną. Zakres: <0�Q2> [m3/h].
[29] Ciśnienie dla Q1 (p1>Pzp) P1.
Wartość ciśnienia, która stanowi rzędną punktu, wyznaczającego charakterystykę korekcyjną.
Zakres: [m H2O] lub [m H2O].
[30] Współczynnik wzmocnienia proporcjonalnego kpp.
Wartość wzmocnienia proporcjonalnego w regulatorze ciągłym PID dla uchybu nieujemnego (ee"0).
Zakres: <0�32100>.
[31] Współczynnik wzmocnienia proporcjonalnego kpn.
Wartość wzmocnienia proporcjonalnego w regulatorze ciągłym PID dla uchybu ujemnego (e<0).
Zakres: <0�32100>.
34
Dotyczy nastaw nr [30] i [31]. Dużą dynamikę regulacji uzyskuje się przy dużych wartościach tych
nastaw. Uwaga! Przy zbyt dużych wartościach układ regulacji może być niestabilny.
[32] Współczynnik wzmocnienia całkowania kip.
Wartość wzmocnienia toru całkującego w regulatorze ciągłym PID dla uchybu nieujemnego (ee"0).
Zakres: <0�32100>.
[33] Współczynnik wzmocnienia całkowania kin.
Wartość wzmocnienia toru całkującego w regulatorze ciągłym PID dla uchybu ujemnego (e<0).
Zakres: <0�32100>.
Dotyczy nastaw nr [32] i [33]. W celu uzyskania dużej dynamiki regulacji zaleca się ustawienie
małych wartości tych nastaw. Właściwy dobór wartości tych nastaw zapewnia dokładne osiągnięcie
wartości zadanej. Należy zwrócić uwagę na nastawę nr [36]. Uwaga! Dla wartości zbyt dużych
układ regulacji może być niestabilny.
[34] Współczynnik wzmocnienia różniczkowania kd.
Wartość wzmocnienia toru różniczkowania w regulatorze ciągłym PID.
Zakres: <0�32100>.
Dotyczy nastawy nr [34]. W celu uzyskania dużej dynamiki regulacji zaleca się ustawienie małych
wartości tej nastawy. Uwaga! Dla wartości zbyt małych układ regulacji może być niestabilny.
[35] Strefa nieczułości e_n.
Wartość wyznaczająca szerokość strefy braku reakcji regulatora ciągłego na zmianę uchybu.
Zakres: <0�255>.
[36] Próg uaktywnienia całkowania d_m.
Wartość progu określa przedział aktywności toru całkującego regulatora ciągłego PID.
Zakres: <0�255>.
[37] Opóz
nienie wyłączania pomp w stanach awaryjnych Tsa.
Czas ten stanowi okres opóz
nienia wyłączenia każdej z pomp po wystąpieniu awarii, np.
przekroczenie Qmax, przekroczenie Pmax, brak ssania, itd.
Zakres: <0�5100> [ms] co 20 [ms].
[38] Kontrola cyklicznego wyłączania konwertera CWPrze.
Cykliczne wyłączanie konwertera zachodzi gdy:
1. brak załączonych pomp zasilanych sieciowo;
2. Pout>Pd, ciśnienie wyjściowe większe od progu dolnego aktualnego trybu pracy;
3. prędkość obrotowa konwertera poniżej wartości 2750 [obr/min] (46.8 [Hz]) przez okres
cyklicznego wyłączania konwertera (CWPrze).
Wartość CWPrze=0 dezaktywuje cykliczne wyłączanie konwertera. Zakres: <2�250> [min].
[39] Wybór progów sterujących.
Wybór sposobu realizacji załączeń pomp zasilanych bezpośrednio z sieci energetycznej; aktywacja
procesu wyliczania progów (Elastyczny); dezaktywacja (Sztywny) powoduje przyjęcie jako progów
maksymalnych i minimalnych obrotów pompy zasilanej z konwertera.
35
[40] Próg górny Pg1.
Wartość progu górnego ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[41] Próg dolny Pd1.
Wartość progu dolnego ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[42] Czas opóz
nienia wyłączenia Tg1.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu górnego Pg1 w górę a wyłączeniem silnika pompy
pracującej najdłużej. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�250> [s].
[43] Czas opóz
nienia załączenia Td1.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu dolnego Pd1 w dół a załączeniem silnika pompy
o najdłuższym czasie postoju. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�250> [s].
[45] Próg górny Pg2.
Wartość progu górnego ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem w trybie progowo-czasowy-POŻAR. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[46] Próg dolny Pd2.
Wartość progu dolnego ciśnienia tłoczenia. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego
z opóz
nieniem w trybie progowo-czasowy-POŻAR. Zakres: <0�100> lub <0�250> [m H2O].
[47] Czas opóz
nienia wyłączenia Tg2.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu górnego Pg2 w górę a wyłączeniem silnika pompy
pożarowej. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem w trybie progowo-
czasowy-POŻAR. Zakres: <0�250> [s].
[48] Czas opóz
nienia załączenia Td2.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu dolnego Pd2 w dół a załączeniem silnika pompy
pożarowej. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem w trybie progowo-
czasowy-POŻAR. Zakres: <0�250> [s].
[49] Aktywacja korekcji godzinowej.
Aktywacja korekcji godzinowej ciśnienia umożliwia zmianę wartości zadanej i progów zgodnie z
zapisanymi wartościami do tablicy korekcji godzinowej.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[50] Liczba pomp załączających pompę Z1.
Określenie liczby załączonych pomp podstawowych, która załącza pompę zalewającą Z1.
[51] Liczba pomp wyłączających pompę Z1.
Określenie liczby załączonych pomp podstawowych, która wyłącza pompę zalewającą Z1.
[52] Aktywacja pompy Z1.
Uaktywnienie wyjścia sterującego pompą zalewającą Z1.
[53] Sterowanie pompą Z1.
Wybór sposobu sterownia pompą Z1. Sterowanie to może odbywać się na podstawie liczby
załączanych pomp podstawowych lub na podstawie wartości ciśnienia (podciśnienia) ssania.
[54] Aktywacja pompy Z2.
Uaktywnienie wyjścia sterującego pompą zalewającą Z2.
Uwaga ! Patrz nastawa [59].
36
[55] Próg górny wyłączenia pompy Z1 Pz1g.
Wartość górnego progu ciśnienia ssania, powyżej którego pompa zalewająca Z1 zostaje wyłączona.
Zakres: <-12.5�+12.5> [m H2O].
[56] Próg dolny załączenia pompy Z1 Pz1d.
Wartość dolnego progu ciśnienia ssania, poniżej którego pompa zalewająca Z1 zostaje załączona.
Zakres: <-12.5�+12.5> [m H2O].
[57] Próg górny wyłączenia pompy Z2 Pz2g.
Wartość górnego progu ciśnienia ssania, powyżej którego pompa zalewająca Z2 zostaje wyłączona.
Zakres: <-12.5�+12.5> [m H2O].
[58] Próg dolny załączenia pompy Z2 Pz2d.
Wartość dolnego progu ciśnienia ssania, poniżej którego pompa zalewająca Z2 zostaje załączona.
Zakres: <-12.5�+12.5> [m H2O].
[59] Ustaw wyjście P16.
Przypisanie funkcji wyjściu sterującemu P16: sterowania pompą zalewającą Z2 (ON)
lub sygnalizacji zatrzymania wszystkich pomp (OFF).
[60] Kontrola styczników Kst.
Aktywacja kontroli załączeń styczników. Patrz rozdz. 4.6 (rys. 4.8). Sygnalizacja wykrytej
niesprawności działania stycznika - pulsacyjne świecenie czerwonej kontrolki skojarzonej z pompą,
której stycznik jest niesprawny.
[62] Blokada czasowego odgazowania pomp OO.
Aktywacja blokady czasowego odgazowania pomp o ustalonej godzinie. Gdy blokada jest
nieaktywna, następuje odgazowanie wszystkich aktywnych pomp o godz. 222 każdej doby.
[63] Ograniczenie odgazowania pomp OOP.
Aktywacja ograniczenia odgazowania pomp tylko do stanu po załączeniu zasilania elektrycznego
lub pojawieniu się pozytywnego stanu na ssaniu.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[64] Całkowita blokada odgazowania pomp BOP.
Aktywacja całkowitej blokady odgazowania pomp.
[65] Minimalne obroty konwertera UU.
Zadawanie minimalnej prędkości obrotowej konwertera po załączeniu kolejnej pompy.
Zakres: <0�3000> [obr/min].
[66] Ilość prób odgazowania IPO.
Nastawa określa ilość prób odgazowania przy użyciu pomp (pompy) zalewających. Zakres
<1�
�4>.
�
�
[67] Aktywacja przełączanego konwertera Awp.
Nastawa aktywuje przełączanie konwertera na kolejno załączane silniki pomp.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[68] Liczba par biegunów silnika Lbs.
Nastawa zawiera daną do skalowania prędkości obrotowej silników pomp. Zakres: <1�4>.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[70] Komunikacja z modułem dodatkowym Kmd.
Aktywacja komunikacji z modułem dodatkowym.
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[71] Stała licznika energii elektrycznej CE. Nastawa modułu dodatkowego.
Zależy od typu licznika i określana jest w [imp/kWh]. Zakres: <0�65535> [imp/kWh].
37
[72] Zakres pomiaru mocy ZP. Nastawa modułu dodatkowego.
Zadawanie zakresu pomiaru mocy czynnej w oparciu o znajomość poboru mocy maksymalnej przez
odbiornik oraz przekładników pomiarowych (patrz. przykład poniżej). Wartość zakresu pomiaru
mocy musi być zawsze większa od wartości wyliczonej. Przedział wartości: <0.1�25.0> [kW].
Przykład.
Maksymalna moc pobierana przez odbiornik Pelmax = 80kW, pomiar napięcia bezpośredni
(U1 = U2), pośredni pomiar prądu 300A/5A (I1 = 300A, I2 = 5A), zatem
ZP = Pelmax (I2/I1) (U2/U1),
ZP = 80 (5/300) (220/220),
po podstawieniu
ZP = 1.33kW.
Przyjmujemy zakres pomiaru mocy ZP = 1.4kW.
[73] Zewnętrzny pomiar przepływu QO.
Aktywacja opcji pomiaru strumienia objętości przez moduł dodatkowy - ON. Aktywacja wymusza
przyporządkowanie kanału pomiaru przepływu do korekcji (patrz nastawa nr [83]) Dezaktywacja
OFF, umożliwia działanie standardowe, z pominięciem modułu dodatkowego (patrz nastawa nr
[10]).
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[74] Wybór wielkości rejestrowanych WWR.
Wybór wielkości rejestrowanych co 5 min przez moduł dodatkowy. Aktywacja ON wymusza
rejestrację mocy czynnych Pel1-5, mierzonych przy pomocy wejść pomiarowych w module
dodatkowym. Dezaktywacja wymusza pomiar takich wielkości jak: minimalne i maksymalne
ciśnienia na tłoczeniu - odpowiednio minPout i maxPout, minimalne ciśnienie na ssaniu minPin,
minimalne podciśnienie na ssaniu minPinp, średnie podciśnienie na ssaniu średPinp. Wielkości
wybrane opcją OFF nie są prezentowane.
[80] Stała wodomierza K.
Zależy od typu wodomierza i określana w [l/imp]. Zakres: <0.0�100000.0> [l/imp].
[81] Stan liczydła impulsów z wodomierza.
Tylko do odczytu - liczba impulsów odebranych z wodomierza.
[82] Nominalna wydajność 1 pompy Qpompy.
Wartość objętościowego natężenia przepływu dla jednej pompy podstawowej, pracującej
z nominalną prędkością obrotową. Wartość ta jest niezbędna do obliczenia przeliczeniowego
strumienia objętości. Tak rozumiany przepływ przeliczeniowy porównywany jest z wartością
przepływu maksymalnego Qmax. Przepływ przeliczeniowy wykorzystywany jest również
do wyznaczenia zakresu pracy dla charakterystyki korekcyjnej prostej.
" dla Qmax<1000[m3/h] <0�255> [m3/h],
Zakresy:
" dla Qmax>1000[m3/h] <0�1250> [m3/h] co 5[m3/h].
[83] Wybór przepływu do korekcji.
Nastawa określa, który kanał pomiarowy jest aktywny w realizacji korekcji. Można nastawić
lub lub .
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[84] Ciśnienie dla Q2 (P1Wartość ciśnienia, która określa położenie punktu (P2, Q2) na charakterystyce korekcyjnej.
Zakres: [m H2O].
�% Uwaga ! Nastawę można wprowadzać przy pomocy komputera.
[85] Przepływ dla ciśnienia P2 (Q1Wartość strumienia objętości (przepływu), która określa położenie punktu (P2, Q2) na
charakterystyce korekcyjnej p=f(Q). Przedział wartości: [m3/h].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
38
[86] Ciśnienie dla Qmax (PkWartość ciśnienia, która określa położenie punktu (Pk, Qmax) na charakterystyce korekcyjnej.
Zakres: [m H2O].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[88] U1/U2, przekładnia przekładnika napięciowego kU.
Wartość określa przekładnię napięciową w przypadku rejestracji mocy pobieranej przez silniki
pomp. Przedział wartości: <0.1�25.4> [V/V].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[89] I1/I2, przekładnia przekładnika prądowego kI.
Wartość określa przekładnię prądową w przypadku rejestracji mocy pobieranej przez silniki pomp.
Przedział wartości: : <1�255> [A/A].
�ł Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
�ł
�ł
�ł
[90] Wymuszenie odpowietrzania pomp.
Wymuszenie odpowietrzania używanych pomp.
[91] Informacja o typie czujnika.
Parametr ten zawiera informację o typie wejścia czujnika pomiarowego ciśnienia tłoczenia.
[92] Informacja o typie czujnika.
Parametr ten zawiera informację o typie wejścia czujnika pomiarowego ciśnienia ssania.
[93] Wymuszenie odtworzenia WARTOŚCI POCZ
TKOWYCH.
Aktywacja wypełnienia tablicy nastaw wartościami początkowymi ( domyślnymi ), zawartymi w
pamięci nieulotnej typu E2PROM lub EPROM. Po wypełnieniu tablicy nastaw następuje
samoczynna dezaktywacja tej nastawy.
[94] Potwierdzenie powrotu do pracy po zaniku ssania.
Aktywacja powoduje, że po przekroczeniu minimalnego ssania (ciśnienia lub poziomu),
potwierdzenie powrotu do pracy po zaniku ssania następuje poprzez wybór pompy  0 w trybie
pracy ręcznej z klawiatury regulatora.
[95] Czas opóz
nienia wyłączenia pompy Z1 - Tz1g.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu górnego dla pompy zalewającej Z1 Pz1g w górę a
wyłączeniem silnika tej pompy. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�25.0> [s].
[96] Czas opóz
nienia załączenia pompy Z1 - Tz1d.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu dolnego dla pompy zalewającej Z1 Pz1d w dół a
załączeniem silnika tej pompy. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�1.5> [s].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[97] Czas opóz
nienia wyłączenia pompy Z2 - Tz2g.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu górnego dla pompy zalewającej Z2 Pz2g w górę a
wyłączeniem silnika tej pompy. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�25.0> [s].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
[98] Czas opóz
nienia załączenia pompy Z2 - Tz2d.
Opóz
nienie pomiędzy przekroczeniem progu dolnego dla pompy zalewającej Z2 Pz2d w dół a
załączeniem silnika tej pompy. Wartość ta jest daną regulatora dwupołożeniowego z opóz
nieniem.
Zakres: <0�1.5> [s].
�% Uwaga ! Nastawa modyfikowana tylko przy pomocy oprogramowania zewnętrznego.
39
[99] Kopiowanie nastaw bieżących do tablicy nastaw domyślnych.
Aktywacja kopiowania tablicy nastaw, ustawionych wcześniej z klawiatury lub z komputera,
do pamięci nieulotnej. Po skopiowaniu tablicy nastaw następuje samoczynna dezaktywacja tej
nastawy.
�% Uwaga ! Aktywacja kopiowania tylko z klawiatury regulatora. Nie można wykonać kopiowania
nastaw do pamięci nieulotnej przy pomocy komputera.
[100] Zakres torów pomiaru ciśnienia ZPC.
Górny zakres przetwarzania torów pomiaru ciśnienia w regulatorze wyskalowany w [m H2O].
Dolny zakres zawsze <0> [m H2O]. Nastawa przyjmuje wartości <100> lub <250> [m H2O].
[101] Zakres czujnika tłoczenia ZPout.
Górny zakres pomiaru ciśnienia na tłoczeniu wyskalowany w [m H2O]. Dolny zakres zawsze 0 [m
H2O]. Przyjmuje wartości <0�250> [m H2O].
[102] Zakres górny czujnika ssania ZPing.
Górny zakres pomiaru ciśnienia na ssaniu wyskalowany w [m H2O]. Przyjmuje wartości <0�100>
[m H2O].
[103] Zakres dolny czujnika ssania ZPind.
Dolny zakres pomiaru ciśnienia na ssaniu wyskalowany w [m H2O]. Dolny zakres może być równy
<0> [m H2O] lub < 10>[m H2O].
Przykład 1.
Zakres czujnika tłoczenia wynosi <0�15>[bar]. Zakres czujnika ssania < 1�5>[bar]. Dobrać
nastawy zakresów czujników i zakresu pracy regulatora dla pełnego zakresu przetwarzania
regulatora i czujników.
Dobrane nastawy:
ZPC = <250> [m H2O], ZPing = <50> [m H2O],
ZPout = <150> [m H2O,] ZPind = <-10> [m H2O].
Przykład 2.
Zakres czujnika tłoczenia wynosi <0�10>[bar]. Zakres czujnika ssania <0�3.5>[bar].
Dobrać nastawy zakresów czujników i zakresu pracy regulatora dla pełnego zakresu przetwarzania
regulatora i czujników:
Dobrane nastawy:
ZPC = <100> [m H2O], ZPing = <40> [m H2O],
ZPout = <100> [m H2O], ZPind = <0> [m H2O].
40
8 Program MRPro
8.1 Przeznaczenie
Program MRPro współpracuje z regulatorem MRP-ZH-1. Oprogramowanie to jest
zalecanym narzędziem wspomagającym obsługę i testowanie regulatora. Pozwala na zdalne
kontrolowanie pracy regulatora. Przeznaczony jest dla użytkowników i służb serwisowych
zestawów hydroforowych wyposażonych w regulator MRP-ZH-1.
8.2 Uruchomienie
Program przeznaczony jest do pracy na komputerach klasy PC wyposażonych w karty
graficzne VGA i port komunikacji szeregowej RS-232C (i RS-485 full duplex). Nie zalecane są
karty graficzne EGA, CGA, Hercules. Uruchomiony może być w systemie operacyjnym MSDOS w
wersji od 5.0 do wersji 6.22 włącznie. Program składa się z jednego pliku wykonawczego
MRPRO.EXE, oraz plików EGAVGA.BGI, MRP.CNG, MRP.EWE. Program po pierwszym
uruchomieniu samoczynnie tworzy drzewo katalogów do póz
niejszego zapisu danych. Do instalacji
programu na dysku komputera potrzeba ok. 500kB wolnego obszaru.
8.3 Posługiwanie się programem MRPro
Po uruchomieniu programu na ekranie pojawia się jedna z dwóch plansz wskaz
nikowych: A
lub B (rys. 8.1). Na planszy A znajdują się:
" chwilowe wartości ciśnienia tłoczenia i ssania, przepływu mierzonego lub wyliczonego, wartość
zadana i progi ciśnienia,
" słupkowy wskaz
nik prędkości obrotowej pompy zasilanej z konwertera częstotliwości,
" wskaz
nik trybu pracy regulatora i stanu pomp.
Rys. 8.1. Plansza A z kolumną menu.
Na planszy B znajdują się:
41
" wartości chwilowe pobieranej sumarycznej mocy czynnej, strumienia lub strumieni objętości,
ciśnienia tłoczenia lub różnicy ciśnień pomiędzy tłoczeniem a ssaniem, energochłonności (patrz.
rozdz. 8.3.5, rys. 8.13), prędkości obrotowej konwertera,
" wartości mocy czynnych mierzone w sześciu kanałach pomiarowych (średnie za 5 minut).
Rys. 8.2. Plansza B z kolumną menu.
Na ekranie znajdują się także:
" cyfrowe zegary czasów komputera PC i regulatora MRP,
" menu, które zawiera następujące opcje wybierane właściwym przyciskiem:
- Nastawy - umożliwia określenie nastaw pracy zestawu.
- Regulator - umożliwia określenie nastaw parametrów pracy regulatora.
- Korekcja - pozwala na określenie krzywej spadku ciśnienia rurociągu.
- Monitor - umożliwia obserwację pracy zestawu.
- Diagnostyka - pozwala na przejrzenie komunikatów z historii pracy
regulatora oraz statystyki pracy zestawu.
- Konfigur - umożliwia ustawienie konfiguracji programu, odczytanie
konfiguracji regulatora oraz wyzerowanie licznika
wodomierza i czasów pracy pomp.
- Zegar - umożliwia przeglądanie i ustawianie czasów zegarów
systemowych regulatora oraz komputera.
- Wyjście - zakończenie programu.
Rys. 8.1. Plansza A z kolumną menu.
Po menu poruszamy się przy pomocy klawiszy komputera oznaczonych :�! ę!
�!, ę!, Home, End, PgUp,
�! ę!
�! ę!
PgDn. Daną opcję wybieramy klawiszem Enter. Wychodzimy z niej używając klawisza Esc lub
wybierając opcję wyjścia.
Wpisywanie wartości nastaw odbywać się musi przy użyciu klawiszy cyfrowych. Jeżeli przy
pomocy klawisza Enter wybierzemy okno edycyjne i zrezygnujemy z wpisania w nim wartości,
wówczas naciśnięcie klawisza Esc spowoduje opuszczenie okna edycyjnego i pozostawienie
wartości poprzedniej.
Obsługę panelu odczytu danych z pliku dyskowego umożliwia wykorzystanie klawiszy Enter
(zatwierdzenie nazwy pliku), Tab (przełączanie pomiędzy edycją a wyszukiwaniem) oraz Esc
(rezygnacja). Nazwę pliku, przy zapisie lub odczycie danych, można wpisać jako 8-znakowy (lub
mniej) łańcuch alfanumeryczny.
Dostęp do nastaw przedstawiono w dodatku A.
42
8.3.1 Opcja Nastawy
Okno Nastawy zawiera następujące elementy:
- Nastawy ogólne, - Nastawy dodatkowe,
- Nastawy dla pomp podstawowych, - Nastawy pomiarowe,
- Nastawy dla pomp zalewających, - Opuść.
Okno Nastawy ogólne zawiera następujące elementy:
[01] Dopuszczalne ciśnienie pracy Pmax [m H2O]
[49] Aktywacja korekcji godzinowej
[03] Ssanie (ON/FF)
[04] Minimalne ciśnienie ssania Pinmin [m H2O]
[06] Opóz
nienie na zanik ssania Tinmin [s]
[05] Ciśnienie powrotu do pracy Pinpow [m H2O]
[07] Opóz
n. powrotu do pracy Tinpow [s]
[08] Dopasowanie do ch-ki rurociągu
[09] Korekcja normalna
[10] Przepływ (ON/OFF)
[11] Reakcja na stan POŻAR (ON/OFF)
[12] Czas oczekiwania na potwierdzenie TQmax [min]
[13] Przepływ wymuszający stan POŻAR Qmax [m3/h]
[14] Czas cykliczn. wyłącz. pomp okresCW [min]
[15] Praca z konwerterem < ON/OFF>
[16] Praca w przedziale ciśnień
[18] Maksymalna liczba załączeń na godzinę [1/h]
[19] Czas opóz
nienia załączenia pompy TN [ms]
[80] Stała przepływomierza K [l/imp]
Koniec
Okno Nastawy dla pomp podstawowych zawierają następujące elementy:
[17] Aktywacja pomp 1o 2o 3o 4o 5o 6f
[17] Aktywacja pomp pożarowych P1f P2f
[20] Dopuszczalne obroty pomp nmax [obr/min]
[22] Nominalne obroty pomp nnom [obr/min]
[21] Nominalne podnoszenie minimalne przy nnom pn [m H2O]
[82] Nominalna wydajność 1 pompy Qpompy [m3/h]
[68] Liczba par biegunów silnika Lbs
Koniec
43
Okno Nastawy dla pomp zalewających zawiera następujące elementy:
[50] Liczba pomp załączających pompę Z1
[51] Liczba pomp wyłączających pompę Z1
[52] Aktywacja pompy Z1 (ON/OFF)
[53] Sterowanie pompą Z1 (ON/OFF)
[54] Aktywacja pompy Z2 (ON/OFF)
[55] Próg górny wyłączenia pompy Z1 Pz1g [m H2O]
[56] Próg dolny załączenia pompy Z1 Pz1d [m H2O]
[95] Czas opóz
. wyłączenia pompy Z1 Tz1g [s]
[96] Czas opóz
. załączenia pompy Z1 Tz1g [s]
[57] Próg górny wyłączenia pompy Z2 Pz2g [m H2O]
[58] Próg dolny załączenia pompy Z2 Pz2d [m H2O]
[97] Czas opóz
. wyłączenia pompy Z2 Tz2g [s]
[98] Czas opóz
. załączenia pompy Z2 Tz2g [s]
[59] Ustaw wyjście P16 (ON/OFF)
[66] Ilość prób odgazowania Ipo
Koniec
Okno Nastawy dodatkowe zawiera następujące elementy:
[94] Potwierdzenie po wykr. ssania OK SOk (ON/OFF)
[60] Kontrola styczników (ON/OFF)
[62] Blokada czasowego odgazowywania pomp OO (ON/OFF)
[63] Ograniczenie odgazowania pomp OOP (ON/OFF)
[64] Blokada całkowita odgazowania BOP (ON/OFF)
[65] Minimalne obroty konwertera UU [obr/min]
[37] Opóz
n. wył. pomp w st. awaryjnych Tsa [ms]
[38] Kontr. cykl. okr. wył. konwertera CWPrze [min]
[39] Dobór progów załączeń (ON/OFF)
[83] Wybór przepływu do korekcji suma Qout
Koniec
Okno [83] Wybór przepływu do korekcji zawiera następujące elementy:
suma Qout (ON/OFF)
kanał Qout1 (ON/OFF)
kanał Qout2 (ON/OFF)
Koniec
44
Okno Nastawy pomiarowe zawiera następujące elementy:
[100] Zakr. torów pomiaru ciśnienia ZPC [mH2O]
[101] Zakr. czujnika tłoczenia ZPout [mH2O]
[102] Zakr. górny czujnika ssania ZPing [mH2O]
[103] Zakr. dolny czujnika ssania ZPind [mH2O]
[89] Is1/Is2 przekładnia prądowa kI [A/A]I
[88] Us1/Us2 przekładnia napięciowa kU [V/V]I
[74] Wybór wielkości rejestrowanych WWR Pe1 Pe2 Pe3 Pe4 Pe5 6?f
[73] Zewnętrzny pomiar przepływu Qo (ON/OFF)
[72] Zakres pomiaru mocy ZP [kW]
[71] Stała licznika energii elektr. CE [imp/kWh]
[70] Komunikacja z modułem dodatkowym Kmd (ON/OFF)
Koniec
Okno [74] Wybór wielkości rejestrowanych WWR zawiera następujące elementy:
Pe1/??? (ON/OFF)
Pe2/minPinp (ON/OFF)
Pe3/minPin (ON/OFF)
Pe4/maxPout (ON/OFF)
Pe5/minPout (ON/OFF)
???/srPinp (ON/OFF)
Koniec
Okno to umożliwia aktywację rejestracji przebiegających co 5 min w ciągu 8 dni od daty
odczytu danych. Rejestracji podlegają następujące wielkości: Pel1..5 - moce czynne, w przypadku
wyboru - ON, minPin - minimalne ciśnienie ssania, w przypadku wyboru - OFF, maxPout i
minPout - maksymalne i minimalne ciśnienie tłoczenia, w przypadku wyboru - OFF, srPinp -
średnie ciśnienie ssania mierzone w kanale podciśnienia, w przypadku wyboru - OFF. Oznaczenie
??? - brak rejestracji.
Opcja Opuść umożliwia przejście przez następujące warianty:
Zapis do regulatora
Zapis do regulatora i na dysk
Ustawienie początkowe
Zapis na dysk
Drukuj
Wróć
Opuść
Uwaga! Jeżeli wybieramy opcję Zapis do regulatora, to zapisujemy zarówno Nastawy jak i
Regulator. Podobnie w opcjach: Zapis do regulatora i na dysk, Ustawienie początkowe,
Zapis na dysk, Drukuj.
45
8.3.2 Opcja Regulator
Okno Regulator zawiera następujące elementy:
- Zmodyfikowany PID,
- Zmodyfikowany PID - rozwinięcie,
- Progowo-Czasowy,
- Progowo-Czasowy - POŻAR,
- Koniec.
Okno Zmodyfikowany PID zawiera następujące elementy:
[23] Wartość zadana Pzp [m H2O]
[24] Próg górny Pgz>Pzp Pgz [m H2O]
[25] Próg dolny Pdz[26] Czas opóz
nienia wyłączenia Tgz [s]
[27] Czas opóz
nienia załączenia Tdz [s]
Koniec
Okno Zmodyfikowany PID - rozwinięcie zawiera następujące elementy:
[30] Wzmoc. prop. dla e e" 0 kpp
[31] Wzmoc. prop. dla e < 0 kpn
[32] Wzmoc. calk. dla e e" 0 kip
[33] Wzmoc. calk. dla e < 0 kin
[34] Wzmoc. różniczkowania kd
[35] Strefa nieczułości e_n
[36] Próg uaktywnienia całk. d_m
Koniec
Okno Progowo-Czasowy zawiera następujące elementy:
[40] Próg górny Pg1>Pd1 Pg1 [m H2O]
[41] Próg dolny Pd1[43] Czas opóz
nienia załączenia Td1 [s]
[42] Czas opóz
nienia wyłączenia Tg1 [s]
Koniec
Okno Progowo-Czasowy - POŻAR zawiera następujące elementy:
[45] Próg górny Pg2 > Pd2 Pg2 [m H2O]
[46] Próg dolny Pd1 < Pg1 Pd1 [m H2O]
[48] Czas opóz
nienia załączenia Td2 [s]
[47] Czas opóz
nienia wyłączenia Tg2 [s]
Koniec
46
Opcja Opuść umożliwia przejście - podobnie jak w opcji Nastawy - przez następujące warianty:
Zapis do regulatora
Zapis do regulatora i na dysk
Ustawienie początkowe
Zapis na dysk
Drukuj
Wróć
Opuść
Uwaga! Jeżeli wybieramy opcję Zapis do regulatora, to zapisujemy zarówno Nastawy jak
i Regulator. Podobnie w opcjach: Zapis do regulatora i na dysk, Ustawienie początkowe,
Zapis na dysk, Drukuj.
8.3.3 Opcja Korekcja
Korekcja wartości zadanej ciśnienia umożliwia:
1) skorygowanie ciśnienia w funkcji strumienia objętości w celu kompensacji spadków ciśnienia
w długiej sieci wodociągowej,
2) zadawanie wartości ciśnienia w zależności od bieżącej godziny w celu kompensacji spadków
ciśnienia w przypadkach cyklicznego zwiększenia rozbioru.
Opcje te pozwalają na korygowanie wartości zadanej ciśnienia w oparciu o wartość
strumienia objętości (korekcja normalna) lub liczbę pracujących pomp (korekcja prosta) (ozn. opcji
P=f(Q)) oraz w oparciu o wartości wpisane do charakterystyki godzinowej (ozn. P Godz). Są to trzy
sposoby realizacji korekcji wartości zadanej. Korekcje mogą być uaktywniane jednocześnie: prosta
i godzinowa lub normalna i godzinowa. Wówczas skorygowaną wartość zadaną Pzk można określić
zależnością:
Pzk=Pzp+"P(Q)+ "P(godz) lub Pzk=Pzp+"P(n pomp)+ "P(godz),
gdzie: Pzk  wartość zadana skorygowana,
Pzp  wartość zadana (nastawa [23]),
"P(Q)  przyrosty ciśnienia z korekcji normalnej,
"P(n pomp)  przyrosty ciśnienia z korekcji prostej,
"P(godz)  przyrosty ciśnienia z korekcji godzinowej.
Dopasowanie pracy zestawu pompowego do charakterystyki p=f(Q) sieci hydroforowej
realizowane jest przy pomocy krzywej skorygowanej wartości zadanej ciśnienia zależnej od
strumienia objętości po uaktywnieniu nastawy [08]. Opcja pt. P=f(Q) zawiera następujące
elementy:
- Dane, - Wykres, - Koniec.
- Wzorzec, - Obroty,
Opcja Dane umożliwia wprowadzenie pięciu wartości:
[29] Przepływ dla p1 (Q1[28] Przyr. ciśn. dla Q1 (p1>Pzp) dp1 [m H2O]
[85] Przepływ dla p2 (Q1 47
[84] Przyr. ciśn. dla Q2 (p1[86] Przyr. ciśn. dla Qmax (p1>Pzp) dpk [m H2O]
Koniec
Wartości dp1, dp2, dpk są przyrostami ciśnienia ponad wartość zadaną określającymi następująco
ciśnienia w wybranych punktach charakterystyki korekcyjnej: p1=Pzp+dp1, p2=Pzp+dp2, pk=Pzp+dpk.
Wartości te są współrzędnymi wyznaczającymi trzy przedziały charakterystyki:
1. odcinek pomiędzy punktami (Pzp, Q0) i (p1, Q1),
2. krzywa (wycinek paraboli) P=f(Q) pomiędzy punktami (p1, Q1) i (p2, Q2),
3. odcinek pomiędzy punktami (p2, Q2) i (pk, Qmax).
Okno Wzorzec umożliwia zaobserwowanie liczbowych wartości ("P, Q) charakterystyki
stworzonej na podstawie danych lub odczytanej z regulatora. Ciśnienie podane jest względem
wartości zadanej Pzp dla Q=0 (dlatego jego wartością początkową jest zawsze zero).
(p1,Q1)
(pk,Qmax)
(p2,Q2)
(Pzp,Q0)
Rys. 8.2. Krzywa korekcyjna dla korekcji normalnej.
Na podstawie ustalonej charakterystyki P=f(Q) określane są krzywe korekcyjne dla aktualnego
trybu pracy:
" dla trybu pracy II i III (patrz rozdz.1) tworzona jest korekcja normalna (ciągła) - nastawy nr [08],
[09], rys. 8.2.
" dla trybu pracy I (patrz rozdz. 1) - korekcja prosta (schodkowa) - nastawy [08], [09] - zależna od
liczby aktywnych pomp podstawowych nastawa [17] oraz nastaw [21], [22], [82].
Okno Wykres przedstawia zależność wartości zadanej w funkcji przepływu w przedziale wartości
przepływu .
Uwaga! Charakterystyka wyświetlana na wykresie uwzględnia tryb pracy regulatora.
Konieczna jest komunikacja regulatora z komputerem.
Okno Obroty pozwala zaobserwować prędkość obrotową konwertera w zależności od wysokości
podnoszenia oraz dobór progów załączeń i wyłączeń pomp aktywnych (nastawa nr [39]).
Korekcja godzinowa jest realizowana po uaktywnieniu nastawy [49], przy wykorzystaniu danych
wpisanych w opcji P Dobowa, która zawiera następujące elementy:
- Dane 0-11, - Wykres,
- Dane 12-23, - Koniec.
48
Dane zawarte są w dwóch grupach:
- Dane 0-11  korekty ciśnienia w godzinach 0:00 do 11:00,
- Dane 12-23  korekty ciśnienia w godzinach 12:00 do 24:00.
Dane określają skorygowaną wartość zadaną w ciągu każdej godziny zegarowej przez całą dobę.
Rys. 8.3. Korekcja godzinowa.
Okno Wzorzec w korekcji godzinowej pozwalana na przegląd danych korekcji godzinowej.
Ciśnienie podane jest względem wartości zadanej.
Okno Wykres przedstawia zmiany wartości zadanej w czasie jednej doby. Realizacja korekcji
godzinowej przebiega w czasie całej doby i jest zależna od pracy zegara czasu rzeczywistego.
Koniec
- zakończenie opcji Charaktery.
8.3.4 Opcja Monitor
Opcja ta umożliwia śledzenie pracy zestawu hydroforowego. Przebieg wyskalowanego
w jednostkach ciśnienia uchybu regulacji w zakresie: <-24�+24> [m H2O], ułatwia właściwy dobór
wartości nastaw regulatora. Wskaz
nik działania pomp pozwala na obserwację w tym samym czasie
załączenia pomp zasilanych z sieci energetycznej i prędkości obrotowej pompy zasilanej
z konwertera. Uchyb regulacji kreślony jest natychmiast po odczytaniu jego wartości z regulatora.
W przypadku wypełnienia rozpiętości poziomej okienka w całości, uchyb rysowany jest
automatycznie od lewej krawędzi okna, a wyrysowane poprzednio wartości są kasowane.
8.3.5 Opcja Diagnostyk
Okno to umożliwia dostęp do danych o pracy regulatora i zestawu, zgrupowanych
w następujących podopcjach:
- Lista komunikatów, - Statystyka rozbudowana,
- Statystyka pracy, - Koniec.
Okno Lista komunikatów zawiera komunikaty:
" zarejestrowane w pamięci regulatora (po poprawnym odczytaniu),
" zapisane na dysku komputera, lecz uprzednio odczytane z regulatora.
49
Komunikaty ukazują się w przewijanym oknie (rys. 8.4). Przeglądanie komunikatów jest możliwe
przy pomocy klawiszy: PgUp, PgDn, Home, End, �!, ę!. Wyjście z okna Lista komunikatów przy
�! ę!
�! ę!
�! ę!
użyciu klawisza Esc.
Rys. 8.4. Lista zarejestrowanych komunikatów regulatora.
Lista składa się z 500 komunikatów zawierających następującą treść:
komunikatu>
Komunikaty w pamięci regulatora zapisywane są w trybie kolejkowym. Gdy zapisanych
zostanie 500 komunikatów i zajdzie potrzeba zapisania następnego, to najstarszy komunikat
zostanie wyeliminowany z pamięci regulatora ( zapomniany ).
Wybranie danego komunikatu przez naciśnięcie klawisza Enter spowoduje otworzenie okna
Wybrany komunikat, wyświetlenie w nim jego treści oraz wyświetlenie zebranych czasów
rejestracji tego komunikatu. Opuszczenie okna przez Esc.
Zestawienie numerów oraz treści komunikatów zawiera dodatek B.
Okno Statystyka pracy zawiera następujące dane statystyczne, zarejestrowane podczas pracy
regulatora i zestawu w określonym czasie.
- Załącz/godz - liczba załączeń silników pomp,
- Czas Pracy - bezwzględny i względny czas pracy pomp,
- Przepływ - przepływ kontrolowany w ciągu tygodnia,
- Tydzien P - wartości ciśnień mierzonych w ciągu tygodnia,
- Doba P - wartości ciśnień mierzonych w ciągu doby,
- Koniec - zakończenie opcji Statystyka Pracy.
Dane te przedstawione są graficznie w postaci wykresów lub słupków. W czasie pracy regulatora
rejestracja tych danych jest ciągła.
Uwaga! W przypadku wyłączenia regulatora (wraz z zestawem), zarejestrowane informacje
statystyczne, opisujące odpowiednio kwadrans/godzinę, w których nastąpiło wyłączenie, mogą
być niewiarygodne.
Po wybraniu opcji Załącz/godz pojawia się okno pt. Tygodniowy wykres zalączeń silników
zawierające informację o liczbie załączeń na godzinę każdej pompy podstawowej w zestawie
w ciągu jednego tygodnia - czas pokazany jest od chwili odczytu do 7 dni wstecz (rys. 8.6).
50
Rys. 8.5. Liczba załączeń silników pomp na godzinę w okresie 1. tygodnia.
Rys. 8.6. Bezwzględne i względne czasy pracy pomp podstawowych w zestawie.
Po wybraniu opcji Czas Pracy pojawia się okno pt. Czasy pracy silników pomp zawierające
informację o czasie pracy każdej pompy podstawowej w zestawie. Podawana jest również
informacja o względnym czasie pracy pozostałych pomp w stosunku czasu pracy pompy pracującej
najdłużej. Względny czas pracy wyrażony jest w procentach (rys. 8.6).
Po wybraniu opcji Przepływ okno przedstawia przebieg czasowy strumienia objętości
na wyjściu z zestawu hydroforowego w ciągu ostatnich siedmiu dni. Na przebiegu przedstawiono
wartości średnie rejestrowane co godzinę (rys. 8.7).
51
Rys. 8.7. Tygodniowy wykres strumienia objętości.
Po wybraniu opcji Tydzien P okno przedstawia przebieg czasowy ciśnień na tłoczeniu
i ssaniu zestawu hydroforowego w ciągu ostatnich siedmiu dni. Na przebiegu przedstawiono
wartości maksymalne i minimalne dla tłoczenia oraz minimalne dla ssania, rejestrowane co godzinę
(rys. 8.8).
Rys. 8.8.Tygodniowe wykresy ciśnień (tłoczenie min. i max. oraz ssanie min).
Po wybraniu opcji Doba P okno pt. Tygodniowe wykresy ciśnień wyświetla przebieg
czasowy ciśnienia na tłoczeniu i ssaniu zestawu hydroforowego w ciągu jednej doby. Przebieg
czasowy przedstawia wartości maksymalne i minimalne rejestrowane co kwadrans (rys. 8.9).
52
Rys. 8.9. Dobowy wykres ciśnień (tłoczenie min. i max.).
Okno Statystyka rozbudowana zawiera dane, zarejestrowane w ciągu ostatnich ośmiu dni
podczas pracy regulatora. Rejestracja mocy elektrycznej i strumienia objętości wymaga
zastosowania modułu dodatkowego (patrz rozdz. 4.7). Prezentacja danych wybierana jest
przyciskami:
- Lz/godz - liczba załączeń silników pomp rejestrowana co 1 godzinę,
- Cz Pra - bezwzględne i względne czasy pracy pomp,
- P sred - wartości średnie ciśnień rejestrowane co 5 minut,
- Q sred - wartość strumienia objętości (przepływ) rejestrowana co 5 minut,
- Pel sred - wartość średnia mocy elektrycznej rejestrowana co 5 minut,
- Wsp ener - wartość współczynnika energochłonności obliczona co 5 minut,
- Pmin/max - wartości minimalne i maksymalne ciśnień rejestrowane co 15 minut,
- Koniec - wyjście z opcji Statystyka rozbudowana.
Dane te przedstawione są graficznie w postaci wykresów liniowych (przebiegów
czasowych) lub słupkowych.
Uwaga! W okresach wyłączeń regulatora dane nie są rejestrowane, a występujące
wartości w tym okresie są niewiarygodne.
Dane odczytane z regulatora możemy zapisać do binarnego pliku dyskowego *.REB,
którego format jest kompatybilny z formatem oprogramowania DataWin.
Po wybraniu opcji Lz/godz okno pt. 8-dniowy wykres załączeń silników przedstawia ilość
załączeń każdej pompy podstawowej w zestawie na godzinę w ciągu ostatnich 8 dni (rys. 8.10).
53
Rys. 8.10. 8-dniowy wykres liczby załączeń silników pomp.
Po wybraniu opcji Czas Pracy okno pt. Czasy pracy pomp przedstawia informację o czasie
pracy każdej pompy podstawowej w zestawie. Podawana jest również informacja o względnym
czasie pracy pozostałych pomp w stosunku czasu pracy pompy pracującej najdłużej. Względny czas
pracy wyrażony jest w procentach (patrz rys. 8.6).
Rys. 8.11. 8-dniowy wykres średnich wartości ciśnień.
Po wybraniu opcji P sred w oknie pt. 8-dniowy wykres wartości średnich wyświetlone są
przebiegi ciśnienia na tłoczeniu i ssaniu zestawu hydroforowego w ciągu ostatnich 8 dni (rys. 8.11).
Przebieg czasowy przedstawia wartości średnie godzinowe ciśnień w ciągu ostatnich 8 dni.
Wartości w ciągu godziny określane są na podstawie wartości zarejestrowanych co 5 minut.
54
Rys. 8.12. 8-dniowy wykres średniej wartości strumienia objętości.
Po wybraniu opcji Q sred w oknie pt. 8-dniowy wykres QoutSRED wyświetlony jest przebieg
strumienia objętości na wyjściu z zestawu hydroforowego w ciągu ostatnich 8 dni (rys. 8.12).
Przebieg czasowy przedstawia wartości średnie godzinowe strumienia objętości w ciągu ostatnich 8
dni. Wartość w ciągu godziny określana jest na podstawie wartości zarejestrowanych co 5 minut.
Rys. 8.13. 8-dniowy wykres średnich wartości mocy czynnych.
Po wybraniu opcji Pel sred w oknach pt. 8-dniowy wykres poboru mocy Pel1-5, "Pel
wyświetlone są przebiegi mocy czynnych pobieranych przez silniki pomp w ciągu ostatnich 8 dni
(rys. 8.13) oraz przebieg sumy mocy czynnych w analogicznym okresie. Przebiegi czasowe
przedstawiają wartości średnie godzinowe mocy w ciągu ostatnich 8 dni. Wartości w ciągu godziny
określane są na podstawie wartości zarejestrowanych co 5 minut.
Po wybraniu opcji Wsp ener w oknie pt. 8-dniowy wykres energochłonności Wmb
wyświetlony jest przebieg współczynnika energochłonności Wmb wyznaczony na podstawie danych
zarejestrowanych w ciągu ostatnich 8 dni (rys. 8.14). Przebieg czasowy przedstawia wartości
średnie współczynnika w ciągu ostatnich 8 dni. Wartość w ciągu godziny określana jest na
podstawie wartości zarejestrowanych co 5 minut.
55
Rys. 8.14. 8-dniowy wykres wskaz
nika energochłonności.
Współczynnik energochłonności zdefiniowano następująco:
�ł łł
�ł śł
Pel �" c2 W
�ł śł
Wmb =
pout
( - pin �" c1 �" Qout
) �ł m3 śł
�" bar
�ł śł
�ł h �ł
gdzie:
Pel - sumaryczna moc czynna, [kW],
pout, pin - ciśnienia na tłoczeniu i na ssaniu, [mH2O],
Qout - sumaryczny strumień objętości na tłoczeniu, [m3/h],
stała c1 = 0.09807 [bar/mH2O] (dla założonej gęstości � wody i stałej g),
stała c2 = 1000 [W/kW].
Rys. 8.15. 8-dniowy wykres minimalnych i maksymalnych wartości ciśnień.
Po wybraniu opcji Pmin/max w oknie pt. 8-dniowe wykresy PoutMAX, PoutMIN, PinMIN
wyświetlone są przebiegi ciśnień na tłoczeniu i ssaniu zestawu hydroforowego w ciągu ostatnich 8
dni (rys. 8.15). Przebieg czasowy przedstawia minimalne i maksymalne wartości ciśnień w ciągu
56
ostatnich 8 dni. Wartość w ciągu godziny określana jest na podstawie wartości zarejestrowanych co
5 minut.
8.3.6 Opcja Konfigur
Opcja ta pozwala na ustawienie konfiguracji oprogramowania oraz wykorzystanie operacji
związanych z regulatorem.
Wybranie podopcji Oprogramowanie umożliwia następujące operacje:
" Komunikacja - wybranie łącza komunikacyjnego: COM1, COM2, przetwarzanie uprzednio
zapisanych plików,
" Pomiary - definicja przekładni przekładników napięciowych i prądowych  patrz nastawy nr
[88] i [89],
" Pokaz planszowy 
wybór planszy A lub planszy B (Uwaga! Zaleca się używanie planszy B w przypadku
wyposażenia regulatora w moduł dodatkowy),
wybór wyświetlania na planszy A wartości podciśnienia lub ciśnienia ssania,
wybór wyświetlania na planszy B sprawności n lub przepływu w kanale Qout2,
wybór jednostki prędkości obrotowej w [Hz] lub w [obr/min],
wybór wyświetlania na planszy B sumy przepływów Qout lub przepływu w kanale Qout1.
" O programie i regulatorze - informacja o wersjach oprogramowania regulatora oraz
oprogramowania MRPro.
Wybranie podopcji Sprzęt umożliwia następujące operacje:
" Dane regulatora - zawierają informacje o numerze modułu sterownika, o wejściach
pomiarowych i zakresach pracy (rys. 8.16).
" Typy czujników - zawierają informacje o typach wejść pomiarowych oraz zakresach ich pracy,
" Zakres pracy - zakres ciśnienia pracy regulatora,
" Odczyt liczydeł - stan liczydła wejścia wodomierza oraz stan liczydła wejścia licznika energii
elektrycznej.
" Funkcje specjalne - umożliwiają zerowanie liczników: czasów pracy pomp, wodomierza oraz
energii elektrycznej. Każdorazowe wybranie opcji zerowania wymaga potwierdzenia Tak lub
rezygnacji Nie. Uwaga! Nie zaleca się zerowania liczników w czasie normalnej pracy
regulatora.
Rys. 8.16. Przykładowe dane regulatora.
57
8.3.7 Opcja Zegar
Opcja ta umożliwia odczytanie oraz ustawienie czasu zegara regulatora oraz czasu zegara
systemowego komputera. Czas systemowy regulatora jest odczytywany w momencie wybrania tej
opcji oraz w chwili jego modyfikacji i w tych momentach aktualizowany na ekranie.
Rys. 8.17. Panel ustawiania czasów.
Po wejściu do opcji Zegar możemy ustawić dwa czasy:
Czas systemowy regulatora
- podopcja umożliwiająca ustawienie daty i godziny w regulatorze.
Czas systemowy komputera
- podopcja umożliwiająca ustawienie daty i godziny w komputerze.
Koniec
- zakończenie ustawiania czasu.
Każda z tych podopcji umożliwia ustawienie daty i godziny oraz przepisanie tychże z komputera
do regulatora. Aby zmienić lub ustawić datę/godzinę należy otworzyć właściwe okno edycyjne
i wpisać datę/godzinę w następujących formatach:
" data ,
" godzina lub .
Separatory ":" oraz "-" wpisują się samoczynnie.
Akceptacja wpisanej daty/godziny następuje po wciśnięciu klawisza Enter. Wysłanie zmiany
następuje dopiero po wybraniu opcji Ustaw. Rezultat ustawienia obserwujemy natychmiast po
wysłaniu.
Przepisanie czasu systemowego komputera do regulatora umożliwia opcja Przepisz (rys. 8.17).
8.3.8. Opcja Archiw
Opcja ta umożliwia archiwizację danych aktualnie zawartych w regulatorze MRP-ZH-1.
W tym celu jest dokonywany odczyt nastaw, komunikatów, wybranych wielkości diagnostycznych
(ciśnień, przepływu, czasów pracy pomp, ilości załączeń pomp), danych korekcyjnych, aktualnych
czasów regulatora i komputera, itp., i zapisywany na dysku komputera w postaci pliku binarnego
z rozszerzeniem *.ARW. Dostęp do odczytanych danych jest wybiórczy. W przypadku potrzeby
przejrzenia np. nastaw w zapisanym wcześniej pliku ARW należy wybrać opcję Nastawy, a
następnie Odczyt z pliku *.ARW i podać nazwę pliku, w którym zapisano wcześniej wszystkie
wymienione wyżej dane. Podobnie należy postąpić w przypadku innych danych (komunikaty,
nastawy).
58
Uwaga!
W trakcie każdej wizyty serwisowej zalecane jest użycie opcji Archiw i zapisanie
danych z regulatora do plików na dysku komputera.
8.3.9 Opcja Wyjście
Opcja zakończenia programu, wymagane potwierdzenie Tak, w przeciwnym razie rezygnacja Nie.
8.4 Operacje odczytu i zapisu danych
Dostęp do danych w programie MRPro poprzedzony jest oknem wyboru ich z
ródła.
Każdorazowo dane można odczytać z regulatora lub z pliku na dysku komputera. Dane można
także zapisać do regulatora lub do pliku na dysku komputera. Czynność ta poprzedzona jest oknem
wyboru celu zapisu.
W czasie pracy programu z widokiem planszy wskaz
nikowej, komunikacja odbywa się
nieprzerwanie. Informacje odczytywane są na bieżąco i natychmiast wizualizowane.
Komunikacja nieprzerwana występuje w opcjach Monitor oraz Korekcja Wykres.
8.4.1 Komunikacja z regulatorem MRP
W celu nawiązania komunikacji z regulatorem należy wybrać właściwy, ze względu
na kablowe podłączenie regulatora, port komunikacji szeregowej (COM1 lub COM2).
Uwaga! W przypadku problemów z komunikacją zwrócić uwagę, czy nie zachodzi konflikt
polegający na wspólnym korzystaniu z łączy COM1 lub COM2 przez mysz i regulator.
W wyniku właściwego wyboru łącza program automatycznie nawiązuje komunikację z regulatorem
(praca z planszą wskaz
nikową).
Jeżeli nie nastąpi nawiązanie komunikacji lub wystąpią błędy w transmisji, to na ekranie ukaże się
okno z komunikatem o błędzie transmisji wraz z informacją o zidentyfikowanej przyczynie błędu
w komunikacji.
W chwili wystąpienia błędu komunikacji, w czasie pracy z planszą wskaz
nikową, program
samoczynnie wznawia transmisję. Jeżeli nastąpi nawiązanie komunikacji, program przechodzi do
normalnej pracy, eliminując wyprowadzanie okna z komunikatem o błędzie. Wyświetlone są
wówczas aktualnie odczytane dane.
W przypadku jednorazowego odczytu danych z regulatora, np. w opcjach Nastawy,
Regulator lub innych, brak nawiązania komunikacji lub błąd w transmisji spowoduje
wyprowadzenie okna z komunikatem o błędzie. Wówczas, po potwierdzeniu błędu przez
użytkownika, następuje wypełnienie danych wartościami stałymi (stałe programu).
Podobna sytuacja występuje w przypadku zapisu danych do regulatora. Gdy wystąpi błąd
transmisji, użytkownik zostanie poinformowany komunikatem o błędzie. Po potwierdzeniu tego
komunikatu przez użytkownika, zapis do pamięci regulatora nie jest zrealizowany. Zrealizowany
zostanie wtedy zapis awaryjny na dysk (nie sygnalizowany) do pliku z rozszerzeniem *.HEX.
Zaleca się wtedy sprawdzenie łącza komunikacyjnego i ponowne zapisanie nastaw.
8.4.2 Operacje dyskowe
Program MRPro umożliwia zapis/odczyt wybranych danych do/z plików na dysku. Operacje
te są dostępne jako opcje w oknach, umożliwiających określenie z
ródła wprowadzenia danych
przy ich odczycie lub celu wyprowadzenia danych przy ich zapisie. Zapis do pliku poprzedzony jest
59
oknem edycyjnym. Okno to służy do wpisywania nazwy pliku dyskowego z zapisywanymi danymi.
Rozszerzenie nazwy pliku dodawane jest automatycznie, w zależności od rodzaju zapisywanych lub
odczytywanych danych.
W przypadku wybrania opcji Zapis na dysk i nie wpisania nazwy pliku, program zapisze dane
w pliku na dysku z domyślną nazwą pliku. Podobna sytuacja występuje podczas odczytu.
W zależności od rodzaju danych ich zapis/odczyt następuje do/z plików dyskowych
umieszczanych w podkatalogach katalogu \MRPRO. W celu wstępnego uporządkowania plików
danych umieszcza się je następująco:
1. nastawy (Nastawy i Regulator w jednym pliku) w katalogu \MRPRO\NASTAWY, nazwy plików:
- z rozszerzeniem *.par (plik z nastawami w postaci binarnej),
- z rozszerzeniem *.nxt (plik z nastawami w postaci tekstowej), oba pliki mają taką samą
nazwę;
2. komunikaty w katalogu \MRPRO\KOMUNIKA.TY, nazwy plików:
- z rozszerzeniem *.bin (plik z komunikatami w postaci binarnej),
- z rozszerzeniem *.kxt (plik z komunikatami w postaci tekstowej), oba pliki mają taką samą
nazwę;
3. dane statystyki pracy w katalogu: \MRPRO\DIAGNOST.YKA, nazwy plików z rozszerzeniem
*.dgn (rozszerzenie pliku w postaci binarnej) lub pliku z rozszerzeniem *.reb.
4. dane o pracy regulatora w katalogu: \MRPRO\ARCHIWUM, nazwy plików z rozszerzeniem
*.arc (rozszerzenie pliku w postaci binarnej).
Oprogramowanie nie sprawdza rozmiaru dostępnego wolnego obszaru na dysku.
8.4.3 Przetwarzanie danych
Przy pomocy oprogramowania MRPro dokonać można odczytu nastaw i danych
statystycznych regulatora i zestawu oraz zapisać na dysk w postaci binarnej. Do konwersji danych
statystycznych do postaci czytelnej dla użytkownika służy program KonwertD . Posługując się tym
programem, można dokonać konwersji plików z rozszerzeniem *.dgn do postaci dwóch plików
tekstowych:
" *.dxt - zawierający rejestracje tygodniowe,
" *.dxd - zawierający rejestracje dobowe.
Taka postać danych pozwala na wykorzystanie ich w zewnętrznym oprogramowaniu analitycznym
(np. arkuszu kalkulacyjnym).
Dane zapisane do pliku *.reb mogą być przetworzone z postaci binarnej na tekstową *.rxt przy
pomocy oprogramowania MRPro.
Przykład.
Z poziomu oprogramowania MRPro dokonać odczytu danych, a następnie wydrukować
nastawy zawarte w zapisanym pliku *.arc.
Procedura postępowania.
1. Uruchomić komunikację po łączu RS 232C (lub RS 485 full duplex).
2. Wybrać opcję Archiw, a następnie podać nazwę pliku dyskowego, do którego zostaną zapisane
dane. W czasie odczytu czuwać nad jego popranym przebiegiem, niepoprawny odczyt danych
z regulatora sygnalizowany jest wyprowadzeniem komunikatu o błędzie. Należy wówczas
ponowić zapis archiwizacyjny.
60
3. Po zakończeniu archiwizacji przejść do opcji Nastawy i wybrać Odczyt z pliku. Następnie
wybrać opcję Z pliku *.arc i podać nazwę pliku archiwizacyjnego, który zapisaliśmy poprawnie
przed chwilą.
4. Po wczytaniu nastaw z pliku o podanej nazwie, możemy nastawy te przejrzeć.
5. Kończąc przeglądanie nastaw możemy je wydrukować, wybierając opcję Opuść, potem Drukuj.
UWAGA! Upewnij się czy drukarka jest podłączona. W przypadku jej braku nie wybieraj
opcji Drukuj !
6. W przypadku braku drukarki nastawy zapisz do pliku *.par w postaci binarnej, podając jego
nazwę. Jednocześnie z zapisem tego pliku samoczynnie tworzony jest plik z nastawami
w postaci tekstowej *.nxt o identycznej nazwie jak plik w postaci binarnej. Nastawy w postaci
tekstowej dostępne są poza oprogramowaniem MRPro.
7. Tekstowa postać pliku *.nxt umożliwia przeglądanie nastaw w edytorze tekstowym, a także
udostępnia wydrukowanie tekstu z poziomu systemu operacyjnego komendą copy, np.
copy \MRPRO\NASTAWY\nazwa.nxt LPT1.
Podobna procedura postępowania dotyczy archiwizacji, przeglądania i drukowania komunikatów.
61
Dodatek A. Zestawienie nastaw
Wszystkie nastawy dostępne są z poziomu oprogramowania wspomagającego MRPro
z wyjątkiem nastaw nr [90] i [99]. Zestawienie w tabeli A zawiera numery nastaw, informację
o dostępie z klawiatury regulatora oraz opis funkcji przypisanych nastawom.
Oznaczenia dostępu do wprowadzenia nastaw regulatora:
" "1" - poziom 1-szy,
" "2" - poziom 2-gi,
" "+" - wprowadzanie dostępne z klawiatury regulatora i z komputera,
" "-" - brak modyfikacji.
"  K - wprowadzanie tylko z komputera,
"  X - wprowadzanie tylko z klawiatury regulatora.
Uwaga! W kolumnie  Wersja oprogramowania EPROM zapisano wersję oprogramowania EPROM, od której czynna
jest nastawa o danym numerze. Nastawa jest czynna w oznaczonej wersji i wszystkich następnych wersjach.
Tabela A. Zestawienie nastaw
Nr Wer. opr.
Dostęp Funkcja
EPROM
nastawy
Pmax: dopuszczalne ciśnienie pracy rurociągu max 100 lub 250 [m H2O]
[ 01 ] 1+ 2.54
 ON - kontrola ciśnienia ssania/poziomu,
[ 02 ] 1+ 
Uwaga! Kontrola poziomu zawsze aktywna, brak możliwości modyfikacji.
[ 03 ] 1+  OFF - brak kontroli ciśnienia ssania,  ON  kontrola ciśnienia ssania 
[ 04 ] 1+ Pinmin: minimalne ciśnienia ssania [m H2O] 
[ 05 ] 1+ Pinpow: próg ciśnienia ssania powrotu do pracy [m H2O] 
[ 06 ] 1+ Tinmin: opóz
nienie reakcji na zanik ciśnienia na ssaniu [sek] 
[ 07 ] 1+ Tinpow: opóz
nienie reakcji na ciśnienie powrotu do pracy [sek] 
 OFF - brak dopasowania do charakterystyki rurociągu,  ON - dopasowanie
[ 08 ] 1+ 
do charakterystyki rurociągu
[ 09 ] K  ON - korekcja normalna,  OFF  korekcja prosta. 
[ 10 ] K  OFF - przepływ przeliczeniowy,  ON - przepływ mierzony 
 OFF - po przekroczeniu Qmax i czasu TQmax powrót do pracy normalnej,
[ 11 ] 1+ 
 ON - powrót po skasowaniu
[ 12 ] 1+ TQmax: opóz
nienie reakcji na przekroczenie Qmax [min] 
[ 13 ] K Qmax: strumień objętości powodujący przejście do stanu  POŻAR [m3/h] 
[ 14 ] 1+ okresCW: okres cyklicznego wyłączania pomp [min] 
[ 15 ] 1+  OFF - odłączenie falownika,  ON - zezwolenie na pracę falownika 
[ 16 ] 1+  OFF - praca bez marginesów (w  punkt ),  ON - z marginesami 
[ 17 ] 1+ wybór pomp aktywnych 
[ 18 ] 1+ maksymalna liczba załączeń na godzinę [1/h] 
[ 19 ] 1+ TN: czas opóz
nienia załączenia pompy [ms] 
[ 20 ] K nmax: obroty maksymalne pompy sterowanej przetwornicą [obr/min] 
pn: podnoszenie nominalne przy nnom [m H2O]
[ 21 ] 1+ 
[ 22 ] 1+ nnom: obroty nominalne [obr/min] 
[ 23 ] 1+ Pzp: wartość zadana regulatora PID i PID-zmodyfikowany [m H2O] 
[ 24 ] 1+ Pgz: górna granica ciśnienia na tłoczeniu [m H2O] 
[ 25 ] 1+ Pdz: dolna granica ciśnienia na tłoczeniu [m H2O] 
[ 26 ] 1+ Tgz: czas opóz
nienia wyłączenia [sek] 2.54
62
[ 27 ] 1+ Tdz: czas opóz
nienia załączenia [sek] 
[ 28 ] K P1: ciśnienie dla Q1 (ciśnienie wybranego punktu pracy charakterystyki) 
[ 29 ] K Q1: przepływ dla P1 (przepływ wybranego punktu pracy charakterystyki) 
[ 30 ] K kpp: wzmocnienie proporcjonalne dla ee"0 
[ 31 ] K kpn: wzmocnienie proporcjonalne dla e<0 
[ 32 ] K kip: wzmocnienie całkowania dla ee"0 
[ 33 ] K kin: wzmocnienie całkowania dla e<0 
[ 34 ] K kd: wzmocnienie pochodnej 
[ 35 ] K e_n: strefa nieczułości 
[ 36 ] K d_m: próg uaktywnienia całkowania 
[ 37 ] 1+ Tsa: opóz
nienie wyłączania pomp w stanach awaryjnych [ms] 
[ 38 ] 1+ CWPrze: okres cyklicznego wyłączania pompy z konwerterem [min] 
[ 39 ] 1+ Dobór progów załączeń:  ON - Sztywny (nmax/0),  OFF - Elastyczny 
[ 40 ] 1+ Pg1: górny próg ciśnienia na tłoczeniu [m H2O] 
[ 41 ] 1+ Pd1: dolny próg ciśnienia na tłoczeniu [m H2O] 
[ 42 ] 1+ Tg1: czas opóz
nienia wyłączenia [sek] 
[ 43 ] 1+ Td1: czas opóz
nienia załączenia [sek] 
[ 45 ] 1+ Pg2: górny próg ciśnienia na tłoczeniu - stan POŻAR [m H2O] 
[ 46 ] 1+ Pd2: dolny próg ciśnienia na tłoczeniu - stan POŻAR [m H2O] 
[ 47 ] 1+ Tg2: czas opóz
nienia wyłączenia - stan POŻAR [sek] 
[ 48 ] 1+ Td2: czas opóz
nienia załączenia - stan POŻAR [sek] 
[ 49 ] K Aktywacja korekcji godzinowej:  OFF - wyłączenie,  ON - załączenie 3.14
[ 50 ] 1+ Liczba pomp (podstawowych) załączająca pompę zalewającą Z1 2.54
[ 51 ] 1+ Liczba pomp (podstawowych) wyłączająca pompę zalewającą Z1 
[ 52 ] 1+ Aktywacja pompy Z1:  OFF - wyłączenie,  ON - załączenie 
[ 53 ] 1+ Wybór z
ródła sterowania pompą Z1:  OFF - ilość,  ON - ciśnienie 
[ 54 ] 1+ Aktywacja pompy Z2:  OFF - wyłączenie,  ON - załączenie 
[ 55 ] 1+ Pgz1: górna granica ciśnienia na ssaniu - wyłączenie pompy zalewającej Z1 
[ 56 ] 1+ Pdz1: dolna granica ciśnienia na ssaniu - załączenie pompy zalewającej Z1 
[ 57 ] 1+ Pgz2: górna granica ciśnienia na ssaniu - wyłączenie pompy zalewającej Z2 
[ 58 ] 1+ Pdz2: dolna granica ciśnienia na ssaniu - załączenie pompy zalewającej Z2 
[ 59 ] K Ustaw wyjście P16:  ON  ALARM,  ON  sterowanie pompą zalewającą Z2 3.14
[ 60 ] 1+ Kst: aktywacja kontroli zał/wył styczników:  OFF  brak,  ON - aktywacja 2.54
[ 62 ] 1+ Blokada czasowego odgazowania pomp:  OFF  brak,  ON  aktywacja 2.55
Odgazowanie pomp tylko po załączeniu zasilania elektrycznego lub po po
[ 63 ] 1+ 2.60
powrocie ssania:  OFF  wyłączone,  ON  załączone
[ 64 ] 1+ Całkowita dezaktywacja odgazowania:  OFF  wyłączona,  ON  załączona 2.60
UU: obroty min. pompy zasilanej z konwertera po załączeniu kolejnej pompy
[ 65 ] 1+ 2.54
[obr/min]
[ 66 ] K Ipo: ilość prób odgazowania dla pomp zalewających przy braku ssania, 3.17
[ 67 ] K Awp: aktywacja przełączanego konwertera:  OFF  brak,  ON  załączona 3.1
[ 68 ] K Lbs: liczba par biegunów silników 3.14
[ 70 ] K Kmd: komunikacja z modułem dodatkowym:  OFF  brak,  ON  aktywacja 3.0
63
[ 71 ] K CE: stała licznika energii elektrycznej [kWh/imp] 
[ 72 ] K ZP: zakres pomiaru mocy [kW] 
[ 73 ] K QO: zewnętrzny pomiar przepływu:  OFF  wewnętrzny,  ON - zewnętrzny 
[ 74 ] K WWR: wybór wielkości rejestrowanych (patrz rozdz. 8.3.1) 
[ 80 ] 1+ K: wartość impulsu z wodomierza [l/imp] 2.54
[ 81 ] - LI: stan liczydła impulsów z wodomierza 
[ 82 ] 1+ Qpompy: nominalna wydajność pompy (do oblicz. przepływu przeliczeniowego) 
[ 83 ] K Wybór przepływu do korekcji: , , 3.14
[ 84 ] K p2: ciśnienie dla wybranego punktu pracy (p2, Q2) 
[ 85 ] K Q2: strumień objętości dla wybranego punktu pracy (p2, Q2) 
[ 86 ] K pk: ciśnienie dla wybranego punktu pracy (pk, Qmax) 
[ 88 ] K kU=U1/U2: przekładnia przekładnika napięciowego 3.17
[ 89 ] K kI=I1/I2: przekładnia przekładnika prądowego 
[ 90 ] X Wymuszenie odpowietrzania pomp 2.54
[ 91 ] - Informacja o typie czujnika pomiarowego ciśnienia tłoczenia 
[ 92 ] - Informacja o typie czujnika pomiarowego ciśnienia ssania 
[ 93 ] 1+ Wymuszenie ustawienia WARTOŚCI POCZ
TKOWYCH 
SOk:: potwierdzenie po wykryciu ssania OK:  OFF  bez potwierdzenia,  ON
[ 94 ] 1+ 
- z potwierdzeniem
[ 95 ] K Tz1g: czas opóz
nienia wyłączenia pompy zalewającej Z1 3.16
[ 96 ] K Tz1d: czas opóz
nienia załączenia pompy zalewającej Z1 
[ 97 ] K Tz2g: czas opóz
nienia wyłączenia pompy zalewającej Z2 
[ 98 ] K Tz2d: czas opóz
nienia załączenia pompy zalewającej Z2 
[ 99 ] X Kopiowanie nastaw bieżących do tablicy nastaw domyślnych 2.60
[ 100 ] K Zakres torów pomiaru ciśnienia ZPC [m H2O] 3.19
[ 101 ] K Zakres czujnika tłoczenia ZPout [m H2O] 3.19
[ 102 ] K Zakres górny czujnika ssania ZPing [m H2O] 
[ 103 ] K Zakres dolny czujnika ssania ZPind [m H2O] 
64
Dodatek B. Zestawienie komunikatów
Nr Treść komunikatu Komentarz
Przekroczenie maksymalnego dopuszczalnego ciśnienia;
00 Przekroczenie Pmax
wyłączenie pomp
01 Powrót Pout poniżej Pd Spadek ciśnienia na ssaniu poniżej zadanej granicy
02 Poziom na ssaniu poniżej granicy Poziom na ssaniu poniżej ustalonej granicy
03 Poziom na ssaniu OK. Poziom na wejściu zestawu powyżej ustalonej wartości
04 Ciśnienie ssania poniżej granicy Spadek ciśnienia na ssaniu poniżej zadanej granicy
Ciśnienie na ssaniu powyżej zadanego minimum lub powrót
05 Ciśnienie ssania OK.
tego ciśnienia do wartości powyżej zadanego progu
Przełącznik POŻAR na płycie czołowej regulatora ze stanu
06 Przełącznik POŻAR Wyłącz Załącz
wyłączonego do załączonego
Przełącznik POŻAR na płycie czołowej regulatora ze stanu
07 Przełącznik POŻAR ZałączWyłącz
załączonego do wyłączonego
O ile uaktywniono załączenie sekcji pomp pożarowych,
08 Wykrycie Q > Qmax
zmiana trybu pracy z normalnej na POŻAR
Zmiana trybu pracy z POŻAR na normalny (ciągły, progowo-
09 Powrót do normalnej pracy
czasowy)
Przekroczenie zadanej wartości maksymalnego przepływu
10 Przekroczenie Qmax
Qmax i odłączenie pomp
Aktywacja zewnętrznego wymuszenia stanu
11 załączenie wymuszenia
POŻAR
Dezaktywacja zewnętrznego wymuszenia
12 wyłączenie wymuszenia
stanu POŻAR
Potwierdzenie przywrócenia ciśnienia lub
13 poziomu na ssaniu po wcześniejszym zaniku
ciśnienia lub poziomu
14 Zerowanie czasu pracy wybranej pompy
Ustawienie liczydła licznika energii
15
elektrycznej lub wodomierza
16 Załączenie stycznika konwertera
Załączenie pomp zalewających przy braku
18
ssania
30 Ustawienie wartości początkowych nastaw
32 Zmiana czasu
34 Ustawienie zegara
36 Zapis nastaw przez łącze komunikacyjne Ustawienie nastaw z komputera
39 Zapis do tablic korekcyjnych Ustawienie wartości w tablicach korekcyjnych
40 Wpis nastaw z klawiatury Ustawienie nastaw z klawiatury regulatora
47 Ustawienie tablicy nastaw domyślnych
50 Załączenie regulatora Załączenie regulatora do sieci elektrycznej
Zarejestrowany zanik napięcia fazy zasilającej regulator lub
51 Wyłączenie regulatora lub zanik napięcia L1
wyłączenie regulatora
52 Zanik napięć fazowych: L2 i/lub L3 Zarejestrowany zanik napięć faz L2 i/lub L3
Awaria konwertera zgłoszona przez konwerter na wejście
53 Awaria konwertera, zgłoszenie z konwertera
IN2
54 Napięcia fazowe OK Pojawienie się napięcia w fazie L1, zasilającej regulator
55 Konwerter OK Przywrócenie konwertera do pracy
Odłączenie pompy po przekroczeniu max
56
liczby załączeń na godzinę
Dołączenie pompy po spełnieniu warunku
57
na max liczbę załączeń
Odłącz. pompy po wykryciu niezgodności
58
stanu stycznika
65
Dodatek C. Wersje modułów regulatora MRP-ZH-1, oznaczenia
C.I Oznaczenia handlowe  sposób zamówienia
Zamówienia na regulatory należy formułować wybierając spośród wersji opisanych poniżej. Dla
wersji X należy szczegółowo uwzględnić opis wybranych wariantów.
Wersja o oznaczeniu  P
moduł sterownika  P , zakres pomiarowy 100 lub 250 [mH2O] określony nastawą
kanał tłoczenia
czujnik z wyjściem 4�20mA, zakres 10�250[mH2O] określany nastawami
kanał ssania
czujnik z wyjściem 4�20mA, zakres  10 � +100[mH2O] określany nastawami
kanał przepływu czujnik z nadajnik optoelektronicznym
moduł zasilacza  R
moduł frontu  standardowy
Wersja o oznaczeniu  R
R
moduł sterownika  R , zakres pomiarowy 100 [mH2O]
kanał tłoczenia czujnik tensometryczny 236PC150GW f-my Honeywell, zakres 100[mH2O]
kanał ssania
czujnik tensometr. 236PC100GW f-my Honeywell, zakres  12.5�+12.5[mH2O]
kanał przepływu czujnik z nadajnikiem optoelektronicznym
moduł zasilacza  R
moduł frontu  standardowy
Wersja o oznaczeniu  S
S
moduł sterownika  S , zakres pomiarowy 100 [mH2O]
kanał tłoczenia czujnik tensometryczny 236PC100GW lub 236PC150GW f-my Honeywell
kanał ssania czujnik tensometryczny 236PC100GW lub 236PC150GW f-my Honeywell
kanał przepływu Brak
moduł zasilacza  R
moduł frontu  standardowy
Wersja o oznaczeniu  X C.1 Wymaga podania opisu
X
konfiguracji.
moduł sterownika  X , zakres pomiarowy 100 lub 250 [mH2O]
kanał tłoczenia
czujnik z wyjściem 4�20mA, zakres 0�250[mH2O] zakodowany w EPROMie
kanał ssania czujnik tensometryczny 236PC100GW lub 236PC150GW f-my Honeywell
kanał przepływu czujnik z nadajnik optoelektronicznym
moduł zasilacza  R
moduł frontu  standardowy lub z podświetlanym wyświetlaczem
C.1
Typowanie tej wersji wymaga podania szczegółowego opisu konfiguracji. Urządzenia z oznaczeniem  X mogą
mieć różne konfiguracje.
66
C.II Oznaczenia szczegółowe
II.1 Etykieta pamięci EPROM
Lp. Oznaczenie Opis
oprogramowanie do regulatorów o oznaczeniach  S i
1
 R (tensometryczne czujniki ciśnienia)
MikroMet AP - 1999
oprogramowanie do regulatora o oznaczeniu  P
2
(czujniki ciśnienia z wyjściami 4�20mA)
MikroMet AP - 1999
oprogramowanie do regulatora o oznaczeniu  X (kanał
3 tłoczenia  czujnik ciśnienia z wyjściem 4�20mA, kanał
MikroMet AP - 1999
ssania  tensometryczny czujnik ciśnienia)
oprogramowanie do regulatora o oznaczeniach  S i
4  R do zabudowania w module FRONT w wersji
MikroMet AP - 1999
12 klawiszowej
numer wersji oprogramowania
modułu sterownika
MikroMet AP - 1999
II.2 Etykieta górna modułu sterownika
Lp. Oznaczenie Opis
Etykieta modułu sterownika współpracującego z
tensometrycznymi czujniki ciśnienia typu 236PC150GW f-my
Honeywell
1
zakres pomiarowy ciśnień: 100mH2O
kolor tła etykiety: pomarańczowy
oznaczenie regulatora:  S
Etykieta modułu sterownika współpracującego z
tensometrycznymi czujniki ciśnienia typu 236PC100GW f-
my Honeywell
2
zakres pomiarowy ciśnień: 100mH2O,
kolor tła etykiety: biały
oznaczenie regulatora:  S
67
Etykieta modułu sterownika współpracującego z
tensometrycznymi czujniki ciśnienia: w kanale tłoczenia typu
Pout -236PC150GW
236PC150GW f-my Honeywell, w kanale ssania typu
Pin - 236PC100GW
236PC100GW f-my Honeywell
3
zakres pomiarowy ciśnień: 100mH2O,
kolor tła etykiety: biały
oznaczenie regulatora:  R
Etykieta modułu sterownika współpracującego z czujnikami
Pout - I / 4�20mA
ciśnienia z wyjściami 4�
�20mA
�
�
Pin - I / 4�20mA
4
zakres pomiarowy ciśnień: 100mH2O lub 250mH2O
kolor tła etykiety: żółty
oznaczenie regulatora:  P
Etykieta modułu sterownika współpracującego z czujnikami
ciśnienia: w kanale tłoczenia z czujnikiem ciśnienia z
Pout - I / 4�20mA
wyjściem 4�
�20mA, w kanale ssania z czujnikiem
�
�
Pin - tens /236PC150GW
tensometrycznym typu 236PC150GW f-my Honeywell
5
zakres pomiarowy ciśnień: 250mH2O,
kolor tła etykiety: biały
oznaczenie regulatora:  X
Etykieta modułu sterownika współpracującego z czujnikami
ciśnienia: w kanale tłoczenia z czujnikiem z wyjściem 4�
�
�
�
Pout - I / 4�20mA
20mA, w kanale ssania z czujnikiem tensometrycznym typu
Pin - tens /236PC100GW
236PC100GW f-my Honeywell
6
zakres pomiarowy ciśnień: 100mH2O,
kolor tła etykiety: biały
oznaczenie regulatora:  X
II.3 Etykiety dolna modułów regulatora z wersją sprzętu i numerem seryjnym
68
II.4 Oznaczenie EPROMu i modułu sterownika (na podstawie etykiet)
Oznaczenie Etykieta górna
Lp. Etykieta EPROM-u Uwagi
regulatora modułu sterownika
1
 S
MikroMet AP - 1999
2
 S
MikroMet AP - 1999
Pout -236PC150GW
Pin - 236PC100GW
3
 R
MikroMet AP - 1999
Pout - I / 4�20mA
zakres pomiary czujników
Pin - I / 4�20mA
określony nastawami: [101],
4
 P
[102], [103] oraz nastawą
MikroMet AP - 1999
[100]
Pout - I / 4�20mA
Pin - tens /236PC150GW dla czujnika ciśnienia w
5 kanale tłoczenia o zakresie
 X
MikroMet AP - 1999
pomiarowym 250 mH2O
Pout - I / 4�20mA
Pin - tens /236PC100GW dla czujnika ciśnienia w
6 kanale tłoczenia o zakresie
 X
MikroMet AP - 1999
pomiarowym 100 mH2O
69
Dodatek D. Moduł pośrednicząco - zabezpieczający  A4
Moduł pośrednicząco - zabezpieczający  A4 składa się z dwóch płyt:  A4-1 i  A4-2
umieszczonych we wspólnej obudowie o wymiarach: dł.� szer.�wys. 300�218�85 [mm]. Moduł ten
nie stanowi standardowego wyposażenia regulatora MRP-ZH-1. Opis zacisków podano w tabelach
D1 oraz D2
Tabela D1. Opis zacisków płyty  A4-1
Oznaczenia Opis Uwagi
zacisków
IN1 ..IN8' Wejścia cyfrowe (zabezpieczone filtrami LC i diodami
 0 - 0�0,8 [V]
lawinowymi)
 1 - 4,2�5 [V]
IN1..IN8 Wyjścia cyfrowe skojarzone z wejściami IN1 ..IN8' jw.
GND Masa dla wejść i wyjść cyfrowych IN1 ..IN8', IN1..IN8
P1..P8 Wejścia cyfrowe
 0 - 0�0,8 [V]
 1 - 4,2�5 [V]
Rwe - 2,2 [k&!]
P1 ..P8 Wyjścia cyfrowe skojarzone z wejściami P1..P8 (izolacja (Normalnie otwarty styk
galwaniczna - przekaz
nik) przekaz
nika)
Umax - 250 [V] AC
Imax - 1[A] AC
GND Masa dla wejść cyfrowych P1..P8
+5V Zasilanie przekaz
ników separujących UZAS = 5 [V]
Wspólny zacisk dla wyjść P1 ..P8 Umax = 250 [V] AC
24<"
PWM1 Wejście sygnału napięciowego
Uwe = 0�10 [V] AC
PWMGND Masa dla sygnału PWM1
PA, P0, PR Zaciski zewnętrznego przełącznika z
ródła sygnału
napięciowego, (P0 - wspólny)
RP1, RP2 Zaciski zewnętrznego potencjometru regulacyjnego
OUT Wyjście sygnału prądowego (wyjście zabezpieczone diodą
IOUT= 4�20 [mA],
lawinową)
UOUT max 30 [V]
+24 Zasilanie dla przetwornika napięcie-prąd UMAX= 30 [V]
PWMGND Masa dla sygnału OUT i +24
70
Tabela D2. Opis zacisków płyty  A4-2
Oznaczenia Opis Uwagi
zacisków
1P1..1P8 Wejścia cyfrowe
 0 - 0�1,5 [V]
 1 - 12�36 [V]
Rwe - 2,2 [k&!]
2P1..2P8 Masy dla wejść cyfrowych 1P1..1P8
IP1..IP8 Wyjścia cyfrowe skojarzone z wejściami 1P1..1P8 wyjście OC z
(izolacja galwaniczna - transoptor)
rezystorem 2,2 [k&!]
połączonym z 5V
5V Zasilanie dla wyjść IP1..IP8
0V Masa dla wejść cyfrowych IP1..IP8
I+ Wejście  + sygnału prądowego (zabezpieczone filtrem LC Uwe max 6 [V]
i diodą lawinową)
IT Wejście  - sygnału prądowego (zabezpieczone filtrem LC Uwe max 6 [V]
i diodą lawinową)
I+ Wyjście analogowe skojarzone z wejściem I+
IT Wyjście analogowe skojarzone z wejściem IT
R , WS , Sygnały z przetwornika mostkowego (zabezpieczone
GS , B filtrami LC i diodami lawinowymi)
R, WS, GS, Wyjścia dla sygnałów R , WS , GS , B
B
IW1+, Wejścia  + sygnałów prądowych
I= 0�20 [mA]
IW2+
IW1-, IW2- Wejścia  - sygnałów prądowych
W1+, W2+ Wyjścia  + sygnałów napięciowych (izolacja galwaniczna
UWY = 0�5 [V]
- wzmacniacz z optoizolacją)
W1-, W2- Wyjścia  - sygnałów napięciowych
UWY = 0�5 [V]
12V, -8V Zasilanie przetworników prąd-napięcie z optoizolacją
L , N Zasilanie sieciowe UZAS = 230 [V] AC
71
Dodatek E. Sygnalizacja na płycie frontowej regulatora
(Opis dotyczy możliwości sygnalizacyjnych regulatora)
I. Pole wizualizacji świetlnej
1. Ciągłe świecenie zielonej kontrolki (lewy górny narożnik płyty frontowej) sygnalizacja
zasilania regulatora.
2. Ciągłe świecenie zielonej kontrolki danej pompy - sygnalizacja załączenia pompy podstawowej.
3. Pulsacyjne świecenie zielonej kontrolki danej pompy - sygnalizacja zasilania z konwertera
pompy podstawowej.
4. Ciągłe świecenie czerwonej kontrolki skojarzonej z daną pompą - sygnalizacja przekroczenia
dopuszczalnej liczby załączeń na godzinę danej pompę.
5. Pulsacyjne świecenie czerwonej kontrolki skojarzonej z daną pompą - sygnalizacja wykrytej
niezgodności stanu stycznika załączającego daną pompę.
6. Pulsacyjne świecenie czerwonej kontrolki P - sygnalizacja wysterowania pompy zasilanej z
przetwornicy w trakcie odgazowania
7. Ciągłe świecenie czerwonej kontrolki P - sygnalizacja braku sygnału zwrotnego z konwertera
(awaria konwertera).
8. Ciągłe świecenie pomarańczowych kontrolek P1, P2 - sygnalizacja załączenia pompy
pożarowej, i/lub pompy zalewającej.
9. Ciągłe świecenie czerwonej kontrolki S - sygnalizacja braku ssania (poziomu lub odpowiedniej
wartości ciśnienia na ssaniu.
10.Pulsacyjne świecenie czerwonej kontrolki S  oczekiwanie na ręczne potwierdzenie powrotu
ssania (z klawiatury regulatora).
11.Ciągłe świecenie czerwonej kontrolki F - brak fazy nie zasilającej regulator.
12.Ciągłe świecenie napisu POŻAR - sygnalizacja pracy w trybie POŻAR .
II. Wyświetlacz
1. Pmax!!! - przekroczenie maksymalnego ciśnienie na tłoczeniu.
2. Pin= Ok - poziom ssania powyżej krytycznego, w przypadku pomiaru ciśnienia ssania podana
jest jego wartość.
3. Stan pomp: pompy Ok! - stan wyjść sterujących i sygnałów zwrotnych właściwy, w przypadku
niezgodności stanu wyjść z sygnałami zwrotnymi uaktywnia się sygnalizacja świetlna
(pulsacyjne świecenie czerwonych kontrolek skojarzonych z daną pompą).
4. Pompa z P: Ok, poprawna praca konwertera, prędkość wirowania pola stojana silnika z
konwerterem maksymalnie do 3600 obr/min.
5. Tryb pracy regulatora: PID normal, progowo-czasowy, progowo - czasowy -POŻAR, sterowanie
reczne.
6. Qout= przelicz - strumień objętości przeliczeniowy na podstawie danych znamionowych pomp,
w przypadku pomiaru wartość strumienia objętości.
72
Dodatek F. Blok Kontroli Zera  BK-0
Przeznaczenie
Blok Kontroli Zera wykrywa pojawienie się napięć fazowych (międzyfazowych) powyżej
określonego progu. Stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed zwarciem stopnia wyjściowego
przetwornicy z siecią, które może wystąpić w przypadku sklejenia styków roboczych styczników.
Próg zadziałania BK-0 dla napięć fazowych w stosunku do zacisku  N wynosi ok. 40[V].
Natomiast dla napięć międzyprzewodowych ok. 440[V].
Opis zacisków
Płyta czołowa BK-0
Nazwa Nr zacisku Opis
L1, L2, L3 1, 11, 10 Zaciski pomiarowe napięć fazowych
N 2 Zero robocze
6, 7, 8 Zaciski przekaz
nika
~24 4
Zasilanie 20�24[V], 50[Hz]
GND 5
Masa zasilania 20�24[V], 50[Hz]
Tabela stanów
Zasilanie 24AC Napięcia fazowe / międzyfazowe Stan przekaz
nika
Brak Dowolne zwarte 7 i 8
Napięcia fazowe i międzyfazowe
Jest zwarte 6 i 7
poniżej wartości progowych
Napięcia fazowe lub międzyfazowe
Jest zwarte 7 i 8
powyżej wartości progowych
Obudowa
BK-0 jest elementem jednolitym w obudowie typu TRB. Mocowany jest w gniez
dzie
listwowym typu GS11.
73
Dodatek G. Dyskryminator obrotów - DO
Przeznaczenie
Dyskryminator obrotów DO  to element automatyki przeznaczony do wykrywania
przekroczenia wybranej wartości obrotów. Stosuje się go w przypadku wystąpienia konieczności
pośredniego rozruchu silnika poprzez wybór układu połączeń jego uzwojeń: gwiazda  trójkąt.
Dyskryminator obrotów współpracuje z czujnikiem indukcyjnym typu PNP (zalecany czujnik firmy
MICRO SWITCH 992AB12AP-A2).
Działanie i sygnalizacja
Układ DO zasilany jest napięciem 24AC. Zasilanie układu sygnalizowane jest przez
zapalenie zielonej diody kontrolnej. W przypadku wystąpienia obrotów powyżej wartości progowej
załączony zostaje zestyk NC pomiędzy zaciskami 7 i 8, co jest sygnalizowane zapaleniem
czerwonej diody kontrolnej (stan ten występuje także przy braku zasilania, ale bez sygnalizacji).
Jeżeli obroty silnika są mniejsze od wartości progowej i układ DO jest zasilany, zwarty jest zestyk
NO, pomiędzy zaciskami 6 i 7.
Opis zacisków
Płyta czołowa DO
Nazwa Nr zacisku Opis
+ 3 Plus zasilana dla czujnika indukcyjnego
- 2 Minus zasilania dla czujnika indukcyjnego
IN 9 Wejście pomiarowe dla czujnika
6, 7, 8 Zaciski przekaz
nika
~24 4
Zasilanie 20�24[V], 50[Hz]
GND 5
Masa zasilania 20�24[V], 50[Hz]
Tabela stanów
Zasilanie 24AC Prędkość obrotowa (częstotliwość) Stan przekaz
nika
Brak Dowolna zwarte 7 i 8
Jest Prędkość obrotowa poniżej wartości progowej zwarte 6 i 7
Jest Prędkość obrotowa powyżej wartości progowej zwarte 7 i 8
Obudowa.
DO jest elementem jednolitym w obudowie typu TRB. Mocowany jest w gniez
dzie
listwowym typu GS11.
Uwaga!
Wartość progowa prędkości obrotowej jest zależna od liczby par biegunów silnika oraz
liczby impulsów przypadających na jeden obrót wału silnika.
74
Dodatek H. Element sterujący pracą konwertera  TS-1
Przeznaczenie
Element sterujący pracą konwertera TS-1 umożliwia optymalne załączanie stopnia
wyjściowego konwertera.
Działanie
Element TS-1 jest zasilany z aktywnych wyjść P9..P14 regulatora, sterującego załączeniem
konwertera. Gdy zasilanie to zostanie przerwane przez styki pomocnicze danego stycznika S2n
(patrz rysunek H.1) przerwany zostaje sygnał napięciowy z wyjścia 12 do wejścia 27. Przy
właściwym ustawieniu reakcji konwertera na przerwanie tego sygnału na wejściu 27 konwertera,
spowoduje odłączenie stopnia wyjściowego konwertera.
Opis zacisków
Rys. H.1. Sposób podłączenia elementu sterującego TS-1.
Uwaga!
Brak zgodności połączeń ze schematem na rys. H.1 może spowodować zniszczenie wyjść
sterujących regulatora, uszkodzenie konwertera oraz zniszczenie elementu TS-1.
75