Uwagi na temat sposobu rozwiązywania zadania dotyczącego
ustalania składu brygady roboczej i czasu jej pracy.
W związku z licznymi nieprawidłowościami występującymi przy rozwiązywaniu zagadnień
dotyczących ustalania składu brygad roboczych i czasu ich pracy (zaobserwowanych na kolo-
kwium zaliczeniowym) zachęcam do zapoznania się z poniższymi uwagami i propozycjami.
" Pojęcie brygady kompleksowej odnosi się do zespołu pracowników, którzy niezależnie od
posiadanych kwalifikacji (zawodów) wykonują wszystkie prace zespołowo (np. betoniarz
pomaga cieśli w trakcie wykonywania deskowań, a cieśla pomaga następnie betoniarzowi
w trakcie betonowania, podobnie należy traktować zbrojarzy w takiej brygadzie, którzy po
przygotowaniu i wstawieniu zbrojenia będą pomagać przy betonowaniu).
" Ustalanie składu brygady roboczej sprowadza się najczęściej do określenia ilości osób,
jednakże dla sprawdzenia umiejętności odczytywania tablic z KNR oczekuje się także od
studenta umiejętności doboru składu brygady ze wskazaniem na możliwe warianty zesta-
wienia w zawodach.
" Czas trwania robót t wyznaczamy najczęściej w zmianach roboczych [zm], dzieląc wiel-
kość (pracochłonność) zadania, wyrażoną w [r-g] lub [m-g], przez wydajność zmianową
brygady roboczej (1) lub wydajność zmianową zespołu maszyn (2), według następującego
schematu:
nr � i
j jp
t = (1)
ilosc osób w brygadzie � ilosc godzin w zmianie
lub
nm � i
j jp
t = (2)
ilosc maszyn wiodacych � ilosc godzin w zmianie
gdzie: nr , nm oznaczają odpowiednio nakłady jednostkowe robocizny lub pracy ma-
j j
szyn wiodących w zestawie,
i oznacza ilość jednostek przedmiarowych
jp
Przykładowo, na kolokwium zaliczeniowym, dla ustalenia czasu wykonywania 500 m2 ścian
żelbetowych przez brygadę kompleksową należało:
- określić wielkość nakładów jednostkowych dla brygady kompleksowej poprzez sumowanie
nakładów z KNR 2-02/tabl.0207/(02+07) i KNR 2-02/tabl. 0290/04, zważając na potrzebę
dopasowania jednostek (r-g/1 m2 i r-g/1t):
r - g r - g 20kg r - g
nr = (3,43 +12 � 0.06) [ ] + 47,75 [ ]� = 4,15 + 0,955 = 5,105 [ ]
j
m2 t 1000kg m2
- obliczyć całkowitą wielkość (pracochłonność) zadania (dla 500 m2):
nr � i = 5,105� 500 = 2552,5 [r - g]
j jp
- przyjąć skład ilościowy brygady (np. 11 osób) i ilość godzin w zmianie roboczej (np. 8
godz.), a następnie
- wyliczyć czas trwania robót według wzoru (1):
2552,5
t = E" 29 [zm]
11�8
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl
Przedstawiony powyżej sposób (nie jedyny zresztą  patrz opis drugiego sposobu w dalszej
części) jest zwykle wystarczający dla ustalenia czasów trwania poszczególnych procesów
(czynności) w danym przedsięwzięciu i sporządzenia harmonogramu ogólnego budowy. Jed-
nakże, dla wykazania się umiejętnością ustalania składu brygady obejmującą dobór pracow-
ników pod względem kwalifikacji zawodowych, należało przedstawić nakłady jednostkowe
robocizny w rozbiciu na poszczególne zawody, co w omawianym przykładzie można przed-
stawić następująco:
r - g
- betoniarze 0,12 +12� 0,01 = 0,24 [ ] (1)
m2
- cieśle 1,97  (4)
- robotnicy 1,34 +12� 0,05 = 1,94  (4)
- zbrojarze 47 ,75 � 0,02 = 0,955 (2)
_________________________________
r - g
Ł = 5,105 [ ] (11)
m2
Inny sposób ustalania czasów trwania procesów (czynności) polega na zsumowaniu całkowi-
tych nakładów robocizny (pracy maszyn dla robót zmechanizowanych) z poszczególnych
pozycji, w tym przykładzie nakładów z KNR 2-02/tabl.0207/(02+07) i KNR 2-02/tabl.
0290/04, tj.:
r - g r - g
nr = (3,43 +12 � 0.06) [ ]� 500 [m2 ] + 47,75 [ ]�10 t
m2 t
nr = 2075+ 477,5 = 2552,5[r - g]
Otrzymany wynik jest oczywiście taki sam jak uzyskany sposobem przedstawionym powyżej
i dalsze postępowanie, zmierzające do ustalenia czasu trwania procesu, jest identyczne.
Podkreślić należy, że sposób ten jest szczególnie godny polecenia, gdy na dany proces (czyn-
ność) w harmonogramie składają się nakłady z więcej niż jednej pozycji kosztorysowej (są
sumowane z kilku tablic KNR lub pozycji kosztorysowych  w przedstawionym przykładzie z
dwóch tablic). Wystarczy bowiem w takim przypadku zsumować nakłady robocizny (lub pra-
cy maszyn wiodących w robotach zmechanizowanych) z poszczególnych pozycji, bez potrze-
by operowania nakładami jednostkowymi i ilością jednostek przedmiarowych w każdej z po-
zycji.
Sposób ten jest wykorzystywany na przykład w programie komputerowym  Planista do usta-
lania czasu trwania danego procesu (czynności). Po nadaniu nazwy procesu określa się, z któ-
rych pozycji wczytanego kosztorysu mają być sumowane nakłady bezpośrednie, między in-
nymi nakłady robocizny lub pracy sprzętu. Po ich ustaleniu uzyskuje się łączną liczbę robo-
czogodzin [r-g] lub maszynogodzin [m-g] dla danej pozycji w harmonogramie. W następnym
etapie, po określeniu ilości pracowników uczestniczących w danym procesie i ilości godzin
zmiany roboczej, program wylicza czas trwania danego procesu (czynności) w zmianach ro-
boczych [zm].
Zwracam uwagę, że ustalając tym sposobem czas trwania procesu (czynności) określa się
jedynie łączną ilość osób w brygadzie, bez wyszczególniania grup zawodowych. Jest to jed-
nak sposób najczęściej praktykowany przy sporządzaniu harmonogramu, natomiast zestawie-
nie niezbędnych zawodów może być dostępne po włączeniu odpowiednich opcji programu
komputerowego.
Oprac.: J. Kulpiński
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory www.pdffactory.pl