Jak skonfigurować BIOS
Konfiguracja BIOS-u, często traktowana przez niedoświadczonych użytkowników jako
wyższy stopień komputerowego wtajemniczenia, nie powinna nikogo przerażać. Ustawienie
podstawowych opcji konfiguracyjnych nie jest procesem skomplikowanym czy też
wyjątkowo niebezpiecznym. Spróbujmy zrobić to razem.
Oczywiście nie jest naszym celem zaprezentowanie wszystkich opcji, gdyż postawilibyśmy
przed sobą zadanie z góry skazane na porażkę. Znacząca większość płyt wykorzystuje BIOS
firmy Award, nie oznacza to jednak, iż jest on w każdym przypadku identyczny.
Odpowiednie procedury są dostosowywane do specyfiki rozwiązań istniejących w danym
sprzęcie. Może to przyczyniać się do stosunkowo dużych różnic, objawiających się zarówno
w obecności pewnych opcji (bądz
ich braku), jak i zastosowanej terminologii. W związku z
tym zaprezentujemy wam wybrane ustawienia obecne w różnych implementacjach,
umożliwiające podstawowe skonfigurowanie większości płyt głównych.
Uwaga: W opisie posłużyliśmy sie BIOS-em firmy Award w wersji 4.51, zainstalowanym na
płycie Asus CUBX.
Na dobry początek - sekcja Main
Pierwsza strona o stosunkowo prostej strukturze
zapewnia dostęp do opcji konfiguracyjnych
podstawowych parametrów komputera. To tutaj
możemy zdefiniować datę oraz czas systemowy
(System Time i System Date), określić rodzaj stacji
dyskietek (Legacy Diskette A, Legacy Diskette B),
zdefiniować język (Language) oraz określić zakres
reakcji na ewentualne błędy w trakcie startu peceta
(Halt On). Floppy 3 Mode Support to element w
naszych warunkach zupełnie nieprzydatny - jego
uaktywnienie zapewnia prawidłową obsługę
niewykorzystywanego w chwili obecnej japońskiego
Rys.1 Sekcja Main oddaje do naszej standardu dyskietek elastycznych.
dyspozycji opcje umożliwiające
ustawienie podstawowych parametrów
Stosunkowo często spotykaną opcją, nieobecną w
komputera.
opisywanej wersji BIOS-u, jest kontrola ustawienia
czasu letniego (Daylight Saving) - jej przydatność jest jednak niewielka. W chwili obecnej
nad poprawnością powyższych ustawień "czuwa" system operacyjny. Konfigurowanie hasła
użytkownika oraz administratora ( Supervisor Password, User Password ) zapewnia
ograniczenie dostępu do komputera w wymaganym przez nas zakresie.
Niewątpliwie najistotniejszą spośród wszystkich
obecnych w tej sekcji ustawień jest grupa opcji
dotyczących parametrów dysków twardych.
Przyjrzyjmy się więc im nieco uważniej.
W zależności od typu płyty głównej mamy dostęp do
parametrów dwóch bądz
czterech napędów. W
większości sytuacji ustawienie trybu Auto jest
rozwiązaniem najprostszym - daje ono dobre
rezultaty i, co ważniejsze, nie grozi
niespodziewanymi konsekwecjami. W trybie tym
BIOS w trakcie startu peceta wykrywa samodzielnie
typ i rodzaj zamontowanego urządzenia.
Rys.2 Możliwość samodzielnego
Uwaga: Użytkownicy napędów pracujących w
określenia parametrów dysku to
standardzie SCSI nie powinni denerwować się
czasem ostatnia szansa na prawidłowe
niewykrywaniem ich w trakcie początkowego etapu
skonfigurowanie dysku.
pracy - zadaniem tym zajmuje się kontroler SCSI, do
którego je wpięto.
Decyzja o samodzielnej zmianie parametrów dysku powinna być podyktowana ściśle
określonymi powodami - niewykrywaniem napędu przez BIOS bądz
jego nieprawidłowym
rozpoznaniem. Wszelkie manipulacje przy tych danych w przypadku wcześniej
zainstalowanego, poprawnie pracującego dysku mogą skończyć się bardzo nieprzyjemnie -
koniecznością jego ponownego formatowania.
Uwaga: Jednoczesne włączenie IDE Block Mode (innym często spotykanym określeniem
tej opcji jest Multi-Sector Transfers) oraz 32 bitowego trybu pracy może spowodować
utratę danych, jeśli nasz system pracuje pod kontrolą systemu Windows NT. O powyższym
fakcie oficjalnie poinformował Microsoft, w związku z tym warto tę groz
bę potraktować
poważnie.
Rys.3 Zmiana typu na User Type HDD zapewnia dostęp do szczegółowych
ustawień dysku.
Przyjrzyjmy się poszczególnym parametrom (rysunek 2):
Type (None, Auto, User Type HDD, CD-ROM, LS-120, ZIP-100, Other) -
umożliwia określenie rodzaju dysku. Ustawienie trybu Auto zwalnia nas z obowiązku
dalszych manipulacji, dysk jest samoczynnie wykrywany w trakcie startu systemu.
Dzięki trybowi User użytkownicy mogą zmienić paramatery podłączonego dysku. To
właśnie tutaj określane są wszyskie dyski "nie pasujące" do charakterystyk
zdefiniowanych w BIOS-ie. Pozostałe ustawienia oznaczają inne rodzaje urządzeń,
które możemy podłączyć do kontrolera dysku (czytniki CD, napędy
magnetooptyczne, zipy itp.).
Cylinders, Head, Sector - podstawowe parametry dysku twardego. Ich
nieprzemyślana zmiana może spowodować tragiczne konsekwencje! Wpisywane
informacje muszą być w pełni zgodne ze specyfikacją montowanego twardziela. Aby
móc zmienić powyższe parametry, konieczne jest przełączenie typu napędu na
definiowany przez użytkownika (User Type HDD) oraz metody translacji na tryb
ręczny (Manual).
WPcom (Write Compensation)- opcja występująca w starszych odmianach BIOS-u.
Nieistotna dla użytkowników dysków twardych IDE, które ignorują powyższy
parametr, standardowo powinna być ustawiona na -1 lub 65535.
LZone (Landing zone) - podobnie jak w poprzednim przypadku, opcja ta jest
niedostępna w opisywanej wersji BIOS-u. Określa adres parkowania głowicy. W
chwili obecnej można ją spotkać wyłącznie w starszych wersjach płyt głównych
(domyślnie przyjmuje wartość 0 lub nr ostatniego cylindra).
Translation Method (LBA, LARGE, Normal, Match Partition Table, Manual) -
preferowanym ustawieniem jest LBA bądz
Match Partition Table. Pierwszy z
powyższych trybów umożliwia prawidłową obsługę dużych dysków (także
kilkudziesięciogigabajtowych). Jeżeli jesteście posiadaczami twardziela
obsługiwanego w trybie Normal (dotyczy to szczególnie użytkowników starych
napędów o niewielkich pojemnościach), bądz
cie ostrożni w trakcie jego montażu w
nowoczesnym komputerze obsługującym duże dyski. Komputer może samodzielnie
przełączyć go do pracy w trybie LBA, co grozi utratą danych. Ustawienie trybu
Normal uniemożliwia prawidłową obsługę napędów o rozmiarze większym niż 528
MB bez pomocy zewnętrznych (instalowanych w bootblocku) menedżerów dysku.
CHS Capacity oraz Maximum LBA Capacity - automatycznie obliczona
pojemność twardziela na podstawie informacji o jego parametrach wprowadzonych
przez użytkownika.
Multi-Sector Transfers (Disabled, 2..32 Sectors, Maximum) - możliwość określenia
liczby sektorów odczytywanych w trakcie pojedynczego cyklu przesyłu danych.
Zmiany tego parametru są możliwe wyłącznie w "ręcznym" trybie pracy (pole Type
zdefiniowane jako User Type HDD).
SMART Monitoring - dzięki uruchomieniu tej usługi, system samodzielnie
monitoruje poprawność pracy twardziela. Technologia S.M.A.R.T. (Self-Monitoring,
Analysis and Reporting Technology) zapewnia wykrywanie hipotetycznych
problemów w pracy dysku przed wystąpieniem ich przykrych konsekwecji.
Wykorzystanie powyższej techniki może spowodować niewielki spadek wydajności
systemu.
PIO Mode oraz Ultra DMA Mode - określenie trybu pracy dysków.
Uwaga: Jeżeli zależy nam na przyspieszeniu
"rozbiegu" komputera, dobrym pomysłem jest
zdefiniowanie "na sztywno" zarówno parametrów
dysku systemowego, jak i innych napędów stale
obecnych w systemie. Skraca to czas startu peceta
o kilka sekund, standardowo wykorzystywanych do
detekcji twardziela. Jeżeli jesteśmy posiadaczami
kieszeni na HD i stosunkowo często wymieniamy
Rys.4 Ustawienie czasu, po którym
zainstalowany w niej dysk, koniecznie pozostawmy
będą generowane znaki oraz
odpowiedni wpis w BIOS-ie w trybie Auto. Dzięki
szybkość z jaką będzie to
temu nie będziemy zmuszani do wchodzenia do
przeprowadzane to domena kategorii
BIOS-u po każdorazowej wymianie napędu.
Keyboard Features.
Za opcje związane z ustawieniami konfiguracji
klawiatury odpowiada moduł Keyboard Features dostępny w głównym menu (rysunek 4).
W powyższym module określamy częstotliwość automatycznego powtarzania klawiszy w
przypadku ich dłuższego wciśnięcia (Keyboard Auto-Repeat Rate), jak również czas, po
jakim komputer powinien rozpocząć generowanie kolejnych kopii liter (Keyboard Auto-
Repeat Delay). Z kolei Boot Up NumLock Status umożliwia określenie statusu klawisza
NumLock w trakcie startu systemu.