STOSUNKI MI
DZYNARODOWE I ROK NIESTACJONARNE
Złote akcje  Unia
Europejska a Polska
Paweł Kordek
2012-05-22
Spis treści
Wstęp ...................................................................................................................................................... 3
Pojęcie złotej akcji ................................................................................................................................... 4
Mechanizm  złotej akcji (blokowania decyzji) ....................................................................................... 5
Złote akcje w UE i w Polsce ..................................................................................................................... 7
Nacisk Komisji Europejskiej ..................................................................................................................... 9
Kazus Volkswagena a polska  złota akcja ............................................................................................ 10
Zakończenie ........................................................................................................................................... 11
Bibliografia............................................................................................................................................. 12
2
Wstęp
Komisja Europejska rozpoczęła swoje zdecydowane działania przeciwko
uregulowaniom tzw. złotej akcji w ustawodawstwie Państw Członkowskich u schyłku lat 90-
tych, wszczynając szereg postępowań przed Trybunałem Sprawiedliwości. Na dzień dzisiejszy
dorobek ETS w zakresie badania dopuszczalności złotej akcji, w świetle swobody przepływu
kapitału, wynosi 10 wyroków trybunału z lat 2002-2008, wyznaczających obowiązujący
obecnie standard zgodności tego typu uregulowań z normami Traktatów (Mataczyński,
2007)1.
Złota akcja to w słownikowej definicji akcja dająca wpływ na strategiczne decyzje
spółki. W większości przypadków dotyczy to blokowania niekorzystnych dla jej posiadacza
postanowień. W dobie prywatyzacji państwo często zatrzymuje złotą akcję w
najważniejszych spółkach. Złota akcja ma najczęściej ograniczony czasowo okres ważności
(nie działa bezterminowo).
W polskim systemie prawnym wprowadzono ustawą z 3 czerwca 2005 r. o
szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych
o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego2. instytucję
zbliżoną merytorycznie do złotej akcji, nazywaną też "złotym wetem". Jest to uprawnienie
osobiste Skarbu Państwa do wetowania niektórych uchwał, a nawet czynności w spółkach o
znaczeniu strategicznym. Uprawnienie to jest, w przeciwieństwie do prawa weta związanego
z dokumentem uprzywilejowanej akcji, niezbywalne.
Zgodnie z brzmieniem ustawy Minister właściwy ds. Skarbu Państwa może wyrazić
sprzeciw wobec uchwały lub innej czynności prawnej dokonanej przez zarząd spółki gdy:
" przedmiotem uchwały lub innej czynności prawnej zarządu jest składnik mienia
spółki, podstawowy z punktu widzenia prowadzonej przez nią działalności
" uchwała lub inna czynność prawna ma istotne znaczenie dla porządku publicznego
lub bezpieczeństwa publicznego, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że czynność
taka narusza porządek publiczny lub bezpieczeństwo publiczne
1
M. Mataczyński, Swoboda przepływu kapitału a złota akcja Skarbu Państwa, Warszawa 2007, s. 155.
2
Dz. U. z 2005 r. Nr 132, poz. 1108.
3
" Skarb Państwa pozostaje pośrednio lub bezpośrednio akcjonariuszem lub
wspólnikiem w tej spółce
" spółka ma siedzibę na terytorium RP
" spółka działa w branżach wyczerpująco wymienionych w art. 8 ust. 1 ustawy
W każdym innym przypadku ustanowienie złotej akcji jest niedopuszczalne jako sprzeczne z
zasadą jednakowego traktowania. Również sama ustawa z 3 czerwca 2005 r. o szczególnych
uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym
znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego3. budzi wyjątkowo
poważne zastrzeżenia co do jej zgodności z Konstytucją i prawem wspólnotowym.
Pojęcie złotej akcji
Pod pojęciem  złote akcje w polskiej rzeczywistości prawniczej należy rozumieć,
zgodnie z dominującym poglądem,  szczególne uprzywilejowanie akcji w sposób, który
umożliwia akcjonariuszowi pełną kontrolę nad podejmowaniem strategicznych decyzji 4,
przy czym uprzywilejowanie to odnoszone jest głównie do Skarbu Państwa.
W dniu 29 paz
dziernika 2009 roku Komisja Europejska wniosła do Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości skargę przeciwko Polsce, dotyczącą ustawy z 3 czerwca 2005 roku
o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach
kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa
publicznego (dalej jako  Ustawa ) (Kiełbasa, 2010)5. Komisja Europejska uznała, iż Ustawa i
wykonywanie nadanych przez nią uprawnień w mających kluczowe znaczenie spółkach, wraz
3
Dz. U. z 2005 r. Nr 132, poz. 1108.
4
Wyrok SN z dnia 30 września 2004 r., IV CK 713/03, OSP 2005, nr 9, poz. 112, s. 500  504.
5
Dotychczas wydano ich trzy: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2005 r. w sprawie listy spółek
o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. z 2005 r., Nr 260, poz.
2174, dalej jako  Rozporządzenie z 2005 r. ); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 września 2007 r. w
sprawie listy spółek o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. z
2007 r., Nr 178, poz. 1251, dalej jako  Rozporządzenie z 2007 r. ); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30
września 2008 r. w sprawie listy spółek o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa
publicznego (Dz. U. z 2008 r., Nr 192, poz. 1184, dalej jako  Rozporządzenie z 2008 r. ).
4
z rozporządzeniami wykonawczymi nadającymi władzom polskim szczególne uprawnienia6 
naruszają regulowane przez Traktat Rzymski zasady swobodnego przepływu kapitału oraz
swobody przedsiębiorczości7. Polska znalazła się w ten sposób wśród państw członkowskich
UE, przeciw którym Komisja wszczęła postępowanie w sprawie tzw.  złotych akcji .
Mechanizm  złotej akcji (blokowania decyzji)
W prawie anglosaskim wykorzystano w Wielkiej Brytanii w latach 80-tych dla
zachowania wpływu państwa na prywatyzowane wówczas przedsiębiorstwa strategiczne.
Podobne działania mające zabezpieczyć interesy państwa przewidywały póz
niej również
ustawy (ale nie kodeksy handlowe) innych państw: Hiszpanii, Francji, Austrii, Portugalii,
Belgii. W Polsce wpływ państwa na działania prywatyzowanych spółek strategicznych
odbywał się przez uprzywilejowanie Skarbu Państwa w statutach takich spółek, w których
państwo było akcjonariuszem. Statutowe uprzywilejowanie Skarbu Państwa mające
umożliwić mu decydujący wpływ na spółkę, niezależnie od wielkości zaangażowania
majątkowego, jako nieprzewidziane przez kodeks spółek handlowych uznano powszechnie w
literaturze, a niedawno także w orzecznictwie8 , za naruszenie natury spółki i zasad prawa
spółek, a szczególnie zasady równouprawnienia akcjonariuszy i uzależnienia siły głosu od
wielkości wkładu.
Na przełomie lat 1999/2000 Europejski Trybunał Sprawiedliwości (dalej: ETS) badał
ustawy chroniące strategiczne interesy państw UE wskutek skarg na naruszenie przez nie
unijnej swobody przepływu kapitału, które jest przez art. 56 ust. 1 Traktatu o utworzeniu
Wspólnot Europejskich (dalej: TWE)9 co do zasady zakazane. Wyjątki od tego zakazu
6
Obejmują one w szczególności prawo sprzeciwu w stosunku do pewnych kluczowych decyzji organów spółki
oraz prawo do ustanawiania obserwatorów w spółkach.
7
Odpowiednio art. 63 i art. 49 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), dalej jako
TFUE (odpowiednio  dawne art. 56 i 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską  TWE). W niniejszym
artykule posługiwać się będę oznaczeniami z Traktatu z Lizbony z dodatkowym wskazaniem odpowiadających
im artykułów TWE, tam gdzie to konieczne, M. Kiełbasa Problemy Współczesnego prawa Międzynarodowego,
Europejskiego i Porównawczego, Warszawa 2010, s. 180.
8
Krystyna Pawłowicz Złota akcja Skarbu Państwa jako instytucja prawa publicznego, Państwo i Prawo, nr
2/2007, Wyrok SN z 30 IX 2004, IV CK 713/03, dot. postanowień statutu spółki CUKROWNIA MEA
NO S.A. (nie
publ.).
9
Według art. 56 ust. 1 TWE:  W ramach przepisów niniejszego rozdziału wszelkie ograniczenia w przepływie
kapitałów między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a krajami trzecimi są
zakazane .
5
sformułowano hasłowo w art. 58 ust. 1 TWE. Dopuszcza on ograniczenia cytowanej swobody
m.in.  dla (...) podejmowania środków uzasadnionych powodami związanymi z porządkiem
publicznym lub bezpieczeństwem publicznym (Wojtaszek-Mik, 2000)10. Osią więc, wokół
której budowane mogą być w regulacjach państw-członków UE konstrukcje  złotej akcji ,
czyli  szczególnych uprawnień dla ograniczania wspomnianej swobody, są traktatowe
kategorie  bezpieczeństwa publicznego i  porządku publicznego , a więc pojęcia prawa
publicznego, a nie prywatnego.
ETS w kolejnych wyrokach11 zawężał stopniowo kryteria dopuszczalności ograniczania
swobody przepływu kapitału przez państwa członkowskie w porównaniu z brzmieniem art.
58 ust. 1 TWE, nadając mu z czasem sens i zakres istotnie ograniczający państwa
członkowskie w ochronie ich narodowych interesów (bezpieczeństwa i porządku
publicznego) w strategicznych obszarach gospodarki12. Regulacje wspólnotowe (w tym TWE)
nie definiują kryteriów, o których mowa w art. 58 ust.1 TWE. ETS w uzasadnieniach swych
wyroków sam więc precyzował szczegółowe warunki ograniczania swobody przepływu
kapitału ze względu na  porządek publiczny lub bezpieczeństwo publiczne . Wśród tych
warunków wykształcił okoliczności formalne (proceduralne) i materialne. Wszystkie one
mają charakter publiczno prawny i dotyczą określenia działań państwa wobec spółek, a nie
relacji prawnych między podmiotami prywatnymi. Za dopuszczalne uznał więc ETS tylko te
działania (środki) państw członkowskich, które: mają charakter ex post wobec działań
przedsiębiorcy; są ograniczane terminami; dotyczą precyzyjnie określonych czynności
przedsiębiorcy; dotyczą czynności i spółek strategicznych. Mogą to być działania
10
Według tłumaczenia: E. Wojtaszek-Mik, Traktaty europejskie, Zakamycze 2000, s. 103.
11
Krystyna Pawłowicz, Op Cit., Złota akcja Skarbu Państwa& & & ., W sprawach Komisji Europejskiej przeciwko:
Włochom , wyrok z 23 V 2000, C-58/99, ECR (2000), s. I-3811; Francji , wyrok z 4 VI 2004, C-483/99, ECR (2002),
s. I-4781; Hiszpanii , wyrok z 13 V 2003, C-463/00, ECR (2003), s. I-4581; Wielkiej Brytanii , wyrok z 13 V 2003, C-
98/01, ECR (2003), s. I-4641; Belgii , wyrok z 4 VI 2002, C-503/99, ECR (2002), s. I-4809; Portugalii , wyrok z 4 VI
2003, C-367/98, ECR (2000), s. I-4731.
12
Ibidem, s. 32, Można mieć zresztą wątpliwości, czy ochrona strategicznych interesów państwa
członkowskiego przez ingerencje w niektóre istotne decyzje spółki naruszające np. bezpieczeństwo
energetyczne państwa można w ogóle klasyfikować jako ograniczenie swobody przepływu kapitału, o której
mowa w art. 56 TWE.
6
podejmowane przez państwo tylko w sytuacjach nadzwyczajnych w państwie (np. kryzysów,
poważnego zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub życia ludzkiego) oraz gdy chodzi o
 rzeczywiste i wystarczająco poważne zagrożenie podstawowego interesu społecznego .
Podjęte przez państwo środki mają umożliwić osiągnięcie  tylko pewnego minimalnego
celu ; muszą być one  uzasadnione i  proporcjonalne do celu . Na decyzje (ingerencje)
państwa przedsiębiorcy powinna służyć droga kontroli sądowej. Uprawnienia na podstawie
art. 58 ust. 1 TWE można też, według ETS, wykonywać tylko wobec spółek o  kluczowym
znaczeniu dla infrastruktury kraju, w strategicznych sektorach gospodarki, np. zbrojeniowym,
naftowym, energetycznym, gazowym, transporcie . ETS uznał za niedopuszczalne, by
państwa członkowskie na podstawie art. 58 TWE stosowały środki mające chronić  ogólne
interesy ekonomiczne państwa czy  interesy finansowe państwa lub  cele polityki
ekonomicznej państwa 13.
Złote akcje w UE i w Polsce
Zagadnienie  złotej akcji jest przedmiotem zainteresowania prawa prywatnego, a
zwłaszcza prawa spółek (S. Sołtysiński, 2003) (A. Frankowska, 2003) (Szydło, 2006)14 . Jednak
przyjmowane w latach dziewięćdziesiątych regulacje prawne dotyczące strategicznych
przedsiębiorstw państwowych w niektórych krajach europejskich oraz wynikłe po 2000 r. na
ich tle orzecznictwo ETS15 przeniosło problematykę  złotej akcji także, a może przede
wszystkim, na grunt prawa publicznego. Orzecznictwo to wpłynęło też na kształt regulacji
prawnych prawa publicznego w omawianym zakresie w państwach UE a przede wszystkim w
Polsce, które prywatyzując wspomniane przedsiębiorstwa chciały zachować na nie
decydujący wpływ.
13
Ibidem, s. 33.
14
S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja: Kodeks spółek handlowych, Komentarz do artykułów, s.
301-458 , Warszawa 2003.
15
A. Frankowska, A. Bodnar: Nie każda  złota akcja jest złota , PPH nr 3/2003; M. Mataczyński:  Złote akcje w
orzecznictwie ETS , PPH nr 4/2004; K. Osajda:  Złota akcja w orzecznictwie ETS i w prawie polskim , PPH nr 8/
2004; M. Szydło: Złote akcje posiadane przez państwo w prywatyzowanych przedsiębiorstwach a swoboda
przepływu kapitału w Unii Europejskiej ,  Prawo Spółek nr 3/2006.
7
W Polsce środki prawne składające się na tzw.  złotą akcję , mimo iż związane są
obecnie głównie z pozakodeksowymi działaniami państwa (Skarbu Państwa) wobec
niektórych spółek, nie były dotychczas przedmiotem badania przez prawo publiczne, chociaż
jako instrumenty władzy czego działania organu administracji publicznej takiej analizy
wymagają. Tym bardziej że od ponad roku ingerencje Skarbu Państwa wobec spółek
(strategicznych) reguluje ustawa z 3 VI 2005 o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa
oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku
publicznego lub bezpieczeństwa publicznego , zwana potocznie ustawą o  złotej akcji .
Zwrot  złota akcja nie jest w Polsce pojęciem prawnym. Jest wytworem praktyki i
literatury prawa spółek. Nie oznacza żadnego jednego, jednorodnego rozwiązania. Używany
jest na zbiorcze określenie różnych wariantów uprzywilejowania akcji, zapewniających
istotny wpływ jej posiadaczowi (obecnie głównie Skarbowi Państwa) na decyzje spółki.
Najdalej idącym środkiem tego mechanizmu jest prawo veta wobec uchwał i czynności
organów spółki lub inne sytuacje skutkujące blokowaniem niektórych jej działań. Charakter i
skutki prawne działań składających się na umowną  złotą akcję radykalnie zmieniają się z
prywatnoprawnych na publicznoprawne, gdy korzystającym z nich jest państwo (Skarb
Państwa lub jego organy). Przypisane przez ustawę o szczególnych uprawnieniach
możliwości stosowania środków prawnych tzw.  złotej akcji organowi administracji
publicznej reprezentującemu Skarb Państwa, tj. ministrowi Skarbu Państwa realizującemu
interes publiczny w trybie postępowania administracyjnego (szczególnego), nadaje tym
działaniom cechy typowych ingerencji nadzorczych. Warto zwrócić uwagę, że ustawa z 2005
r. kompetencje Skarbu Państwa w niej przewidziane nazywa  szczególnymi uprawnieniami ,
nie posługując się pojęciami prawa handlowego (Pawłowicz, 2007)16.
Ustawie z 2005 r. nie można było odmówić zalet. Jak wskazywał jej główny orędownik
S. Sołtysiński (Sołtysiński, 2005)17, w założeniu stanowiła ona zarówno uwzględnienie
dotychczasowego orzecznictwa ETS, jak i odzwierciedlenie uregulowania belgijskiego 
16
Krystyna Pawłowicz, Złota akcja Skarbu Państwa jako instytucja prawa publicznego, Państwo i Prawo, nr
2/2007.
17
 Złota akcja Skarbu Państwa w świetle prawa unijnego i polskiego [w:] Współczesne wyzwania europejskiej
przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70. urodzin Profesora Eugeniusza Piontka, Kraków 2005.
8
jedynego, którego zgodność ze swobodą przepływu kapitału usankcjonował wyrokiem
Trybunał (Komisja Europejska v. Belgia [2002] ECR, 1999)18.
Należy zatem stwierdzić, nie poddając wnikliwej analizie całokształtu ustawy z 2005 r., że
miała ona inkorporować następujący wzorzec autorstwa ETS: złote akcje dotyczą
konkretnych spółek o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa i porządku publicznego,
wynikające ze złotej akcji prawo sprzeciwu ministra dotyczy jedynie wąsko zakreślonych
kwestii, oparcie decyzji ministra o obiektywne i usprawiedliwione kryteria znane
Publicznie, następcza kontrola czynności, poszanowanie autonomii decyzyjnej
przedsiębiorców, zakreślenie terminu dla wykonania uprawnień, uzasadnianie wykonywania
uprawnień, kontrola sądowa decyzji ministra (Grycewicz, 2010)19.
Wspomniane naśladownictwo europejskiego standardu okazało się w ogólnym efekcie z
jednej strony trafną reakcją na rozwój linii orzeczniczej ETS, z drugiej jednak, mając na
względzie także póz
niejszą praktykę, w szczegółach rozczarowywało niedoskonałą imitacją.
O ile bowiem przyjemnym dla oka wydawały się zawarte w tekście ustawy postanowienia
expressis verbis odnoszące się do wypracowanego przez Trybunał standardu (np. wyłączenie
w art. 4 ust. 2 podejmowania decyzji na podstawie interesu ekonomicznego państwa), o tyle
poddane głębszej analizie rozwiązania normatywne budziły uzasadnione wątpliwości, w tym
także Komisji (uzasadnienie projektu ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o szczególnych
uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w
niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w
sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych20.
Nacisk Komisji Europejskiej
Pod naciskiem Komisji doprowadzono do uchwalenia nowej ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o
szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich
wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących
18
C-503/99 Komisja Europejska v. Belgia [2002] ECR, s. I-4809.
19
Filip Grycewicz, Ocena funkcjonowania 'złotych akcji' w Polsce w świetle orzecznictwa ETS, Ogólnopolski
Konkurs Prawa Europejskiego  esej zwycięzcy, maj 2010.
20
Filip Grycewicz, Op. Cit., Ocena funkcjonowania & & & , Ogólnopolski Konkurs Prawa Europejskiego  esej
zwycięzcy, maj 2010.
9
działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych (Dz. U. Nr
65, poz. 404), wobec czego ocena funkcjonowania złotych akcji wymaga uzupełnienia.
Ustawodawca zdaje się w znacznym stopniu  uciekać się od problemu. Nowa ustawa nie
uzależnia bowiem szczególnych uprawnień ministra od kapitałowego uczestnictwa Skarbu
Państwa w spółkach (stąd bardziej adekwatne będzie określenie  złote weto , a nie  akcja ).
Podstawą dla ingerencji jest tu jedynie przynależność mienia spółki do mienia ujawnionego
w jednolitym wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład
infrastruktury krytycznej.
Ocena tej regulacji również będzie dwojaka, gdyż pomimo częściowego usunięcia stanu
niepewności, w szczególności co do określenia składników mienia, którymi rozporządzenie
podlega kontroli ex post, a także pomimo wyczerpującego informowania spółki o
umieszczeniu jej mienia w wykazie, nie ulega wątpliwości, że i tej regulacji brak
przejrzystości, chociażby w postaci dopiero umieszczania mienia spółki w wykazie, w
przeciwieństwie do elementu stałości przy określaniu z góry, które spółki podlegają
uprawnieniom ministra.
Kazus Volkswagena a polska  złota akcja
Na podstawie z
ródła z Gazety Podatnika można doszukać się informacji z 2007 roku
ukazującego kazus dotyczący złotej akcji. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie
uprzywilejowanej pozycji landu Dolna Saksonia w akcjonariacie Volkswagena miał istotne
znaczenie dla stosowania przez polskie władze tzw. zasady  złotej akcji w firmach uznanych
za strategiczne dla interesów kraju  tak uważała Konfederacja Pracodawców Polskich.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że niemieckie przepisy, które przyznają
państwu szczególną pozycję w akcjonariacie Volkswagena, naruszają zasadę swobody
przepływu kapitału. Land Dolna Saksonia od lat 60. był uprzywilejowanym udziałowcem VW,
posiadając tylko 20,1 proc. akcji.
Zdaniem KPP, werdykt TS miał istotne znaczenie dla Polski. We wrześniu rząd przyjął
rozporządzenie rozszerzające listę spółek, w których Skarb Państwa ma prawo do tzw.  złotej
akcji". Są wśród nich m.in. Polkomtel, PKN Orlen, BOT, TP SA i KGHM. Według Komisji
Europejskiej, lista ta jest niezgodna z prawem unijnym. Z tego powodu KE prowadziła
10
postępowanie dyscyplinujące w stosunku do Polski. Praktyka stosowania  złotej akcji
została zakwestionowana przez Unię Europejską w wielu państwach członkowskich (np. w
Francji, Portugalii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii). Sprawy te zakończyły się wyrokami
Trybunału Sprawiedliwości, który uznał taką praktykę za niedopuszczalną  przypomina
Konfederacja. Rozwiązania te są sprzeczne z zasadą swobodnego przepływu towarów,
wynikającą z art. 56 Traktatu WE, zasadą konkurencji oraz utrwaloną w tym zakresie linią
orzecznictwa TS (Podatnika, 2007)21.
Zakończenie
W polskim systemie prawnym  bezpieczeństwo państwa jest elementem
konstytucyjnego kryterium  ważnego interesu publicznego uprawniającego organy władzy
do ograniczenia wolności gospodarczej22.
Podsumowując, należy mimo wszystko zastrzec, że ustawa z 2010 r. stanowi
zdecydowany krok naprzód w realizowaniu swoistej europeizacji prawa spółek dokonanej
przez Trybunał Sprawiedliwości w przywoływanych orzeczeniach. Zarówno jednak w tym
akcie normatywnym, jak i w ustawie z 2005 r. widoczny jest brak przejrzystości w
uregulowaniu szczególnych uprawnień korporacyjnych Skarbu Państwa. Oznacza to, że o ile
Komisja została pozbawiona szeregu zasadniczych argumentów, o tyle wciąż aktualna i
niebezpieczna w perspektywie potencjalnego sporu przed ETS pozostaje konkluzja zawarta w
wyroku Trybunału w sprawie Komisja v. Francja (C-483/99, [2002] ECR, s. I-4781, ż 41). ETS
wskazał bowiem, że dany przepis prawa krajowego stanowi ograniczenie swobody
przepływu kapitału, jeżeli utrudnia wykonywanie tej swobody, a przez to zniechęca
(dissuade) inwestorów z innych Państw Członkowskich do dokonywania inwestycji, w efekcie
czyniąc swobodę przepływu kapitału iluzoryczną. Taki stan utrzymuje się, niestety, nadal23.
21
Gazeta Podatnika, Nr. 71/2012 (1291).
22
K. Wojtyczek: Granice ingerencji ustawowej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP , Zakamycze 1999, s.
181-190.
23
Ibidem, Ogólnopolski Konkurs Prawa Europejskiego  esej zwycięzcy, maj 2010.
11
Bibliografia
A. Frankowska, A. B. (2003, marzec). Nie każda  złota akcja jest złota. PPH (3).
Grycewicz, F. (2010, listopad 23). Kariera Prawnika.pl. Pobrano maj 21, 2012 z lokalizacji
Ogólnopolski Konkurs Prawa Europejskiego  esej zwycięzcy:
http://karieraprawnika.pl/index.php/ogolnopolski-konkurs-prawa-europejskiego-esej-
zwyciezcy/menu-id-259.html
Kiełbasa, M. (2010). Problemy Współczesnego prawa Międzynarodowego, Europejskiego i
Porównawczego .
Komisja Europejska v. Belgia [2002] ECR, C-503/99 , s. I-4809. (Komisja Europejska 1999).
Mataczyński, M. (2007). Swoboda przepływu kapitału a złota akcja Skarbu Państwa. Warszawa.
Pawłowicz, K. (2007, luty). Złota akcja Skarbu Państwa jako instytucja prawa publicznego. Państwo i
Prawo (2).
Podatnika, G. (2007, paz
dziernik 25). Kazus Volkswagena a polska  złota akcja .
S. Sołtysiński, A. S. (2003). Kodeks spółek handlowych. Warszawa.
Sołtysiński, S. (2005).  Złota akcja Skarbu Państwa w świetle prawa unijnego i polskiego . W
Współczesne wyzwania europejskiej przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70.
urodzin Profesora Eugeniusza Piontka. Kraków.
Szydło, M. (2006). Złote akcje posiadane przez państwo w prywatyzowanych przedsiębiorstwach a
swoboda przepływu kapitału w Unii Europejskiej.  Prawo Spółek (3).
Wojtaszek-Mik, E. (2000). Traktaty europejskie. Zakamycze.
12